TLG 5019 001 :: SCHOLIA IN DIONYSIUM PERIEGETAM :: Scholia in Dionysii periegetae orbis descriptionem (scholia vetera) (olim sub auctore Demetrio Lampsaceno)

SCHOLIA IN DIONYSIUM PERIEGETAM Schol.
(Varia)

Scholia in Dionysii periegetae orbis descriptionem (scholia vetera) (olim sub auctore Demetrio Lampsaceno)

Source: Müller, K. (ed.), Geographi Graeci minores, vol. 2. Paris: Didot, 1861 (repr. Hildesheim: Olms, 1965): 427–457.

  • Vita Dionysii: pp. 427–428
  • Scholia: pp. 428–457
  • Appendix ad scholia: p. 457
  • Dup. partim 5019 002

Citation: Vita-verse of Orbis descriptio — (line of scholion)

vita

(t1)

Γένος Διονυσίου Ἀλεξανδρέως τοῦ περιη‐
t2γητοῦ.
1Διονύσιος ὁ Περιηγητὴς γέγονεν υἱὸς Διονυσίου Ἀλεξανδρέως. Γέγονε δὲ ἐπὶ τῶν Ῥωμαϊκῶν χρόνων μετὰ Αὔγουστον Καίσαρα ἢ ἐπ’ αὐτοῦ. [Οἱ δὲ κατὰ Νέρωνα τὸν Ῥωμαίων βασιλέα φασὶ γενέσθαι. Ἄδη‐
5λον δὲ πόθεν γέγονε καὶ τίνων γονέων.] Φέρονται δὲ αὐτοῦ καὶ ἄλλα συγγράμματα, Λιθιακά τε καὶ Ὀρνιθιακὰ καὶ Βασσαρικά. Ὧν τὰ μὲν Λιθιακὰ ἐκρίθησαν ἴδια Διονυσίου καὶ αὐτὰ διὰ τὴν τοῦ χαρα‐ κτῆρος ὁμοιότητα· τὰ δὲ Βασσαρικὰ διὰ τὴν τραχύ‐
10τητα οὐκ ἄξια τούτου κριθέντα εἰς τὸν Σάμιον ἀνενέ‐ χθησαν Διονύσιον· τὰ δὲ Ὀρνιθιακὰ εἰς ἄλλον τινὰ Φιλαδελφέα Διονύσιον. Τὸ δὲ παρὸν ποίημα ἱστορι‐ κόν τινες ἐκάλεσαν, συγκείμενον ἐκ τοπικοῦ καὶ πραγματικοῦ καὶ χρονικοῦ καὶ γενεαλογικοῦ, εἰς ἃ
15τὴν ἱστορίαν φασὶ διαιρεῖσθαι. *** τὰ ἔπη, ὡς ἐν τοῖς αὐτοῦ Λιθιακοῖς ἀποδέδεικται· ποτὲ δὲ τῷ γλαφυρῷ διατορεύων, ὡς ἐκ τοῦ παρακει‐ μένου βιβλίου σαφές. Ὅτι δὲ διαβέβληται τὸ παχὺ, σαφῶς ὁ Καλλίμαχος ἐν τοῖς Ἐπιγράμμασι δηλοῖ·Column end
20διασύρων γὰρ Ἀντιμάχου τὸ ποίημα τὴν Λύδην ἔφη·
Λύδη καὶ παχὺ γράμμα καὶ οὐ τορόν. Κρημνοποιός τε καὶ στόμφαξ παρὰ τοῖς τραγικοῖς Αἰ‐ σχύλος εἴρηται, ἐπεὶ μὴ κέχρηται καθαρᾷ καὶ ἀνειμένῃ τῇ λέξει. Τί δεῖ παραλαμβάνειν Ἀριστοφάνην, τὰ
25φαῦλα τῶν ποιημάτων ἐν τοῖς Βατράχοις οὐ μετρίως κωμῳδήσαντα; Τοῦ πράγματος οὖν ἐπείγοντος ἡμᾶς ἥκειν ἐπὶ τὴν ἐξήγησιν, ἄλλως τε καὶ τὸ κρίνειν οὐχ ἡμῶν * (ἡ γὰρ μείζων ἐπαγγελλομένη τοῦτο φιλοσοφία τῇ τῶν ἐλέγχων ἀληθείᾳ τὸν ἐπιχειρεῖν ἐθέλοντα δυσω‐
30πεῖ), τοιγαροῦν ἴωμεν ἐπὶ τὴν ἐξήγησιν. Κατὰ τί διαφέρει γεωγραφία χωρογραφίας; ὅτι ἐν μὲν τῇ γεωγραφίᾳ τὰ καθόλου λέγεται, οὐχὶ δὲ τὰ μερικά· οἷον λέγει περὶ τῆς Αἰγύπτου, οὐχὶ δὲ μέμνη‐ ται καὶ τῶν κατὰ μέρος τόπων, οἷον πάσης πόλεως καὶ
35παντὸς ποταμοῦ· ἐν δὲ τῇ χωρογραφίᾳ πάντων μέμνη‐ ται τῶν πόλεων καὶ τῶν ποταμῶν. Τίνες πρότερον ἐν πίνακι τὴν οἰκουμένην ἔγραψαν; Πρῶτος Ἀναξίμανδρος· δεύτερος Μιλήσιος Ἑκαταῖος· τρίτος Δημόκριτος Θαλοῦ μαθητής· τέταρτος Εὔδοξος.
40Οὗτοι οἱ μὲν στρογγυλοειδῆ ἔγραψαν, Δημόκριτος προμήκη, Κράτης ἡμικύκλιον, [Ἵππαρχος] τραπε‐ ζοειδῆ, ἄλλοι δὲ οὐροειδῆ.

1

Ἀρχόμενος γαῖάν τε καὶ εὐρέα πόντον ἀείδειν] Τὸ προοίμιον οἰκεῖον ἔταξε τῇ ὑποθέσει καὶ οὐκ ἀσύμφωνον τῷ σκοπῷ. Θεοῦ γὰρ ποιητικοῦ πα‐ ρῃτήσατο νῦν ἐπίκλησιν, ὥσπερ ἐπειγόμενος συναπο‐
5δημῆσαι τῷ λόγῳ. Ζηλοῖ δὲ τὸν Ἀπολλώνιον, οὐ χαρακτῆρος ὢν ἐραστὴς, ἀλλ’ ἐπικαίρου διὰ τὴν χρείαν ἐπιβολῆς. Προθέμενος οὖν οἰκουμένην γράψαι γῆν τε καὶ θάλασσαν, ὡρισμένην ὁμοῦ τοῖς εἰς αὐτὴν εἰσβάλ‐ λουσι ποταμοῖς, ὠκεανὸν προλαμβάνει τῇ μνήμῃ
10καλῶς, εἴγε θεῶν καθ’ Ὅμηρον (Il. 14, 201) εἴρηται γένεσις, ὧν ἡ ἔννοια σημαίνει τὰ κοσμικὰ στοιχεῖα κατά τινας· εἶναι γὰρ αὐτῶν πρῶτον τὸ ὕδωρ, ὁμοίως δὲ καὶ τὴν γῆν. Ἡ γὰρ τοῦ Ἡρακλείτου δόξα τὰ
πάντα φησὶν ἐκ ῥοῆς εἶναι καὶ στάσεως. Προϊὼν δὲColumn end
15μετ’ οὐ πολὺ συμπαραλαμβάνει τὰς Μούσας, εὔνοιάν τινα παραφυλάττων ἅμα τῇ τέχνῃ. Παραιτεῖται δὲ τὸ ἀμάρτυρον, ἴσως ἐκ τοῦ Καλλιμάχου τοῦτο μαθὼν, ἐπεὶ κἀκεῖνος «ἀμάρτυρον οὐδὲν ἀείδω» φησί. Διατετηρημένην δὲ ἐν τοῖς ἑξῆς ἀποδιδοὺς ἑαυτῷ τὴν
20πίστιν ἐπάγει τὸ ἔπος, εἰπών (vs. 62)· ὑμεῖς δ’, ὦ Μοῦσαι, σκολιὰς ἐνέποιτε κελεύθους. Περιέχει γῆ μὲν πόλεις, ὠκεανὸς δὲ τοὺς ποταμοὺς καὶ θαλάσσας. Εὔλογον οὖν ἡγήσατο ἀπὸ τοῦ περιέ‐ χοντος τὴν γῆν ποιήσασθαι τὴν ἀρχὴν, τουτέστιν [τοῦ]
25ὠκεανοῦ. Ὀνομάσας τοίνυν τὴν γῆν, πρῶτον περὶ τοῦ ὠκεανοῦ, ὡς περιέχοντος τὴν γῆν, διαλαμβάνει, ἔπειτα περὶ τῶν πελαγῶν, εἶτα περὶ τῆς γῆς διαλαβὼν ἄρχεται ἀπὸ Λιβύης, εἶτα περὶ Εὐρώπης [λέγει], ἐπεὶ καὶ [τῆς] αὐτῆς θέσεώς ἐστι (εἴγε καὶ πρότερον εἰς
30Ἀσίαν καὶ Εὐρώπην διῄρουν πᾶσαν τὴν γῆν, τὴν Λι‐ βύην τῇ Εὐρώπῃ προσνέμοντες)· εἶτα τῶν νήσων μνημονεύσας ἐπὶ πᾶσι τὴν Ἀσίαν καταλέγει. Διαι‐ ροῦσι δὲ τὴν οἰκουμένην εἰς τρία, εἰς Ἀσίαν Εὐρώπην τε καὶ Λιβύην.
35Προθέμενος δὲ θάλασσαν καὶ ποταμοὺς ᾄδειν, οἰ‐ κείως προτίθησιν ὠκεανὸν, ὃς γένεσίς ἐστι τοῖς θεοῖς, τουτέστι τοῖς στοιχείοις. Κατὰ γὰρ Ἡράκλειτον πάντα ἐκ ῥοῆς καὶ στάσεως. Οὐ σὺν τῇ ἀοικήτῳ ἀκουστέον· οἰκουμενικὸν γὰρ τὸ
40σύνταγμα. Ἐρατοσθένους δὲ ὢν ζηλωτὴς κύκλῳ περιέ‐ χεσθαι τὴν γῆν φησιν ὑπὸ τοῦ ὠκεανοῦ.
Ἴδωμεν δὲ αὐτὸς ὁποῖον ἐθέλει δεῖξαι τὸ καθόλου σχῆμα, καὶ ὡς ἐνίοις εἶναι δοκεῖ· τό γε ἀληθέστερον ὁ πεζὸς τῶν περιηγημάτων ἀκριβέστερος ὢν ἐπικρίνει
45λόγος. Οὐ βούλεται γὰρ ὁ Πτολεμαῖος ἐν κύκλῳ κεῖσθαι τὸν ὠκεανὸν, ἀλλὰ χωρίζει τῶν ἄλλων αὐτὸν ἰδίᾳ θαλασσῶν, καὶ ὑποτίθεται περὶ τὴν ἑσπέραν, οὕ‐ τως καλῶν ἄγνωστον καὶ δυτικὸν, οὗ τὴν ἀρχὴν ἐπὶ τὰ βόρεια παρακεῖσθαι μὲν Θούλῃ τῇ νήσῳ, καλεῖσθαι

1

(50)

δὲ Σαρματικὸν ὠκεανὸν, ἀγνώστου παρακειμένης τι‐ νὸς γῆς· τὸν δὲ συνημμένον αὐτῷ καὶ οὐχ ἕτερον ὄντα δυτικὸν μὲν διὰ τὸν ἐπέκεινα τόπον, διήκειν δὲ μέχρι τοῦ καλουμένου περὶ τὴν ἐντὸς Αἰθιοπίαν ἑσπερίου κόλπου καὶ πεδίου Πυρροῦ φερωνύμως ἐκ τοῦ ποιοῦ
55χρώματος εἰρημένου, μεθ’ ὃ Λιβύην ὁμοῦ συνάπτει καὶ ἀναπαύει τῷ Νείλῳ. Τό τε Ἰνδικὸν πέλαγος, ὅπερ ἐστὶ τῆς Ἐρυθρᾶς, ἄρχεται μὲν ἐκ τοῦ Ἀραβικοῦ κόλπου, παρατείνει δὲ μέσον ἔχον Ταπροβάνην νῆσον ἕως Μεγάλου τοῦ παρ’ Ἰνδοῖς τε καὶ Σινδοῖς οὕτως
60καλουμένου ἑῴου κόλπου. Καὶ ταῦτα μὲν αὐτοῖς ὑπό τι διαπεφώνηται· δείκνυται δὲ τὸ αἴτιον· περὶ γὰρ ἄλλων οὐκ ἀμφίβολος ἡ δόξα· κατάλληλον πρόθωμαι. Φησὶ γὰρ ὁ ἀνὴρ (Ptol. 7, 5) διαιρεῖσθαι μὲν τὴν οἰκουμένην ἅπασαν εἰς τρεῖς ἠπείρους, Λιβύην, Εὐρώ‐
65πην, Ἀσίαν· καὶ ἐκ μὲν τῶν ἑῴων ἀγνώστῳ γῇ περιορίζεσθαι τῇ παρακειμένῃ τοῖς ἀνατολικοῖς ἔθνεσι τῆς Μεγάλης Ἀσίας, Σιναῖς τε καὶ Σηρικῇ· ἐκ δὲ μεσημβρίας ὁμοίως ἀγνώστῳ γῇ περικλειούσῃ τὸ Ἰν‐ δικὸν πέλαγος· ἐκ δὲ τῶν δυτικῶν γῇ τε ἀγνώστῳ
70περιλαμβανούσῃ τὸν Αἰθιοπικὸν οὕτω λεγόμενον κόλ‐ πον καὶ τῷ δυτικῷ ἐφεξῆς ὠκεανῷ καὶ πελάγει [τῷ περιέχοντι] τοῖς ἐκεῖ πέρασιν ὁμοῦ Λιβύης τε καὶ Εὐ‐ ρώπης· ἐκ δὲ τῶν ἄρκτων αὐτὴν περιέχεσθαι [τῷ περιέχοντι] Θούλην ὠκεανῷ καὶ Βρεττανίαν καὶ τὰ
75βορειότερα μέρη τῆς Εὐρώπης· καλεῖσθαι δέ φησι τὸν ἀρκτῶον ὠκεανὸν Σαρματικόν τε καὶ Δουηκαληδόνιον· οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ γῇ ἀγνώστῳ περιέχεσθαι, παρακει‐ μένῃ ταῖς ἀρκτικωτάταις χώραις τῆς μεγάλης ἑῴας, Σαρματίαις τε καὶ Σκυθίαις καὶ τῇ Σηρικῇ· δύο γὰρ
80Σκυθίαι καὶ δύο Σαρματίαι, οὕτω· Σκυθία ἡ ἐκτὸς
Ἰμάου ὄρους, καὶ Σκυθία ἡ ἐντὸς Ἰμάου ὄρους, καὶ Σαρματία ἡ ἐπ’ Εὐρώπῃ, καὶ Σαρματία ἡ ἐν Ἀσίᾳ. Τὰς δὲ θαλάσσας ὧδε ἔφη καθόλου κεῖσθαι· μίαν μὲν τὴν καθ’ ἡμᾶς ἅμα τοῖς κόλποις, Ἀδριατικῷ τε καὶ τῷColumn end
85Αἰγαίῳ πελάγει καὶ Προποντίδι καὶ Πόντῳ καὶ Μαιώ‐ τιδι λίμνῃ, φέρεσθαι δὲ διὰ τῶν Ἡρακλέους στηλῶν, ἀρχομένην ἐκ τῶν Ἰβήρων· ἑτέραν δὲ διώνυμον οὕτω λέγεσθαι Κασπίαν τε καὶ Ὑρκανίαν, ἣν ἀποκλείουσά τις ἤπειρος ἐκ τοῦ ἐναντίου νησοποιεῖ τὴν θάλασσαν·
90τρίτην δὲ εἶναι τὴν Ἰνδικὴν, ἐπιφανῆ τοῖς ἐν αὐτῇ διαπρέπουσι κόλποις, Ἀραβίῳ τε καὶ Περσικῷ, Γαγ‐ γητικῷ τε καὶ τῷ ἰδίως οὕτω καλουμένῳ Μεγάλῳ· περιλαμβάνεσθαι μέντοι καὶ αὐτὴν ὑπὸ ἀγνώστου, καὶ μείζονα μὲν ἔφη τῷ καταλόγῳ τῶν ἄλλων καὶ
95πρώτην, δευτέραν δὲ τὴν καθ’ ἡμᾶς τῷ μεγέθει, ἐλατ‐ τοῖ δὲ τὴν Ὑρκανίαν, καὶ ὑπὸ ταύτης * ὁρίζει. Ἐπειδὴ δὲ καὶ τῶν κόλπων οὐκ ὠλιγώρησε δεῖξαι τὸ μέγεθος, ὁμοίως καὶ τούτους ἐροῦμεν ἐν ἀριθμῷ. Ἔστι γὰρ, φησὶ, μείζων αὐτῶν καὶ πρῶτος ὁ Γαγγη‐

1

(100)

τικὸς, μεθ’ ὃν ὁ Περσικὸς, εἶθ’ ὁ καλούμενος οὕτως ἑῷος Μέγας, καὶ μετὰ τοῦτον ὁ Ἀράβιος, πέμπτος ὁ Αἰθιοπικὸς, ἕκτος ὁ Ποντικὸς, ἕβδομος ὁ Αἰγαῖος, ὄγδοος ἡ Μαιῶτις, ἔννατος ὁ ἐπὶ Δαλματίαν εἰσβάλ‐ λων, ὃς Ἀδριατικός τε καὶ Ἰόνιος καλεῖται, μεθ’ ὃν
105δεκάτη τῶν εἰρημένων ἡ Προποντίς. Εἰ δὲ δεῖ καὶ περὶ τῶν νήσων εἰπεῖν, ἥτις αὐτῶν μείζων καὶ λόγῳ διαφερόντως ἔνδοξος, αὐτόθεν ὡς ἐκείνῳ δοκεῖ παρα‐ στήσομεν. Πρωτεύει μὲν ἡ Ἰνδικὴ Ταπροβάνη με‐ γέθει καὶ δόξῃ· μεθ’ ἣν ἡ Βρεττανικὴ καλουμένη, παρὰ
110δὲ τοῖς οἰκοῦσιν αὐτὴν Ἀλουιωνίς, τρίτη δὲ ἡ Χρυσῆ, χερρόνησος Ἰνδική· τετάρτη τῶν Βρεττανῶν ἡ ἑτέρα, λεγομένη παρ’ αὐτοῖς Ἰουερνία· πέμπτη τούτων ἡ Πελοπόννησος, καὶ ἡ Σικελία μετ’ αὐτὴν ἕκτη· Σαρδὼ μετ’ ἐκείνην ἑβδόμη· μετὰ δὲ ταύτην ἡ Κύρνος ὀγδόη·
115Κρήτη δὲ τάξεως ἐννάτης· μετὰ δὲ ταύτην ἡ Κύπρος οὖσα δεκάτη τῷ καταλόγῳ, εἰπεῖν δὲ κορωνίς. Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως ὁ Πτολεμαῖος ὁρίζει. Διονύσιος δὲ τοῦ Ἐρατοσθένους ὢν ἐραστὴς ἐν κύ‐ κλῳ φησὶ τὸν ὠκεανὸν κεῖσθαι, νῆσον δὲ ὥσπερ ὑπ’
120αὐτοῦ περιλαμβάνεσθαι τὴν οἰκουμένην γῆν (ὁ γὰρ λόγος οὕτω περὶ ταύτης καὶ οὐ τῆς ἐκτετοπισμένης)· οὐκέτι μέντοι διηνεκῶς αὐτῷ συντυπουμένην τῷ σχή‐ ματι, ἀλλὰ ταῖς ἑκατέρωθεν ἐξοχαῖς ἀπαρτίζειν ἄμφω τὰ πέρατα εἰς ὀξὺ, διὸ καὶ σφενδόνῃ παραπλησίαν
125εἶναι καθ’ ὑπόδειγμα γίνεται. Φησὶ γὰρ οὕτως (v. 5)· «οὐ μὴν πᾶσα διαπρὸ περίδρομος, ἀλλὰ διαμ‐ φὶς ὀξυτέρη βεβαυῖα πρὸς ἠελίοιο κελεύθους, σφεν‐ δόνῃ εἰοικυῖα.» Τί γὰρ οὐχὶ καὶ τὴν ἀοίκητον εἴρηκε; δῆλον, ἐπεὶ μὴ οἷός τε ἦν ἐπιδεῖξαι, μήτε ἀστρονο‐
130μίαν ἐπαγγέλλεται. Σφαῖραν γὰρ αὐτὴν ἂν εἰκότως ἔφη εἶναι περιφερῆ μᾶλλον ἢ σφενδονοειδῆ ἢ κῶνον κατ’ ἐνίους· ἄλλως τε καὶ διὰ τῆς ἐπιγραφῆς ὡμο‐ λόγησεν· ἐπιγέγραπται γὰρ Οἰκουμενικόν. Τίς οὖν αὐτοῖς αἰτία τοῦ διαφωνεῖν ἀλλήλοις; οὐκ ἴσμεν.
135Ὅτι δὲ κυκλοτερῆ τὸν ὠκεανὸν ὁ Διονύσιος οἶδεν, αὐτὸς ὁμολογεῖ διὰ τῶν ἐπῶν οὕτως (v. 3)· «ἐν γὰρ ἐκείνῳ πᾶσα χθὼν, ἅτε νῆσος ἀπείριτος, ἐστεφάνω‐ ται.» Καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς (v. 27)· «πάντη δ’ ἀκαμά‐ του φέρεται ῥόος ὠκεανοῖο, εἷς μὲν ἐὼν, πολλῇσι δ’
140ἐπωνυμίῃσιν ἀρηρώς.» Εἶτα ὑποκαταβαίνων οὕτως (v. 41)· «ὠκεανὸς περιδέδρομε γαῖαν ἅπασαν·» Ὁμηρικῶς δὴ πρὸς ταύτην τὴν δόξαν· ὁ Ποιητὴς γὰρ εἶπεν (Il. ς, 399)· «ἀψορρόου ὠκεανοῖο.» Καὶ Ὀρφεὺς (fr. 44) ἐν τῷ περὶ Διὸς καὶ Κόρης φησί·
145
κύκλον τ’ ἀέναον καλλιρρόου ὠκεανοῖο
[ὃς] γαῖαν δίνῃσι πέριξ ἔχει ἀμφιελίξας.
Ἐκεῖ δέ φασιν ὅτι ἐν τοῖς ἑξῆς (ἔχεις) «τοῦ τ’ ὠκεανοῖο ῥόον» ὡς πρὸς τὴν καθ’ ἡμᾶς εἴρηται θάλασσαν. H.

3

Ἐν γὰρ ἐκείνῳ] ἀντὶ τοῦ ὑπ’ ἐκείνου. «Πᾶ‐ σα χθὼν» φησι, τὴν [δὲ] οἰκουμένην λέγειν δῆλός ἐστιν· οὐ γὰρ πᾶσαν· εἰ γὰρ κυκλοῖ πᾶσαν, ἐκτὸς αὐ‐ τῆς ἐστιν. Ἐπὶ τίνος οὖν ὀχούμενος τὴν γῆν ἐπικυ‐
5κλοῖ; πάντες γὰρ ὅσοι τοῦτο εἶπον ἀτόπως ὑπέθεντο. Ὅτι δὲ τοῦτό φησι, δηλοῖ τὰς ἐξ αὐτοῦ ἐκροίας διὰ
πάσης τῆς οἰκουμένης περιγράφων, καὶ τὰ παρακεί‐ μενα ἔθνη εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς διηγούμενος, καὶ προϊὼν τῇ τῶν ποταμῶν ὀνομασίᾳ.Column end
10Περὶ δὲ τῶν οὕτως ὑπογραφόντων αὐτὸν ὁ Πτο‐ λεμαῖος ἀπολογεῖται, λέγων, ὡς ἀνάγκῃ τινὶ καὶ οὐκ ἀληθείᾳ κύκλον ὑπέθεντο. Καταμαθόντες γοῦν οἱ γραμματοπίνακες [τὴν καταγραφὴν] οὐκ αὐτάρκη πρὸς ἐπιγραφὴν οὖσαν ἐν τῷ πίνακι, τὴν [μὲν] Εὐρώπην
15ἐπὶ τὸ μᾶλλον εὔρυναν, οὗ χάριν καὶ τὸν ὠκεανὸν παρὰ τοὺς ὅρους ἐξέτειναν, τὴν δὲ Λιβύην, εὐρεῖαν μὲν οὖσαν, ὑπερβάλλουσαν δὲ τῷ μεγέθει τὰ ἔθνη, διὰ τὸ μὴ [διάκενον] κεῖσθαι τῷ πίνακι χωρίον, ἐστένωσαν· ὁμοίως καὶ τὴν Ἀσίαν [ἀπ’] ἀμφοῖν μεροῖν ταῖς εἰρη‐
20μέναις δυσὶ δι’ ἕνωσιν ἀκολούθως ἥρμοσαν· οὗ γενο‐ μένου, συνέβη καὶ αὐτὸν ἐμπεριγράφεσθαι κύκλῳ.

5

Ἡ δὲ σύνθεσις τοῦ λόγου καὶ ἡ διάνοια τοιαύτη· οὐ πᾶσα ἡ γῆ διόλου κυκλοτερὴς, ἀλλὰ κατά τι μέρος, ὀξυτέρα δὲ πρὸς ἑκατέραν ὁδὸν ἡλίου, δυτικήν τε καὶ τὴν ἀντικειμένην ἑῴαν. Ἢ συνάπτεται τῷ ὀξυ‐
5τέρῳ τὸ διαμφίς, ἵν’ ᾖ διαμφὶς ὀξυτέρα, οὐ χωρὶς ἀλλ’ εἰς ἑκάτερον. Ὅσοι δὲ μεταγράφουσι τὸ εὐρυ‐ τέρη βεβαυῖα, τοιοῦτον ὑπολαμβάνουσι τὸ ἑξῆς· εὐρυ‐ τέρη μὲν βεβηκυῖα σφενδόνη· μειοῦται γὰρ πρὸς ἑκά‐ τερα τὰ μέρη τοῦ εὔρους.
10Οἱ δὲ γράφουσιν εὐρυτέρη, ἵν’ ᾖ τὸ διαμφὶς εὐ‐ ρυτέρη ἀντὶ τοῦ εἰς νότια καὶ βόρεια. Πρὸς δὲ ἠελίοιο κελεύθους σφενδόνῃ εἰκυῖα, ἵνα τοὺς πόδας τῆς σφεν‐ δόνης, τὴν ἕω καὶ τὴν δύσιν, ἐκλάβωμεν, τὰ δὲ μέσα καὶ πλάγια τῆς σφενδόνης τὰ νότια καὶ τὰ βόρεια μέρη·
15ταῦτα γὰρ τὰ μέρη πλατύτερα τῆς σφενδόνης (ὡς ἑκατέρωθεν ἐκ τῶν ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν εἰς ὀξὺ κω‐ νοειδῶς λήγοντα). Ἡ ἐπιπολάζουσα γραφὴ καὶ ἐν πᾶσιν ὡς εἰπεῖν εὑρισκομένη τοῖς ἀντιγράφοις ἡ εὐρυ‐ τέρα ἐστὶν, ἥτις ἐναντία παντελῶς τῷ σφενδόνῃ ἐοι‐
20κυῖα. Τὸ δὲ βεβαυῖα ἀντὶ τοῦ βαίνουσα καὶ προερ‐ χομένη.

7

Σφενδόνῃ ἔοικε τὸ σχῆμα ἡ οἰκουμένη γῆ. Διὸ καὶ εἰς δύο κώνους τέμνεται, ὧν εἷς μὲν ὁ ἀποτελῶν τὴν Ἀσίαν, εἷς δὲ ὁ τῆς Λιβύης ἀπαρτιζόμενος, ἅτε τῶν δύο κώνων ὁμοῦ κατὰ βάσεις ὄντων. Τὸ μὲν
5κατὰ τὰς κορυφὰς ὀξὺ πρὸς ἕω κεῖται καὶ δυσμὰς, τὸ δὲ κατὰ τὰς βάσεις εὐρὺ πρὸς νότον καὶ βορρᾶν.

10

Ἄρχεται δὲ καταλλήλως ἀπὸ Λιβύης τῶν ὅρων· οὐ γὰρ διὰ μέγεθος· ἔστι γὰρ ἡ Ἀσία πρώτη, μεθ’ ἣν αἱ δύο· τὸ γὰρ αὐτό, φησι, σχῆμα, λέγων οὕτως (v. 270)· «εἰ δέ κεν Εὐρώπης ἐθέλοις τύπον, οὔτι σε
5κεύσω· ωὐτὸς γὰρ Λιβύης ῥυσμός.» Καὶ πάλιν (v. 274)· «ἄμφω δ’ ἶσον ἔχουσιν ἐπ’ Ἀσίδα νείατον ἴχνος.» Ἴσως οὖν ἀπονέμει τιμὴν τῷ Νείλῳ· δύο γὰρ ποταμῶν ἀντικειμένων ἐν παραθέσει τῶν ὅρων, τοῦ τε Νείλου καὶ τοῦ Τανάϊδος, εὔλογον ἦν τιμῆσαι
10τὸν μείζονα τῷ διαστήματι καὶ τῶν ἄλλων. Ἐφύλαξε δὲ τὴν Ἀσίαν τῷ τέλει, καθὸ τὰς δύο διαιρουμένας ὑπὸ τῆς καθ’ ἡμᾶς θαλάσσης ἐναποκλείουσα πέρας ἐστὶν ὥσπερ ἀμφοτέρων. Ὠνομάσθαι δέ φασι τὴν Λιβύην ἀπὸ Λιβύης, τῆς Ἐπάφου θυγατρὸς, μητρὸς δὲ Βή‐
15λου. Χωρίζει οὖν αὐτὴν ἐκ τῆς Εὐρώπης, ἀρχομέ‐ νης μὲν ἐξ αὐτῶν τῶν Γαδείρων, ληγούσης δὲ παρὰ τὸ Ἡρακλεωτικὸν στόμα τοῦ Νείλου, παρ’ ᾧ καὶ τὸ Κανωβικὸν περίπυστον τέμενος Ἀμυκλαίοιο Κανώ‐ βου. Τὰ δὲ περὶ τοῦ κυβερνήτου τοῦ Μενελάου, πῶς
20ἀπώλετο καὶ ὅπου τελευτήσας ἠξιώθη τάφου λαμπροῦ, σαφῶς ὁ Νίκανδρος ἐδήλωσε ἐν τοῖς Θηριακοῖς (v. 309), τῆς αἱμορροΐδος λέγων τὴν φύσιν. Ἰστέον δὲ ὅτι τὰ Γάδειρα πρότερον ἐκαλεῖτο Κοτινοῦσσα, Γά‐ δειρα δὲ μετωνομάσθη διὰ τὸ δειρὴ ὥσπερ εἶναι τῆς
25γῆς. Ἔδειξε δὲ τοῦτο διὰ τῶν ἑξῆς, εἰπών (455)· «καὶ τὴν μὲν ναετῆρες ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων κλῃ‐ ζομένην Κοτινοῦσσαν ἐφημίξαντο Γάδειρα.» Δείξας δὲ τοὺς ὅρους τῆς Λιβύης ἄνεισιν ἐπὶ τὰς ἄλλας, ἀπο‐ διαιρῶν τὴν Ἀσίαν τῆς Εὐρώπης. Ὅριον δὲ τῆς
30ἀμφοῖν ἀποστάσεως εἶναι λέγει Τάναϊν τὸν Σκύθην ποταμὸν, ἔχοντα μὲν ἐν τῷ Καυκάσῳ τὰς πηγὰς, ἀρδεύοντα δὲ Σαρματίαν, εἰσβάλλοντα δ’ εἰς Μαιῶτιν λίμνην, οὕτως καλουμένην ἐν τῇ Σκυθίᾳ. Ὅτι δὲ κάτεισιν ἐκ τοῦ Καυκάσου, διὰ τῶν ἑξῆς εἴρηται (v.
35663)· «τοῦ δ’ ἤτοι πηγαὶ μὲν ἐν οὔρεσι Καυκασίοισι,» [ἅ ἐστι] τὰ Ῥιπαῖα. Τινὲς γὰρ ἐν αὐτοῖς εἶναι λέγουσι τὰς πηγὰς, εἰρῆσθαι δὲ ὡς τὸ «Ἰδαίων ὀρέων»· μέρος γὰρ εἶναι τοῦ Καυκάσου τὰ Ῥιπαῖα, ὡς καὶ τῆς Ἴδης τὸ Γάργαρον καὶ τὸ Λεκτόν. Ὁ μέντοι ΠτολεμαῖοςColumn end
40ἐξ ὑπερβορέων μερῶν ἀνωνύμων ἐπὶ Σκυθίαν αὐτὸν ἔρχεσθαι καὶ Σαυρομάτας· Αἰσχύλος δὲ ἐν Προμηθεῖ λυομένῳ καὶ Σοφοκλῆς ἐν Σκύθαις ὑπὸ τούτου διορί‐ ζεσθαί φησι τὰς ἠπείρους.

10bis

Ἡ μὲν Λιβύη, φησὶν, ἄπωθεν ἔχει τῆς Εὐρώπης τὸν ὅρον, τά τε Γάδειρα καὶ τὸ στόμα τοῦ Νείλου, ἀλλὰ κατὰ μὲν τὰ Γάδειρα διορίζεται ἀπὸ τῆς Εὐρώ‐ πης, κατὰ δὲ τὸ στόμα τοῦ Νείλου ἀπὸ τῆς Ἀσίας·
5ἄπωθεν δέ φησι τῆς Εὐρώπης διὰ τὸ ὁρίζειν τὰ διὰ μέσου πελάγη, ἅπερ ἐν τοῖς ἐφεξῆς γνωσόμεθα. Ἄπω‐ θεν τῆς Εὐρώπης, κατὰ μηδὲν μέρος συνάπτουσα τῇ Εὐρώπῃ· λοξὸν δὲ, ὅτι τραπέζιόν ἐστι τὸ σχῆμα τῆς Λιβύης, ἢ διὰ τὸν Νεῖλον· χωρίζει γὰρ τὴν Λιβύην
10ἀπὸ τῆς Εὐρώπης, ἀρχομένην μὲν ἐξ αὐτῶν τῶν Γα‐ δείρων, λήγουσαν δὲ παρὰ τὸ Ἡρακλεωτικὸν στόμα. Λιβύη δὲ ἐκλήθη διὰ τὸ κατάξηρον, οἱονεὶ λιφύη τις οὖσα καὶ λιβύη· εἴρηται δὲ Εὐρώπη διὰ τὸ εὖρος, ἤγουν τὸ πλάτος· Ἀσία δὲ διὰ τὴν ὑγρασίαν· ἄσις γὰρ
15λέγεται ἡ ὑγρασία. Τὴν δὲ Λιβύην προέταξεν, ὅτι Λίβυς ἦν, ἢ διὰ τὸν Νεῖλον.

11

Λοξὸν ἐπὶ γραμμῇσι] Λοξὸν ἐν ταῖς γραμ‐ μαῖς, ἀντὶ τοῦ τὴν πλευρὰν τὴν μεταξὺ τῶν δύο ἄκρων ἀπολαμβανομένην λοξὴν ἔχουσα, τουτέστι τὰ ἀπὸ Γαδείρων μέχρι τοῦ Νείλου. Λοξὸν δὲ διὰ τὸ κατὰ
5πολλὰ μέρη οἷον κολποῦσθαι καὶ κυρτοειδῆ φαίνεσθαι καὶ περιάγνυσθαι τῷ σχήματι.

11bis

Καὶ στόμα Νείλου] Ὅτι ὅτε ἐπανῆκε φέ‐ ρων τὰ χρύσεια μῆλα ὁ Ἡρακλῆς, πεζὸς διέβη τὴν Λιβύην, ὅπως αὐτήν τε πᾶσαν καὶ τὴν Ἀσίαν θεά‐ σαιτο· εἰς Ἄμμωνος δὲ ἥκων ἐκεῖσε μεγαλοπρεπῶς
5ἔθυσε τῷ δαίμονι, κἀκεῖθεν διέβη εἰς Αἴγυπτον, ἀφ’ οὗ τὸ στόμα Ἡράκλειον καλεῖται.

12

Ἔνθα βορειότατος] Μυχὸν ἐνταῦθά φησι τὸ ἔσχατον μέρος τῆς Αἰγύπτου. Γράφεται δὲ καὶ θερειότατος· ταὐτὸ δέ ἐστι. Τῷ γὰρ θέρει τὰ βόρεια
μέρη παροδεύει ὁ ἥλιος, ὥστε καὶ διὰ τοῦ θερειοτάτου
5τὸ βορειότατον σημαίνεται. Μυχὸν δέ φησιν ἐνταῦθα τὴν ἐκβολὴν καὶ τὸ στόμα τοῦ Νείλου, οὐ τὰς πηγάς· καὶ οὐκ ἄτοπον· τὸ γὰρ αὐτὸ πρὸς διάφορον σχέσιν ἄλλοτε ἄλλο ἂν νοοῖτο, ὥστε καὶ τοῦτο πρὸς τὰ νότια εἶναι μυχόν **.

13

Καὶ τέμενος περίπυστον] τὸ ἐξάκουστον χωρίον τοῦ Λακωνικοῦ Κανώβου. Ὁ δὲ Κάνωβος κυβερνήτης ἦν Μενελάου. Μετὰ γὰρ τὴν τῆς Τροίας ἅλωσιν τοῦ Μενελάου ἀποπλανηθέντος πρὸς τὰ τῆς
5Αἰγύπτου μέρη καὶ τοῦ αὐτοῦ κυβερνήτου ἀποπνιγέν‐ τος, τοῦ Φρόντιδος, διαδέχεται τὴν ναῦν Κάνωβος, ὅστις καὶ πολλὰ διατρίψας ἐν Αἰγύπτῳ ναυπηγῶν τὰ σκάφη ὑπὸ ὄφεως πληγεὶς τελευτᾷ. Ὃν θάψας ὁ Με‐ νέλαος πόλιν εἰς ὄνομα αὐτοῦ ἱδρύσατο, ἐάσας τὸ
10ἀχρειότατον τοῦ στρατοῦ μέρος οἰκεῖν τὴν πόλιν καί τινας Αἰγυπτίους. Ἀμυκλαίοιο] Ὅτι τὸ Ἄργος μὲν εἰς ἀνατολὴν ὁρᾷ τῆς Πελοποννήσου, πρὸς δύσιν δὲ ἡ Λακεδαίμων. Ἑκατόμπολις δὲ ἡ Λακωνικὴ τὸ παλαιὸν, καθὰ καὶ
15ἡ Κρήτη λέγεται· διὸ καὶ τὰ ἑκατόμβαια ἐκεῖ ἐθύετο ἐπὶ σωτηρίᾳ τῶν τοσούτων πόλεων· μία δὲ τῶν ἑκα‐ τὸν αἱ Ἀμύκλαι, ἣν ἔκτισεν υἱὸς Λακεδαίμονος ὁ Ἀμύκλας.

14

Δείξας τῆς Λιβύης τοὺς ὅρους ἄνεισιν ἐπὶ τὰς ἄλλας, ἀποδιαιρῶν τὴν Ἀσίαν τῆς Εὐρώπης. Καὶ τούτου αἴτιόν φησι τὸν Τάναϊν, ὃς παρὰ τοῖς ἐνοικοῦσι Σίλις λέγεται. Εἴρηται δὲ Τάναϊς διὰ τὸ τεταμένως
5ῥεῖν. Ἀρτεμίδωρος δέ φησι τὰ δύο στόματα τοῦ Τανάϊδος διέχειν ἑαυτῶν στάδια ἑπτά *. Τὸ μὲν γὰρ αὐτοῦ εἰς Μαιώτιδα λίμνην ἐκρεῖ, τὸ δὲ εἰς Σκυ‐ θίαν.

15

Ὃς ῥά θ’ ἑλισσόμενος] Ἀναφέρεται γὰρ εἰς Σκυθίαν πρὸς βορρᾶν, ὡς μέχρι τοῦ Ἑλλησπόντου τὰ
βόρεια ὁρίζοντος αὐτοῦ. Μεσούριον δὲ εἴρηται, τέμνων πρὸς τὸν ἰσημερινὸν τὴν πᾶσαν γῆν, μέσονColumn end
5ὅριον. Πρὸς βορέην, ἤτοι πρὸς τὰ βόρεια μέρη τῆς Εὐρώπης, ὧν ὁ ποταμός ἐστιν ὅριον πρὸς τὰ νότια. Διὸ καὶ μέσον ὅριον ὑποτίθεται τὸν Ἑλλήσποντον, νοτιώτερον δὲ κεῖσθαι τὸν Νεῖλον. Ἀντίκεινται γὰρ
10ἀλλήλοις οἱ ποταμοί. Ὁ μὲν γὰρ Τάναϊς ἐκ βορείου φερόμενος ἐπιβάλλει τῇ λίμνῃ, ὁ δὲ Νεῖλος ἀπὸ νότου φυλάττει τῇ χώρᾳ τὴν πίστιν τοῦ ῥεύματος. Τὸ δὲ τελευταῖον ὅριον τῆς Εὐρώπης καὶ τοῦ Πόντου ἐστὶ τῆς θαλάσσης τῆς διοριζούσης τὴν Εὐρώπην, τελευ‐
15ταῖον εἰς τὸν Νεῖλον.

17

Νότιον δὲ μεσούριον Ἑλλήσποντος] τὸ δὲ νοτιώτερον (μέρος) ὅριόν ἐστιν ὁ Ἑλλήσποντος. Ἄλλως. Τὸ μέσον ὅριον τοῦ Ἑλλησπόντου· [ἔστι] γὰρ νοτιώτερον. Τὸ δὲ νότιον μέρος ὁ Ἑλλήσπον‐
5τός ἐστι.

20

Ἰσθμὸς ἀντέταται] Τοῦτον τὸν ἰσθμὸν οἱ μὲν τὸν Καύκασον, οἱ δὲ τὴν Θρήνην πεδιάδα φασίν· ἄμεινον δὲ τὴν ἑῴαν Ἰβηρίαν ἀκούειν, ἣ ἔστι μεταξὺ Κόλχων καὶ Ἀλβανίας διαιροῦσα τὸν Εὔξεινον καὶ τὴν
5Ὑρκανίαν θάλασσαν. Τοῦτον τὸν ἰσθμόν φησι τὸν μεταξὺ δηλαδὴ τῆς Κασπίας θαλάσσης καὶ τοῦ Εὐξεί‐ νου πελάγους διαιρεῖν τὴν Ἀσίαν ἀπὸ τῆς Εὐρώπης. *** λήγοντα εἰς Ἀραβίαν καὶ εἰς τὴν Αἴγυπτον.

21

Εὐξείνοιο] Ὁ οὖν Εὔξεινος Ἄξεινος ἐκαλεῖτο διὰ τὸ ὑπὸ λῃστῶν οἰκεῖσθαι καὶ μηδένα ἐκεῖ παρα‐ βάλλειν τῶν ξένων· Εὔξεινος δὲ νῦν ἐκλήθη κατὰ ἀν‐ τίφρασιν ἢ ὅτι, ὥς τινές φασιν, ὁ Ἡρακλῆς ἐκβα‐
5λὼν ἐκεῖθεν τοὺς λῃστὰς, φιλοξένους τινὰς κατῴκισεν.

29

Ἤτοι ὁ μὲν Λοκροῖο παρ’ ἐσχατιήν] Ὅτι τὸ πρὸς ζέφυρον Ἀτλαντικὸν πέλαγος ὠκεανόν φησι καλεῖσθαι. Λοκροῖο τοῦ Ἰταλικοῦ φησιν.
Εἰσὶ γὰρ ἐν τῇ Ἰταλίᾳ Ἐπιζεφύριοι Λοκροὶ, μεταξὺ
5ζεφύρου καὶ ποταμοῦ Λογικάνου. Ὥσπερ οὖν Θρηΐ‐ κιον τὸν βορρᾶν, οὕτως καὶ Λοκρὸν τὸν ζέφυρον κλητέον.

30

Αὐτὰρ ὕπερθε πρὸς βορέην] Ὅτι τὸν πρὸς βορρᾶν Κρόνιον κόλπον καλοῦσι· καὶ ἴσως ὅτι ὁ Κρό‐ νος εἰς τὸ ψυχρὸν λαμβάνεται, ἢ διὰ τὴν ψύξιν: Κρόνῳ γὰρ τὸ ψυχρὸν ἀνατέθειται. Τινὲς δὲ Κρόνιον διὰ τὸ
5ἐκεῖ ἐρρῖφθαι τὰ αἰδοῖα τοῦ Κρόνου. Ἄμεινον δὲ διὰ τὴν ἄγαν ψύξιν· ψυχρὸν γὰρ εἶναι τὸν Κρόνον οἱ ἀπο‐ τελεσματικοί φασι· δικαίως δὲ κατέψυκται ὁ ὑπερβό‐ ρειος ὠκεανὸς, μὴ παραμυθούμενος τῇ ἀγχιστείᾳ τοῦ ζωδιακοῦ κύκλου. Ἡ δὲ παρ’ Ἀπολλωνίῳ τῷ ποιητῇ
10(4, 509) Κρονίη θάλασσα περὶ τὰ ἐσώτατά ἐστι τοῦ Ἰονίου κόλπου καὶ ἀπὸ Κρονίας νήσου οὕτω καλου‐ μένη. Πολὺ γάρ ἐστι τὸ ἔξαλμα τῆς ἑτέρας σφαίρας, καὶ ἐν χειμῶνι μεταξὺ τῆς γῆς ὁ ὑπὲρ γῆν κύκλος, καὶ ὀλιγόωρος τότε ἐστὶν ἡ ἡμέρα. Καὶ ἐν θέρει δὲ συν‐
15νεφής ἐστιν ὁ ἀὴρ καὶ πόρρω ἐστὶ τοῦ ζωδιακοῦ ὁ ἀρκτικὸς κύκλος, τοῦτ’ ἔστιν ὁ καθ’ ἡμᾶς λεγόμενος, ὅστις μεταξύ ἐστι πασῶν τῶν δυτικῶν ὡς καὶ τῶν ἀνατολικῶν ἄρχεσθαι ἀπὸ δύσεως. Ἄλλοι δ’ αὖ καὶ νεκρὸν ἐφήμισαν. Ἀμφότερα διὰ τὸ ψυχρὸν
20τῶν τόπων. Πήγνυται γάρ. Καὶ λέγεται Κρόνιος μὲν πόντος, ὥς τινές φασι, διὰ τὸ Κρόνον εἰς τὴν ψύξιν ἀλληγορεῖσθαι· νεκρὸς δὲ διὰ τὴν ἀπόστασιν τοῦ ἡλίου καὶ τὸ προσκεχωρηκέναι πρὸς τὰ νότια μέρη· τῇ γὰρ ἀπουσίᾳ τοῦ θερμοῦ τὰ ζωογονούμενα παύεται· ἢ λέγε‐
25ται διὰ τὸ ἀσθενῶς ἐκεῖ προσβάλλειν τὸν ἥλιον. Διὰ πολλοῦ γὰρ χρόνου ὑπὲρ τὴν θάλασσαν ἐκείνην γίνε‐ ται, τοῦτ’ ἔστι πλησιάζει. Βάλλει μὲν γὰρ καθ’ ἑκάστην ἀδιαλείπτως καὶ τὸν πλεῖστον χρόνον. Φαείνει, ὁ ἥλιος ἀπὸ κοινοῦ. Εἶπε γὰρ ἕνεκ
30ἀφαυροῦ ἠελίοιο, διὰ τὸ ψυχρὸν εἶναι τὸν αἰθέρα, καὶ νεκρὸν δὲ καλεῖσθαι, διότι οὐ ζωογονεῖ διὰ τὴν πολλὴν ψύξιν.

37

Ὅτι τὸ πρὸς ἕω μέρος ἠῷον καὶ Ἰνδικόν. Οἱ γὰρ Ἰνδοὶ ἀνατολικοί. Ἔνθα καὶ ὁ Ἰνδὸς ποταμός.

38

Ἄγχι δ’ Ἐρυθραῖόν τε καὶ Αἰθιόπιον. Ἴσως διὰ τὸ πυροῦσθαι μᾶλλον ὑπὸ τοῦ ἡλίου τὸ κλίμα. Ἀμέλει καὶ Αἰθίοπες κατοικοῦσιν (ὅτι) τὸ πρὸς νότον μέρος Ἐρυθραῖον. Καὶ διὰ τοῦτο ἔθνος
5Αἰθιοπικὸν, ὡς παρακεῖσθαι μακρὸν ἀγκῶνα τῆς ἀοι‐ κήτου. Λέγει δὲ τὴν διακεκαυμένην. —πρὸς νό‐ τον. Ὅτι ἀπὸ Γαδείρων ἀρχόμενος παύεται τῷ πρὸς
τῇ Κιλικίᾳ κόλπῳ. —αὐλών· ἡ ἐπέκτασις καὶ τὸ ἅπλωμα τῆς διακεκαυμένης ζώνης· εὐθὺς γὰρColumn end
10πρὸς τὰ νότια διαδέχεται. Γράφεται καὶ ἀγκών.

41

Συμπλήρωσις καὶ ἐπιφώνημα παρὰ τοῖς ῥή‐ τορσι, παρὰ δὲ ποιηταῖς ἀπόθεσις, παρὰ δὲ φιλοσόφοις συμπέρασμα.

43

Ἐκ τούτου δῆλον, ὡς ἀμφίλοξόν ἐστι τὸ σχῆμα. Τὸ γὰρ ὧδε κἀκεῖσε διαφόρους αὐτὸν ἀφιέναι κόλπους οὐκ ἀλλότριον ἡγοῦμαι τοῦ κύκλου, καὶ τὸ πολλοὺς μὲν εἶναι τοὺς ἐλάττονας, ἐξαιρέτους δὲ καὶ ὑπερβάλλοντας
5τῷ μεγέθει τέσσαρας. Ὧν τὸν μὲν πρῶτον ἐκ δύ‐ σεως ὁρμῶντα προσάγεσθαι γῇ καὶ πέρατι τῷ Παμφυ‐ λίῳ· δεύτερον δὲ τὸν Ὑρκάνιον, ἐκ τοῦ Κρονίου κόλ‐ που πληρούμενον. Ἔστι δὲ καὶ περὶ τούτου πάλιν ἀμφίβολος ἡ δόξα· τὴν γὰρ Κασπίαν ὁ Πτολεμαῖος
10ἐναποκλείων ἠπείρῳ νήσου φύσιν ἐξ ἐναντίου τὴν φύ‐ σιν ὥριζε· καὶ ἴσως οἱ εἰσβάλλοντες ἐκεῖ ποταμοὶ θα‐ λαττεύουσι διὰ τὴν ὕλην, ἀξενίᾳ τόπου μεταποιήσαντες ἀνάγκῃ τὸ πότιμον. Ἢ τάχα διὰ τῶν ἀδήλων τόπων ὁ Κρόνιος ἑαυτὸν ἐκπέμπων ἀναδίδωσι πόρρω τὸν Ὑρ‐
15κάνιον.

46

Συρόμενος Λιβύηθεν] Συρόμενος διὰ τῆς Λιβύης μέχρι τῆς Παμφυλίας· λέγει δὲ κατὰ τὸ εὐθύ· παρακλίνεται γὰρ καὶ ποιεῖ τὸν Ἰόνιον κόλπον καὶ τὸ Αἰγαῖον πέλαγος μέχρι τοῦ Εὐξείνου Πόντου.
5Ἀπὸ τῶν Γαδείρων καὶ τῆς Ἐρυθίας νήσου ἕως τοῦ Ἰσσικοῦ κόλπου ἐστὶν ὁ Ἰβηρικὸς, ὅς ἐστιν εἷς τῶν τεσσάρων, μείζων τῶν τριῶν· ἀπὸ γὰρ αὐτοῦ καὶ τὰ ἑξῆς πελάγη γίνονται, ὡς εἶναι αὐτὸν τῆς πάσης θα‐ λάσσης γένεσιν.

47

Δεύτερος αὖτ’ ὀλίγος μέν] Κατὰ σύγκρι‐ σιν τοῦ ἀπὸ Γαδείρων μικρότερος εἴρηται· μείζων δὲ ὡς πρὸς τὸν Περσικὸν καὶ Ἀράβιον κόλπον ἐστὶν ὁ Ὑρκάνιος, ἐκ τοῦ Κρονίου ὠκεανοῦ πληρούμενος. Ἴσως
5δι’ ἀδήλων τόπων ἡ Κασπία ἐπὶ τὰ βόρεια (τὸ βορειό‐ τατον H, τὸ βορειότερον Q) ὀφείλει τετάχθαι περὶ Σκυθίαν, ὡς καὶ Ἀπολλώνιος (3, 859) περὶ Μηδείας· «Κασπίῃ ἐνὶ κόχλῳ ἀμήσατο.» Πτολεμαῖος δὲ δίκην νήσου περιέχεσθαι αὐτὴν τῇ γῇ φησι.
10Ἀτὰρ προφερέστατος] Ἐπ’ ὀλίγον μὲν συρό‐ μενος, ὅμως ἐστὶ κρείττων τῶν ἄλλων· λέγει δὲ κατὰ τὸ σφοδρὸν τοῦ ῥεύματος, ὡς καὶ ἐν τῷ περὶ αὐτοῦ λόγῳ φησί (v. 721)· «τόσσος γὰρ πόρος ἐστὶν ἀμεί‐ λιχος.»

54

Ἄλλος δ’ Ἀραβικός] ὁ Ἐρυθραῖος, ὃς πρὸς
σύγκρισιν νοτιώτερος εἴρηται τοῦ Περσικοῦ καὶ τῆς Κασπίας ἐναντίων ἑαυτοῖς καὶ κατορθῶς κειμένων. Ἀμφοτέρων οὖν τούτων νοτιώτερος ὁ Ἀραβικὸς, ὃς καὶ
5Ἐρυθραῖος καλεῖται· πρὸς γὰρ τῇ διακεκαυμένῃ γῇ κεῖται ἐν τῷ νοτίῳ. Ἐγγύθι κόλπος] ἤτοι πρὸς δύσιν, ἢ ἐπεὶ με‐ ταξὺ φέρεται τοῦ Ἀραβικοῦ ὄρους, ὡς κατὰ διάτρησιν. Ἐνταῦθα δὲ τὸ ὕδωρ ἐπέρχεται διὰ παντὸς τοῦ χρό‐
10νου, ἀνακρουόμενον δὲ κατὰ παλίρροιαν αὖθις ὑποστρέ‐ φει, ὡς Ἡρόδοτός (2, 11) φησιν· ὅθεν νῦν Κλύσμα λέγεται.

55

Ἀντὶ τοῦ κατὰ νότια μέρη κείμενος ἐξ ἐναντίας τοῦ Εὐξείνου πόντου. Ὑψηλότερον γάρ ἐστι τὸ Περ‐ σικὸν πέλαγος τοῦ Ἐρυθραίου, ὥσπερ κατὰ διάμετρον κείμενον. Εἴπομεν γὰρ τὴν ἑσπερίαν θάλασσαν περι‐
5τρεπομένην πρὸς βορρᾶν μέχρι τοῦ Εὐξείνου πόντου διϊκνεῖσθαι, ὡς καὶ αὐτὸς λέγει. Ὁ Ἀράβιος οὖν νο‐ τιώτερος ὢν ἐναντίον τοῦ Εὐξείνου κεῖται.

56

Περὶ τῆς ἀπὸ Γαδείρων ἕως Παμφυλίας θαλάσ‐ σης. Ἔχει γὰρ εὐθὺς ἐκ τῶν δυτικῶν μερῶν ῥέουσα ἔνθεν μὲν Λιβύην, ἐκεῖθεν δὲ Εὐρώπην· εἶτα ἡ Ἀσία διαδέχεται μέχρι τοῦ Ἰσσικοῦ κόλπου. Εἰσὶ γὰρ
5ὁμοῦ τὰ πελάγη, Ἀτλαντικὸν, Λιγυστικὸν, Τυρρηνι‐ κὸν, Λιβυκὸν, Μυρτῷον, Αἰγύπτιον, Παμφύλιον, Ἰκάριον, Αἰγαῖον, Ἑλλήσποντος, Μέλας κόλπος, Εὔ‐ ξεινος Πόντος, Κασπία, Ἐρυθρά.

60

Περίδρομος] ἡ θάλασσα δηλονότι, ἤτοι κύκλῳ περιέχουσα τὰς νήσους, ἢ οὕτω κατὰ κύκλον ἐκπεμπομένη ὥσπερ νῆσος.

64

Ἔνθα τε καὶ στῆλαι] Ἡρακλῆς περιελθὼν πᾶσαν τὴν γῆν στήλας αὐτῆς ἔθηκε. Ἔθηκε δὲ περὶ τὸν Ἄτλαντα, ὅτε τὰς βοῦς τοῦ Γηρυόνου ἀπήλασε διαβὰς τὸν πορθμὸν, ὅς ἐστι πλάτει μὲν στενότατος
5ἀμφὶ τοὺς ξʹ σταδίους, διπλασίων δὲ τῷ μήκει, ῥοώ‐ δης δὲ ἄγαν, ὡς τοῦ ὠκεανοῦ τε καὶ τῆς καθ’ ἡμᾶς θαλάσσης εἰς στενὸν ἐλαυνομένων. Τοὺς δὲ ἑκατέρω‐ θεν τοῦ πορθμοῦ λόφους Ἡρακλείους στήλας προσηγό‐ ρευσεν· ἔστι δὲ ἑκατέρου ὕψος οὐ μεῖον ὀργυιῶν ρʹ·
10εὖρος δὲ τὸ περὶ θάλασσαν εἰς κδʹ στάδια. Ὄνομα δὲ τῇ μὲν Εὐρωπαίᾳ κατὰ μὲν βαρβάρους Κάλπη, κατὰ δὲ Ἕλληνας Ἀλύβη· τῇ δὲ Λιβυκῇ κατὰ μὲν Ἕλλη‐ νας Κυνηγετικὴ, κατὰ δὲ βαρβάρους Ἄβιννα, ὡς Χά‐ ραξ ἱστορεῖ. Αὗται δὲ πρότερον Κρόνου ἐλέγοντοColumn end
15στῆλαι, διὰ τὸ μέχρι τῶν τῇδε ὁρίζεσθαι δῆθεν τὴν ἀρχὴν αὐτοῦ· δεύτερον δὲ ἐλέχθησαν Βριάρεω, ὡς φη‐ σιν Εὐφορίων· τρίτον δὲ Ἡρακλέους. Μέγα δέ φησι θαῦμα αὐτὰς διὰ τὸ ὑψηλόν· ὄρη γάρ εἰσι μεγάλα καὶ ὑψηλά.

66

Μακρὸν ὑπὸ πρηῶνα] τοῦτ’ ἔστιν ὑπὸ τὴν μεγάλην ἐξοχὴν τῶν ἐπὶ πολὺ ἐκτεταμένων Ἀτλάντων. Μεγάλαι γάρ εἰσιν αἱ ἐξοχαὶ, ὅπου εἰσὶ καὶ τοῦ Ἡρα‐ κλέους αἱ στῆλαι. Πρηῶνα δέ φησι τὴν παράτασιν·
5πρηὼν γὰρ ἡ προβολὴ, οἱονεὶ προϊών που ἐν τῷ ἑσπε‐ ρίῳ ὠκεανῷ. Ἄτλας ὄρος ἐστὶ μέγιστον περὶ τὰ ἔσχατα τῆς Λιβύης, ὅθεν καὶ Ἀτλαντικὸν πέλαγος λέγεται. Τοῦτο δὲ διὰ τὸ ὑπερβάλλον μέγεθος κίων ἐμυθολογήθη τοῦ οὐρανοῦ. Καὶ Ἡρόδοτος (4,
10184) τοῦτό φησιν, ὅθεν καὶ ὁ Περιηγητὴς πληθυντι‐ κῶς Ἀτλάντων αὐτὸ ἐκάλεσε· καὶ Ὅμηρος (Od. α, 53)· «Ἄτλας δ’ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχει·» «Ἔχει δέ τε κίονας αὐτὸς μακράς.» Ἢ Ἀτλάντων, τῶν Ἀτλαν‐ τικῶν πόρων, ἢ τῶν ἐνοικούντων· Ἑκάτερα γὰρ αὐ‐
15τῶν περὶ τὸ Ἀτλαντικὸν ὄντα ὄρος τυγχάνει. Ἄτλαν‐ τες δὲ δύο εἰσί. Μείζων γὰρ οὗτος τῶν ἄλλων ἐκβολῶν τοῦ ὠκεανοῦ. Ἀπὸ δὲ τοῦ παρακειμένου ἔθνους τὸ ὄνομα.

74

Οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Γαλάται τῶν ἐν τῇ Εὐρώπῃ ἄποικοί εἰσιν, ὡς καὶ οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ἴβηρες τῶν ἐν ταύτῃ ἄποικοί εἰσιν. Περὶ ὧν φησι καὶ Καλλίμαχος (fr. 443)·
5οὓς Βρέννος ἀφ’ ἑσπερίοιο θαλάσσης ἤγαγεν Ἑλλήνων ἐπ’ ἀνάστασιν.

75

Ἐπίστροφον ὅρμον ἔχουσα] προσορμιζού‐ σης τῆς θαλάσσης ἑλικοειδῶς. Οὕτω γὰρ κεῖται κατὰ
δίνησιν.

76

Μετὰ τὸν Ἰβηρικὸν καὶ Γαλατικὸν πόντον ἑξῆς ἐστιν ὁ Λιγυστικὸς, ὃς κέκληται ἀπὸ Λίγυος τοῦ Ἀλε‐ βίωνος ἀδελφοῦ, ὃν ἱστοροῦσι τὸν Ἡρακλέα κεκωλυκέ‐ ναι ἀπιόντα ἐπὶ τὰς Γηρυόνου βοῦς, τὸν δὲ εὔξασθαι
5τῷ Διὶ διὰ τὸ μὴ ἐπάγεσθαι ἀμυντήριον. Ὁ δὲ λίθους ὕσας κατέχωσεν αὐτούς. Ὅθεν τὸ Λίθινόν ἐστι πεδίον ἐκεῖσε οὕτω καλούμενον.

78

Αὐσονῆες ἀπὸ Αὔσονός τινος βασιλέως ἐκλήθησαν οἱ Ῥωμαῖοι, ὃς ἦν υἱὸς Ὀδυσσέως καὶ Κίρκης.

80

Πορθμίδος] τῆς θαλάσσης νοεῖ· ἡ γὰρ Λευκὴ πέτρα ἄνωθέν ἐστι τοῦ Σικελικοῦ πελάγους. Πορθμὸν γὰρ ποιεῖται ἡ Βρεττία καὶ ἡ Σικελία. Πορθμὸς δέ ἐστι θάλασσα στενὴ, ἑκατέρωθεν γῆν ἔχουσα· ἰσθ‐
5μὸς δὲ γῆ στενὴ, ἑκατέρωθεν θαλαττευομένη. Πορθ‐ μίδα οὖν εἶπε τὴν μέσην θάλασσαν Ἰταλίας καὶ Σικε‐ λίας· οὕτω γοῦν καὶ Ῥήγιον κέκληται, ἐπεὶ ὕστερον διέστησαν, πρώην οὖσαι καθ’ ἕνωσιν.

81

Πρώτη ἐστὶν ἡ Κύρνος, δευτέρα δὲ ἡ Σαρδώ. Ἀλλ’ ἐπεὶ ἄχρι τῆς Κύρνου δοκεῖ λήγειν, διὰ τοῦτο αὐτῆς πρώτης ἐμνήσθη. Λοιπὸν γὰρ θάλασσά ἐστιν ἑξῆς πολλὴ κειμένη. Τὸ δὲ ἁλμυρὸν ὕδωρ αὐτὸ τὸ
5Λιγυστικὸν πέλαγος. Τούτῳ γὰρ συναπτέον τὸ Λι‐ γυστιὰς ἅλμη. Καὶ ἔστιν ὁ στίχος ὡς παραδρομὴ λόγου πρὸς τὸ Λιγυστικὸν πέλαγος. Ὡρίσθαι γὰρ ἄχρι Κύρνου, φησὶ, καὶ Σαρδονίας αὐτό.

82

Ἔνδοθεν] Πρὸ γὰρ τῆς Κύρνου κεῖται ἡ Σαρδώ.

83

Διαιρεῖ δὲ τὴν Σικελικὴν θάλασσαν, ἣν καλοῦσι νῦν Ἀδριατικὸν πέλαγος, ἀπὸ τῆς Τυρρηνίας ἀνέμῳ καὶ σχήματι. Λέγει γὰρ ἐπὶ νότον ἔρχεσθαι μᾶλλον τοῦ Τυρρηνικοῦ, κολπουμένην δὲ πρὸς ἑῷα τὴν ἄλλην ἅλα,
5ἥτις ἄρχεται μὲν ἐκ τόπου τοῦ περὶ Κέρκιναν τὴν νῆ‐ σον, διαθέει δὲ εἰς Πάχυνον ἄκρον, ὅπου καὶ λήγει, ὡς ἐπὶ Κρήτης. Πρὸς νότον δέ φησιν, ἐπειδὴ ἀπὸ βορέου εἰς νότον παρατέταται, οὐκ ἀπὸ δύσεως πρὸς ἀνατολήν· ὅθεν πρὸς ἀντιδιαστολὴν τούτου πάλιν φη‐
10σίν· αὐτὰρ ἔπειτα πρὸς αὐγὰς ἠελίοιο.

88

Φαιστόν] Ἐν μέσῳ ἠπείρου κεῖται ἡ Φαι‐ στός. Ἢ τὴν εἰς ἤπειρον ἐμπίπτουσαν καὶ πλατυ‐ νομένην. —Αὗται γὰρ ἐν μέσῳ τῆς Κρήτης καὶ Κυ‐ ρήνης εἰσί.

89

Προπρηνής δὲ προνενευκυῖα, ἐπιβλέπουσα
εἰς θάλασσαν. Ὅπερ φερόμενον εἰς στενότητα καλεῖ‐ ται κριός. Παραυγάζουσα δὲ, παρεμφαίνουσα, παρομοιοῦσα. Αὐγαὶ γὰρ οἱ ὀφθαλμοί. Κριοῦ μέ‐Column end
5τωπον ἡ ἐξοχὴ αὐτῆς διὰ τὸ ὥσπερ ἐπὶ κεφαλῆς κεῖσθαι.

91

Ναὶ μὴν καὶ τετάνυσται] Μετάβασις ἐπὶ τὰ ὑπερβόρεια. Ἡ γὰρ Ἰαπυγία ἐστὶν ἀπὸ τοῦ Ἀδρια‐ τικοῦ, Ἰάπυγες δὲ μέρος Καλαβρίας, ἀπὸ Ἰάπυγος Κρητὸς ἀποικισθέντες αὐτόθι, ἵνα καὶ παρὰ τὴν Λευ‐
5κόπετραν τὸ Σικελικὸν διήκει πρὸς τὰς τοῦ Ἀδρίου ἀρχάς.

92

Κεῖθεν δ’ εὐρυνθεῖσα] Τὸν Ἰόνιον κόλπον ἐκφράζει ἐνταῦθα. Τὸ δὲ εὐρυνθεῖσα οὐ πρὸς τὰ προ‐ ειρημένα ἐστί (πολλὰ γὰρ ἄλλα πλατύτερα εἶπεν), ἀλλὰ πρὸς τὸν μυχὸν καὶ τὴν ἐπιφερομένην στενότητα.

94

Ἥντε καὶ Ἰονίην] οἱ μὲν ἀπὸ Ἰοῦς, οἱ δὲ ἀπὸ Ἰονῆος, ὃς τὸν τόπον οἰκῶν ἐκράτησε τῆς θαλάσ‐ σης. Οἱ δὲ Ἰόνιον ἀπὸ Ἰάονός φασιν, ἀφ’ οὗ τὸ πέλα‐ γος εἰρῆσθαι. Ἀρχέμαχος δὲ ἀπὸ τῶν ἀπολομένων ἐν
5αὐτῷ Ἰώνων, οἵ εἰσιν Ἀθηναῖοι. Ὁ γὰρ αὐτὸς καὶ Ἰόνιος καὶ Ἀδρίας. Τοῦ δὲ Ἴωνος υἱὸς Ἀδρίας, ἀφ’ οὗ τὸ πέλαγος.

97

Ἐνυαλίων δὲ, τουτέστι πολεμικῶν. Πολε‐ μικοὶ γάρ εἰσιν οἱ Δαλμάτιοι. Ἐκ τούτου δὲ διελέ‐ γχεται Ἀπολλώνιος (4, 284) ὡς ψευσάμενος. Οὐδὲ γὰρ ἔστι θάλασσα ἐκ τοῦ Ἴστρου συνάπτουσα τῇ Δαλ‐
5ματίᾳ καὶ τῷ Ἀδρίᾳ.

98

Ἰσθμός, στενὴ γῆ. Στενὴ γὰρ ἡ Ἰταλία ὡς πρὸς μῆκος. Ἰσθμὸν δὲ αὐτὴν εἶπεν, ὅτι μεταξύ ἐστιν Ἀδρίου καὶ τοῦ Λιγυστικοῦ. Πολυτενὴς δὲ, ἐπὶ πολὺ διατεταμένη. Οὐχ ὅτι ἡ Ἰταλία στενὴ,
5πλατεῖα γάρ ἐστιν, ἀλλ’ ὅτι τὸ οἰκούμενον ὅριον αὐτῆς στενόν· τὸ γὰρ ἄλλο πᾶν ὅριόν ἐστιν.

100

Ὁ Ἀδρίας παράκειται ἄχρι τῆς τῶν Ἰαπύγων, οἵ εἰσιν ἐν Ἰταλίᾳ. Μέμνηται δὲ αὐτῶν καὶ Καλλί‐ μαχος οὕτως·
Ἰηπύγων ἔγχος ἀπωσάμενοι.

105

Εὐρυτέρην ἐνέπουσι] τὴν μείζονα, ἐπεὶ ὡς πρὸς νότον νένευκεν, ἐκτεινομένη μᾶλλον τῆς ἑτέρας.

106

Ἔνδον ἐοῦσα] ἀντὶ τοῦ δυτικωτέρα τυγχά‐ νουσα. Ἔνδον γάρ φησιν ὡς πρὸς τὴν δύσιν.

107

Δέχεται πλημμυρίδα] ἤτοι ἀπὸ τοῦ Σαρ‐ δονικοῦ καὶ Λιγυστικοῦ πελάγους δεχομένη, ὅπερ ἐστὶ πόρρω πάνυ, ἢ καὶ ἀπὸ τοῦ Σικελικοῦ.

109

Ἐκ δ’ ὀρέων Σικελῶν Κρήτης ἀναφαί‐ νεται] Οἷον τοῖς πλέουσιν ἐκ Σικελίας, τῷ μηκέτι φαίνεσθαι τὰ ὄρη αὐτῆς, λοιπὸν διαδέχεται τὸ Κρητικὸν πέλαγος. Κρήτης ἀναπέπταται οἶδμα] τουτέστι τῆς
5Σαλμωνίδος ἄκρας, ἥ ἐστι Κρήτης ἀνατολικωτέρα.

113

Ἰσμαρικοῦ, ἤγουν Θρᾳκικοῦ. Ἴσμαρος γὰρ πόλις Θρᾴκης, «δ’ Ἴσμαρον ἀμφιβεβήκει (Od. ι, 98),» ἐν ᾧ μάλιστα ὁ βορρᾶς καταρρήγνυται. Ἄλλως. Περὶ Κικονίαν ἐστὶν ὁ Ἴσμαρος, ὡς ὁ Ποιητὴς
5(Od. ι, 39) δηλοῖ· «Ἰλιόθεν με φέρων ἄνεμος Κικό‐ νεσσι πέλασσεν, Ἰσμάρῳ.» Δύο δὲ πελάγη τὰ ἐκ τοῦ Ἀδρίου συναπτόμενά φασιν ὑποκεῖσθαι τῇ προειρημένῃ θαλάσσῃ, ὧν τὸ μὲν Αἰγύπτιον ἄχρι τοῦ Κασίου πε‐ ρατοῦσθαι· τοῦτο δὲ ἄκρον ἐστὶ ψαμμῶδες, ἐπὶ τὰ
10βόρεια τοῦ Πηλουσίου κείμενον· τὸ δὲ Συριακὸν ἐπὶ τὸν Ἰσσικὸν ἀποκρέμασθαι κόλπον, ὃν ἄνω τῆς Σιδο‐ νίας ἐπὶ τὰ βόρεια κεῖσθαι θαλάσσης.

116

Τιταινομένην Κασίοιο] τὸ γὰρ Κάσιον τῆς Συρίας, ἐπεκτεινόμενον ἄχρι τοῦ Πηλουσίου. Ἢ καὶ ἄλλως· τὸ Κάσιόν ἐστι δεξιᾷ χειρὶ τοῦ Νείλου τῆς εἰς θάλασσαν ἐκροίας, ἐγγὺς τοῦ Πηλουσίου. Τὸ δὲ
5Πηλούσιον πρὸς τῇ Σερβωνίδι λίμνῃ.

117

Σιδονίην δ’ ἑτέρην] Σιδονία ἐκεῖθεν κα‐ λεῖται, ὅπου ὁ Ἰσσικὸς κόλπος λήγει εἰς τὰ πέρατα τῆς γῆς ἐπὶ τὸν βορέαν. Ἔχει δὲ μεθ’ ἑαυτὸν ἕτερον πέ‐ λαγος ἐπισυνημμένον· διὰ τοῦτο ἄπειρον αὐτόν φησι.
5Καὶ οὕτω τὰ τῆς ἐπιγραφῆς.

118

Ἰσσοῦ] τῆς νῦν Νικοπόλεως ὀνομαζομένης διὰ τὸ ἐκεῖ Ἀλέξανδρον τὸν Μακεδόνα Δαρεῖον νικῆσαι.

120

Ἰσόδρομος δὲ οὐ δι’ ὅλου ἐπὶ τὸν βορρᾶν χωρῶν, οὐκ ἐπὶ πολὺ (τῆς ἀνακλίσεως) ἐπ’ εὐθείας φε‐ ρόμενος, ἀλλ’ ἐπισυρόμενος εὐρὺς κατὰ τὰ δυτικὰ, καὶ αὐτὴν τὴν Φαρίαν θάλασσαν παρατεινόμενος εἰς
5τὴν τελευταίαν ἐξοχὴν τοῦ Κασίου, ὃ ἔστι Πηλούσιον.

121

Ὕσπληγγι δνοφερῇ] τῇ καμπῇ καὶ τῇ
ἀφετηρίᾳ τῇ μελαίνῃ καὶ τῇ ὁρμῇ. Ὕσπληγξ δὲ κυρίως τὸ μηχάνημα τὸ ἀποκροῦον τὸν κανόνα τοῦ δρομέως. Σημαίνει δὲ καὶ ἀρχὴν καὶ ἀφετηρίαν. Ἔστι δὲ οἷονColumn end
5γραμμῇ τινι καὶ διαιρέσει. Δνοφερῇ δὲ διὰ τὴν χροιὰν τῆς ἐκεῖ θαλάσσης ἢ χώρας. Καὶ μετὰ τὸ κάμψαι πάλιν ὥσπερ ἄφεσίς ἐστι τοῖς δρομεῦσι (δρόμος)· ὅταν γὰρ ἐπιβάλλῃ τῇ Κιλικίᾳ, πάλιν ἐπὶ δύσιν ἀναχωρεῖ. Διὸ καὶ δράκοντι τὴν ἕρπυσιν αὐτὸν εἰκάζει, ἐπεὶ μὴ
10κατ’ εὐθὺ φέρεται, διεστραμμένως δὲ περὶ αὑτὸν εἰ‐ λεῖται· περὶ δὲ αὐτὴν νῦν χρὴ νοῆσαι, ἐπειδὴ ὁ Ἰσσικὸς κόλπος πρὸς βορέαν ἀνατεινόμενος κατὰ τοῦτο τὸ μέρος ἐπικάμπτεται. Δνοφερῇ δὲ τῇ μελαγγείῳ· τὸ δὲ Κι‐ λίκων ἀποπαύεται, ὡς τέλος εἶναι τῆς φορᾶς
15ἄχρι Κιλικίας, τῇ δ’ ὅλῃ παραφορᾷ ἄχρι Παμφυλίας, ἀπὸ Παμφυλίας δὲ ἄχρι Χελιδονίων ἐπὶ δύσιν πάλιν. Ὅταν γὰρ, φησὶ, πρὸς τῇ γῇ τῶν Κιλίκων γένηται, τότε παύεται πρὸς βορρᾶν ἀνατεινόμενος, καὶ λοιπὸν ἐπικάμπτεται πρὸς δύσιν, διὰ τὸ ἐξ ἑκατέρας ἐπιφέ‐
20ρεσθαι συμπεριαγνυμένῳ τῷ κόλπῳ τὰ κύματα, καὶ διὰ τοῦτο δυσπόρευτον ποιεῖσθαι τὴν ἐπίβασιν κατὰ τὸ πε‐ ριφερὲς τοῦ κόλπου. Ἥττονα γὰρ τῷ τάχει τῶν ἐπ’ εὐ‐ θείας φερομένων.

122

Τῆμος ἐπὶ ζέφυρον] Τῆμος δύναται καὶ τοπικὸν καὶ χρονικὸν, νῦν δὲ ἀντὶ τοῦ τοπικοῦ. Ἐκεῖθεν δὲ ὥσπερ ἐπὶ δύσιν τὴν στροφὴν ποιησάμενος ἐκπτύει τὴν θάλασσαν καὶ ἐπιμίγνυται.

126

Νήχυτος] πολύχυτος καὶ βαρυκύμων. Ἐπί‐ κεινται δὲ τῷ ἠπειρωτικῷ μέρει τοῦ Ἰσσικοῦ Παμφύ‐ λιοι, ὅπου εἰσὶν αἱ Χελιδόνιαι νῆσοι. Τοῦτό φησιν, ἐπεὶ καὶ ἑτέρωθεν παράκεινται τῷ Ἰσσικῷ. Βουλόμενος
5δὲ δεῖξαι τὴν θέσιν τῆς Παμφυλίας τεκμηρίῳ χρῆται τῷ τῶν Χελιδονίων νήσων.

128

Ὅσσον ἐπιπροβέβηκεν] ἕως Χελιδονίων Παμφυλίας. Τρεῖς δέ εἰσιν αὗται, Μελανίππη, Γάγαι καὶ Κορύδαλαι.

129

Σῆμα δ’ ἔχει ζεφύρου] Ὁ δὲ κόλπος ἔχει τελευταῖον σημεῖον πρὸς ζέφυρον τὴν ἄκραν τῶν Πα‐ τάρων. Ἔστι δὲ ἀκρωτήριον, ὃ Λυκίαν καὶ Καρίαν
διορίζει. Ἄλλως. Σῆμα δ’ ἔχει ἔσω Πατάρων Λυκίας,
5καὶ κατὰ τὸ τέλος τοῦ Σιδονίου πελάγους καὶ τοῦ περὶ Πάταρα φερομένου πελάγους ἐπ’ ἄρκτον ὁρᾷ τὸ Αἰγαῖον πέλαγος.

130

Φράζεο δ’ ἐκ κείνου] Ἐκεῖθεν δέ, φησιν, ὦ ἀκροατὰ (πρὸς γὰρ αὐτὸν ὁ λόγος), ἐπισκόπει τὴν ἄρκτον, εἰς οἷον καὶ τὸν Αἰγαῖον εἰδέναι, βαθὺν ὄντα καὶ ἀλαζόνα τῶν κυμάτων. Σημεῖον δὲ τοῦ κλύδωνος αἱ προσκείμεναι
5νῆσοι, διεστῶσαι μὲν ἀλλήλων, διὸ καὶ Σποράδες εἴ‐ ρηνται, περιηχοῦσαι δὲ καὶ ἀντικτυποῦσαι τῷ ἐπι‐ θέοντι ῥοθίῳ. Τὸ δὲ συμπλήρωμα ἔχει ὁ Αἰγαῖος ἄχρι Τενέδου, ἔξω καὶ πόρρω ἐξ ἑτέρου μέρους αὐτῷ παρα‐ κειμένης τῆς Ἴμβρου. Περιφερόμενος δὲ μᾶλλον ἐπὶ
10τὰ βόρεια προσομιλεῖ τῇ Προποντίδι καὶ ἀναπαύεται. Ἡ Ἴμβρος γὰρ ἐπὶ τὰ μέρη τῆς Θρᾴκης· ἡ δὲ πρὸς τῇ Ἀσίᾳ Τένεδος ἐκ τῆς ἀρχῆς ὁρίζει τὸν Ἑλλήσποντον. Ἐξ ἐκείνου οὖν τοῦ Ἰσσικοῦ κόλπου τῆς Παμφυλίας ἐπὶ τὰ ἀρκτῶα μέρη ἐστὶν ὁ Αἰγαῖος πόντος.

132

Σποράδες νῆσοι· Δονοῦσα, τῆς Ναξίας ἐγ‐ γύς· Λέβινθος· Κορσία, τῆς Ἰκαρίας ἐγγύς· Θηρασία· ἡ Κῶς· Φολέγανδρος, Παρίας ἐγγύς· Ἀνάφη· Σίκινος· Γύαρος, ἔμπροσθεν Ἄνδρου· Ἀστυπάλαια· Πάτμος·
5Λέρος· Νικασία· Μῆλος· Κίμωλος· Πάρος. Σποράδες δὲ λέγονται, ἐπεὶ πλησίον ἑαυτῶν οὖσαι κατ’ ὀλίγον χωρίζονται καὶ ὥσπερ σπέρματά εἰσι καταβληθέντα.

135

Οὖρον δ’ ἐς Τένεδον] ἀρκτικὸν δηλονότι, ἐπεὶ ἔχει κόλπον μακρὸν πρὸς ζέφυρον. Ἔχει δὲ τοῦτον ἔτι κατὰ τὸ ἔμπροσθεν ἑκατέρας πλευρᾶς τοῦ Βοσπό‐ ρου· ἀλλὰ τὴν μὲν Τένεδον εἰσιόντι πρὸς δεξιὰ, τὴν δὲ
5Ἴμβρον πρὸς ἀριστερά.

136

Ἴμβρον ἔχων] Ἀπὸ τῶν Θρᾳκικῶν μερῶν ἡ Ἴμ‐ βρος· ἡ δὲ Τένεδος πρὸς τῇ Ἀσίᾳ κεῖται. Ἀπὸ δὲ Τενέδου ὁ Ἑλλήσποντος ἄρχεται. Τὸ δὲ τέλος τοῦ Αἰγαίου ἀρχὴ τοῦ Ἑλλησπόντου. Ἡ δὲ ἀρχὴ τοῦ Ἑλλησπόντου πλα‐
5τυτέρα ἐστὶν, οἷα δὴ καὶ τέλος τοῦ Αἰγαίου οὖσα, ὡς καὶ Ὅμηρος (Il. ρ, 432)· «ἐς πλατὺν Ἑλλήσποντον.» Ἔστι δὲ τὸ τοῦ Ἑλλησπόντου στενὸν τὸ ἐπὶ Κωνσταν‐ τινουπόλεως· ἢ Ἑλλήσποντος λέγεται, ἔνθα Σηστὸς
καὶ Ἄβυδος.Column end

138

Τῆς δ’ ὕπερ ἄσπετα φῦλα] Τὸ νόημα οὕτως ἔχει· ὑπὲρ ἧς Προποντίδος πρὸς τὰ νότια μέρη πολλὰ ἔστιν ἔθνη τῆς Ἀσίας· ἵνα εἴπῃ τὰ καὶ περὶ Ἰωνίαν καὶ Λυδίαν καὶ Λυκίαν, καὶ πάντα τὰ πρὸς νότον
5ἀφορῶντα τῆς Ἀσίας παράλια ἐπὶ τοῦ Αἰγαίου καὶ τοῦ Ἑλλησπόντου. Καλεῖ δὲ τοῦτο τὸ μέρος ἰσθμὸν, ὅπερ καὶ Ἡρόδοτος (1, 72) αὐχένα λέγει. Ἔστι δὲ ὁ αὐχὴν οὗτος πρὸς νότον, ἀντικείμενος αὐτῆς τῆς Καράμβιος καὶ Κριοῦ μετώπου· καὶ στενοῦ γενομένου τούτου
10παρὰ τὸν Πόντον, εἰκὸς ὁρᾶσθαι τὰς περαιτέρω δύο θαλάσσας. Ἡ Προποντὶς γὰρ βορειοτέρα γίνεται τῶν προειρημένων ἐθνῶν. Πλατὺν δὲ αὐτὸν εἶπεν, ἐπεὶ πολλὰ ἔθνη ἔχει ἐν ἑαυτῷ. Μεταξὺ δὲ κεῖται τοῦ Εὐ‐ ξείνου Πόντου, ὃς ἄγει ἄχρι Κόλχων, καὶ Προποντίδος.
15Τὰ δὲ ἔθνη Κιλικία, Ἰσαυρία, Παμφυλία, Λυκία, Καρία, Ἀσία, Ἑλλήσποντος, χώρα Φρυγία τῶν [ἐν] τῇ δευτέρᾳ Φρυγίᾳ, Καππαδοκία, Ἀρμενία, Γαλατία, Παφλαγονία, Πόντος Πολεμώνιος, Βιθυνία. Χῶραι ιδʹ.

140

Πάρος Ἰώ] Ὥσπερ ἀναπτύξαι βουλόμενος τὴν ἐτυμολογίαν τοῦ Βοσπόρου, ἐπήνεγκε τοῦτο· ἔστι γὰρ ἀπὸ τῆς Ἰοῦς οἱονεὶ βοὸς πόρος. Ταύτῃ γὰρ ἡ Ἥρα κατὰ ζῆλον οἶστρον ἔπεμψε, καὶ ἐλαυνομένη
5ὥσπερ πόρτις παρῆλθε τοῦτον τὸν τόπον.

142

Στεινότατος] Ἐκεῖνος δὲ ὁ ἐν τῷ Βοσπόρῳ καὶ ἀναμεταξὺ Καλχηδόνος καὶ Βυζαντίου πορθμὸς τοῦ Ἀνάπλου καλουμένου στενότερος ὑπάρχει περὶ τὰς Κυανέας πέτρας ὑπὲρ τοὺς ἄλλους πορθμοὺς, οἵτινες
5εἰσὶν Εὐβοίας καὶ Σικελίας. Ἐκεῖνος δὲ ὁ ἐν τῷ Βοσπόρῳ καὶ ἀναμεταξὺ Καλ‐ χηδόνος καὶ Βυζαντίου πορθμὸς ἢ Κικονίου καὶ τοῦ Ἀνάπλου λεγομένου, στενότερος ὑπάρχει περὶ τὰς Κυανέας πετρὰς ὑπὲρ τοὺς ἄλλους, δηλονότι πορθμούς.

142bis

Ὁ Βόσπορος, φησὶ, στενότερός ἐστι τῶν * ἀν‐ τικρὺ τῆς Ὑρκανίας δύο θαλάσσης. Λέγει δὲ Προπον‐ τίδα· ἐσώτερος γὰρ τούτων ὁ Βόσπορος. Ἔστι δὲ στε‐ νότερος, ὅτι τὸ πλάτος ἐστὶ σταδίων ιβʹ, ὡς καὶ βοῦν
5διανήξασθαι· ὁ δὲ Ἑλλήσποντος τὸ πλάτος σταδίων ηʹ. Ἢ καὶ λέγει τὸν μεταξὺ Καλχηδόνος καὶ Βυζαντίου στενότατον πόρον, ἢ τὸν μεταξὺ τοῦ Κικονίου καὶ τοῦ Ἀνάπλου καλουμένου. Ἄλλως. Τὸν αὐτὸν Ἀνάπλουν λέγει * ὡς δοκοῦσι τὰ μέρη ἐκεῖνα τῷ ἀναπλέοντι μὴ
10ἔχειν ἔξοδον, ἄχρις οὗ πλησίον γένηται.

146

Περὶ τοῦ Εὐξείνου λέγει. Οὗτος δὲ πρότερον Ἄξεινος ἐκαλεῖτο, διὰ τὸ ὑπὸ λῃστῶν οἰκεῖσθαι, καὶ μηδένα ἐκεῖσε παραβάλλειν τῶν ξένων· Εὔξεινος δὲ νῦν ἐκλήθη κατὰ ἀντίφρασιν, ἢ, ὥς τινές φασιν, ὅτι ὁ
5Ἡρακλῆς ἐκβαλὼν ἐκεῖθεν τοὺς λῃστὰς φιλοξένους τινὰς κατῴκισεν.

148

Στενοῦ γινομένου τούτου τοῦ Πόντου εἰκὸς ὁρᾶσθαι τὰς περαιτέρω δύο θαλάσσας πλατείας. Ὁρ‐ μῶσι μὲν ὡς ἐπὶ τὰ ἀνατολικὰ, τὴν δὲ ἀνάνευσιν ποιοῦνται ὡς ἐπὶ τὰ βόρεια καὶ τὴν Μαιῶτιν, ἥτις
5πρὸς τῷ τέλει κεῖται τοῦ Πόντου· καὶ δοκεῖ ὥσπερ ἐξ αὐτῆς γεννᾶσθαι ἡ θάλασσα. [Μέσαι δ’ ἔνθα κἀκεῖσε δύο ὑψηλαὶ ἄκραι εἰς τὸν Πόντον ἔκκεινται, ὧν] ἡ μὲν κάτω ὡς πρὸς νότον, [ἥντινα Κάραμβιν καλοῦσιν], ἡ δὲ ἄνω πρὸς βορρᾶν ἔκκειται, τὸ Κριοῦ μέτωπον.

156

Ἐκ τοῦ δ’ ἂν καὶ] τοπικὸν ἢ χρονικόν. Μετὰ δὲ τὸ πλησίον γενέσθαι τὸν ἀνεωγότα πόντον ἐκεῖθεν ὄψει δύο θαλάσσας καὶ κόλπους ἐκ διαστάσεως, ὧν μεταξὺ τὸ Κριοῦ μέτωπον δίκην τόξου διακείμενον.
5Ἄλλως. Ἐκ τοῦ, φησὶ, ταύτας προβεβλῆσθαι καὶ πρὸς ἀλλήλας νεύειν διθάλαττος γίνεται ὁ Πόντος, ὃ ἔστιν εἰς δύο κόλπους μερίζεται ἐοικὼς τόξῳ. Τόρνῳ δὲ λέγει τῇ περιφερείᾳ· ἅμματι δὲ τόξου περιφραστικῶς τὸ τόξον, παρὰ τὸ ἐξῆφθαι αὐτοῦ τὴν νευράν. Λέγει οὖν
10ὅτι ἔοικεν περιφερείᾳ τόξου, ἐκ τοῦ προεληλυθέναι ταύτας οὕτω τὰς ἄκρας. Νόμιζε γὰρ, φησὶ, τὰ μὲν δεξιὰ πάντα τοῦ τόξου νευρὰν εἶναι, πλὴν τῆς Καράμ‐ βιδος, τὰ δ’ ἀριστερὰ τὸ ἐπικαμπτόμενον τῇ νευρᾷ. Ἀλλ’ ἐρεῖ τις· καὶ τί μᾶλλον τὰ δεξιὰ ἔοικε νευρᾷ πλὴν
15τῆς Καράμβιδος ἢ τὰ ἀριστερὰ τοῖς κέρασι πλὴν τοῦ Κριοῦ μετώπου; ὃ γὰρ ἂν εἴπῃς περὶ θατέρας πλευρᾶς, καὶ περὶ θατέρας ἁρμόζει, ὥστε οὐ τόξῳ ἔοικεν, ἀλλὰ δύο τόξων κέρασιν ἀντιπροσώποις. Πρὸς ὃν ῥητέον, ὅτι τοῦτο προειδὼς ὁ Περιηγητὴς προσέθηκε τὸ «μόνη
20δέ τοι Κάραμβις·» καὶ πάλιν ἐπὶ τῆς ἑτέρας πλευ‐ ρᾶς τάδε· «πρὸς βορέην Μαιώτιδος ὕδατα λί‐ μνης,» ὡς εἰ ἔλεγεν· οὐ μόνον τὸ Κριοῦ μέτωπον, ἀλλὰ καὶ ἡ λίμνη, ἥν φησιν Ἡρόδοτος (4, 86) μὴ πολὺ ἐλαττοῦσθαι αὐτοῦ τοῦ Πόντου· ὥστε (ὡς) πρὸς
25τὰ κυρτοῦντα τὴν ἀριστερὰν πλευρὰν ὀλίγη ἐστὶν ἡ Κάραμβις, καὶ οὐκ ἂν δύναιτο ἐοικέναι δυσὶ κέρασι δύο
τόξων· οὐ γὰρ ἴση ἀμφοτέρων ἡ κατὰ τὸ μέσον κυρτό‐ της, ἀλλ’ ἔνι κατά τι μέρος τῆς νευρᾶς παραφθείρεσθαι τὸ σχῆμα.Column end

157

Τόρνῳ ... τόξου] τῇ περιφερείᾳ, ἅμματι δὲ τῷ συνημμένῳ, ἢ τῷ τόρνῳ, τῷ ἅμματι· ἡ γὰρ τῶν κερῶν συνάφεια ποιεῖται τὰ τόξα.

158

Ἀλλ’ εἴη νευρῆς] ἀλλὰ γένοιτο νευρᾶς σημεῖα τὰ δεξιὰ τοῦ Πόντου, καὶ περιφερεῖ τόξου σχή‐ ματι ὅμοιον ἂν ἴδοις τὸν Πόντον· δύο γὰρ μικροὶ κόλποι ἐκ διαστάσεων ὄντες χαρακτῆρι τόξου ὁμοιοῦνται.

160

Γραμμῆς ἐκτός] τῆς ἐκ τῶν δύο κόλπων γινομένης· δοκοῦσι δὲ τοῖς πλέουσι συνιέναι διὰ τὰ κολπώματα. Εἰλεῖται δὲ στροφάλιγγι, βιοῦ κέρᾳ ἐοι‐ κὼς, ὁ πόρος δηλονότι· ἔοικε γὰρ τῷ τόξῳ κατὰ τὴν
5περιγραφήν.

163

Τοῦ καὶ πρὸς βορέην] Ἀνατρέχει πάλιν ὁ λόγος ἐπὶ τὸν Πόντον, ὑπερκεῖσθαι λέγων αὐτοῦ τὴν Μαιῶτιν, περὶ ἣν οἰκοῦσι Μαιῶται, Σκύθαι τὸ γένος. Εἶτα παρ’ ἐκείνοις καλεῖσθαι μητέρα τοῦ Πόντου τὴν
5λίμνην, εἰκότως· ἐπιτρέχουσα γὰρ τὸν Βόσπορον ἐπι‐ δαψιλεύεται τῇ θαλάσσῃ καὶ ἀναπληροῖ τὸν κόλπον. Εἶναι δὲ Κιμμερίους ὑπὸ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Ταύρου, ἣ καλεῖται Χερρόνησος Ταυρικὴ, παρακειμένη τῷ στόματι τῆς Μαιώτιδος ἐκ δυσμῶν· πολλὰ δὲ παροικοῦσιν αὐτῇ
10ἔθνη Σκυθικά. Τὴν δὲ Μαιῶτιν ἐκφράζων ὁ Ἀπολλώνιος (2, 362) ἅμα τῷ ὕψει παραφαίνει τὸ σχῆμα, λέγων, «τῆς ὑπὲρ βορέαο περισχίζονται ἄελλαι.»

166

Ἐκ τῆς γὰρ Πόντοιο τὸ μυρ.] Ἤτοι ἐξ αὐτῆς τοῦ Πόντου τὸ ὕδωρ ἐκφέρεσθαι, ἢ ἐκ τοῦ Πόντου αὐτῆς καὶ τὸ ὕδωρ.

167

Κιμμερίου διὰ Βοσπόρου] Πλησίον γάρ εἰσιν οἱ Κιμμέριοι κείμενοι παρὰ τὸν ἰσθμὸν, οὗ ἐστιν ὁ Ταῦρος· ἰσθμὸν δὲ λέγει τὸν κατ’ ἐνίους διαιροῦντα τῆς Εὐρώπης τὴν Ἀσίαν. Κιμμέριοι μὲν οἱ πολλοὶ
5κατ’ αὐτὸ εἰρημένοι διὰ τὸ πλῆθος· οἱ δὲ τὰ βορειότερα τῆς νήσου κατὰ τὸν Πτολεμαῖον Ἀλανοὶ, Ἁμαξόβιοι, Χοῦνοι.

168

Ψυχρῷ δὲ ποδὶ Ταύρου ἀντὶ τοῦ εἰς τὸ ἔσχατον καὶ κατώτατον τοῦ Ταύρου. Ψυχρὸν δὲ λέγει τὸν Ταῦρον, ἐπεὶ ὑψηλός ἐστι. Τὰ γὰρ ὑψηλὰ κρυώδη εἰσί. Ποδὶ δὲ πάλιν τῷ κάτω μέρει ὡς τὸ «καὶ πόδας
5Ἴδης,» ἀντὶ τοῦ ἔσχατα μέρη καὶ κάτω τῆς Ἴδης. Εἰσὶ δὲ καὶ ἐν ἄλλοις Κιμμέριοι.

169

Τοίη μὲν μορφή] Ἐπλήρωσε τὴν θάλασ‐ σαν τὴν καθ’ ἡμᾶς· περὶ αὐτὴν γὰρ καὶ μόνον διέρχεται τὰ κατὰ μέρος, ὡς τῶν ἄλλων θαλασσῶν μὴ ἐχουσῶν τοιοῦτόν τι ἀξιόλογον. Λοιπὸν οὖν λέγει περὶ τῶν Γα‐
5δείρων.

173

Παραγνώσσοντι] τινὲς μὲν ἐξηγοῦνται τῷ ἐπιστήμονι, ἄλλοι δὲ παρ’ ἀγνοοῦντι.

174

Ἤτοι μὲν Λιβύη] Κατὰ μὲν τὴν διαίρεσιν τῆς θαλάσσης ἡ Λιβύη διήκει μέχρι τοῦ Κανώβου, καὶ οὐ πᾶσά ἐστιν ἡ Αἴγυπτος Λιβύης, κατὰ δὲ τὴν τῆς γῆς διαίρεσιν διήκει μέχρι τοῦ Ἀραβικοῦ κόλπου, καὶ
5λοιπὸν ἡ Αἴγυπτος Λιβύης ἐστίν.

175

Τραπεζίῳ εἶδος] Τῶν ἀνισοσκελῶν τε‐ τραπλεύρων τὸ τραπέζιον, ὡς Εὐκλείδης φησί· τὰ δὲ περὶ ταῦτα πάντα τετράπλευρα τραπέζια καλείσθω. Ἄλλως. Ἐπὶ τὴν ἀνατολὴν πρὸς τῷ νότῳ. Ἔστι γὰρ
5ἀνατολὴ βόρειος καὶ νότιος. Ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῆς δύσεως.

176

Ἀρξαμένη πρώτιστα] Ἀπὸ Γαδείρων ἕλκεται ἡ Λιβύη ἐπὶ τὰ νότια σχήματα, τραπέζιον εἶδος ἔχουσα, ὃ ἔστι γεωμετρικὸν θεώρημα· ὅπου ἐν τοῖς Γαδείροις εἰς ὀξὺ λήγουσα ἀπὸ τοῦ ὠκεανοῦ ἀπο‐
5τερματίζεται εἰς μυχὸν ὀξὺν, ἤτοι κατὰ τὸ ἔσχατον τὸ ἐξ αὐτῆς ὀξυνθεῖσα, ἢ εἰς τὸ βαθύτατον τοῦ ὠκεανοῦ, ἀντὶ τοῦ εἰς πολὺ τοῦ ὠκεανοῦ.

180

Τῶν ἑτέρων] Εἰσὶ γὰρ καὶ ἄλλοι περὶ τὰ [ἑσπέρια] τῆς Λιβύης ὄρη· τούτων δὲ, λέγει, τῶν περὶ τοὺς Τρωγλοδύτας, τῶν ἀνατολικῶν. Ἐρεμβῶν δὲ τῶν ἑτέρων λέγει τῶν δυτικῶν, τῶν διὰ πάντων τῶν
5ἐσχάτων τῆς Λιβύης περιτετραμμένων. Εἰσὶ γὰρ καὶ ἀνατολικοὶ, Ἰνδοὶ καλούμενοι.

181

Παρδαλέῃ δὲ διὰ τὸ ποικίλον τῆς χροίας τῆς κατ’ ἐκείνην τὴν γῆν.

183

Τῇ καὶ τῇ κυανῇσι] Τῷ εἰπεῖν κατάστικτον καὶ ποικίλην ἔδειξε πολλὰ χρώματα τῆς γῆς (ἦ γὰρ ἂν οὐκ ἦν κατάστικτος, ἀλλ’ αὐτόθεν μέλαινα). Διάφορος γὰρ ἡ Λιβύη τοῖς χρώμασιν· ἐστὶ γὰρ μελάγγεως, ψαμ‐
5μώδης, ἀργιλλώδης, ἐρυθρόβωλος. Ἄλλως. Ποικίλ‐ λεται γὰρ ταῖς λεπίσι ξηρασίας ἡ γῆ τῆς Λιβύης, καὶ ἔστιν ὥσπερ ἡ παρδάλεως δορά. Κατάστικτος δὲ ἡ γῆ ἐκ μεταφορᾶς τῆς παρδάλεως.

184

Ἐκ τοῦ σχήματος ἔλαβε τὴν ἀρχὴν, εἰπὼν «ὑπὸ γλωχῖνα»· ἐπὶ γὰρ τῶν ἐχόντων γωνίας ἡ λέξις, εἴγε τῶν τετραπλεύρων ἐστὶν ἡ γωνία. Λέγει δὲ Μαυ‐ ρουσίους ἔχειν, καὶ Νομάδων ἔθνη πολλὰ παρακεῖσθαι
5Μασαισύλων καὶ Μασυλίων, οὓς καὶ ἀγρονόμους εἶπε, διὰ τὸ μήτ’ ἀροῦν μήτε γεωργεῖν, ἀγρεύειν δὲ καὶ τούτῳ μόνῳ παρ’ οἰκονομίαν κεχρῆσθαι. Οὐκοῦν ἀκό‐ λουθον προπαροξύνειν τὴν λέξιν· οὐ γὰρ ἐνέργειαν ἀλλὰ πάθος σημαίνει. Γλωχῖνα δὲ εἶπε πρὸς τὸColumn end
10σχῆμα τῆς γραμμῆς· πυμάτη δὲ, ἐπειδὴ πρὸς τῷ τέλει ἐστὶ τῶν Στηλῶν. Πρῶτοι δὲ τῶν ἄλλων ἐθνῶν οἱ Μαυ‐ ρούσιοι.

186

Τοῖς δ’ ἔπι δὴ Νομάδων] Πλησίον εἰσὶν οἱ Νομάδες τῆς Ἀφρικῆς περὶ Καρχηδόνα. Τὸν δὲ κα‐ τάλογον πεποίηται οὐ κατὰ τὴν τάξιν τῆς γραφῆς· νο‐ μάδες γάρ εἰσι *. Διὸ οὕτω δεῖ ὑπολαμβάνειν ὅπου εἰσὶν
5οἱ Μασαισύλιοι, Μασύλιοι, Νήγρητες, Νουμήδιοι καὶ Γαρήνιοι, καὶ τὰ ἑξῆς.

189

Μαιόμενοι δὲ βιότοιο, τὰ προστυγχά‐ νοντα θηρεύοντες ἀεί. Νομάδες γάρ εἰσιν.

193

Δρία δὲ, τὰ δρυοφόρα πεδία. Διὰ δὲ τοῦ βου‐ κολέονται δείκνυσιν αὐτῶν τὴν ἐν κατανομῇ δίαιταν.

195

Τοῖς δ’ ἔπι Καρχηδών] Βήλου τοῦ Τυ‐ ρίων βασιλέως υἱὸς Πυγμαλίων καὶ θυγατέρες διδὼ ἡ καὶ Ἔλισσα καὶ Ἄννα, ἣ γαμεῖται Συχαίῳ Τυρίῳ. Τοῦτον ἀποδημοῦντα δολοφονεῖ Πυγμαλίων, ἔρωτι τῶν
5αὐτοῦ χρημάτων. Ὁ δὲ δι’ ὀνείρων τῇ Διδοῖ σημαίνει τὸ πάθος, καὶ κελεύει λαβοῦσαν τὰ χρήματα φυγεῖν. Ἡ δὲ τοὺς συναραμένους τῶν Τυρίων λαβοῦσα ἔρχεται ἐπὶ Λιβύην. Ἰάρβαντος δὲ τοῦ βασιλέως ἐκβάλλοντος αὐτὴν ἠξίωσεν ἀγοράσαι χωρίον, ὅσον ἐπιλαμβάνει
10ῥινὸς βοός. Τυχοῦσα δὲ καὶ λαβοῦσα τὸν ῥινὸν καὶ λεπτοτομήσασα καὶ ἐπεκτείνασα τὴν γῆν ἔλαβε, καὶ τὴν Καρχηδόνα ἔκτισε. Καλοῦσι δὲ αὐτὴν ἐπιχωρίῳ φωνῇ Διδὼ, ὃ ἔστιν ἀνδροφόνον. Πρότερον δὲ Φοινίκων εἶπεν, ἐπειδὴ πρῶτοι Φοινίκες ᾤκησαν τὴν Καρχηδόνα,
15ὕστερον δὲ Λίβυες.

200

Βαρυνομένην αὐτὴν εἶπε διὰ τὸ κάτω αὐτὴν ἕλκεσθαι καὶ ὥσπερ ὑπὸ τοῦ βάρους τοῦτο πάσχειν.

201

Ἔνθα κορυσσομένης] τὴν ἀρχὴν ποιου‐ μένου τοῦ Τυρσηνικοῦ πελάγους τῆς αὐξήσεως τῇ τῶν κυμάτων φορᾷ. Ὥσπερ γὰρ ἤπειρός ἐστι δεχομένη τὸ τῶν ὑδάτων πλῆθος ἡ Σύρτις. Καὶ ἔστιν ὅμοιον τῷ
5παρὰ τῷ Ποιητῇ (Il. 4, 424)·
πόντῳ μὲν τὰ πρῶτα κορύσσεται· αὐτὰρ ἔπειτα
χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει.
Ἄμπωτις δὲ, τουτέστιν ἡ ἀναχώρησις, ἐπιτρέχει ξηραῖς ψάμμοις, παρεχούσαις αὐτὴν φαίνεσθαι ὑπανα‐
10χωροῦσαν.

205

Νέην πόλιν] Ὅτι ἡ μικρὰ Λέπτις Νέα πόλις καλεῖται καθ’ Ἕλληνας. —Νεάπολις Ἀφρικῆς, Νεά‐ πολις Καμπανίας, Νεάπολις Συρίας, Νεάπολις Αἰ‐ τωλίας.

206

Λωτοφάγοι ναίουσι] Φιλοξένους φησὶ τοὺς Λωτοφάγους ἐκ τοῦ λωτοῦ τοῦ παρ’ αὐτοῖς ἄνθους. Δοκοῦσι γὰρ φιλοξενίας ἔχεσθαι. Ἢ φιλόξενοι. Καὶ γὰρ τὸ παρ’ αὐτοῖς ἀναδιδόμενον ἄνθος, φυσικήν τινα
5σχέσιν ἔχον ἐποχῆς, φιλοξενίας νενόμισται κτῆμα. Μαρτυρεῖ δὲ τούτοις καὶ ὁ Ποιητὴς (Od. 1, 94) λέγων·
τῶν δ’ ὅστις λωτοῖο φάγοι μελιηδέα καρπόν,
οὐκέτ’ ἀπαγγεῖλαι πάλιν ἤθελεν, οὐδὲ νέεσθαι,
ἀλλ’ αὐτοῦ βούλοντο παρ’ ἀνδράσι Λωτοφάγοισι
10λωτὸν ἐρεπτόμενοι μενέμεν νόστου τε λαθέσθαι.

210

Αὐσονὶς αἰχμή] Οἱ μὲν ὅτι Ῥέντουλον Ῥω‐ μαίων στρατηγὸν ἐδολοφόνησαν· οἱ δὲ ὅτι διωχθέντος ἄχρι Φαρσάλου τοῦ Πομπηΐου καὶ φυγόντος εἰς Αἴ‐ γυπτον, οἱ τὰ αὐτὰ αὐτῷ φρονοῦντες Σκηπίων, Πε‐
5τρεῖος καὶ ὁ νεώτερος Κάτων συνέστησαν ἐν Λιβύῃ κατὰ Καίσαρος ἅμα Ἰόβᾳ τῷ βασιλεῖ Μαύρων, ὧν ὁ μὲν Σκηπίων παρατασσόμενος ἀπώλετο, οἱ δὲ μὴ φέ‐ ροντες τὴν αἰσχύνην τῆς ἥττης ἑαυτοὺς ἀνεῖλον.

211

Μεσήπειροι τελέθουσιν] ἤτοι ἐν μέσῳ τῆς πάσης Λιβύης ἠπείρου κείμενοι, ἢ ἐν μέσῳ ἔχοντες ἤπειρον. Λέγει δὲ τὸν ὀρεινὸν ἰσθμόν.

213

Κυρήνη τ’ εὔϊππος] Ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν τὴν Πεντάπολιν, Κυρήνην εἶπε μητρόπολιν τῆς Πενταπό‐ λεως. [Ἀμυκλαίων] δὲ Λακώνων φησὶν, ἐπειδὴ ὁ Θήρας ἄνωθεν Λάκων ἦν, ἀποικίαν δὲ ἐστείλατο εἰς
5Κυρήνην, οὗ μέμνηται Καλλίμαχος (περὶ τῆς ἱστορίας) (in Apoll. 74).
ἐκ μέν σε Σπάρτης ἕκτον γένος Οἰδιπόδαο
ἤγαγε Θηραίην ἐς ἀπόκτισιν, ἐκ δέ σε Θήρης
οὖλος Ἀριστοτέλης.
10Λάκωνες γὰρ ἦσαν οἱ περὶ Θήραν πρώην οἰκοῦντες, ὕστερον δὲ σὺν τῷ Ἀριστοτέλει ἀπῆραν εἰς Κυρήνην.Column end

219

Τέμπεα Κέρνης] Κέρνη λίμνη ἐστὶν Αἰ‐ θιοπίας παρὰ τῷ ὠκεανῷ· τὰ δὲ κοῖλα τῶν ὀρῶν τέμπη καλοῦνται. Εἰσὶ δὲ παρ’ αὐτοῖς τοῖς Αἰθίοψι τόποι ὑψηλοὶ, οὓς καὶ τέμπεα καλεῖ Διονύσιος καὶ κο‐
5λώνας.

221

Ἔνθεν πιοτάτοιο] Τῶν τῆς Σελήνης ὀρῶν κάτεισιν ὁ Νεῖλος. Πιότατον δὲ αὐτὸν εἴρηκεν, ἐπειδὴ λιπαρωτέραν ποιεῖ τὴν Αἰγυπτίαν γῆν ὁ Νεῖλος, ξη‐ ρᾶς οὔσης τῆς Λιβύης. Πτολεμαῖος δὲ ἀπὸ νότου κατὰ
5διάμετρόν φησιν αὐτὸν ἐκδίδοσθαι ἀπὸ τῶν Σεληναίων ὀρῶν, διαιρούμενον εἰς Ἀσταπὸν καὶ Ἀσταβόραν, ὑφ’ ὧν ἡ Μερόη περιέχεται. Θεόκριτος (7, 14) δὲ ἕως Βλεμμύων αὐτὸν ὁρᾶσθαί φησιν· ὁ δὲ Καλλίμαχος,
οὐδ’ ὅθεν, οἶδεν, ὁδεύει,
10θνητὸς ἁνήρ.

223

Σῖρις ὑπ’ Αἰθιόπων] διότι τότε ἀνέρχεται καὶ πλημμυρεῖ ὁ Νεῖλος, ὅτε ἡ ἐπιτολὴ τοῦ κυνὸς γί‐ νεται. Σῖρις δὲ λέγεται ὁ ἥλιος παρὰ τὸ σεσηρέναι καὶ λάμπειν.

226

Ἑπτὰ διὰ στομάτων] Ἐκ τῶν Βλεμμύων ἐπὶ τὰ βόρεια φέρεται ὁ Νεῖλος δι’ ἑπτὰ στομάτων ἐπισήμων. Εἰσὶ δὲ ταῦτα· Ἡρακλεωτικὸν, Βολβιτικὸν, Σεβεννιτικὸν, Μενδήσιον, Πηλουσιακὸν, Κανωβικὸν,
5Θερμουθιακόν.

228

Τὸ δὲ «οὐ γάρ τις ἐναλίγκιος ἔπλετο Νείλῳ», οὐ κατὰ τὸ μέγεθός φησιν, ἀλλὰ κατὰ τὴν αὔξησιν καὶ ἄρδευσιν, ὡς καὶ αὐτὸς ἐπάγει.

230

Ἀποτέμνεται] μερίζει τὴν Λιβύην ἀπὸ τῆς Ἀσίας ὁ Νεῖλος. Τοῦτο δὲ λέγει, ἵνα δείξῃ ἕως ποῦ ἡ Λιβύη.

233

Οἳ πρῶτοι βιότοιο] τῶν Αἰγυπτίων τὸ γένος. Αὐτοὺς γάρ φησιν εὑρετὰς τοῦ βίου, ἐπεὶ καὶ ἄροτρον ἐξεῦρον καὶ μάλιστα γεωπόνοι εἰσὶ, καὶ ὅτι τῆς ἀστρονομίας εὑρεταὶ, ἐξ ἧς καὶ τοὺς καιροὺς κατα‐
5λαμβάνομεν, καὶ ἐγεωμέτρησαν πρῶτοι, καὶ τὴν τῶν ἄστρων διαγραφὴν εὗρον. Κελεύθους δὲ τοὺς καιροὺς διὰ τῶν ἄστρων, οἳ χρειώδεις εἰσὶ πρὸς γεωργίαν καὶ
πλοῦν καὶ τὰ ἄλλα ἐπιτήδειοι.

237

Θυμῷ φρασσάμενοι λοξὸν δρόμον ἠελίοιο] ὅτι πλάγιός ἐστιν ὁ ζωδιακός. Λοξὸν δὲ τὸν ἐν τῷ ζωδιακῷ· λοξὸς γὰρ ὁ ζωδιακός. Ἀντὶ τοῦ εἰσιν οἱ συλλαβόντες τὸν λοξὸν κύκλον τοῦ ἡλίου, τουτέστι
5τὸν ζωδιακὸν, ὃν ποιεῖ δι’ ἐνιαυτοῦ. Πρῶτοι δὲ, φησὶν Αἰγύπτιοι ἐξεῦρον τοὺς κύκλους τοῦ οὐρανοῦ· ἰδόντες γὰρ αὐτὸν λοξὸν καὶ τὸν ζωδιακὸν ἐλαύνοντα δι’ ἐνιαυ‐ τοῦ, ἐνόησαν ὅτι οὐκ ἐπὶ ἔργου παραλλήλου ποιεῖται τὴν κίνησιν, ἀλλὰ διὰ μέσου τοῦ ἰσημερινοῦ καὶ δύο
10ἄκρων τοῦ θερινοῦ τροπικοῦ καὶ χειμερινοῦ· εἶτα διὰ τούτου καὶ τοὺς ἐσχάτους ἐξευρόντες, τὸν ἀρκτικὸν καὶ τὸν ἀνταρκτικόν.

240

Οὐδ’ ὀλίγη μέγεθος] Καὶ διὰ τοῦτο καὶ ἰδίου πίνακος ἔτυχεν ἡ Αἴγυπτος, ἐπειδὴ οὐκ ἔστιν ὀλίγη.

242

Σχῆμα μὲν οὖν] Ἐν τῷ πίνακι τῷ κατ’ Ἐ‐ ρατοσθένην καὶ Διονύσιον οὐκ ἔγκειται τὸ τῆς Αἰγύπτου σχῆμα, εἰ δεῖ αὐτὴν λαβεῖν οὕτως κειμένην, καθὰ καὶ ὁ Διονύσιος ἐκφράζει, τρίπλευρον ἰσοσκελῆ, ἧς τὸ
5μὲν πλάτος κεῖται ἐπὶ τὰ βόρεια, τὸ δὲ τῆς κάτω γωνίας ὀξὺ ἕλκεται ἐπὶ τὴν ἀνατολήν. Λαμβανέτω δ’ ὁ βουλόμενος τὴν Σικελίαν παράδειγμα κατὰ τὰς τρεῖς πλευράς.

244

Βαθυκρήμνοιο δὲ Συήνης, πολλοὺς ἐχού‐ σης κρημνοὺς διὰ τοὺς καταράκτας. Ἐρυμνὸν δὲ ὑψηλὸν, μέγα, δεινὸν, ἰσχυρόν.

249

Θήβην ὠγυγίην] ἀντὶ τοῦ ἐπὶ Αἰθιοπίας, ὅπου καὶ Μέμνων ἑὴν ἀσπάζεται Ἠῶ. Ἀνδριὰς γὰρ ἵστατο ἐν Θήβαις ταῖς Αἰγυπτίαις Μέμνονος, διά τινος μηχανῆς ἕωθεν προσφωνῶν τὴν ἰδίαν μητέρα Ἠῶ.

251

Ἑπτάπολιν] Ἑπτάπολιν λέγει τὴν Ἀρκαδίαν διὰ τὰς παρακειμένας τῷ Νείλῳ πόλεις· ἐκ μὲν ἀρι‐ στερῶν ἒξ, Μέμφιν, Διόσπολιν, Μέμνονα, Καταρράκτην μικρὸν, Καταρράκτην μέγαν καὶ Συήνην, ἐκ δεξιῶν δὲ
5τὴν Βαβυλῶνα.

253

Σερβωνίδος δὲ ἅλμης. Τοῦ Πηλουσίου λίμνη τῆς Αἰγύπτου. Πρὸς γὰρ ζέφυρον κεῖται ἡ Ἀλε‐ ξάνδρεια.

255

Ἔνθα Σινωπίταο] Σινώπη τοῦ Σαράπιδος ἱερὸν, ἀπὸ Σινώπης τοῦ Πόντου, ὅθεν ἠνέχθη τὸ ἄγαλμα. Ἢ τοῦ Μεμφίτου. Σινώπιον γὰρ ὄρος ἐστὶν ἐν Μέμφιδι, ἐν ᾧ τοῦ Σαράπιδος ἱερὸν ἤτοι τοῦ Διὸς
5ἦν, οὗ τὸ ἄγαλμα μετεκομίσθη εἰς τὴν πλησίον Ἀλε‐
ξάνδρειαν. Ἄλλως. Τοῦ Σαράπιδος ἱερὸν ἀπὸ Σίνωπος τοῦ ποταμοῦ, ὅθεν ἦλθε τὸ ἄγαλμα. Ἄδηλον δὲ ἦν ὁρῶσιν, οἵας ὑπῆρχε φύσεως. Ἄλλως. Τῷ Λάγου Πτο‐ λεμαίῳ ἐπιφανείς τις δαίμων ἐκέλευσε πέμψαντα ναῦνColumn end
10κομίσαι αὐτόν. Αὕτη ἔστιν ἡ αἰτία δι’ ἧς τιμᾶται ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ὁ Σινωπίτης Ζεύς. Βασιλεύς τις εἶδεν ὅτι ἐπέστη αὐτῷ δαίμων· ὃς καὶ εἶπεν αὐτῷ· «Εἴσαξόν με ἐν τῇ πόλει σοῦ.» Διαπορούμενος οὖν ὁ βασιλεὺς περὶ τούτου διὰ τὸ
15μὴ γινώσκειν αὐτὸν πόθεν εἴη καὶ τίς ἐστιν, ὕστερον ἐκοινώσατο τουτὶ καὶ τοῖς μεγιστᾶσιν αὐτοῦ· οἵτινες πρὸς λύσιν τῆς ἀπορίας τουτὶ προσεφθέγξαντο· «Ἔστω σοι βασιλεῦ ὅ τι * καταλαβέτω ναῦς τοῖς πελάγεσι, καὶ οὑτωσὶ φερομένη ἔνθεν κἀκεῖθεν ὑπὸ τῶν πνευμάτων
20ἔλθοι ἂν ἐκεῖσε ὅπου τὸ δαιμόνιον· ἔνεστι προνοία παντὸς τούτου.» Οὕτως ἤδη τῆς νηὸς ἐπιβάντες τινὲς προστάξει βασιλικῇ ἐφέροντο ἐν τῇ θαλάσσῃ πλανώμενοι. Ἐλλι‐ μνίσαντες οὖν ποτε καὶ χρησμολογηθέντες ἀπελθεῖν πρὸς τὴν Ποντικὴν Σινώπην παρεγένοντο ἐκεῖσε. Ἔνθα
25εὑρόντες τὸ ἴδιον ἄγαλμα ἐκόμισαν αὐτὸ εἰς τὴν τοῦ βασιλέως χώραν τὴν Ἀλεξάνδρειαν. Παρ’ οὗ δημοτελὴς τετέλεστο ἑορτὴ, καὶ πολλῇ τιμῇ πρὸς τούτου τετίμητο, ἀλλὰ δὴ καὶ πρὸς τῶν ὑπ’ αὐτόν.

259

Φαίνονται σκοπιαί] Πρωτεὺς διὰ τὴν ἀδικίαν τῆς τῶν παίδων ξενοκτονίας εὐξάμενος τοῖς θεοῖς ἠνέχθη εἰς τὴν Φάρον μετὰ Εἰδοθέης τῆς θυγατρὸς, ἔνθα λέγεται ἀποτεθεῶσθαι. Λέγει δὲ σκοπιὰς Εἰδοθέης
5ἢ τὴν Φάρον αὐτὴν, ὃ ἔστι * κτίσμα, ἢ τὸν Ἀντίφαρον λεγόμενον, ὅς ἐστιν ἐν Ταφοσίριδι. Καὶ λέγεται τάφος εἶναι τῆς Εἰδοθέας, τόπος ὢν ὑψηλότατος, ὅθεν καὶ σκοπιὰς εἶπεν Εἰδοθέας. Ἄλλως. Σκοπιαί ἢ ὁ Φάρος ἢ ὁ τάφος αὐτῆς ὡς ἄνω Ταφοσίριδος.
10Παλληνίδος Εἰδ.] Ἦν γὰρ Παλλήνη πόλις Θρᾴκης, ἐξ ἧς ὁ Πρωτεὺς, ὥς φησιν ὁ τὴν Ἀλέξανδραν γράψας Λυκόφρων (124). Ἦν γὰρ θυγάτηρ Πρωτέως ἡ Εἰδοθέα. Ἐπεὶ ἄνωθεν ἀπὸ Παλλήνης ἦν ἡ Εἰδοθέη, οὕτω
15δὴ καὶ τὸν Πρωτέα φησὶν ἄνωθεν εἶναι Παλλήνιον ὁ τὴν Ἀλέξανδραν γράψας Λυκόφρων, ὕστερον (ἰστέον v. l.) δὲ μεταστῆναι εἰς Αἴγυπτον διὰ τὴν τῶν παίδων κακοξενίαν, «παίδων ἀλύξας τὰς κακοξείνους πάλας.» Αὕτη ἡ Εἰδοθέα τοῦ Πρωτέως θυγάτηρ ἦν, ὃς Αἰγύπτιος
20ὢν ἀπῆλθε πρὸς Θρᾴκην. Ἔσχε δὲ καὶ δύο υἱοὺς ξε‐ νοκτονοῦντας· τούτους Ἡρακλῆς ἐφόνευσε. Παρακαλέ‐
σας δὲ τὸν Ποσειδῶνα διὰ τῶν ἀδύτων τῆς γῆς ἦλθε, καὶ ἔκτισε τὴν Φάρον νῆσον. Ἡ Εἰδοθέα οὖν θυγάτηρ αὐτοῦ ἦν, καὶ οὖτε γελᾶ διὰ τὰ τέκνα, οὔτε κλαίει, ὡς
25δαίμων.

260

Τὴν δὲ μέτ’ ἀντολίην] Μετὰ δὲ τὴν Αἴ‐ γυπτόν ἐστι πλησίον τοῦ Κασίου τοῦ Πηλέως ἡ πόλις, τὸ ἐπώνυμον Πηλούσιον. Ἐντεῦθεν δῆλον, ὡς τὸ Πη‐ λούσιον τῆς Ἀσίας πόλις ἐστὶ καὶ οὐχὶ τῆς Λιβύης.

262

Οὐ μὲν ἐκεῖνοι] Οὐ γὰρ ἔτι τῆς Λιβύης οἱ Πηλουσιῶται, ἀλλὰ τῆς Ἀσίας. Ἔξω γάρ εἰσι τῆς Αἰγύπτου. Τὸ δὲ ἔλλαχον ἄστυ ἴσως τὴν ἐπωνυμίαν λέγει οὕτως καλουμένην.

270

Εἰ δὲ καὶ Εὐρώπης] Ἀκολούθως μετὰ τὴν Λιβύην ἔρχεται ἐπὶ τὴν Εὐρώπην. Καὶ αὐτὴ θέσει ἐν ἑκατέρᾳ πληρουμένη τοῦ σχήματος, ἀλλ’ ἡ μέν ἐστι τῶν ἄρκτων, ἡ δὲ τῷ νότῳ κεκλήρωται. Ὠνομάσθαι δὲ
5τὴν χώραν ἐξ Εὐρώπης φασὶ τῆς Φοινίκης, ὥς φησι Λυκόφρων (1283)·
τῇ γὰρ ταλαίνῃ μητρὶ τοῦ Προμηθέως
ξυνὸν πέφυκε καὶ τροφῷ Σαρπηδόνος.
Ἐκ ταύτης γὰρ ὁ Σαρπηδὼν, ὡς ἱστορεῖ Εὐριπίδης ἐν
10Ῥήσῳ (28). Ὁ δὲ Ἡρόδοτος (4, 45) συγκατατίθεται αὐτὴν ἀπὸ γυναικὸς εἰρῆσθαι· Ἱππίας μέντοι φησὶν ἀπὸ τῶν Ὠκεανοῦ θυγατέρων. Δύο γὰρ Ὠκεανίδας πρότερον γενέσθαι, Ἀσίαν καὶ Εὐρώπην, ἀφ’ ὧν τὰς χώρας εἰρῆσθαι. Νικίας δέ φησιν ἀπό τινος Εὐρώπου
15καὶ Ἀσίου καὶ Λίβυος.

271

Ωὐτὸς μὲν Λιβύης ῥυσμός] ἢ οἷος ὁ ῥυ‐ σμὸς τῆς Λιβύης ὀξύνεται πρὸς τὰ δυτικὰ, ἢ ὡς ὁρᾷ ἡ Λιβύη κατὰ τὸ πλάτος πρὸς βορέαν ἢ καὶ ἀνατολήν. Τὸ δὲ (καὶ) ἄλλο μέτρον οὐ νεύει (εἰς γῆν) ὡς ἐπ’ ἄρκτους·
5εἰ γὰρ καὶ ὡς ἐπ’ ἄρκτους ἔνευε, δι’ ὅλου πλατεῖα ἂν ἦν, νεύει δὲ μᾶλλον ἀπὸ τῶν ἀρκτώων ἐπὶ τὰ δυτικὰ, ὡς τὰ μέρη ταῦτα ὀξύτερα εἶναι, ἀλλὰ μετ’ ἄρκτους. Βο‐ ρειοτέρα γάρ ἐστιν ἡ Εὐρώπη, καὶ πρὸς τὸν βόρειον ὠκεανὸν κεκύρτωται. Ἐπισύρεται οὖν, φησὶν, ἐπὶ τὴν
10ἀνατολὴν τῷ αὐτῷ σχήματι, πλὴν ἀντιπροσώπως. Ἄλλως. Ὁ αὐτὸς ῥυσμὸς, ἤγουν ὅρος. Διαιρουμένη γὰρ ἡ Εὐρώπη ἀπὸ τῆς Ἀσίας ὑποδιαιρεῖται καὶ εἰς τὴν
Λιβύην.Column end

274

Ἄμφω δ’ ἶσον ἔχουσιν] Πρὸς τῇ Ἀσίᾳ γὰρ ἐπ’ ἴσης ἀποτερματίζονται.

275

Εἰ δέ κε θείης] Αἱ γὰρ δύο πλευραὶ τῶν δύο χωρῶν ἴσαι εἰσί. Τὸ γὰρ ἥμισυ τῆς πάσης γῆς τοιοῦτόν ἐστι κωνοειδές.

277

Σχῆμα πέλοι] Ἐπὶ τὸ δυτικὸν λέγει, ὅθεν ἀποξύνεται Λιβύη τε καὶ Εὐρώπη· δύο γὰρ πλευραὶ εἰς ὀξύτητα λήγουσαι, εἰ συναφθεῖεν, κῶνον ἀποτελοῦσιν, ὡς γίνεται τὸ στενὸν μὲν ἐπὶ δύσιν, τὸ δὲ πλατὺ ἐπὶ
5ἀνατολάς. Μειοῦται γὰρ τὸ σχῆμα εἰς τὸ τῶν χωρῶν τέλος.

280

Κιχήσεαι Εὐρώπ.] Βουλόμενος δεῖξαι τὸ ὅμοιον τῆς Εὐρώπης πρὸς τὴν Λιβύην χαριέντως καὶ τὴν αὐτὴν ἀρχὴν τῆς περιγραφῆς ποιεῖται.

281

Γλωχῖνα] ἐπεὶ ὥσπερ γωνία ἐστὶ κωνοειδὴς ἡ πρὸς τῇ Ἰβηρίᾳ γῆ. Γράφεται δὲ καὶ «πυμάτῃ ὑπὸ γλωχῖνι.» Γράφεται καὶ «πυμάτῃς μὲν ἐπὶ πλευρῇσι.»

283sqq

sqq. Μῆκος ἐπ’ ἠπείρου] τὸ πρὸς τὸ μῆ‐ κος. Δυνατὸν γὰρ καὶ ἐπὶ τῷ ἑτέρῳ μῆκος λαμβάνειν. —Ἔνθα Βρετανοί, οὐχ ὅπου οἱ Ἴβηρες, ἀλλ’ ὅπου ὁ ὠκεανός. Ἐκεῖσε γάρ ἐστιν ἡ Βρετανία. Λευκὰ
5δὲ φῦλα Γερμανῶν, ἐπεὶ τοιοῦτοί εἰσι τὴν χροιάν. Ἄλλως. Ἔνθα Βρετανο. Βρεττανοί ἐστι τὸ ἐντελέ‐ στερον. Ἀλλὰ διὰ τὸ μέτρον ἐγένετο Βρετανοί χωρὶς τοῦ ἕνος ταῦ. —ᾗχι βορείου ὠκεανο. Ἀνατεί‐ νοντες ἀπὸ τοῦ [δυτικοῦ] ὠκεανοῦ μέχρι τοῦ βορείου
10ὠκεανοῦ. —Τὸ δὲ ἀρειμανέων Γερμανῶν γρά‐ φεται καὶ ἐρισθενέων.

286

Ἑρκυνίου δρυμ.] Πλησίον γὰρ τοῦ Πυρρη‐ ναίου ὄρους ὁ Ἑρκύνιος. Ἄλλως. Ἀντὶ τοῦ τὸ Ἑρκύνιον ὄρος παροικοῦντες. Ὀρόγκους δὲ λέγει ἢ τοὺς ὄγκους ἢ τὰς ἄκρας τῶν ὀρῶν, ἢ τοὺς τραχεῖς τόπους. Παραθρώ‐
5σκοντες δὲ παρατρέχοντες, οἷον ἐπεκτεινόμενοι, τὴν οἴκησιν ἔχοντες μέχρι τοῦ Ἑρκυνίου δρυμοῦ. Ὡς καὶ Ἀπολλώνιος (4, 640)·
ἀλλ’ Ἥρη σκοπέλοιο καθ’ Ἑρκυνίου ἰάχησεν.

287

Βοείῃ] καὶ τῷ χρώματι καὶ τῇ λειότητι.

289

Ἀγχόθι πηγάων] Ἐγγὺς γάρ ἐστιν ὁ Ἠρι‐ δανός. Ἵνα δὲ μὴ πάντη ἀποιητικὸς ᾖ, προσέλεξε καὶ ἱστορίαν. Φησὶ δὲ Φιλοστέφανος, ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων τοῦτον τὸν χρόνον Ῥοδανὸν ὠνομάσθαι. Τινὲς δὲ δύο
5οἴονται ἡνωμένους, ὡς καὶ Ἀπολλώνιος (4, 627)·
καὶ Ῥοδανοῖο βαθὺν πόρον εἰσεπέρησαν,
ὅστις ἐς Ἠριδανὸν τετάνυσται, ἄμμιγα δ’ ὕδωρ.

290

Οὗ ποτ’ ἐπὶ προχοῇσι] Τοῦ Ἡλίου υἱὸς Φαέθων ἔπεσε καὶ ἐκλαίετο ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν, καὶ ἐκ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν τὸ ἤλεκτρον ἐγένετο. Κεῖθι δέ που καὶ ἤλεκτρον εὑρέθη. Ὁ δὲ Ἠριδανὸς ἐξ ὄρους κα‐
5λουμένου Ἡλίου καπτῆς, ὡς δ’ ἔνιοι ἐκ τῶν Κεραυνίων. Ἔστι μέσον Γερμανῶν καὶ Κελτῶν.

291

Ὀδυρόμεναι Φαέθοντα] Μυθεύεται γὰρ οὕτως· ὅτι ποτὲ ὑπὸ τοῦ πατρὸς Ἡλίου πιστευθεὶς ὁ Φαέθων τοῦ ἐλάσαι τὸ ἅρμα, ἀτακτότερον αὐτὸ φέρων τὴν πρώτην ἔκαυσε ζώνην τὴν κεκαυμένην. Ὀργισθεὶς
5δὲ ὁ Ζεὺς ἐκεραύνωσεν αὐτόν· ἐκατηνέχθη ἐπὶ τὸν Ἠ‐ ριδανόν. Αἱ οὖν ἀδελφαὶ κλαίουσαι αὐτὸν, μετεβλήθη‐ σαν εἰς αἰγείρους· τὸ δὲ φερόμενον παρ’ αὐταῖς δάκρυ, οὗ πήγνυται, ποιεῖ τὸν ἤλεκτρον.

293

Τὸ δὲ δάκρυ ἀμέλγονται ἀντὶ τοῦ δρέ‐ πονται τὸ ἤλεκτρον. Δάκρυα δέ φησιν, ὅτι τῶν Ἡλιάδων λέγει εἶναι δάκρυα. Ἔστι δὲ λίθος οὕτω λεγόμενος· οὐ γὰρ τὴν κρᾶσίν φησι τὴν ἀπὸ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου.
5Παρασκευάζει δὲ Ἡρόδοτος (3, 115) ταύτην τὴν ἱστορίαν. Τυρσηνίδος] Οἱ Τυρρηνοὶ δὲ νῦν Τοῦσκοι κα‐ λοῦνται.

295

Ἄλπιος ἀρχή] Ἄλπις ὄρη μέγιστα τῆς Εὐ‐ ρώπης, καὶ ῥεῖ ἐκ μὲν θατέρου μέρους ὁ Ἴστρος, ἐκ δὲ τοῦ δυτικωτέρου ὁ Ῥῆνος.

297

Βορειάδος Ἀμφιτρίτης] Ἐκ τοῦ βορείου γὰρ ὠκεανοῦ ἐκδιδοῖ ὁ Ἴστρος.

300

Ἄχρι τοῦ Εὐξείνου Πόντου φέρεται ὁ Ἴστρος. Οὐκ ἔγκειται δὲ τῇ εἰκόνι ἡ νῆσος, ὅτι περιέχεται ὑπὸ τοῦ ποταμοῦ, καθά φησιν ὁ Ἀπολλώνιος (4, 309).

301

Ἡ δὲ Πεύκη νῆσός ἐστιν, ἥντινα ἀποτελεῖ ὁ Ἴστρος, ἧς μέμνηται καὶ Ἀπολλώνιος (3, 309)· «Ἴ‐ στρῳ γάρ τις νῆσος ἐέργεται, οὔνομα Πεύκη.» Πεύκη νῆσος τρίγωνος μεταξὺ κειμένη τῶν τοῦ Ἴ‐
5στρου στομάτων. Ὁ Πτολεμαῖος ἑπτάστομον λέγει καὶ τὸν Ἴστρον καθὰ τὸν Νεῖλον· ὡσαύτως καὶ ὁ Γεω‐ γράφος.Column end

303

Μαιώτιδος ἐς στόμα λίμνης] ἕως, φησὶ, τῆς Μαιώτιδος, μέχρι γὰρ ταύτης εἰσὶν οἱ Σκύθαι, ὡς ἱστορεῖ καὶ Ἡρόδοτος (4, 21), λέγων· «Τάναϊν γὰρ ποταμὸν διαβάντι οὐκέτι Σκυθία.» Λέγει δὲ
5τοῦτο ὁ Διονύσιος, οὐχ ὡς βουλόμενος ἐνταῦθα παύ‐ σασθαι τὴν Σκυθίαν καθόλου, ἀλλὰ τὴν πρὸς βορρᾶν τοῦ Ἴστρου. Οἱ δὲ Βαστάρναι καὶ Γερμανοὶ καὶ οὗτοι πάντες ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ κεῖνται τοῦ Ἴστρου· οἱ δὲ Ταῦροι τῆς Σκυθίας, ἐν ᾗ ἐστιν ὁ Ἀχιλλέως δρόμος· οἱ
10δὲ Σκύθαι παρὰ τὴν Λευκὴν νῆσον.

304

Σαμάται] Σαρμάται ἔδει εἰπεῖν καὶ οὐ Σα‐ μάται· ἀλλ’ ἡ τοῦ μέτρου βία ἐξώθησε τὸ ρ, ὡς καὶ ἐν τοῖς προλαβοῦσιν, ἐν τῷ Βρετανία, τοῦ μέτρου ἐπι‐ τάξαντος, ἀπεχώρισε τὸ ἓν τ.

306

Ἀχίλλειος δρόμος ἐκλήθη ἐκ τοιαύτης αἰτίας· Ἰφιγενείας μελλούσης σφαγιάζεσθαι ἐν τῇ Αὐλίδι τῇ Ἀρτέμιδι, ἀνήρπασεν αὐτὴν ἡ Ἄρτεμις καὶ ἔπεμψεν εἰς τὴν Σκυθίαν. Τότε δὲ ἠράσθη αὐτῆς Ἀχιλλεὺς,
5καὶ ἔμεινεν ἐπιδιώκων μέχρι τινὸς τόπου· καὶ ἐντεῦθεν ἐκλήθη Ἀχίλλειος δρόμος.

309

Ἔνθα Μελάγχλαινοί τε] Ὀνόματα ταῦτα ἐθνῶν· καὶ ἴσως ἐκ τοῦ συμβεβηκότος ἐκλήθησαν. Τούτων δὲ καὶ ὁ Ποιητὴς (Il. ν, 5) ἐμνήσθη, ὅτε καὶ περὶ τῶν Μυσῶν ἔλεγεν. Ἄλλοι δὲ ἀπὸ τῆς ἐσθῆτος, οἱ
5δὲ ἀπὸ τῆς τροφῆς, ἕτεροι δὲ ἀπὸ τοῦ χρώματος τούτους ὀνομασθῆναι ὑπενόησαν.

310

Ἀγάθυρσοι] Ἀγάθυρσος υἱὸς Ἡρακλέους, ἀδελφὸς Γελώνου, ἐξ ὧν καὶ τὰ ἔθνη εἰλήφασι τὴν ἐπωνυμίαν.

311

Βορυσθένης ποταμὸς περὶ τὸν Πόντον, ὅθεν καὶ οἱ Ποντικοὶ Βορυσθενῖται, ὡς Μένανδρος λέγει·
—διεμέριζε γὰρ
ὁ Βορυσθενίτης.

314

Κεῖθι καὶ Ἀλδήσκοιο καὶ ὕδατα] Ταῦτα ὀνόματα ποταμῶν. Ὁ δὲ Παντικάπης συναφής ἐστι τῷ Ἴστρῳ. Ἔστι δὲ τῆς Εὐρώπης. Τὰ δὲ Ῥιπαῖα ὄρη εἰσὶ τῆς Σκυθίας, ἐξ ὧν καταφέρονται οἱ τοιοῦτοι πο‐
5ταμοί. Διάνδιχα δὲ κεχωρισμένοι ἀλλήλων.

316

Τῶν δὲ προχοῇσι] τῶν Ῥιπαίων ὀρῶν τῆς Σκυθίας. Πεπηγότος δὲ πόντου, τοῦ Κρονίου λέγει ὠκεανοῦ, τῆς Νεκρᾶς καλουμένης θαλάσσης. Γίνεται δὲ οὐ μόνον ἐν τῷ Ἠριδανῷ ὁ ἤλεκτρος, ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ
5Σκυθίᾳ, διάφορος δὲ κατὰ τὴν Κελτικήν. Ὁ μὲν γὰρ ἡδυφαὴς, τουτέστιν ἡδεῖαν ἔχων τὴν λαμπηδόνα, ὁ δὲ χρυσαυγής. Φησὶ γάρ· δάκρυ ἀμέλγονται χρυ‐ σαυγέος ἠλέκτροιο.

321

Πρὸς δὲ νότον Γέρραι] Ταῦτα δεξιά εἰσι, διὰ τοῦτο εἶπεν «πρὸς δὲ νότον». Ὠρικία δὲ ἀντὶ τοῦ τῶν Ὠρικίων· καὶ ἐρυμνά τὰ ἀσφαλῇ πολίσματα. —ἤγουν ἐρεμνά· φησὶ δὲ τὰ σύμφυτα καὶ κάταλσα.
5Ὅθεν καὶ φαίνονται μέλανα. Ἡ δὲ πόλις Ὤρικος κα‐ λεῖται.

322

Παννόνιοι] Βούλγαροι.

323

Αὐτοί τε Θρήϊκες ἀπείρονα] Ἄρχονται μὲν ἀπὸ Μακεδονίας ὁμοῦ καὶ Παιονίας, καὶ παρατεί‐ νουσιν ἄχρι Σκυθίας, οἰκοῦσι δὲ τὰ μὲν ἥμερα Μακε‐ δόνες, τὰ δὲ τραχέα Σκύθαι. Ἐπιφανῆ δὲ ἔθνη εἰσὶ Σί‐
5θωνες, Τριβαλλοὶ, Βίστονες καὶ τὰ ὅμοια. Εἰσὶ δὲ καὶ τῆς Ἀσίας Θρᾷκες οἱ Βιθυνοί.

327

Μελισσόβοτον λέγει τὴν Παλλήνην, ἐπειδὴ πολλὰς ἔχει μελίσσας. Κατὰ σκοπιὰς δὲ, κατὰ τὸ ἀκρωτήριον τῆς Θρᾴκης τῆς φερούσης μελίσσας.

329

Λυχνὶς δὲ πυρός, ὁ λυχνίτης, ὅν φασι σε‐ ληνιακὸν ἔχειν φῶς, καὶ συμφθίνειν τε αὐτῇ καὶ συν‐ αυξάνειν, ἀφ’ οὗ καὶ σεληνίτην καλοῦσιν.

331

Φράζεο δ’ Εὐρώπης] Μεταβαίνει ἐπὶ τὴν λοιπὴν Εὐρώπην, καί φησιν αὐτὴν ἐκ τριῶν ὡρισμέ‐ νων γωνιῶν συγκεῖσθαι. Κρηπῖδα γὰρ λέγει μέτρον τι ὡρισμένον τρίγωνον ἢ τὴν βάσιν. Τινὲς δὲ εἰς τὸ
5κρηπῖδα στίζουσιν. Ὅστ’ ἐπὶ τρισσήν] Τρίγωνον πλευρὰν πρὸς ἀνατολὴν ἐρχόμενος ἀπὸ τῶν δυτικῶν ἐπὶ τὰ ἑῷα ἐκ‐ τέταται. Τὸ δὲ ἐκ τοῦ Ἴστρου λοιπὸν τῆς Εὐρώπης ὑπολειπόμενον ἄρχεται διαιρεῖν τοῖς ἐπὶ τὰ ἔθνη παρα‐
10τείνουσιν ἄκροις τοῖς παραλίοις, ὑπάρχον τῆς καθ’ ἡμᾶς θαλάσσης. Ὅταν δὲ πρὸς ἠῶ λέγῃ, τὴν χώραν οὐ τὴν πρὸς ἕω κειμένην, ἀλλὰ τὴν ἐξ Ἰβήρων ἐπὶ τὰ ἑῷα παρέλκουσαν.

332

Ἴβηρές τε, φησὶ, καὶ Ἰταλοὶ πάντες ἅμα τοῖς Ἕλλησι μετὰ τὰς εἰρημένας χώρας ἐπὶ τὰ νότια πρὸς τὴν καθ’ ἡμᾶς θάλασσαν οἰκοῦσι· προσκεῖσθαι δὲ τὴν Ἰβηρίαν ἐκ δύσεως ἀρχομένην ὠκεανῷ γειτνιῶσαν·
5ὅπου καὶ μία τῶν Ἡρακλείων στηλῶν ἐστιν, Ἀλύβη τοὔνομα, κατὰ δέ τινας Ἀβύλη, παρ’ ᾗ καὶ Ταρτησ‐ σὸς, ἣν καὶ ὁ Ἀνακρέων φησὶ πανευδαίμονα. Ταύτης
Ἀργανθώνιος ἐβασίλευσεν. Ἀλύβη δὲ νῆσος ὑπὸ τὰς Ἡρακλείους στήλας, ἀρχὴ τοῦ στόματος τῆς θαλάσ‐Column end
10σης.

337

Ῥυηφενέων δέ, πλουσίων, ἀπὸ τοῦ ῥύδην ἔχειν τὸν πλοῦτον.

338

Κεμψοί θ’ οἳ ναίουσι] Κάτω γάρ εἰσι τοῦ Πυρηναίου οἱ Κεμψοί. Ἡ δὲ Πυρήνη ὄρος ἐστὶν, ἀρ‐ χὴν ἔχον ἀπὸ τοῦ βορείου ὠκεανοῦ, ἐκδιδόμενον δὲ εἰς τὴν καθ’ ἡμᾶς θάλασσαν, καὶ διορίζον Κελτοὺς Ἰβή‐
5ρων (καὶ Πανελλήνων).

341

Ἐκ στάθμης] ἀντὶ τοῦ ὑπὸ σταθμοῦ ἰθυνθέν.

345

Τά τοι ῥέα πάντ’ ἀγορ.] Ἀγορεύσω, φησὶν, ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς δυτικῆς πλευρᾶς τῆς Αὐσο‐ νικῆς ἄκρας. Εἶτα ἐπειδὴ παρατέταται ἡ δυτικὴ πλευρὰ, διορίζεται ἐκ ποίου μέρους ταύτης ἄρχεται,
5καί φησιν «ἐκ βορέαο».

348

Οἵ ποτε Κυλλήνηθεν] Ἀγαμήδου τοῦ Στυμφάλου ἄρχοντος Ἀρκαδίας, Εὔανδρος υἱὸς Χάρ‐ μαντος θεοφορουμένῃ τῇ μητρὶ πεισθεὶς λαὸν ἀθροίσας ἧκεν εἰς Ἰταλίαν, κατέσχε δὲ λόφον Κέρμαλον, ὃν ἀπὸ
5τοῦ παιδὸς Παλλάντιον ἐκάλεσε, καὶ ὑπὲρ αὐτοῦ νεὼν εἵσατο Πανί. Ἀποθανόντα δὲ αὐτὸν ὁ παῖς Πάλλας ἔθαψεν ἐπ’ ἄκρων τῶν λόφων. Ἐξ οὗ καὶ νῦν ἡ Ῥώμη Παλλάντιον προσαγορεύεται. Οὗτος δὲ καὶ Ἡρακλέα ἐξένισεν, ἀπὸ τῶν βοῶν Γηρυόνου ἐπανιόντα, καὶ
10πρῶτος ὡς μάντις καὶ βωμὸν τούτῳ ἱδρύσατο. Κυλλήνη ὄρος Ἀρκαδίας. Ἀρκάδες δὲ τὸ ἀνέκαθεν οἱ Πελασγοὶ, ὡς καὶ Ἔφορος. Ἐντεῦθεν γὰρ Εὔαν‐ δρος γενόμενος, θεοφορήτου μητρὸς θεσπίσμασι πειθό‐ μενος λαόν τε συνήγαγε καὶ ἐλθὼν ᾤκησε τὴν Τυρρη‐
15νίαν, λόφον ἐκεῖ τινα ὀχυρωσάμενος, ἐν ᾧ ᾤκουν. Ἀπὸ Πάλλαντος δὲ τοῦ Εὐάνδρου παιδὸς ἐκλήθη Παλ‐ λάντιον, ὅθεν νῦν οἱ Ῥωμαῖοι τοὺς ὠχυρωμένους τό‐ πους κατὰ παραφθορὰν τοῦ ἑνὸς λ καὶ τοῦ ν παλάτιά φασι.

350

Μέρμερον δὲ ἔθνος, ἀντὶ τοῦ πολεμικὸν, οἱονεὶ τὸ μερίμνας τοῖς ἐναντίοις παρέχον. Ὁ δὲ Θύμβρις ποταμὸς ὁ καὶ Τίβερις περὶ τὴν Καμπανίαν κεῖται.

355

Ῥώμην τιμήεσσαν] Τοῦτό φησι διὰ Νέ‐ ρωνα τὸν βασιλεύσαντα τῶν Ῥωμαίων· ἐφ’ οὗ ἐγένετο ὁ ποιητὴς Διονύσιος, ὥς φησιν αὐτός (v. 1052)· «Αὐσονίου βασιλῆος.» Πολὺς γίνεται εἰς τὰ ἐγκώμια
5καὶ τοὺς ἐπαίνους τῆς Ῥώμης. Φησὶ γὰρ αὐτὴν καὶ μητρόπολιν πασῶν πόλεων.

357

Καμπανοὶ δὲ εἴρηνται ἢ ἀπὸ τοῦ κάμπου, ἐν ᾧ τὴν οἴκησιν ἔχουσιν, ἢ ἀπὸ Κάμπου ἢ ἀπὸ Καμπάνου
τινὸς οὕτως ὀνομαζομένου. Ὁ δὲ Ἡρωδιανὸς ὀξύνει τὸ ὄνομα. Λιπαρὸν δὲ πέδον ὅτι εὔφορος ἡ Καμπανία.

358

Παρθενόπης δὲ μέλαθρον] οὐχ, ὥς τινες ὀρχηστικῇ προσέχοντες ἱστορίᾳ ὑπενόησαν, Παρθενόπης λέγεσθαι τῆς Σαμίας, ἣ τὸν ἄνδρα ζητοῦσα Ἀναξίλαον περιῄει, ἀλλὰ μιᾶς τῶν Σειρήνων, ἥτις λέγεται ἐκεῖσε
5αὑτὴν δισκεῦσαι. Ἡ δὲ ἱστορία κεῖται ἐντελὴς παρὰ τῷ τὴν Ἀλέξανδραν γράψαντι Λυκόφρονι (720). — Παρθενόπη λέγεται διὰ τὸ πολλοῖς ὑποπεσοῦσα ἀν‐ δράσι φυλάξαι τὴν παρθενίαν. Ἀπὸ δὲ Φρυγίας ἐρασθεῖσα Μητιόχου καὶ ἀποτεμοῦσα τὰς τρίχας εἰς
10Καμπανίαν ἦλθε καὶ ἐκεῖ ᾤκησεν. Οἱ δὲ μίαν τῶν Σειρήνων φασὶ μετὰ τὸν σπαραγμὸν ἐκβρασθῆναι ἐκεῖ καὶ ὡς θεὸν νομισθῆναι. Ἡνίκα γὰρ Ὀδυσσεὺς παρέ‐ πλευσεν αὐτὰς καὶ οὐκ ἐθέλχθη ὑπὸ τῆς ᾠδῆς αὐτῶν, οὔτε δέ τις τῶν ἑταίρων αὐτοῦ, τηνικαῦτα ἡ Παρθε‐
15νόπη, μία δὲ ἦν τῶν Σειρήνων, μανεῖσα, ἐπειδὴ μὴ ἴσχυσε τοὺς περὶ τὸν Ὀδυσσέα καταθέλξαι, ἑαυτὴν κατεπόντισεν. Εἰσὶ δὲ τὰ ὀνόματα τῶν Σειρήνων ταῦτα, ὡς καὶ Λυκόφρων (720), Παρθενόπη, Λευκωσία καὶ Λίγεια.

360

Πρὸς δὲ νότον] τῆς Σειρῆνος Παρθενόπης, ἐς ἧς καὶ Σειρηνὶς πέτρα. Λέγει δὲ τὴν Νεάπολιν. Ἴσως δὲ διὰ τὸ ἐπ’ ὄρους αὐτὴν κεῖσθαι. Ἐνταῦθα γὰρ ἐτιμᾶτο ἡ Παρθενόπη. —Σίλαρος δέ ἐστι ποτα‐
5μὸς κατωτέρω Λευκανῶν. Πευκεντίνου δὲ, διὰ τὸ ἐν αὐτῷ οἰκεῖν τὸ ἔθνος τοῦτο.

364

Κεῖθεν δ’ ἐς βορέην ζεφ.] Οὗτος μὲν ἀπὸ Ζεφύρου ὄρους, ὁ δὲ Καλλίμαχος (fr. 446) καὶ ἄλλοι πολλοὶ Ἐπιζεφυρίους φασὶ τοὺς Λοκροὺς καλεῖσθαι διὰ τὸ πρὸς ζέφυρον ἄνεμον κεῖσθαι.

366

Ἦλθον ἐπ’ Αὐσονίην] Οὗτοι γὰρ οἱ Λοκροὶ δοῦλοι ὄντες, ταῖς ἰδίαις δεσποίναις συνελθόντες, τῶν δεσποτῶν εἰς πόλεμον ἐξελθόντων, εἶτα ἀκούσαντες ὅτι οἱ δεσπόται αὐτῶν ἐπανέρχονται καὶ φοβηθέντες
5συνέφυγον ταῖς δεσποίναις εἰς Ἰταλίαν ἀπὸ Λοκρίδος τῆς Ἐπικνημίδος.

369

Ἐϋστεφάνοιο δὲ Κρότωνος εἶπε διὰ τὰς
νίκας τὰς ἐκ τῶν οἰκούντων, ὥς φησι Καλλίμαχος. Πολλοὶ γὰρ Κροτωνιᾶται νικήσαντες τοὺς ἱεροὺς στεφά‐ νους καὶ ἀγῶνας ἐστεφανώθησαν. Τὸ δὲ ΛακίνιονColumn end
5ὄρος ἐστὶ Κρότωνος, καὶ Λακινιάδος δόμον φησὶ τῆς Σικελικῆς. Λακίνιον γὰρ τόπος τῆς Σικελίας. Μέμνη‐ ται αὐτοῦ δὲ καὶ Θεόκριτος (4, 32) καὶ ποταμὸν ὄντα Λακίνιον.

373

Συβαρῖται διὰ τὸν Ἀλφειοῦ πόθον εἰς Ἀρέθου‐ σαν τὰ Ὀλύμπια μεταθεῖναι εἰς ἑαυτοὺς ἤθελον. Ἀπώ‐ λοντο δὲ ὑπὸ τῶν Κροτωνιατῶν, οἳ αὐλήσαντες ἐν τῷ πολέμῳ ἔθελξαν τοὺς ἵππους, πρὸς αὐτὸν διδαχθέντας
5ὑπ’ αὐτῶν ὀρχεῖσθαι, οἳ ὀρχούμενοι ἄρδην τοὺς αὐτῶν δεσπότας καταβαλόντες ἀπώλεσαν. Οἱ δὲ οὐ διὰ τοῦτο, ἀλλ’ ὅτι τῶν ἀναθημάτων ἔκλεψάν τινα τοῦ Ἀλφειοῦ· ἔχει γὰρ τιμὰς ὁ Ἀλφειὸς ἐν Ὀρτυγίᾳ πρός τε Συρακούσαις καὶ τῇ Ἀρεθούσῃ· ἃ κλέψαντες κατὰ
10μῆνιν Ἀλφειοῦ ἡττήθησαν ἐν πολέμῳ ὃν εἴρηται τρό‐ πον. —Οἱ Συβαρῖται τοῦ Ἀλφειοῦ ἀναθήματα ἐσύ‐ λησαν, καὶ αἰσχρῶς αὐτοῖς χρησάμενοι ἐβεβήλωσαν. Οὗτοι δὲ εἰς ἔσχατον τρυφῆς ἐλάσαντες πρὸς αὐλὸν ὀρχεῖσθαι τοὺς ἰδίους ἐδίδαξαν ἵππους. Καὶ δὴ Κρο‐
15τωνιᾶται πόλεμον πρὸς αὐτοὺς ἔχοντες εἰς τὴν μάχην αὐλοὺς ἤγαγον, οἱ δὲ ἵπποι τῶν Συβαριτῶν ἐξ ἔθους πρὸς ὄρχησιν ἐτράπησαν, τῶν αὐλῶν ἀκούοντες, καὶ τοὺς δεσπότας αὐτῶν κατέβαλον. Οἱ δὲ Κροτωνιᾶται πάντας ἀνεῖλον πεπτωκότας, καὶ ἔρημος γέγονεν ἡ
20πόλις. Διὰ τοῦτο γὰρ εἶπε «δειλαίη Σύβαρις ναιέτας στενάχουσα.»

375

Σαυνῖται δ’ ἐπὶ] Ὑπεράνω κεῖνται οἱ Σαυ‐ νῖται τοῦ Σιλάρου ποταμοῦ. Μαρσοὶ δὲ ὑπεράνω κεῖνται Συβάρεως.

377

Ἥν ποτ’] ἥντινα Τάραντα· θηλυκῶς δὲ εἶπε. Μέμνηται δὲ τῆς ἱστορίας καὶ Καλλίμαχος (fr. 448), λέγων οὕτως·
πάντες ἀφ’ Ἡρακλῆος ἐτήτυμον ἔσσα κώμου·
5
ἔξοχα δ’ ἐν πεδίοις οἳ πόλιν Ἰταλίων
ᾠκίσατε.
Ἰστέον δὲ ὅτι Τάρας ἀρσενικῶς ὁ τῶν Λακεδαιμονίων
ἀπὸ μέρους. *

377bis

Ἥν ποτ’ Ἀμυκλαίων ἐπολ.] Λακεδαι‐ μόνιοι, συνεχῶς ἀφισταμένων τῶν Μεσσηνίων, ἐπε‐ στράτευσαν κατ’ αὐτῶν, ὀμόσαντες μὴ ὑποστρέψειν, πρὶν ἂν αὐτοὺς καταδουλώσωνται. Ἐπεκτεινομένου
5δὲ τοῦ πολέμου, καὶ αὐτῶν, ὥσπερ ὤμοσαν, μὴ ὑποστρεφόντων, αἱ πρεσβύτιδες ἔπεμψαν πρὸς αὐτοὺς λέγουσαι, ὡς ἄτεκνοι τελευτῶμεν, εἰ μὴ πέμψητε μιγνυμένους ταῖς παρθένοις. Οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐπε‐ λέξαντο πεντήκοντα νεωτέρους οἵους τε παιδοποιεῖν.
10Καὶ μετὰ ταῦτα ὑποστρεψάντων τῶν Λακεδαιμονίων ἐκ τοῦ πολέμου, οἱ γεννηθέντες παῖδες ὡς νόθοι ἠτιμά‐ ζοντο, καὶ τὴν ὕβριν μὴ φέροντες ἐπαναστῆναι τοῖς Λακεδαιμονίοις ἠβούλοντο. Οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι φο‐ βηθέντες ἔπεμψαν αὐτοὺς εἰς Τάραντα ὡς ἀποικίζον‐
15τες. Ἄποικοι γάρ εἰσι Λακεδαιμονίων οἱ Ταραντῖνοι, τῶν περὶ Φάλανθον αὐτόθι μετοικησάντων.

381

Ἡ δὲ Ἀκύλη πόλις ἐστὶν ἐν τῷ μυχῷ τοῦ Ἀ‐ δρίου.

384

Κεῖθεν δ’ εἰς αὐγάς] Ἐπλήρωσε καὶ τῆς δευτέρας κρηπῖδος τὴν χωρογραφίαν, καὶ μεταβαίνει ἐπὶ τὰ ἑξῆς. Στρεπτὴ δ’ ἀντὶ τοῦ περιφερὴς ἡ τοῦ Ἀδρίου.

386

Ὑλλείων χθόνα] Οἱ Ὑλλεῖς χερσόνησον οἰκοῦσιν, ἴσην τῇ Πελοποννήσῳ κατὰ τὸ μέγεθος.

388

Ἰλλυρικὴν περὶ χέρσον] Κάτω τῆς Ἰλ‐ λυρίας κεῖται ὁ τύμβος τῶν περὶ Ἁρμονίαν καὶ Κάδ‐ μον, οἵτινες εἰς ὄφεις μετεβλήθησαν. Ἡ δὲ ἱστορία παρὰ Ἀπολλωνίῳ ἐν τῷ δʹ. Ἰστέον δὲ ὅτι Ἰλλυριὸς υἱὸς
5Κάδμου καὶ Ἁρμονίας, ἀφ’ οὗ Ἰλλυριοὶ ὀνομάζονται.

389

Κεραύνια δὲ ὄρη εἴρηνται διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἐκεῖ πιπτόντων κεραυνῶν.

391

Τύμβον ὃν Ἁρμονίης Κάδμοιό τε] Χα‐ ριέντως ἔφησε τὸ φῆμις. Ἀπιστεῖ γὰρ τούτων γενο‐ μένην τὴν μεταβολὴν εἰς ὄφεις. Λιπαρὸν δὲ μετὰ γῆρας, ἤτοι μετὰ τὰ ἐν Θήβαις εὐτυχήματα ἦλθον
5εἰς ἀποικίαν, ἢ ὅτι ἔδει αὐτοὺς ἐν τῷ γήρᾳ τρυφερώ‐ τερον βιοῦν. Καὶ Ὅμηρος (Od. ω, 254)· «Ἡ γὰρ
δίκη ἐστὶ γερόντων.» Ἰστέον δὲ ὅτι Κάδμος καὶ Ἁρ‐ μονία ἡ γαμετὴ μετεμορφώθησαν εἰς θηρία, ἐπειδὴ τὸν Ἄρεος ὄφιν ἐφόνευσεν ὁ Κάδμος, ὃς τοὺς ἑταίρουςColumn end
10αὐτοῦ ἀνεῖλεν, Ἔριφον καὶ Δηιλέοντα, ὡς καὶ Εὐρι‐ πίδης ἐν Βάκχαις (1329) φησὶ περὶ Κάδμου·
Δράκων γενήσῃ μεταβαλὼν δάμαρ τε σὴ
ἐνθηριωθεῖς’ ὄφεος ἀλλάξει τύπον,
ἣν Ἄρεος ἔσχες Ἁρμονίαν θνητὸς γεγώς.
15Ἰσμηνὸς δὲ ποταμὸς Βοιωτίας· οἱ δὲ λέγουσι τῶν Θη‐ βῶν.

399

Ὠρικίην θ’ ὑπὲρ αἶαν] Μετὰ γὰρ τὴν Ὠρικίαν ὥσπερ ἰσθμός τίς ἐστι διείργων τὴν χώραν. Λοιπὸν γάρ ἐστι τὰ Ἑλληνικὰ ἐκ τῆς Ἠπείρου. Ὠρι‐ κίαν δέ φησι τὴν Ἤπειρον τὴν κατὰ Μολοττίαν καὶ
5Θεσπρωτούς. Πόλις δέ ἐστιν Ἠπείρου.

404

Εἰδομένη πλατάνοιο μυουρίζοντι πετήλῳ] Τῆς γὰρ κατὰ τὴν Πελοπόννησον ἠπείρου ἡ περίμετρος φύλλῳ πλατάνου ἔοικεν, ὁ δὲ ἰσθμὸς τῷ κλάδῳ τοῦ φύλλου, τῷ προσπεφυκότι τῷ φύλλῳ·
5μυουρίζοντι δὲ λεπτοτάτῳ κατὰ τὸ ἄκρον· μυού‐ ρους γὰρ ἔλεγον τοὺς λεπτοὺς περὶ τὴν οὐράν. Καὶ ἐπὶ τὸ βόρειον, οἷα ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα, κοινῶς γειτνιά‐ ζειν Βοιωτίᾳ καὶ Λοκρίδι καὶ τῇ λοιπῇ γῇ τῆς Ἑλ‐ λάδος λέγει τὸ (τρίτον ἔχει) φύλλον.

406

Καὶ ξυνὸν ἐφ’ Ἑλλάδος] ἐπὶ τὴν κοινὴν βάσιν τῆς Ἑλλάδος ἐρείδων τὴν Πελοπόννησον.

409

Τῆς μὲν πρὸς ζέφυρον] πρὸς δύσιν. Ἐν μὲν τῷ πίνακι οὐ κεῖται. Ἔστι δὲ τῆς Ἤλιδος ἡ Τριφυλίς. Ἐκλήθη δὲ Τριφυλὶς, ὅτι ὑπὸ τριῶν φυ‐ λῶν ἰθαγενῶν ᾠκίσθη, Ἠλείων, Ἐπειῶν, Μινυῶν.
5Ἐρατεινότατος δὲ διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν τῆς Ὀλυμ‐ πίας.

411

Σχιζόμενος προχοῇσι Μεσηνίου Εὐ‐ ρώταο] Ἐπισυνάπτει τὴν Λακωνικὴν τῇ Μεσηνιακῇ, διὸ Μεσήνιον ἔφη τὸν Εὐρώταν. Καὶ διὰ τοῦτο, εἰ μὴ τεσσάρων μερῶν, οὐ μέμνηται τῆς Πελοποννήσου.
5Ἄλλως. Μεσηνίου Εὐρώτα, τοῦ Λακωνικοῦ· ἔστι
γὰρ Μεσήνη τῆς Λακωνικῆς, ἑτέρα τῆς Πύλου.

412

Εἴτ’ ἄμφω γαίηθεν] ὡς μιᾶς οὔσης αὐτῶν τῆς γενέσεως. Τὰ δὲ Ἄσεα πόλις Πελοποννήσου· τὸ δὲ ὄρος Λακωνικόν. Γράφεται δὲ καὶ Αἴηθεν, ἵν’ ᾖ ἡ Αἶα κώμη Ἀρκαδίας. Γράφεται καὶ οἵτ’ ἄμφω.
5Βούλεται δὲ εἰπεῖν μεταξὺ τῶν δύο ποταμῶν γῆν οὖ‐ σαν, ἐξ ἧς τὸ ὕδωρ ἀναβλύζον καὶ πρὸς ἑκάτερον μέρος σχιζόμενον τοὺς δύο ποταμοὺς ἀπεργάζεται, πρὸς νότον μὲν Εὐρώταν, πρὸς δὲ ζέφυρον Ἀλφειόν.

414

Καδδὲ μέσην νῆσον κοίλην] Σημειωτέον ὅτι τὸ κυρτὸν κοῖλον ὠνόμασε. Μέσην δὲ, ὡς με‐ σογείους. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Ἀγαμέμνων ὡς μεσογείοις ναῦς αὐτοῖς δίδωσιν.

415

Ἀρκάδες Ἀπιδανῆες] Μετὰ τὸν Ἀρκάδος θάνατον οἱ παῖδες αὐτοῦ τρεῖς ὄντες ἐνείμαντο τὴν ἀρ‐ χήν. Ἔλατος μὲν ἔλαχε μοῖραν Ὀρχομενὸν, Μαντί‐ νειαν καὶ τὴν Κυνουρικὴν, ἥτις Θυρέα καὶ Ἀνθήνη
5καὶ τὰ περὶ τοὺς καλουμένους Πραίους· Ἀφείδας δὲ Τέγεαν καὶ τὰ περὶ Μαιναλίαν· Ἀζὰν δὲ καὶ τὴν ἀφ’ ἑαυτοῦ Ἀζανίαν ** τὸν διὰ παρρησίαν, ἐν ᾧ τὸ τοῦ Λυκαίου Διὸς ἱερὸν εἰς τὰς κοινὰς εἰσόδους εἴασαν. Ἀπιδανῆες δὲ οἱ Ἀρκάδες ἐκλήθησαν ἀπὸ Ἄπιδός τινος
10ἰατροῦ, ὃς τὴν Πελοπόννησον ὑπὸ ὄφεων ὀχλουμένην ἐλθὼν ἐκ τῆς ἠπείρου ἠλευθέρωσε, καὶ ᾤκησε τὴν Ἀρ‐
καδίαν, ὅθεν ἡ Πελοπόννησος Ἀπία τὸ πρὶν ὠνομάζετο, καὶ Ἀπιδανῆες οἱ Ἀρκάδες, ἐξαιρέτως δὲ, παρ’ οἷς ὁ Ἄπις ᾤκησεν, ὥς φησιν Αἰσχύλος·
15
Ἄπις γὰρ ἐλθὼν ἐκ πέρας Ναυπακτίας. Τινὲς δέ φασιν, ἐπεὶ μὴ εἶχε πίδακας μήθ’ ὕδωρ τὴν ἀρχὴν, ὅθεν καὶ Ἀζηνὶς ἐκαλεῖτο, ὥς φησι Καλλίμα‐ χος·
μέλλεν δὲ μάλ’ εὔϋδρος καλέεσθαι·
20ὅπερ ἔστι πολύϋδρος, ὡς τὰ ἑξῆς δηλοῖ· πολλοὺς γὰρ ποταμοὺς καταλέγει ἐν αὐτῇ ὄντας.

416

Ὅθι Κρᾶθις] Ἔστι καὶ Σικελίας ὁ Κρᾶθις ποταμὸς, ὥς φησι Θεόκριτος (5, 124)· «καὶ τὺ δὲ, Κρᾶθι, οἴνῳ πορφύροις.»

420

Δοιαὶ δ’ Ἴσθμια] Ὅντινα Ἰσθμὸν ἀπὸ τοῦ Σικελικοῦ καὶ Αἰγαίου περιρρέεσθαί φησιν. Ἄλλως. Περὶ δὲ τὰ Ἴσθμια νῶτα, ἤτοι τὰ στενὰ, δύο θάλασσαι ἠχοῦσιν, ἥ τε Κορινθία καὶ ἡ Σαρωνική· ἥτις Κορινθία
5ἐξεναντίας τῆς Ἐφύρης πόλεως πρὸς τὴν δύσιν κατὰ τοῦ Ἀδριατικοῦ ἐστι πελάγους, ἥ τε Σαρωνικὴ συρο‐ μένη ἐστὶ πρὸς ἀνατολάς. Καὶ ταύτην τὴν Κορινθίαν Σαρωνίδα καλοῦσιν, ὡς μὲν Εὐφορίων φησὶν, ἐπειδὴ Σάρων τις κυνηγὸς ἐπιδιώκων σῦν ἐκεῖθεν κατεκρη‐
10μνίσθη εἰς θάλασσαν, καὶ διὰ τοῦτο Σαρωνικὸν κληθῆ‐ ναι τὸ πέλαγος· ὡς δὲ Παρθένιος ἐν ταῖς Μεταμορφώ‐ σεσι λέγει, ἐπειδὴ Μίνως λαβὼν τὰ Μέγαρα διὰ τῆς Νίσου θυγατρὸς, ἐρασθείσης αὐτοῦ καὶ ἀποτεμούσης τῆς κεφαλῆς τοῦ πατρὸς τὸν μόρσιμον πλόκαμον καὶ
15οὕτως αὐτὸν προδούσης, ἐννοηθεὶς ὡς ἡ πατέρα προ‐ δοῦσα οὐδενὸς ἄν ποτε ῥᾷστα φείσαιτο, προσδήσας αὐτὴν ἐπισύρεσθαι τῇ θαλάσσῃ, ὅθεν Σαρωνικὸς οὗτος ὁ πόντος ἐκλήθη. Ὅτι εἰς ὄρνεον ἡ κόρη μετεβλήθη. Ἄλλως. Τὴν πρὸς ἕω] Ἐπειδὴ Σάρων ὁ Τροιζη‐
20νεύς ποτε ** ἐκδίδωσιν αὐτήν.

425

Ἔνθεν καὶ Βορέης] Οὗτος ὁ Βορέας βασι‐ λεὺς ἐγένετο τῆς Θρᾴκης, καὶ ἥρπασεν ἐκεῖθεν τὴν Ὠρείθυιαν, καὶ μετεμυθεύθη εἰς τὸν ἄνεμον· καθάπερ καὶ Ἀϊδωνεὺς, ὁ τῆς Ἠπείρου βασιλεὺς, εἰς τὸν Πλού‐
5τωνα. Πρὸς ὃν λέγονται ἐλθεῖν Πειρίθους καὶ Θη‐ σεὺς, μετὰ δὲ τούτους Ἡρακλῆς διὰ τὸν Κέρβερον.

427

Μακηδονίης τε πόλ.] Ἡ οὖν Μακεδονία πρώην Ἠμαθία ἐκαλεῖτο ἀπὸ Ἠμαθίωνος τοῦ Διὸς καὶ Ἠλέκτρας· ὕστερον δὲ Μακεδονία ἀπὸ Μακεδόνος τοῦ Αἰακοῦ. Ἐκλήθη δέ ποτε καὶ Πηλαγονία.

431

Τῆς δ’ ὕπερ] Κατωτέρα γάρ ἐστι τῆς Δωδώ‐ νης ἡ Αἰτωλία, ἢ τῆς μεσογείας Ἠπείρου. —Διὰ γὰρ τῶν Ἐχινάδων ἐκβάλλει ὁ Ἀχελώϊος εἰς τὸ Ἰό‐ νιον πέλαγος. Ἐχινάδες δὲ καλοῦνται αἱ νῆσοι, ὅτι
5ἔχεις πολλοί εἰσιν ἐν αὐταῖς, ἢ ἀπὸ Ἐχίονός τινος, ἢ διὰ τὸ τραχύτερον τῶν πετρῶν.

437

Τῇ δ’ ἔπι Φωκὶς ἄρουρα.] ἐπὶ τῷ πεδίῳ. —Ἐπειδὴ μέση ἐστὶ δύσεως καὶ ἀνατολῆς, ἀποκλί‐ νουσα ὡς πρὸς βορέαν.

441

Παρὰ τῷ Κηφισσῷ ἐστιν ἡ Πυθία. —Ὡς ἔτι
τοῦ δράκοντος ἐκεῖσε ὄντος, [ἢ] διατετυπωμένου αὐτοῦ τοῦ σώματος. Θηλυκῶς δὲ Δελφύνης δράκοντος εἶπεν ἀντὶ τοῦ ἀρσενικοῦ, ὡς καὶ ὁ Ποιητής (Il. ο,Column end
5275)· λέων ἠϋγένειος· ὁ γὰρ ἄρρην γένειον οὐκ ἔχει. Ὁλκὸς ἡ περιπλοκὴ ἡ περὶ τὸν πόδα. Τινὲς δὲ περιττὸν ἔλεγον τὸν στίχον· ὁλκὸς ἀπειρεσίῃ‐ σιν. —Ὁλκὸν δὲ ἢ τὸ οὐραῖον λέγει τοῦ δράκοντος, ἢ ἀπὸ ἄλλου τινὸς τεχνουργήματος τὸ ὅλον σῶμα ἀπει‐
10καζόμενον.

449

Ἀνδράσι φαίνονται] Τοῦτο εἶπεν ὁ ποιη‐ τὴς πρὸς ἃ ὑποτίθεται ἀόρατα, οἱονεὶ τὰ τῶν Κιμμε‐ ρίων καὶ τῶν Ἀλανῶν καὶ τῶν Κυκλώπων. Ἀνδράσι δὲ ἀντὶ τοῦ ὑπὸ ἀνδρῶν, ἷν’ ᾖ δοτικὴ ἀντὶ γενετικῆς.

450

Ὑπὸ τὰς στήλας, ἵνα εἴπῃ πεπυκνωμένα κατὰ τὸ μέσον τῆς πορθμίδος. Ἵνα εἴπῃ· πόλις τὰ Γάδειρα ἐν τῇ νήσῳ κειμένη. Ἑξῆς καὶ ἡ νῆσος οὕτως ἐκλήθη. Εἰσὶ γὰρ καὶ ἑῷαι στῆλαι τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ τὸ
5αὐτὸ πάλιν πρὸς τὰ φαινόμενα καὶ πολλοῖς ὁμολογού‐ μενα.

453

Ὡς ἐμπορικοὶ γὰρ πάντα τόπον παρῆλθον οἱ Φοίνικες.

454

Ἡρακλῆα] Φοῖνιξ ἦν ὁ Ἡρακλῆς ὁ ἀρχαιό‐ τατος, ὥς φησιν Ἡρόδοτος (2, 44)· ἢ ὅτι ὁ Ἡρακλῆς εἰρήνευσε τὸν τόπον, ὅτε καὶ τὰς στήλας ἔστησε.

456

Κλῃζομένην Κοτινοῦσαν] Ἀπὸ τῆς ἀγριελαίου Φοίνικες ὠνόμασαν Γάδειρα, καὶ ἐνταῦθά εἰσιν αἱ στῆλαι τοῦ Ἡρακλέος. Αἱ δὲ τοῦ Διονύσου ἑῷαι. Ὁ δὲ Παρθένιος Βριάρεω τὰς στήλας φησὶν
5εἶναι·
μάρτυρα δ’ ἄμμιν τὴν ἐπὶ Γάδειρα λίπε θυμόν *
ἀρχαίου Βριάρεω ἀπ’ οὔνομα τὸ πρὶν ἄρξας * Κοτίνουσα μὲν ἐκαλεῖτο τὸ πρότερον ὑπὸ τῶν ἐνοικούν‐ των, διὰ τὸ πολλοὺς εἶναι κοτίνους ἐν αὐτῇ ἢ ἀγριε‐
10λαίους, ὕστερον δὲ ἀπὸ τῶν Φοινίκων μετωνομάσθη Γάδειρα διὰ τὴν στενότητα, οἷον γῆς δειρὰ, ἀντὶ τοῦ τράχηλος γῆς· στενότατον γὰρ μέρος τοῦ ἀνθρώπου ὁ τράχηλος.

458

Σαρδώ] ἀπὸ Σαρδόνος, υἱοῦ Ἡρακλέους. ᾨκίσθη δὲ ὑπὸ τῶν Ἰβήρων, εἶθ’ ὑπὸ τῶν Ἡρακλειδῶν, εἶθ’ ὑπὸ Καρχηδονίων. Ἴχνουσα δὲ ὠνομάζετο, ἐπεὶ ἴχνει ἀνθρώπου ὁμοία ἦν. Ἡρακλῆς δὲ ἐκεῖσε μετῴ‐
5κισε τοὺς Θεσπιάδας, καὶ λεὼν ἀθροίσας, Καδμείους, Αἰτωλοὺς, Λοκρούς.

461

Τὴν δὲ μέτ’ Αἰόλου] Αἴολος ἀνὴρ ἐγένετο πολυχρόνιός τε καὶ ναυτικώτατος, προϊδεῖν ἀνέμους ἱκανὸς, καὶ ἱστία πρῶτος ἐξευρών· διὸ καὶ ταμίαν ἀνέμων αὐτὸν εἶναι λέγουσιν. Εἷς δὲ τῶν υἱῶν αὐτοῦ
5Ἰόκαστος τὸ Ῥήγιον ἔκτισε, πόλιν πρώην Ἐρυθρὰν καλουμένην, ὡς ὁ Καλλίμαχος (fr. 202)· «Ῥήγιον ἄστυ λιπὼν Ἰοκάστεον Αἰολίδαο.» Φιλόξενον δὲ τὸν Αἴολον εἶπεν, ἐπειδὴ τὸν Ὀδυσσέα ὑπεδέξατο, καὶ τοὺς ἀνέμους αὐτῷ παρέσχεν. Ἄλλως. Ἄρνην πρὸ
10γάμου κύουσαν ὁ πατὴρ Αἴολος εἰς Ἰταλοὺς ἐξορίζει. Μετάποντος δὲ ἄρχων τῶν τόπων γυναῖκα αὐτὴν ποιεῖται, τὴν πρότερον Σῖριν μετοικίσας εἰς τὴν ὁμώ‐ νυμον αὐτῇ πόλιν. Οἱ δὲ τεχθέντες ἐξ Ἄρνης, Βοιωτὸς καὶ Αἴολος, βουλήσει τῆς μητρὸς κτείνουσι τὴν Σῖριν,
15καὶ μετοικίζονται φόβῳ τοῦ Μεταπόντου· ἀλλ’ ὁ μὲν εἰς Βοιωτίαν ἅμα τῇ μητρὶ, ὁ δὲ πρὸς Λίπαρον τὸν τῶν πλησίων νήσων ἄρχοντα, [ὅς] καὶ υἱὸν αὐτὸν ποιεῖται καὶ μετὰ θάνατον τὰς νήσους αὐτῷ ἐᾷ, ἐξ οὗ Αἰολίδες ὠνομάσθησαν. Τούτων δὲ μία Ἱερὰ πῦρ
20ἀναδίδωσιν.

465

Εἰσὶ δὲ αὗται· Στρογγύλη, Εὐώνυμος, Διδύμη, Φοινικώδης, Ἐρικώδης, Ἱερὰ Ἡφαίστου καὶ Λι‐ πάρα.

476

Ἀονίῳ τμηθεῖσα] τῷ Βοιωτικῷ τοῦ Ποσει‐ δῶνος, ἐπειδὴ ἐν τῇ Βοιωτίᾳ ἐτιμᾶτο ὁ Ποσειδῶν· ὅθεν καί (Il. β, 506)·
Ὄγχηστόν θ’ ἱερὸν, Ποσιδήϊον ἀγλαὸν ἄλσος·Column end
5ἢ τῷ ἰσχυρῷ· ἄριστος γὰρ ὁ ἔνθεν σίδηρος. Φασὶ δὲ Ἰοκάστῳ τῷ Αἰόλου παιδὶ χαριζόμενον Ποσειδῶνα Σι‐ κελίαν διατεμεῖν τῷ σιδήρῳ, πρότερον χερσόνησον οὖσαν, ὅπως ἔχῃ ταύτην πρὸς οἴκησιν, ὡς καὶ Καλ‐ λίμαχός φησι·
10
Ῥήγιον ἄστυ λιπὼν Ἰοκάστεον Αἰολίδαο. Ἄλλως. Πολυγλώχινι ἀντὶ τοῦ τρεῖς γωνίας ἔχοντι. Εἴτι γὰρ τρεῖς, τοῦτο καὶ πολύ· οὐκ εἴτι δὲ πολὺ, τοῦτο καὶ τρεῖς· οὐκ ἀναστρέφει γὰρ ὁ λόγος. Τρεῖς δὲ ἀκίδας εἶχεν ἡ τρίαινα τοῦ Ποσειδῶνος, ἐπειδὴ
15καὶ τρεῖς εἰσι ποιότητες τῶν ὑδάτων· ἁλμυρὰ, ὡς ἡ τῆς θαλάσσης, γλυκεῖα, ὡς ἡ τῶν ποταμῶν, μέση, ὡς ἡ τῶν λιμνῶν.

482

Ἰηπυγίην μετὰ πέτρην] Πέτραν δέ φησι τὴν Λευκήν. Τῆς γὰρ Ἰαπυγίας ἐστὶ χώρας. Πλη‐ σίον δὲ τῶν Λοκρῶν αὕτη ἡ πέτρα ὑπάρχει.

483

Δήεις ἰφθίμου Διομήδ.] Πρώην μὲν γὰρ Ἵππιον ὠνομάζετο Ἄργος· νῦν δὲ Ἀργύριππα καλεῖται, ὡς Λυκόφρων φησί (592)·
ὁ δ’ Ἀργύριππα Δαυνίων παγκληρίαν
5
παρ’ Αὐσονῖτιν Φυλαμὸν δοκήσεται·
εἶτα μετ’ ὀλίγον (599) καί·
φερώνυμον νησῖδα νάσσονται πρόμου. Ἐξερχόμενος Διομήδης ἐπὶ Τροίαν Κομήτην τὸν υἱὸν Σθενέλου εἴασε φύλακα τῇ γυναικί. Εἶτα ὀργισθεῖσα
10ἡ Ἀφροδίτη διὰ τὴν πληγὴν ἐποίησε τὴν Αἰγιάλειαν φιλῆσαι τὸν Κομήτην. Ἐπανελθόντι οὖν τῷ Διομή‐ δει ἐπεβούλευσεν. Ὁ δὲ ἦλθεν εἰς ταύτην τὴν νῆσον πλανώμενος, καὶ ἐκεῖσε ἐτελεύτησεν. Διομήδεος οὖν νῆσον, τὴν καλουμένην Διομήδειαν. Ἔστι δὲ πλησίον
15Λοκρῶν.

484

Χαλεψαμένης] διὸ ἔτρωσεν αὐτὴν ἐν τῷ πολέ‐ μῳ βοηθοῦσαν Αἰνείᾳ.

493

Θεσπρωτοῦ δὲ υἱὸς ἦν ὁ Ἄμπραξ, ἀφ’ οὗ ὅ τε κόλπος ὠνομάσθη Ἀμπρακικὸς καὶ πόλις Ἀμπρακία. Καὶ Κέρκυραι δὲ δύο εἰσὶν, ἡ μὲν λεγομένη νῦν Φαια‐
κὶς, ἐν ἀρχῇ τοῦ Ἀδρίου, περὶ δὲ τὰ ἔνδον ἡ ἑτέρα ἡ
5καλουμένη Μελίγουνις. Καὶ δύο λιμένας ἔχει ἡ Φαια‐ κὶς, τὸν μὲν Ἀλκινόου, τὸν δὲ Ὕλλου. Διό φησι Καλλίμαχος (fr. 336)· «Ἀμφίδυμος Φαίαξ.»

496

Ἀπὸ Χαλκίδος] Χαλκὶς πόλις τῆς Αἰτω‐ λίας· καὶ ὁ Ποιητής· «Χαλκίδα τ’ ἀγχίαλον·» ἤτοι τὴν Καλυδῶνα.

497

Ἀχελώϊος] Φασὶ γὰρ τὰς Ἐχινάδας ὑπὸ τοῦ Ἀχελῴου κεχῶσθαι. Ἐχρηματίσθη δὲ τῷ Ἀλκμαίωνι νῆσον οἰκῆσαι, ἣν οὐκ εἶδεν ἥλιος.

498

Ἀμνισοῖο] Ἀμνισὸς ποταμὸς Κρήτης· καὶ Ὅμηρος (Od. τ, 188)· «στῆσε δ’ ἐν Ἀμνισῷ, ὅθι τε σπέος Εἰλειθυίας.»

500

Ἑτέρωθεν λέγει τὴν Κάρπαθον, διὰ τὸ βορείαν αὐτὴν κεῖσθαι. Ἡ γὰρ Αἴγυλα καὶ ἄλλαι πρὸς δύσιν τῆς Κρήτης κεῖνται, ἡ δὲ Κάρπαθος κατ’ ἀνατολὰς, τουτέστιν ἑτέρωθι τῆς δύσεως. Ἄλλως. Ἡ Κάρ‐
5παθος ἀνατολικωτέρα τῆς Κρήτης κεῖται· διὸ καὶ τὸ ποτὶ ζόφον πρὸς βορρᾶν λέγει. Καὶ γὰρ Ὅμηρος (Od. ι, 23.) τὴν Ἰθάκην καὶ τὰς περὶ αὐτὴν νήσους πρὸς ζόφον εἶπε κεῖσθαι αὕτη δὲ πρὸς βορρᾶν αὐτῶν κεῖται. Ὅμηρος·
10αὐτὴ δὲ χθαμαλὴ πανυπερτάτη εἰν ἁλὶ κεῖται, πρὸς ζόφον· αἱ δέ τ’ ἄνευθε πρὸς ἠῶ τ’ ἠέλιόν τε.

504

Ἄντα δὲ πέζης] Καταβαίνει ἐπὶ τὰ ἑξῆς τῆς Ῥόδου τὰ πρὸς ἕω κείμενα. Παρίησι δὲ αὐτῶν τὰ ὁρώμενα καὶ ἀνώτερα.

505

Ἡ δὲ Ἰηλυσὸς πόλις Ῥόδου ἐστίν. Ὀξυτόνως δὲ ἀναγνωστέον. Καὶ Ὅμηρος· Λίνδον Ἰηλυσόν τε.

506

Τὸ δὲ Σούνιον τῆς Ἀττικῆς ἀκρωτήριον· καὶ «Σούνιον ἄκρον Ἀθηναίων» Ἀριστοφάνης.

509

Ἄστυ Διωναίης Ἀφρ.] Κεραστὶν αὐτὴν καλουμένην ᾤκισεν Ὕων Αἰγύπτιος, οὗ υἱὸς Κέττης ἄπαις τελευτᾷ. Κέφαλος δὲ ὁ Πανδίονος καὶ Ἔρσης εἰς τὴν Ἀσίαν οἰκῶν ἔσχε παῖδας Ἀῷον καὶ Πάφον,
5ὃς διαβὰς εἰς αὐτὴν πόλιν κτίζει Πάφον, οὗ υἱὸς Κινύ‐ ρας προσέσχε τὴν νῆσον καὶ Πυγμαλίων Φοίνιξ, οὗ
θυγατέρα Θυμαρέτην γαμεῖ Κινύρας, καὶ ποιεῖ Ὀξύ‐ πορον καὶ Ἄδωνιν, ὃν ὑπὸ συὸς ἀποθανόντα λέγειν ἔπεισεν ὡς ἥρπασται ὑπὸ Ἀφροδίτης, καὶ πέμψαςColumn end
10ἔθαψεν ἐν Βύβλῳ τῆς Φοινίκης παρὰ ποταμὸν, ὃς Ἄδωνις καλεῖται. Ἄλλως. Ἡ Κύπρος ἀνατολικω‐ τέρα Ῥόδου· τὸ γὰρ πρὸς αὐγὰς πρὸς τὴν Ῥόδον ἐπανήγαγε· πρὸς αὐτὰς οὖν τῆς Ῥόδου. Ἐκεῖ γὰρ συνακτέον. Παμφυλίου δὲ παρ’ ὅσον εἰς Παμφυ‐
15λίαν ἀποτερματίζεται ἡ θάλασσα.

510

Τὴν δὲ μέτ’ ἀντολίηνδε] Ἐνταῦθα ψεύδε‐ ται· τῆς γὰρ Κύπρου οὐδὲ μία νῆσος ἀνατολικωτέρα κεῖται. Δεῖ οὖν, ὡς ὑπεδείξαμεν, ἀναστρέψαι τοὺς στί‐ χους πρὸς τὸ σημαινόμενον.

517

Εὐρώπης δ’ αἱ μὲν] Διεμέρισε τὰς τοῦ Αἰ‐ γαίου πόντου νήσους εἰς δύο, καὶ ἃς μέν φησι τῆς Εὐρώπης εἶναι, ὅσαι εἰς τὰ εὐώνυμα εἰσιόντι κεῖνται, ἃς δὲ τῆς Ἀσίας, ὅσαι ὁμοίως εἰς τὰ δεξιὰ κεῖνται.

520

Ἀβαντιὰς ἔπλετο Μάκρις] τουτέστιν Εὔβοια. Οὕτω δὲ Μάκριν Ἀβαντιάδα φησὶ καὶ Καλ‐ λίμαχος (in Del. 20).

522

Πεπάρηθος] πόλις δέ ἐστι Θρᾳκικὴ, ἥτις οὐ κεῖται ἐν τῷ τῆς χωρογραφίας πίνακι.

523

Ὠγυγίη] Ἐξ ἀρχῆς τὴν Δήμητραν μεγάλως ἐτίμων. Δημήτερος ἀκτή] Κάρπιμος γὰρ ἡ Θάσος, οἱονεὶ δάσος, καὶ τροπῇ τοῦ δ εἰς θ θάσος· ἐξ οὗ Θά‐
5σιος ὁ πλούσιος, πλουσία καὶ γάρ ἐστιν ἡ Θάσος.

524

Σάμος] Σάμοι τρεῖς, διάφοροι δὲ αὗται. Σά‐ μος γὰρ Κεφαλληνίας, Σάμος τῆς Ἰωνίας, Σάμος Θρᾴκης ἡ καὶ Σαμοθρᾴκη καὶ Ἠλεκτρὶς ὀνομαζομένη· ἐκεῖ γὰρ Ἠλέκτρα ἡ Ἀτλαντιὰς τὸν Δάρδανον ἐγέν‐
5νησε τῷ Διί. Τὸ Κυρβάντιον ἄστυ, τουτέστι ἡ Κυρβαντιάς. Κυρ‐ βάντιον δὲ ἐκλήθη ἄστυ ἀπὸ τοῦ ἐκεῖσε τῶν Κορυ‐ βάντων τελεῖσθαι μυστήριον.

525

Αἳ δ’ Ἀσίης] αἱ προκείμεναι Ἀσίας Κυκλά‐ δες εἰσί. Δυτικώτεραι γὰρ αὐτῆς εὑρίσκονται. Δε‐ δόσθω γὰρ Ἀσίαν μέχρις ἐκεῖσε διήκειν. Τὸ λοιπὸν Αἰγαίου πελάγους ἐστὶ καὶ οὐκ ἔστιν Ἀσίας. Ἐν δὲ
5τῷ Αἰγαίῳ αἱ Κυκλάδες πρῶται. Πρώτην δὲ αἶσαν εἶπεν· προτίμησιν γὰρ εἶχον ὑπὲρ τὰς ἄλλας εἰς τὰς ἐν Δήλῳ ἐτησίους θυσίας. Ταύτας τὰς Κυ‐ κλάδας ἐπῴκησαν οἱ Ἀθηναῖοι καὶ ἡγήσαντο τῶν μὲν εἰς Κέων Θερσιδάμας, εἰς δὲ Σίφνον Ἀλκήνωρ, εἰς δὲ
10Ἀμοργὸν Νάξιον, εἰς δὲ Ἄνδρον Κύναιθος καὶ Εὐρύλο‐ χος, εἰς δὲ Κύθνον Κέστωρ καὶ Κεφαλῆνος, εἰς δὲ Πάρον Κλύτιος καὶ Μέλας, εἰς δὲ Δῆλον Ἀντίοχος, εἰς δὲ Νάξον Ἀρχέτιμος καὶ Τεῦκλος, εἰς δὲ Ῥηναίαν Δήλων, εἰς δὲ Σύρον Ἱππομέδων, εἰς δὲ Μύκονον Ἱπ‐
15ποκλῆς. Ἄλλως. Τελέσας τὴν Εὐρώπην σὺν τῇ Λι‐ βύῃ μεταβαίνει ἐπὶ τὴν Ἀσίαν, καὶ πρῶτον ἄρχεται ἐκ τῶν Κυκλάδων. Ἀμφὶς δὲ ἀντὶ τοῦ περὶ αὐτὴν οὖσαι τὴν Δῆλον. [Start of a diagram][Start of a diagram section]Μύκονος.[End of a diagram section]
20[Start of a diagram section]Σύρος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Κέως.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Ῥεναία.[End of a diagram section] [Logical Relationship in a Diagram start mark]ΔΗΛΟΣ.[Logical Relationship in a Diagram end mark] [Start of a diagram section]Σίφνος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Νάξος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Ἀμοργός.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Σέριφος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Ἄνδρος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Πάρος.[End of a diagram section] [Start of a diagram section]Κύθνος.[End of a diagram section][End of a diagram]

530

Σποράδες] διὰ τὸ σποράδην κεῖσθαι, ἢ πρὸς ἀντιδιαστολὴν τῶν Κυκλάδων Σποράδες καλοῦνται. Εἰσὶ δὲ αὐταί· Δόνουσα τῆς Ναξίας ἐγγύς **.

533

Ταῖς δ’ ἔπι νῆσοι ἔασιν Ἰωνίδες] Ταῖς Σποράσιν ἐπίκεινται αἱ Ἰωνίδες· οὐκ ἔχουσι δὲ τὴν ἐπιγραφὴν ἐν τῷ πίνακι.

534

Ἥρης] Πάνυ γὰρ ἐν τῇ Σάμῳ ταύτῃ τιμᾶται ἡ Ἥρα. Ἐκαλεῖτο δὲ ἡ Σάμος Παρθενίη, ὅτι παρ‐ θένος οὖσα ἐκεῖ διέτριβε.

536

Πελληναῖον ὄρος ἐστὶ τῆς Χίου. Λέγει δὲ πρὸς τὸ Πελληναῖον εἶναι οὐ τὴν νῆσον ἀλλὰ τὴν πόλιν.

545

Ἐκεῖθι γὰρ ὑποτίθενται τὸν Ἀχιλλέα συνοικεῖν τῇ Διομήδῃ.

560

Μακροβίων] Ἄποικοι γάρ εἰσιν οὗτοι τῶν ἑῴων Αἰθιόπων ἢ τῶν Ὑπερβορείων. Περὶ μὲν τὴν βοοτρόφον Ἐρύθειαν καὶ τὸ ῥεῦμα τοῦ Ἄτλαντος κατοικοῦσι οἱ θεοειδεῖς Αἰθίοπες, τῶν μα‐
5κροβίων οἱ ἄψογοι υἱοί· οἵτινές ποτε μετὰ τὸν θάνατον τοῦ ἀγήνορος, ὃ ἔστι τοῦ αὐθάδους ἢ ὑπερηφάνου ἢ
ἀλαζόνος, ὡς τῇ ἀνδρείᾳ ὑπερέχοντος, Γηρύονος ἐκεῖσε ᾤκησαν· ζῶντος μὲν γὰρ αὐτοῦ ἀοίκητος ἦν ἡ νῆσος δι’ αὐτόν. Τὸ δὲ βοοτρόφον Ἐρύθειαν διὰ τὰςColumn end
10ὑπὸ Ἡρακλέους ληφθείσας τοῦ Γηρύονος βοῦς· καὶ τὸ θεουδέες Αἰθιοπῆες ἢ διὰ τὸ μακροβίους εἰρῆ‐ σθαι τοὺς Ὑπερβορέους ἢ ὅτι ἀποχωρίζων αὐτοὺς, ὡς θεοειδεῖς, τῶν ἄλλων· ἄδικοι γάρ εἰσιν οἱ τῆς ἑσπε‐ ρίας Αἰθιόπες.
15Τινὲς δὲ τὸ τῶν μακροβίων εἰρῆσθαι τῶν Ὑπερβορέων φασὶ, ἐπεὶ καὶ τούτων ὁ Καλλίμαχος (in Del. 282) ἱστορεῖ μακρὸν εἶναι τὸν χρόνον (λέγων) καὶ πολυχρονιώτατον.

561

Ὅτι περὶ τὴν καλουμένην Ἱερὰν ἄκραν αἱ Κασ‐ σιτερίδες νῆσοι τυγχάνουσι (περὶ τὴν Εὐρώπην). Εἰσὶ δὲ αἱ νῆσοι αἱ Κασσιτερίδες καλούμεναι τὸν ἀριθμὸν δέκα, ἃς αὐτὸς ἑσπερίδας φησίν. Ἐκεῖ γὰρ ἡ τοῦ
5κασσιτέρου ὤφθη γένεσις. Παρακείμεναι γὰρ τῇ Σπανίᾳ ἡ Ὀργενία **.

568

Μεγέθει τὰς ἄλλας ὑπερβάλλουσαι. Διὸ τὰς πλησίον αὐτῶν οὐ νήσους, ἀλλὰ νησιάδας καλεῖ ὑποκο‐ ριστικῶς. Καλοῦνται δὲ οὕτως αἱ μὲν τῆς Βρετανίας, Ἰουερνία καὶ Ἀλουίων, αἱ δὲ νησιάδες ἀνωνύμως εἴ‐
5ρηνται.

576

Ἐρίβρομον διὰ τὸν ἐν τοῖς μυστηρίοις αὐτῶν γινόμενον ἦχον. Ὡσαύτως δὲ καὶ Πρίαπος παρὰ Θεοκρίτῳ (1, 21) ὁ αὐτὸς εἶναι λέγεται.

579

Εὖαν λέγουσιν ἐπίφθεγμα ὕμνου εἰς τὰ Διονύ‐ σια τελούμενον. Εἰραφιώτην τὸν Διόνυσόν φησι, διὰ τὸ ἐρράφθαι τῷ μηρῷ τοῦ Διός. Οἱ δὲ ἀπό τινος πόλεως οὕτω καλουμένης Εἰραφίας.

582

Ἐκ τῶν Βρεττανίων ἐπὶ τὰ βορειότερα μέρη μᾶλλον ἄνεισι καὶ Θούλην, ὅπου φασὶ τὸν ἥλιον ἐπὶ τὰς ἄρκτους ἥκοντα παρατείνειν ἐπὶ πολὺ τὴν θερινὴν ἡμέ‐ ραν. Εἴκοσι γὰρ ὡρῶν ἰσημερινῶν αὐτὴν ποιεῖ ἐκεῖ
5καὶ τεττάρων τὴν νύκτα, χειμῶνος δὲ τὰ ἀνάπαλιν. Ἐκεῖθεν δὲ κατὰ προσθήκην αὔξει καὶ γίνεται μείζων ἑαυτοῦ τῆς ἡμέρας ὁ χρόνος, ἕως ἂν κατὰ κορυφῆς γε‐ νόμενος ὁ βόρειος πόλος ἀποτελέσῃ τὴν ἑξάμηνον ἡμέ‐ ραν τε καὶ νύκτα.

586

Ἔνθα μὲν ἠέλ.] Θέρους γὰρ ὁδεύει τὰ ἀρ‐ κτῶα μέρη ὁ ἥλιος· διὸ τὸ ἐπίμηκες τῶν ἡμερῶν, πρὸς ἐκεῖνο γὰρ τὸ κλίμα οὕτω φαίνει ὁ ἥλιος. Οὕτως δέ τινες καὶ τὸ παρ’ Ὁμήρῳ ἀμφίβολον ἐξηγήσαντο (Od.
5λ, 19)· «ἀλλ’ ἐπὶ νὺξ ὀλοὴ τέταται». καὶ τό (Od. μ, 4)· «καὶ χοροί εἰσι καὶ ἀντολαὶ ἠελίοιο». Ἐκεῖσε γὰρ ἑξαμηνιαῖον γίνεται φῶς καὶ τὰς νύκτας καὶ τὰς ἡμέρας, τοῦτ’ ἔστιν ἑξάμηνος ἡ ἡμέρα, καὶ ἐν τῷ χειμερινῷ τροπικῷ νὺξ ἑξαμηνιαία, καὶ τὰ ἀναπάλιν
10ὅτε ἔστιν ὁ ἥλιος ἐν τοῖς νοτίοις ἐν αἰγοκέρωτι. Ἀπὸ γὰρ ἰσημερίας ἐαρινῆς ἕως ἰσημερίας φθινοπωρινῆς ἓξ ὡρῶν ποιεῖται τὴν νύκτα, οὐ δύεται δέ. Λοξόν, ὥστε μὴ καταδύεσθαι, ὅτι περὶ τοῦτο κυ‐ κλοτερὴς στρεφόμενος οὐ δύεται.
15Ἀειφανὲς δὲ διὰ τὸ ἀφανῆ εἶναι τὰ βόρεια. Ἀνατέλλων, φησὶν, ὁ ἥλιος ἀπὸ τῶν βορειοτέρων κάμ‐ πτει ἕως τὸ μεσουράνιον, καὶ πάλιν ἔρχεται ἐπὶ τὰ βό‐ ρεια δύων. Καὶ οὕτω συμβαίνει αὐτὸν περικάμπτειν τὸν οὐρανόν. Καὶ ὅτε ἔστι, φησὶν, εἰς τὸν θερινὸν τρο‐
20πικὸν ὁ ἥλιος, ὅλος ὁ κύων ἄνω ἐστὶ, καὶ γίνεται τοῖς ἐκεῖσε ἑξαμήνου φῶς τὰς νύκτας καὶ τὰς ἡμέρας. Ἕως οὗ ἔλθῃ, φησὶ, πρὸς τοὺς Αἰθίοπας, ἀντὶ τοῦ ἕως ἂν ἔλθῃ εἰς τὸν ἰσημερινὸν κύκλον, ὃ ἔστιν εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ ζυγοῦ. Νεύων γὰρ ἐκεῖθεν ὡς ἐπὶ τοὺς Αἰ‐
25θίοπας ἀποτελεῖ τοῖς ἐπὶ τὸν βόρειον ὠκεανὸν * πόλον τείνων ἐπιμήκη τὴν νύκτα. Ἴσως οὖν Αἰθίοπας λέ‐ γει τὸ νότιον ἡμικύκλιον. Τὸ γὰρ ἐπικείμενόν ἐστι τὸ βόρειον.

592

Κωλιάδος] Ἀφροδίτης. Τυρρηνοὺς νικήσαντες Ἀθηναῖοι ἔλαβον αἰχμαλωσίαν· μία δὲ γυνὴ τῶν Τυρρη‐ νῶν ἐφίλησεν ἕνα καὶ φυγὼν ἔκτισε ἱερὰ τῇ Ἀφροδίτῃ ὀνομάσασα Κωλιάδα ἀπὸ τοῦ λυθῆναι τὰ κῶλα, ἢ ὅτι ἄλ‐
5λου θύοντος, ἥρπασεν ὄρνεον τὸ κῶλον καὶ ἐκεῖσε ἀπέθετο.

593

Ἡ δὲ Ταπροβάνη τῆς Ἀφρικῆς νῆσος ἱερά· χρυσῆ δὲ ἀντὶ τοῦ ἐρυθρά. Ταύτην δὲ Χρυσῆν χερ‐ σόνησον ὁ Πτολεμαῖος φησί· κεῖται δὲ ἐν τῇ χώρᾳ τῶν Ἰνδῶν.

595

Φησὶ δὲ ὅτι ἐκεῖ κεῖται ὁ καρκίνος κατὰ τὸ ἑαυτοῦ κλίμα. Αἴθωνα δὲ αὐτὸν εἶπεν, ἤτοι διὰ τὸ τοῦ θηρίου διάπυρον, ἢ ὅτι ὁ ἥλιος ἐν αὐτῷ γινόμενος σφοδρῶς καίει. Κατὰ κύκλον δὲ, ἢ διὰ τὴν περι‐
5φέρειαν ἢ τὴν θερινὴν τροπήν.

607

Ὤγυρις] νῆσός ἐστιν οὕτω καλουμένη. Μέ‐ μνηται δὲ αὐτῆς Ἀλέξανδρος ἐν Ἀσίᾳ λέγων·
μεσσοβαθὴς δ’ ἄρα νῆσος ἁλὸς κατὰ βένθος ἐρυθρά. Ἰστέον δὲ ὅτι Ἡρωδιανὸς ἐν τῇ Καθόλου βαρύνει τὸ
5Ὤγυρις, φάσκων τὰ εἰς ρις θηλυκὰ ὀξύνεσθαι, πλὴν τοῦ Ὤγυρις, πανήγυρις, Θάμυρις. Ἐρύθρας δὲ βασιλεὺς, ἀφ’ οὗ τὸ πέλαγος, ἦν τοῦ
Δηριάδου, ὃς ἀντετάξατο Διονύσῳ ὑπὲρ Ἰνδῶν.Column end

609

sq. Ἴκαρός ἐστιν ἱερὸν Διονύσου ἢ Ἀρτέμι‐ δος ἢ Σαράπιδος διὰ τὸν ἆπιν, περὶ τὴν Περσικὴν θάλασσαν. Ταυροπόλοιο] ἀπὸ Ταυροπόλεως οὕτω καλουμένης πόλεως. Φασὶ δὲ οὕτω τὴν Ἀφροδίτην,
5οἱ δὲ τὸν Διόνυσον, οἱ δὲ τὴν Ἀρτέμιδα, οἱ δὲ τὸν Ἀλέ‐ ξανδρον, διὰ τῷ Βουκεφάλῳ ἵππῳ ἐποχεῖσθαι. — Ἰστέον δὲ ὅτι ἐν Ἰκαρίῳ Ταυροπόλου Ἀπόλλωνος μαν‐ τεῖον, ὥς φησι Στράβων (p. 766).

620

Ἀσία εἴρηται ἀπὸ τοῦ ἄσιν πολλὴν ἔχειν. Οἱ δὲ ἀπὸ Ἀσίας, μητρὸς Προμηθέως, καὶ ἡ Ἀττικὴ δὲ Ἀσία πρώην ἐκαλεῖτο, ὡς ἱστορεῖ ὁ Διονύσιος ὁ Κυζι‐ κηνός. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ Ποσειδωνία ἐκαλεῖτο, ὡς
5Εὐφορίων φησίν·
Ἀκτῆς δὲ παροίτερα φωνηθείσης,
οἱ μὲν δὴ ἐνέπουσι καὶ Ἀσίδα κικλήσκεσθαι,
οἱ δὲ Ποσειδάωνος ἐπώνυμον αὐδηθῆναι.
Ἀλλ’ ὥσπερ τὴν Εὐρώπην συνάπτων τῇ Λιβύῃ
10ἔλεγε τὸ σχῆμα κωνοειδὲς, οὕτω πάλιν καὶ τὴν Ἀσίαν φησὶν ἐσχηματίσθαι, εἴγε πρὸς τὰ δύο αὕτη διαιρεῖ‐ ται. Τὸ δὲ ἑλκόμενον ἀντὶ τοῦ ἀποξυνόμενον· ὡς καὶ ἐπ’ ἐκείνων ἔλεγεν (vs. 278), «ὀξὺ μὲν ἑσπε‐ ρίην, πλατὺ δ’ ἀντολίην ὑπὸ μέσην»· ὅθεν καὶ ἐν ἀρ‐
15χῇ ἔλεγεν (vs. 5)· «οὐ μὲν πᾶσα διαπρὸ περίδρομος, ἀλλὰ διαμφὶς ὀξυτέρα βεβαυῖα». —Ἄχρι γὰρ τῶν Διονύσου στηλῶν ἀπήρτισται ἡ Ἀσία, τοῦτο τὸ σχῆμα, καθὼς εἶπεν, ἀποτελοῦσα. Διὸ καὶ τὸ ἑξῆς οὕτως εἶπε· πυμάτοιο παρὰ ῥόον ὠκεανοῖο. Καίτοι οὐκ
20ἔχει ὁ ὠκεανὸς τέλος, ὅσπερ κύκλος ἐστίν. Ὁποῖον γάρ ἐστι τοῦ κύκλου τὸ τέλος, τοῦτο καὶ ἡ ἀρχή. Λεκτέον οὖν ὅτι πρὸς τὰ τῆς χώρας ἔσχατα καὶ τὸν ὠκεανὸν ληπτέον. Ὅπου γὰρ μέσος ἐστί τις τόπος, μέσος ὠκεανὸς λέγεται, ὅπου δὲ παρὰ τοῦτο, τελευ‐
25ταῖος.

626

Πλαταμὼν κυρίως λέγεται ἐπὶ θαλάσσης πέ‐ τρας ὑποκειμένας ἐχούσης.

629

Ἰστέον δὲ ὅτι ὁ Πτολεμαῖος οὐχ ὑποτίθεται περιέχεσθαι πᾶσαν τὴν Εὐρώπην καὶ Λιβύην ὑπὸ ὑδάτων, τὴν μέντοιγε Ἀσίαν πᾶσαν, χωρὶς τῶν ἀνα‐ τολικῶν μερῶν.

651

Μοῦσαι] Ὅμοιον εἰς τὰ τοῦ Ἀπολλωνίου (1, 22)· «Μοῦσαι δ’ ὑποφήτορες εἶεν ἀοιδῆς.»

666

Τινὲς δὲ τὸ κυμαίνοντος ἐπὶ τοῦ Καυκάσου νοοῦσιν ὡς ἐπιδεχομένου πολλὴν χίονα, ἤτοι ὅτι τοῦ Καυκάσου καταπνεομένου ἐκ τοῦ βορρᾶ πήγνυται
οὗτος ὁ ποταμός.
5Τὸν Καύκασον περὶ τὴν Κρονίαν θάλασσαν ὑποτί‐ θεται, καὶ μέρη αὐτοῦ τὰ Ῥιπαῖα βούλεται εἶναι, καὶ τὸν Καύκασον τμῆμα εἶναι τοῦ Ταύρου.

672

Ἀγραύλων γένος ὀΐων] Τὸ δὲ ὑπερβάλ‐ λον κρύος τοῦ τόπου ἐκείνου δηλῶσαι βουλόμενος εἶπεν αὐλιζομένων προβάτων· οὐδὲ γὰρ κρύος εἰς αὐτὰ ἐπ‐ έρχεται μὴ πολλοῦ γινομένου χειμῶνος, ὥς φησι
5Ἡσίοδος (Op. 516): «πώεα δ’ οὔτι, οὕνεκ’ ἐπηε‐ ταναὶ τρίχες αὐτῶν, οὐ διάησιν ἲς ἀνέμου βορέου.»

681

Εἰσὶ περὶ τὸν Ἴστρον οἱ Σινδοὶ, ὥς φησι Ἀπολλώνιος (4, 322).

685

Ἀρητιάδῃ] ἢ τῷ ἀπ’ Ἄρεος καταγομένῳ. Λέγει δὲ τῷ Ἀγαμέμνονι. Εἶχε γὰρ τὸ γένος ἀπὸ Πέλοπος καὶ Ἱπποδαμείας τῆς Οἰνομάου· ὁ δὲ Οἰνό‐ μαος παῖς ἦν Ἄρεος. Λέγει δὲ τῷ πολεμικωτάτῳ
5Ἀγαμέμνονι Ἄρεος υἱῷ. Ἀσπληδόνιοι χειμασθέντες ἅμα Ἰαλμένῳ τοὺς τόπους ᾤκησαν, ὡς Φερεκύδης. Οἱ δὲ Μυρμιδόνας εἶναί φασιν ἀποπλανηθέντας ἀπὸ Τροίας μετ’ Ἀχιλλέως ἐκεῖ κατοικῆσαι.

687

Χάραξ δέ φησι πολλαῖς ναυσὶν ἐκπλεῦσαι τοὺς Ἀργοναύτας, ὧν ἀποπλανηθεῖσα μία ναῦς προσηράχθη τῇ Μαιώτιδι. Οἱ δὲ ἐμπλέοντες Τέλχις καὶ Ἄμφι‐ τος ἡνίοχοι τῶν Διοσκούρων ὄντες αὐτόθι μείναντες
5ἦρξαν, ἀφ’ ὧν συνέβη τοὺς ἐνοικοῦντας ἐκεῖσε Ἡνιό‐ χους καλεῖσθαι. Ὅθεν καὶ Διοσκουριὰς ἦν ἐκεῖσε λε‐ γομένη ἡ πόλις, περὶ ἧς αὐτός φησι· μετὰ χθόνα Τυνδαριδάων.

699

Τὸ συμβαῖνον εἰς αἴτιον ἔγραψεν. Ἐπειδὴ γὰρ συμβαίνει τοὺς μετοικιζομένους μάχεσθαι τοῖς ἐν‐ τοπίοις, μέχρι κατάσχωσι τὸν τόπον, διὰ τοῦτό φησι τὸ δῆριν ἔχοντες.

700

Ἰστέον δὲ ὅτι Καμαρῖται ἐλέγοντο ἀπὸ πλοίων στρογγύλων, καμαρῶν λεγομένων, ἐφ’ ὧν ἐλῄ‐ στευον.

714

Ἀριανοὶ ἔθνος εἰσὶν οἱ παροικοῦντες τῇ Ἐρυθρᾷ, οὕς φασιν οἰκῆσαι πρὸς τὰ περὶ τὸν Καύκασον πεδία.
Βέλτιον δὲ γράφεσθαι Ἀραβίης κνημῖδας· παρὰ γὰρ τῷ Ἀραβικῷ ὄντες τῆς Ἐρυθρᾶς οἰκοῦσιν. Ἐρυ‐Column end
5θραίων δὲ τῶν ἀπὸ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης μετοικη‐ σάντων. Γίνεται δὲ παρ’ αὐτοῖς σάπφειρος, ὥς φησιν ἐν τοῖς Λιθικοῖς·
καὶ γὰρ κυανέην πλάκα σαπφείροιο
ἐξεδάη περὶ κόλπον Ἐρυθραίων Ἀριηνῶν.

718

Οὗτος μὲν περίτροχον αὐτὴν λέγει εἶναι, ὁ δὲ Πτολεμαῖος (Ποσειδώνιος?) σφενδόνῃ ἐοικυῖαν. — Ταύτην δὲ τὴν Ὑρκανίαν θάλασσαν καὶ Πτολεμαῖος καὶ Ἀριστοτέλης ἐν τοῖς Μετεώροις νῆσον ὑποτίθενται εἶναι
5καὶ περιέχεσθαι ὑπὸ γῆς.

724

Ἠερόεσσαν δὲ αὐτὴν εἶπε πρὸς ἀντιδιαστο‐ λὴν τῆς ἑσπερίας, ἥτις ἐστὶ διαυγής.

740

Ῥυτῆρες δὲ οἱ τοξόται λέγονται ἢ καὶ οἱ φύ‐ λακες παρὰ τὸ ῥύεσθαι, ὃ ἔστι φυλάττειν καὶ σώζειν.

745

Γάλα δὲ εἶπεν λευκὸν διὰ τὸ πηκτῶδες· ἐν ἐκείνῳ γὰρ οὐχ ὁρᾶται σκιά.

752

Οἱ δὲ Σῆρες οὗτοι τὸ σηρικὸν πωλοῦντες ἀπο‐ κρούονται τὸ τίμημα ἐπιγράψαντες τοῖς σακκίοις, καὶ ὁ ἔμπορος ἐξ ἐπιγραφῆς ποιεῖται τὰς ὑποκρίσεις.

772

Ἔστι οὖν αὕτη πρόχυσις τοῦ Ἅλυος, ὡς καὶ ἡ Αἴγυπτος τοῦ Νείλου.

774

Γράφεται θερμὸν ὕδωρ· ἀκαίρως. Ψυχρὸν γὰρ ὡς ἐπὶ τὰ ἀρκτῶα μέρη, ὥς που καὶ αὐτός φησιν ὑποκατιών.

775

Ἐκλήθη Σινώπη διὰ τὸ ἐκεῖσε τὴν Σινώπην οἰκῆσαι καὶ κτίσαι πόλιν. Ἱστορεῖ γὰρ Ἀπολλώνιος (2, 946), ὅτι τὸν Δία ἡ Σινώπη ἐρῶντα ἠπάτησεν, μεθ’ ὃν καὶ Ἀπόλλωνα καὶ Ἅλυν ποταμὸν, παρ’ ἐλ‐
5πίδα αὐτοὺς τὴν παρθενίαν αἰτήσασα κατ’ ἐπαγγελίαν μισθοῦ τῆς συνουσίας. Ζεὺς δὲ, ἐπεὶ βουλόμενον αὐτῇ συνελθεῖν ἠπάτησεν, ἐποίησε πλανᾶσθαι αὐτήν. Ἐδέ‐ ξατο δὲ ὁ Θερμώδων, κελεύσαντος τοῦ Διός. —Περὶ ταύτης δὲ τῆς Σινώπης εἶπον, ὅτι Ζεὺς καὶ Ἀπόλλων
10καὶ Ποσειδῶν ἤρων αὐτῆς. Ὡρίσθη γοῦν αἰτῆσαι
ὅτι ἂν ἐθέλῃ. Ἐκείνη δὲ τὴν παρθενίαν αἰτήσασα, ὁ Ζεὺς ** ταύτην μεταναστῆναι τῆς οἰκείας γῆς καὶ οἰκῆ‐ σαι ἐκεῖ. Κατ’ ἐπαγγελίαν δὲ τῆς συνουσίας αἰτῆσαι τοῦτο ἠθέλησεν. Ἐκέλευσεν οὖν τὸν Θερμώδοντα
15ταύτην δέξασθαι.

782

Ὑδατόεσσαν γὰρ τὴν πρασίζουσάν φησιν, ὡς ἠερόεσσαν τὴν σκοτεινὴν, τῷ δὲ διαφόρῳ ἐπιθέτῳ τὴν διάφορον φύσιν τοῦ λίθου παρέστησεν.

791

Σιαλώδεα] Ὁ γὰρ Κέρβερος ἀναγόμενος ἐξ ᾍδου ὑπὸ τοῦ Ἡρακλέος θεασάμενος τὸ φῶς ἤμεσεν, ὡς μέν τινές φασι, ἀφρόν τινα, ὅστις ἐβλάστησε τὴν ἀκόνιτον βοτάνην δηλητηριώδη τυγχάνουσαν ἐν τῇ
5χώρᾳ τῶν Μαριανδυνῶν· τρεῖς γὰρ κάθοδοι πρὸς ᾅδην· ἐκ γὰρ τοῦ Ταινάρου κατῆλθεν ὁ Ἡρακλῆς εἰς τὸν ᾅδην καὶ ἀνῆλθεν ἐκ τῆς Μαριανδυνῶν κα‐ θόδου.

805

Μυσίδος αἴης] Μυσίδα δὲ τὴν μικρὰν Βιθυ‐ νίαν λέγει. Ἐνταῦθα καὶ ὄρη αὐτῆς τὰ νῦν καλού‐ μενα Ὀλύμπια. Ὁ δὲ Κίος ποταμὸς Μυσίας, ἤτοι μικρᾶς Βιθυνίας.

820

Αἰολίδος ἤθεα γαίης] Οὗτοι μὲν πρώην ᾤκησαν τὴν Θεσσαλικὴν, ἐδέξαντο δὲ καὶ τοὺς ἀπὸ τῶν Ἐπιγόνων ἐκβληθέντας Καδμείους, οἳ τῶν πλη‐ σιοχώρων Θετταλῶν οὐχ ὑποφέροντες τὸν πόλεμον
5ἥκουσι πάλιν εἰς Θήβας. Ἀφ’ ὧν τινες εἰς Λέσβον διέβησαν. Εἰσὶ δὲ Αἰολεῖς οὗτοι· Σαγγαρεῖς, Ἀντάν‐ δριοι, Τενέδιοι, Μολοσσοὶ, Περραιβοὶ, Αἰνιανοὶ, Αἴθικες. Αἰολεῖς δὲ λέγονται, ὅτι μετὰ διαφόρων γλωσσῶν ἐστράτευσεν Ὀρέστης Ἀγαμέμνονος κατ’
10αὐτῶν *.

822

Μετὰ τὴν Αἰολίδα οἱ Κᾶρες, οὓς Ἴωνας λέγει. Οὗτοι οἰκοῦσιν ἐν Καρίᾳ, οἱ νῦν Θρᾳκήσιοι. Οἰκοῦσι δὲ ἐν μὲν τῇ Καρίᾳ γʹ, Μίλητον, Πριήνην, Μυοῦντα· ἐν Λυδίᾳ ϛʹ, Ἔφεσον, Λέβεδον, Κολοφῶνα, Φώκαιαν,
5Τέων, Κλαζομενάς.

825

Μίλητος δὲ τῶν ἐπιφανῶν τις ἦν ἐν Κρήτῃ, ἀφ’ οὗ καὶ πόλις ἐκεῖ Μίλητος, ὃς Μίνωος ἐπιστρατεύσαν‐ τος ἀπάρας τῆς Κρήτης κατάγεται εἰς Λυδίαν τῆς Ἀσίας, οὗ οἰκήσας Οἰκοῦντα τὸν τόπον ὠνόμασε, καὶ
5ἱερὸν Ἀφροδίτης ἱδρύσατο. Γαμεῖ δὲ Δοίην τὴν Μαιάνδρου, ἀφ’ οὗ ποταμὸς ἐν Καρίᾳ, καὶ ποιεῖ Κε‐ λάδωνα, Καῦνον, Βυβλίδα. Ὧν ὁ Καῦνος οὐ φέρων τὸν ἔρωτα τῆς ἀδελφῆς μετῴκισται εἰς Λυκίαν. Κε‐ λάδων δὲ ἄρξας Οἰκοῦντος τὸν πατέρα εἰς τὴν πλησίον
10νῆσον ἔθαψεν, οὗ καὶ αὐτὸς μετῳκίσθη κατὰ χρησμὸν, καὶ Μίλητον αὐτὴν ὠνόμασεν. Γέφυρα δὲ διορίζει τὰ νῦν Οἰκοῦντα καὶ Μίλητον.

827

Ὅτι δὲ ἐν Ἐφέσῳ Ἀρτέμιδι ἱερὸν ἐποίησαν αἱ Ἀμαζόνες, σὺν πολλοῖς ἄλλοις καὶ Καλλίμαχος (in Dian. 237) ἱστορεῖ. —Ἔφεσος δὲ ὠνόμασται ἀπό τινος Ἐφέσου ἐκεῖσε καπηλεύοντος καὶ φιλοξενοῦντος
5τοὺς παριόντας καὶ πάντα λέγοντος πρὸς Ἔφεσον στέλ‐ λεσθαι· [ἢ ἀπὸ Ἐφέσου Λυδῆς Ἀμαζόνος, ἣ πρώτη Ἄρτεμιν ἐτίμησε καὶ ὠνόμασεν Ἐφεσίαν·] ἢ ὅτι Θη‐ σεὺς συστρατεύσας Ἡρακλεῖ ἐπὶ τὸν Ἱππολύτης ζω‐ στῆρα, ἐδίωξε τὰς Ἀμαζόνας ἄχρι Λυδίας κἀκεῖ κατα‐
10φυγούσας ἐπί τινας βωμὸν Ἀρτέμιδος τυχεῖν τῆς ἐφέσεως.

850

Κάλχας δὲ καὶ Λεοντεὺς καὶ Πολυποίτης ἀπο‐ χωροῦντες τῆς Τροίας ἦλθον εἰς Κολοφῶνα. Ὁ δὲ Κάλχας μαντικῇ νικηθεὶς ὑπὸ Μόψου τοῦ Ἀπόλλωνος τελευτᾷ. Ἡγούμενος δὲ αὐτῶν Μόψος ἀφικνεῖται εἰς
5Κιλικίαν, καὶ γήμας Παμφύλην τὴν Καβδήρου θυ‐ γατέρα καὶ βασιλεύσας τὴν χώραν ἐκάλεσε Παμφυ‐ λίαν, καὶ πόλιν ἔκτισε Μόψου ἑστίαν καλουμένην.

852

Παραδόξως ἐν Ἀσπένδῳ συοκτονίαις τιμῶσι τὴν Ἀφροδίτην Ἢ διὰ τὸν Ἄδωνιν θύουσιν αὐτῇ χοῖρον· συῒ γὰρ ὁμοιωθεὶς Ἄρης αὐτὸν ἀπέκτεινεν. Ἢ ὅτι τοῦ Μόψου ἐξιόντος ἐπὶ θήραν ηὔξατο τὸ πρωτάγριον
5αὐτῇ θῦσαι, χοῖρον δ’ ἀγρεύσας ἔθυσεν αὐτῇ.

870

Μυθεύεται γὰρ ὅτι Βελλεροφόντης ποτὲ τοῦ ἐπίκλην λεγομένου Πηγάσου ἐπιβὰς ἵππου, ὃς ἐκ τῆς ἀγέλης τοῦ Ἡλίου ἐτύγχανε, θελήσας εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνελθεῖν διὰ τὴν ἀλαζονείαν αὐτοῦ, καταβληθεὶς ὑπὸ
5τοῦ θεοῦ ἐν τῇ γῇ σὺν τῷ ἵππῳ ἔπεσεν, ὡς τοῦ ἵππου πτερορρυήσαντος. Διὸ καὶ ὡς πρῶτος πατήσας ἐκεί‐ νην τὴν γῆν, τοιοῦτον ὄνομα κατέλιπεν ἐν αὐτῇ, ὅπου ταφῆναι καὶ τὸν Σαρδανάπαλον λέγουσιν. Ἐκεῖσε δέ ἐστι καὶ τὸ Ἀλήϊον πεδίον, οὗ καὶ ὁ Ποιητὴς ἐμνημό‐
10νευσε. Λέγεται δὲ ὡς Ταρσὸν καὶ Ἀγχιάλειαν ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ Σαρδανάπαλος ἔκτισεν. Ἄλλως. Μεδούσῃ μιᾷ τῶν Γοργόνων Ποσειδῶν ἐμίγη. Αὕτη περὶ κάλ‐ λους ἐφιλονείκησε τῇ Ἀθηνᾷ. Ἡ δὲ δεδωκυῖα Περσεῖ τὰ ὑποδήματα τοῦ Ἑρμοῦ τὰ πτερωτὰ καὶ τὴν τοῦ
15Ἀϊδωνέως κυνέην ἐποίησεν αὐτὸν ἀποτεμεῖν τὴν αὐτῆς κεφαλήν. Καὶ ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ αἵματος αὐτῆς ὁ Πή‐ γασος, ὃν λαβὼν Βελλεροφόντης ἐθέλησεν εἰς τὸν οὐρα‐ νὸν ἀνελθεῖν, καὶ κατενεχθεὶς κατεάγη, καὶ ἐπλανᾶτο ὕστερον μαινόμενος.

875

Σόλοι, πόλις Κιλικίας. Τὸ ἐθνικὸν Σολεύς. Ἔστι δὲ καὶ πόλις Κύπρου Σόλοι, καὶ τὸ ἐθνικόν ἐστι Σόλειος. Ἡ δὲ Λυρνησσὸς κατὰ Πτολεμαῖον οὐ κεῖται ἐν Κιλικίᾳ, ἀλλ’ ἐν Παμφυλίᾳ.

897

Καλεῖ δὲ πᾶσαν Κοίλην ἀπὸ μέρους, ἣν καὶ μέχρι νῦν Κοίλην ὀνομάζουσι. Τὰς τρεῖς δὲ Συρίας λέγει, καὶ περὶ τῶν τριῶν τὸ συμβεβηκὸς ἐκτίθεται. Κοίλην δὲ Συρίαν καλοῦσι τὰ πέραν Ἀντιοχείας καὶ
5Ἀπαμείας· Ἀσσυρίους δὲ τοὺς πέραν Καππαδοκίας καὶ Μεσοποταμίας· Συρία δὲ ἐκλήθη ἀπὸ Σύρου τοῦ Αἰ‐ θίοπος, οἱ δὲ ἀπὸ Σύρου Χαλδαίου· οἱ δὲ τὴν παρά‐ λιον Συρίαν ἀπὸ Κιλικίας μέχρι Πηλουσίου πρώην Κιλικίαν λεγομένην· οἱ δὲ Ἀσσυρίους φασὶ τοὺς περὶ
10Βαβυλῶνα. —Φοίνικες καλοῦνται διὰ τὸ Ἐρυθραίων εἶναι ἀπόγονοι· μέτοικοι γὰρ οὗτοι τῶν Ἐρυθραίων. Οἱ δὲ ὅτι τῶν Ἀράβων εἰσὶν ἀπόγονοι τῶν πλησίον τῆς Ἐρυθρᾶς, τῶν ἔξω πρὸς Συρίαν καὶ οὐ τῶν Εὐδαιμόνων.

909

Πῶς οὖν ἀνωτέρω εἶπε περὶ τῶν Αἰγυπτίων, οἳ πρῶτοι γραμμῇσι πόλον διεμετρήσαντο; καὶ λέγομεν, ὅτι οἱ μὲν πρὸς ἀστρονομίαν, οἱ δὲ πρὸς ἐμπορίαν, καὶ οἱ μὲν τοῖς κύκλοις * κατέτεμνον, οἱ δὲ
5μόνῃ τῇ κινήσει τῶν ἄστρων προσεῖχον.

910

Ἐλαία, πόλις τῆς Ἀσίας Αἰολικὴ Περγαμη‐ νῶν ἐπίνειον, ἡ καὶ Δαναῒς ὠνομάζετο, Μενεσθέως κτίσμα. Ἔστι καὶ ἑτέρα Ἰταλίας διὰ τοῦ ε ψιλοῦ, ἐξ ἧς Ἐλεᾶται, τῆς δὲ προτέρας Ἐλαῗται. Ἔστι καὶ πό‐
5λις Φοινίκη Ἐλαία μεταξὺ Τύρου καὶ Σιδῶνος, ὡς Φίλων· καὶ Βιθυνίας ἐπίνειον, πλησίον Μυσίας· ἔστι καὶ λιμὴν Αἰθιοπίας καὶ νῆσοι τρεῖς.

911

Οὕτως ὁ Ἑλλάδιος· βήρ γὰρ τὸ φρέαρ παρ’ Ἀσσυρίοις. Οἱ δὲ ὅτι βηρύτου τὴν ἰσχύν φασι. — Βοστρηνὸς ποταμὸς Σιδῶνος, ἀφ’ οὗ καὶ πόλις Βόστρα
ἐκλήθη.Column end

912

Βύβλος ἀρχαιοτάτη πόλις εἴρηται, καὶ ὅτι τὰ ἐν αὐτῇ ἀποτιθέμενα βιβλία ἄσηπτα διεφύλαττε, καὶ ἐπὶ τούτῳ *ἀπένειμον αὐτῷ Φοίνικες ἐφ’ ᾧ τὰς παρ’ αὐτοῖς βίβλους φυλάττει· οἱ δέ φασιν ὅτι ἡ Ἶσις ἀπὸ
5τῆς Αἰγύπτου παραγενομένη ἐκεῖ καὶ κλαίουσα τὸν Ὄσιριν τὸ διάδημα τῆς κεφαλῆς ἀπέθετο, βύβλινον ὑπάρχον ἀπὸ τῆς ἐν τῷ Νείλῳ φυομένης βύβλου· ἢ ὅτι πολλὴ βύβλος ἐκεῖσε φύεται, ἤτοι πάπυρος.

916

Τέμπεα, ἤτοι τὰ μεγάλα στενώματα. Κυ‐ ρίως γὰρ τὰς διόδους καὶ τὰ στενώματα λέγει τῶν ὀρῶν. Δάφνην δὲ οἱ μὲν τὴν Λαοδίκειαν λέγουσιν εἶναι, οἱ δὲ προάστειον εἶναι Ἀντιοχείας.

923

Δύο δέ εἰσιν Ἀραβίαι, ἡ μὲν ἑῴα ἀρωματοφό‐ ρος, μεταξὺ Περσικῆς καὶ Ἀραβικῆς θαλάσσης, ἡ δὲ μᾶλλον δυτικὴ, συνάπτουσα πρὸς μὲν τὴν δύσιν Αἰ‐ γύπτῳ, πρὸς δὲ ἄρκτον Συρίᾳ.

926

Ἡ δὲ Ἔλανα πόλις ἐστὶν ἐν τῷ ἐνδοτάτῳ τόπῳ τοῦ Ἀραβικοῦ κόλπου. Καλοῦνται δὲ οἱ ἐνοικοῦντες Ἐλάσιοι.

946

Τὸ ἐτάνυσεν οὐκ ἀντὶ τοῦ ἐνεδύσατο νοη‐ τέον, ἀλλ’ ἀντὶ τοῦ ἐξεκρέμασε.

970

Αὕτη ἀπὸ Λιβάνου μέχρι τῆς Σινώπης τῆς Ποντικῆς παρατείνει διὰ Καππαδοκίας εἰς τὸ μεσό‐ γειον. Τὰ δὲ παράλια καὶ μᾶλλον δυτικώτερα Ἀσσύ‐ ριοι, τὰ δὲ πρὸς ἕω Ἀρμένιοι μέχρι Πόντου. Ἀρμε‐
5νία γὰρ καὶ Μεσοποταμία καὶ Μηδία, ταῦτα ὅλα τῆς Ἀσσυρίας εἰσίν.

988

Θωνῖτις] Αὕτη νιτρώδης ἐστὶν, εἰς ἣν φέρε‐ ται ὁ Τίγρις ἀπὸ τοῦ Νιφάτου ὄρους, ἄμικτον σώζων τὸ ῥεῦμα διὰ τὴν ὀξύτητα, ὅθεν καὶ ὠνόμασται, Μή‐ δων Τίγριν καλούντων τὸ τόξευμα. Κατὰ δὲ τὸν
5μυχὸν τῆς λίμνης εἰς βέρεθρον ἐμπεσὼν, ἐκ πολλοῦ ἐνεχθεὶς ὑπόγειος ἀνατέλλει κατὰ τὴν Χαλωνῖτιν. Ἐκεῖθεν δὲ κάτεισιν ἐπὶ τὸ Σεμιράμιδος σῆμα, καὶ ἐν δεξιᾷ ἔχων τὴν Μεσοποταμίαν ἐξίησι διὰ Σελευκείας εἰς τὸν Περσικὸν κόλπον. Ἡ δὲ τῶν ἑπτὰ ἡμερῶν
10ὁδὸς ἀπὸ Εὐφράτου ἕως Τίγριδος γίνονται μίλια σπʹ.

995

Κερώνυχα] οἱ μὲν νοοῦσι τὸν κέρασι καὶ ὄνυξι χρώμενον, οἱ δὲ τὸν ὀξύκερών φασιν, ὡς τοῦ ὄνυ‐ χος ἐνταῦθα τὴν ὀξύτητα δηλοῦντος καθὰ ὥστε ἀκρω‐ νυχίαν ὄρους φαμέν.

1007

Ὁ Βῆλος ἐκ τοῦ Διὸς λέγεται εἶναι καὶ τῆς Ἰοῦς. Μέμνηται δὲ αὐτοῦ ἡ θεία γραφὴ ὀνομάζουσα αὐτὸν Βῆλα. Ἢ αὐτός ἐστιν ὁ Ζεὺς (οὗτος γὰρ παρὰ Πέρσαις ὁ Ζεὺς), ἢ [ὁ αὐτὸς] τῷ Ἀγήνορος ἀδελφῷ,
5περὶ οὗ ἐχρήσθη αὐτοῖς, ὡς καταβληθήσονται, ὅταν
τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἀνασκαφῇ. Τὸ δὲ ἀργύρῳ ἀσκή‐ σασα ἢ ταῖς εἰσόδοις ἢ τοῖς εἰδώλοις ἢ τοῖς προβεβλη‐ μένοις τῶν μετάλλων.

1013

Ὀφιήτιδα δὲ πέτραν φησὶν ἢ τὸν τάφον τοῦ Βήλου, ὃν ἱδρύσαντο ὄφιν ἐν τῇ δεξιᾷ ἔχοντα, ἢ πέτραν οὕτω καλουμένην διὰ τὸ ποικίλον, ἢ γῆς μέ‐ ταλλον, ὅθεν καὶ ὀφῖται κίονες λατομοῦνται.

1052

Αὐσονίου] τοῦ Νέρωνος. Ἐπὶ τούτου γὰρ ἤκμαζεν ὁ Διονύσιος. Κράσσον γὰρ Ῥωμαίων στρα‐ τηγὸν ἀνεῖλον, ὃν ἐξεδίκησεν Αὔγουστος ὑποτάξας αὐ‐ τοὺς, ὡς μηδὲ δίχα Ῥωμαίων βασιλέα ἵσταντο.
5Χρόνῳ δὲ πολλῷ ὁ νόμος λέλυται.

1053

Πέρσῃ ἐξ Ἀνδρομέδας γίνεται υἱὸς, ὃν ὁ πάπ‐ πος Κηφεὺς παρ’ ἑαυτῷ τρέφων Πέρσην ὠνόμασε, καὶ τελευτῶν αὐτῷ κατέλιπε τὴν τῶν Κηφήνων ἀρχήν. Χαλδαῖοι δὲ ἐπιθέμενοι αὐτῷ ἐξήλασαν τῆς χώρας.
5Ὁ δὲ τῶν Κηφήνων οὐκ ὀλίγους ἐπαγαγόμενος ἀπῆλ‐ θεν εἰς τὸ Ἀργείων ἔθνος, καὶ στασιάζοντας εὑρὼν προσθέμενός τε θατέροις κρατεῖ, καὶ Πέρσας ἀφ’ ἑαυ‐ τοῦ ὀνομάζει. Καὶ ἔσχεν υἱὸν Ἀχαιμένεα, ἀφ’ οὗ Ἀχαιμενίδαι οἱ Πέρσαι ἐκλήθησαν.

1074

Ἕλκων Ἰνδὸν ὕδωρ] ἀπὸ Ἰνδῶν ἐξιὼν ἐπὶ Σοῦσα δι’ ἀδήλων. Οὐδεὶς δὲ πίνει ἐξ αὐτοῦ πλὴν τοῦ βασιλέως.

1082

Τινὲς μέχρι τὸ Περσικὸν ἀναγινώσκουσι, μέσην ἐκεῖ στίζοντες, καὶ οὕτω φασὶ τὸ ἑξῆς· παρὰ τὸ χεῦμα τὸ Περσικὸν, τὸ εἰς τὸν ὠκεανὸν ὂν, ἐπειδὴ ἡ Ἐρυθρὰ θάλασσα ἀνατολικωτάτη οὖσα πλησίον ὠκεα‐
5νοῦ ἐστιν· ὡς πρὸς τὸ χεῦμα δὲ τῆς Περσικῆς θαλάσ‐ σης οἰκοῦσιν οἱ Καρμανοί.

1093

Παταλήνην ὡς τὸ Πριήνην· τινὲς δὲ ὀξυτό‐ νως Παταληνήν φασιν.

1097

Παρνησοῖο] Τὰ κρείττονα τῶν ἀντιγράφων ἢ Παρπάνισσον γράφουσι προπαροξυτόνως, ὄρος ὂν Ἰνδικὸν, ἢ Παρπαμισσόν ὀξυτόνως διὰ τοῦ μ.

1098

Ἀριηνούς] οὕτω καλουμένους πάντας ὁμοίως Ἀριηνούς· εἶπε γὰρ ἄνω Ἐρυθραίων Ἀριηνῶν· πάντας τοὺς Ἀριηνοὺς καλουμένους ὁμοιῶς· ἀλλ’ ὅμως ἀφορ‐ μαὶ καὶ ὁδοὶ τοῦ βίου πολλαί εἰσι τοῖς ἀνθρώποις.

1105

Σαπφείροιο] Γένη δύο φησὶ σαπφείρων, τῆς τε χρυσιζούσης καὶ τῆς κυανῆς.

1115

Ψάμμον] τὴν λεγομένην χρυσῖτιν, ἀφ’ ἧς ἑψοῦται ὁ χρυσός.

1125

Καὶ τοὺς σπειρομένους τόπους εὐθαλεῖς λει‐
μῶνας λέγει.Column end

1126

Κέγχρος] Εἶδος ἀρώματος ἡ κέγχρος. Ἐρυ‐ θραίου] ἢ ὅτι ξανθὴν ἔχει χροιὰν ἢ ὅτι πρὸς τὴν Ἐρυθρὰν φύεται.

1131

Ῥόμβος ἐνταῦθα μὲν σχῆμα γεωμετρικὸν, τέσσαρας πλευρὰς διαμέτρους ἔχων, καθὰ ξύλινόν τι κλωβίον παρασαλευθὲν τῆς κατὰ φύσιν παραλλήλου θέσεως τῶν πλευρῶν, τοιοῦτόν τι σχῆμα ῥόμβου ἀπο‐
5τελεῖ. Ἔστι καὶ ἰχθὺς ῥόμβος λεγόμενος· ἔστι καί τις τροχὸς ῥόμβος λεγόμενος, ὃν στρέφοντες καὶ ἱμαντίῳ τύπτοντες ἐκτύπουν. Ἔστι ῥόμβος καὶ φαρμακίδων τροχὸς παρὰ Θεοκρίτῳ, καταγοητευόμενος ἐν τῷ στρέ‐ φεσθαι.

1139

Ὑδάσπου Χρυσίππη διὰ [μῆνιν] τῆς Ἀφροδί‐ της εἰς ἐπιθυμίαν ἐμπεσοῦσα τοῦ γεννήσαντος Ὑδάσπου καὶ μὴ στέγουσα τοὺς παρὰ φύσιν ἔρωτας, νυκτὸς βα‐ θείας τῷ προειρημένῳ συνῆλθε, τῆς τροφοῦ συνεργούσης.
5Περὶ τῶν συμβεβηκότων οὖν ὁ βασιλεὺς ἀθυμήσας τὴν μὲν ἐνεδρεύσασαν αὐτὸν γραῦν ζῶσαν κατέχωσε, τὴν δὲ θυγατέρα σταυρώσας διὰ λυπῆς ὑπερβολὴν ἔρριψεν ἑαυτὸν εἰς ποταμὸν Ἰνδὸν, ὃς ἀπ’ αὐτοῦ Ὑδάσπης με‐ τωνομάσθη· ἔστι δὲ τῆς Ἰνδίας καταφερόμενος εἰς τὸν
10Σαρωνικὴν Ἀρότην. Γεννᾶ δὲ ἐν αὑτῷ λίθους λύχνους καλουμένους· ἐλαιώδης δέ ἐστι τὴν χροιὰν καὶ ξεστὸς πάνυ· σελήνης δὲ αὐξανομένης πρὸς μελῳδίαν αὐλῶν εὑρίσκεται. Χρῶνται δὲ αὐτῷ οἱ ἐν ἐξοχῇ τυγχάνοντες. Εὑρίσκεται δὲ αὐτοῦ παρὰ τὰς καλουμένας Πύλας βο‐
15τάνη παρόμοιος ἡλιοτροπίῳ· ταύτην λειοτριβοῦντες τῷ χυλῷ τοῖς καύμασιν (εὑρίσκονται καὶ) ἀλείφονται καὶ φέρουσιν ἀκινδύνως καὶ εὐγενῶς τῆς περισσοτέρας θερ‐ μασίας τὴν ἀναθυμίασιν. Οἱ δὲ ἐγχώριοι τὰς ἀσεβῶς ἀναστρεφομένας πόρνας σταυροῖς προσηλώσαντες εἰς
20αὐτὸν βάλλουσι, τὸν Ἀφροδίτης ὑμνὸν ᾄσαντες. Κατο‐ ρύσσουσι δὲ κατ’ ἐνιαυτὸν γραῦν κατάκριτον παρὰ τὸν [Θηρογόνον] ὀνομαζόμενον λόφον· ἅμα γὰρ τῷ τὴν πρεσβῦτιν κατορυχθῆναι ἑρπετῶν πλῆθος ἐκ τῆς ἀκρω‐ ρείας ἐξέρχεται καὶ τὰ περιιστάμενα τῶν ἀλόγων ζώων
25κατεσθίει.

1151

Ἄορνιν] διὰ τὸ μὴ δέχεσθαι ὄρνιν ἐκ τοῦ πολλοῦ ὕψους ἢ διὰ τὴν θέρμην τοῦ ἡλίου, ἐπειδὴ ἐκεῖ πρῶτον ἀνατέλλει, καὶ οὐ φέρουσι τὴν θερμασίαν αὐτοῦ.

1154

Ἠλλάσσοντο] αἱ νεβρῖδες τῶν Βακχῶν, [εἰς] ὄφεις [ἢ] ἀσπίδας. Αἱδὲ ζῶναι αὐτῶν, αἵτινες ἥλικες καὶ
κληματίδες ἀμπέλου ἦσαν, ἢ τὸ διάζωμα, εἰς δράκοντας ἠλλάσσοντο. Ληνάων δὲ τῶν Βάκχων· μαλλοῖς ἐρίων
5ἐστέφοντο οἳ ἱερὸν στέφος ἦσαν· ἢ ἀπὸ τῶν ληνῶν τῶν ἱερῶν οὐσῶν τῷ Διονύσῳ διὰ τὴν τῶν σταφύλων εὑρε‐ σίαν· ἀπὸ τοῦ ληνοῦ δὲ Ληναῖος προσαγορεύεται· ἑλινοῖο δὲ τῆς ἀμπέλου τῆς πολυκάμπου· ἢ ὅτι ἕκαστον τὸ * ἐν τῷ ζώννυσθαι αὐτὰς ἢ ὅτι τὸ τοιοῦτον ἐστὶ φύσει φυτόν.

1165

Ἰσμηνοῖο] Ἰσμηνὸς ποταμὸς Βοιωτίας ἐν πόλει Θηβῶν. Ἀμφίονος γὰρ καὶ Νιόβης παῖς ὢν ὑπὸ Ἀπόλ‐ λωνος τοξευθεὶς καὶ ἀλγηδόνι συνεχόμενος ἔρριψεν ἑαυτὸν εἰς τὸν ποταμὸν, ὃς ἀπ’ αὐτοῦ Ἰσμηνὸς ὠνο‐
5μάσθη.

append

Ἰστέον δὲ ὅτι ἄνεμοι εἰσὶ δώδεκα· ἐγείρονται δὲ ἐκ τῶν τεσσαρῶν περάτων, ἀνατολῶν, δυσμῶν, ἄρκτου καὶ μεσημβρίας. Πρῶτος ἀπηλιώτης, δεύτερος καικίας, τρίτος βορρᾶς ὁ καὶ θρᾷξ, τέταρτος ἀπαρκτίας, πέμπτος
5θρασκίας, ἕκτος ἰάπυξ, ἕβδομος ζέφυρος, ὄγδοος λίψ, ἔνατος λιβόνοτος, δέκατος νότος, ἑνδέκατος εὐρόνοτος, δωδέκατος εὖρος. Ἕως τοῦ Ἱεροῦ Διὸς Οὐρίου ἤτοι [τοῦ στόματος τοῦ Πόντου] ἀπὸ τοῦ Ἱεροῦ λεγομένου πενταστομίου τοῦ
10Ἴστρου ποταμοῦ τοῦ Πόντου στάδια ͵γχμʹ, γινόμενα μίλια υπεʹ. Ἀπὸ δὲ Βορυσθένους ποταμοῦ τοῦ [καὶ] Δανάπρεως καλουμένου ἕως Ἱεροῦ Διὸς Οὐρίου, στάδια ͵εχ[ιʹ], μίλια ψμϛʹ 𐅵ʹʹ.
15Ἀπὸ δὲ Χερσῶνος ἕως τοῦ Ἱεροῦ Διὸς Οὐρίου στάδια ῃ [ϡ], μίλια ͵αρπϛʹ 𐅵ʹʹ. Ἀπὸ δὲ τῆς Πορθμίας κώμης τῆς ἐν τῷ τέλει [τῶν] τῆς Εὐρώπης τοῦ Πόντου μερῶν [καὶ ἐν τῷ στομίῳ] τῆς Μαιώτιδος λίμνης, ἤτοι Βοσπόρου τοῦ Κιμμερίου,
20ἕως [τοῦ Ἱεροῦ Διὸς Διὸς Οὐρίου στάδια μυρία καὶ ͵αρʹ, μίλια ͵αυπʹ. Ἀπὸ δὲ τοῦ Ἱεροῦ Διὸς Οὐρίου ἕως] πόλεως Ἀμισοῦ, [στάδια ͵δυξʹ, μίλια χκαʹ 𐅵ʹ. Ἀπὸ δὲ Ἀμισοῦ] ἕως τοῦ Φάσιδος ποταμοῦ στάδια ͵γωβʹ, μίλια φζʹ. 𐅵ʹʹ
25Ἀπὸ δὲ τοῦ Φάσιδος ποταμοῦ ἕως τοῦ στομίου τῆς Μαιώτιδος λίμνης στάδια ͵δρνʹ, μίλια φν[γ]ʹ 𐅵ʹʹ Γίνεται δὲ ὁ πᾶς περίπλους Εὐξείνου Πόντου τῶν δεξιῶν τῆς Ἀσίας μερῶν τοῦ Πόντου (τῶν τελευταίων) τῶν τε εὐωνύμων τῆς Εὐρώπης ἕως τοῦ Ἱεροῦ στάδια δισμύ‐
30ρια φπζʹ, μίλια ͵γρμεʹ. Ὁ δὲ περίπλους τῆς Μαιώ‐ τιδος λίμνης, εἰς ἣν τρέχει ὁ Τάναϊς ποταμὸς, στάδια ͵θ, μίλια ασʹ.
Ἔστι δὲ τὸ στάδιον ἔχον μῆκος ὁποῖον ἔχον μῆκος ὁποῖον ἐστὶ τὸ τοῦ ἱπποδρομίου. Τοιαῦτα δὲ ἑπτὰ [καὶ ἥμισυ] ποιοῦσιColumn end
35μίλιον ἕν. Ὅτι κεʹ μυριάδων [καὶ δισχιλίων?] σταδίων ἐστὶν ἡ περιήγησις τῆς γῆς, ὡς τῷ Ἐρατοσθένει δοκεῖ. Ὅτι ὁ ὠκεανὸς εἰς τέσσαρα πελάγη μερίζεται· εἰς τὸ Ἀτλαντικὸν, Κρόνιον τὸ καὶ νεκρὸν, Ἰνδικὸν Ἐρυ‐
40θραῖόν τε ἢ Αἰθιοπικόν. Ὅτι ιδʹ κόλποι ἀπὸ τῆς δυτικῆς θαλάσσης ἕως τῆς Παμφυλίας· ἀπὸ [δὲ] τῆς Κρονίας θαλάσσης εἰς τὴν Κασπίαν τὴν καὶ Ὑρκανίαν ὁ Περσικὸς κόλπος κατέ‐ ναντι τῆς Κασπίας καὶ ὁ Ἀρραβικός.
45Πρῶτος ἀπὸ τῆς δύσεως ἀρχόμενος πόντος ὁ Ἰβη‐ ρικός· δεύτερος, ἐχόμενος τούτου, ὁ Γαλατικός· τρίτος ἐφεξῆς ὁ Λιγυστικός· δʹ ἐφεξῆς τούτου πρὸς νότον ὁ Κυρνικός· εʹ τούτου νοτιώτερος ὁ Σαρδῷος· ϛʹ ἐχόμενος τούτου πρὸς νότον ὁ Τυρρηνικός· ζʹ ἀνατολικώτερος

append

(50)

τούτου κυρτὸν ἐπιστρεφόμενος ὁ Ἰσσικός· ηʹ ὁ Κρητικός· θʹ ὁ Εὔξεινος πόντος. Ἡ Λιβύη ἄρχεται ἀπὸ Γαδείρων καὶ λήγει εἰς Αἰ‐ θιοπίαν γῆν τῶν Ἐρεμβῶν. Ὅτι Νεαπόλεις δʹ· αʹ τῆς Ἀφρικῆς, βʹ τῆς Καμπα‐
55ίας, γʹ τῆς Συρίας, δʹ τῆς Αἰτωλίας. Ὅτι αἱ Κυκλάδες νῆσοι ἑπτά· Σίφνος, Κύθνος, Πάρος, Σέριφος, Νάξος, Ἀμουργὸς, Δῆλος. Ὅτι οἱ Σποράδες νῆσοι εἰσὶ δεκαέξ. Ὅτι διὰ τριῶν μηνῶν φασι περαιοῦσθαι τὴν Ὑρ‐
60κανίαν. Ὅτι στενὰ τῆς Ἀσίας τὸ μεταξὺ τῆς Κασπίας θα‐ λάσσης καὶ τοῦ Περσικοῦ κόλπου. Ὅτι αἱ Κασπίαι πύλαι πέτραι δύο εἰσὶ δίκην πυλῶν, ἢ δύο ὄρη.
65Ὅτι ἡ Σινώπη τῶν Ἀσσυρίων ἐστὶν ἤτοι Παφλαγόνων. Ὅτι τὸ μῆκος τοῦ Πόντου σταδίων ἐστὶ ͵αρʹ (sic), τὸ δὲ πλάτος ͵γπʹ. Τῆς Προποντίδος τὸ πλάτος σταδίων φʹ, τὸ δὲ μῆκος σταδίων ͵αυʹ.
70Ὅτι οἱ Φοίνικες πρῶτοι τὰ γράμματα ἐξευρόντες εἰς Ἕλληνας μετήγαγον. Ὅτι ἄνεμοι γενικοὶ πνέουσι τέσσαρες· πρῶτος ἀπὸ τῆς ἄρκτου ὁ βορρᾶς, βʹ ἀπὸ τῆς μεσημβρίας ὁ νότος, τρίτος ἀπὸ τῆς ἀνατολῆς ὁ ἀπηλιώτης, τέταρτος ἀπὸ
75τῆς δύσεως ὁ ζέφυρος. Ἑκάστῳ δὲ τούτων δύο παρά‐ κεινται, ὡς εἶναι τοὺς πάντας δώδεκα. Ἡ μὲν Αἴγυπτος ἔοικε δέλτα τριγώνῳ, ἡ δὲ Ἀλε‐ ξάνδρεια χλαμύδι στρατιωτικῇ, ἡ δὲ Ἰταλία κίσσῳ,
ἡ μέντοι Νάξος φύλλῳ ἀμπέλου.