TLG 4138 035 :: EPHRAEM SYRUS :: De recta vivendi ratione (capita xc)

EPHRAEM SYRUS Theol., vel Ephraem Graecus
(Syrus: A.D. 4)

De recta vivendi ratione (capita xc)

Source: Phrantzoles, Konstantinos G. (ed.), Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου ἔργα, vol. 3. Thessalonica: Το περιβόλι της Παναγίας, 1990: 11–35.

  • Dup. Assemani, J.S., Sancti patris nostri Ephraem Syri opera omnia, vol. 2 Rome (1732) 56c–72d.
  • Caput 1: p. 11
  • caput 2: p. 11
  • caput 3: p. 11
  • caput 4: pp. 11–12
  • caput 5: p. 12
  • caput 6: p. 12
  • caput 7: p. 12
  • caput 8: p. 12
  • caput 9: pp. 12–13
  • caput 10: p. 13
  • caput 11: p. 13
  • caput 12: p. 13
  • caput 13: pp. 13–14
  • caput 14: p. 14
  • caput 15: p. 14
  • caput 16: p. 14
  • caput 17: p. 14
  • caput 18: p. 15
  • caput 19: p. 15
  • caput 20: p. 15
  • caput 21: p. 15
  • caput 22: pp. 15–16
  • caput 23: p. 16
  • caput 24: p. 16
  • caput 25: p. 16
  • caput 26: p. 16
  • caput 27: pp. 16–17
  • caput 28: p. 17
  • caput 29: p. 17
  • caput 30: p. 17
  • caput 31: p. 17
  • caput 32: p. 18
  • caput 33: p. 18
  • caput 34: p. 18
  • caput 35: pp. 18–19
  • caput 36: p. 19
  • caput 37: p. 19
  • caput 38: pp. 19–20
  • caput 39: p. 20
  • caput 40: pp. 20–21
  • caput 41: p. 21
  • caput 42: pp. 21–22
  • caput 43: p. 22
  • caput 44: pp. 22–23
  • caput 45: p. 23
  • caput 46: p. 23
  • caput 47: p. 23
  • caput 48: pp. 23–24
  • caput 49: p. 24
  • caput 50: p. 24
  • caput 51: p. 24
  • caput 52: p. 25
  • caput 53: p. 25
  • caput 54: p. 25
  • caput 55: p. 25
  • caput 56: p. 26
  • caput 57: p. 26
  • caput 58: p. 26
  • caput 59: p. 26
  • caput 60: p. 27
  • caput 61: p. 27
  • caput 62: p. 27
  • caput 63: p. 27
  • caput 64: p. 27
  • caput 65: pp. 27–28
  • caput 66: p. 28
  • caput 67: p. 28
  • caput 68: pp. 28–29
  • caput 69: p. 29
  • caput 70: p. 29
  • caput 71: p. 29
  • caput 72: pp. 29–30
  • caput 73: p. 30
  • caput 74: p. 30
  • caput 75: p. 31
  • caput 76: p. 31
  • caput 77: p. 31
  • caput 78: pp. 31–32
  • caput 79: p. 32
  • caput 80: p. 32
  • caput 81: p. 32
  • caput 82: p. 32
  • caput 83: pp. 32–33
  • caput 84: p. 33
  • caput 85: pp. 33–34
  • caput 86: p. 34
  • caput 87: pp. 34–35
  • caput 88: p. 35
  • caput 89: p. 35
  • caput 90: p. 35

Citation: Chapter — (line)

t

Περὶ ὀρθοῦ βίου κεφάλαια ϙʹ

1

αʹ. Ὀρθοῦ βίου ὀρέγῃ; Ταπεινοφροσύνην ἄσκησον· ταύτης γὰρ ἐκτὸς ὀρθὸς βίος οὐχ ἵσταται.

2

βʹ. Ὁδοιπόρος ἀνὴρ ἀρχὴν ὁδοῦ ἀπολέσας, ἐν ἀλλοδαπῇ χώρᾳ ὁ τοιοῦτος πλανᾶται· καὶ ὁ ἐκκλίνας ἑαυτὸν τῆς ὁδοῦ τῶν ταπεινῶν, οὐ πήξει σκηνὴν αὑτοῦ ἐν παρεμβολαῖς ὁσίων.

3

γʹ. Ἔργασαι ἐν ταπεινοφροσύνῃ πάντα τὰ ἔργα σου, ἐπ’ ὀνόματος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· καὶ ἐν τούτῳ ὑψωθήσεταί σου ὁ καρπὸς εἰς οὐρανόν. Ἡ γὰρ ὑπερηφάνεια ἔοικεν ὑψηλοτάτῳ δένδρῳ σεσηπότι, πάντοθεν εὐθρύπτους ἔχοντι τοὺς κλάδους· καὶ ἀνελθὼν ἐν αὐτῷ ταχέως κατερράγη
5ἐξ ὕψους.

4

δʹ. Ἀρχὴ ἐγκαταλείψεως ἀνθρώπου, ἀφιστᾶν ἑαυτὸν τῆς ταπεινοφρο‐ σύνης· καὶ ὁ ἐγκαταλειφθεὶς ὑπὸ Θεοῦ, πνιγήσεται, ὡς Σαοὺλ ὑπὸ πονηροῦ πνεύματος.11

5

εʹ. Πνιγμὸν χαλεπὸν ἡγοῦ τὰς τῶν ἁμαρτιῶν συνοχάς, καὶ τὸ μὴ ἀνα‐ δῦναι ἐκ τῆς πλημμύρας αὐτῶν, ἕως ὥρας θανάτου.

6

ϛʹ. Ἐὰν κατανοήσῃς ἀκριβῶς, εὑρήσεις τὰς παγίδας τοῦ Ἐχθροῦ κε‐ χρισμένας μέλιτι καὶ γλυκασμῷ· ἵν’ ὁ θέλων γεύσασθαι τοῦ μέλιτος ὑπὸ πα‐ γίδος συλληφθήσεται.

7

ζʹ. Μὴ ἐπιθύμει τοῦ τοιούτου μέλιτος, καὶ ὑπὸ παγίδος οὐ μὴ ἁλοίης· ἡ γὰρ γλυκύτης αὐτοῦ ἔσχατον χολῆς καὶ πικρίας ἐμπιμπλᾷ τοὺς ἰδίους ἐραστάς.

8

ηʹ. Ταπεινοφροσύνην ἀγάπα, καὶ ὑπὸ παγίδος διαβολικῆς οὐ συλλη‐ φθήσῃ ποτέ· ἀνώτερος γὰρ ἔσῃ σφόδρα τῶν παγίδων τοῦ Ἐχθροῦ, ὑπὸ ὀξυ‐ τάτου πτεροῦ κουφιζόμενος ἀεί.

9

θʹ. Ἐὰν θεάσῃ τινὰ νεανιευόμενον, πιθανὸν τῇ ὄψει καὶ ἀνθηρὸν τῇ
ἐσθῆτι, ὄχλον σωμάτων περιφέροντα, μὴ ζηλοῦ, μηδὲ θορυβοῦ· ἀλλ’ ἐγκρα‐ τὴς γενοῦ τοῦ διανοήματος καὶ ὄψει αὐτὸν μετ’ ὀλίγον σβεννύμενον. Μόνοι γὰρ ἐξήνθησαν καὶ διέλαμψαν οἱ κατὰ βούλησιν Θεοῦ πολιτευσάμενοι.12

10

ιʹ. Οἱ γενόμενοι σπουδαῖοι, εὐάρεστοι τῷ Κυρίῳ, οὐ προσεῖχον τοῖς ἀν‐ θηροῖς τοῦ βίου· ἐπιστάμενοι σαφῶς, ὅτι ὡς ἄνθος χόρτου ταχὺ ξηρανθήσον‐ ται· ἡμεῖς δὲ οἱ ἀμελεῖς, ἐὰν θεασώμεθα πολυσαρκίαν σώματος, ἐρυθρὸν ταῖς παρειαῖς, τοῦτον μακαρίζομεν, κἂν ἐσχάτῃ ἀσεβείᾳ κατάκειται ὁ τοιοῦ‐
5τος· πόρρω ἀφ’ ἑαυτῶν ῥίψαντες τὸν ἐπίπονον βίον, οὐκ ἐπιστάμενοι ὁποῖον ἀξίωμα ἔχει τῶν ἀσκητῶν ὁ βίος. Τούτου χάριν σωφροσύνη μεμίσηται παρ’ ἡμῶν, καὶ ὁ ἁγιασμὸς ἐβδέλυκται.

11

ιαʹ. Μὴ πρόσχωμεν, ἀδελφοί, παιδικοῖς ἀθύρμασιν, ἀλλὰ τέλειον βίον ἀναλάβωμεν ἀεί, ἵνα μὴ στερηθῶμεν τῆς χαρᾶς τῶν ἀσκητῶν, καὶ παραδο‐ θῶμεν εἰς αἰωνίαν κόλασιν.

12

ιβʹ. Μακάριος ὁ πιανθεὶς ταῖς ἀγαθαῖς ἐλπίσι, καὶ λαμπρυνθεὶς ἐν ἀγα‐ θαῖς ἐννοίαις· τὸ γὰρ κλέος τούτου πολὺ καὶ ἄληκτον.

13

ιγʹ. Ἡσυχίαν μεταδιώξωμεν, ἵνα θεωροῦντες τὰ ἑαυτῶν πλημμελήμα‐ τα ταπεινωθῶμεν ἀεί, καὶ οὐχ ἵνα θρέψωμεν οἰήσεως λογισμὸν ἢ πονηρίας, καθάπερ τὰ ἰοβόλα ζῶα.13

14

ιδʹ. Ἀγαπήσωμεν τὴν ἡσυχίαν, ἵνα σχῶμεν καθαρὰν τὴν καρδίαν καὶ ἄσπιλος φυλαχθῇ ἀπὸ φθορᾶς ἁμαρτιῶν, ὃν ἐπιστεύθημεν, ναός.

15

ιεʹ. Καλὴ ἡ προσευχὴ μετὰ στεναγμῶν καὶ δακρύων, καὶ ταῦτα καὶ ἡσύχως προχεόμενα. Τὸ δὲ εἰς ἀκουστὸν κράζειν ἀνθρωπαρεσκείας σημεῖον. Ὁ δὲ ἐν γνώσει καὶ πίστει προσευχόμενος, τὸν Κύριον ἐνώπιον αὐτοῦ προο‐ ρᾷ, καθότι ἐν αὐτῷ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καί ἐσμεν.

16

ιϛʹ. Ἐὰν πεπώρωταί σου ἡ καρδία, κλαῖε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἐπιστάζῃ σοι φωτισμὸν γνώσεως, καὶ μὴ σκῶπτε τοὺς ἐν θερμότητι καρδίας βοῶντας εἰς οὐρανόν.

17

ιζʹ. Ὁ γὰρ σκώπτων τοὺς πονητικούς, δοῦλον παρέσχεν ἑαυτὸν τῷ Δολίῳ, ἐκείνου ἐπιτελῶν τὰ μυσαρὰ θελήματα. Ὁ τοιοῦτος οὐ μὴ εὕρῃ χα‐
ρὰν τὴν ἡτοιμασμένην τοῖς δούλοις τοῦ Κυρίου.14

18

ιηʹ. Σὺ δέ, ἀσκητά, ἐν γνώσει ἐπιτέλει τὰ ἔργα σου πάντοτε, καὶ μὴ διδῶμεν ἀφορμὴν τοῖς ζητοῦσιν ἀφορμήν.

19

ιθʹ. Οὐαὶ τῷ ἀνελεήμονι· καὶ οὐαὶ τῷ δολίῳ· καὶ οὐαὶ τῷ τρυφητῇ· πικρὸς γὰρ συναντήσει αὐτοῖς ὁ ᾅδης. Ὑποδούλους γὰρ ἑαυτοὺς παρέχουσι χάριν γαστριμαργίας, καὶ τὸν Θεὸν ἀθετοῦσιν, ἵνα ἀρχὴν καὶ ἀξίαν εὕρωσιν ἐν τῷ ματαίῳ βίῳ τούτῳ. Ἦλθεν ἄφνω θάνατος, ἐξήρανε τὸν λαιμόν, ἐν ᾧ
5τὰ λαμπρὰ ἐδέσματα ἐδέχοντο συνεχῶς, κατήργησε τὴν ἀρχήν, δι’ ἧς ἠθέ‐ τουν τὸν ποιήσαντα αὐτούς. Ἔρριπται λοιπὸν ἐπὶ γῆς, ὡς κοπρία, τὰ σώμα‐ τα τῶν ἀθλίων, καὶ ἄγονται αἱ ψυχαὶ εἰς τὸν τόπον τὸν ἴδιον.

20

κʹ. Τὰ τερπνὰ τοῦ βίου θεωρῶν, πρόσεχε μὴ ἑλκυσθῇς· ἐν αὐτοῖς γὰρ κέκρυπται ἡ παγὶς τοῦ θανάτου. Καὶ γὰρ ὁ ἁλιεὺς οὐ γυμνὸν χαλᾷ τὸ ἄγκι‐ στρον.

21

καʹ. Τῇ ἐπιθυμίᾳ ὁ Ἐχθρός, ὡς δέλεαρ ἐν ἀγκίστρῳ, κέχρηται, ἵνα ἅ‐ πασαν ψυχὴν ὑπεύθυνον ἑαυτῷ κατεργάσηται ὁ μιαρός.

22

κβʹ. Ἡ πρώτη συλληφθεῖσα ψυχὴ παγὶς ἔσται ἑτέραις πρὸς τὸ ἐκείνου θέλημα, ἐγγλυκαίνουσα τὰς μὴ πειρασθείσας ψυχὰς τῇ τοῦ Δράκοντος πικρίᾳ. Καὶ γὰρ πέρδιξ συλληφθεὶς δέλεαρ ἔσται τοῖς μήπω ὑπὸ βρόχων ἁλοῦσι· στήσας γὰρ τοῦτον ὁ θηρευτής, κύκλῳ αὐτοῦ τοὺς βρόχους, τοὺς15
5καλῶς ἱπταμένους θηρεύει.

23

κγʹ. Τὴν ἀρετὴν ἄσκει μὴ ἐκκακῶν ἐν τοῖς πόνοις· δίχα γὰρ πόνων ἀρετὴ οὐ γνωρίζεται.

24

κδʹ. Ἄνω ἔχε ἐν τοῖς πόνοις τὸ τῆς ψυχῆς ὄμμα· καὶ θεωρῶν τὴν χα‐ ρὰν ἐκείνην, οὐ παραιτήσῃ τοὺς πόνους.

25

κεʹ. Πόνον πόνει ἐμπόνως, ἵνα διαδράσῃς τῶν ματαίων πόνων τοὺς πόνους· οἱ γὰρ πόνοι τῶν δικαίων καρπὸν ζωῆς βλαστάνουσιν· οἱ δὲ τῶν ἁμαρτωλῶν, πλήρεις εἰσὶν ἀγχόνης.

26

κϛʹ. Κατὰ Θεὸν ὑπόμεινον τὰς θλίψεις τοῦ ἐνεστῶτος βίου, καὶ οὐ μα‐ ταιωθήσῃ τῆς ἐλπίδος τῶν Ἁγίων. Ὁ γὰρ ζυγὸς τοῦ Ἐχθροῦ λύπην ἔχει ἐν ἑαυτῷ τὸν θάνατον τίκτουσαν.

27

κζʹ. Οἱ μάταιον βίον πονοῦντες, τοὺς ἐν γνώσει πονοῦντας ὑποσκελίσαι βούλονται, ἵνα μὴ ἐκ τοῦ σύνεγγυς τὸν ἔλεγχον ἔχωσιν· ἡ δὲ ἐκείνων κατά‐ πτωσις στεφανίτας ἀναδείκνυσι τοὺς τῆς εὐσεβείας ἀθλητάς.16

28

κηʹ. Ταπεινοφροσύνην ἄσκησον, ἵνα μηδὲν ζημιωθῇς τῶν καλῶς εἰρ‐ γασμένων· εἰ δὲ ταύτην ἀπώσῃ, σὺν τοῖς ματαιοπόνοις καὶ αὐτὸς λογισθή‐ σῃ.

29

κθʹ. Χειραγωγεῖν ψυχὴν βούλει; Ἀσφαλίζου σεαυτὸν πάντοθεν ὡς συ‐ νετός, ἵνα μὴ καταποντισθῇς ὑπὸ ἡδονικῶν λογισμῶν, καὶ τὸ πτῶμα ἐν τῷ λιμένι γένηται.

30

λʹ. Ἐὰν λιμένα βούλει εἶναι ἀσφαλῆ, τοὺς προβόλους ἀλκίμους καθε‐ δραίωσον, ἵνα μὴ ὑπὸ λαίλαπος ἡδονῶν σαλευθῶσιν εὐχερῶς, καὶ ναυάγιον ἀντὶ λιμένος ἔσῃ.

31

λαʹ. Μὴ ἔμπλεκε ἄγκυραν τῇ ἀγκύρᾳ, ἐὰν κοῦφόν τι ὑπολέλειπται ἐν σοί, ἵνα μὴ κατασπασθῇς ὑπὸ παθῶν εὐχερῶς. Ὁ γὰρ βουλόμενος ἀνελκύ‐ σαι τὸν πεσόντα ἐν λάκκῳ, ἀνδρείῳ λογισμῷ ἐπιλαβέσθαι ὀφείλει, ἵνα μὴ ὑπὸ τῆς ἐκείνου ἀγκύρας κατασπασθῇ ἐν τῷ αὐτῷ βόθρῳ. Οἱ γὰρ ἐμπαθεῖς
5λόγοι, ὅταν εὕρωσι χῶρον, ὡς ὑπὸ ὀγκίνων καθέλκουσι τὴν ψυχήν.17

32

λβʹ. Φεῦγε ἀεὶ συντυχίας ἐπιβλαβεῖς, καὶ ἐν εὐδίαις πολλὴ ἡ ψυχή σου.

33

λγʹ. Βλάβος καθίσταται μοναχός, μὴ πράττων ἐν συνέσει πνευματικῇ πάντα αὑτοῦ τὰ ἔργα. Ἀκεραίους γὰρ καὶ σοφοὺς βούλεται ὁ λόγος ὑπάρ‐ χειν πάντας ἡμᾶς.

34

λδʹ. Ἐὰν μὴ ἐπυρώθης σφόδρα ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μὴ θέλε ἀκούειν ἀλλοτρίους λογισμούς. Διττὸν γὰρ πόλεμον εὑρήσεις ἐν αὐτοῖς· προηγουμένως μὲν τὸ ταῖς μνήμαις τῶν ἀκουσθέντων ἐνασελγαίνειν τὴν ψυ‐ χήν· ἐπὶ τὰ δὲ ἐναντίωσιν φέρειν ὑπὸ τοῦ ὑποθεμένου, ὅταν μὴ γενναίᾳ
5ψυχῇ τὰ πάθη ἀνατρέψῃ τῇ σταυροφόρῳ δυνάμει. Ὁ γὰρ τοιοῦτος, ὅταν πά‐ λιν ἐξ ἀμελείας τοῖς αὐτοῖς περιπέσῃ πάθεσιν, ὃν εἵλετο διορθωτήν, ὡς πο‐ λέμιον καθορᾷ. Ἐκεῖνος δέ, ἐὰν ᾖ συνετός, λήθην προσποιεῖται πρὸς τὸν ὑποθέμενον αὐτῷ.

35

λεʹ. Ὥσπερ τις ἔχων περιστερὰν ἐν οἴκῳ, καὶ εὑροῦσα ἀνεῳγμένην θυ‐
ρίδα ἐκπετασθείη τοῦ οἴκου, οὐ μετὰ ῥάβδου ἢ λίθου τὴν ἀνάκλησιν ποιεῖται ταύτης, ἀλλ’ ἐπιρράνας σπέρματα, ἐν συνέσει βούλεται ταύτης ἐπιλαβέσθαι. Πολλῆς τοίνυν συνέσεως καὶ ἐμπειρίας ἐπιδέεται, ὁ τὸν ῥύπον τῶν λογι‐18
5σμῶν καθῆραι βουλόμενος.

36

λϛʹ. Ἐὰν τῇ ἀναγνώσει κέχρησαι, μὴ τὸ γοργὸν καὶ ῥητορικὸν δίωκε μόνον· μηδὲ ἄχρι τούτου ἔστω σοι τὸ σπουδαζόμενον, ἵνα μὴ ὁ τῆς αὐταρε‐ σκείας δαίμων πλήξῃ σὴν καρδίαν. Ἀλλὰ καρπίζου ἐξ αὐτῶν τὰ τῆς ψυχῆς ἰάματα, ὥσπερ ἡ σοφὴ μέλισσα ἐπισυνάγουσα ἐκ τῶν ἀνθῶν τὸ μέλι.

37

λζʹ. Ὥσπερ κενόδοξος ἀνήρ, τῇ περιουσίᾳ πένης ὤν, ἐπιθῇ ἑαυτῷ ὄνο‐ μα βασιλέως, οὐκ ἔστι δὲ βασιλεύς, οὕτω καὶ μοναχὸς κρυφῇ ἐσθίων καὶ ἐπὶ τραπέζης ἀδελφῶν ὑποκρινόμενος ἀσιτείαν καὶ ἐγκράτειαν, οὐκ ἔστιν ἀσκη‐ τής· ἱστὸν γὰρ ἀράχνης ὁ τοιοῦτος ὑφαίνει. Οὐ γὰρ τὴν τῶν Ἁγίων ὁδὸν
5ὀρθὴν βαδίζει, ἀλλὰ τὴν τῶν ἀνθρωπαρέσκων· πρὸς ὃν τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔφησεν· διεσκόρπισεν ὀστᾶ ἀνθρωπαρέσκων.

38

ληʹ. Ἐὰν ἀπετάξω τῷ κόσμῳ, ἐπιμελοῦ τοῦ ἔργου σου, ἵνα τοῦ ζητου‐ μένου μαργαρίτου ἐπιτύχῃς. Τινὲς γὰρ ἀποταξάμενοι τῷ κόσμῳ, ἀνεχώρη‐ σαν τοῦ βίου, οἱ μὲν καὶ στρατείαν καταλείψαντες, οἱ δὲ καὶ πλοῦτον δια‐ σκορπίσαντες. Ἔσχατον δὲ ἰδίῳ θελήματι ἀχθέντες κατέπεσον. Καθότι οὐδὲν19
5ταλαιπωρότερον θελήματι ἰδίῳ κρατεῖσθαι καὶ μὴ κατὰ βούλησιν Θεοῦ πο‐ λιτεύεσθαι. Οὗτοι μὲν γὰρ τῇ αὐθεντικῇ πύλῃ ὑπεκρίθησαν ὑποκεχωρηκέναι τῶν τοῦ βίου πραγμάτων, τῇ δὲ παραθύρᾳ εὕρηνται ἐνδότερον.

39

λθʹ. Ὥσπερ οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ, μετὰ τὸ ἐξελθεῖν τῆς καμίνου τῆς σιδηρᾶς καὶ διασωθῆναι διὰ τῆς ἐρυθρᾶς θαλάσσης καὶ ἀπολαῦσαι τοιούτων δωρεῶν, θελήματι ἰδίῳ ἀχθέντες εἰς τὴν ἤπειρον ἐναυάγησαν, καὶ ἐκ τοσούτου πλή‐ θους τῶν ἠριθμημένων, δύο ἐσώθησαν, οἱ τὸ λόγιον Κυρίου μὴ παραπικρά‐
5ναντες καὶ τὴν βουλὴν τοῦ Ὑψίστου ὁσίως φυλάξαντες.

40

μʹ. Οἱ ἀποταξάμενοι τῷ κόσμῳ οὐδὲν κοινὸν ἔχουσι μετὰ τοῦ κόσμου. Οὗτοι, κἂν εἰς κεφαλὴν καταστῶσιν, ὡς μὴ ἄρχοντές εἰσιν· εἰ δὲ καὶ καθαι‐
ρεθῶσιν, οἱ αὐτοὶ τυγχάνουσι τῷ λογισμῷ. Οἱ δὲ παρενεχθέντες τοῦ εὐσε‐ βοῦς λογισμοῦ, πρὸς μὲν τὰ ἡδέα τοῦ κόσμου πρόχειροι τυγχάνουσι, καὶ οὐ‐20
5κέτι λοιπὸν περὶ ἀρετῆς ὁ ἀγὼν αὐτοῖς ὑπάρχει· ἀλλὰ τὸν ζυγὸν ἀπορρίψαν‐ τες ἐπιμελεστέρως οἰκοδομοῦσιν, ἃ πάλαι καλῶς κατέλυσαν. Ὥσπερ γὰρ παρθένος σεμνοτάτη ἐν ταμιείῳ θαλαμευομένη τὰς αἰσθήσεις διαφθαρείη, τὴν αἰδῶ ἀποβαλοῦσα ἀναισχύντως τὰ ἀθέμιτα ἐπιτελῇ, μήτε Θεὸν φοβου‐ μένη, μήτε ἀνθρώπους ἐντρεπομένη· ἀλλ’ οὐ παρὰ τοῦτο τὰς χεῖρας Θεοῦ
10διαδράσει. Ἡ γὰρ ἡμέρα ἑκάστου τὸ ἔργον δηλώσει, ὅτι ἐν πυρὶ δοκιμασθή‐ σεται.

41

μαʹ. Μακάριος ὁ ἔργῳ κηρύσσων τὴν ἀρετήν. Τὸ γὰρ λέγειν τὰ οἰκεῖα τῆς ἀρετῆς καὶ τὰ ἐναντία πράσσειν, οὐ σῴζει. Ὥσπερ οὐδὲ ὁ περὶ σωφροσύ‐ νης διαλεγόμενος καὶ φαῦλα διαπραττόμενος τῶν βραβείων ἐπιτεύξεται.

42

μβʹ. Μὴ κατατρύχου τῇ διανοίᾳ, θεωρῶν τοὺς φιληδόνους τὰ ἡδέα ἀφόβως ἐπιτελοῦντας· τὸ γὰρ ἄνθος αὐτῶν δυσωδίας μεμέστωσται· τὸ δὲ
τῶν φιλαρέτων ἐν φωτὶ διαλάμπον, εὐωδίας πεπλήρωται. Ἐπίμενε οὖν τῇ ἀρετῇ, ἵνα καὶ ἐπὶ τῶν ταῖς ὑγραῖς καὶ διαλελυμέναις ἀνακειμένων ἡδοναῖς21
5θαυμασθήσῃ· κἂν γὰρ μὴ προφανῶς βούλωνται τοῦτο ποιεῖν, ἀλλ’ ἐν ἑαυ‐ τοῖς μακαρίζουσι τοὺς ἐργάτας τῶν ἀρετῶν.

43

μγʹ. Ὅταν θεάσῃ σώματα δι’ ἐπιμελείας λάμποντα πρὸς ἔρωτα αἰ‐ σχρόν, μὴ θαύμαζε ἐπὶ τούτοις, μηδὲ ἐξαπατάτω σε ἡ τοῦ δέρματος χρόα μετ’ ὀλίγον εἰς κόνιν καταλύουσα, ἀλλὰ ψάλλε μετὰ στεναγμοῦ ἐν σεαυτῷ, λέγων· μνήσθητι, Κύριε, ὅτι χοῦς ἐσμεν. Ἄνθρωπος ὡσεὶ χόρτος αἱ ἡμέραι
5αὐτοῦ, ὡσεὶ ἄνθος τοῦ ἀγροῦ οὕτως ἐξανθήσει· ὅτι πνεῦμα διῆλθεν ἐν αὐτῷ, καὶ οὐχ ὑπάρξει, καὶ οὐκ ἐπιγνώσεται ἔτι τὸν τόπον αὐτοῦ. Τὸ δὲ ἔλεος τοῦ Κυρίου ἀπὸ τοῦ αἰῶνος καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος ἐπὶ τοὺς φοβουμένους αὐτόν. Καὶ ἐν τούτῳ, χάριτι Θεοῦ, οὐκ ἔσῃ αἰχμάλωτος τῷ Πονηρῷ.

44

μδʹ. Δέου τοῦ Κυρίου ἐμπόνως, ὅπως χαρίσηταί σοι πνεῦμα σωφροσύ‐ νης τελείας, ἵνα καὶ ἐν ταῖς νυκτεριναῖς φαντασίαις διαδράσῃς τὰς ἐπιβουλὰς
τοῦ Πονηροῦ, ὃν τρόπον τις θεάσοιτο ἑαυτὸν διωκόμενον ὑπὸ θηρίου, ἢ ὑπό τινος μετὰ λαμπάδος πυρός, καὶ ἅλλεται δῆθεν ἀπὸ δώματος εἰς δῶμα τοῦ22
5μὴ φλογισθῆναι ὑπὸ τοῦ πυρός.

45

μεʹ. Ὥσπερ οὐκ ἔστι διὰ χρημάτων γράμματα ἢ τέχνην ὠνήσασθαι ἀκαματί, οὕτως οὐκ ἔστι μοναχὸν γενέσθαι δίχα ἐπιμελείας καὶ ἐπιπόνου ὑπομονῆς.

46

μϛʹ. Ὥσπερ τὴν κεφαλὴν προτιμοτέραν ἔχεις ὑπὲρ πάντα τὰ μέλη τοῦ σώματός σου, καὶ εἴτε λίθος σοι ἐπαχθῇ, εἴτε ῥόπαλον, εἴτε ξίφος, τὰ λοιπὰ μέλη τοῦ σώματος προτείνεις, ἀνακουφίσαι βουλόμενος τῆς κεφαλῆς τὴν πληγήν, εἰδὼς ὅτι ταύτης ἐκτὸς ζῆν ἐν τῷδε τῷ βίῳ οὐ δυνατόν· οὕτως ἔ‐
5στω σοι προτιμοτέρα πάντων ἡ πίστις τῆς ἁγίας καὶ ὁμοουσίου Τριάδος, καθότι δίχα ταύτης ζῆν τινα τὴν ὄντως ζωήν, τῶν ἀμηχάνων ἐστίν.

47

μζʹ. Ἐν ὅλῃ καρδίᾳ σου ἔλπιζε ἐπὶ Κύριον, καὶ ἐπιβουλὰς κακούργων διαδράσεις εὐχερῶς· οὐ γὰρ παρόψεται Κύριος τοὺς δουλεύοντας αὐτῷ.

48

μηʹ. Ἐγλίχετο ἀπατᾶν ἡ Αἰγυπτία τὸν φιλόθεον Ἰωσήφ, καὶ τυραννι‐
κῶς ἤπειγε πρὸς τὸν διεστραμμένον σκοπόν. Ὁ δὲ νέος ἐδρόσιζε τὴν ἰδίαν ψυχὴν τῇ τοῦ Παντοκράτορος μνήμῃ, ἵνα μὴ καταφλεχθῇ ὑπὸ πυρὸς ἀνό‐ μου. Ἠσφαλίζετο δὲ τὰς αἰσθήσεις, ὅπως μὴ δῷ χώραν ἀλλοτρίοις λογι‐23
5σμοῖς καὶ αἰχμάλωτος γένηται ὑπὸ ἀσέμνου γυναικός. Ἐθεώρει γὰρ αὐτὴν ἀεί, ὡς παγίδα θανάτου· καὶ ὑπομείνας πειρασμόν, στεφανίτης γέγονε καὶ βασιλεὺς Αἰγύπτου.

49

μθʹ. Ἔδοξαν παράνομοι ἐπανίστασθαι ἐν Βαβυλῶνι κατὰ ψυχῆς ὁσίας, ἵνα μιάνωσιν αἰσχρῶς· ἀρωγὸν δὲ ἐσχηκυῖα τὸν Θεὸν τὸν ὕψιστον, τούτους κατέβαλεν εὐχερῶς. Συνέδριον δὲ συστησάμενοι κατὰ τῆς μακαρίας, ὡς αὐ‐ τοὶ ἐνόμιζον, καὶ οὐκ ἔγνωσαν οἱ ματαιόφρονες, ὅτι ἐν αὐτῷ ἔμελλον δέξα‐
5σθαι ἀπόφασιν θανάτου. Οὐ γὰρ παιχθήσεται ὁ ἀκοίμητος ὀφθαλμός.

50

νʹ. Ἐν τῇ στενῇ καὶ τεθλιμμένῃ ὁδῷ βαδίσωμεν, ἀδελφοί, ἵνα τίμιοι γενόμενοι φρουρὸν ἔχωμεν τὸν Θεόν.

51

ναʹ. Οἱ μαργαρῖται ἀεὶ ἐν τοῖς ἐνδοτάτοις ταμιείοις φυλάττονται· τὰ δὲ
ἄχρηστα ἤδη ἐν πλατείαις, ὡς κοπρία, περιρρίπτονται.24

52

νβʹ. Ἐάν τις σε λοιδορῶν ἐξείπῃ ἃ διεπράξω φαῦλα, ἑαυτὸν αἰτιῶ μᾶλλον ὑπὲρ τὸν ἕτερον· σὺ γὰρ τὰ σεαυτοῦ ἔργα κατῄσχυνας, ὅπερ παρ’ ἑτέ‐ ρου ψιλῷ λόγῳ ἀκοῦσαι οὐκ ἀνέχῃ. Μὴ σίγαζε ἐκεῖνον τῇ ἀπειλῇ τοῦ θυ‐ μοῦ, ἀλλὰ σαυτὸν διόρθωσαι τοῦ μὴ ποιεῖν τὰ φαῦλα· ἡ γὰρ δυσωδία τοῦ
5ἔργου γνώριμόν σε καθίστησιν, ὅτι ἐπίβουλος ὑπάρχεις τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς.

53

νγʹ. Διάσμηξον σεαυτὸν τῶν ἀθεμίτων πράξεων διὰ τῆς μετανοίας, καὶ λοιδόρου ψόγος οὐ μή σε καταπτήξει.

54

νδʹ. Ἀνθίστασο τῇ ἁμαρτίᾳ, ὦ τῆς ζωῆς ἐργάτα, καὶ μὴ φοβοῦ πειρα‐ σμοῦ παρουσίαν· οὐ γὰρ βλάψει ἡ πεῖρα τὸν γενναῖον ἀθλητήν.

55

νεʹ. Δεῖ οὖν ἡμᾶς διὰ τοῦ πυρὸς τοῦ θείου τῷ πυρὶ ἀνθίστασθαι. Ὥ‐ σπερ ἡ πλίνθος ὠμὴ οὖσα ἀσθενὴς ὑπάρχει καὶ ἐπίσαθρος, ἡνίκα δὲ προσο‐ μιλήσῃ τὸ πῦρ, καὶ τὴν ὄπτησιν δέξηται, τέλος γίνεται πυρὶ καὶ φραγμὸς τοῦ ὕδατος. Καὶ ὥσπερ ἐν κεραμίῳ ὕδωρ, οὕτως ἡ κάμινος συνέχει ἐν αὐτῇ
5τὴν ἐξαφθεῖσαν φλόγα· αὐτὴ δὲ ἡ κάμινος ἐκ πλίνθου διήρτηται.25

56

νϛʹ. Γενοῦ καὶ αὐτὸς στιβαρὸς ἐν πειρασμοῖς καὶ θλίψεσι, καὶ ἀντίστα ταῖς ἐμπυρακτούσαις ἡδοναῖς, ἵνα μὴ ὥσπερ ἡ ὠμὴ πλίνθος ὑπὸ σταγόνων ὑετοῦ διαλυθῇς, καὶ ἣν δοκεῖς πῆξιν οὐκ ἔχῃ.

57

νζʹ. Μή, ὃ δοκεῖς πράττειν καλόν, ἀγαθὸν εἶναι ἡγοῦ, ἀλλὰ τὸ μαρτυ‐ ρούμενον ὑπὸ ἀνδρῶν εὐσεβῶν.

58

νηʹ. Ἄκουε τῆς φωνῆς τοῦ Κυρίου, ἵνα σοι βοηθήσῃ καὶ τὰς χεῖρας ἐπιβάλῃ ἐπὶ τοὺς θλίβοντάς σε καὶ τοὺς ἐχθρούς σου ταπεινώσῃ· ἵνα μὴ πα‐ ρακούσας ἀκούσῃ· ἐξαπέστειλεν αὐτοὺς κατὰ τὰ ἐπιτηδεύματα τῶν καρδιῶν αὐτῶν, πορεύσονται ἐν τοῖς ἐπιτηδεύμασιν αὐτῶν.

59

νθʹ. Ἀγωνίζου μὴ δουλεύειν ἰδίῳ θελήματι, ἀλλ’ ὑπήκοος γενοῦ τῶν φοβουμένων τὸν Κύριον, καὶ ἐν τῷ ἐλέει τοῦ Θεοῦ συντρίψεις τὴν κεφαλὴν τοῦ Δράκοντος. Ἐν ὅσῳ δὲ καταφέρῃ ῥᾳδίως πρὸς τὰ σεαυτοῦ θελήματα, γίνωσκε σεαυτὸν μακρὰν ἀφεστηκότα τῆς τελειότητος· καὶ ὅσον ἀπέχῃ τε‐
5λειότητος, τοσοῦτον ἐπιδέῃ παιδείας τε καὶ διδασκαλίας.26

60

ξʹ. Ὑπόμεινον τὴν θλῖψιν ἐν Κυρίῳ, ἵνα χαρά σε περιλάβῃ· ὑπόμεινον τὸν κόπον, ἵνα εὕρῃς τὸν ἔγκαρπον μισθόν. Ὁ λατόμος κόπτων τὴν πέτραν, καὶ ὁ χαλκεὺς ἐλαύνων τὸν σίδηρον, κομιοῦνται τὸν μισθόν.

61

ξαʹ. Ὁ φεύγων πόλεμον, οὐδὲ λαφύρων κρατήσειε· καὶ ὁ φεύγων παι‐ δείαν, ἐν φρονίμοις οὐ διαμεριεῖται κλῆρον.

62

ξβʹ. Ἀνάβηθι εἰς ὕψος καὶ ὄψει τὰ γήϊνα πάντα ταπεινὰ καὶ εὐτελῆ· εἰ δὲ κατέλθῃς ἐξ ὕψους, οἰκίσκον κεκονιαμένον ἐκθαυμάσεις.

63

ξγʹ. Ἐπίβα τῇ γνώσει, ὦ τῆς εὐσεβείας ἐργάτα, καὶ ἀντὶ ὀχήματός σε ἀναβαστάσει, καὶ ἐκ πολλῶν προσκομμάτων σε διαφυλάξει· οὐ γὰρ ἐάσει τὸν ἑαυτῆς ἐραστὴν λέγειν ἢ πράττειν ἐπὶ καταστροφῇ τῶν ἀκουόντων.

64

ξδʹ. Ὀσμὴ γνώσεως ἐν ἀνδρὶ τὸ ἑαυτὸν αἰτιᾶσθαι πάντοτε· αἰτιωμένου δὲ ἑαυτὸν τὸ μὴ κρίνειν τὸν ἕτερον ἐν τοῖς αὐτοῖς σφάλμασι περιπεπτωκότα.

65

ξεʹ. Δύο δούλων σφαλέντων, κατεκλείσθησαν ἐν φρουρᾷ ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς ἐγκλήμασιν· ἀγνώμων τοιγαροῦν ὁ ὀνειδίζων τὸν ἴδιον σύνδουλον.27

66

ξϛʹ. Τὸν περιπεσόντα πειρασμῷ μὴ γέλα κατακρίνων, ἀλλὰ προσεύχου συνεχῶς μὴ εἰσελθεῖν εἰς πειρασμόν· ὁ γὰρ ὑπὸ λαίλαπος λογισμῶν σκοτω‐ θεὶς τὴν καρδίαν καὶ καταγωνισθεὶς ὑπὸ παθῶν, ἄνθρωπον οὐκ ἐντρέπεται καὶ Θεὸν οὐ φοβεῖται. Καὶ εἰ μὲν δυνάστης ὑπάρχει, μετὰ ἀδείας πράττει τὰ
5κακά· εἰ δὲ ἀσθενὴς καὶ πτωχός, θαρρῶν τῇ δυστροπίᾳ, ἀναισχύντως καὶ αὐτὸς τὰ φαῦλα διαπράττεται.

67

ξζʹ. Μὴ γίνου φιλήδονος καταφρονητής· ἄκουε δὲ τοῦ Ἱεροψάλτου βοῶντος· ἀναστήτω ὁ Θεός, καὶ διασκορπισθήτωσαν οἱ ἐχθροὶ αὐτοῦ, καὶ φυγέτωσαν ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ οἱ μισοῦντες αὐτόν. Ὡς ἐκλείπει καπνός, ἐκλιπέτωσαν· ὡς τήκεται κηρὸς ἀπὸ προσώπου πυρός, οὕτως ἀπόλοιντο οἱ
5ἁμαρτωλοὶ ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ· καὶ οἱ δίκαιοι εὐφρανθήτωσαν.

68

ξηʹ. Ἔλαβες κελλίον, ὦ μοναχέ, προσεύχου συνεχῶς ἐν ταπεινῇ καρ‐
δίᾳ, ὥσπερ οἱ τρεῖς παῖδες ἐν τῇ καμίνῳ τοῦ πυρός, καὶ μὴ ποιήσεις σεαυ‐ τὸν σπήλαιον λῃστῶν, ἐπιτελῶν τὰ ἀθέμιτα, ἵνα μὴ αἰσχυνθῇς ἐν ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως, ὅτε ἀποκαλύπτονται τὰ κρυπτὰ τῶν ἀνθρώπων.28

69

ξθʹ. Ὁ ἐν ἀμητῷ ἀμελῶν, εὐθηνίας ἐκτὸς ἔσται αὐτοῦ ὁ οἶκος· καὶ νῦν ὁ καταφρονῶν, ἐν καιρῷ τῶν ἀμοιβῶν, τῆς παρακλήσεως τῶν δικαίων ἐκτὸς εὑρίσκεται.

70

οʹ. Ἔρχεται καιρὸς ἡμῖν, ἀδελφοί, μεστὸς φόβου καὶ τρόμου· ἡνίκα ἀποκαλύπτονται ἃ διεπραξάμεθα ἐν κρυπτῷ καὶ σκοτίᾳ. Καὶ οὐαὶ τῇ ψυχῇ τῇ μὴ ἐχούσῃ τὸν Κύριον βοηθόν.

71

οαʹ. Δεῦτε, ἐννοηθῶμεν, ἀδελφοὶ φιλόχριστοι, περὶ τῆς συντελείας ἑκά‐ στου ἡμῶν, πῶς διακείμεθα ἐν τῷ ματαίῳ βίῳ. Μάταιος γάρ ἐστι τοῖς μα‐ ταίοις ἐπιβεβιωκόσι διάγων· μακάριοι δέ εἰσιν οἱ ἐν αὐτῷ [βίῳ] ἐμπορευσά‐ μενοι τὴν καλὴν πραγματείαν.

72

οβʹ. Ὥσπερ πλούσιος ἀνὴρ ἐν οὐρίῳ ἀνέμῳ τὸν πλοῦν διανοίγων, ἀνά‐ κειται ἐν στρωμνῇ, ὑψηλὸν ἔχων ὄμμα, προσδοκῶν εὐφρασίαν· ἵστανται οἱ
μάγειροι εὐτρεπίζοντες τὰ σῖτα, ἕπεται καὶ στρατιωτῶν στῖφος· ἐπῆλθεν ἄφνω λαῖλαψ, συνετάραξε τὴν θάλασσαν, συνέτριψε τὸ πλοῖον, καὶ αὐτὸς29
5μονώτατος ἀπερρίφη ὑπὸ τῶν κυμάτων εἰς νήσους ἀοικήτους, θηρίων πλή‐ ρεις οὔσας· κράζει καὶ ὀδύρεται, καὶ οὐκ ἔστιν ὁ εἰσακούων· τύπτει τὸ πρό‐ σωπον, δονεῖται ὅλῳ τῷ σώματι καὶ καθ’ ἑκάστην ὥραν προσδοκᾷ τὸν θά‐ νατον. Ὁ πρὸ ὀλίγου σοβαρὸς τήκεται τῷ λιμῷ καὶ τῷ φόβῳ, καὶ ξηραίνε‐ ται δίψει, καὶ οὐκ ἔστιν ὁ παραμυθούμενος. Οὕτως καὶ ἡμεῖς οἱ ἀμελεῖς
10πάσχομεν ἐπὶ ξηρᾶς· τρυφώντων γὰρ ἡμῶν ἐν βίῳ τῷ ματαίῳ, ἦλθεν ἄφνω θάνατος, ἥρπασε τὸν ἀμελῆ καὶ ἔρριψεν εἰς φοβεροὺς τόπους, ἔνθα κολασθή‐ σονται πάντες ἁμαρτωλοί, ἀθετήσαντες ἀεὶ τὸν ἴδιον Δεσπότην.

73

ογʹ. Κατανοήσωμεν ἀσφαλῶς, ἐν ποίῳ φόβῳ ἔσται ὁ ὑπὸ κυμάτων ἐκριφεὶς εἰς ὅρια ἀοίκητα, καὶ μὴ ἔχων παντελῆ παραμυθίαν τινός· ἐννοη‐ θῶμεν τοίνυν ἐν ποίῳ φόβῳ ἔσται ὁ ῥιφεὶς ἁμαρτωλὸς ἐν τόπῳ κολάσεως.

74

οδʹ. Ἡ καρδία μου στενάζει, καὶ οἱ ὀφθαλμοί μου ἐπιθυμοῦσι δάκρυα, καὶ ἡ ἁμαρτία μου αἰχμαλωτίζει μου τὸν νοῦν, ἵνα μὴ κατανυγεὶς δεηθῶ
τοῦ Κυρίου μετὰ πικρῶν δακρύων, τοῦ μὴ ῥιφῆναί με ἐν σκότει ἐξωτέρῳ.30

75

οεʹ. Ὁ ῥυσάμενος τὸν λαόν σου ἐκ χειρὸς τοῦ Φαραὼ καὶ ἐκ καμίνου σιδηρᾶς, καὶ διασώσας αὐτοὺς διὰ τῆς ἐρυθρᾶς θαλάσσης, ῥῦσαι καὶ ἡμᾶς ἐκ τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν, ὅπως εὕρωμεν χάριν ἐνώπιόν σου, ὅταν μέλλῃς κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς.

76

οϛʹ. Ἐν ὅσῳ ἐν ἡμῖν ἰσχύς ἐστι, δουλεύσωμεν τῷ Κυρίῳ ἐν εὐθύτητι καρδίας, ἵνα ἐν καιρῷ θλίψεως εὕρωμεν αὐτὸν βοηθόν, ῥυόμενον ἡμᾶς ἐκ μεγάλων κινδύνων.

77

οζʹ. Τοὺς δουλεύοντας αὐτῷ ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ, δοξάσει ἐν δόξῃ ἀνει‐ κάστῳ· τῆς γὰρ δόξης τῶν Ἁγίων τέλος οὐχ εὑρίσκεται.

78

οηʹ. Κατέπιε τὸ κῆτος τὸν προφήτην Ἰωνᾶν, διὰ προστάγματος Θεοῦ, καὶ ὡς ἐν ταμιείῳ τινὶ ἐφυλάττετο ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους· ἔδυ ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ εἰς σχισμὰς ὀρέων, καὶ ἐκύκλωσεν αὐτὸν ἄβυσσος ἐσχάτη· κατέβη εἰς γῆν, ἧς οἱ μοχλοὶ αὐτῆς κάτοχοι αἰώνιοι. Κἀκεῖ προσευχόμενος ἐβόα, οὕτω
5λέγων· ἀναβήτω ἐκ φθορᾶς ἡ ζωή μου, Κύριε ὁ Θεός μου. Ἀνέσχισεν ἡ προσευχὴ τὸν βυθόν, ἔτεμε τὸν ἀέρα, ἀνέβη εἰς οὐρανοὺς καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὰ ὦτα τοῦ Κυρίου. Μᾶλλον δὲ αὐτὸς ὁ Κύριος, ὁ πληρῶν τὴν σύμπασαν, οὐ μακρὰν ἀφίστατο τοῦ γνησίου οἰκέτου.31

79

οθʹ. Προσέταξεν ὁ Θεὸς τῷ κήτει, καὶ ἐξέρασε τὸν Προφήτην· καὶ ὡς ἀπὸ πλοίου ἀποβάς, ἤρχετο τοῦ κηρύγματος.

80

πʹ. Τρίβουσιν ἁμαρτωλοί, κατὰ δικαίων, ὀδόντας· πειρασμοὶ ὑπέρχον‐ ται· στεφανοῦνται ὅσιοι· αἰσχύνονται ἀσεβεῖς, κακὰ βουλευσάμενοι κατὰ ἁγίων Θεοῦ.

81

παʹ. Ἐδιώκετό ποτε ὑπὸ πονηρᾶς γυναικὸς Ἠλιοὺ ὁ Θεσβίτης· ὁ δὲ Κύριος δι’ ὀρνέου ἔτρεφε τὸν προφήτην· ἐπὶ δὲ τοῖς ἁμαρτωλοῖς λιμὸς ἐπῆλ‐ θε δεινός.

82

πβʹ. Ἐν ἅρματι πυρίνῳ ἀνελήφθη ὁ προφήτης Ἠλιού· ἡ δὲ ἄνομος Ἰε‐ ζάβελ ἐξ ὕψους τοῦ ἑαυτῆς οἴκου καταρραγεῖσα ἐπὶ γῆς, κατεβρώθη ἐν πλα‐ τείαις πόλεως.

83

πγʹ. Ἔβαλον οἱ παράνομοι τὸν προφήτην Ἱερεμίαν ἐν τῷ λάκκῳ τοῦ
βορβόρου, μὴ ἀνεχόμενοι ἀκοῦσαι λόγον θεοσεβείας. Ἤκουσε τὴν τόλμην αὐτῶν Ἀβιμέλεχ ὁ Αἰθίοψ, λευκὸς ὑπάρχων τῇ ψυχῇ καὶ τῇ πίστει ἐξαστρά‐ πτων, ἤλεγξε τὸν βασιλέα ἐπὶ παρανομίᾳ. Ἔλαβεν ἐξουσίαν, ἀνείλκυσε τὸν32
5προφήτην, καὶ ἔτυχεν εὐλογίας.

84

πδʹ. Ἐπέστησαν οἱ πορθοῦντες ἐπὶ τοὺς πορθήσαντας ἀεὶ τοὺς τοῦ Θεοῦ προφήτας, καὶ ἐδόθη ὁ λαὸς τῶν Ἑβραίων ἐν χειρὶ τῶν πολεμίων. Εἶ‐ δον οἱ πολέμιοι τὸν προφήτην τοῦ Θεοῦ, καὶ ἔλυσαν ἐκ τῶν πεδῶν δῶρα προσκομίσαντες· ἐθεώρουν γὰρ αὐτὸν ἐν πολλῇ εὐσεβείᾳ. Ὥσπερ γὰρ ὁ βα‐
5στάζων λύχνον φωτίζει τοὺς παρόντας, οὕτως ἐστὶν ἡ ἀρετὴ πάντοτε, τὸ κλέος ἀεὶ βαστάζουσα.

85

πεʹ. Ἔβαλον τὸν προφήτην Δανιὴλ οἱ ἀσεβεῖς εἰς τὸν λάκκον τῶν λεόντων διὰ θεοσέβειαν, ὅπως ὑπ’ αὐτῶν καταβρωθῇ, καὶ οὐκ ἔγνωσαν οἱ ἄνομοι, ὅτι εἰς ἐντροπὴν ἰδίαν τοῦτο κατεργάζονται. Ὁ δὲ Κύριος ἐν χειρὶ τοῦ Ἀββακούμ, καὶ δι’ ἀγγέλου ἁγίου, ἄριστον ἀπέστειλε τῷ γνησίῳ οἰκέ‐
5τῃ. Οἱ δὲ ἄγριοι θῆρες ἰδόντες τὸν προφήτην ἐν μέσῳ αὐτῶν, κύπτοντες προσεκύνουν· δύναμις γὰρ οὐράνιος ἐνέφραξε τὰ στόματα τῶν λεόντων τοῦ μὴ λυμαίνεσθαι τὸν δίκαιον.33

86

πϛʹ. Ἀνείλκυσαν τὸν Προφήτην ἐκ μέσου τῶν θηρίων, καὶ ἐξηλέγχετο ἐκ μέρους ἡ ἀσέβεια αὐτῶν, θεασάμενοι αὐτὸν ὡς νυμφίον ἐκ παστοῦ, στίλ‐ βοντα τῷ προσώπῳ καὶ τῇ δόξῃ λαμπόμενον.

87

πζʹ. Εἰκότως τὸ δεύτερον ἀμφέβαλον Βαβυλωνίων τὸ ἔθνος, μὴ ἄρα ἐκαχέκτησαν οἱ ἄγριοι θῆρες, τοῦ μηκέτι ἐσθίειν τῶν ἀνθρώπων τὰ σώματα· ἕκτην γὰρ ἡμέραν ποιήσας ὁ ἐκλεκτὸς τοῦ Θεοῦ ἀνὰ μέσον τῶν ἑπτὰ λεόν‐ των, πᾶσα διαφθορὰ οὐχ εὑρέθη ἐν αὐτῷ. Τῇ δὲ ἑβδόμῃ ἡμέρᾳ ἦλθεν ὁ βα‐
5σιλεὺς πενθῆσαι τὸν δίκαιον, κύψας δὲ ἐν τῷ λάκκῳ, θεωρεῖ αὐτὸν καθήμε‐ νον μεταξὺ τῶν λεόντων, ὥσπερ ποιμένα ἀνὰ μέσον τῶν ἰδίων προβάτων. τούτου χάριν εἰκότως ἠμφισβήτουν οἱ ἄπιστοι περὶ τῆς τούτου σωτηρίας. Ἡνίκα δὲ ἐνεβλήθησαν ἐν τῷ λάκκῳ τῶν λεόντων οἱ ἐχθροὶ τοῦ δικαίου,
θεασάμενοι αὐτοὺς μεληδὸν σπαραχθέντας, καὶ τῶν ὀστέων αὐτῶν λεπτυν‐34
10θέντων εἰς τέλος, λίαν θαυμάσαντες ἀνεβόησαν ἰσχυρῶς· μέγας εἶ, Κύριε, ὁ θεὸς τοῦ Δανιήλ.

88

πηʹ. Οἱ τρεῖς παῖδες οἱ περὶ Ἀζαρίαν μὴ προσκυνήσαντες τῇ εἰκόνι τῇ χρυσῇ, ἰσχυρῶς πεδηθέντες ἐρρίφησαν εἰς τὴν ἐξαφθεῖσαν φλόγα· τὸ δὲ πῦρ οὐ κατετόλμησε φλογίσαι τρίχας αὐτῶν· ἀλλ’ ἐξελθοῦσα ἡ φλὸξ ἐνεπύρωσε τοὺς ταύτην ἐκκαύσαντας.

89

πθʹ. Ταῦτα οὖν ἐννοοῦντες, ὦ γνήσιοι ἀδελφοί, μὴ εὑρεθῶμεν ἀδόκι‐ μοι ἐν καιρῷ τῶν πειρασμῶν· διὰ γὰρ τῆς ὑπομονῆς τῶν πειρασμῶν μεγα‐ λύνονται [γὰρ] οἱ θεοφιλεῖς ἀεί.

90

ϙʹ. Ὡς ἔτι ἐν ἡμῖν ἰσχύς ἐστι, δουλεύσωμεν τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ καὶ εὐθείᾳ καρδίᾳ καὶ ἐν καλῇ προαιρέσει· ἵνα ἐν καιρῷ πειρασμοῦ βοηθήσας τῇ ἡμῶν ἀσθενείᾳ, στεφανηφόρους ἀναδείξας, εἰσάξῃ ἡμᾶς εἰς τὴν βασιλείαν
αὐτοῦ. Ἀμήν.35