TLG 4174 002 :: PARAPHRASES IN DIONYSIUM PERIEGETAM :: In Dionysii periegetae orbis descriptionem

PARAPHRASES IN DIONYSIUM PERIEGETAM Comm. Geogr.
(Incertum)

In Dionysii periegetae orbis descriptionem

Source: Ludwich, A. (ed.), Aristarchs Homerische Textkritik nach den Fragmenten des Didymos, vol. 2. Leipzig: Teubner, 1885 (repr. Hildesheim: Olms, 1971): 556–574.

Dup. partim 4174 001

Citation: Section — (line)

1

Τὰ περὶ τὴν γῆν καὶ τὸν μέγαν ἀρχόμενος πόντον ᾄδειν

2

καὶ τοὺς ποταμοὺς καὶ τὰς πόλεις καὶ τῶν ἀνδρῶν τὰ διὰ πλῆθος κρίνεσθαι, εἴτουν χωρίζεσθαι, μὴ δυνάμενα ἔθνη,

3

πρῶ‐ τον τοῦ βαθυρρόου ὠκεανοῦ μνείαν ποιήσομαι· καὶ γὰρ ἐν ἐκείνῳ, τῷ ὠκεανῷ δηλονότι,

4

ἅπασα ἡ ἄπειρος γῆ ὡς νῆσος περιέχεται.

5

οὐ πᾶσα δὲ διόλου ὑπάρχει κυκλοτερής, ἀλλ’ ἀμφοτέρωθεν, ὅ ἐστι δι’ ἑκατέρου μέρους,

6

πλατυτέρα προ‐ βαίνουσα καὶ προερχομένη πρὸς τὰς τοῦ ἡλίου ὁδούς, ἤτοι πρὸς ἀνατολὴν καὶ δύσιν,

7

ὁμοία καὶ παραπλησία σφενδόνῃ. μίαν δὲ αὐτὴν καίπερ ἐοῦσαν

8

ἐν τρισσαῖς ἠπείροις οἱ ἄνθρωποι, ἀντὶ τοῦ εἰς τρία μέρη, διεῖλον·

9

πρώτην μὲν τὴν Λιβύην —προέταξε δὲ ταύτην, διότι καὶ Λίβυς ἦν—, μετὰ ταύτην δὲ τὴν Εὐρώπην καὶ Ἀσίαν.

10

ἀλλ’ ἡ μὲν Λιβύη ἄποθεν ἔχει τῆς Εὐρώπης τὸν ὁρισμόν,

11

τά τε Γάδειρα καὶ τὸ στόμα
τοῦ Νείλου, λοξὸν ἐν ταῖς γραμμαῖς, ὅ ἐστι ταῖς διατυπώσεσιν, —ὡς κολποῦσθαι καὶ κυρτοειδῆ φαίνεσθαι—556

12

ὅπου βορειό‐ τατον ὑπάρχει τὸ ἔσχατον μέρος τῆς Αἰγύπτου

13

καὶ τὸ περί‐ πυστον τέμενος, ὅ ἐστι τὸ ἐξάκουστον χωρίον, τοῦ Λακωνικοῦ Κανώβου—ὁ δὲ Κάνωβος κυβερνήτης ἦν Μενελάου. μετὰ γὰρ τὴν Τροίας ἅλωσιν Μενελάου πρὸς τὰ τῆς Αἰγύπτου μέρη
5πλανηθέντος καὶ τοῦ κυβερνήτου αὐτοῦ πνιγέντος, διαδέχεται τὴν ναῦν Κάνωβος, ὅστις ναυπηγῶν σκάφη διατρίψας ἐκεῖσε ὑπὸ ὄφεως δηχθεὶς ἐτελεύτησεν. ὃν θάψας Μενέλαος πόλιν εἰς ὄνομα αὐτοῦ ἱδρύσατο, ἐάσας τὸν ἀχρειότατον τοῦ στρατοῦ μετ’ αὐτοῦ κατοικεῖν. Λιβύη δὲ ἐκλήθη διὰ τὸ κατάξηρον, λιφύη
10τις οὖσα καὶ λιβύη—.

14

τὴν δὲ Εὐρώπην καὶ Ἀσίαν ὁ
Τάναϊς μέσον διαχωρίζει—Τάναϊς δὲ λέγεται διὰ τὸ τεταμένως ῥεῖν—,557

15

ὅστις δὴ συστρεφόμενος ἐπὶ τὴν τῶν Σαυροματῶν γῆν

16

σύρεται καὶ ἐπὶ τὴν Σκυθίαν καὶ ἐπὶ τὴν Μαιώτιδα λίμνην,

17

πρὸς βορρᾶν, ὡς μέχρι τοῦ Ἑλλησπόντου τὰ βόρεια αὐτοῦ ὁρίζοντος—μεσούριον δὲ εἶπεν οἷον τὸ μέσον διαχώ‐ ρισμα· τοῦ γὰρ Ἑλλησπόντου νοτιώτερος. τὸ δὲ νότιον μέρος Ἑλλήσποντός ἐστι—.

18

σῆμα δέ, ὅ ἐστι διαχώρισμα, ὑπερ‐ τετάνυσται νοτιώτερον ἐπὶ τὸ Ἡρακλεωτικὸν στόμιον.

19

ἄλλοι δὲ πάλιν ταῖς ἠπείροις τὴν γῆν οὕτω διαχωρίζουσιν—Εὐρώπη δὲ ἐκλήθη διὰ τὸ εὖρος ἤγουν πλάτος, Ἀσία δὲ διὰ τὴν ὑγρα‐ σίαν· ἄσις γὰρ ἡ ὑγρασία. Ἡράκλειον δὲ στόμα ἐκλήθη· ὅτε
5ἐπανῆκε φέρων τὰ χρύσεια μῆλα Ἡρακλῆς, πεζὸς διέβη τὴν Λι‐ βύην, ὅπως τε αὐτὴν πᾶσαν καὶ τὴν Ἀσίαν θεάσαιτο. εἰς Ἄμ‐ μωνος δὲ ναὸν ἧκε καὶ ἐκεῖσε μεγαλοπρεπῶς ἔθυσε τῷ δαίμονι. κἀκεῖθεν διέβη εἰς Αἴγυπτον, ἀφοῦ τὸ στόμα Ἡρακλεωτικὸν ἐκλήθη—.

20

ἰσθμός τις ἄνω τέταται, ἀντὶ τοῦ ἐκτετάνυσται, ὑπέρτατος τῆς Ἀσίδος γῆς,
558

21

ἀναμεταξὺ τῆς Κασπίας θα‐ λάττης καὶ τοῦ Εὐξείνου πελάγους—ἰσθμὸς δὲ λέγεται στενὴ γῆ μεταξὺ δύο θαλασσῶν—,

22

ἐκεῖνον δὲ τὸν ἰσθμὸν τῆς Ἀσίας καὶ τῆς Εὐρώπης ὅρον εἶπον·

23

ἄλλος δὲ πάλιν ἰσθμὸς μακρὸς καὶ μέγας ἐπὶ τὸν νότον σύρεται,

24

ἐπὶ τοῦ Ἀραβι‐ κοῦ κόλπου καὶ μεταξὺ τῆς Αἰγύπτου,

25

ὅστις δὴ ἀπὸ τῆς Ἀσιάτιδος γῆς τὴν Λιβύην χωρίζει.

26

τοιαῦτα μὲν περὶ τῶν ὅρων τῆς γῆς οἱ ἄνθρωποι διετάξαντο.

27

πανταχοῦ δὲ τοῦ πολλοῦ ὠκεανοῦ ὁ ῥοῦς φέρεται,

28

εἷς μὲν ὑπάρχων, πολλαῖς δὲ ἐπωνυμίαις ἡρμοσμένος—ὁ οὖν Εὔξεινος ἐκαλεῖτο πρότερον Ἄξεινος διὰ τὸ ὑπὸ λῃστῶν οἰκεῖσθαι καὶ μηδενὸς αὐτῷ παρα‐ βάλλειν τῶν ξένων· κατὰ ἀντίφρασιν δὲ Εὔξεινος ἐκλήθη ἤ, ὥς
5τινές φασιν, ὁ Ἡρακλῆς ἐκβαλὼν ἐκεῖθεν τοὺς λῃστὰς φιλοξένους τινὰς κατῴκισεν—.

29

καὶ οὗτος μὲν ὁ ὠκεανὸς παρὰ τὴν ἐσχατιὰν τοῦ Λοκροῦ ζεφύρου, ἤτοι τοῦ δυτικοῦ—ἢ μᾶλλον τοῦ Ἰταλικοῦ· καὶ γάρ εἰσιν ἐν Ἰταλίᾳ Ἐπιζεφύριοι Λοκροί—,
559

30

Ἄτλας καλεῖται ἑσπέριος· ὕπερθεν δὲ

31

πρὸς βορρᾶν, ὅπου οἱ παῖδες τῶν πολεμικῶν Ἀριμασπῶν—ἅπερ εἰσὶν ἔθνη—,

32

Κρόνιον καὶ πεπηγότα πόντον, ὅ ἐστι κόλπον, καλοῦσιν·

33

ἄλλοι δὲ τὸν πεπηγότα τοῦτον τὸν Κρόνιον πόντον διὰ τὸ ψυχρὸν τοῦ τόπου—ὡς πηγνυμένου αὐτοῦ—καὶ νεκρὸν εἶπον διὰ τὸ ἀσθενὲς

34

τοῦ ἡλίου· βραδὺ γὰρ ἢ ὀλίγον ὑπεράνω ἐκείνης τῆς θαλάσσης φαίνει,

35

πανταχοῦ δὲ ὑπὸ ταῖς σκιεραῖς νεφέλαις παχύνεται καὶ πυκνοῦται.

36

ὅπου δὲ τὸ πρῶτον ἐν τῇ ἀνατολῇ ἀνατέλλει τοῖς ἀνθρώποις τὸ πρὸς ἕω μέρος,

37

ἠῷον καὶ Ἰνδικὸν καλοῦσι τὸ κῦμα τῆς θαλάτ‐ της ἐκείνης—τουτέστι τὸ μέρος ἐκεῖνο τοῦ ὠκεανοῦ—.

38

χωρὶς δὲ τὸ πρὸς νότον κλίμα Ἐρυθραῖόν τε καὶ Αἰθιόπιον καλοῦσιν,560

39

ὅπου ὁ πολὺς τῆς ἀοικήτου ἐπιμήκης τόπος

40

ἐκτετάνυσται, ὑπὸ τοῦ θερμαντικοῦ κεκαυμένος ἡλίου— καὶ γὰρ τὸ πρὸς νότον μέρος Ἐρυθραῖον, καὶ διὰ τοῦτο τὸ ἔθνος ἐκεῖνο Αἰθιοπικόν, ὡς παρακεῖσθαι μακρὸν ἀγκῶνα τῆς ἀοικήτου—.

41

οὕτως, καθὼς εἴπομεν, περιτρέχει ὁ ὠκεανὸς πᾶσαν τὴν γῆν,

42

τοιοῦτος ὑπάρχων καὶ τοσαῦτα ἐπὶ τοῖς ἀνδράσιν ὀνόματα ἔχων.

43

κόλπους δὲ ἔνθα κἀκεῖσε ἐκβάλλει ἔσωθεν βάλλων

44

εἰς τὴν θάλασσαν, μικροὺς μὲν πολλούς, τέσσαρας δὲ μεγίστους.

45

καὶ πρῶτον μὲν ὅστις τὴν ἑσπερίαν θάλασσαν ποιεῖ,

46

συρόμενος ἐκ τῆς Λιβύης ἕως τῆς Παμ‐ φυλίδος γῆς·

47

δεύτερον δέ, κατ’ ὀλίγον μὲν μικρότερον, δηλονότι κόλπον, προφερέστατον δὲ τῶν ἄλλων, ὅ ἐστι μείζονα,

48

ὅστις ἀπὸ τῆς Κρονίας θαλάσσης ἐκ τοῦ βορρᾶ διασκορπι‐ ζόμενος

49

ἐν τῇ Κασπίᾳ τὸ δεινὸν αὐτοῦ ῥεῖθρον ἐπιπέμπει τῇ θαλάσσῃ,

50

ἥντινα πρόχυσιν τοῦ ὠκεανοῦ ἄλλοι καὶ Ὑρκανίαν εἶπον.
561

51

τῶν δὲ ἄλλων, οἵτινές εἰσιν ἀπὸ τῆς νο‐ τίας ἀμφότεροι θαλάσσης,

52

εἷς μὲν ἀνώτερος ὑπάρχει τὸ Περσικὸν κῦμα προχέων,

53

ἐξ ἐναντίας τῆς Κασπίας θαλάσσης τετραμμένος,

54

ἄλλος δὲ πάλιν Ἀράβιος ἐξογκοῦται καὶ αὔξεται πλησίον

55

τοῦ Εὐξείνου πόντου νοτιώτερον τὸ ῥεῦμα συστρέφων.

56

τοσοῦτοι μὲν τοῦ βαθυρρόου ὠκεανοῦ οἱ μεί‐ ζονές εἰσι κόλποι,

57

ἄλλοι δὲ πάλιν ἄπειροι καὶ πολλοὶ γε‐ γένηνται.

58

ἀρτίως δὲ τῆς ἑσπερίας θαλάσσης, ἤγουν τῆς δυτικῆς, τὸν πόρον λέξω, ἥτις ἐπὶ πάσας

59

τὰς γαίας τοῖς λοξοῖς πελάγεσιν ἐπιστρέφεται, τουτέστι διέρχεται,

60

ἄλλοτε μὲν ταῖς νήσοις οὖσα ἡ ἑσπερία θάλασσα περίδρομος, τουτέστι κυκλοτερής, ἄλλοτε δὲ

61

ἢ ὀρέων ἢ πόλεων τὰ κάτω μέρη ὑποξύουσα διέρχεται.

62

ὑμεῖς δέ, ὦ Μοῦσαι, τὰς σκολιὰς ὁδούς, οἱονεὶ τὰς δυσχερεῖς καὶ οὐ κατ’ εὐθεῖαν ἰούσας, προσεί‐ πατε,

63

ἀρξάμεναι κατὰ τάξιν τοῦ δυτικοῦ ὠκεανοῦ,

64

ὅπου καὶ αἱ στῆλαι τοῦ Ἡρακλέους—ἥ τε Ἀλύβη καὶ ἡ Ἄβεννα— παρὰ τοῖς τέρμασι τῆς καθ’ ἡμᾶς θαλάσσης καὶ τῆς ἀρχῆς τοῦ ὠκεανοῦ
562

65

μέγα ἵστανται θαῦμα, ἐπὶ τὰ ἔσχατα μέρη τῶν Γαδείρων,

66

ἐπὶ τὸν δυτικὸν καὶ μακρὸν πρηῶνα, ὅ ἐστιν ἐπὶ τὴν μεγάλην ἔξοδον, τῶν ἐπὶ πολὺ διηκόντων, ἤτοι τῶν εἰς πολλὰ διεσπαρμένων, Ἀτλάντων—ἢ Ἀτλάντων τῶν Ἀτλαντικῶν πόρων ἢ τῶν ἐνοικούντων. ὁ δὲ Ἄτλας μέγιστον ὄρος ὢν περὶ
5Λιβύην κίων ἐμυθολογήθη τοῦ οὐρανοῦ διὰ τὸ ὑπερβάλλον τοῦ μεγέθους, καὶ Ἀτλαντικὸν πέλαγος ἐξ αὐτοῦ—,

67

ὅπου καὶ ὁ στερεὸς ἀνέδραμε—ποιητικῶς—κίων—ὡς τὸ „ἔχει δέ τε κίονας αὐτὸς μακράσ“ |Od. α 53|—

68

πυκνοῖς καὶ ἰσυχροῖς νέφεσι καλυπτόμενος ....

1053

ἐὰν δέ σε ἐπιθυμία καταλαμβάνῃ καὶ ἐπικρατῇ πρὸς τὸ τοὺς Πέρσας ἰδεῖν,

1054

εὐφραδέως ἄν σοι καὶ τούτων τὸ γένος προσείποιμι,

1055

καὶ τῶν ἀεὶ καὶ διὰ παντὸς κατ‐
ερχομένων ποταμῶν τὸν πόρον καὶ τῶν ὀρῶν τὰς ὁδούς.563

1056

μόνοι καὶ γὰρ τῆς Ἀσίας τὸ ἔθνος βασιλικώτατον ἔχουσι,

1057

μόνοι καὶ ἄπειρον πλοῦτον ἐν τοῖς οἴκοις αὐτῶν ἔθεντο,

1058

ὁπότε τὴν Μῃονίαν—ἥπερ ἐστὶν ἡ Λυδία—ἐπὶ Δα‐ ρείου καθελόντες—καὶ τὰς Σάρδεις ἐπόρθησαν.

1059

ἐκείνων μὲν τῶν ἀνδρῶν ἐπὶ τῷ σώματι τὰ ὅπλα χρυσᾶ,

1060

τὰ δὲ χαλινὰ ἐπὶ τοῖς στόμασι τῶν ἵππων χρυσᾶ,

1061

χρυσῷ δὲ καὶ τοῖς ποσὶ τὰ ἑαυτῶν ὑποδήματα ἐκοσμήσαντο·

1062

το‐ σοῦτος καὶ γάρ ἐστιν αὐτοῖς ἄπειρος πλοῦτος. ἀλλ’ ὑπαρχέτω σοι

1063

ἡ Περσὶς ὅλη γῆ τοῖς μεγάλοις ὄρεσι περίδρομος,

1064

ἐπὶ τὸ νοτιώτερον μέρος τῶν Κασπίων πυλῶν τὴν ἔκτασιν ἔχουσα,

1065

ἑλκομένη ἕως τῆς ὁμωνύμου ἀμφιτρίτης.

1066

τριχῶς δὲ κατοικοῦσι καὶ κεχωρισμένως· οἱ μὲν τοξοφόροι ὑπὸ τοὺς ἄρκτους

1067

τοῖς σκιεροῖς, ὅ ἐστι τοῖς δασέσιν, ὄρεσι τῶν Μήδων καθήμενοι,

1068

οἱ δὲ μεσήπειροι, οἱ δὲ ἐπὶ τὸν νότον μέχρι τῆς θαλάσσης.

1069

πρῶτα δὲ ἔθνη εἰσὶν οἱ Σάβαι, μετὰ τούτους δὲ οἱ Πασαργάδαι, πλησίον δὲ οἱ Τασκοί,

1070

καὶ ἄλλοι, οἵτινες ἐπὶ τὴν Περσίδα γῆν κατοικοῦσι διχῶς.

1071f

καὶ ταύτην μὲν τὴν Περσίδα γῆν ἔνθα κἀκεῖσε ταῖς σκο‐ λιαῖς προχύσεσιν ἐλαυνόμενοι οἱ ποταμοὶ περισσῶς πιαίνουσι.564

1073

χωρὶς μέν ἐστιν ὁ μέγας Κόρος, χωρὶς δὲ ὁ Χόασπις— ὅς ἐστιν ἀπόρροια ἀπὸ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ—

1074

Ἰνδικὸν ἕλκων ὕδωρ παραρρέων τε τὴν γῆν τῶν Σούσων—οὐδεὶς δὲ ἐξ αὐτοῦ, ὡς μυθεύεται, τοῦ Χοάσπιδος πίνει, εἰ μὴ μόνος ὁ βασιλεύς—.

1075f

ἐπὶ τούτου δὲ ταῖς πλευραῖς καθάπερ κύ‐ λινδρον ἐπὶ τῆς γῆς κείμενον τὸν ἡδὺν τῇ ὄψει θεάσῃ ἀχάτην, ὃν ἀπὸ τῆς πέτρας

1077

τοῦ χειμερίου ποταμοῦ αἱ χαράδραι, οἱονεὶ τὰ ἀπὸ τῶν ὄμβρων τῆς γῆς σχίσματα, κάτω σύρουσιν.

1078

ἀεὶ δὲ καὶ διαπαντὸς τῷ χλιαρῷ ἀνέμῳ

1079

οἱ καρποὶ χαίροντες πυκνοὶ καὶ συνεχεῖς καὶ ἐπάλληλοι θάλλουσιν.

1080

διανοούμενος δὲ σκέπτου καὶ ἐπὶ τὴν ἀνατολὴν τὸν ὑπόλοιπον πόρον τῆς Ἀσίδος γῆς·

1081

καὶ γὰρ ἐγγὺς ἡ βάσις τῆς ἠπείρου, ὅ ἐστι τῆς Ἀσίας, πληροῦται—ἤπειρον δὲ κυρίως τὴν Ἀσίαν λέγει διὰ τὸ μέγεθος. τριχῶς δὲ ἡ ἤπειρος λέγεται·
ἥ τε σύμπασα γῆ καὶ ἡ Ἀσία ἐξαιρέτως καὶ κατ’ ἐξοχὴν τὸ Ἰλ‐565
5λυρικόν—.

1082

καὶ παρὰ μὲν τῷ ῥεύματι τοῦ Περσικοῦ ὠκεανοῦ

1083

ὑπὸ τῷ ἀνατέλλοντι ἡλίῳ οἱ Καρμανοὶ κατοι‐ κοῦσιν,

1084

οὐκ ἄποθεν καὶ χωρὶς διαμεμερισμένην γῆν ἔχοντες—ὡς ἑτερόφυλοι τῆς Περσίδος—,

1085

ἀλλ’ οἱ μὲν ὑπεράνωθεν τῆς θαλάσσης, οἱ δὲ ἔνδον ἠπειρῶται—ἔστι καὶ γὰρ ἡ μὲν βορεία Καρμανία ἔρημος, ἡ δὲ νοτία λιπαρά—.

1086

πρὸς δὲ τὴν ἀνατολὴν τούτων τῶν Γεδρωσῶν—ἅπερ εἰσὶν ἔθνη—ἡ γῆ ἕλκεται

1087

τοῦ μεγακήτεος ὠκεανοῦ γείτων, ἐφ’ οἷστισιν ἔθνεσι πρὸς τὰς αὐγὰς

1088

παρὰ τῷ Ἰνδῷ ποταμῷ οἱ νότιοι Σκύθαι—οἱ καὶ Ἰνδοσκύθαι καλού‐ μενοι—κατοικοῦσιν,

1089

ὅστις Ἰνδικὸς κατέναντι τῆς ἐρυ‐ θρᾶς θαλάσσης κατέρχεται

1090

ταχὺν ῥοῦν ἐπὶ τὸν νότον ὀρθὸν ἐλαύνων,

1091

ἀπὸ τοῦ ἠνεμόεντος, ὅ ἐστιν ὑψηλοῦ, ὄρους Καυκάσου τὸ πρῶτον ἀρξάμενος—ὅθεν καὶ ὁ Εὐφράτης κατέρχεται. τὸ αὐτὸ δὲ λέγει καὶ Ἠμωδὸν ὄρος· συνεχῆ καὶ γάρ εἰσι ταῦτα—.

1092

δύο δὲ στόματα αὐτοῦ ὑπάρχει· μέσῃ δὲ τῇ ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ—ὡς ἀπὸ τῶν στομάτων καὶ τοῦ ὠκεανοῦ —ποιῶν νῆσον κατέδραμεν,
566

1093

ἣν καὶ Παταλήνην καλοῦσιν οἱ ἄνθρωποι—οὕτως καὶ γὰρ οἱ Ἰνδοὶ Πάταλα ὀνομάζουσιν—.

1094

ἐκεῖνος δὲ ὁ ποταμὸς πολλῶν ἀνδρῶν ἔθνη ἀποτέμνεται·

1095

δύνοντος μὲν ἐπὶ τὴν κλίσιν, ἤτοι τὴν δύσιν, τοῦ ἡλίου

1096

τούς τε Ὠρείτας καὶ Ἄριβας—Ἄριβες δὲ καὶ Ὠρεῖται οἱ αὐτοί, οἱ καὶ δυτικώτεροι ὄντες τοῦ Ἰνδοῦ—καὶ τοὺς λινᾶς χλαίνας ἔχοντας Ἀραχώτας—οὗτοι δὲ μᾶλλον βορειότεροι τῶν Ὠρειτῶν εἰσι—

1097

καὶ τοὺς Σατραΐδας καὶ ὅσους παρὰ τῇ ἐξοχῇ τοῦ Παρνασσοῦ,

1098

κοινῶς δ’ ὁμοῦ μάλα πάντας ἐπωνύμως Ἀριηνοὺς λέγουσιν—εἶπε καὶ γὰρ ἄνωθεν ἐρυθραίων Ἀριηνῶν—,

1099

οὐκ ἐπέραστον δὲ καὶ καλὴν γῆν κατοι‐ κοῦντες, ἀλλ’ ὑπὸ τὴν πλήθουσαν λεπτῇ

1100

ψάμμῳ καὶ τοῖς δασέσι θάμνοις.

1101

ἀλλ’ ὅμως ἐπαρκεῖς καὶ ἱκαναὶ τοῦ βίου τοῖς ἀνθρώποις εἰσὶν ὁδοὶ καὶ ἄλλαι πολλαί·

1102

ἄλλον δὲ πλοῦτον αὐτοῖς ἄφθαρτον κομίζει ἡ γῆ—ὡς ἀφορμαὶ καὶ ὁδοὶ τοῦ βίου εἰσὶ πολλαί—.

1103

πανταχοῦ γὰρ τοῦ ἐρυ‐ θροῦ κοραλίου ὁ λίθος ἐστί,

1104

πανταχοῦ δὲ ὑπὸ ταῖς πέτραις αἱ φλέβες ὠδίνουσι

1105

τῆς τε χρυσιζούσης καὶ τῆς
κυανῆς—δύο καὶ γάρ εἰσι γένη—τὴν καλὴν πλάκα τοῦ σαπφείρου·567

1106

τούτους ἀποτέμνοντες βιοτήσιον ὦνον, τουτ‐ έστιν ὠφέλειαν, εὐπορίαν, τῆς ἑαυτῶν ζωῆς προσπορίζονται.

1107

πρὸς δ’ ἀνατολὰς ἡ ἐπέραστος τῶν Ἰνδῶν ἐπίκειται γῆ,

1108

πασῶν ἐσχάτη, παρὰ τοῖς χείλεσι τοῦ ὠκεανοῦ,

1109

καθ’ ἣν ἐπὶ τῶν μακαρίων ἀνδρῶν τὰ ἔργα ὁ ἥλιος ἀνερχόμενος

1110

ταῖς πρώταις ἀκτῖσιν αὐτοῦ ἐπιφλέγει.

1111

διὰ τοῦτο τὸ ἔκπληκτον αὐτῶν σῶμα περὶ τὴν γῆν ἐκείνην πιαινόμενον μελαίνεται,

1112f

εὐτραφεῖς δὲ τρίχας ὁμοίας τῷ ὑακίνθῳ ἐπὶ ταῖς κεφαλαῖς αὐτῶν φέρουσιν.

1114

τούτων οἱ μὲν τοῦ χρυσοῦ τὴν γενεὰν μεταλλεύουσι,

1115

ταῖς εὐκαμπέσι μακέλλαις τὴν γῆν σκάπτοντες—μάκελλα δὲ καὶ δίκελλα καὶ ἀμάρα καὶ σκα‐ πάνη ὀρυκτικά εἰσιν ἐργαλεῖα—,

1116

οἱ δὲ τοὺς ἐκ τοῦ λίνου κατασκευασθέντας ἱστοὺς ὑφόωσιν, οἱ δὲ

1117

τοὺς λαμπροτάτους ἢ λευκοὺς πρισθέντας ὀδόντας τῶν ἐλεφάντων ἀποξύουσιν,

1118

ἄλλοι δὲ ἐπὶ ταῖς προόδοις τῶν ἀναύρων,
ὅ ἐστι τῶν μὴ ἐχόντων ποταμῶν, αὔρας δηλονότι, τῶν ξηροπο‐ τάμων568

1119

ἢ τὴν γλαυκὴν λίθον τοῦ βηρύλλου ἢ τὸν τι‐ μιώτατον καὶ διαυγῆ ἀδάμαντα ἰχνεύουσιν

1120

ἢ τὴν χλωρῶς διαυγάζουσαν ἴασπιν

1121

ἢ τὸν γλαυκιόωντα λίθον τοῦ κα‐ θαροῦ, ὅ ἐστι θαλασσοειδοῦς, τοπάζου—τέσσαρες δὲ τάξεις εἰσὶ τοῦ λευκοῦ· λευκόν, γαλακτῶδες, γλαυκὸν καὶ χαροπόν—

1122

καὶ τὴν γλυκερὰν ἀμέθυστον ἡσύχως πως καὶ μετρίως καὶ ἠρέμα πορφυρίζουσαν·

1123

καὶ γὰρ παντοῖον πλοῦτον τοῖς ἀνδράσι

1124

τοῖς ἀεννάοις ποταμοῖς ἔνθα κἀκεῖσε κα‐ τάρρυτος ἡ γῆ αὔξει—ἀεννάοις δὲ τοῖς ἀεὶ ῥέουσιν—.

1125

ἀληθῶς δὲ καὶ οἱ λειμῶνες, ἀντὶ τοῦ οἱ σπειρόμενοι τόποι—λειμῶνας καὶ γὰρ ἐνταῦθα τοὺς σπειρομένους λέγει τόπους—, τοῖς φύλλοις ἀεὶ κομῶσιν, ἤτοι εὐθαλεῖς εἰσι καὶ θάλλουσι·

1126

καὶ γὰρ ἀλλαχοῦ μὲν ἡ κέγχρος αὔξεται, ἀλ‐ λαχοῦ δὲ

1127

τοῦ Ἐρυθραίου καλάμου—ὅπερ ἐστὶν εἶδος ἀρώματος καὶ θυμίαμα παρ’ αὐτοῖς—αἱ ὗλαι πάνυ θάλλουσι —τὸ δὲ Ἐρυθραῖον ἢ ὅτι ἐρυθρὰν ἔχει τὴν χροιάν, ἢ ὅτι πρὸς τῇ Ἐρυθρᾷ φέρεται—.

1128

διανοούμενος δὲ σκόπει, ὅπως ἄν σοι καὶ τὸ σχῆμα καὶ τοὺς ποταμοὺς εἴποιμι

1129

τά τε ἠνεμόεντα, ἤγουν ὑψηλά, ὄρη καὶ αὐτῆς τὰ ἔθνη τῆς γῆς.

1130

καὶ αὐτὴν μὲν ἐπὶ ταῖς τρισσαῖς πλευραῖς

1131

ἁπάσαις οὔσαις λοξαῖς ἥρμοσεν ὁμοίως εἴδει ῥόμβου—ὅπερ ἐστὶ σχῆμα τέσσαρα πλευρὰ διάλοξα ἔχον—.
569

1132

ἀλλὰ τοῖς ἑσπερίοις μὲν ὕδασι τὴν γῆν ἀποτμήγει, ὅ ἐστι διαχωρίζει, ὁμούριος, ἀντὶ τοῦ γείτων, ὁ Ἰνδὸς ὑπάρχων,

1133

καὶ τὸ κῦμα τῆς ἐρυθρᾶς θαλάσσης τὸ νότιον,

1134

ὁ δὲ Γάγγης εἰς τὰς αὐγάς, καὶ ὁ Καύκασος ἐπὶ τοῖς ἀρκτώοις μέρεσι.

1135

καὶ ταύτην μὲν πολλοὶ καὶ πλούσιοι ἄνδρες κατοικοῦσιν,

1136

οὐχ ὁμώνυμοι καὶ ὁμοῦ ὄντες, ἀλλ’ ἀμφοτέρωθεν

1137

κεχωρισμένοι, οἱ μὲν Δαρδανέες ἔγγιστα τοῦ ἀπείρου Ἰνδοῦ ποταμοῦ,

1138f

ὅθεν ἀπὸ τῶν σκοπέλων—δηλονότι τῶν ὑψηλῶν τόπων, ἀφ’ ὧν ἔστι κατασκοπήσασθαι—ὁ ναυσίπορος Ὑδάσπης λοξὸν συρό‐ μενον τὸν Ἀκεσίνην εἰσδέχεται.

1140

ἐπὶ τούτοις δὲ καὶ ὁ λαμπρὰ κύματα ἔχων Κώφης ἐπακολουθεῖ·

1141

μέσον δὲ τού‐ των τῶν ποταμῶν οἱ Σάβαι κατοικοῦσι καὶ οἱ Τοξίλοι—οἱονεὶ τοξικοὶ ἄνδρες ἢ οὕτω καλούμενοι Τοξίλοι—,

1142

ἐφεξῆς δὲ καὶ οἱ Σκόδροι· ἐπακολουθοῦσι δὲ καὶ τὰ ἄγρια φῦλα
570

1143

τῶν Πευκανέων· μετὰ τούτους δὲ οἱ τοῦ Διονύσου θε‐ ράποντες

1144

—ὑπερβαλλόντως, καὶ γὰρ περὶ τὰ μέρη ἐκεῖνα τιμᾶται παρὰ τῶν Γαργαρίδων ὁ Διόνυσος—, ὅπου ποικίλην τὴν γενεὰν τοῦ χρυσοῦ

1145

ὅ τε Ὕπανις—ὅς ἐστι ποταμὸς Σκυθίας—καὶ ὁ θαυμαστὸς Μέγαρσος φέρει·

1146

οἱ σφοδρότατοι ἐκεῖνοι τῶν ποταμῶν ἀπὸ τοῦ Ἠμωδοῦ ὄρους

1147

διεγειρόμενοι ἐπὶ τὴν Γαγγήτιδα χώραν προρρέουσι

1148

συρομένην πρὸς νότον περὶ τὰ ἔσχατα τῆς Κωλίδος γῆς —ἥ ἐστι νῆσος, ὅπου ἡ Ἀφροδίτη τιμᾶται—.

1149

καὶ αὕτη μὲν ἐπὶ τὸν βαθέα συστρέμματα ἔχοντα ποταμὸν ὠκεανὸν

1150

ὑψηλὴ προνένευκε, τοῖς ταχινοῖς οἰωνοῖς, δηλονότι τοῖς ταχέσιν ὀρνέοις, δύσβατος οὖσα·

1151

διὰ τοῦτο καὶ οἱ ἄνδρες ἐπιδοξάζουσιν αὐτὴν Ἄορνιν—διὰ τὸ μὴ δέχεσθαι ὄρνιν ἐκ τοῦ πολλοῦ ὕψους ἢ διὰ τὴν θέρμην τοῦ ἡλίου· ἐπειδὴ γὰρ ἐκεῖσε πρῶτον ἀνατέλλει ὁ ἥλιος, καὶ οὐ φέρουσι τὴν θέρμην
5αὐτοῦ—.

1152

ὑπάρχει δέ τις τίμιος καὶ θαυμαστὸς καὶ μέγας τόπος περὶ τὸν καλὰ ῥεύματα ἔχοντα Γάγγην—μεταλλάσσει δὲ ἀρτίως ἐπὶ τὰ πολεμικά—,
571

1153

ὅν ποτε ὀργιζόμενος ὁ Βάκχος ἐπὶ τὸν τιμήεντα τόπον

1154

ἐπάτησεν, ὅτε αἱ ἁπαλαὶ καὶ τρυφεραὶ

1155

τῶν Βακχῶν νεβρίδες εἰς ἀσπίδας καὶ σί‐ δηρον καὶ ὅπλα ἐγίνοντο,

1156

οἱ δὲ θύρσοι καὶ ἕλικες τῆς πολυγνάμπτου ἑλίνου, ὅ ἐστι τῆς πολυκαμποῦς ἀμπέλου, εἰς σπείρημα δρακόντων, ἀντὶ τοῦ εἰς ἕλιγμα δρακόντων,

1157

αἱ ζωστῆρες μαιμώοντο, ὅπερ ἐστὶ προεθυμοῦντο, ἤγουν εἰς διάζωσιν δρακόντων ἠλλάσσοντο

1158

τότε, ὅτε ταῖς ἀφροσύναις αὐτῶν τοῦ θεοῦ τὴν ἑορτὴν ἠτίμησαν.

1159

τούτου χάριν τὴν μὲν ὁδὸν Νυσσαίαν ἐκάλεσαν,

1160

κοσμίως δὲ καὶ ἐπιστημόνως σὺν τοῖς υἱοῖς αὐτῶν πάντα ἐτέλεσαν τὰ μυστήρια,

1161

ὁπότε αὐτὸς τὰ ἔθνη τῶν μελάνων Ἰνδῶν ὤλεσε

1162

καὶ τῶν Ἠμωδῶν ὀρέων ἐπέβη, ὑφ’ ὧντινων ὀρῶν βάσιν

1163

τοῦ ἀνατολικοῦ ὠκεανοῦ ὁ μέγας ῥοῦς φέρεται.

1164

ἐκεῖσε δύο στήλας περὶ τὰ πληρώματα στήσας τῆς γῆς

1165

χαίρων ἐπὶ
τὸ χεῦμα κατῆλθε τοῦ Ἰσμηνοῦ—ἀντὶ τοῦ ἐπὶ τὸν Ἰσμηνὸν χαίρων κατῆλθεν, ὅς ἐστι ποταμὸς Θηβῶν—.572

1166

τοσοῦτοι μὲν κατὰ τὴν γῆν ὑπέρτατοι ἄνδρες ὑπάρχουσιν—ὑπέρτατοι δὲ εἰπὼν ἐδήλωσεν, ὅτι τῶν ἐπιφανῶν μόνων ἐμνήσθη—·

1167

ἄλλοι δὲ ἔνθα κἀκεῖσε πολλοὶ ἐπὶ τὰς ἠπείρους πλανῶνται,

1168

οὓς οὐκ ἄν τις διαδήλους καὶ φανεροὺς εἴποι καὶ λέξοι

1169

θνητὸς ὑπάρχων· μόνοι δὲ οἱ θεοὶ ῥᾳδίως καὶ εὐκόλως δύνανται πάντα.

1170

αὐτοὶ καὶ γὰρ πρῶτα τὰ θεμέλια ἐτορ‐ νεύσαντο—οἱονεὶ ἐν τόρνῳ ἔθηκαν, περιεγράψαντο· τὸ σφαι‐ ρικὸν δὲ τοῦ κόσμου ἡ λέξις ἐδήλωσε—

1171

καὶ τὴν βαθεῖαν ὁδὸν τῆς ἀμετρήτου θαλάσσης ἔδειξαν·

1172

αὐτοὶ δὲ ἑδραῖα καὶ ἀσφαλῆ τὰ ἄστρα διακρίναντες ἐν τῷ βίῳ διεσάφησαν,

1173f

τοῦ δὲ πόντου καὶ τῆς βαθείας ἠπείρου ἑκάστῳ ἀνδρὶ μοῖραν ἐκληρώσαντο ἔχειν.

1175

διὰ τοῦτο καὶ ἄλλως κατὰ φύσιν καὶ παρηλλαγμένως ἑκάστη γῆ καὶ τὰ κλίματα ἔλαχε·

1176

καὶ γὰρ ἡ μέν ἐστι λαμπρὰ καὶ λευκή,

1177

ἡ δὲ με‐ λανωτέρα, ἡ δὲ ἀμφοτέρων τὴν μορφὴν ἔλαχεν·

1178

ἡ δὲ ἄλλη τῆς Ἀσσυρίας ὁμοία καὶ παραπλησία τοῖς ἄνθεσι τῆς μίλτου
—ὅ ἐστι τοῖς ἀρώμασιν· ὁ πηλὸς γὰρ αὐτῆς ῥουσιώδης ἐστίν—,573

1179

ἄλλαι δὲ ἀλλοῖαι ἤτοι ἑτεροειδεῖς· οὕτως καὶ γὰρ ὁ μέγας διανοησάμενος ἐσκέψατο Ζεύς.

1180

οὕτω τοῖς ἀνθρώποις ἑτεροῖα, οἱονεὶ ἀλληνάλλως ἔχοντα καὶ ἑτεροειδῆ, κατεσκεύασε πάντα.

1181

ὑμεῖς δέ, ὦ ἤπειροι καὶ αἱ ἐν τῇ θαλάσσῃ νῆσοι

1182

καὶ τὰ ὕδατα τοῦ ὠκεανοῦ καὶ τὰ μεγάλα τοῦ πόντου χεύματα

1183

καὶ οἱ ποταμοὶ καὶ αἱ κρῆναι καὶ τὰ βησσήεντα ὄρη—ἀντὶ τοῦ τὰ βάσιμα ἢ κατάσκια καὶ δασέα—, χαίρετε.

1184

ἄρτι γὰρ καὶ τὸ μέγα κῦμα τῆς θαλάσσης ἐπέδραμον,

1185

ἄρτι δὲ καὶ τὸν πολλὰς ἔχοντα συστροφὰς πόρον τῆς ἠπείρου, ὧντινων ἕνεκα

1186

ἐκ τῶν μακαρίων καὶ ἀθανάτων
θεῶν ἡ ἀμοιβή, ἡ ἀνταπόδοσις ἀνταξία μοι γένοιτο.574