|
TLG 4126 004 :: THEODORUS :: Fragmenta in Joannem (in catenis) THEODORUS Scr. Eccl. Cf. et THEODORUS Heracleensis vel THEODORUS Mopsuestenus Scr. Eccl. (2967) Fragmenta in Joannem (in catenis) Citation: Fragment — (line) | ||
9(l) | Jo 1, 32 | |
| 1 | Εἰ γὰρ καὶ αἰσθητοῖς ὀφθαλμοῖς δυνατὸν ἦν ἰδεῖν ὡς ἐν εἴδει περιστερᾶς τὸ πνεῦμα κατιόν, ἀλλ’ ὅμως οὐ διὰ τοῦτο πᾶσα ἀνάγκη πᾶσι κατάδηλον εἶναι τὸ πρᾶγμα. | |
|---|---|---|
12(l) | Jo 2, 1—9 | |
| 1 | Κατὰ θεωρίαν καταβέβηκεν ἐξ οὐρανῶν ὁ τοῦ θεοῦ λόγος, ἵνα τὴν ἀνθρώ‐ που φύσιν νυμφίου δίκην οἰκειωσάμενος κυοφορήσειν ἀναπείσῃ τὰ πνευματικὰ τῆς σοφίας σπέρματα. συγκροτεῖται δὲ ὁ γάμος ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ τοῦτ’ ἔστι ἐν ἐσχάτοις τοῦ αἰῶνος καιροῖς· ὁ γὰρ τρίτος ἡμῖν ἀριθμὸς ἀρχὴν | |
| 5 | εἰσφέρει καὶ μεσότητα καὶ τέλος. τούτῳ φαίνεται προσεοικὸς τὸ δι’ ἑνὸς τῶν προφητῶν εἰρημένον· «πατάξει καὶ μοτώσει ἡμᾶς· καὶ ὑγιάσει ἡμᾶς μετὰ δύο ἡμέρας, ἐν τῇ ἡμέρᾳ δὲ τρίτῃ καὶ ἀναστησόμεθα καὶ ζησόμεθα ἐνώπιον αὐτοῦ· καὶ γνωσόμεθα διώξομεν τοῦ γνῶναι καὶ τὸν κύριον, ὡς ὄρθρον ἕτοιμον εὑρή‐ σομεν αὐτόν»· ἔπληξε γὰρ διὰ τὴν ἐν Ἀδὰμ παράβασιν, ἀλλὰ πάλιν αὐτὸς | 67 |
| 10 | ἐμότωσεν κατὰ τὴν τρίτην ἡμέραν, τοῦτ’ ἔστιν ἐν ἐσχάτοις καιροῖς, ὅτε δι’ ἡμᾶς γενόμενος ἄνθρωπος ὑγιῆ τὴν φύσιν ἀπέδειξεν ὅλην ἐκ νεκρῶν ἀναστήσας ἐν ἑαυτῷ. οὐκοῦν διὰ τούτου τὴν τρίτην ἡμέραν εἶπεν καθ’ ἣν ὁ γάμος ἐτελεῖτο. ἐν Κανὰ δὲ τῆς Γαλιλαίας φησίν, οὐκ ἐν Ἱεροσολύμοις, ἵνα εἴπῃ ἔξω τῆς Ἰουδαίας ἐν τῇ τῶν ἐθνῶν χώρᾳ· «Γαλιλαία» γὰρ «τῶν ἐθνῶν, ὁ λαὸς ὁ | |
| 15 | καθήμενος ἐν σκότει εἶδεν φῶς μέγα»· δῆλον γὰρ ὡς Ἰουδαῖοι μὲν τὸν ἐξ οὐρανῶν ἀπώσαντο νυμφίον, προσεδέξατο δὲ αὐτὸν ἀσμένως ἡ ἐξ ἐθνῶν ἐκκλησία, ἔρχεται δὲ οὐκ αὐτόμολος ὁ σωτήρ· πολλαῖς γὰρ ἁγίων ἐκαλεῖτο φωναῖς· ἀλλ’ οἶνος ἐλελοίπει τοὺς ἑστιωμένους· οὐδένα γὰρ ἐτελείωσεν ὁ νόμος, οὐκ ἐξήρκεσεν πρὸς τὸ εὐφρᾶναι τελείως, ἀλλ’ οὐδὲ αὐτὸ τὸ τῆς | |
| 20 | ἐμφύτου στύψεως μέτρον εἰς τὸ δύνασθαι διασώζειν ἐξετείνετο. οὐκοῦν ἀληθὲς ἂν εἴη καὶ ἐφ’ ἡμῶν τὸ οἶνον οὐκ ἔχουσιν. ὁ δὲ θεὸς οὐ περιορᾷ τῇ τῶν ἀγαθῶν ἐνδείᾳ τριβομένην τὴν φύσιν, ἀλλ’ οἶνον μὲν ἀνέδειξε τοῦ πρώτου βελτίονα· «τὸ γὰρ γράμμα ἀποκτείνει, τὸ δὲ πνεῦμα ζωοποιεῖ»· τὰ γὰρ θεῖα τῆς εὐαγγελικῆς διδασκαλίας παιδεύματα πληρεστάτην | |
| 25 | εἰσφέρει τὴν εὐλογίαν. θαυμάζει δὲ τὸν οἶνον τοῦτ’ ἔστι τὴν νέαν ὁ ἀρχιτρίκλινος· ἕκαστος γὰρ τῶν εἰς τὴν θείαν ἱερωσύνην τελούντων τὸν ὑπὲρ νόμον αὐτοῦ καταπλήττεται λόγον. πρώτῳ δὲ αὐτῷ κελεύει δοθῆναι Χριστός· «τὸν γὰρ κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν» καὶ νοείτω ὁ ἀκρο‐ | |
| ατής, ὃ λέγω. | 68 | |
22(l) | Jo 5, 45 | |
| 1 | Οὐδὲ γὰρ ἦν εὐπρεπὲς καταλιπόντα αὐτὸν τὸ τοῦ κριτοῦ ἀξίωμα ὡς ἐν δικαστηρίῳ τὰς καθ’ ἐκείνων ποιεῖσθαι κατηγορίας. ἔστιν ὁ κατηγορῶν ὑμῶν Μωυσῆς, εἰς ὃν ὑμεῖς ἠλπίκατε· ἐν τῷ καιρῷ γὰρ τῆς κρίσεως κατήγορος αὐτῶν κατασταθήσεται, ὅτι μὴ προσέσχον τοῖς λόγοις αὐτοῦ μηδὲ | |
| 5 | ἐπίστευσαν αὐτοῦ ταῖς προρρήσεσιν, δι’ ὧν παρεσήμανε τοῦ κυρίου τὴν παρου‐ | |
| σίαν. | 69 | |
23(l) | Jo 6, 1—2 | |
| 1 | Ἡ μετάβασις καὶ ἡ τῶν τόπων ἐναλλαγὴ ἱκανῶς τὴν τοῦ πλήθους ἐδοκί‐ μαζε προαίρεσιν· τῶν γὰρ ῥᾳθυμοτέρων δι’ ὄκνον ἐπὶ χώρας μενόντων οἱ σπουδαιότεροι ἠκολούθουν αὐτῷ καὶ εἰς τὴν ἔρημον, ἐκ τῶν γινομένων σημείων τὰς ψυχὰς ὁσημέραι βεβαιούμενοι. | |
24(l) | Jo 6, 5 | |
| 1 | Τῶν συνόντων αὐτῷ τὸ ἀφιλάργυρον καὶ τὴν ἑκούσιον πτωχείαν ἐπιδει‐ κνύει οὐδ’ ὅσον εἰς τὸ πρίασθαι τὰς ἀναγκαίας ἐχόντων τροφάς. | |
25(l) | Jo 6, 5—7 | |
| 1 | Ἐχρῆν αὐτὸν ἀκούσαντα πόθεν ἀγοράσωμεν ἄρτους, ἵνα φάγωσιν οὗτοι τῇ δυνάμει τοῦ κυρίου ἀναθεῖναι τὸ ὅλον. νῦν δὲ μηδὲν ἐπάξιον τῆς δυνάμεως τοῦ κυρίου λογισάμενος ταπεινὰ καὶ ἀνθρώπινα διενοεῖτο φάσκων· διακοσίων δηναρίων ἄρτοι οὐκ ἀρκοῦσιν αὐτοῖς, ἵνα ἕκαστος βραχύ | |
| 5 | τι λάβῃ ὡς παχύτερος οὖν τὴν νόησιν καὶ βραδύτερός πως, ἤπερ ἐχρῆν πρὸς τὴν τῶν θειοτέρων ἰόντι κατάληψιν προτείνει τὴν πεῦσιν γυμνάζων εἰς πίστιν τὸν μαθητήν· τοῦτο γὰρ σημαίνει τὸ πειράζων ἐν τούτοις, εἰ καὶ καθάπερ | |
| ὁ μακάριος εὐαγγελιστὴς διισχυρίσατο· αὐτὸς γὰρ ᾔδει τί ἔμελλεν ποιεῖν. | 70 | |
27(l) | Jo 6, 9 | |
| 1 | Ὁμοίως τῷ Φιλίππῳ ἐλέγχεται μηδὲν μέγα φαντασθεὶς μηδὲ ἐπάξιον τοῦ διδασκάλου φρονήσας δι’ ὧν ἐπήγαγεν· ἀλλὰ ταῦτα τί ἐστιν εἰς τοσούτους; | |
31(l) | Jo 6, 33—35 | |
| 1 | Ἐπειδὴ πάντες ἦμεν νενεκρωμένοι τῇ ἁμαρτίᾳ ἢ ἐπειδὴ μετὰ τὴν ἀνάστασιν | |
| τὴν ἀΐδιον καὶ ἄφθαρτον δίδωσι ζωὴν τοῖς πιστεύουσιν, ἡνίκα οὐκ ἔσται βρῶσις οὐδὲ πόσις αἰσθητὴ καὶ διὰ τοῦτο οὐ μὴ πεινάσῃ. τὸ μὲν μάννα τῶν μετα‐ σχόντων «ἐν τῇ ἐρήμῳ» πρὸς ὀλίγον διέθρεψε τὸ σῶμα, τῇ δὲ ψυχῇ οὐδὲν πρὸς | 71 | |
| 5 | ἀρετὴν καὶ εὐζωΐαν συνεβάλλετο· πάντες γὰρ ἐκεῖνοι δίχα ὀλίγων ἀσεβήσαντες ἐφωράθησαν, ὁ δὲ ζῶν ἄρτος ῥήμασι ζωῆς τὰς ψυχὰς τῶν πιστευόντων ἀνα‐ κτησάμενος ζωὴν τὴν ἀληθινὴν περιεποίησε τῷ κόσμῳ. | |
32(l) | Jo 6, 35 | |
| 1 | Τὸ μὲν σῶμα αἰσθητὸν ὑπάρχον καὶ αἰσθητῷ τρεφόμενον ἄρτῳ οὐδαμῶς ἀρκεῖται τῇ πρὸς ἅπαξ μεταλήψει· ἐμφορηθὲν γὰρ εὐθὺς πάλιν διὰ τὴν φύσιν ὀλίγου παρελθόντος διαστήματος αὖθις ἄρχεται πεινῆν. ἡ δέ γε νοερὰ καὶ ἀσώματος ψυχὴ ζώντων λόγων τῶν τοῦ κυρίου μεταλαβοῦσα καὶ τῷ ἐπουρανίῳ | |
| 5 | ἄρτῳ πνευματικῶς τραφεῖσα πρὸς πάντα τὸν ἐφεξῆς χρόνον ἀνενδεὴς διαμένειν πέφυκεν. ὅθεν σὺν ἀληθείᾳ ἔλεγεν· ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς καὶ τὰ ἑξῆς. | |
33(l) | Jo 6, 35 | |
| 1 | Ὅπερ ὁ ἐκ τῆς γῆς ἄρτος εἴωθε ποιεῖν τὴν ἀσθενῆ φύσιν τῆς σαρκὸς ζωογονῶν, τοῦτο καὶ αὐτὸς διὰ τῆς τοῦ πνεύματος ἐνεργείας ποιεῖ τὸ πνεῦμα ζωοποιῶν καὶ αὐτὸ τὸ σῶμα συνέχων εἰς ἀφθαρσίαν ἄφθαρτον μετὰ τὴν ἀνάστασιν διδοὺς τοῖς πιστεύουσιν εἰς αὐτόν. ἤτοι ἄρτον ζωῆς ἐνταῦθα τὴν | |
| 5 | ἑαυτοῦ σάρκα ἐρεῖ ὡς ἐσθιομένην ἐν τοῖς μυστηρίοις. | 72 |
35(l) | Jo 6, 46 | |
| 2 | ἔοικε δὲ καὶ αὐτὸν πάλιν αἰνίττεσθαι Μωυσέα· ᾤοντο γὰρ ἀνοήτως διὰ τὸ «εἰσελθεῖν εἰς τὸν γνόφον» αὐτὸν τεθεᾶσθαι τὴν ἄρρητον τοῦ θεοῦ φύσιν τοῖς τοῦ σώματος ὀφθαλμοῖς, ὅπερ ἐστὶ κατὰ φύσιν. ἀλλ’ ἵνα μὴ σαφῶς τοῦτο | |
| 5 | εἰπὼν δοκῇ πως αὐτοὺς ἐπὶ τὸ σύνηθες παροτρύνειν θράσος, ἀορίστως αὐτὸ τέθεικε κατὰ πάντων. εἰ δὲ μόνος ὁ υἱὸς ὁρᾷ τὸν πατέρα, ἔξω τῶν πάντων ἐστὶ καὶ ὑπὲρ πάντα καὶ «ἐπάνω πάντων». | |
37(l) | Jo 6, 53 | |
| 1 | Ἔστιν, οἶμαι, καὶ καθ’ ἕτερον τρόπον καὶ βαθυτέραν θεωρίαν τὰ λεγόμενα ἐκλαμβάνειν· οἱ γὰρ εἰλικρινῶς τὴν ἔνσαρκον αὐτοῦ οἰκονομίαν παραδεξάμενοι καὶ τῷ τῆς ψυχῆς λογισμῷ διὰ τῆς συγκαταθέσεως ὥσπερ ἀπογευσάμενοι τοῦ δόγματος λογικῶς ἐσθίουσι τὴν σάρκα καὶ μεταλαμβάνουσι διὰ τῆς πίστεως | |
| 5 | τοῦ αἵματος ἐκ τῶν προειρημένων τὴν αἰώνιον κληρονομοῦντες ζωήν. | 73 |
38(l) | Jo 6, 54—55 | |
| 1 | Διό φησιν· ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον. ἐγχωρεῖ δὲ τούτων καὶ ἄλλως τὴν μετάληψιν πνευματικὴν ἐπιδεῖξαι· τοῦ γὰρ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος ἡ διδασκαλία καὶ ἡ τῆς λέξεως ἀνάγνωσις εὐσύνοπτος πᾶσι τοῖς ἐντυγχάνουσιν ὥσπερ σὰρξ ὁρωμένη ὑπὸ | |
| 5 | πάντων καταλαμβάνεται, ἡ δὲ τῶν δηλουμένων διάνοια ἀκατάληπτος οὖσα τοῖς πολλοῖς ὥσπερ αἷμα ἐν σαρκὶ ἐν τῷ μαθητῶν λόγῳ ἀποκέκρυπται. ὅπερ πνευ‐ ματικῶς μεταλαμβάνειν ἡμᾶς βουλόμενος τοιούτοις ἐχρήσατο ῥήμασιν· ὥσπερ γὰρ ἐπὶ τοῦ σώματος ἡ μὲν σὰρξ πρόδηλός ἐστιν ὁρωμένη ὑπὸ πάντων, τὸ δὲ αἷμα ἐν τῷ πάθει διεσπαρμένον τέως ἀόρατον ὑπάρχει, εἰ μὴ τρωθέντος | |
| 10 | τοῦ σώματος προχυθείη, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ τὴν μὲν λέξιν τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ ὑπὸ πάντων ὁμοίως ἀκουομένην σάρκα ὀνομάζει, τὰς δὲ θεωρίας καὶ τὸν ἐγκείμενον νοῦν δυσθεώρητον ὄντα καὶ τοῖς πολλοῖς ἀκατάληπτον αἰνιγματωδῶς αἷμα προσηγόρευσεν. ὅθεν ἐπήγαγε λέγων· ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθής ἐστιν βρῶσις. ἡ δὲ τοῦ ἀληθοῦς προσθήκη | |
| 15 | τὸ παρηλλαγμένον καὶ ἐξαίρετον τῆς βρώσεως καὶ τοῦ τρόπου αὐτῆς παρίστησιν, δι’ οὗπερ οἱ λογικῶς ἐσθίοντες καὶ πίνοντες ἀνακίρνανται τῷ κυρίῳ εἰς μίαν αὐτῷ σύγκρασιν καὶ συνάφειαν διὰ τῆς ἀγάπης ἀποτελούμενοι. | |
39(l) | Jo 6, 60 | |
| 1 | Σκληρὸς ἦν ἀληθῶς ὁ λόγος ὁ νομιζόμενος σαρκοφάγους τινὰς καὶ αἱμοβόρους τοὺς ἀκούοντας ἀποτελεῖν, τοῖς δὲ πνευματικῶς τὰ πνευματικὰ ἐκλαμβάνουσιν οὐδὲν ἐφαίνετο σκληρόν, ἀλλὰ ῥήματα εὐσεβείας ὑπάρχοντα τὴν | |
| αἰώνιον αὐτοῖς πρυτανεύει ζωήν. | 74 | |
40(l) | Jo 6, 62 | |
| 1 | Κἂν τὰ μάλιστα ἡ κάθοδός μου ἡ ἐξ οὐρανοῦ λανθάνειν δοκεῖ πάντας ἀνθρώ‐ πους καὶ διὰ τοῦτο ἀμφίβολος ἢ καὶ ἄπιστος τοῖς ἀκούουσι νομίζεται, ἀλλ’ οὖν γε ἡ μετὰ τὴν ἀνάστασίν μου εἰς οὐρανοὺς ἄνοδος ὑπ’ ὄψιν τῶν μαθητῶν γινο‐ μένη ἐναργῶς τὴν ἐπὶ τῆς καθόδου ἀμφιβολίαν λύσει· οὐ γὰρ ἂν δυνηθείην | |
| 5 | βλεπόντων αὐτῶν ἀναληφθῆναι εἰς τὸν οὐρανόν, εἰ μὴ πρῶτον ἐκεῖθεν τὴν πρὸς ὑμᾶς κάθοδον ἐποιησάμην. εἰς ἔλεγχον δὲ τῆς τῶν Μαρκελλιανῶν ἀσεβείας καὶ τοῦτο ἐφθέγξατο, ἵνα δείξῃ τὸν ἐν οὐρανῷ πρότερον ὄντα υἱὸν ἀνθρώπου ὀνομαζόμενον, ὅπως μὴ τὸ σῶμα, ἀλλ’ ὁ ἀνειληφὼς τὸ σῶμα υἱὸς ἀνθρώπου γεγονὼς πιστεύηται. | |
41(l) | Jo 6, 63 | |
| 1 | Καὶ τοῦτο τῆς αὐτοῦ θεότητος ὑπῆρχε τὸ τὰ ἀπόρρητα φέρειν εἰς μέσον. | 75 |
44(l) | Jo 7, 15 | |
| 1 | Εἰ ᾔδεισαν, ὅτι αὐτός ἐστιν ἡ «σοφία», ὁ «ἐν ἀρχῇ» θεὸς λόγος, «ἐν ᾧ πάντες οἱ θησαυροὶ τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώσεως» ὑπάρχουσιν, οὐκ ἂν ἐθαύμα‐ σαν πῶς γράμματα ᾔδει μεμαθηκὼς μηδαμῶς, ἀλλ’ ἔγνωσαν σαφῶς, ὅτι καὶ τοῖς ἄλλοις αὐτὸς τὴν εὕρεσιν καὶ τὴν ἐπιστήμην τῶν πραγμάτων | |
| 5 | ἐχαρίσατο. | |
46(l) | Jo 7, 19 | |
| 1 | Ὁ Μωυσῆς μὲν γὰρ νομοθετῶν μιαιφονίας ἀπέχεσθαι κελεύει, ὑμεῖς δὲ ἤδη διὰ ἀκρότητα πονηρίας περὶ τῆς ἐμῆς ἀναιρέσεως βουλεύεσθε. | |
47(l) | Jo 7, 23 | |
| 1 | Περιτέμνειν μὲν ἐν σαββάτῳ ἐπέτρεπε Μωυσῆς, φονεύειν δὲ οὐδαμῶς | |
| συνεχώρει. πῶς οὖν ἐκείνου τὸ μεῖζον καὶ τὸ ἔλαττον δεικνύντος ὑμεῖς περὶ μὲν τὸ ἔλαττον ἀκριβολογεῖσθε, τὸ δὲ μεῖζον παραβλέποντες οὐκ αἰσθάνεσθε σαββά‐ του ἕνεκεν φόνον ἐργαζόμενοι καίπερ οὐ φυλάττοντες αὐτὸ δι’ ὅλου. | 76 | |
48(l) | Jo 7, 23 | |
| 1 | Τίς γὰρ οὐκ οἶδεν ὡς ἐκεῖνοι μὲν ἐν χειρὶ ἐνεργοῦντες καὶ σιδήρῳ περι‐ τέμνοντες καὶ σάρκα ἀκρωτηριάζοντες τὸ σάββατον ἀληθῶς διὰ τῆς πράξεως ἐβεβήλουν, αὐτὸς δὲ ψιλῷ ῥήματι καὶ ἐξουσίᾳ θεραπεύσας ἔδειξε διὰ τῆς παρα‐ δοξοποιΐας, ὅτι καὶ τοῦ σαββάτου κύριος ὑπῆρχε. | |
49(l) | Jo 7, 28—29 | |
| 1 | Τὸ μὲν εἰδέναι αὐτὸν καὶ πόθεν ἐλήλυθεν, ὡς ἀκρίτως λέγουσιν, συνεχώρει, ἀγνοοῦντας μέντοι τὸν ἀποστείλαντα διὰ τὴν εἰς αὐτὸν ἀπιστίαν ἐλέγχει. οὐ μὴν δέ, ἀλλὰ καὶ ἑαυτὸν γινώσκειν τὸν πατέρα καὶ ὑπ’ ἐκείνου ἀπεστάλθαι | |
| διὰ τῶν ἔργων ἐδείκνυεν. | 77 | |
52(l) | Jo 7, 33—34 | |
| 1 | Ἔμελλεν ὅσον οὐδέπω μετὰ τὴν τοῦ πάθους οἰκονομίαν ἀπαίρειν ἐκ γῆς εἰς οὐρανὸν καὶ μηκέτι ἐνθάδε τοῖς ἀσεβέσιν ὁρᾶσθαι, καίπερ ζητοῦσιν αὐτόν. διόπερ ἔλεγεν· ζητήσετέ με καὶ οὐχ εὑρήσετε, καὶ ὅπου εἰμὶ ἐγὼ ὑμεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν. ἀδύνατος γὰρ ἦν αὐτοῖς διὰ τὴν τῶν ἔργων | |
| 5 | δυσσέβειαν ἡ εἰς οὐρανὸν ἄνοδος καὶ ἡ πρὸς αὐτὸν ἄφιξις· μόνοις γὰρ τοῖς ἁγίοις τοῖς τὰ τοῦ κυρίου προστάγματα καὶ δικαιώματα πεποιηκόσιν ἐπήγγελται ἡ τῶν οὐρανῶν βασιλεία. | |
53(l) | Jo 7, 38 | |
| 1 | Εἰς τὰς γραφὰς παραπέμπει, ἵνα ἐκ τῆς ἐκείνων περὶ αὐτοῦ προρρήσεως ἐναχθῶσιν εἰς πίστιν, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ῥεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. | |
54(l) | Jo 7, 40 | |
| 1 | Διάφορος ἦν ἡ γνώμη ἅτε ἐν πλήθει τεταραγμένῳ· οὐδὲ γὰρ ἀκριβῶς προσεῖχον τοῖς λεγομένοις οὐδὲ τοῦ μαθεῖν ἕνεκεν. διὰ δὴ τοῦτο οὐδὲν αὐτοῖς | |
| ἀποκρίνεται. | 78 | |
56(l) | Jo 8, 17—18 | |
| 1 | Ἐκ τῶν εἰρημένων οὐ μόνον τὴν Ἰουδαίων ἀγνωμοσύνην, ἀλλὰ πολλῷ μᾶλλον καὶ τῶν Σαβελλιανῶν τὴν δυσσέβειαν διελέγχει φανερῶς δύο πρόσωπα ἑαυτοῦ τε καὶ τοῦ πατρὸς εἰσηγούμενος. | |
57(l) | Jo 8, 21—22 | |
| 1 | Τοῦ πατρὸς ἀποστείλαντος αὐτὸν «ἱλασμὸν» γενέσθαι «τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν» οἱ μὲν πιστεύσαντες καὶ καταδεξάμενοι τὴν χάριν λύσιν τῶν προγεγονότων κακῶν ἐλάμβανον, οἱ δὲ ἀπιστοῦντες δι’ ἀναισθησίαν ἀθετήσαντες τὴν χάριν ἔμενον ὁμοίως ὑποκείμενοι ταῖς αὐτῶν ἁμαρτίαις. τὸ οὖν μετὰ τὴν ἀνάληψιν | |
| 5 | αὐτοῦ γενησόμενον προέλεγεν ὅπερ μὴ νοήσαντες ἀφρόνως ἔλεγον· μήτι ἀπο‐ κτενεῖ ἑαυτὸν καὶ τὰ ἑξῆς. | |
58(l) | Jo 8, 24 | |
| 1 | Κοσμικοὶ ὄντες καὶ ἀνάξιοι τῆς ἄνω βασιλείας διὰ τὴν προσοῦσαν παρα‐ νομίαν οὐδαμῶς ἐδύναντο ὅπου αὐτὸς ὑπῆγεν ἐλθεῖν. τοῖς γοῦν ἐν ἁμαρτίαις ἀποθνῄσκουσι γέεννα καὶ «πυρὸς κάμινος» καὶ «τὸ ἐξώτερον σκότος» ἡτοίμασται. ὅθεν προδιαμαρτυρόμενος ἔλεγεν· εἶπον ὑμῖν ὅτι ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς | |
| 5 | ἁμαρτίαις ὑμῶν. | |
59(l) | Jo 8, 26 | |
| 1 | Κἂν εἰς νοῦν μὴ λαμβάνητε τὸν τῆς κρίσεως καιρόν, ἀλλ’ ὁ πέμψας με, φησίν, ἀληθής ἐστιν, ὃς ὥρισε τὸν τῆς ἀποδόσεως καιρόν, ὃς καὶ | |
| ἀπέστειλέν με κηρῦξαι τοῦτο καὶ φανερὸν τῷ κόσμῳ καταστῆσαι. | 79 | |
60(l) | Jo 8, 28 | |
| 1 | Οἶδα, φησίν, ὅτι νῦν οὐ συνίετε τὰ λεγόμενα οὐδὲ τίνα λέγω πατέρα· ὑπερ‐ βαίνει γὰρ ὑμᾶς ἐκεῖνα συνιέναι. ἀλλ’ ἐπὶ σταυροῦ γνώσεσθε τὴν δύναμιν τὴν ἐμὴν καὶ ὅτι οὐδὲν ὑπεναντίον τῷ πατρὶ διαπράττομαι, ὅταν ἴδητε τὴν ἐμὴν κτίσιν κινουμένην ἅπασαν, τὸν δὲ πατέρα ἐντεῦθεν τὴν ἐπὶ τῷ γινομένῳ δει‐ | |
| 5 | κνύντα σαφῶς ἀγανάκτησιν, ὃς σύνεστί μοι, καὶ νῦν συνηδόμενον τοῖς ὑπ’ ἐμοῦ λεγομένοις καὶ πραττομένοις. | |
61(l) | Jo 8, 37 | |
| 2 | ὥσπερ καὶ διὰ τοῦ Ἰεζεκιὴλ ὠνειδίζοντο λέγοντος· «ἡ μήτηρ σου Χετταία καὶ ὁ πατήρ σου Ἀμορραῖος» καὶ διὰ Ἠσαίου· «ἀκούσατε λόγον κυρίου, ἄρ‐ χοντες Σοδόμων, προσέχετε νόμῳ θεοῦ ἡμῶν, ἄρχοντες Γομόρρας». ὧν γὰρ | |
| 5 | τὰ ἔργα ἐμιμοῦντο, τούτων καὶ υἱοὶ εἶναι ἐλέγοντο. | |
63(l) | Jo 8, 44 | |
| 1 | Ἐκεῖνος τὸν πρῶτον ἀπατήσας ἄνθρωπον θνητὸν τὸ γένος διὰ τῆς ἐκείνου | |
| παραβάσεως ἀπειργάσατο, ἐκεῖνος τὸν Κάϊν πρὸς ἀδελφοκτονίαν καθώπλισεν, ἐκεῖνος κατὰ γενεὰν τὸ αἷμα τῶν δικαίων διὰ τῶν ἀδίκων ἐκχυθῆναι παρ‐ εσκεύασεν, οὗπερ καὶ αὐτοὶ τὴν κακίαν μιμούμενοι ἐπεβούλευον τῷ Χριστῷ. | 80 | |
64(l) | Jo 8, 44 | |
| 1 | Ἀποστάτης γὰρ τῆς ἀληθείας ἐξ ἀρχῆς γενόμενος διὰ ψεύδους τὰ πάντα συνέχεεν, τοῦτο μὲν θεὸν πρὸς ἀνθρώπους διαβαλών, τοῦτο δὲ ἀνθρώπους θεῷ, οἷον θεὸν μὲν πρὸς τὴν Εὔαν, ἀνθρώπους δὲ θεῷ, τὸν Ἰὼβ λέγων «μὴ δωρεὰν Ἰὼβ σέβεται τὸν θεόν»; καὶ πάλιν· ἐπειδὴ γὰρ ἐχθροί ἐστε τῆς ἀληθείας, διὰ | |
| 5 | τοῦτό με διώκετε, ἐπεὶ εἰ μὴ διὰ τοῦτο εἴπατε τὸ ἔγκλημα. | |
65(l) | Jo 8, 45 | |
| 1 | Ὅτι οἰκείως ἔχοντες πρὸς τὸ ψεῦδος τὴν παρ’ ἐμοῦ λεγομένην ἀλήθειαν οὐ προσίεσθε· οὐ γὰρ ἐν τῇ φύσει τοῦ πράγματος κεῖται ἡ ἀδυναμία τῆς πίστεως, ἀλλ’ ἐν τῇ οἰκείᾳ προαιρέσει. | |
66(l) | Jo 8, 47 | |
| 1 | Ὁ ὢν ἐκ τοῦ θεοῦ τὰ ῥήματα τοῦ θεοῦ ἀκούει. ἐκ τοῦ θεοῦ τοὺς πιστεύοντας δηλονότι καὶ πειθομένους τοῖς προστάγμασιν αὐτοῦ λέγει, ὅτι ἐξ αὐτοῦ τὸν τύπον τῆς εὐσεβείας λαβόντες καὶ ἐν ἕξει ἀρετῆς γενόμενοι υἱοὶ θεοῦ πρὸς τὸ ἑξῆς ὠνομάσθησαν· οὐ γὰρ ὡς κατ’ οὐσίαν ἐκ θεοῦ γεγο‐ | |
| 5 | νότας λέγει· οὐδὲν γὰρ τῶν πάντων ἐκ τῆς ἀμερίστου καὶ ἀδιαιρέτου οὐσίας ὡς μέρος ὑπέστη, εὐδοκίᾳ δὲ μόνον καὶ θελήματι ἰδίῳ εἰς τὸ εἶναι παραγαγών. ἐκ δὲ τοῦ ἐπαγομένου τὸ προκείμενον ἑρμηνεύει· τί γάρ φησιν πρὸς τοὺς | |
| ἀπειθεῖς; διὰ τοῦτο ὑμεῖς οὐκ ἀκούετε, ὅτι ἐκ θεοῦ οὐκ ἐστέ. ὥσπερ τούτους ἀλλοτρίους θεοῦ οὐ διὰ τὴν οὐσίαν—παρ’ αὐτοῦ γὰρ ἦσαν—, ἀλλὰ | 81 | |
| 10 | διὰ τὴν προαίρεσιν εἶπεν, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τοὺς ὑπακούοντας διὰ τὸ ἑκούσιον τῆς πίστεως καὶ τῆς προαιρέσεως τὴν ἀρετὴν ἐκ θεοῦ εἶναι λέγει. ἀκούοντας δέ φησιν ἀντὶ τοῦ οὐ τοῖς αἰσθητοῖς ὠσίν, ἀλλὰ τοὺς πειθομένους τοῖς λεγομένοις. | |
67(l) | Jo 8, 55—56 | |
| 1 | Ὁ «ἐν ἀρχῇ» προσαγορευόμενος «λόγος» ἐνθάδε λόγον τηρεῖ, τοῦτ’ ἔστι τὸ πρόσταγμα τοῦ πατρός, ἵνα ὁ τηρῶν λόγος υἱὸς νοεῖται καὶ οὐχ ὁ τηρούμενος. θελήσας τοίνυν ἠρέμα αὐτοὺς ἐπιστῆσαι καὶ ἀγνοοῦντας διδάξαι περί τε τῆς ἀξίας καὶ ἀρχαιότητος αὐτοῦ φησιν· Ἀβραὰμ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἠγαλλιάσατο | |
| 5 | ἵνα ἴδῃ τὴν ἡμέραν τὴν ἐμήν, καὶ εἶδεν καὶ ἐχάρη. ἠγαλλιάσατο μὲν ἀξιούμενος τῶν θείων αὐτοῦ ὀπτασιῶν δι’ ὧν αὐτῷ ἐχρημάτιζεν· ηὔχετο γὰρ ἰδεῖν ἐναργῶς τὴν ἡμέραν κυρίου ἥνπερ εἶδεν καὶ ἐχάρη· ὀφθαλμοῖς γὰρ «πρὸς τῇ δρυὶ τῇ Μαμβρῆ» εἶδεν αὐτὸν ὀφθέντα αὐτῷ ὁπηνίκα καὶ τὴν τοῦ Ἰσαὰκ ἔλαβεν ἐπαγγελίαν, ὅτε καὶ κριτὴν αὐτὸν τῆς ὅλης οἰκουμένης | |
| 10 | ὡμολόγησεν. | |
68(l) | Jo 8, 59 | |
| 2 | πῶς ἐκρύβη; οὐκ εἰς γωνίαν τοῦ ἱεροῦ ἑαυτὸν περιστείλας οὐδ’ εἰς | |
| οἰκίσκον, ὡς ἄν τις οἰηθείη, καταφυγὼν οὐδὲ μὴν ὀπίσω τοίχου ἢ στύλου περικάμψας, ἀλλ’ ἐξουσίᾳ θεϊκῇ ἀόρατον ἑαυτὸν τοῖς ἐπιβουλεύουσι καταστήσας | 82 | |
| 5 | διὰ μέσου αὐτῶν μὴ ὁρώμενος καὶ ἐξῆλθε καὶ παρῆγεν οὕτως. | |
69 col1(l) | Jo 9, 1—3 | |
| 1 | Νομίζοντες δι’ οἰκείας ἢ προγο‐ νικῆς ἁμαρτίας περιπίπτειν τοῖς νοσή‐ μασι τὴν τοιαύτην ποιοῦνται ἐρώτησιν. ὁ δὲ Ἰησοῦς θείᾳ ἐπιστήμῃ τὰς τῶν | |
| 5 | πραγμάτων ποιούμενος διαιρέσεις ἀμ‐ φότερα ἀπηγόρευσε νῦν· καίτοι εἰσὶ μέν τινες δι’ οἰκεῖα πταίσματα τιμω‐ ρούμενοι ὡς ὁ παράλυτος, εἰσὶ δὲ καὶ διὰ τοὺς γονεῖς ὡς ἔνθα φησίν· | |
| 10 | «ἐπάταξα τὰ τέκνα ὑμῶν καὶ παιδείαν οὐκ ἐδέξασθε». ἄλλοι δι’ οὐδὲν τού‐ των, ἄλλοι διὰ δοκιμασίαν ὡς ὁ Ἰώβ. οὗτος δὲ ὁ τυφλὸς διὰ τοῦτο ἐπλάσθη τυφλός, ἵνα ἐν τῷ καιρῷ τῆς ἐπιδη‐ | |
| 15 | μίας ἰασόμενος αὐτὸν ὁ Χριστὸς πᾶσι γνωστὸν ποιήσῃ, ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ τοῦ παντὸς ζῴου πλάστης. | |
69 col2 | Τινὲς καὶ διὰ προγονικῆς ἁμαρ‐ τίας ἐπλήγησαν καθάπερ καὶ διὰ τοῦ προφήτου λέγεται· «μάτην ἐπάταξα τέκνα ὑμῶν, παιδείαν οὐκ ἐδέξασθε». | |
70(l) | Jo 9, 4 | |
| 1 | «Φῶς» ἐλθὸν «εἰς τὸν κόσμον» ἡμέραν λέγει τὸν τῆς ἐπιδημίας καιρόν, ἐν ᾧπερ ἔδει αὐτὸν τὰ ἔργα τοῦ πατρὸς ἐργαζόμενον τὴν πρὸς ἐκεῖνον ἑαυτοῦ | |
| δεικνύειν συγγενῆ ὁμοουσιότητα. νύκτα δὲ λέγει τὴν ἑαυτοῦ ἀναχώρησιν. | 83 | |
71(l) | Jo 9, 5 | |
| 1 | Φῶς ἑαυτὸν καλεῖ διά τε τὸ φωτίζειν τὰς τῶν εἰς αὐτὸν πιστευόντων ψυχὰς καὶ ὅτι ἤμελλεν ἀνοῖξαι τὸν ὀφθαλμὸν τοῦ «ἐκ γενετῆς» τυφλοῦ. | |
72(l) | Jo 9, 6—7 | |
| 1 | Διὰ τούτου δείκνυται, ὅτι αὐτὸς ἐδημιούργησε τὰ πάντα καὶ ὅτι ἐκ πηλοῦ τὸν ἄνθρωπον ἐποίησεν· δι’ ὧν γὰρ τὸ λιπὸν διὰ πηλοῦ ἀναπληροῖ, δηλοῖ ὅτι καὶ τὸν πάντα ἄνθρωπον ἐκ γῆς ἐποίησε καὶ τοὺς μετὰ ταῦτα ἐκ σπερμάτων καὶ αἱμάτων συνισταμένους αὐτὸς πάλιν διαπλάττει· ἰδοὺ γὰρ ἐπὶ τοῦ τυφλοῦ | |
| 5 | ἀμφότερα δείκνυσιν, ὅτι τὸ μὲν ἄλλο αὐτοῦ σῶμα ἐξ αἱμάτων καὶ σπερμάτων συνέστησεν, ἐάσας δὲ ἀπλάστους τοὺς ὀφθαλμοὺς νῦν αὐτοὺς ὅπερ ἐστὶ κάλλιστον τοῦ σώματος μέρος διὰ τοῦ πηλοῦ ἀναπληροῖ, ἐν τῷ ἑνὶ ζῴῳ τὰ δύο ἐπιδείξας ἔργα τῆς δημιουργίας. ἀπελθόντος δὲ αὐτοῦ καὶ νιψαμένου ἀνεῴχθησαν αὐτοῦ οἱ ὀφθαλμοὶ οὐκ ἀποπαύοντος τοῦ πηλοῦ ἀπὸ τῆς τοῦ ὕδατος νίψεως, ἀλλὰ παρα‐ | |
| 10 | δόξως προσβολῇ αὐτοῦ ὑπάγοντος καὶ ἀπορρήτως τὰ ὄμματα ἀνεπλήρωσεν ὁ πηλός. | |
73(l) | Jo 9, 8—9 | |
| 1 | Τῶν μὲν τὸν αὐτὸν εἶναι λεγόντων ἐκ τοῦ χαρακτῆρος τῆς ὄψεως οὐ πιστευόντων δὲ διὰ τοὺς ὀφθαλμούς, ἄλλων δὲ ἐνδοιαζόντων ἐπὶ τούτῳ τὸ | |
| ἀμφίβολον αὐτοῖς λύων ὁ ἀναβλέψας ἔλεγεν, ὅτι ἐγώ εἰμι. | 84 | |
75(l) | Jo 9, 10 | |
| 1 | Δέον ἀπὸ τοῦ ἔργου γνῶναι τίς ἦν ὁ ποιήσας τὸ θαῦμα, ἀπὸ τῆς ὄψεως ἐπιζητοῦσιν ἐπιγνῶναι ὅστις ἦν. | |
76(l) | Jo 9, 10—11 | |
| 1 | Ἀποθέμενοι τὴν ἀμφιβολίαν ἐπυνθάνοντο λοιπὸν τὸ πῶς ἀνεῴχθησαν αὐτοῦ οἱ ὀφθαλμοί. ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν τὸ ἀληθές, ἄνθρωπον δὲ τέως ὀνο‐ μάζει τὸν Ἰησοῦν διὰ τὸ ἀνθρώπινον σῶμα. | |
77(l) | Jo 9, 15 | |
| 1 | Τῶν Φαρισαίων ἐρωτησάντων τῇ αὐτῇ καὶ πρὸς αὐτοὺς ἐχρήσατο διηγήσει. | |
78(l) | Jo 9, 16 | |
| 1 | Εἰς τοσαύτην δὲ ἀσεβείας ἀκρότητα ἔφθασαν ὡς τὸ σάββατον ἀλόγως τῆς θείας αὐτοῦ προκρίνειν δυνάμεως, δέον ἐκ τοῦ παραδόξως γεγονότος λογί‐ σασθαι, ὅτι σαββάτου ὁμοῦ καὶ πάσης νομοθεσίας δεσπότης ὑπῆρχεν ὁ τοσαύτης ἐπειλημμένος δυνάμεως. | |
79(l) | Jo 9, 16 | |
| 1 | Ὑπὸ ἄκρας ἀσεβείας τὸ σάββατον τῆς αὐτοῦ θείας δυνάμεως προετίμων | |
| καίτοιγε καὶ ἐπὶ Μωυσέως οὐκ ἄλλως πιστευθείσης τῆς τοῦ σαββάτου ἐντολῆς εἰ μὴ διὰ τοῦ γεγονότος ἐπὶ τοῦ μάννα σημείου. ἐχρῆν οὖν ἑωρακότας αὐτοὺς τὸ θαῦμα τὸ ἐπὶ εὐεργεσίᾳ ἀνθρώπων γεγονὸς εἰς τὴν τοῦ σαββάτου ἀργίαν | 85 | |
| 5 | ὑπεῖξαι ὥσπερ τότε ἐν ἀρχῇ καὶ νῦν εἰς τὸ μαθεῖν, ὅτι εἰς εὐεργεσίαν ἀνθρώπων ἡ τῆς ἐντολῆς ὑπόθεσις μεταποιεῖται. ἀλλ’ ἐκεῖνοι ὑπὸ ἀπιστίας τυφλώττοντες οὐχ ὁρῶσιν, ὅτι καὶ ὁ θεὸς μέχρι νῦν ἐν σαββάτῳ τὰ ἑαυτοῦ ἔργα ποιεῖ οὐδὲ ὅτι «οἱ ἱερεῖς ἐν τῷ ἱερῷ τὸ σάββατον» ἐβεβήλουν. διὸ καὶ ὡς βλασφημοῦντες κατ’ αὐτοῦ ἔλεγον τὸ οὐκ ἔστιν οὗτος παρὰ θεοῦ. ἄλλοι δὲ κἂν ἐκ μέρους | |
| 10 | εἰς αἴσθησιν ἐλθόντες διεμάχοντο πρὸς ἐκείνους ὑπὸ θείας δυνάμεως λέγοντες γίνεσθαι ταῦτα οὐ μὴν διὰ ἐνεργείας ἁμαρτωλῶν καὶ διαμερισθεῖσαν εἶχον τὴν ἰδίαν γνώμην. | |
80(l) | Jo 9, 17 | |
| 1 | Σχιζόμενοι ἀπ’ ἀλλήλων διαπυνθάνονται πάλιν τοῦ τυφλοῦ. ὁ δὲ οὐκέτι ἄνθρωπον ἁπλῶς, ἀλλὰ προφήτην ὀνομάζει παρρησιαζόμενος. | |
81(l) | Jo 9, 18—19 | |
| 1 | Εἰς τοσαύτην ἀναίδειαν ἦλθον οἱ Φαρισαῖοι ὡς μηδὲ αὐτῷ τῷ ἀναβλέ‐ ψαντι πιστεύειν, ὅτι τυφλὸς ἦν πρότερον καίπερ τῶν γειτόνων καὶ τῶν ἐπι‐ σταμένων αὐτὸν τοῦτο εἰπόντων. ἕως ὅπου τοὺς γονεῖς αὐτοῦ μεταπεμ‐ ψάμενοι ἠρώτησαν αὐτούς, εἰ αὐτός ἐστιν ὁ υἱὸς αὐτῶν, ὃν λέγουσιν | |
| 5 | τυφλὸν γεγεννῆσθαι. | |
82(l) | Jo 9, 22 | |
| 1 | Οὕτω γὰρ ἦν ἡ κακία κατακρατήσασα τῶν ἀρχόντων ὡς μὴ μόνον ἑαυτοὺς βλάπτειν διὰ ἀπιστίαν, ἀλλ’ ἤδη καὶ τοῖς λοιποῖς ἀποκλείειν τὴν ὁδὸν τῆς | |
| σωτηρίας διὰ ἀπειλῆς. | 86 | |
83(l) | Jo 9, 24—25 | |
| 1 | Διὰ ὑπερβολὴν πονηρίας ἁμαρτωλὸν τὸν δίκαιον ἔλεγον οἱ Ἰουδαῖοι. ὁ δὲ ἀναβλέψας οὐ μόνον, ὅτι τῆς εὐεργεσίας τὴν χάριν σαφῶς ὁμολογεῖ τοῦ κυρίου, ἀλλὰ καὶ πρὸς ἔλεγχον τῆς ἐκείνων δυσσεβείας ἔλεγε τὸ ἓν οἶδα, ὅτι τυφλόν με ὄντα ἐποίησεν ἀναβλέψαι. | |
85(l) | Jo 9, 26 | |
| 1 | Ἠρώτων συνεχῶς οὐχ ἵνα θαυμάσαντες ἀποστῶσι τῆς ἀσεβείας, ἀλλ’ ἵνα ἐπὶ πλεῖον μάχωνται πρὸς τὰ λεγόμενα. | |
86(l) | Jo 9, 27 | |
| 1 | Εἰδὼς ὅτι μάχεσθαι ἤθελον, οὕτως αὐτοῖς ἀπεκρίνατο. | |
87(l) | Jo 9, 28 | |
| 1 | Ὡς λοιδοροῦντες αὐτὸν σφόδρα τοῦ κυρίου μαθητὴν ὠνόμαζον, ἑαυτοὺς δὲ Μωυσέως οὐχ ὡς ἐκεῖνον τιμῶντες, ἀλλ’ ὡς ἐναντιούμενοι τῇ τοῦ κυρίου | |
| διδασκαλίᾳ. | 87 | |
88(l) | Jo 9, 29 | |
| 1 | Ἀκρίτως φθεγγόμενοι καὶ οὐκ εἰδότες, ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ Μωυσεῖ λαλήσας, ἐναντία ἑαυτοῖς φθέγγονται νῦν μὲν λέγοντες οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστὶν οὗτος, ἄλλοτε δὲ εἰπόντες «τοῦτον οἴδαμεν πόθεν ἐστίν. ὁ δὲ Χριστὸς ὅταν ἔλθῃ, φησίν, οὐδεὶς οἶδε πόθεν ἐστίν.» | |
89(l) | Jo 9, 30 | |
| 1 | Ὡς ἀγνώμονας αὐτοὺς διελέγχων φησίν, ὅτι οὐκ ὀφείλει τις διὰ τὴν ὑμε‐ τέραν ἄγνοιαν ἀθετεῖν τὴν ἐκείνου δύναμιν, ἀλλὰ χρὴ τὴν ἐκείνου φιλίαν προ‐ φέρειν εἰς ἔλεγχον τῆς ὑμῶν ἀπιστίας. | |
90(l) | Jo 9, 31 | |
| 1 | Ἵνα μὴ δόξῃ δι’ ὧν σιωπᾷ τοῖς λέγουσιν αὐτὸν ἁμαρτωλὸν συντίθεσθαι ἐπιδείκνυσιν, ὅτι δι’ ὧν αὐτὸν εὐηργέτησεν, θεοσεβής ἐστιν· ἡ γὰρ τοῦ θεοῦ εὐδοκία ἡ γενομένη περὶ τὴν ἐμὴν θεραπείαν γνώρισμά ἐστι τῆς τοῦ εἰσακουσ‐ θέντος εὐσεβείας. | |
91(l) | Jo 9, 32 | |
| 1 | Τοσούτων γὰρ ἁγίων καὶ προφητῶν διαπρεψάντων καὶ αὐτοῦ Μωυσέως οὐδεὶς ἤνοιξεν ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ. ἐκ γενετῆς δέ φησιν, ἵνα μή τις ἢ τὴν τέχνην ἢ τὴν φύσιν προφασίσηται, ὅπερ ἦν εἰκὸς λεχθῆναι ἐπί τινος τῶν ἀπὸ | |
| χρόνου βλεπόντων καὶ τυφλωθέντων ὕστερον καὶ πάλιν ἀναβλεψάντων. | 88 | |
92(l) | Jo 9, 33 | |
| 1 | Διὰ τούτου τὴν τόλμαν ἐλέγχει τῶν εἰρηκότων «ὁ ἄνθρωπος οὗτος οὐκ ἔστιν ἀπὸ θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ». | |
93(l) | Jo 9, 34 | |
| 1 | Οὐ δυνάμενοι ἀντιβλέψαι πρὸς τὰ λεγόμενα εἰς ὕβρεις ἐτράπησαν λέγοντες ἃ μὴ ἐγχωρεῖ, μηδὲ ὑπὸ τοῦ τυφλοῦ διδασκόμενοι, ὅτι τὸν μὴ ἐλθόντα εἰς ὕπαρξιν ἀδύνατον ἁμαρτῆσαι, ἀλλὰ μετὰ τὴν εἰς τὸν βίον πάροδον ἑκάστου τοῦ αὐτεξουσίᾳ τῆς ψυχῆς χρωμένου ὡς βούλεται, ἀλλ’ οὐδὲ παῖς ὑπὲρ πατρὸς | |
| 5 | πάσχει. ἐκεῖνοι οὖν ἀκρίτως πάντα λαλοῦντες καὶ ποιοῦντες ἐξέβαλον αὐτὸν καὶ ἀφώρισαν τοῦ ἰδίου συνεδρίου. | |
94(l) | Jo 9, 35—36 | |
| 1 | Πρὸς τῷ θεραπεῦσαι αὐτὸν καὶ τῆς ἀληθοῦς γνώσεως παρασχεῖν τὸν φωτισμὸν ἐβούλετο. διὸ αὐτὸν ἠρώτησεν, εἰ πιστεύει, ἵνα συνθεμένου αὐτοῦ καὶ τὴν τοῦ δόγματος ἀκρίβειαν παραδῷ· ἦν γὰρ εὐχάριστος περὶ τὸν εὐεργέτην. διὸ ἀκούσας πιστεύεις εἰς τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ εὐθὺς συνθέμενος ἔσπευσεν | |
| 5 | ἀκριβῶς μαθεῖν τίς ἐστι πρὸ τοῦ εἰς αὐτὸν πιστεῦσαι λέγων καὶ τίς ἐστιν, κύριε, ἵνα πιστεύσω εἰς αὐτόν. | |
95(l) | Jo 9, 38 | |
| 1 | Οὐ ῥήμασι μόνον συνέθετο, ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς προσκυνήσεως ἐδείκνυε τῆς ψυχῆς τὴν καθοσίωσιν οὐκέτι αὐτὸν ἄνθρωπον ἢ προφήτην ὀνομάζων, ἀλλὰ | |
| κύριον καὶ θεὸν διὰ τῆς προσκυνήσεως ὁμολογῶν. | 89 | |
96(l) | Jo 9, 39 | |
| 1 | Οὐ μόνον οἱ τοῖς ὄμμασιν τυφλοὶ ἐθεραπεύοντο, ἀλλὰ καὶ οἱ πρῴην τῇ ἀπιστίᾳ τυφλώττοντες ἐφωτίζοντο διὰ τῆς τοῦ κυρίου διδασκαλίας, οἱ δὲ δο‐ κοῦντες βλέπειν τυφλοὶ διὰ τὴν ἀπιστίαν γεγόνασιν. τοῦτο εἶπε πρὸς τὴν ἔκβασιν ἀφορῶν τῆς ἑκάστου πολιτείας τῶν τε ἀπιστησάντων Ἰουδαίων καὶ | |
| 5 | τῶν πιστευσάντων ἐθνῶν· ὁ μὲν γὰρ σκοπὸς τῆς αὐτοῦ παρουσίας ὑπὲρ τῆς ἁπάντων ἐγίνετο σωτηρίας, ἡ δὲ τῶν ἀνθρώπων προαίρεσις τοὺς μὲν βλέποντας, τοὺς δὲ τυφλοὺς ἀπειργάσατο. | |
97(l) | Jo 9, 40—41 | |
| 1 | Διαφόρου οὔσης τῆς τυφλώσεως τῆς μὲν κατὰ σῶμα, τῆς δὲ κατὰ προ‐ αίρεσιν οὐδεμίαν μέμψιν ἐπάγει ὁ κύριος τῷ ἄκοντι τὴν τύφλωσιν ὑπομείναντι, τὸν δὲ ἐκ προαιρέσεως ψυχικῆς κατὰ πονηρίαν τοῦτο ὑποστάντα ἐναγῆ καὶ παράνομόν φησιν ὡς ἑκόντα σκοτισθέντα. διὸ ὡς τοιούτοις οὖσι τοῖς Φαρισαίοις | |
| 5 | ἀνεξάλειπτον λέγει ἔσεσθαι τὴν ἁμαρτίαν. | |
98(l) | Jo 9, 41 | |
| 1 | Εἰ τυφλοὶ ἦ τε ἀνάγκῃ ἀποβαλόντες τὰς ὄψεις, οὐκ ἂν εἴχετε ἁμαρ‐ τίαν· οὐδεὶς γὰρ ἑκὼν ὑπομένει πάθος. ἐπειδὴ δὲ νομίζοντες σωματικῶς ὁρᾶν τυφλοὺς διὰ τῆς ἀπιστίας ἑαυτοὺς ἀπειργάσασθε, διὰ τοῦτο ἡ ἁμαρτία ὑμῶν ἀνεξάλειπτος μένει. | |
99 col1(l) | Jo 10, 1—5 | |
| 1 | Τῶν προφητῶν ἁπάντων καταγ‐ γειλάντων αὐτοῦ τὴν εἰς ἀνθρώπους παρουσίαν ὡς διὰ θύρας εἰσῆλθε διὰ | |
| αὐτῶν «πρὸς τὰ ἀπολωλότα πρόβατα», | 90 | |
| 5 | μόνος αὐτὸς πάντα ποιήσας τὰ προ‐ αγγελθέντα μηδενὸς ἄλλου δυνηθέντος εἰσελθεῖν διὰ τῆς θύρας μηδὲ ἐκ παρθένου τεχθῆναι ἢ ἀνοῖξαι ὀφθαλ‐ μοὺς τυφλῶν καὶ ὅσα ἄλλα εἴρηται | |
| 10 | περὶ αὐτοῦ. διελέγχων δὲ ὥσπερ τῶν ἀπατεώνων τὴν πλάνην κλέπτας αὐ‐ τοὺς καλεῖ ὡς διὰ ψεύδους ὑφαρπάζειν θελόντων τοῦ Χριστοῦ τὴν προσηγο‐ ρίαν. οὐκοῦν ὁ μόνος διὰ τῆς προ‐ | |
| 15 | ειρημένης εἰσελθὼν θύρας ποιμὴν ὀνομάζεται ὑπὸ πάντων τῶν ἁγίων. θυρωρὸν δὲ λέγει τούτῳ ἀνοίγοντα τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον τὸ διὰ τῶν προ‐ φητῶν τὴν εἴσοδον αὐτοῦ κηρύξαν, | |
| 20 | τοῖς ἄλλοις πᾶσι διὰ τὰ προδηλωθέντα σημεῖα ἀποκλεῖσαν τὴν θύραν, 〈ἣν〉 μόνῳ τῷ κυρίῳ ἀνοίγει τῷ διὰ τῶν θαυματουργιῶν τὰ καθ’ ἑαυτὸν πιστω‐ σαμένῳ. οὗ ἀκούει τὰ λογικὰ πρό‐ | |
| 25 | βατα τῆς φωνῆς, τοὺς πιστούς φησιν, καὶ ἀκολουθεῖ αὐτῷ, ἃ καὶ ἴδια καλεῖ ἀλλοτρίων ὄντων τῶν ἀπίστων. ταῦτα καὶ ἀποδιαμερίζει ἀπὸ τῶν ἀσεβῶν ἐξάγων αὐτὰ ἴδια | |
| 30 | καὶ ἡγούμενος καὶ ποδηγῶν αὐτὰ ἐπὶ τὸν κατ’ ἀρετὴν βίον. οὗ καὶ γνω‐ ρίζουσι τὴν φωνὴν τῶν θείων παρ‐ αγγελμάτων, ἀλλοτρίῳ δὲ οὐ μὴ ὑπακούσουσι τῷ τὰ παράνομα κηρύσ‐ | |
| 35 | σοντι, οὓς δεῖ καὶ φεύγειν. | |
99 col2(17) | Θυρωρὸν λέγει τὸν παράκλητον, τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον τὸ διὰ τῶν προφητῶν τὴν εἴσοδον αὐτοῦ κηρύξαν, τοῖς δὲ | |
| 20 | λοιποῖς ἅπασι διὰ τὰ προδηλωθέντα σημεῖα ἀποκλεῖσαν τὴν θύραν καὶ μό‐ νην τῷ κυρίῳ ταύτην ἀνοῖξαν τῷ καὶ διὰ τεραστίων τὰ καθ’ ἑαυτὸν πιστω‐ σαμένῳ. | |
100(l) | Jo 10, 1—5 | |
| 1 | Τῶν προφητῶν προκαταγγειλάντων αὐτοῦ τὴν εἰς ἀνθρώπους παρουσίαν | |
| καὶ διὰ τῆς προφητικῆς θεωρίας προευτρεπισάντων αὐτῷ τὴν εἰς τὸν βίον εἴσοδον μόνος αὐτὸς διὰ πάντων ὥδευσε τῶν περὶ αὐτοῦ γεγραμμένων καὶ ὥσπερ διὰ θύρας εἰσελθὼν εἰς τὸν ἀνθρώπινον βίον παρεγένετο «πρὸς τὰ | 91 | |
| 5 | πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ». τούτῳ, φησίν, ὁ θυρωρὸς ἀνοίγει καὶ τὰ πρόβατα τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἀκούει πρόβατα ὀνομάζων λογικὰ τοὺς ἐπιγνόντας αὐτοῦ τὴν φωνὴν καὶ ἀκολουθήσαντας τοῖς τῆς εὐσε‐ βείας λόγοις· ἐπειδὴ γὰρ τῶν προβάτων τὰ μὲν ὑπήκοα καὶ πειθήνια γέγονεν τῷ ποιμένι, τὰ δὲ μακράν που διὰ τῆς ἀπειθείας ἀποσκιρτήσαντα εἰς αὐθαίρετον | |
| 10 | ἐχώρησεν ἀπώλειαν, ἀναγκαίως διέκρινεν τὰ ἴδια ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων, τὰ σῳζό‐ μενα ἀπὸ τῶν ἀπολλυμένων, τὰ ὑπακούοντα ἀπὸ τῶν ἀπειθούντων. | |
103(l) | Jo 10, 5 | |
| 1 | Ἀναγκαῖόν ἐστι τοὺς ἀνακειμένους τῷ κυρίῳ πᾶσαν μὲν τὴν τοῦ ἀλλοτρίου φεύγειν παρανομίαν, ἐκκλίνειν δὲ αὐτοῦ παντελῶς τὴν ἀσέβειαν καὶ μήτε φωνῆς ἀκούειν μήτε λόγῳ πείθεσθαι διὰ τὸ ἐπιβλαβὲς τῆς ἀπάτης. | |
104(l) | Jo 10, 6 | |
| 1 | Ὡς ἐν παροιμίας λόγῳ μνησθέντος αὐτοῦ προβάτων καὶ διαφορᾶς ποι‐ | |
| μένων οὐ συνῆκαν τῶν εἰρημένων τὴν δύναμιν. | 92 | |
105(l) | Jo 10, 7 | |
| 1 | Πρὸς τὰς τῶν πραγμάτων ὑποθέσεις ἀμείβει καὶ τὰς τῶν ὀνομάτων χρήσεις. ὧδε οὖν θύραν ἑαυτὸν καλεῖ ὡς ἀποκλείων τὰ πρόβατα, τοὺς δὲ κλέπτας ἀπείργων τε καὶ ἐλέγχων. | |
106(l) | Jo 10, 8 | |
| 1 | Διὰ τοῦτο γὰρ καὶ ἀκριβῶς τῇ λέξει ἐχρήσατο εἰπὼν ὅσοι ἦλθον, ἀλλ’ οὐχ ὅσοι ἀπεστάλησαν· οἱ μὲν γὰρ τοῦ θεοῦ προφῆται ἀποσταλέντες παρεγένοντο, οἱ δὲ ψευδοπροφῆται μηδενὸς ἀποστείλαντος ἤρχοντο ἐπὶ δια‐ στροφῇ τῶν ἀπατωμένων. | |
107(l) | Jo 10, 8 | |
| 1 | Κλέπτας λέγει καὶ λῃστὰς οὐ τοὺς ἁγίους ἄνδρας καὶ προφήτας, ἀλλὰ καὶ τοὺς πρὸ τῆς αὐτοῦ παρουσίας ἐπὶ λύμῃ τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν ἐλθόντας οἷος ἦν Θευδᾶς καὶ Ἰούδας ὁ Γαλιλαῖος, οἵτινες ἦλθον,, οὐκ ἀπεστάλησαν· τὸ γὰρ τοῦ ἀπεστάλθαι ὄνομα ἐπιτηδειότερόν ἐστι κατὰ προφητῶν. | |
108(l) | Jo 10, 9 | |
| 1 | Οἱ γὰρ εἰς αὐτὸν πιστεύοντες καὶ ὑπὸ τὴν λογικὴν αὐτοῦ γινόμενοι ποίμνην μετὰ ἀδείας εἰσέρχονται καὶ ἐξέρχονται νεμόμενοι τὴν τοῦ ποιμένος κηδεμονίαν νῦν, ἐν δὲ τῷ μέλλοντι αἰῶνι διὰ αὐτοῦ ὡς «διὰ θύρας» εἰς τὴν αἰώνιον ζωὴν | |
| παραπεμπόμενοι. | 93 | |
109(l) | Jo 10, 10 | |
| 1 | Κλέπτην λέγει τὸν ἐναντίον οὗ ἀποπλανῶντος τὰ πρόβατα καὶ εἰς ἀπώ‐ λειαν ἐμβάλλοντος ἐδέησεν ἐλθεῖν τὸν κοινὸν σωτῆρα, ὃς οὐ μόνον ἠσφαλίσατο τὴν ποίμνην ἐκ τῆς τῶν λῃστῶν ἐπιβουλῆς, ἀλλὰ καὶ δοὺς ζωὴν ἀΐδιον ἐν δόξῃ καὶ τιμῇ παρασκευάζει εἶναι. | |
110(l) | Jo 10, 12—13 | |
| 1 | Μισθωτὸν ἀμελοῦντα τῶν προβάτων ἕκαστον τῶν ἀρχόντων ὀνομάζει τοῦ λαοῦ ἔχοντας μὲν ὄνομα ποιμένος, μηδὲν δὲ ποιοῦντας εἰς ἀσφάλειαν τῶν λαῶν· 〈ἀλλ’〉 ὡς ἀλλοτρίοις αὐτοῖς ἐκέχρηντο· οὐ γὰρ ἦσαν αὐτῶν ἴδια. διὸ ὁρῶντες τὸν λύκον ἔφευγον ἔκδοτον τοῖς θηρίοις τὴν ποίμνην καταλιμπάνοντες οὐδὲν | |
| 5 | ἀχθόμενοι ἐφ’ οὓς ἑώρων τοὺς λαοὺς ὑπὸ τοῦ διαβόλου τοῦ νοητοῦ λύκου δια‐ φθειρομένους. | |
111(l) | Jo 10, 14—15 | |
| 1 | «Ἴδια» ἑαυτοῦ «πρόβατα» λέγει τοὺς τέως ἐξ Ἰουδαίων πιστεύσαντας καὶ ἐπεγνωκότας διὰ τῶν εἰς αὐτοὺς εὐεργεσιῶν τὸν ἑαυτῶν ποιμένα. ὥσπερ, φησίν, ἐναργές ἐστι τὸ γινώσκειν καὶ γινώσκεσθαι ὑπὸ τῶν προβάτων, οὕτω καὶ ἡ γνῶσις τοῦ πατρὸς πρὸς τὸν υἱὸν καὶ ἡ τοῦ υἱοῦ πρὸς τὸν πατέρα | |
| 5 | διὰ αὐτοψίας συνίσταται. τὰ δὲ δύο συνίστησι πρόσωπα, ἵνα δείξῃ, ὅτι οὐκ ἦν αὐτὸς ὁ πατήρ. ὅπερ δὲ εἶπεν, μετ’ οὐ πολὺ ἐποίησε προσενέγκας ἑαυτὸν ὑπὲρ πάντων λύτρον. | |
112(l) | Jo 10, 16 | |
| 1 | Ὡς θεὸς προγνώστης λέγει τοῦτο περὶ τοῦ ἐξ ἐθνῶν λαοῦ ὡς μέλλοντος συνάπτεσθαι τῷ Ἰσραὴλ καὶ τότε μὲν λόγῳ εἶπεν, ὕστερον δὲ ἔργῳ γέγονε | |
| καὶ μίαν ἐξ ἀμφοτέρων τὴν ἁγίαν αὐτοῦ πεποίηκεν ἐκκλησίαν. | 94 | |
113(l) | Jo 10, 16—18 | |
| 1 | Αὐτὸς μὲν ἦν ὁ πρῴην ἀοράτως ποιμαίνων τὸν Ἰσραήλ, ἀλλ’ ἐπειδὴ ὁ Ἰσραὴλ χρόνῳ ὑπὸ ἀσεβείας εἰς ἀπώλειαν ἔπεσεν, ἐδέησε καὶ αὐτοψεὶ αὐτὸν ἐλθεῖν ἐπὶ «τὰ ἀπολωλότα πρόβατα οἴκου Ἰσραήλ», ὅπως πρὸς ταῖς ἄλλαις εὐεργεσίαις καὶ ὑπὲρ τῆς τῶν προβάτων σωτηρίας δοὺς τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν | |
| 5 | τὴν ἀγαθοῦ ποιμένος ἐπιδείξηται διάθεσιν. περὶ τοῦ πάθους δὲ ὧδε διαλέγεται διδάσκων, ὅτι ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου σωτηρίας τοῦτο γίνεται καὶ οὐκ ἄκων ἐπὶ τοῦτο ἔρχεται. λοιπὸν λέγει τὰ δείγματα τοῦ ποιμένος καὶ τοῦ μισθωτοῦ καὶ δείκνυσιν οὕτω κρατοῦντα αὐτὸν ὡς τὸν πατέρα, ὅπου γε ποιμήν ἐστι καὶ ἴδια αὐτοῦ τὰ πρόβατα. ὑψηλῶς οὖν φθεγγόμενος ἐν ταῖς παραβολαῖς συσκι‐ | |
| 10 | άζει τὸν λόγον, ἵνα μὴ δῷ φανερὰν λαβὴν τοῖς ἀκροαταῖς. | |
115(l) | Jo 10, 17 | |
| 1 | Οὐ νῦν, φησίν, ἀγαπᾷ με ὁ πατήρ, ἀλλὰ πρὸ χρόνων αἰωνίων ἀεί, πλὴν ἐπείπερ εὐδοκίᾳ πατρὸς ἐπιδίδωμι ἐμαυτὸν εἰς θάνατον, ἀρέσκει τοῦτο τῷ πατρί. | |
116(l) | Jo 10, 18 | |
| 1 | Οὐ γὰρ ἀνάγκῃ, ἀλλ’ ἑκὼν ἦλθεν ἐπὶ τὸ πάθος καὶ ἐξουσίαν εἶχε τοῦ | |
| ἀναστῆσαι ἑαυτὸν ἐκ νεκρῶν. | 95 | |
117(l) | Jo 10, 18 | |
| 1 | Ἀνόητος οὗτος ὁ λέγων ἄψυχον τὸ τοῦ Χριστοῦ σῶμα καὶ θεότητα ἀντὶ ψυχῆς εἶναι· ἀνόητον γὰρ ἐννοῆσαι παθητὴν θεότητα, παθητὴ δὲ ἡ ψυχή. διὰ τοῦτο δὲ λέγουσι παθητὴν τοῦ υἱοῦ τὴν θεότητα, ἵνα ἐλάττονα αὐτὸν δείξωσι τοῦ πατρός. πλὴν καὶ ἐπὶ τοῦ πατρὸς εὑρίσκομεν, φησίν, τὸ «ἡ ψυχή μου», | |
| 5 | δι’ οὗ νοοῦμεν, φησίν, τοῦ πατρὸς τὴν θεότητα. | |
118(l) | Jo 10, 19—21 | |
| 1 | Οἱ εἰς βάθος κακῶν ὀλισθήσαντες ἔλεγον δαιμόνιον ἔχειν τὸν ἐλευ‐ θερώσαντα ἡμᾶς τῆς τῶν δαιμόνων τυραννίδος. οἱ δὲ ὀλίγον νήφοντες διήλεγχον ἐκείνους λέγοντες μὴ εἶναι ταῦτα τὰ ῥήματα δαιμονιζομένου. εἰς ἀπόδειξιν δὲ τῆς ἀληθείας καὶ τὴν ἀνάβλεψιν προέφερον τοῦ τυφλοῦ. | |
119(l) | Jo 10, 22—23 | |
| 1 | Ἐγκαινίων ἑορτὴν ἐποίουν οὐχ ὡς νῦν γεγονότος τοῦ ναοῦ, ἀλλ’ ὅτι κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν ὁ Ζοροβαβὲλ ἐτελείωσε τὸν ναόν. ὡς ἅτε χειμῶνος ὄντος ἐν τῇ στοᾷ οἱ ὄχλοι συνήγοντο, μεθ’ ὧν ἦν καὶ ὁ Χριστός. | |
120(l) | Jo 10, 24 | |
| 1 | Οἱ ἄπιστοι ἐκ τῶν πραγμάτων ἐλεγχόμενοι καὶ ἀμφίβολον ἔχοντες τὴν | |
| γνώμην ὡς ἐν ἀμφιβολίᾳ ἠρώτων. | 96 | |
121(l) | Jo 10, 25 | |
| 1 | Εἰδώς, ὅτι ἐκ τοῦ πολλάκις εἰπεῖν οὐκ ἐπιστεύθη, τὰ ἔργα ἄγει εἰς μέσον ὡς ἰσχύοντα πρὸς ἀπόδειξιν ὑπὲρ τοὺς λόγους· ἔδει μὲν γὰρ τοῖς λόγοις αὐτοῦ πιστεύειν διὰ τὸ θεοπρεπὲς αὐτῶν καὶ τὴν ἐξησκημένην τοῦ βίου ἀρετήν. ἐπειδὴ δὲ τούτους παρεκρούοντο δι’ ὑπερβολὴν ἀγνωμοσύνης, ἐχρῆν κἂν τὴν | |
| 5 | ἀπὸ τῶν ἔργων δέξασθαι μαρτυρίαν. | |
122(l) | Jo 10, 26 | |
| 1 | Ἠλλοτριώθησαν δὲ οὗτοι τῆς ποίμνης παρὰ τὴν ἑαυτῶν πονηρίαν μὴ βουληθέντες τὴν ἔνθεον αὐτοῦ δέξασθαι διδαχήν. | |
123(l) | Jo 10, 27 | |
| 1 | Τὴν οἰκείωσιν τῶν ἰδίων προβάτων διὰ τὴν ὑπακοὴν γεγενῆσθαί φησιν ὥσπερ ἐκ τοῦ ἐναντίου τὴν ἀλλοτρίωσιν. | |
124(l) | Jo 10, 28 | |
| 1 | Τοῖς δι’ εὐπείθειαν ἀκολουθοῦσι ζωὴν αἰώνιον δίδωσι καὶ τὴν πρὸς τὸ μέλλον ἀσφάλειαν ἐπαγγέλλεται. | |
125(l) | Jo 10, 29 | |
| 1 | Τοῦ πατρὸς πάντα δεδωκότος εἰς χεῖρας τῷ μονογενεῖ καὶ ὁ πατὴρ προσεπιδίδωσι τὴν ἰδίαν σκέπην ὑπὲρ τῆς τῶν προβάτων ἀσφαλείας· τῆς γὰρ | |
| ἀμφοτέρων κηδεμονίας τὸ τέλος ἕν. | 97 | |
126(l) | Jo 10, 30 | |
| 1 | Ἓν λέγει ἑαυτὸν τῷ πατρὶ κατ’ οὐσίαν, οὐ καθ’ ὑπόστασιν καὶ τὸ ἐν πᾶσιν ἰσάζειν αὐτὸν τῷ πατρί· δύο γὰρ καθ’ ὑπόστασιν ἠρίθμησεν, ἑαυτὸν καὶ τὸν πατέρα δι’ ὧν μάλιστα εἶπεν τὸ ἐσμέν. | |
127(l) | Jo 10, 31—32 | |
| 1 | Ὁρῶν αὐτοὺς σφόδρα ὀργιζομένους, ὑπομιμνῄσκων αὐτοὺς ὧν ἐποίησεν ἐζήτει διὰ χρηστότητος εἰς αἴσθησιν αὐτοὺς ἀγαγεῖν τῆς εὐεργεσίας καὶ παῦσαι τῆς καθ’ ἑαυτοῦ ὀργῆς. | |
128(l) | Jo 10, 33 | |
| 1 | Δι’ ὧν λέγουσι τὰ μὲν ἔργα ὡς καλῶς γεγονότα ἀποδέχονται, διὰ δὲ τοὺς λόγους ἠγανάκτουν βλασφημεῖν ἡγούμενοι, ὅτι ἔλεγεν ἑαυτὸν υἱὸν θεοῦ ὁ νεκροὺς ἐγείρων καὶ τυφλοὺς ἰώμενος. | |
129(l) | Jo 10, 34—36 | |
| 1 | Εἰ οἱ Ἰσραηλῖται θεοὶ ἐλέχθησαν, καίπερ οὐκ ὄντες ἄνθρωποι εὐαγεῖς, διὰ τὸ μόνον εἶναι Ἰσραηλῖται, ὑμεῖς τὸν ἔργα δεικνύντα, ὅτι θεός εἰμι, καὶ οὐ ψιλῷ ῥήματι ἐν μόνοις κομπάζοντα λόγοις ὑβρίζετε· ἐχρῆν μὲν γάρ, εἰ καὶ μὴ ἔργοις τοῦτο ἔδειξα, ἀλλὰ μόνον εἶπον, μὴ ἀγανακτεῖν ὑμᾶς, ἐπείπερ καὶ ὁ | |
| 5 | νόμος θεοὺς καλεῖ τοὺς ἀνθρώπους· πλὴν ἔχω καὶ τὴν ἀπὸ τῶν ἔργων μαρ‐ τυρίαν. διὸ ἄντικρυς ἀσεβεῖς οἱ λέγοντες, ὅτι βλασφημῶ εἰπὼν ἐμαυτὸν υἱὸν | |
| θεοῦ. | 98 | |
130(l) | Jo 10, 37—38 | |
| 1 | Πρᾴως ὁ κύριος ἀνταποκρίνεται λέγων, εἰ μὲν τὸν θεὸν πατέρα ὀνομάζων μὴ ἐποίουν ἔργα ὅμοια τοῦ πατρός, δι’ ὧν ἐδείκνυον, ὅτι θεοῦ υἱός εἰμι, εἴχετε, φησίν, τὰ παρ’ ἡμῶν, νῦν δέ, εἰ καὶ μὴ λέγοντί μοι πείθεσθε, ἀλλ’ οὖν διὰ τῶν ἔργων κἂν δυσωπηθῆτε, ὅτι ὁ πατὴρ ἐν ἐμοί ἐστι κἀγὼ ἐν τῷ | |
| 5 | πατρί. | |
131(l) | Jo 10, 39 | |
| 1 | Δείκνυσιν, ὅτι ἐν τῇ αὐτοῦ ἐξουσίᾳ ἦν τὸ κατασχεθῆναι· ἰδοὺ γὰρ μεταξὺ ὢν αὐτῶν οὐκ ἐπέτρεπεν αὐτοῖς κατασχεῖν αὐτὸν καίπερ τοῦτο θελόντων ἐκεί‐ νων ποιῆσαι. | |
132(l) | Jo 10, 40 | |
| 1 | Διὰ τοῦτο ἦλθεν εἰς τὸν τόπον τοῦτον, ἵνα διὰ τοῦ τόπου ὑπομνήσῃ τοὺς ἀνθρώπους τῶν λόγων Ἰωάννου, ὧν εἶπεν περὶ αὐτοῦ, ὃ καὶ ποιήσας πολλοὺς ὠφέλησεν. | |
133(l) | Jo 10, 41—42 | |
| 1 | Ἀναμιμνῃσκόμενοι δὲ τῶν Ἰωάννου φωνῶν, ὧν εἶπεν περὶ αὐτοῦ, ὅτι «νυμφίος» ἦν καὶ «ἀμνὸς αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» καὶ ὅσα ἄλλα, ἀναγκαίως ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν. | |
134(l) | Jo 11, 3 | |
| 1 | Δι’ ἄσκησιν θεοσημείας γνήσιαι οὖσαι ἀδελφαὶ εἰς νόσον πεσόντος τοῦ ἀδελφοῦ αὐτῶν Λαζάρου ἀπέστειλαν πρὸς τὸν κύριον λέγουσαι· κύριε, | |
| ἴδε ὃν φιλεῖς ἀσθενεῖ· ἐφίλει γὰρ καὶ αὐτὸν ὁ κύριος ὡς θεοσεβῆ. | 99 | |
135(l) | Jo 11, 4 | |
| 1 | Προεώρα γάρ, ὅτι ἤμελλεν ἡ τοῦ Λαζάρου ἀνάστασις εἰς πᾶσαν λαληθῆναι τὴν οἰκουμένην, δι’ ἧς ἐδοξάζετο ὁ υἱὸς σὺν τῷ πατρί. | |
136(l) | Jo 11, 5—6 | |
| 1 | Ἠγάπα δὲ αὐτὰς διὰ τὴν σώφρονα καὶ θεοσεβῆ πολιτείαν αὐτῶν. ἐπί‐ τηδες δὲ ἔμεινε τὰς δύο ἡμέρας, ἵνα ἀποθανόντος τοῦ Λαζάρου μείζονα τὴν ἐπ’ αὐτῷ ἐνδείξηται δύναμιν καὶ τὸ θεοπρεπὲς κράτος. | |
137(l) | Jo 11, 8 | |
| 1 | Πεῖραν λαβόντες οἱ μαθηταὶ τῆς τῶν Ἰουδαίων ὠμότητος ἐδειλίων ἀπελ‐ θεῖν εἰς τὴν Ἰουδαίαν μὴ πάλιν τὰ αὐτὰ πάθωσιν. | |
138(l) | Jo 11, 9—10 | |
| 1 | Διδάσκει, ὅτι χρὴ ἀεὶ ἑκάστης ἡμέρας καὶ ὥρας εὐεργετεῖν τοὺς ἀνθρώ‐ πους. ἔπειτα δὲ καὶ παραθαρσύνει αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ὑποστήσονται δεινὸν ἔχοντες μεθ’ ἑαυτῶν τὸ φῶς τοῦ κόσμου, ἐν ᾧ οἱ περιπατοῦντες οὐ προσκόπτουσιν· οἱ γὰρ ἐν σκότει τῆς ἀγνοίας πορευόμενοι προσκόπτουσιν μὴ ἔχοντες τὸ φῶς | |
| 5 | τῆς ἀληθείας. | |
139(l) | Jo 11, 11 | |
| 1 | Αὐτὸς ὡς θεὸς ἔλεγε περὶ τῆς κοιμήσεως τοῦ θανάτου, οἱ δὲ μαθηταὶ ὡς ἄνθρωποι ἐνόμιζον, ὅτι περὶ τοῦ σωματικοῦ διελέγετο αὐτοῖς ὕπνου. διὸ | |
| καὶ ὡς ἐπωφελὲς ἔλεγον τοῦτο. | 100 | |
140(l) | Jo 11, 12 | |
| 1 | Τοῦτο εἶπον οἰόμενοι αὐτὸν περὶ σωματικοῦ λέγειν ὕπνου. | |
141(l) | Jo 11, 14—15 | |
| 1 | Σαφῶς τὸν θάνατον εἰπὼν ἔχαιρεν εἰδώς, ὅτι ἡ κατάστασις τοῦ τεθνη‐ κότος μεγάλως ἔμελλεν ὠφελῆσαι τοὺς μαθητὰς εἰς τὴν πίστιν· εἰ γὰρ ἦν ἐκεῖσε ἔτι ἀρρωστοῦντος αὐτοῦ, δυσωπηθεὶς ἰάσατο ἂν αὐτὸν καὶ οὐκ ἐποίει τὸ μέγα τῆς ἀναστάσεως θαῦμα. | |
142(l) | Jo 11, 16 | |
| 1 | Ταῦτα εἶπεν ὁ Θωμᾶς προσδοκῶν, ὅτι εὐθὺς ἀπελθόντας αὐτοὺς λιθο‐ βολήσουσι καὶ ἀποκτενοῦσιν. | |
143(l) | Jo 11, 17—19 | |
| 1 | Ὅσῳ παρέτρεχεν ὁ μετὰ τὴν ταφὴν χρόνος, τοσούτῳ θαυμασιωτέρα ἡ πρᾶξις τοῦ ἀνιστάντος. τῆς ἐγγύτητος δὲ τοῦ τόπου ἐμνήσθη, ἵνα δείξῃ, ὅτι πολλοὶ ἐκ τῶν Ἰουδαίων ἐξῄεσαν πρὸς τὸ παραμυθήσασθαι τὰς ἀδελφὰς Λα‐ ζάρου. | |
144(l) | Jo 11, 20 | |
| 1 | Ἔξεισι μὲν οὖν ἡ Μάρθα ἀκούσασα τὴν τοῦ κυρίου παρουσίαν οὐκ ἀνα‐ κοινωσαμένη πρὸς τὴν ἀδελφὴν διὰ τὸ βούλεσθαι κεκρύφθαι τὴν παρουσίαν ἀπὸ τῶν παρόντων Ἰουδαίων ὡς ἂν ἐχθρῶν Χριστοῦ καὶ διωκόντων αὐτόν· | |
| ὀλιγοπιστίας δὲ ῥήματα φθέγγεται. | 101 | |
145(l) | Jo 11, 20 | |
| 1 | Ἐπιλησθεῖσα τοῦ πένθους ἔτρεχεν ἡ Μάρθα πρὸς τὸν κύριον, ἡ δὲ Μαρία τοῦτο ἀγνοοῦσα ἔμεινεν ἐν τῷ οἴκῳ. | |
146(l) | Jo 11, 21 | |
| 1 | Πεπεισμένη, ὅτι εἰ παρῆν ὁ κύριος, οὐκ ἂν ἀπέθανεν ὁ Λάζαρος, οὐδὲ πρὸς τὴν μέλλουσαν ἀμφέβαλλεν εὐεργεσίαν. | |
147(l) | Jo 11, 24 | |
| 1 | Ἐπειδὴ ἀορίστως ἐπηγγείλατο μὴ προσθείς, ὅτι νῦν ἀναστήσεται Λάζαρος, εἰκότως οὕτως ἀνταπεκρίνατο ἡ Μάρθα ἐσχάτην ἡμέραν λέγουσα ἐν ᾗ ἡ καθόλου τῶν ἀνθρώπων ἀνάστασις γίνεται. | |
148(l) | Jo 11, 25 | |
| 1 | Πᾶσι μὲν τοῖς πιστεύουσιν ἐπηγγείλατο ζωήν, μάλιστα δὲ περὶ τοῦ προ‐ κειμένου ἐποιεῖτο τὸν λόγον. | |
149(l) | Jo 11, 25—26 | |
| 1 | Τοῦτό φησιν, ὅτι οἱ ὑποστάντες τὸν κοινὸν τοῦ σώματος θάνατον αὖθις ἐγερθήσονται. πᾶς δὲ ὁ πιστεύων οὐχ ὑποστήσεται τὸν ὀλέθριον θάνατον | |
| τὸν τῆς ἀϊδίου βασάνου. | 102 | |
150 col1(l) | Jo 11, 25—27 | |
| 1 | Διὰ τῆς ἀποκρίσεως τὸ δόκιμον τῆς προαιρέσεως ἀποδεῖξαι βούλεται ὁ Χριστὸς τῆς γυναικός. ἡ δὲ οὐ μόνον Χριστὸν καὶ υἱὸν θεοῦ ὡμο‐ | |
| 5 | λόγει, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν κόσμον ἐρχόμενον, ἵνα δείξῃ, ὅτι οὐ μόνῳ τῷ Ἰσραήλ, ἀλλὰ παντὶ τῷ κόσμῳ ἀγα‐ θὸν ἦλθεν ὁ Χριστός. | |
150 col2(3) | οὐ μόνον δὲ Χριστὸν καὶ υἱὸν θεοῦ αὐτὸν | |
| 5 | ὡμολόγησεν, ἀλλ’ ἤδη καὶ εἰς τὸν κόσμον ἐρχόμενον λέγει, ὅπως ἐκ τούτου δείξῃ, ὅτι οὐ τῷ Ἰσραὴλ μόνῳ διαφέρει, ὥσπερ τὸ πρίν, ἀλλὰ γὰρ παντὶ τῷ κόσμῳ κοινὸν ἀγαθὸν ὑπὸ | |
| 10 | τοῦ πατρὸς νῦν ἐξαπέσταλται. | |
151(l) | Jo 11, 29 | |
| 1 | Ἰσόρροπον τῆς τοῦ ἀδελφοῦ λύπης λαβοῦσα χαρὰν ἡ Μαρία διὰ τοῦ ἀκοῦ‐ σαι, ὅτι ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς, πάντα ὑπερθεμένη ἔδραμε πρὸς αὐτόν, ὅπερ γνώ‐ ρισμα ἦν τῆς πρὸς αὐτὸν πίστεως. | |
152(l) | Jo 11, 31—32 | |
| 1 | Δραμοῦσα ἡ Μαρία ὑπόνοιαν δέδωκε τοῖς Ἰουδαίοις, ὅτι ἐπὶ τὸ μνη‐ μεῖον τρέχει, ἵνα κλαύσῃ ἐκεῖ. διὸ καὶ ἠκολούθησαν αὐτῇ. ἐκεῖ δὲ τὸν κύριον κατέλαβεν, ὅπου καὶ ἡ Μάρθα συνέτυχεν αὐτῷ. | |
153(l) | Jo 11, 32 | |
| 1 | Ὡς ἀδελφικὸν ἔχουσα καὶ τὸ φρόνημα τοῖς αὐτοῖς ἐχρήσατο ῥήμασι σύν‐ δρομον ἔχουσα τῇ ἀδελφῇ τὴν πίστιν τὴν περὶ τὸν διδάσκαλον καίπερ ἐν δια‐ | |
| φόροις ὥραις συντυχοῦσαι τῷ κυρίῳ. | 103 | |
154(l) | Jo 11, 33 | |
| 1 | Ταράξας ἑαυτὸν καὶ τῇ προθυμίᾳ τοῦ πνεύματος παρεσκευασμένῃ τὴν δύναμιν εἰς τὸ προκείμενον μετ’ ἐμβριμίας εἶπεν. | |
155(l) | Jo 11, 33 | |
| 1 | Τὸ δὲ ἐνεβριμήσατο τῷ πνεύματι σημειοῦται ὁ εὐαγγελιστὴς δηλῶν τὸ ἑκούσιον τῆς γνώμης. δάκρυον ἐξέχει γὰρ καὶ κάματον ὑπέμεινε σωματικὸν τὰ πάθη οὐκ ἀκουσίως ὑπομένων, ἀλλ’ ἐπ’ ἐξουσίας τῷ σώματι ἐπιτάττων· ἐπὶ γὰρ ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων δάκρυα μὲν ἐκχεῖται οὐχ ὅταν θέλωμεν, σώματος | |
| 5 | δὲ ὄντα φυσικὰ πάθη ἀκουσίως ταῦτα ὑπομένομεν, ὁ δὲ θεὸς οὐχ οὕτως, ἀλλ’ ἐπ’ ἐξουσίας πάντα ποιῶν καὶ κατὰ τῶν ἐχθρῶν τῇ αὐτῇ δυνάμει χρήσεται. | |
156(l) | Jo 11, 34 | |
| 1 | Οὐκ ἀγνοῶν τοῦτο εἶπεν, ἀλλ’ ἵνα ἐκ τῆς πεύσεως τὰ παρόντα πλήθη παρορμήσῃ ἐπὶ τὸ θεάσασθαι τὸ θαῦμα προφάσει τοῦ ὑποδεῖξαι τὸν τόπον καὶ πολλοὶ πιστεύσωσιν. | |
157(l) | Jo 11, 35 | |
| 1 | Ἐδάκρυσε συμπαθήσας τοῖς δακρύουσιν, οὐ μὴν τὸν τεθνηκότα ὃν ἤμελλεν ἀναστήσειν. | |
158(l) | Jo 11, 36—37 | |
| 1 | Οἱ Ἰουδαῖοι σύμβολον τῆς πρὸς τὸν ἀπελθόντα ἀγάπης τὰ δάκρυα ὑπελάμ‐ | |
| βανον. διὸ ἔλεγον ταῦτα, μεμνημένοι δὲ τοῦ ἐπὶ τοῦ τυφλοῦ 〈θαύματοσ〉 συνεζήτουν πρὸς ἑαυτούς, πῶς συνεχώρησε τὸν Λάζαρον ἀποθανεῖν. ἐκεῖνοι μὲν οὖν ἥττονα ἐζήτουν, ὁ δὲ Ἰησοῦς μείζονα ἐποίησεν· οὐ γὰρ ὅμοιον ἦν τὸ | 104 | |
| 5 | ποιῆσαι τὸν Λάζαρον μὴ ἀποθανεῖν τῷ ἀναστῆσαι αὐτὸν ἐκ νεκρῶν, ὅπου εἰ νοσοῦντα αὐτὸν ἤγειρεν, ἠδύναντο οἱ ἀγνώμονες 〈ἐπὶ〉 τοῦ νοσήματος τὴν φύσιν ἀνενεγκεῖν τὴν ὑγείαν, ὅπερ οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ἐπὶ τοῦ ἐκ νεκρῶν ἀναστάντος. | |
159(l) | Jo 11, 38—39 | |
| 1 | Συντείνας ἑαυτὸν ἐπὶ τὸ προκείμενον θαῦμα μετ’ ἐμβριμήσεως ἐπὶ τὸν τόπον ἦλθεν. δυνάμενος δὲ δίχα ἀνθρωπίνης ἐνεργείας καὶ τὸ σπήλαιον ἀνοῖξαι τοῖς παροῦσιν ἐπιτρέπει ποιῆσαι τοῦτο, ὅπως τῆς δυσωδίας αἰσθόμενοι πληρο‐ φορηθῶσιν, ὅτι οὐ μόνον ἐτεθνήκει, ἀλλ’ ὅτι καὶ ὀσμῆς ἤδη ἐπεπλήρωτο. | |
160(l) | Jo 11, 39 | |
| 1 | Τεκμαιρομένη τῶν ἡμερῶν τὸ διάστημα, ὅτι ἱκανὸν ἦν λῦσαι τοῦ νεκροῦ τὸ σῶμα, εἶπεν τοῦτο. | |
161 col1(l) | Jo 11, 40 | |
| 1 | Δόξα δὲ θεοῦ δείκνυται οὐκ ἐκ τῆς ἀκολουθίας τῶν κατὰ φύσιν γενο‐ μένων, ἀλλ’ ἐκ τῆς θαυματουργίας τῶν ὑπὲρ τὴν φύσιν παρ’ ἐλπίδα ἀποτελου‐ | |
| 5 | μένων. | |
161 col2 | Δόξα θεοῦ δείκνυται | |
| 3 | ἐκ τῆς θαυματουργίας τῶν ὑπὲρ φύσιν παρ’ ἐλπίδα | |
| 5 | τελουμένων. | |
162(l) | Jo 11, 41 | |
| 1 | Ἀποκινηθέντος τοίνυν τοῦ λίθου καὶ τοῦ σπηλαίου ἀνοιγέντος ὁ Ἰησοῦς ἦρεν τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἶπεν· εὐχαριστῶ σοι, πάτερ, ὅτι ἤκου‐ | |
| σάς μου. | 105 | |
163(l) | Jo 11, 43 | |
| 2 | ἐγὼ δὲ νομίζω μεγάλην αὐτὴν εἰρηκέναι διὰ τὸ θεῖαν αὐτὴν εἶναι καὶ μετ’ ἐξουσίας εἰρῆσθαι τῆς θεοπρεποῦς καὶ οὐ διὰ τὸ ἀνάστημα καὶ γεγωνὸς τῆς φωνῆς. | |
164(l) | Jo 11, 43—44 | |
| 1 | Διὰ τὸ ἄπιστον τῶν Ἰουδαίων οὐ μόνον τὸν νεκρὸν ἐζωοποίησεν, ἀλλὰ καὶ δεδεμένον τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας ἐξελθεῖν παρεσκεύασεν, ὅπερ καὶ αὐτὸ μέγιστον ὑπῆρχε θαῦμα. καὶ ἵνα μή τις εἴπῃ, ὅτι ὡς φίλος θάνατον προσεποι‐ ήσατο καὶ ὅτε ἐφώνησεν αὐτόν, ἐξῆλθεν· καὶ γὰρ ὅμοιον ἦν σημεῖον σχεδὸν | |
| 5 | τῆς ἀναστάσεως τὸ περιπατεῖν δεδεμένον. | |
165(l) | Jo 11, 44 | |
| 1 | Διὰ τὸ μὴ ἔχειν τοὺς ἀγνώμονάς τι λέγειν ἐκέλευσεν αὐτοὺς ἰδίαις χερσὶν λῦσαι τὰ τοῦ Λαζάρου δεσμά, ἵνα καὶ ἄκοντες μαρτυρήσωσιν τούτῳ. | |
166(l) | Jo 11, 45—46 | |
| 1 | Νικηθέντες τῷ θαύματι ἐπίστευσαν καὶ ἀπελθόντες εἶπον τοῖς ἀρχι‐ | |
| ερεῦσιν οἱ Ἰουδαῖοι, ἃ ἑωράκασιν. | 106 | |
167(l) | Jo 11, 47—48 | |
| 1 | Τοσαύτην εἶχον πώρωσιν ὡς ὁμολογεῖν μὲν αὐτοῦ τὰ σημεῖα, οὐδὲν δὲ ἧττον σκέπτεσθαι περὶ τῆς ἀναιρέσεως αὐτοῦ διὰ τοῦτο μόνον ἐξ ἀμέτρου κακίας φονῶντες κατ’ αὐτοῦ. | |
168(l) | Jo 11, 48 | |
| 1 | Τοῦτο ἔλεγον, ἐπείπερ συνέβαινε τοὺς πιστεύοντας καὶ βασιλέα αὐτὸν εὐθὺς ὁμολογεῖν, καὶ ἐπετίθεντο αὐτοῖς οἱ Ῥωμαῖοι ὡς ἀνταίρουσιν. καὶ διὰ τοῦτο ἀνάστασιν ὑπέμειναν ὑπὸ Ῥωμαίων παθόντες ἀνήκεστα. | |
169(l) | Jo 11, 49—52 | |
| 1 | Προέλεγε δὲ τὸ γενησόμενον οὐ προφητικῆς μετέχων ἀρετῆς, ἀλλὰ διὰ τὸ ἀντιλαβέσθαι ἱερατικῆς ἀξίας. ἔλεγε δὲ οὐκ εἰδὼς ὃ ἐλάλει οὐδὲ ἐπιστάμενος τὴν τοῦ πράγματος οἰκονομίαν· ὁ μὲν γὰρ εἰς τὴν κατὰ τοῦ κυρίου ἐπιβουλὴν παρώρμα τοὺς ἀκούοντας, ἐπ’ ἄλλης δὲ θεωρίας ἐτελεῖτο τὸ πρᾶγμα τοῦ πατρὸς | |
| 5 | λύτρον ἑαυτὸν δεδωκότος ὑπὲρ πάντων καὶ ἀποθανόντος οὐχ ὑπὲρ μόνου τοῦ λαοῦ, ἀλλὰ καὶ ὑπὲρ πάντων πεπιστευκότων ἐθνῶν. τοῦτο δὲ διὰ τῶν ἑξῆς ἑρμηνεύει ὁ εὐαγγελιστής. τέκνα δὲ θεοῦ καλεῖ τοὺς ἐξ ἐθνῶν πιστεύ‐ οντας. | |
170(l) | Jo 11, 53 | |
| 1 | Ὥσπερ αὐτὸς εἶπεν διὰ τοῦ προφήτου· «λόγον παράνομον κατέθεντο | |
| κατ’ ἐμοῦ». | 107 | |
171(l) | Jo 11, 54 | |
| 1 | Διέτριβε δὲ ἔξω τῆς χώρας οὐ δεδοικὼς τὰς ἐκείνων ἐπιβουλάς, ἀλλὰ περιμένων τὸν ἐπιτήδειον τοῦ πάθους καιρὸν καὶ ἵνα μὴ ἐξερεθίζῃ αὐτούς· ἀφόρητος γὰρ ἦν αὐτοῖς καὶ φαινόμενος μόνον. | |
172(l) | Jo 11, 55—57 | |
| 1 | Ἦν δὲ ἐγγὺς τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων, οὐ τοῦ κυρίου· παρατήρει γὰρ ἀεὶ τὰ λεγόμενα, ἀλλ’ οὐδὲ ὅπου οὗτοι εἱστήκεσαν, ἑώρτασεν ὁ Ἰησοῦς, ἀλλ’ εἰς τὸ μέγα 〈πάσχα〉 ἀνέῳγεν τὸ σεσαρκωμένον καὶ κεκοσμημένον. πολλοὶ δὲ ἐκ τῆς χώρας ἀνέβαινον ἁγνίσαι ἑαυτούς. καὶ ἔδωκαν παραγγελίαν οἱ | |
| 5 | ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, ἵνα πιάσωσιν αὐτόν. | |
173 col1(l) | Jo 12, 1—2 | |
| 1 | Παραγενόμενον δὲ ἐκεῖ ὑπεδέξατο Λάζαρος καὶ αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχ ὡς ἀναστήσαντα αὐτὸν μόνον ἐκ νεκρῶν καὶ αὖθις εἰς ζωὴν ἀνακαλε‐ | |
| 5 | σάμενον, ἀλλὰ προηγουμένως ὡς εὐσε‐ βείας διδάσκαλον καὶ σωτῆρα τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν. | |
173 col2(2) | Ὑπεδέξατο αὐτὸν ὁ Λάζαρος οὐχ ὡς ἀναστήσαντα αὐτόν, ἀλλὰ ὡς εὐσε‐ | |
| 5 | βείας διδάσκαλον καὶ σωτῆρα ψυχῶν. δείπνου δὲ γεγονότος ἡ Μάρθα αὐτουργοῦσα διηκόνει εἰδυῖα, ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ καὶ τῷ Ἀβραὰμ ἐπιξενω‐ θείς. ἀναγκαίως δὲ τοῦ Λαζάρου | |
| 10 | μέμνηται ὁ εὐαγγελιστής, ἵνα δείξῃ, ὅτι ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν πολὺν ἐπέ‐ ζησε χρόνον καὶ οὐκ εὐθὺς ὡς φάσμα φανεὶς τοῖς ἀνθρώποις εὐθὺς πάλιν ἀπέθανεν, ἀλλ’ ἔμεινεν ἐσθίων καὶ πί‐ | |
| 15 | νων καὶ τὰ συνήθη τοῖς ἀνθρώποις | |
| ποιῶν. | 108 | |
174(l) | Jo 12, 3 | |
| 1 | Τοῦ δὲ οἴκου πληρωθέντος τῆς ἐκ τοῦ μύρου εὐωδίας συμβολικῶς ἐπε‐ δείκνυτο ἐκεῖνο, ὅπερ πνευματικῶς οὐκ εἰς μακρὰν ἀποτελεσθῆναι ἤμελλεν· εὐθὺς γὰρ μετὰ τὸ πάθος τῆς Χριστοῦ εὐωδίας ἡ σύμπασα οἰκουμένη ὥσπερ μέγας οἶκος ἐπληρώθη μύρου. τῷ τοίνυν αἰσθητῷ τὸ νοητὸν ἐκεῖνο προ‐ | |
| 5 | εμήνυε· τοῦ γὰρ σώματος αὐτοῦ ἀλαβάστρου δίκην ἐκκεντηθέντος ἡ τῆς γνώ‐ σεως εὐωδία τὸν «ὅλον» ἐπλήρωσε «κόσμον». | |
175 col1(l) | Jo 12, 3 | |
| 1 | Σπουδαιοτέρα ἀεὶ γινομένη περὶ τὰ μαθήματα, διηνεκῶς ἀκούσασα τῶν λόγων τοῦ σωτῆρος ἐγίνωσκε σαφῶς, ὅτι ἐνέστηκε λοιπὸν ὁ τοῦ πάθους | |
| 5 | καιρός, ὅθεν τῷ μὲν μύρῳ ἤλειψεν, ταῖς δὲ θριξὶν ἐξέμαξε τοὺς πόδας αὐτοῦ, ἵνα διὰ τοῦτο τὸ σύμ‐ βολον τῆς μελλούσης ὑπὲρ ἡμῶν αὐτοῦ ταφῆς ἐπιδείξῃ. οὐ μόνον δὲ τοῦτο, | |
| 10 | ἀλλ’ ἵνα καὶ τὴν ἐκ τῆς ἐπαφῆς τῶν ποδῶν αὐτοῦ εὐλογίαν κομίσασθαι δυναθῇ· οὐ γὰρ τοσοῦτον ἐδίδου, ὅσον αὐτὴ μεταλαμβάνουσα ὠφελεῖτο. | |
175 col2 | Ὡς σπουδαία οὖσα περὶ τὰ μαθή‐ ματα καὶ συνεχῶς ἀκούουσα τῶν τοῦ κυρίου λόγων ἐπεγίνωσκεν, ὅτι λοιπὸν ὁ τοῦ πάθους ἐνειστήκει καιρός. διὸ | |
| 5 | πρὸς σύμβολον τῆς μελλούσης αὐτοῦ ταφῆς ἀλείφει αὐτὸν τῷ μύρῳ, ταῖς δὲ θριξὶν ἐκμάσσει, ἵνα τὴν ἐξ αὐτοῦ κομίσηται εὐλογίαν. τὸ δὲ πλησθῆναι τὸν οἶκον τῆς ὀσμῆς σύμβολον ἦν τῆς | |
| 10 | μετὰ τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ ἅπασαν τὴν οἰκουμένην εὐωδίας διαδιδούσης· τοῦ γὰρ σώματος τοῦ Χριστοῦ δίκην ἀλαβάστρου κεντηθέντος ἡ τῆς γνώ‐ σεως εὐωδία τὸν κόσμον ἔπλησεν. | |
176(l) | Jo 12, 4 | |
| 1 | Οὐ τῶν πτωχῶν κηδόμενος τοῦτο εἶπεν, ἀλλὰ τῆς φιλαργυρίας ἐφιέμενος. | 109 |
177(l) | Jo 12, 6 | |
| 1 | Ἠνείχετο δὲ αὐτοῦ ὁ κύριος κλέπτοντος τὰ τῶν πτωχῶν, ἕως ἂν ὑπο‐ μείνῃ παρ’ αὐτοῦ καὶ τὸν τῆς προδοσίας ἔλεγχον. οὐκ ἐλέγχει τὸν μαθητὴν ὁ κύριος, ὅτι διὰ τὴν οἰκείαν κλοπὴν ἐπετίμα τῇ γυναικί, τῇ πολλῇ μακροθυμίᾳ ἐντρέψαι αὐτὸν βουλόμενος· ὅτι γὰρ ᾔδει, καὶ ἄνωθεν αὐτὸν ἤλεγξεν. εἰ δὲ | |
| 5 | ἄλλος εὐαγγελιστής φησιν, ὅτι πάντες οἱ μαθηταὶ τοῦτο ἐφθέγξαντο, φαμέν, ὅτι καὶ πάντες καὶ οὗτος, ἀλλ’ οἱ λοιποὶ οὐ τῇ αὐτῇ προαιρέσει. ὁ δὲ κύριος διὰ τοῦτο ὡς εἰκὸς ἐνεπίστευσεν αὐτῷ τὴν οἰκονομίαν, ἵνα ἔχων ἐκ τοῦ γλωσσο‐ κόμου τῆς ἐπιθυμίας ἱκανὴν παραμυθίαν μὴ εἴπῃ, ὅτι διὰ χρημάτων ἔρωτα τὴν προδοσίαν ἐποιησάμην, καὶ ἠνείχετο αὐτὸν καὶ οὐκ ἐνεκάλει ἀναιρῶν αὐτοῦ | |
| 10 | πᾶσαν ἀπολογίαν. | |
178(l) | Jo 12, 7—8 | |
| 1 | Διὰ τῆς προθέσεως τῆς γυναικὸς ὁ σωτὴρ διδάσκει ἐναργῶς, ὅτι ἡ τοῦ μύρου οἰκονομία σύμβολον γέγονε τῆς ταφῆς αὐτοῦ. ἥτις τελευταία χάρις δοκεῖ εἶναι τοῦ ἀπιέναι μέλλοντος· ὅτε γὰρ δύναταί τις, εὐποιεῖ τοὺς πένητας βουλό‐ μενος. | |
179(l) | Jo 12, 9 | |
| 1 | Συνῄεσαν δὲ οἱ ὄχλοι οὐ μόνον, ἵνα τὸν ἀναστήσαντα ἴδωσιν, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀναστάντα, ὃν ὡς εἰκὸς ἦλθόν τινες καὶ ἐρωτῆσαι, πῶς γίνεται ὁ χωρισμὸς | |
| τῆς ψυχῆς καὶ ποῦ ἄπεισιν καὶ τίνες οἱ διακομίζοντες. | 110 | |
181(l) | Jo 12, 10 | |
| 1 | Πάντα λοιπὸν ὡς παράφρονες ἐβουλεύοντο οἱ ἀρχιερεῖς καὶ τὸν Λά‐ ζαρον φονεῦσαι οἰόμενοι συναναιρεθήσεσθαι τὴν πίστιν καὶ τῶν αὐτῷ συντυγ‐ χανόντων. | |
182(l) | Jo 12, 12—13 | |
| 1 | Οὐδεμίαν ἐπιστροφὴν οἱ ὄχλοι ποιησάμενοι τῶν ἡγουμένων καίπερ ὁρῶντες αὐτοὺς φονῶντας ἔδραμον εἰς συνάντησιν τοῦ Χριστοῦ οὐχ ὡς ἄνθρωπον δοξο‐ λογοῦντες, ἀλλ’ ὡς ἐπουράνιον βασιλέα, καὶ δι’ ὧν ἔλεγον, ἐπλήρουν τὴν τοῦ Δαβὶδ προφητείαν. | |
183(l) | Jo 12, 13—15 | |
| 1 | Εἰ δὲ μηδὲν ἕτερόν φησιν ὁ εὐαγγελιστὴς ὧν οἱ προλαβόντες ἔφασαν εὐαγγελισταὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ εἰσόδῳ εἰρῆσθαι ἢ γεγενῆσθαι, οὐ δεῖ ξενίζεσθαι· ὡς ἐπίπαν γὰρ τὰ παραλελειμμένα τοῖς ἄλλοις εἰπεῖν προθέμενος ἐπιτέμνεται, ἃ τῇ ἀκολουθίᾳ τοῦ λόγου ἐξ ἀνάγκης διηγεῖται τοῦ περὶ Λαζάρου. | |
184(l) | Jo 12, 14—15 | |
| 1 | Τὸ ἐπὶ τοῦ πώλου καθεσθῆναι ἐπὶ τῇ αὐτοῦ ἔκειτο προαιρέσει· τὸ μέντοι βοῆσαι τὰ πλήθη καὶ κράξαι τὴν τοιαύτην φωνὴν οὐκέτι ἦν ἐπ’ αὐτῷ, ἀλλ’ ἐπὶ τῇ τῶν εὐφημούντων ἐξουσίᾳ· εἰ μὲν γὰρ ἀφ’ ἑαυτῶν κινούμενοι ἐβόων, ἔργῳ ἐδείκνυον τὸ ἀποτέλεσμα τῆς προφητείας καὶ μάρτυρες τῆς ἀληθείας ἐγίνοντο. | |
| 5 | εἰ δὲ ὑπὸ τῆς ἀοράτου αὐτοῦ δυνάμεως παρορμώμενοι τὴν δοξολογίαν ἐποι‐ | |
| οῦντο, καὶ οὕτω γνώρισμα παρεῖχον τῆς ἐνθέου αὐτοῦ ἐξουσίας. | 111 | |
185(l) | Jo 12, 14—15 | |
| 1 | Ἵνα πληρώσῃ τὴν προφητείαν, ἐκάθισεν ἐπὶ τῆς ὄνου, ἀλλ’ ἐπείπερ ἐξῆν τῷ βουλομένῳ καθίσαντι ἐπὶ ὄνον ψευδῶς ἑαυτῷ ἐπιφημίζειν τὴν τοιαύτην προφητείαν, ἐξ ὧν οἱ ὄχλοι ἢ ἑκόντες ἢ τῇ ἀοράτῳ τοῦ Χριστοῦ δυνάμει ἐπὶ τὸ εὐφημεῖν αὐτὸν ἦλθον, ἔδειξαν ἐπ’ αὐτῷ λεχθὲν τὸ τῆς προφητείας. | |
186(l) | Jo 12, 16 | |
| 1 | Ἐκ τῶν μὲν τεραστίων, ὧν ἐποίει, ᾔδεσαν, ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ Χριστός, μετὰ δὲ τὴν ἀνάστασιν αὐτοῦ βεβαίως ἐκτήσαντο τὴν περὶ αὐτοῦ γνῶσιν ἐκ τῆς τῶν γραφῶν μαρτυρίας. | |
187(l) | Jo 12, 17 | |
| 1 | Ἐκ τούτου οὖν ἔστι γνῶναι, ὅτι οὐκ ἀκρίτως ἐπίστευσεν ὁ ὄχλος, ἀλλὰ οἱ μὲν εἶδον, οἱ δὲ ἤκουσαν παρὰ τῶν ἑωρακότων, ὅτι ἀνέστησε τὸν Λάζαρον. | |
188(l) | Jo 12, 19 | |
| 1 | Ζημίαν ἡγούμενοι τὸ τῶν πιστευόντων κέρδος ταῦτα οἱ Φαρισαῖοι ἔλεγον. | |
189(l) | Jo 12, 20—24 | |
| 1 | Τῆς φήμης πανταχοῦ διερχομένης καὶ Ἕλληνες λοιπὸν παραγίνονται. ἐξ ὧν προσῆλθον Φιλίππῳ τῷ ἀπὸ Βηθσαϊδὰ λέγοντες· κύριε, θέλομεν τὸν Ἰησοῦν ἰδεῖν. ὁ δὲ Φίλιππος κοινοῦται τῷ Ἀνδρέᾳ, ἀμφότεροι δὲ ἀναφέρουσι τῷ διδασκάλῳ. ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀποκρίνεται αὐτοῖς | |
| 5 | λέγων· ἐλήλυθεν ἡ ὥρα. | 112 |
190(l) | Jo 12, 23—24 | |
| 1 | Δέον ἦν πρῶτον γενέσθαι τὴν διὰ τοῦ πάθους ἀπολύτρωσιν, ἣν δι’ ἡμᾶς ὑπομείνας ἀνέστη· ὅτε δὲ μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἐδοξάσθη ὑπὸ πάντων ὡς υἱὸς θεοῦ, τότε καὶ τοὺς ἐξ ἐθνῶν καταλαμφθῆναι τῷ κηρύγματι. | |
191(l) | Jo 12, 24—25 | |
| 1 | Τῷ προκειμένῳ ἐχρήσατο παραδείγματι σημαίνειν θελήσας τὰ πλήθη τὰ διὰ τοῦ πάθους ὠφελεῖσθαι μέλλοντα. εἰ τοίνυν καὶ ὁ τοῦ θεοῦ υἱὸς οὐκ ἤθελεν τοῦ ἰδίου ἀξιώματος παρακατιὼν ὑπομεῖναι τὸν θάνατον, μόνος ἔμενεν ἐν τῇ ἰδίᾳ δόξῃ· νῦν δὲ διὰ τὴν πρὸς ἡμᾶς φιλίαν παθεῖν ἀνασχόμενος σαρκὶ καὶ | |
| 5 | ἀναστὰς πάντας ἀνθρώπους συνανέστησεν ἑαυτῷ. φανερώσας οὖν τὸ ἐκ τοῦ ἰδίου πάθους κέρδος προτρέπεται καὶ τοὺς εἰς αὐτὸν πιστεύοντας τοῦ θανάτου καταφρονεῖν. | |
192(l) | Jo 12, 24—25 | |
| 1 | Τὸ κέρδος τὸ ἐκ τοῦ πάθους διὰ τῶν εἰρημένων φανερώσας προτρέπει καὶ τοὺς εἰς αὐτὸν πεπιστευκότας ὁμοίως αὐτῷ τοῦ θανάτου καταφρονεῖν· ὁ γὰρ θελήσας ἐνθάδε πρὸς ὀλίγον φείσασθαι τῆς ψυχῆς ὄλεθρον αὐτῇ πρὸς τὸ μέλλον προξενεῖ, ὁ δὲ ἀφειδήσας αὐτῆς ἐν τῷ παρόντι καὶ τῆς ἐν τῷ κόσμῳ | |
| 5 | τούτῳ καταφρονήσας ζωῆς τὴν ἄφθαρτον ἑαυτῷ καὶ ἀΐδιον ἐν τῷ μέλλοντι περιποιεῖ. | |
193(l) | Jo 12, 25 | |
| 1 | Ὁ τῆς ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ καταφρονήσας ζωῆς τὴν ἄφθαρτον ἐν τῷ | |
| μέλλοντι κληρονομήσει ζωήν. | 113 | |
194(l) | Jo 12, 26 | |
| 1 | Προτρέπει δὲ αὑτῷ ἀκολουθεῖν μιμουμένους τὸν βίον καὶ τὴν τῆς πολι‐ τείας αὐτοῦ ζηλοῦντας ἀρετήν. καὶ εἴποι μοι δ’ ἂν πάντα τὸν ὅτι πότ’ οὖν κατὰ λόγον θεοῦ πράττοντα διακονεῖν τῷ λόγῳ καὶ ὑπηρετεῖν τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ καὶ ἀκολουθεῖν αὐτῷ μηδὲν ἀλόγως πράττοντα· οὐ γὰρ ἁπλῶς περιπατοῦντα ἕπεσθαι | |
| 5 | παρακελεύεται· πολλοὶ γὰρ ἦσαν τῶν ἀσεβῶν συμπεριπατοῦντες αὐτῷ καὶ ἀκο‐ λουθοῦντες, ἵνα «λόγῳ παγιδεύσωσιν αὐτὸν» ἢ ῥήματος αὐτοῦ λαβέσθαι δυνη‐ θῶσιν. τοῖς δὲ μαθηταῖς κατ’ ἴχνος αὐτοῦ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς ἐνθέου πολιτείας ἀκολουθοῦσιν αὐτόθεν ἐπαγγέλλεται κατ’ οὐρανὸν οἴκησιν· ὅπου γάρ, φησίν, ἐγώ εἰμι, τοῦτ’ ἔστιν ἐν τῷ οὐρανῷ, ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται. | |
| 10 | οὐ μόνον δὲ τὴν παρ’ αὐτοῦ ἐπαγγέλλεται δωρεάν, ἀλλὰ καὶ τὴν παρὰ τοῦ πατρὸς ὑπισχνεῖται τιμήν. | |
195(l) | Jo 12, 26 | |
| 1 | Εἰς τὴν ὁμοίαν ἑαυτῷ ἀρετὴν προτρέπεται τοὺς μαθητὰς καὶ ἐπαγγέλλεται αὐτοῖς τὴν ἐν οὐρανοῖς οἴκησιν οὐ μόνον τὴν ἰδίαν, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ πατρὸς | |
| ὑπισχνούμενος τιμήν. | 114 | |
196 col1(l) | Jo 12, 27—29 | |
| 1 | Ἀνθρωπίναις ἐνταῦθα καὶ ταπει‐ νοτέραις ἐχρήσατο λέξεσιν ἐκ τούτων δεικνύς, ὅτι ὄντως τῆς ἀνθρωπίνης ἐκοινώνησε φύσεως· ἢ ἴσως προορῶν | |
| 5 | τὴν πτῶσιν τῶν ἀπίστων καὶ τῶν τέως νομιζομένων εἶναι οἰκετῶν τὴν μέλ‐ λουσαν ἀπαλλοτρίωσιν ἐταράσσετο φειδόμενος αὐτῶν τῆς ἀχαρίστου γε‐ νεᾶς· οὐ γὰρ δεδιὼς τὸν θάνατον, ὡς | |
| 10 | οἴονταί τινες, τὴν λεγομένην ὑπέμεινε ταραχήν· οὐ γὰρ ἠγνόει τίνος ἕνεκεν τὴν πρὸς ἡμᾶς ἐποιήσατο ἄφιξιν, ὡς ἐγγύθεν ἔδειξεν εἰπὼν διὰ τοῦτο ἦλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην· εἰ | |
| 15 | γὰρ ἐταράσσετο διὰ φόβον θανάτου, πῶς ἂν ἐδίδαξε τοὺς ἄλλους τούτου καταφρονεῖν λέγων· «μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι». | |
| 20 | μέλλων τοιγαροῦν ἐφάπτεσθαι τῆς τῶν προειρημένων πείρας, ἐπεκαλεῖτο τὸν δι’ αὐτὸ τοῦτο αὐτὸν ἀποστείλαντα. ξένης δὲ τῆς παρ’ ἡμῖν συνήθους φω‐ νῆς ἐπακούσαντες ἀμφίβολον ἐξ ἀνάγ‐ | |
| 25 | κης ἔσχον τὴν διάνοιαν. | |
196 col2 | Ταπεινὰ φθέγγεται ὡς ἄνθρωπος δεικνύς, ὅτι ἀληθῶς γέγονεν ἄτρεπτος ἄνθρωπος καθ’ ἡμᾶς, εἰ καὶ ὁρῶν | |
| 5 | τὴν τῶν ἀπίστων πτῶσιν ἐταράττετο καὶ τὴν τῶν δοκούντων οἰκείων ἀλλο‐ τρίωσιν· | |
| 9 | οὐ γὰρ δεδιὼς τὸν θάνατον τοῦτο | |
| 10 | εἶπεν ὁ διὰ τοῦτο ἐνανθρωπήσας. διὸ καί φησιν· | |
| 13 | διὰ τοῦτο ἦλθον εἰς τὴν ὥραν ταύτην, ἵνα | |
| 15 | ὑπομείνω τὴν τοῦ πάθους οἰκονομίαν· οὐ γὰρ ἐδειλία τὸ πάθος ὁ τοῖς μαθη‐ ταῖς παραινῶν θανάτου καταφρονεῖν. | |
197(l) | Jo 12, 28 | |
| 1 | Ἐδόξασε γὰρ αὐτὸν ὡς ἴδιον υἱὸν δεσπότην ἀναδείξας πάσης τῆς κτίσεως· | |
| καὶ νῦν δὲ πάλιν διὰ τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεως. | 115 | |
198(l) | Jo 12, 28 | |
| 1 | Ἤτοι τὸ ὄνομα τὸ δόξασόν με ἀντὶ τοῦ διὰ τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεως ἐπίδοξόν με ποίησον τοῖς ἀνθρώποις· τοῦτο γὰρ καὶ διὰ τῆς φωνῆς ὑπέσχετο ὁ πατήρ. | |
199(l) | Jo 12, 29—30 | |
| 1 | Ξένης καὶ ἀσυνήθους φωνῆς ἐπακούσαντες ἀντέβαλλον περὶ τούτου, τὴν δὲ ἄγνοιαν αὐτῶν περιελεῖν βουληθεὶς τῶν ὑπὸ θεοῦ οἰκονομουμένων τὸ μυστή‐ ριον ἀποκαλύπτει. | |
200(l) | Jo 12, 31 | |
| 1 | Κρίσις γὰρ ἐγίνετο τοῦ κόσμου πάντων ἀνθρώπων ὡς ἐπὶ ξυροῦ ἑστη‐ κότων καὶ διὰ πίστεως καὶ ἀπιστίας δοκιμαζομένης τῶν μὲν οἰκειουμένων τῷ θεῷ, τῶν δὲ ἐχθρῶν καθισταμένων. ὁ δέ γε ἄρχων τοῦ αἰῶνος δικαίως ἐξε‐ βάλλετο διὰ τῆς τοῦ κυρίου πολιτείας καὶ εὐποιΐας καὶ μακροθυμίας καθαιρου‐ | |
| 5 | μένης τῆς τοῦ διαβόλου ἀρχῆς, ἣν διὰ ἀπάτης καὶ παρακοῆς καὶ ἁμαρτίας τῶν ἀνθρώπων ἐκτήθη· ἐπειδὴ γὰρ τὴν ἰδίαν ἀπάτην καὶ τὴν τῶν ἀνθρώπων παρά‐ βασιν, ἐξ ἧς καὶ ὁ θάνατος, εἰς ἰδίαν ἀπολογίαν προβάλλει κρινόμενος τοῦ ὀφείλειν ἔχειν τοὺς τοιούτους ὑφ’ ἑαυτόν, οὕτω καὶ ὁ κύριος ἀναμαρτήτως ὑπ’ αὐτοῦ εἰς θάνατον παραδοθεὶς ἔδειξεν, ὅτι οὐ δικαίως ὑπήγαγε τὸν ἄνθρω‐ | |
| 10 | πον ὑφ’ ἑαυτόν· οὐ γὰρ διὰ τὸ εἶναι τοὺς ἀνθρώπους ἁμαρτωλοὺς ἐπηνέχθη αὐτοῖς ἡ φθορά, ἀλλὰ διὰ τὸν τοῦ διαβόλου φθόνον ἐν ἀρχῇ ὁ ἄνθρωπος ἥμαρτεν. ἐπεὶ οὖν ὁ Χριστὸς ἄνθρωπος γέγονεν, οὐχ ἥμαρτεν, ἀλλὰ πάλιν ὁ διάβολος ἐπήγαγεν τὸν θάνατον ὡς ἁμαρτωλῷ, εἰκότως ὡς ἄδικος κατεκρίθη καὶ τέως τῆς ἀρχῆς ἐξέπεσεν, ἐλυτρώθη δὲ καὶ ὁ ὢν ὑπ’ αὐτὸν ἄνθρωπος. | |
201(l) | Jo 12, 32 | |
| 1 | Ἐπειδὴ διὰ τοῦ θανάτου τὴν ἀπολύτρωσιν ἔμελλε ποιεῖν καὶ διὰ τοῦ | |
| σταυροῦ πάντα ἕλκειν πρὸς ἑαυτόν, εἶπε τοῦτο. | 116 | |
202(l) | Jo 12, 34 | |
| 1 | Συνιέντες, ὅτι περὶ τοῦ ἰδίου θανάτου τοῦτο ἔλεγεν, ἀντέθηκαν αὐτῷ ἐπαποροῦντες τὸ πῶς οἷόν τέ ἐστι λέγειν, ὅτι ἀποθνῄσκεις καὶ σῴζεις πάντας τοῦ νόμου λέγοντος τὸν Χριστὸν εἰς τὸν αἰῶνα μένειν, ἀγνοοῦντες, ὅτι «ὡς πρόβατον μὲν ἐπὶ σφαγὴν» ἀχθήσεται. ὅταν δὲ σφαγεὶς ἀναστῇ, τότε «οὐκέτι | |
| 5 | ἀποθνῄσκει», ἀλλὰ μένει εἰς ἀεί. | |
203(l) | Jo 12, 35 | |
| 1 | Ἀκολούθως διεμαρτύρετο· ἔτι γὰρ ὀλίγος ἦν καιρὸς ὁ μεταξὺ τοῦ πάθους καὶ ταύτης τῆς διαλέξεως. φῶς δὲ ἑαυτὸν καλεῖ ὡς διὰ τῆς εὐαγγελικῆς διδασκαλίας φωτίζοντα τὰς ψυχάς. | |
204(l) | Jo 12, 35 | |
| 1 | Σκοτίαν δυνατὸν λέγεσθαι καὶ τὴν ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι τῶν ἀσεβῶν κατάκρισιν ὡς σαφέστερον ἀλλαχοῦ εἶπε περὶ τοῦ μὴ ἔχοντος «ἔνδυμα γάμου»· «ἐκβάλετε» γὰρ «αὐτόν», φησίν, «εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων». | |
205(l) | Jo 12, 36 | |
| 1 | Οἱ πιστεύσαντες οὐ μόνον ὅτι κατηυγάσθησαν τῇ ἐπιγνώσει τοῦ φωτός, | |
| ἀλλὰ καὶ φῶς γεγόνασι καὶ ὠνομάσθησαν. | 117 | |
206 col1(l) | Jo 12, 36 | |
| 1 | Ἐκρύβη οὐ δειλίας ἕνεκεν οὐδὲ ἀφανῆ ἑαυτὸν παντελῶς καθιστάς, ἀλλ’ ὑπεχώρει χρησίμως, ἵνα σχολὴν αὐτοῖς ἐνδιδόναι δόξῃ εἰς ἐπίσκεψιν | |
| 5 | τῶν εἰρημένων· οὕτω γὰρ ἐπὶ συννοίας γενόμενοι καὶ τοὺς λόγους αὐτοῦ μετὰ τῶν πράξεων ἀκριβῶς ἀναπεμπαζό‐ μενοι εἰς αἴσθησιν ἐλθεῖν ἠδύναντο τοῦ ἀξιώματος αὐτοῦ, εἴγε ἐβούλοντο | |
| 10 | εὐγνωμόνως συνορᾶν τὰ πράγματα· εἰ γὰρ καὶ τὰ μάλιστα προῄδει αὐτῶν τὴν ἀπιστίαν, ἀλλ’ ὅμως τὸ παρ’ ἑαυ‐ τοῦ διὰ φιλανθρωπίαν ἐποίει. | |
206 col2 | Οὐ δειλίας 〈ἕνεκεν〉 | |
| 3 | ὑποχωρεῖ, ἀλλὰ διδοὺς αὐτοῖς σχολὴν εἰς ἐπίσκεψιν | |
| 5 | τῶν εἰρημένων. | |
| 11 | εἰ γὰρ καὶ ᾔδει τὴν αὐτῶν ἀπείθειαν, ἀλλ’ ὅμως τὸ παρ’ ἑαυτοῦ ποιεῖ διὰ φιλανθρωπίαν. | |
207 col1(l) | Jo 12, 38—40 | |
| 1 | Οὐκ ἐξ ἀνάγκης αὐτοὺς εἰς τοῦτο ἀγούσης, ἀλλ’ ἐφ’ ἅπερ ἕκαστος αὐτῶν προείλετο. ἴσως δὲ ἐπειδὴ ἡ προλα‐ βοῦσα αὐτῶν παρανομία ἀξίους τῆς | |
| 5 | πωρώσεως ἀπειργάσατο, κρίσει δικαίᾳ ὑπέμενον τοῦτο, δίκην ἐκτίνοντες τῆς προλαβούσης καὶ τῆς ἔτι ἐνεστώσης αὐτῶν δυσσεβείας· ὁ μὲν γὰρ Ἠσαΐας τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν προβλέπων προ‐ | |
| 10 | φητικῶς τὸ γενησόμενον ἔλεγεν· «ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε καὶ βλέ‐ ποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε» τὴν αἰτίαν τῆς ἀπονοίας καὶ τῆς τυφλώ‐ σεως εὐλόγως αὐτοῖς ἐπιγράφων. ὁ δὲ | |
| 15 | εὐαγγελιστὴς ἀκριβῶς ἐπιστάμενος, ὅτι ἡ ὑπὸ τοῦ θεοῦ προγνωσθεῖσα αὐτῶν ἀπιστία ἐξ ἅπαντος εἰς ἔργον χωρήσει, προσετίθει τὴν αἰτίαν, ὅτι οὐκ ἠδύναντο πιστεύειν, ὅτι | |
| 20 | εἶπεν Ἠσαΐας· τετύφλωκεν αὐ‐ τῶν τοὺς ὀφθαλμούς· ἀψευδὴς γὰρ ἡ τοῦ θεοῦ πρόγνωσις οὐκ ἀναγκά‐ ζουσα μὲν τοὺς ἀσεβεῖς εἰς ἀπιστίαν, προβλέπουσα δὲ μόνον καὶ γινώσκουσα | |
| 25 | τὴν μέλλουσαν αὐτῶν τὴν ἐκ προαιρέ‐ | |
| σεως ἀπείθειαν. | 118 | |
207 col2 | Οὐκ αὐτὸς ὁ θεὸς ἐτύφλωσεν ἢ ἐπώρωσεν αὐτούς, ἀλλὰ συνεχώρησεν αὐτοὺς ἐπέκεινα, ἵνα ἤθελον ποιεῖν, ἐπειδὴ ἡ προλαβοῦσα παρανομία ἀξί‐ | |
| 5 | ους πωρώσεως ἐποίησε καὶ ἡ νῦν ἀπιστία. | |
| 8 | ὁ μὲν οὖν Ἠσαΐας προφητικῶς ὁρῶν τὰ ἐσόμενα προ‐ | |
| 10 | εῖπεν αὐτοῖς ἐπιγράφων τῆς πωρώσεως | |
| 12 | τὴν αἰτίαν, ὁ δὲ | |
| 15 | εὐαγγελιστής φησιν, ὅτι τὰ προγνωσθέντα παρὰ θεῷ ἀδύ‐ νατον ἦν μὴ ἐκβῆναι· | |
| 21 | ἀψευδὴς γὰρ ἡ πρόγνωσις τοῦ θεοῦ, οὐκ ἀναγκά‐ ζουσα μέντοι τοὺς ἀσεβεῖς ἀπιστεῖν, ἀλλὰ προβλέπουσα μόνον τὴν ἐσομένην | |
| 25 | ἀπιστίαν ἡ προφητεία γέγονεν. | |
208(l) | Jo 12, 40 | |
| 1 | Πωρωθέντες γὰρ ἐξ ἀπιστίας οὐκέτι προσεῖχον οὐδὲ τῷ μεγέθει τῶν σημείων. περὶ οὖν τούτου ὁ προφήτης προεῖπεν. | |
209(l) | Jo 12, 41 | |
| 1 | Ἐξ ὧν λέγει ὁ εὐαγγελιστὴς τὸν υἱὸν εἶδεν ὁ Ἠσαΐας. | 119 |
210 col1(l) | Jo 12, 42—43 | |
| 1 | Ὥσπερ ἀμέλει καὶ ὁ «Νικόδημος» καίπερ γνησίως διακεῖσθαι περὶ τῶν κυρίου δοκῶν παρὰ τὰς ἀρχὰς λανθά‐ νειν τοὺς ἄρχοντας ἐσπούδασε καὶ | |
| 5 | «νυκτὸς» παρεγένετο «πρὸς αὐτὸν» κρυπτόμενος διὰ φόβον καὶ ὥσπερ κλέπτων ἐν νυκτὶ «πρὸς αὐτὸν» εἴσοδον καὶ πιστεύειν μὲν ὡμολόγει, παρρη‐ σιάζεσθαι δὲ τέως οὐκ ἐτόλμα, ἵνα | |
| 10 | μὴ «ἀποσυνάγωγος γένηται», οὕτω καὶ οὗτοι· κατὰ διάνοιαν γὰρ ἀπο‐ δέχεσθαι αὐτὸν καὶ πιστεύειν δοκοῦντες οὐδαμῶς παρρησιάζεσθαι ὑπέμενον. διόπερ καὶ μὴ τολμῶντες οὐδὲν το‐ | |
| 15 | σοῦτον ὠφελεῖσθαι ἠδύναντο· ἡ γὰρ τῆς πίστεως συγκατάθεσις, εἰ μὴ προσλάβῃ καὶ τὴν τοῦ λόγου παρρη‐ σίαν, οὐδένα καθ’ ἑαυτὴν τελειῶσαι ἰσχύει. χρὴ οὖν μήτε τὴν πίστιν ἀ‐ | |
| 20 | παρρησίαστον ἔχειν μήτε τὴν διὰ τοῦ στόματος ὁμολογίαν δίχα τῆς ἐμψύχου συγκαταθέσεως προσφέρεσθαι. | |
210 col2 | Καὶ ὁ «Νικόδημος», | |
| 4 | ἐξ ὧν | |
| 5 | «νυκτὸς ἦλθεν πρὸς αὐτόν», ἐσήμαινεν, ὅτι διὰ φόβον τοῦτο ἐποίησε, πιστεύων μέν, οὐ μὴν παρρησίᾳ «πρὸς αὐτὸν» ἐλθεῖν τολμῶν, ἵνα | |
| 10 | μὴ «ἀποσυνάγωγος γένηται» καὶ τὴν τῶν ἀνθρώπων ἀπολέσῃ δόξαν, δι’ ἣν καὶ τῆς ἀποκειμένης παρὰ θεῷ ἐλπίδος ἐξέπεσαν· | |
| 19 | οὐ γὰρ μόνον δεῖ κατὰ διάνοιαν | |
| 20 | πιστεύειν, ἀλλὰ καὶ παρρησίᾳ τοῦτο ὁμολογεῖν. | |
211(l) | Jo 12, 44—45 | |
| 1 | Τῶν πιστευόντων τὴν διάθεσιν διὰ τῆς εἰς αὐτὸν πίστεως παραπέμπει πρὸς τὸν πατέρα· δι’ ὧν γάρ τις ἐμὲ τιμᾷ, φησίν, τὸν ἀποστείλαντά με τιμᾷ. «εἰκὼν» δὲ ὢν «τοῦ θεοῦ» ἀληθεύων ἔλεγε ὁ ἐμὲ θεωρῶν θεωρεῖ τὸν | |
| πατέρα. | 120 | |
213(l) | Jo 12, 46 | |
| 1 | Φῶς γὰρ εἰς τὸν κόσμον ἐλθὼν ἐχαρίσατο ἡμῖν τὸν φωτισμὸν τῆς γνώσεως καὶ οὐκ εἴασεν ἐν σκότει τῆς ἀπιστίας εἶναι. | |
214(l) | Jo 12, 47—48 | |
| 1 | Ὁ σκοπὸς γὰρ τῆς νῦν παρουσίας οὐ διὰ τὸ κρῖναι γέγονεν, ἀλλὰ διὰ τὸ σῶσαι τοὺς πιστούς. εἰ δέ τινες οὐκ ἐπίστευσαν οὐδὲ ἐσώθησαν, ἑαυτοῖς ἐπι‐ γραφέσθωσαν ὡς μὴ θελήσασι σωθῆναι τῷ ἐλθόντι σῶσαι μὴ πεισθέντες. ἵνα δὲ μὴ δῷ αὐτοῖς ἀφορμὴν ἀπιστίας, ἐπὶ τὸν πατέρα ἀνάγει τῆς εἰς αὐτὸν | |
| 5 | ἀπιστίας τὴν αἰτίαν δίχα ἀπολογίας πάσης ἐν τῷ καιρῷ τῆς δευτέρας αὐτοῦ παρουσίας κατακριθησομένους· ὁ γὰρ λόγος τῆς ταπεινοφροσύνης αὐτοῦ κρι‐ νεῖ αὐτούς. | |
215(l) | Jo 12, 49—50 | |
| 1 | Τὸν πατέρα ὀνομάζει καὶ ἐξ αὐτοῦ λέγει πεπέμφθαι καὶ τὰ αὐτοῦ λαλεῖν, ἵνα δυσωπήσῃ αὐτοὺς κἂν οὕτω πεισθῆναι τοῖς αὐτοῦ λόγοις. ἐπειδὴ δὲ ἡ παρὰ τοῦ πατρὸς ἐντολὴ ποιεῖ ζωῆς αἰωνίου ἀπολαύειν τοὺς φυλάσσοντας αὐτήν, ζωὴν αὐτὴν ἐκάλεσεν. εἰπὼν δέ, ὅτι ἃ εἶπεν καὶ ὁ πατὴρ λαλῶ οὐ μόνον | |
| 5 | Ἰουδαίους ἐντρέπει, ἀλλὰ καὶ τοὺς Σαβελλιανούς· δύο γὰρ ἡμῖν πρόσωπα ὑποσημαίνει τὸ τοῦ ἐντελλομένου καὶ τοῦ λαβόντος τὴν ἐντολήν. | |
216(l) | Jo 13, 1 | |
| 1 | Ὥραν δὲ πολλαχοῦ ὀνομάζει τὴν τοῦ πάσχα ἑορτήν, ἐν ᾗ ἔδει αὐτὸν τὴν τοῦ πάθους οἰκονομίαν πληρώσαντα καὶ ἑαυτὸν λύτρον ὑπὲρ ἡμῶν προσ‐ ενεγκόντα μεταβῆναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου πρὸς τὸν πατέρα, οὐ το‐ πικῶς ὡς θεὸν ποιούμενον τὴν μετάβασιν· οὔτε γὰρ ὁ πατὴρ οὔτε ὁ υἱὸς ἐν | |
| 5 | τόπῳ, σωμάτων γὰρ ἴδια ταῦτα, ἀλλὰ κατὰ τὴν οἰκονομίαν ἣν δι’ ἡμᾶς ἐποίησεν. | 121 |
217(l) | Jo 13, 1 | |
| 1 | Ὥραν πολλαχοῦ λέγει τὴν τοῦ πάσχα ἑορτήν, ἐν ᾗ παθὼν ἀνέβη πρὸς τὸν πατέρα ἀναστάς. τοσοῦτον ἀγαπήσας τοὺς ἰδίους ὡς πᾶν εἶδος ἀγάπης εἰς αὐτοὺς ἐνδείξασθαι, δι’ ὧν γέγονεν ἄνθρωπος, δι’ ὧν δέδωκεν αὐτοῖς τὸ τῆς υἱοθεσίας ἀξίωμα, δι’ ὧν πάντα ἐποίησε καὶ εἶπεν, ὅσα συνέφερε, δι’ ὧν | |
| 5 | ὑπὲρ αὐτῶν ἐσφάγη, ἔπειτα δι’ ὧν τοῖς μαθηταῖς διακονῆσαι οὐκ ἀπηξίωσεν. | |
218(l) | Jo 13, 2—5 | |
| 1 | Ὥστε παραφυλακτέον ἑκάστῳ· ἰδοὺ γὰρ εἰς ποῖον κακὸν ἐποίησεν ὁ διά‐ βολος ἐλθεῖν τὸν Ἰούδαν, ὅτι τὸν διδάσκαλον ἑαυτοῦ καὶ θεὸν παρέδωκεν εἰς θάνατον. εἰπὼν δὲ ὁ εὐαγγελιστής, ὅτι πάντα εἶχεν ὑπὸ χεῖρα ὁ υἱὸς καὶ ταῖς ἰδίαις χερσὶν ἔνιπτε τοὺς πόδας τῶν μαθητῶν, δείκνυσι 〈ὅτι〉 τοὺς πόδας | |
| 5 | νίψας τῶν μαθητῶν τῆς ταπεινοφροσύνης τὴν ὑπερβολὴν 〈ἀνέλαβεν〉. εἰδὼς δέ, ὅτι καὶ μετ’ οὐ πολὺ ἤμελλε πρὸς τὸν πατέρα ἀνελθεῖν εἰς τοὺς οὐρανούς, οὐκ ᾐσχύνθη ἐν τάξει ὑπηρέτου τοῦτο ποιῆσαι. | |
219(l) | Jo 13, 6 | |
| 1 | Ὡς δι’ εὐλάβειαν ἐκώλυεν αὐτὸν ὁ Πέτρος. εἰκὸς δέ, ὅτι διὰ τοῦτο ἔνιπτεν αὐτῶν ὁ Ἰησοῦς τοὺς πόδας διὰ τῆς ἐπαφῆς καταρτίζων αὐτῶν τοὺς πόδας εἰς ἑτοιμασίαν τοῦ εὐαγγελίου δυνάμεως αὐτοῖς ἀρρήτου μεταδιδούς. ἀλλ’ ἀγνοῶν τοῦτο ὁ Πέτρος ἐκώλυεν ὁρῶν τὸν ἑαυτοῦ δεσπότην οὕτω δουλικὸν καὶ ταπεινὸν | |
| 5 | σχῆμα ἑαυτῷ περιθέντα. | 122 |
221(l) | Jo 13, 8 | |
| 1 | Δι’ ἀπειλῆς ἐπιστομίζει αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς. | |
222(l) | Jo 13, 9 | |
| 1 | Ὥσπερ τὴν ἀρχὴν διὰ ταπεινοφροσύνην ἀντιλέγειν ἐδόκει, οὕτω νῦν ἀκού‐ σας τοῦτο παρακαλεῖ δι’ ὑπερβολὴν εὐλαβείας καὶ τὰς χεῖρας καὶ τὴν κε‐ φαλὴν νιφθῆναι. | |
223(l) | Jo 13, 10—11 | |
| 1 | Πέτρῳ καὶ τοῖς ἄλλοις ἐμαρτύρει καθαρότητα διὰ τῆς τοῦ λόγου ἀναγεν‐ νήσεως ἁγιασθεῖσιν. προσέθηκε δὲ ἀναγκαίως τὸ οὐχὶ πάντες διὰ τὴν τοῦ προδότου κακίαν, ἣν εἶχεν. | |
224(l) | Jo 13, 12—15 | |
| 1 | Τοῦτο εἶπεν διδάξαι αὐτοὺς θέλων τοῦ γεγονότος τὴν οἰκονομίαν καὶ ἐνάγων αὐτοὺς εἰς μίμησιν τῆς ταπεινοφροσύνης ἑαυτοῦ. διό φησιν· ὑπό‐ δειγμα δέδωκα ὑμῖν οὐ μόνον λόγῳ, ἀλλὰ καὶ ἔργῳ τῆς τελείας ταπει‐ νοφροσύνης παρασχὼν ὑπόδειγμα. | |
225(l) | Jo 13, 16 | |
| 1 | Ὅτι γὰρ μὴ οἷόν τε ὑμᾶς δούλους τε ὄντας καὶ ἀποστόλους ἐμοὺς μείζονας εἶναι τοῦ πέμψαντος δεσπότου εὔδηλον, ἐπείπερ ὅ τε δοῦλος μέχρις ἂν δοῦλος ᾖ, ἐλάττων πολὺ τοῦ κυρίου καθέστηκεν, ὅ τε ἀπεσταλμένος μέχρις ἂν τὴν τοῦ ἀπεσταλμένου τάξιν ἐπέχῃ, οὐδαμῶς ὁμότιμος εἶναι τῷ πεπομφότι | |
| 5 | δύναται. | 123 |
226(l) | Jo 13, 17 | |
| 1 | Ἵνα μὴ αἰσχυνθῶσι ποιεῖν, ὅπερ ὁ κύριος πεποίηκε, καὶ μακαρισμὸν καλεῖ τοῦτο καὶ προτρέπει ἐπὶ τὸ ἔργον, ὅπερ ἐστὶ τέλος πάσης διδασκαλίας. | |
227(l) | Jo 13, 18 | |
| 1 | Ἤιδει γὰρ αὐτός, τίνες ἦσαν ἄξιοι ἢ οὐ τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ καὶ ὁμῶς ἠνείχετο τοῦ προδότου, ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ· ἡ μὲν γὰρ προδοσία γέγονε κατὰ προαίρεσιν τοῦ προδότου, ἡ δὲ γραφὴ τοῦτο ἔκπαλαι κηρύξασα νῦν διὰ τοῦ ἔργου τῆς προδοσίας ἐπληρώθη. εἰ δὲ δὴ λέγοι τις, διὰ τί εἴασεν αὐτὸν | |
| 5 | γενέσθαι προδότην, λεκτέον, ὅτι ἔθος τῷ θεῷ ἐᾶν τὸν ἄνθρωπον πράττειν, ὡς θέλει, ἐπείπερ δέδωκεν αὐτῷ τὸ αὐτεξούσιον· οὕτω γὰρ καὶ ἐπὶ τοῦ Ἀδὰμ ἐποίησεν, ὁμοίως καὶ ἐπὶ τοῦ Σαούλ, καὶ οὐκ ἐξεβιάσατο αὐτὸν πρὸς ἄμεινον, ἀλλ’ εἴασεν ἐν αὐτῷ, ὃ ἐβούλετο, πρᾶξαι. καὶ τοῦτον οὖν εἴασεν, ἵνα ὃς μὲν κολασθῇ, οἱ δὲ ἄλλοι μαθηταὶ στεφανωθῶσιν ὡς ἰδίᾳ προαιρέσει τὴν ἀρετὴν | |
| 10 | κατωρθωκότες. | |
228(l) | Jo 13, 18 | |
| 1 | Ἡ μὲν προδοσία καὶ ἡ εἰς τὸν κύριον ἐπιβουλὴ κατὰ προαίρεσιν τοῦ Ἰσκαριώτου ἐγένετο, ἡ δὲ γραφὴ ἐκ πολλοῦ προφητεύσασα τὸ ἔργον τῆς προδοσίας διὰ τῆς ἐκβάσεως ἐπληροῦτο. ἡ δὲ τοῦ ἑνὸς μαθητοῦ ἑκούσιος παρανομία συνίστησι τῶν ἄλλων ἀποστόλων τὴν τῆς ψυχῆς ἐλευθερίαν οὐκ | |
| 5 | ἀνάγκῃ πρὸς εὐσέβειαν ἀχθέντων, ἀλλὰ προαιρέσει κατορθωσάντων τὴν πολιτείαν. | |
229(l) | Jo 13, 19 | |
| 1 | Ταῦτα προεῖπεν, ἵνα μή τις εἴπῃ, ὅτι ἀγνοῶν τὴν τοῦ Ἰούδα γνώμην | |
| προεδόθη, ἀλλὰ πιστεύσωσι πάντες, ὅτι ᾔδει σαφῶς τὸ ἐσόμενον. | 124 | |
230(l) | Jo 13, 20 | |
| 1 | Οἱ γὰρ τὸν ἀποσταλέντα γνησίως δεχόμενοι τὴν πρὸς τὸν ἀποστείλαντα δεικνύασιν εὐπείθειαν καὶ εἰς τὸν πέμψαντα φθάνει τοῦ πεμφθέντος ἡ τιμή. | |
231(l) | Jo 13, 21 | |
| 1 | Ἀναγκαία ἡ τοιαύτη πρόρρησις πρὸς ἀσφάλειαν τῶν ἀκουόντων λεγομένη· εἰ γὰρ συνέβη αὐτὸν μηδὲν προειπόντα παραδοθῆναι ὑπὸ τοῦ Ἰούδα, ὑπώπτευσεν ἄν τις δι’ ἄγνοιαν αὐτὸν τῆς ἐκείνου μοχθηρίας τὴν ἐπιβουλὴν ὑπομεμενηκέναι. προειρηκὼς δὲ τὸ γενησόμενον καὶ σαφῶς περὶ τούτου προδιδάξας τῆς μὲν | |
| 5 | ἀγνοίας τὴν ὑποψίαν ἐξέκλινεν, τοῦ δὲ προδότου τὴν κακίαν διήλεγξεν. | |
232(l) | Jo 13, 21 | |
| 1 | Ἀγανακτῶν ἐπὶ τῇ τοῦ προδότου παρανομίᾳ ἐταράχθη. | |
233(l) | Jo 13, 22 | |
| 1 | Διηπόρουν λογιζόμενοι τίς ἆρά ἐστιν ὁ τοῦτο μέλλων κατατολμᾶν τοῦ κυρίου. | |
234(l) | Jo 13, 25—26 | |
| 1 | Διὰ τὴν τῆς ἀγάπης παρρησίαν ἠρώτησε τὸν Ἰησοῦν ὁ Ἰωάννης τίς ἐστιν· ἠγωνία γὰρ ἕκαστος σφόδρα καὶ ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ ὑπὲρ τοῦ πλησίου, | |
| ὁ δὲ Ἰησοῦς διὰ συμβόλου ἐπέδειξεν αὐτόν. | 125 | |
235(l) | Jo 13, 26—27 | |
| 1 | Ἡ τοῦ ἄρτου ἐπίδοσις ἔλεγχος αὐτοῦ γέγονε τῆς ἀσεβείας, οὐ μὴν αἰτία τῆς ἀποστάσεως. ὅτε οὖν δημοσιευθεὶς οὐ μετεβλήθη, ἀλλ’ ἐνέμεινε τῇ ἰδίᾳ κακίᾳ, τότε εἰσῆλθεν εἰς αὐτὸν ὁ σατανᾶς ὑπηρέτην τῆς ἰδίας κακίας ποιησάμενος. | |
236(l) | Jo 13, 27 | |
| 1 | Ὡς προφανῆ λοιπὸν ἐχθρὸν ὁ σωτὴρ κατεπείγει ποιεῖν τὸ δόξαν αὐτῷ τῷ προδότῃ. | |
237(l) | Jo 13, 30 | |
| 1 | Καταφανὴς γεγονὼς πᾶσιν εὐθὺς ἐξῆλθεν ἐν αὐτῇ τῇ νυκτὶ θέλων τὸ ἑαυτοῦ θέλημα ποιῆσαι. | |
238(l) | Jo 13, 31—32 | |
| 1 | Ὁ μὲν υἱὸς διὰ τοῦ πάθους θανατῶν τὸν θάνατον ἐδοξάζετο, ὁ δὲ πατὴρ δι’ ὧν ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν ἐδοξάζετο ἐν αὐτῷ. διὰ μὲν οὖν τοῦ υἱοῦ ὁ πατὴρ ἐδοξάζετο, ἐπειδὴ ἐφανέρωσεν ἐν τοῖς ἀνθρώποις ὁ υἱὸς τὸ τοῦ πατρὸς ὄνομα, ἀντεδοξάζετο δὲ καὶ αὐτὸς οἰκονομικῶς ἀκούων· «κάθου ἐκ δεξιῶν | |
| 5 | μου.» | |
239(l) | Jo 13, 33 | |
| 1 | Μετ’ οὐ πολὺ γὰρ ἔμελλε παραδοθῆναι εἰς τὸ πάθος. | 126 |
240(l) | Jo 13, 33 | |
| 1 | Μετὰ γὰρ τὸ ἀναληφθῆναι εἰς οὐρανοὺς ἐπεπόθουν συνεῖναι αὐτῷ καὶ οὐκ ἠδύναντο ἐκεῖ εἶναι τέως. | |
241(l) | Jo 13, 34 | |
| 1 | Καινὸν δέ ἐστι τὸ εἶδος τῆς ἐντολῆς ταύτης, ἐπείπερ ἀπαιτεῖ ἕκαστον ὑπὲρ ἑαυτὸν ἀγαπᾶν τὸν πλησίον. | |
243(l) | Jo 13, 36 | |
| 1 | Ἀφορήτως ἔχων κἂν πρὸς βραχὺ αὐτοῦ χωρισθῆναι τοῦτο εἶπεν. εἶτα ὁ Χριστὸς λέγει 〈ὅτι〉 οὔτε εἰς τὸν ᾅδην πρὸς τὸ παρὸν ἠδύνατο αὐτῷ ἀκολου‐ θῆσαι διὰ δειλίαν οὔτε μετὰ τὴν ἀνάστασιν εἰς οὐρανὸν ἀνιόντι εὐθὺς αὐτῷ συνανελθεῖν· ἔχρῃζε γὰρ αὐτῶν ὁ κόσμος διὰ τὴν εὐαγγελικὴν διδασκαλίαν. | |
| 5 | πλὴν ἐπαγγέλλεται τρόπον τινά, δι’ ὅν φησιν ὕστερον εἰς οὐρανοὺς βαστα‐ σθήσονται. | |
244(l) | Jo 13, 37 | |
| 1 | Ἐπειδὴ λυπηρὸν ἦν σφόδρα τῷ Πέτρῳ τὸ χωρισθῆναι κἂν πρὸς βραχὺ τοῦ διδασκάλου (διάπυρος γὰρ ἦν), ἐπηγγέλλετο οὐ μόνον συναποθνῄσκειν | |
| αὐτῷ, ἀλλὰ καὶ ὑπεραποθνῄσκειν. | 127 | |
245(l) | Jo 13, 38 | |
| 1 | Εἰδὼς ὡς θεὸς τὸ τοῦ Πέτρου ἄτονον ἐναντία αὐτῷ λέγει καὶ ἡ πεῖρα ἔδειξεν τὸν ἀληθεύοντα. | |
246(l) | Jo 14, 1 | |
| 1 | Δείκνυσιν, ὅτι οὐκ ἔστι τέλειος πιστός, εἰ μὴ ὁ εἰς πατέρα καὶ υἱὸν πιστεύων. | |
247(l) | Jo 14, 1 | |
| 1 | Ἐπειδὴ τὰ εἰρημένα σκυθρωπὰ ἱκανὰ ἦν αὐτοὺς ταράξαι, διὰ τοῦτο εἶπε τοῦτο μονονουχὶ λέγων, ὅτι ἡ πρὸς ὀλίγον ἄρνησις παραχρῆμα ἐξαλειφθήσεται ὑπὸ τῆς γινομένης εὐθὺς τῷ Πέτρῳ μεταμελείας καὶ ὁμολογίας. | |
248(l) | Jo 14, 2—3 | |
| 1 | Ἐπειδὴ διάφορος καὶ ποικίλη τις εἶναι δοκεῖ ἡ τῶν ἀνθρώπων πολιτεία—οὐ γὰρ εἷς ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος οὐδὲ μία καὶ ὁμοία τῶν πάντων ἐστὶν ἀγωγή, ἀλλ’ ἄλλος ἄλλου κρείττων ἢ ἐλάττων τυγχάνει κατὰ τὴν ἄσκησιν τῆς δικαι‐ οσύνης ὑπερέχων καὶ ἐλαττούμενος—εἰκότως οὐδὲ μία, ἀλλὰ πολλαὶ τοῖς | |
| 5 | ἁγίοις ἡτοιμάσθησαν μοναί, ὅπως ἑκάστου κατὰ τὴν ἀξίαν τῶν βεβιωμένων αὐτῷ καὶ τὸ ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ ἐνδιαίτημα λαμβάνοντος ἡ τοῦ κυρίου φανῇ δικαιοσύνη. | |
249(l) | Jo 14, 2—3 | |
| 1 | Ἐπειδὴ διάφορος ἡ κατ’ ἀρετὴν δικαιοσύνη, εἰκότως καὶ διαφόρους λέγει | |
| τὰς δοθησομένας αὐτοῖς τιμάς, ἵνα φανῇ ἡ τοῦ θεοῦ δικαιοσύνη. ταῦτα δὲ λέγει ὑπισχνούμενος αὐτοῖς τὴν ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανοὺς ἄνοδον. βεβαιοῖ δὲ αὐτὸ διὰ τῶν ἑξῆς· μετὰ γὰρ τὴν ἀνάστασιν ἀνελθὼν εἰς οὐρανὸν πάλιν ἦλθε πρὸς | 128 | |
| 5 | αὐτοὺς διαφόρως αὐτοῖς ὀπτανόμενος, ὅπως αὐτοὺς κατὰ τὴν ὑπόσχεσιν ἀνα‐ γάγοι πρὸς ἑαυτὸν εἰς οὐρανῶν βασιλείαν. | |
250(l) | Jo 14, 6 | |
| 1 | Ἀγνοοῦντι καὶ ἐπιζητοῦντι μαθεῖν τὴν ὁδὸν δείκνυσιν ἑαυτὸν εἶναι τὸν ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανὸν ἀνάγοντα καὶ ἄξοντα τοὺς ἀξίους πρὸς τὸν πατέρα. ἀλήθειαν δὲ ἑαυτὸν καλεῖ διὰ τὴν τῶν ἐπαγγελιῶν ἀψευδίαν, ζωὴν δὲ διὰ τὸ διδόναι πᾶσι τὴν αἰώνιον ζωὴν ὡς πηγήν. δι’ ἑαυτοῦ δὲ λέγει πρὸς τὸν πατέρα | |
| 5 | ἥξειν τοὺς ἁγίους, ἐπειδὴ διὰ τῆς εἰς τὸν υἱὸν πίστεως ἐπιγινώσκει τις τὸν πατέρα. | |
251(l) | Jo 14, 7 | |
| 1 | Διὰ γὰρ τοῦ υἱοῦ οἱ ἅγιοι καὶ τὴν πρὸς τὸν πατέρα ἐπίγνωσιν λήψονται. τότε δὲ λέγει αὐτοὺς ἐγνωκέναι, ὅτε διὰ τῆς διδαχῆς ἔμαθον τὴν περὶ αὐτοῦ ἀλήθειαν. | |
252(l) | Jo 14, 8 | |
| 1 | Ὡς ἕτερόν τι τὸν πατέρα ὄντα παρὰ τὸν υἱὸν οἰηθεὶς εἶπε τοῦτο. | |
253(l) | Jo 14, 8—9 | |
| 1 | Ὁ μὲν γὰρ ὀφθαλμὸς ὁρῶν οὐ πολλοῦ χρόνου δεῖται πρὸς τὴν τοῦ συν‐ | |
| τυγχάνοντος θέαν, ὁ δὲ νοητῶς γνῶναι βουλόμενος χρόνου δεῖται οὐκ ὀλίγου καὶ πολλῆς τῆς περισκέψεως πρὸς τὴν τοῦ ἀσωμάτου κατάληψιν. ἐχρῆν οὖν δήπου καὶ τὸν Φίλιππον ἐν πολλῷ τῷ παρελθόντι χρόνῳ τὰς δυνάμεις τοῦ | 129 | |
| 5 | κυρίου θεωρήσαντα ἐν καταλήψει ἤδη ὑπάρχειν καὶ σαφῶς ἐγνωκέναι τὴν θεό‐ τητα τοῦ κυρίου. προδιδάξας τοιγαροῦν, ὅτι τῆς ψυχῆς τὴν γνῶσιν ἐπιζητεῖ, ἀκολούθως ἐπισυνῆψε περὶ τῆς ὁράσεως, ὅτι οὐκέτι ὑποπτεύεσθαι ἐδύνατο σωματικὴν ὅρασιν ἐπιζητεῖν λέγων ὁ ἑωρακὼς ἐμὲ ἑώρακε τὸν πατέρα. ἐξ οὗ παρίσταται, ὅτι τὴν κατὰ διάνοιαν ὅρασιν ἔλεγεν. | |
254(l) | Jo 14, 9 | |
| 1 | Οὐ τοῦτο λέγει, ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ πατήρ, ἀλλ’ ὅτι διὰ τῆς εἰκόνος τὸ ἀρχέ‐ τυπον τῇ διανοίᾳ θεωρῆσαι δυνατόν· ὅλην γὰρ εἶχεν ὁ υἱὸς τοῦ πατρὸς ἐν ἑαυτῷ τὴν οὐσίαν οὐκ ὀφθαλμοφανῶς δυναμένην ὁραθῆναι, ἀλλὰ τῇ τῆς θεω‐ ρίας γνώσει 〈κατὰ〉 τὸ ἐφικτόν. διὸ καὶ περὶ τῆς ἑαυτοῦ οὐσίας τῆς ἀγνώστου | |
| 5 | καὶ ἀθεωρήτου οὔ φησιν οὐκ ἑώρακάς με, ἀλλ’ οὐκ ἔγνως με ὅπερ διὰ πολλοῦ χρόνου δυνατόν σε ἦν γνῶναι τὰς τοιαύτας ἑωρακότα θεοσημείας· ἡ γὰρ θέα διὰ τῶν ὀφθαλμῶν ἐν ὀλίγῳ γίνεται καιρῷ, ἡ δὲ γνῶσις τῶν ἀοράτων ἐν πολλῷ διαστήματι. ἐπεὶ οὖν δεῖ τῆς κατὰ διάνοιαν γνώσεως, ἵνα τις γνῷ μου τὴν οὐσίαν, ὁ ἐμὲ γινώσκων καὶ τὸν πατέρα γινώσκει· οὐ γὰρ οὐδὲ Ἰουδαῖοι | |
| 10 | ὀφθαλμῷ με θεωρήσαντες ὡς ἄνθρωπον ἤδη δι’ ἐμοῦ εἶδον καὶ τὸν πατέρα· οὐκοῦν δῆλον, ὅτι τὴν κατὰ διάνοιαν ὅρασιν λέγει. | |
255(l) | Jo 14, 10 | |
| 1 | Ἁρμόζει κατὰ Σαβελλίου· τὸν γὰρ ἐν ἄλλῳ ὄντα καὶ ἐν ἑαυτῷ ἄλλον ἔχοντα πῶς ἐγχωρεῖ ὑπονοεῖν μόνον ὄντα; ὁ τοίνυν υἱὸς οὐσιωδῶς περιεχόμενος ὑπὸ τοῦ πατρὸς οὐδὲν ἧττον καὶ αὐτὸς ἔχει ἐν ἑαυτῷ τὸν πατέρα. | |
256(l) | Jo 14, 10 | |
| 1 | Οὐχ ὡς εἷς τῶν ἁγίων εἶχεν ἔνοικον τὸν πατέρα ὁ υἱός, ἀλλ’ ὡς φύσει | |
| ζωὴ εἶχεν ἐν ἑαυτῷ τὴν φύσει ζωὴν καὶ ὅλην πάλιν εἶχε περὶ ἑαυτὸν αὐτόν. διὸ καὶ ἃ ἐλάλει καὶ ἐποίει, καθὸ ἦν ἅπας ἐν αὐτῷ ὁ πατήρ, αὐτὸς ἐλάλει καὶ εἰργάζετο, ἃ ὁ υἱὸς ἐποίει. | 130 | |
257(l) | Jo 14, 11 | |
| 1 | Ὡς ὁμοούσιος τῷ πατρὶ ἔχει τὸν πατέρα ἐν ἑαυτῷ καὶ περιέχεται ὑπ’ αὐτοῦ. οὐ κεῖται ὅλως τὰ ῥήματα ταῦτα ἐν τοῖς καθ’ ἑξῆς. Θεόδωρος δὲ ὁ Θρᾴκης οὕτω ἑρμηνεύει αὐτὰ λέγων. οὐχ οὕτως ἐστὶν ὁ υἱὸς πρὸς τὸν πατέρα ὡς ἡμεῖς ἐν τῷ Χριστῷ· ἡμεῖς γὰρ ἐν τούτοις ἐσμὲν ἐν Χριστῷ οὐ καθὸ ποιοῦμεν οὐρανοὺς | |
| 5 | ἢ γὴν ἢ τὰ ἄλλα, ἃ αὐτὸς ποιεῖ καὶ ἐποίησεν ἐπὶ γῆς, ἀλλὰ καθὸ μιμούμεθα αὐτοῦ τὴν ἀνεξικακίαν, τὸ πρᾶον, τὸ ἀγαπητικὸν καὶ ὅσα ὅμοια οὐκ ὄντες αὐτῷ ὁμοούσιοι· πῶς γὰρ οἱ ἐξ αὐτοῦ γεγονότες; ὁ δὲ υἱὸς οὗτός ἐστιν ἐν πατρὶ ὡς πάντα ποιῶν, ὅσα ὁ πατήρ. ἐπείπερ μιᾶς ἐστιν αὐτῷ οὐσίας καὶ φύσεως καὶ ὅλος ἐστὶν ἐν τῷ πατρὶ φυσικῶς καὶ ὅλον αὐτὸν ἔχει ἐν ἑαυτῷ κατ’ οὐδὲν | |
| 10 | ἐλαττοῦντα, εἰ μὴ μόνον, ὅτι ἰδιοσυστάτως ἐστίν· υἱὸς γάρ ἐστι καὶ οὐ πατήρ. | |
258(l) | Jo 14, 12—14 | |
| 1 | Οἱ ἀπόστολοι καὶ μείζονα ἐποίησαν σημεῖα, ὧν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ γῆς ὤν, ἐν οἷς ἡ σκιὰ αὐτῶν ἰάσεις ἐποίει καὶ ὅτι ὁ μὲν Χριστὸς ἐπὶ μόνῃ εὐεργεσίᾳ τῶν ἀνθρώπων ἐθαυματούργει, οἱ δὲ καὶ ἐπὶ τιμωρίᾳ, ὡς ὅτε Ἀνα‐ νίας ἀπώλετο καὶ ὅτι ὁ Παῦλος παρεδίδου εἰς τιμωρίαν τὸν Κορίνθιον. δι’ ὧν | |
| 5 | ἐδείκνυτο τοῦ Χριστοῦ ἡ δύναμις, ὅτι οὐ μόνον τὴν εὐεργετικὴν εἶχεν, ἀλλὰ καὶ τὴν κολαστικήν, ἀλλὰ τὴν τιμωρητικὴν εἰς δέοντα καιρὸν ὑπερέθετο. ὅμως καὶ ἐξ ὧν ὁ μὲν Ἰησοῦς τὰ πολλὰ ἐν μόνῃ τῇ Ἰουδαίᾳ ἐθαυματούργησεν, οἱ δὲ ἐν ὅλῃ τῇ οἰκουμένῃ ἀοράτως αὐτοῖς συνόντος Χριστοῦ καὶ ἐνεργοῦντος, πάλιν ἔδοξαν μείζονα πεποιηκέναι. ἀπιέναι δὲ λέγει πρὸς τὸν πατέρα ὡς | |
| 10 | ἀναληφθησόμενος, ὅτε καὶ διδόναι αὐτοῖς εὐθὺς τὰ αἰτήματα ὑπισχνεῖται, ἵνα ὁ μὲν πατὴρ διὰ τοῦ υἱοῦ δοξασθῇ ὁ διδοὺς τοιαύτην ἐνέργειαν τοῖς | |
| μαθηταῖς. | 131 | |
259(l) | Jo 14, 12—14 | |
| 1 | Πρὸς γὰρ ταῖς ἄλλαις δυνάμεσι, αἷς οἱ ἀπόστολοι ἐποίησαν, καὶ διὰ τῆς σκιᾶς αὐτὸν ἐθεράπευον. οὐ μόνον δὲ ἐν τούτῳ τὸ πλέον ἐδείκνυτο, ἀλλὰ μάλιστα ἐν ἐκείνῳ, ὅτι αὐτοῦ πρὸς εὐεργεσίαν μόνον χρησαμένου τῇ τῆς θεό‐ τητος δυνάμει καὶ πρὸς ἑκάτερα οἱ μαθηταὶ ἐνήργησαν διὰ τῆς δοθείσης αὐτοῖς | |
| 5 | ἐξουσίας, πρός τε εὐεργεσίαν τῶν πιστευόντων καὶ πρὸς τιμωρίαν τῶν σφόδρα πονηρευομένων, καὶ πρὸς ἑκάτερα τὴν ὑπερβολὴν τῆς δυνάμεως τοῦ διδασκάλου παρέστησαν ἰσχύοντος μὲν μειζόνως τιμωρήσασθαι τοὺς ἀσεβεῖς, ἐπισχόντος δὲ καὶ ταμιευσαμένου τέως τὴν κολαστικὴν αὐτοῦ δύναμιν εἰς τὸν ἐπιτήδειον τῆς κρίσεως καιρόν. | |
260(l) | Jo 14, 15—16 | |
| 1 | Δίκαιον οἶμαι πυθέσθαι καὶ τῶν ἀπὸ Φρυγίας, εἰ οἱ ἀπόστολοι ἠγάπησαν τὸν κύριον καὶ ἐτήρησαν αὐτοῦ τὰς ἐντολάς, ὥσπερ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν ἀγα‐ πᾶτέ με, τὰς ἐντολὰς τὰς ἐμὰς τηρήσετε. κἂν μὲν ἀφρόνως εἰπεῖν τολμήσωσιν, ὅτι οὐκ ἠγάπησαν οὐδὲ ἐτήρησαν αὐτοῦ τὰς ἐντολάς, αὐτόθεν | |
| 5 | ἐλεγχθήσεται αὐτῶν ἡ ἀσέβεια πάντων ἀνθρώπων ἀκριβῶς εἰδότων, ὅτι οἱ μαθηταὶ τοῦ κυρίου οὐ μόνον διὰ τῶν ἔργων καὶ τῆς ἄλλης πολιτείας, ἀλλὰ γὰρ καὶ διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος ἐν τῷ μαρτυρίῳ γνησίαν ἔδειξαν τὴν πρὸς τὸν διδάσκαλον ἀγάπην· τίς γὰρ ἂν γένοιτο μείζων ταύτης ἀγάπη, δι’ ἥνπερ καὶ τὸν θάνατον παρ’ οὐδὲν λογισάμενοι ἑτοίμως ὑπὲρ τοῦ δεσπότου τὰς ἑαυτῶν | |
| 10 | προσήκαντο ψυχάς. ἐὰν δὲ ἀναγκασθῶσιν διὰ τὴν ἐνέργειαν τοῦ πράγματος εἰπεῖν, ὅτι ἠγάπησαν αὐτὸν καὶ ἐτήρησαν αὐτοῦ τὰς ἐντολάς, πῶς οὐχὶ ἀκό‐ λουθον αὐτοὺς ὁμολογῆσαι, ὅτι καὶ αὐτὸς τὴν ὑπόσχεσιν, ἥνπερ αὐτοῖς ἐπηγγεί‐ λατο, εὐθὺς ἐξεπλήρωσεν ἐρωτήσας τὸν πατέρα καὶ ἄλλον παράκλητον πέμψας αὐτοῖς· εἰ γὰρ ἐκείνων οὐ μόνον ἀγαπησάντων, ἀλλὰ καὶ ἀποθανεῖν | |
| 15 | προελομένων ὑπὲρ αὐτοῦ αὐτὸς μὴ ἀπέστειλεν αὐτοῖς, ὡς ἐπηγγείλατο, τὸν | |
| παράκλητον κατὰ τὴν Φρυγιακὴν ἀσέβειαν, ψευδὴς ἐν ταῖς ἐπαγγελίαις εὑρεθήσεται. εἰ δὲ ἀλήθεια ὑπάρχων ἀπέστειλεν αὐτοῖς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, μάτην πλανώμενοι φαντάζουσι φάσκοντες διὰ Μοντανοῦ καὶ Πρισκίλλης ἀπε‐ στάλθαι τὸν παράκλητον μετὰ διακόσιά που καὶ τριάκοντα ἔτη τῆς ἀποστο‐ | 132 | |
| 20 | λικῆς χάριτος γενομένων. | |
261(l) | Jo 14, 15—16 | |
| 1 | Ἐξ ὧν πάντα ἐποίησαν οἱ ἀπόστολοι τὰ τοῦ θεοῦ θελήματα καὶ ὑπερ‐ απέθανον αὐτοῦ δῆλον, ὅτι ἐτήρησαν αὐτοῦ τὰς ἐντολάς. οὐκοῦν ἠξιώθησαν καὶ τῆς τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐνοικήσεως εὐθὺς καὶ διαψεύδονται ἡ τῶν κατὰ Φρύγα αἵρεσις λέγοντες μετὰ σʹ λʹ ἔτη διὰ Μοντανοῦ καὶ Πρισκίλλης καὶ Μαξι‐ | |
| 5 | μίλλης ἀπεστάλθαι τὸν παράκλητον. ἐξ ὧν δὲ λέγει αἰτεῖν τὸν πατέρα, ἵνα ἄλλον παράκλητον πέμψῃ, σαφῶς τὰ τρία πρόσωπα τῆς μιᾶς παρίστησι τριάδος· οὐδεὶς γὰρ λέγει, ὅτι ἑαυτόν τις αἰτεῖ καὶ ἑαυτὸν πέμπει ὅπερ φασὶν οἱ τὰς ὑποστάσεις συγχέοντες. | |
262(l) | Jo 14, 17 | |
| 1 | Κόσμον ὧδε λέγει τοὺς κοσμικοὺς ἀνθρώπους τοὺς μηδὲν ἔξω τῶν ὁρω‐ μένων πιστεύοντας εἶναι. διὸ καὶ τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας οὐκ ἠδύναντο φύσει ὂν ἀσώματον λαβεῖν καὶ θεωρεῖσθαι ὑπ’ αὐτῶν οὐ δυνάμενον. ὡς ἤδη δὲ αὐτῶν «ἐν πνεύματι ἁγίῳ» βαπτισθέντων καὶ ἐχόντων ἐν ἑαυτοῖς τὸν ἁγιασμὸν | |
| 5 | εἶπεν, ὅτι παρ’ ὑμῖν μένει καὶ ἐν ὑμῖν ἔσται· τὴν γὰρ διὰ τοῦ βαπτίσματος λαβόντες δωρεὰν ἤμελλον καὶ τὴν διὰ τοῦ παρακλήτου λαμβάνειν δωρεὰν μετ’ οὐ πολύ. | |
263(l) | Jo 14, 18 | |
| 1 | Οὐδέποτε γὰρ τῆς ἑαυτοῦ προνοίας εἴασεν ἐρήμους αὐτούς, ὅπου γε καὶ | |
| μετὰ τὴν ἀνάστασιν πλειστάκις συνηυρέθη αὐτοῖς. | 133 | |
264(l) | Jo 14, 19 | |
| 1 | Ἤμελλε γὰρ μετὰ τὴν ἀνάστασιν μόνοις ὀφθῆναι τοῖς μαθηταῖς, ἀρραβῶνα διδόναι πιστοῖς τῆς μελλούσης ἀϊδίου ζωῆς. | |
265(l) | Jo 14, 20 | |
| 1 | Τότε φησὶν θεασάμενοί μου τὴν δόξαν μέλλετε πληροφορεῖσθαι, ὅτε πάντες ἑνωθησόμεθα τῷ τῆς ἀγάπης συνδέσμῳ ἑκάστης ὑποστάσεως μενούσης ἐν τοῖς ἰδίοις ὅροις. | |
266(l) | Jo 14, 21 | |
| 1 | Γνώρισμα τῆς πρὸς τὸν Χριστὸν ἀγάπης ἡ τῶν ἐντολῶν αὐτοῦ τήρησις. | |
267(l) | Jo 14, 22 | |
| 1 | Ἤθελεν ὁ Ἰούδας, ἵνα ὡς φίλος πάντα τὸν κόσμον ἀξιώσῃ τοῦ τοιούτου ἀγαθοῦ τῆς ἑαυτοῦ θεοπτίας. | |
268(l) | Jo 14, 22—24 | |
| 1 | Ἐβούλετο ἐκεῖνος διὰ τὴν προσοῦσαν φιλανθρωπίαν μὴ μόνον τοῖς μαθη‐ ταῖς τὴν ἐκ τῆς ἐπιφανείας ὑπάρξαι ὠφέλειαν, ἀλλ’ ὁμοῦ, εἰ οἷόν τε ἦν, παντὶ τῷ κόσμῳ. ὁ δέ γε κύριος βουλόμενος δεῖξαι, ὅτι οὐ πάντων ἐστὶ καταξιοῦσθαι τοιούτων, διὰ τῆς ἀποκρίσεως παρίστησιν ὡς μόνοι οἱ φυλάσσοντες αὐτοῦ τὰς | |
| 5 | ἐντολὰς ἄξιοι φανήσονται τῆς τε αὐτοῦ ἐπιφανείας καὶ τῆς τοῦ πατρὸς ἀγάπης. ὁ δὲ μὴ πιστεύων μηδὲ τηρῶν αὐτοῦ τοὺς λόγους, ἀλλότριος παντελῶς τῆς ἀγάπης αὐτοῦ καθέστηκεν. τὸν δὲ λόγον τῆς διδασκαλίας οὐκ ἴδιον, ἀλλὰ τοῦ πέμψαντος αὐτὸν πατρὸς εἶναι εἰρηκὼς σαφῶς καὶ ἐκ τούτου τὸ διάφορον τῶν προσώπων ὑπέδειξεν. | 134 |
269(l) | Jo 14, 23 | |
| 1 | Δι’ ὧν λέγει, σημαίνει, ὅτι οὐ πάντες ἀξιοῦνται τῶν εἰρημένων, ἀλλ’ οἱ τηροῦντες τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ, ἃς παρέδωκε διδάξας δι’ ἑαυτοῦ. ἐπαγγέλλεται δὲ πληθυντικῶς εἰπὼν ἐλευσόμεθα τὴν ἐν τοῖς πιστοῖς ἐνοίκησιν, ἵνα ἀνέλῃ τὴν Σαβελλίου αἵρεσιν τὴν ἕνα λέγουσαν τὸν πατέρα καὶ τὸν υἱόν. | |
270(l) | Jo 14, 24 | |
| 1 | Ὁ ἀπιστῶν αὐτοῦ τοῖς λόγοις, ἀλλότριός ἐστι τῆς αὐτοῦ ἀγάπης. τὸ δὲ ὅλον τῆς διδασκαλίας τῷ πατρὶ ἀναθεὶς τὸ τῶν ὑποστάσεων παρίστησιν ἰδιο‐ σύστατον, δι’ ὧν λέγει τὸν ἀποστείλαντα καὶ ἀποσταλέντα. | |
271(l) | Jo 14, 26 | |
| 1 | Διδαχθῆναι μὲν καὶ τοὺς ὁτεδήποτε γενησομένους μετὰ ταῦτα ὑπὸ τοῦ παρακλήτου ἐνεχώρει, ἀναμνησθῆναι δὲ ὑπ’ αὐτοῦ τοὺς μὴ πρότερον ὑπὸ τοῦ κυρίου μαθόντας παντελῶς ἀδύνατόν ἐστιν. προηγουμένως οὖν τοῖς ἀποστόλοις τοῖς πρότερον παρ’ αὐτοῦ ἀκούσασιν, μετέπειτα δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ παρακλήτου | |
| 5 | ὑπομνησθεῖσιν, ἐκεῖνα δὲ ἐκ δευτέρου εἰπόντος ἁρμόζει ἡ τοιαύτη ἐπαγγελία· ὑπομιμνῄσκεται γὰρ οὐχ ὁ ἄρτι πρῶτον μανθάνων, ἀλλ’ ὁ ἐκ δευτέρου ἐκεῖνα ἀκούων, ἅπερ πρότερον ἤδη ἔμαθεν. ἀδύνατον οὖν ἐστι περὶ Μοντανοῦ καὶ Πρισκίλλης καὶ Μαξιμίλλης ταῦτα εἰρῆσθαι μήτε τὸν κύριον ἑωρακότων μήτε | |
| ἀκουσάντων τι παρ’ αὐτοῦ, 〈ἵνα〉 ἀκούσαντες ἀναμιμνῄσκεσθαι δόξωσιν. | 135 | |
272(l) | Jo 14, 26 | |
| 1 | Οὐδεὶς δύναται εἰς ὑπόμνησιν ἐλθεῖν, εἰ μὴ ὧν ἤδη ἤκουσεν, ὅπερ ἐπαγγέλ‐ λεται ποιήσειν τὸ πνεῦμα. πῶς οὖν δυνατὸν εἰπεῖν, ὅτι Μοντανὸς καὶ Πρισκίλλα μήτε τὸν Χριστὸν ἑωρακότες μήτε ἀκούσαντές τι παρ’ αὐτοῦ πρῶτοι ἔτυχον τοῦ πνεύματος; τί γὰρ εἶχεν αὐτοὺς ἀναμνῆσαι τὸ πνεῦμα, ὧν ὅλως οὐδὲν | |
| 5 | ἤκουσαν; | |
273(l) | Jo 14, 27 | |
| 1 | Εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν. αὕτη συνάπτει μὲν τοὺς ἐν ἕξει αὐτῆς γινομένους τῷ πατρί, τῶν δὲ ἁγίων ἓν τὸ φρόνημα ἀπεργάζεται. οὐ μόνον δὲ πάντας κοινῇ πρὸς ἀλλήλους συνάπτει, ἀλλὰ καὶ ἰδίᾳ ἕκαστον ἑαυτῷ σύμφωνον ἀποτελεῖ· ἐπειδὴ γὰρ οἶμαι ἡ ἀνθρωπίνη φύσις ἐξ ἐπιβουλῆς τοῦ ἐναντίου πρὸς | |
| 5 | ἑαυτὴν διέστη τὸ πρὶν καὶ ὥσπερ ἐμφύλιον πόλεμον εἰς αὐτὴν ἐδέξατο τοῦ πονηροῦ ἐπαναστήσαντος τὸ χεῖρον τῷ κρείττονι καὶ ἐπιτειχίσαντος τὴν σάρκα τῷ πνεύματι, ἐδεῖτο τῆς παρὰ τοῦ κυρίου εἰρήνης, ὅπως ἡ ψυχὴ εὐήνιον πάλιν τὴν σάρκα καὶ πειθήνιον τὸ σῶμα ἀπολαβοῦσα τῆς ἐμφυλίου στάσεως ἀπαλ‐ λαγῆναι δυνηθῇ. | |
274(l) | Jo 14, 27 | |
| 1 | Εἰρηνοποιήσας αὐτοὺς τῷ πατρὶ βεβαίως παιδεύει τοῦτο φυλάξαι. δι’ ὧν δὲ ἐπάγει, δείκνυσιν, ὅτι ἄλλη τίς ἐστιν ἐξαίρετος εἰρήνη ἡ παρ’ αὐτοῦ παρὰ τὴν τοῦ κόσμου βεβαία οὖσα καὶ ἀληθὴς καὶ εἰς μίαν συμφωνίαν καὶ εἰς ἓν φρόνημα ἄγουσα τοὺς πιστούς. καὶ οὐ μόνον ἡ ἐκ θείας χάριτος εἰρήνη πείθει | |
| 5 | ἡμᾶς τοῖς ἔξωθεν εἰρηνεύειν, ἀλλὰ καὶ ἑαυτοῖς· ἡ γὰρ φύσις πρὸς ἑαυτὴν ὑπὸ τοῦ διαβόλου ἐκταραχθεῖσα τὴν ἀρχὴν ἐπολέμει, ἡ δὲ τοῦ κυρίου εἰρήνη ποιεῖ | |
| εὐπειθῆ τὴν σάρκα τῇ ψυχῇ, δι’ οὗ οἱ ἐμφύλιοι πόλεμοι κατευνάζονται. | 136 | |
275(l) | Jo 14, 28 | |
| 1 | Ἔδει μὲν οὖν, εἰ τελείαν εἶχον ἀγάπην, μὴ παρορᾶν τὰ σφόδρα λυσιτελῆ, ἀλλὰ χαίρειν, εἴγε ἐχωρίσθη αὐτῶν· ἀλλ’ ἐπειδή, φησίν, τῆς σωματικῆς μου παρουσίας πάνυ διψᾶτε, ἀλλ’ οὖν κἂν ὅτι ἠκούσατε, ὅτι πρὸς τὸν πατέρα ἄπειμι, χρὴ χαρῆναι. μείζονα δὲ λέγει οἰκονομικῶς τὸν πατέρα, ἐπείπερ οὔπω | |
| 5 | τὴν δέουσαν εἶχον περὶ αὐτοῦ δόξαν οὐδὲ οἱ μαθηταὶ ἕνα μόνον ἐκ τοῦ νόμου σέβειν θεὸν καὶ πατέρα προκατηχηθέντες. | |
276(l) | Jo 14, 28 | |
| 1 | Ὀλίγον αὐτῶν χωρισθεὶς καιρὸν τὸν τοῦ πάθους καὶ μέλλων αὐτοῖς ἐμφανίζεσθαι μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἐπλήρωσε τὴν περὶ τούτου ὑπόσχεσιν. | |
277(l) | Jo 14, 29 | |
| 1 | Τῇ πείρᾳ ἐβεβαίωσεν ὁ κύριος τὴν ἑαυτοῦ ἀψευδίαν. | |
278(l) | Jo 14, 30—31 | |
| 1 | Ἐγγὺς ὄντος τοῦ ἐπιβουλεύοντος οὐκέτι ὁ καιρὸς ἐπέτρεπε λαλεῖν πλείονα. ἄρχοντα δὲ τοῦ κόσμου τὸν διάβολον λέγει ὡς διὰ ἀπάτης ἄρξαντα πρὸς ὀλίγον τοῦ κόσμου κατὰ θεοῦ συγχώρησιν. οὐδὲν δὲ εὗρεν ἐν αὐτῷ, ἐπειδὴ οὔτε λόγῳ οὔτε ἔργῳ ἥμαρτέ τι ὁ Χριστός. ὅμως φησὶ διὰ τὴν πρὸς τὸν | |
| 5 | πατέρα ὑπακοὴν ὑπομένω ἐκεῖνα, ἅπερ οἱ ἁμαρτήσαντες, ἵνα γένωμαι λύτρον | |
| τοῦ κόσμου κατὰ τὰς ἐντολὰς τοῦ πατρός. | 137 | |
280(l) | Jo 14, 31 | |
| 1 | Σπεύδων ἐπὶ τὸ πάθος ἐκεῖ αὐτοὺς κατέπειγεν ἀπελθεῖν, ὅπου ἐλθὼν ὁ Ἰούδας ἤμελλεν αὐτὸν παραδώσειν. | |
281(l) | Jo 15, 1—2 | |
| 1 | Ἄμπελον ἑαυτὸν ὠνόμασεν ὡς ἔχων ἐν ἑαυτῷ καὶ ἐξ αὐτοῦ τὰ κλήματα, ὅ ἐστιν οἱ πιστοί, οὓς κατὰ καιρὸν λέγει τοὺς καρποὺς ἀποδιδόναι ἐπιμελείᾳ τοῦ πνεύματος. | |
282(l) | Jo 15, 2 | |
| 1 | Κάθαρσιν ὧδε λέγει τῶν λογικῶν κλημάτων τὴν συνεχῆ τῆς θείας προ‐ νοίας ἐπιμέλειαν, δι’ ἧς ἔν τε τοῖς ἀγῶσι καὶ ἐν τῇ ἄλλῃ κατ’ εὐσέβειαν πολιτείᾳ καθαίρονται. | |
283(l) | Jo 15, 3 | |
| 1 | Ἐπειδή, φησίν, βίος ὀρθὸς καὶ πίστις καθαίρει, ὑμεῖς δὲ ταῖς ἐμαῖς ἠκο‐ λουθήσατε ἐντολαῖς, οὐκοῦν καθαροί ἐστε ἐν ταῖς θλίψεσι δοκιμασθέντες ὡς χρυσὸς ἐν καμίνῳ. | |
284(l) | Jo 15, 4 | |
| 1 | Δείκνυσιν ἐκ τῶν εἰρημένων ὡς ἕκαστος τῶν ἐπιεικῶς ζῆν βουλομένων προαιρέσει οἰκείᾳ μένει ἐν τῇ ἀμπέλῳ ἑνούμενός τε αὐτῇ διὰ τῆς ἀγάπης | |
| κολλώμενος ἢ τοὐναντίον ἀφίσταται οἰκείᾳ προαιρέσει ἀλλοτριούμενος αὐτῆς. | 138 | |
285(l) | Jo 15, 4—5 | |
| 1 | Ἐκ τούτων δῆλον, ὅτι ἕκαστος προαιρέσει ἰδίᾳ μένει ἐν τῇ ἀμπέλῳ καὶ ἀφίσταται. διὸ οὐκ ἀναγκαστικῶς ἕλκει, ἀλλὰ προαιρετικῶς παραινεῖ. ὁ οὖν μὴ ὢν ἐν αὐτῷ, ἀλλὰ δι’ οἰκείαν κακίαν ἑαυτὸν ἀποσχίσας ἄκαρπος μένει τοῦ λοιποῦ ὡς τὸ κλῆμα τὸ ἐκκοπέν. | |
286(l) | Jo 15, 5—6 | |
| 1 | Ἄμπελον ἑαυτὸν καλεῖ ὁ κύριος καὶ τοὺς μαθητὰς κλήματα διδάσκων, ὅτι οὐ δύνανταί τι πρᾶξαι δόκιμον μὴ τῆς ἰκμάδος μετέχοντες τῆς ἀπὸ τῆς ῥίζης. ὥσπερ δὲ ὁ δόκιμος διὰ τῆς ἰδίας ἀρετῆς φέρει τὸν καρπὸν πιαινόμενος ἐκ τῆς ῥίζης, οὕτως ὁ ἀργὸς ἐκκόπτεται καὶ ὡς μηκέτι δυνάμενος καρπο‐ | |
| 5 | φορεῖν πυρὶ παραδίδοται. | |
287(l) | Jo 15, 7 | |
| 1 | Δι’ ὧν ἐπαγγέλλεται δώσειν δείκνυσιν, ὅτι οὐκ ἀνόνητος ἔσται τοῖς ἁγίοις τῆς εὐσεβείας ἡ ὁδός. | |
288(l) | Jo 15, 8 | |
| 1 | Ἐν γὰρ τῷ πολὺν καρπὸν ἐνεγκεῖν τοὺς μαθητὰς δεδοξάσθαι τὸν πατέρα φησίν· ὁ γὰρ καρπὸς τῶν μαθητῶν διαφόρως νοεῖται, ποτὲ μὲν ἐπὶ τῶν ἔργων τῆς κατὰ τὴν πολιτείαν δικαιοσύνης λαμβανόμενος, ποτὲ δὲ ἐπὶ τῶν ἐθνῶν τῶν εἰς ἐπίγνωσιν θεοῦ ἐρχομένων διὰ τῆς ἀποστολικῆς αὐτῶν χάριτος καὶ διδασκα‐ | |
| 5 | λίας, ἀμφότερα ὑπὸ τῶν μαθητῶν κατορθωθέντα εἰς δόξαν θεοῦ. | 139 |
289(l) | Jo 15, 12 | |
| 1 | Προσθεὶς τὸ καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς τὸ ἐξαίρετον ἐσήμανε τῆς εὐαγγε‐ λικῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐντολῆς τὴν αὔξησιν καὶ τὸ καινὸν αὐτῆς τὸ ὑπὲρ ἑαυτὸν ἀγαπᾶν τοὺς φίλους. | |
290(l) | Jo 15, 15 | |
| 1 | Ὡς διὰ τὴν προκοπὴν τῆς ἀρετῆς τὸ τῶν δούλων ὑπερβάντας μέτρον φίλους ὀνομάζει. διό φησιν ὡς εἰλικρινῶς ὑμᾶς ἀγαπῶν οὐδὲν ὑμᾶς τῶν ὀφειλομένων ἀπέκρυψα. | |
291 col1(l) | Jo 15, 16 | |
| 1 | Χάριτι εἰς τὸ τῆς ἀποστολῆς ἀξίωμα ἐκλήθητε καὶ διδάσκαλοι τῆς ὅλης οἰκουμένης κατέστητε ὥσπερ ἐν θερισμῷ πολὺν τὸν καρπὸν διὰ τοῦ | |
| 5 | πλήθους τῶν πιστευόντων ἐνεγκεῖν τῷ δεσπότῃ. πολλαχοῦ δὲ τῶν εὐαγγελι‐ στῶν τοὺς ὑπακούοντας τῷ ἀγγελικῷ λόγῳ τῇ τοῦ σίτου παρεπλησίασε καρποφορίᾳ ὥσπερ καὶ νῦν πρὸς τοὺς | |
| 10 | μαθητὰς τοῦτό φησιν· οὐδὲ γὰρ ἄλλως τοῦ σκοποῦ περιγενέσθαι ἠδύναντο καὶ τοσοῦτον καρπὸν τῆς κατὰ τὴν πίστιν εὐφορίας ἐνεγκεῖν, εἰ μὴ αὐτὸς ὁ πατὴρ αἰτοῦσιν αὐτοῖς τὰ ἐπουράνια χαρίσ‐ | |
| 15 | ματα ἐδίδου καὶ τὰς τεραστίους δυνά‐ μεις ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ μονογενοῦς παρεῖχεν. | |
291 col2 | Χάριτι γὰρ ἐκλήθησαν εἰς τὸ τῆς ἀποστολῆς ἀξίωμα, ἵνα διδάσκαλοι τῆς οἰκουμένης ἀναδειχθέντες πολὺν καρπὸν ἐνέγκωσι τῷ | |
| 5 | κυρίῳ διὰ τοῦ πλήθους τῶν πιστῶν, ὅπερ ἴσχυσαν ποιῆσαι ἐν τῷ ὀνό‐ ματι τοῦ υἱοῦ τὸν πατέρα αἰτοῦντες | |
| ἰσχυροποιῆσαι αὐτούς. | 140 | |
292(l) | Jo 15, 17—18 | |
| 1 | Εἰδώς, ὅτι ἤμελλον ὑπὸ πάντων μισεῖσθαι παρεγγυᾷ αὐτοῖς ἔχειν τὴν πρὸς ἀλλήλους ἀγάπην, ἵνα διὰ ταύτης ἀντιστῶσιν Ἰουδαίοις καὶ Ἕλλησιν, ὧν καὶ πρὸς καθαίρεσιν ἦν τὸ εὐαγγελικὸν κήρυγμα. | |
293(l) | Jo 15, 18—19 | |
| 1 | Βουλόμενος αὐτοὺς πρὸς ὁμοφροσύνην ἀγαγεῖν τὴν ἐκ τῆς ἀγάπης ἀσφά‐ λειαν δεσμὸν αὐτοῖς ἀρραγῆ ἐπέβαλεν, ὅπως διὰ τῆς τοιαύτης συμπνοίας φραξά‐ μενοι τῇ πρὸς ἀλλήλους διαθέσει ἀντιστῆναι δυνηθῶσι πρὸς τὸ μῖσος τοῦ κόσμου· ἐπειδὴ γὰρ τὸ κήρυγμα αὐτῶν καὶ ἡ διδασκαλία πρὸς καθαίρεσιν | |
| 5 | πάσης πλάνης ἐγίνετο, ἀκόλουθον ἦν αὐτοῖς δεινὸν μῖσος τὸ παρὰ τῶν ἀπίστων ὑποδέξασθαι. ὅθεν ὁπλίζων αὐτοὺς τῇ ὁμοφροσύνῃ ἀντιτίθησιν αὐτῶν τὴν ἀγάπην τῷ μίσει τοῦ κόσμου, τοῦτ’ ἔστι τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων, ἀλλ’ ἵνα μὴ ὡς ἄνθρωποι ἀφόρητον εἶναι νομίσωσι τὸ ἐκ τῶν πονηρῶν μῖσος, τὰ καθ’ ἑαυτὸν ὑπομιμνήσκει αὐτοὺς λέγων· εἰ ὁ κόσμος ὑμᾶς μισεῖ, γινώσκετε, ὅτι | |
| 10 | ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν, ὅπως μαθόντες ὡς οὐδὲ αὐτοῦ τοῦ δεσπότου ἐφείσαντο, προθυμότερον καὶ αὐτοὶ κατὰ μίμησιν τοῦ διδασκάλου ὑπομένωσι τὸ μῖσος. ἑξῆς δὲ αὐτοὺς ὡς οἷόν τε ἦν παραμυθούμενος τοὺς εἰκότας λογισμοὺς προβάλλεται φάσκων· εἰ ἐκ τοῦ κόσμου ἦτε, ὁ κόσμος ἂν τὸ ἴδιον ἐφίλει· ἀπὸ γὰρ τῶν πονηρῶν ὑμᾶς ἐκλεξάμενος ἀνθρώπων διὰ τῆς πίστεως | |
| 15 | καὶ τῆς τοῦ βίου ἀρετῆς παντελῶς ἀλλοτρίους ἐκείνους κατέστησα· οὐκέτι γὰρ ὑμῶν ἐν γῇ, ἀλλ’ «ἐν οὐρανοῖς τὸ πολίτευμα». | |
294(l) | Jo 15, 19 | |
| 1 | Κόσμον λέγει τοὺς πονηρούς, ὧν αὐτοὺς ὁ κύριος ἀπέσχισε διὰ τοῦ εἰς αὐτὸν πιστεύειν καὶ ποιεῖν τὰ τῆς θεοσεβοῦς ἀρετῆς ἔργα. τοὺς οὖν τοιούτους | |
| ἐμίσουν οἱ φαῦλοι. | 141 | |
295(l) | Jo 15, 20 | |
| 1 | Ἵνα μὴ ἀφορήτως ἀκούσωσι τὸ ἐκ τῶν ἀνθρώπων ἐσόμενον εἰς αὐτοὺς μῖσος, ἐκ τῶν καθ’ ἑαυτὸν διατυποῖ αὐτοὺς ἐλαφρῶς ἐνέγκαι τοῦτο, ὅπου γε καὶ τῷ δεσπότῃ οὕτω προσηνέχθησαν. | |
296(l) | Jo 15, 20 | |
| 1 | Ἐὰν ἐνθυμηθῆτε, ὅτι ἐμὲ μάτην ἐμίσησαν καὶ ἐδίωξαν τὸν κύριον τὸν ὑπὲρ τῶν δούλων ὑπομείναντα ταῦτα, ὑμεῖς οἱ δοῦλοι, ὅταν ὑπὲρ τοῦ δεσπότου τὰ αὐτὰ πάθητε, οὐκ ἔχετε βαρέως ἐνέγκαι, εἰ τὰ ἴσα μοι πάσχετε. | |
297(l) | Jo 15, 21 | |
| 1 | Οὐ γὰρ δι’ ἄλλην αἰτίαν ἐδίωκον τοὺς μαθητάς, εἰ μὴ μόνον, ὅτι ἐκήρυσσον τὸ τοῦ Χριστοῦ ὄνομα, ὡς μηδὲ τὸν πατέρα εἰδότες. | |
298(l) | Jo 15, 22 | |
| 1 | Ἠπείθησαν δὲ αὐτῷ οὐ παρὰ τὴν τοῦ λέγοντος αἰτίαν, ἀλλὰ διὰ τὴν οἰκείαν προαίρεσιν. διὸ ἀναπολόγητοί εἰσιν. | |
299(l) | Jo 15, 23 | |
| 1 | Ὁ γὰρ τὸν υἱὸν μισῶν οὐδὲν ἧττον καὶ τὸν πατέρα αὐτοῦ. | 142 |
300(l) | Jo 15, 23—25 | |
| 1 | Αἱ γὰρ θεοσημεῖαι αὐτοῦ ὑπερακοντίσασαι πάντα τὰ γεγονότα σημεῖα διὰ τῶν προφητῶν ἀναπολογήτους αὐτοὺς καθίστων ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως μὴ πειθο‐ μένους αὐτῷ, ἀλλὰ καὶ δι’ ὧν αὐτὸν ἐμίσουν καὶ τὸν πατέρα αὐτοῦ μισοῦσιν. | |
301(l) | Jo 15, 25 | |
| 1 | Δι’ ὧν οὗτοι ἐπονηρεύοντο, τὸ προφητικὸν ἐτελεῖτο λόγιον. | |
302(l) | Jo 15, 26—27 | |
| 1 | Ἵνα δυνηθῆτε, φησίν, ὑπενέγκαι τῆς ὑπομονῆς τὸν ἀγῶνα, ἔρχεται ὁ παράκλητος ἐπικουρήσων ὑμῖν καὶ ἵνα συνεργήσας ὑμῖν εἰς τὸν εὐαγγελικὸν λόγον μάρτυς γένηται τῆς ἐμῆς θεότητος, οὐ μόνον δὲ ἐκεῖνος, ἀλλὰ καὶ ὑμεῖς οἱ θεωροῦντές με ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν κατὰ ἀλήθειαν ἐκεῖνα πιστού‐ | |
| 5 | μενοι ὧν ἐν πείρᾳ γεγόνατε. δι’ ὧν δὲ λέγει, διδάσκει, ὅτι τὸ πνεῦμα ἐκ τῆς τοῦ πατρὸς οὐσίας ἐκπορεύεται διὰ τοῦ υἱοῦ εἰς ἀνθρώπους καταπεμπό‐ μενον. | |
303(l) | Jo 16, 1 | |
| 1 | Προδιδάσκει αὐτοὺς τὰ δυσχερῆ, ἵνα δι’ εὐχῆς ἑαυτοῖς ὁπλίζωσι τὸ ἐκφυ‐ | |
| γεῖν τὰ δυσχερῆ καὶ ἵνα δείξῃ, ὅτι ἀψευδεῖς εἰσι πάντες οὓς προεῖπε λόγους. | 143 | |
305(l) | Jo 16, 2 | |
| 1 | Προαναφωνεῖ τὸ σταθερὸν αὐτῶν τῆς πίστεως, ὅτι μέχρις αἵματος εἶχον ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγωνίσασθαι ὡς καὶ τοὺς διώκοντας αὐτοὺς εἰς οὕτως ἄλογον ἐμπεσεῖν ζῆλον ὡς οἴεσθαι τὴν τῶν μαθητῶν ἀναίρεσιν εὐαρεστεῖν τῷ θεῷ ὡσανεὶ διὰ τοῦτο λατρευόντων τῷ θεῷ τῶν φονευτῶν. | |
307(l) | Jo 16, 3 | |
| 1 | Ταῦτα δὲ γίνεται διὰ τὴν τῶν ἀπίστων ἄγνοιαν, ἣν ἑκοντὶ ἐσπεύσαντο τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας οὐ δεξάμενοι. | |
308(l) | Jo 16, 4 | |
| 1 | Διὰ μὲν τῆς προρρήσεως εὐτολμοτέρους αὐτοὺς ποιεῖ, πλὴν ἐν αὐτῇ τῇ τῶν πραγμάτων ἀκμῇ παραγγέλλει τῶν αὐτοῦ λόγων εἰς μνήμην ἐλθεῖν, ἵνα λάβωσί τινα παραψυχὴν τῶν χρηστῶν ἐπαγγελιῶν εἰς μνήμην ἰόντες. | |
309 col1(l) | Jo 16, 4—5 | |
| 1 | Πρὸς δ’ ἂν τούτοις καὶ ἄκαιρον εἶναι ἐδόκει πρὸ πολλοῦ τῆς τοῦ πά‐ | |
| θους οἰκονομίας συνὼν αὐτοῖς ἔτι καὶ διατρίβων προλέγειν ἐξ ἀρχῆς περὶ | 144 | |
| 5 | τῶν τοιούτων καὶ τὴν κατ’ εὐσέβειαν διδασκαλίαν, δι’ ἧσπερ βεβαιοῦσθαι ἔμελλον τὴν ψυχήν, ἀμαυροῦν τῇ τῶν προλεγομένων διδασκαλίᾳ. | |
309 col2(2) | Οὐκ εὔκαιρον ἦν πρὸ πολλοῦ τὴν κατ’ εὐσέβειαν ἀρετὴν ὑμῖν καταλλά‐ ξαι, ἵνα μὴ ἀναιρεθῆτε τῷ χρόνῳ καὶ | |
| 5 | ὅτι συνὼν ὑμῖν ἔργοις αὐτὴν παρεδί‐ δουν, νῦν δέ, ἐπειδὴ ἀπέρχομαι, ἀναγκαῖον εἰπεῖν. καὶ ὅτε μὲν ἔλεγον πρὸ τούτου, ὅτι ἀπέρχομαι, ἠρωτᾶτέ με «ποῦ ὑπάγεις», νῦν δὲ ἀκούσαντες | |
| 10 | τὰ μέλλοντα ὑμᾶς καταλαβεῖν ὑπὸ τοῦ δέους καὶ τῆς λύπης οὐδέν με περὶ τούτου ἐρωτᾶτε. | |
310(l) | Jo 16, 7 | |
| 1 | Ἐπειδὴ ἠγνόουν ἔτι τὴν τοῦ υἱοῦ οὐσίαν οἱ ἄνθρωποι, τὸ δὲ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐλθὸν ἐδίδαξεν, ὅτι μία τῆς τριάδος οὐσία, συμφέρειν εἶπε τὴν τοῦ πνεύ‐ ματος παρουσίαν· ὁ γὰρ υἱὸς ὡς ἔτι ἀτελῶν ὄντων τῶν μαθητῶν οὐ κατήγγειλεν αὐτοῖς πάντα, ὅσα ἔδει μαθεῖν. | |
311 col1(l) | Jo 16, 8—11 | |
| 1 | Ἐλθόντος γὰρ αὐτοῦ ἐπ’ ἀνα‐ τροπῇ τῆς κατεχούσης τὸν κόσμον ἁμαρτίας καὶ τὸν ἱλασμὸν παρασχόν‐ τος πᾶσι τοῖς ἀσμένως αὐτοῦ δεξα‐ | |
| 5 | μένοις τὴν παρουσίαν οἱ ἐν ἀπιστίᾳ διαμείναντες ἀναφαίρετον καὶ ὥσπερ ἐσφραγισμένην ἔσχον τὴν ἁμαρτίαν. | |
311 col2 | Ἐλθόντος γὰρ τοῦ ἁγίου πνεύ‐ ματος εἰς τὸ ἐξαλεῖψαι τὰς ἁμαρτίας τῶν πιστῶν, ὅσοι αὐτὸ οὐκ ἐδέξαντο, ἔμειναν ἔχοντες ἀσυγχώρητον τὴν | |
| 5 | ἁμαρτίαν καὶ ὥσπερ ἐσφραγισμένην καὶ ἀναφαίρετον. τὸ δὲ περὶ δικαι‐ οσύνης τοῦτό φησιν, ὅτι δεῖ με ἀνελ‐ θεῖν πρὸς τὸν πατέρα πάντα τὰ τῆς οἰκονομίας πληρώσαντα, ἵνα καὶ πᾶσι | |
| 10 | τοῖς δικαίοις τὴν εἰς ἀνθρώπους ὁδὸν ἀνοίξω ἀμοιβὴν ταύτην αὐτοῖς τῶν πόνων διδούς. ἢ τοῦτο λέγει, ὅτι ἐὰν μετὰ τὸ ἀπελθεῖν με καὶ μηκέτι ὑμῖν ὀφθῆναι ἐμμείνητε τῇ περὶ ἐμὲ πίστει, | |
| 15 | δικαιοῦσθε. τὸν δὲ ἄρχοντα τοῦ κόσ‐ μου τὸν διάβολόν φησι τὸν κατακρι‐ θέντα ὡς μάτην τοῖς ἀνθρώποις τὸν θάνατον ἐπαγαγόντα καὶ προφασιζό‐ μενον, ὅτι ὁ Ἀδὰμ οὐ δι’ αὐτὸν ἀπέ‐ | 145 |
| 20 | θανεν, ἀλλ’ ὅτι ἥμαρτεν. ἰδοὺ γὰρ ὁ Χριστὸς μηδὲν ἁμαρτὼν ἀπεκτάνθη παρὰ Ἰουδαίων τοῦ διαβόλου παρ‐ οτρύναντος αὐτοὺς εἰς τὸν κατὰ τοῦ Χριστοῦ θάνατον. | |
312(l) | Jo 16, 10 | |
| 1 | Ἴσως περὶ τῆς τῶν ἀποστόλων δικαιοσύνης λέγει· ἕως μὲν γὰρ ὅτε εἶχον αὐτὸν συμπαρόντα ἐπὶ γῆς, ἐδόκουν αὐτῷ κεχαρισμένα εἰς πρόσωπον διαπράττεσθαι, ἀναληφθέντος δὲ αὐτοῦ πρὸς τὸν πατέρα καὶ μηκέτι θεωρου‐ μένου τῇ αὐτῇ ἐπιμείναντες προθέσει λαμπροτέραν τὴν αὐτῶν δικαιοσύνην | |
| 5 | ἐπεδείξαντο. | |
313(l) | Jo 16, 11 | |
| 1 | Ἄρχοντα τοῦ κόσμου τὸν ἐναντίον προσαγορεύει δι’ ἀπάτης τὸν πρῶτον ἄνθρωπον θεοῦ ἀποστήσαντα καὶ ὑπὸ τὴν ἰδίαν ἐξουσίαν ποιήσαντα. ὅστις διὰ τῆς τοῦ κυρίου ἐνανθρωπήσεως ἀφῃρέθη μὲν ἐκ τῆς ἐξουσίας, ἐκβέβληται δὲ ἔξω τῆς κατὰ τὴν ἀπάτην προῃρημένης ἀρχῆς. τοῦ οὖν δευτέρου ἀνθρώπου | |
| 5 | τὴν κατ’ εὐσέβειαν πολιτείαν ἀκριβῶς διανύσαντος ὁ ἐναντίος τοῦτ’ ἔστιν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου κατεκρίνετο δικαίως ἀδίκως αὐτῷ τὸν θάνατον διὰ τῶν ἀρχόντων ἐπάγων. διὰ τοῦτό φησιν· ὅτι ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου | |
| κέκριται. | 146 | |
314(l) | Jo 16, 12—13 | |
| 1 | Ἐπειδὴ ἀτελεῖς ἦσαν καὶ οὐκ ἠδύναντο τῶν σαρκικῶν ἀποστῆναι τοῦ νόμου οἷον ἐδεσμάτων ἀδιαφόρων μετασχεῖν ἢ ἀπέχεσθαι περιτομῆς χειρο‐ ποιήτου, οὐ παραδίδωσιν αὐτοῖς τὰ τελειότερα ἀναμένων τὴν ἐν πίστει προ‐ κοπήν· εἰ γὰρ καὶ οἷός τε ἦν ὁ Χριστὸς τὰς ἐκείνων μετασκευάσαι ψυχὰς εἰς | |
| 5 | ὅπερ ἤθελεν, ἀλλ’ οὐ ποιεῖ, ἐπείπερ τὸ ἐξ ἀνάγκης ἄμισθον. ὅτε οὖν προέκοψαν ἐν πίστει, τότε ἐπιφοιτῆσαν αὐτοῖς τὸ πνεῦμα πάντα αὐτοὺς ἐδίδαξε, τὰ τέλεια καὶ ἀπόρρητα, ὅσα ὁ υἱὸς διὰ οἰκονομίαν οὐκ ἐδίδαξε, καὶ ἀπέδειξε διὰ τῆς εὐαγγελικῆς παιδείας κρείττονα τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ καὶ εἰς πᾶσαν ὡδήγησε δογματικὴν ἀλήθειαν καὶ τὰ τοῦ πατρὸς λαλοῦν λόγια τοῖς μαθηταῖς | |
| 10 | τὰ ἐσόμενα ἀπήγγειλεν. | |
315(l) | Jo 16, 14 | |
| 1 | Τὸ γὰρ ἅγιον πνεῦμα μάρτυς γέγονε τῆς τοῦ μονογενοῦς θεότητος ἐκ τῆς οὐσίας αὐτοῦ ὂν καὶ τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ἐξαγγέλλον. | |
316(l) | Jo 16, 15 | |
| 1 | Ὥσπερ «εἰσὶν ἐν» τῷ πατρὶ «οἱ θησαυροὶ τῆς σοφίας πάντες» οἱ «ἀπό‐ κρυφοι», οὕτω καὶ ἐν ἐμοί. διὸ ὡς ἴδια ἔχων τὰ τοῦ πατρὸς ὅλα τὸ ἐκ τοῦ ἐμοῦ λαμβάνει εἶπον. | |
317(l) | Jo 16, 16 | |
| 1 | Τὸν τοῦ πάθους τῆς τριημέρου καιρὸν ἀπολειφθεὶς καὶ πάλιν ὀφθεὶς αὐτοῖς | |
| ἀνελήμφθη εἰς οὐρανούς. | 147 | |
318(l) | Jo 16, 17 | |
| 1 | Ὑπὸ γὰρ τῆς λύπης τὴν διάνοιαν σκοτούμενοι οὐκ ἐννόουν τὰ λαλούμενα αὐτοῖς ὡς ἐν αἰνίγμασιν. | |
319(l) | Jo 16, 19—20 | |
| 1 | Ὡς θεὸς εἰδὼς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν καὶ τὴν ἀμφιβολίαν τῆς καρδίας προλαμβάνει αὐτῶν τὴν ἐρώτησιν καί φησιν, ὅτι τὸ εἰρημένον παρ’ ἐμοῦ τοι‐ οῦτόν ἐστιν, ὅτι ὑμεῖς μὲν ἔχετε κλαῦσαι παρὰ τὸν τοῦ πάθους καιρόν, οἱ δὲ ἀσεβεῖς ἐπεγγελάσαι μοι. ἀλλ’ ὑμῶν μὲν ἡ λύπη εἰς χαρὰν μεταβληθήσεται | |
| 5 | μετ’ οὐ πολὺ ὁρῶντές με ἐκ νεκρῶν ἀναστάντα. | |
321(l) | Jo 16, 21—22 | |
| 1 | Ἤμελλον ὡς ἡ τίκτουσα γυνὴ οἱ μαθηταὶ παρὰ τὸν τοῦ πάθους καιρὸν δυσφορεῖν οὐ φέροντες ὁρᾶν τὰς τοῦ διδασκάλου ὕβρεις. εὐθὺς δὲ μετὰ τὴν ἀνάστασιν αὐτὸν ὁρῶντες οὐ μόνον, ὅτι ἀπεβάλλοντο τὴν φθάσασαν λύπην, ἀλλὰ γὰρ καὶ τοσαύτην ἔσχον χαρὰν ὡς ἀναφαίρετον αὐτὴν ἔχειν· οὐδὲ γὰρ | |
| 5 | σβέννυται ἡ τῆς ἀναστάσεως χαρὰ ἀεὶ μένουσα· ἐπείσθησαν γὰρ οἱ μαθηταί, ὅτι θεὸς ἦν ἀθάνατος καὶ διὸ εἰς οὐρανοὺς ἀνέδραμε καὶ μετὰ τῆς ἰδίας σαρκὸς | |
| αὐτὸν ὁρῶντες. | 148 | |
322(l) | Jo 16, 23—24 | |
| 1 | Εἰς τοσαύτην, φησίν, μέλλετε ἀναβῆναι διὰ τῆς πίστεως θεοσέβειαν ὡς μετὰ παρρησίας αἰτεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου τὸν πατέρα καὶ λαμβάνειν δι’ αὐτοῦ, ὃ αἰτεῖτε· ἐγὼ γὰρ ἕως νῦν τοῦτο ἐποίουν, ἀλλ’ ἐὰν αἰτήσαντες λάβητε, ἐπιβεβαιοῦται χαρὰ ὑμῖν διὰ τῆς μεταλήψεως τῶν ἀγαθῶν. | |
323(l) | Jo 16, 25 | |
| 1 | Ἐπεσκιασμένως ἐλάλει ὁ κύριος διὰ τὴν τῶν ἀκουόντων νηπιότητα· ἐπαγγέλλεται δὲ αὐτοῖς προκόπτουσι σαφῶς τὴν τοῦ πατρὸς ἀποκαλύπτειν δόξαν. | |
324(l) | Jo 16, 26—27 | |
| 1 | Ὡς εἴρηται ἡ πολλὴ προκοπὴ δίδωσιν αὐτοῖς τοῦ αἰτεῖν τὴν παρρησίαν. τοῦτο δὲ γέγονεν ἐκ χάριτος τοῦ μονογενοῦς διὰ τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν. φίλους ἐποίησε τῷ πατρὶ τοὺς ἁγίους. | |
325(l) | Jo 16, 28 | |
| 1 | Ἐχρῆν γὰρ αὐτὸν οἰκονομήσαντα πάντα τὰ πρὸς σωτηρίαν ἡμῶν πάλιν ἐπὶ τὸν πατέρα καὶ τὴν ἑαυτοῦ δόξαν ἐπαναδραμεῖν. | |
326(l) | Jo 16, 29—30 | |
| 1 | Ταῦτα ἔλεγον οἱ μαθηταὶ ἀποθαυμάζοντες αὐτὸν ὡς θεόν, ἐξ ὧν ἐλάλει μάλιστα ἐκεῖνα σαφῶς, ἅπερ ἐν ἑαυτοῖς διελογίζοντο. διὸ ἐξ ὧν ἤκουον, οὐ μὴν ἀλόγως, ἐπίστευον, ὅτι θεοῦ υἱὸς ὢν γέγονεν ἄνθρωπος καὶ ἦλθεν εἰς τὸν | |
| κόσμον. | 149 | |
327(l) | Jo 16, 31—32 | |
| 1 | Ὡς μήπω ἔχουσι τελείαν τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν προλέγει τὰ συμβησόμενα, ὅτι συσχεθέντος αὐτοῦ ἤμελλον πάντες φεύγειν καὶ ὅσον τὸ ἐπ’ αὐτοῖς μόνον ἐάσαντες. ἀλλ’ οὐκ ἦν μόνος ἀεὶ ἔχων ἐν ἑαυτῷ καὶ σὺν αὐτῷ τὸν πατέρα. | |
328(l) | Jo 16, 33 | |
| 1 | Πολλῆς ἔχρῃζον παρακλήσεως, ἵνα φύγωσι τὴν τῶν ἐσομένων δυσχέρειαν καὶ μείνωσιν ἐν τῇ εἰρήνῃ αὐτοῦ, ἣν ἐχαρίσατο πᾶσι τοῖς εἰς αὐτὸν πιστεύουσι νικήσας καὶ καθελὼν διὰ ἀνεξικακίας τὸν ἄρχοντα «τοῦ αἰῶνος τούτου». | |
329(l) | Jo 17, 1 | |
| 1 | Ὥραν λέγει τὸν ἐπιτήδειον τοῦ πάθους καιρὸν ὡς καὶ ἀλλαχοῦ· οὐ γὰρ τὴν ἐξ εἱμαρμένης λέγομεν τῆς οὐχ ὑφεστώσης, ἀλλὰ καθ’ ἣν αὐτὸς ἔκρινε παθεῖν συγχωρήσας τῇ τῶν ἐπιβουλευόντων πονηρίᾳ· οὕτω γὰρ καὶ ἐπὶ τοῦ σημείου τοῦ οἴνου ὥραν τὴν εὐκαιρίαν εἶπεν. ὁμωνύμως δὲ λέγει τὸ δοξάζειν | |
| 5 | καὶ δοξάζεσθαι, ἵνα τὸ ἀδιάφορον διδάξῃ ἑαυτοῦ τε καὶ τοῦ πατρός· δοξάζεται μὲν γὰρ ἐκ τοῦ πατρὸς καθὸ ὡς ἄνθρωπος ἀνίσταται διὰ πατρός, δοξάζει δὲ ἑαυτὸν καθὸ ὡς θεὸς ἑαυτὸν ἀνιστῶν ἐν τῇ ἑαυτοῦ δυνάμει δίδωσιν ἡμῖν ἐνοπτρί‐ ζεσθαι τὸν πατέρα αὐτὸν οἷον ἔτεκεν υἱὸν καὶ ἐξ οὗ φαίνεται ὅσος ἐστίν. | |
330(l) | Jo 17, 2 | |
| 1 | Πάντων μὲν δεσπόζει σωμάτων καὶ ψυχῶν, τοῖς εἰς αὐτὸν δὲ μόνον | |
| πιστεύουσι δίδωσι τὴν μακαρίαν ζωήν. | 150 | |
331(l) | Jo 17, 3 | |
| 1 | Ἀληθινὸν θεὸν λέγει τὸν πατέρα ὡς ἀγέννητον, οὐ μὴν ἑαυτὸν ἐκβάλλει τοῦ εἶναι θεόν· θεὸς γὰρ καὶ ὁ μονογενής, ἀλλὰ γεννηθεὶς ἐκ θεοῦ. τοῦτο δὲ εἰπὼν τὸ τῆς ἀληθείας ἡμᾶς ἐδίδαξε δόγμα. | |
332(l) | Jo 17, 4—5 | |
| 1 | Δι’ ὧν, φησίν, γεγονὼς ἄνθρωπος ὑπέμεινα τὰ πρὸς σωτηρίαν τῶν ἀν‐ θρώπων, ἵνα γνωρίσω «αὐτοῖς τὸ ὄνομά σου», ἐδόξασά σε γνώριμόν σου ποιῆσαι τὴν ἰσχὺν διὰ τῆς ἐμῆς δυνάμεως τῆς ἴσης οὔσης τῇ σῇ. εἰπὼν δὲ πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι δείκνυσιν ἑαυτὸν θεὸν τῶν ἁπάντων προαιώνιον. | |
| 5 | ἐκείνην οὖν οἰκονομικῶς αἰτεῖ ἀπολαβεῖν τὴν δόξαν, οὐχ ἣν οὐκ εἶχεν, ἀλλ’ ἣν ὡς ἄνθρωπος γεγονὼς οἰκονομικῶς εἰς ὕβρεις ἑαυτοῦ καθῆκεν εὐδοκίᾳ πατρὸς καὶ ἣν «ἐκένωσεν» ἔχων αὐτήν, ἣν οὐ λαβεῖν, ἀλλὰ ἀπολαβεῖν 〈ἔδει〉. ἤτοι διὰ τοῦ σχήματος μόνου εἰπὼν δὲ ἑαυτὸν πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι ἔδειξεν, ὅτι οὐκ ἦν ἄνθρωπος ψιλὸς ἀπὸ τοῦ χρόνου τῆς γεννήσεως τῆς παρθένου ἀρξά‐ | |
| 10 | μενος εἶναι, ἀλλὰ προαιώνιος ὤν, ἐπ’ ἐσχάτων δὲ σαρκωθεὶς τῶν ἡμερῶν. εἰπὼν δὲ τῇ δόξῃ, ᾗ εἶχεν, δείκνυσιν, ὅτι ὁ υἱὸς ἀνάρχως εἶχε παρ’ ἑαυτοῦ τὴν δόξαν, οὐ παρὰ ἄλλου. | |
333(l) | Jo 17, 4—5 | |
| 1 | Προσήκει εἰδέναι, ὅτι οὐ λαβεῖν, ἀλλ’ ἀπολαβεῖν προσηύχετο. οὐ μὴν δέ, ἀλλὰ καὶ τοὺς αἱρετικοὺς ἐπιστομίζει τοὺς ἄνθρωπον μόνον αὐτὸν ὑπολαμβά‐ νοντας τὴν αὑτοῦ δόξαν πρεσβυτέραν τοῦ κόσμου εἶναι λέγων· οὐδὲν δὲ ἧττον καὶ Μαρκέλλου τὴν ἀπάτην ἀποδεικνύει φήσαντος τὸν λόγον μὴ παρὰ τοῦ | |
| 5 | 〈πατρὸσ〉 εἰληφέναι τὴν δόξαν, ἀλλ’ ἀνάρχως κεκτῆσθαι παρ’ ἑαυτοῦ. | 151 |
334(l) | Jo 17, 6—8 | |
| 1 | Πλανηθέντων εἰς ἀθεσίαν τῶν πολλῶν παρεγένετο ὁ τοῦ θεοῦ υἱὸς εἰς θεογνωσίαν ἀνάγων τοὺς ἀνθρώπους διὰ τοῦ δοῦναι αὐτοῖς τὸν τῆς γνώσεως φωτισμόν. ἔστι μὲν οὖν τοῦ πατρὸς τὰ ὄντα, πλὴν οὐδὲν ἧττόν ἐστι τοῦ υἱοῦ διὰ τὸ ὁμοούσιον. ἀλλὰ καὶ δεδωκέναι λέγεται τῷ υἱῷ τὰ πάντα, δι’ ὧν ὑπα‐ | |
| 5 | κούσαντες τῷ υἱῷ προσάγονται δι’ αὐτοῦ τῷ πατρὶ διὰ τῆς θεογνωσίας καὶ τοῦ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρεῖν. εἰ δὲ λέγει νῦν ἔγνωκαν, τὸ τῆς πείρας ἔμαθον, ὡς πρέποντα δὲ τῇ ἀνθρωπότητι ταῦτα λέγει. ὅμως καὶ ὁ πατὴρ ἐν τῇ παλαιᾷ φαίνεται πρὸς τὸν Ἀβραὰμ λέγων· «νῦν ἔγνων, ὅτι φοβῇ σὺ τὸν θεόν». ὅμως τὰ τοῦ πατρὸς ῥήματα ὁ υἱὸς εἰς τοὺς ἀνθρώπους διδοὺς ἐπληροφόρησε τοὺς | |
| 10 | πιστούς, ὅτι ἐκ τῆς οὐσίας ἦν τοῦ πατρὸς ἐξελθών. | |
335(l) | Jo 17, 9—11 | |
| 1 | Οὐ περὶ τῶν κοσμικῶν εὔχεται, ἀλλὰ περὶ τῶν ἁγίων, οὓς λέγει εἰλη‐ φέναι παρὰ τοῦ πατρός, οὓς ἀρρήτως ὁ πατὴρ προσάγων τῷ υἱῷ μένει πάλιν ὢν δεσπότης αὐτῶν. οἱ δὲ ἅγιοι καὶ τὸν κατ’ ἀρετὴν ἀσκοῦντες βίον τοῦ θεοῦ λέγονται οὐ δημιούργημα, ἀλλὰ ἄνθρωποι καθὸ τὰ ἀρεστὰ αὐτῷ ποιοῦσιν. | |
| 5 | ὅμως τὰ ἑαυτοῦ λέγει ὁ υἱὸς τοῦ πατρός, οὐδὲν δὲ ἧττον καὶ τὰ τοῦ πατρὸς ἴδια. ταῦτα δὲ ἔλεγεν ἐπειγόμενος εἰς οὐρανὸν ἀνελθεῖν. διὸ ὡς ἔτι μενόντων τῶν μαθητῶν ἐπὶ γῆς διὰ τὸ κήρυγμά φησι ταῦτα. | |
336(l) | Jo 17, 11 | |
| 1 | Οἰκονομικῶς ὡς ἄνθρωπος λαλεῖ. ὥσπερ, φησίν, ἐμὲ ὑπερυψώσας καὶ ἔχω τὸ τῆς θεότητος ὄνομα, οὕτω καὶ τούτους διατήρησον ἐν τούτῳ τῷ ὀνόματι, ἵνα τῇ πίστει τελειωθέντες ἑνωθῶσι καθὼς κἀγὼ καὶ σὺ ἕν ἐσμεν τῇ οὐσίᾳ, | |
| εἰ καὶ διάφοροι κατὰ τὰς ὑποστάσεις. | 152 | |
337(l) | Jo 17, 12 | |
| 1 | Συνὼν γὰρ αὐτοῖς ἐτήρει αὐτοὺς διά τε τῆς διδασκαλίας καὶ διὰ τῆς ἐπιχορηγίας τῆς ἑαυτοῦ δυνάμεως ἥτις λέγεται τοῦ πατρός. δείκνυσι δέ, ὅτι οὐκ ἀνάγκῃ αὐτοὺς εἷλκεν, ἀλλὰ προαιρέσει συνόντας ἐφύλασσε. διὸ καὶ Ἰούδας δι’ ἑκούσιον δυστροπίαν ἀπώλετο, ἵνα πληρωθῇ ἡ γραφὴ λέγουσα· «ὁ | |
| 5 | ἐσθίων ἄρτους μου, ἐμεγάλυνεν ἐπ’ ἐμὲ πτερνισμόν», ἥτις πρόρρησις οὐκ ἀν‐ αγκαστικὴ γέγονε τῷ Ἰούδᾳ, ἀλλὰ ἔλεγχος τῆς αὐτοῦ κακίας. | |
338(l) | Jo 17, 13 | |
| 1 | Ἐπειδὴ μεταδοὺς αὐτοῖς θείας δυνάμεως, ὅτε ἐποίησεν αὐτοὺς ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια, χαρᾶς ἐπλήρωσεν αὐτούς, ταύτην αὐτοῖς διατηρηθῆναι αἰτεῖ τὴν χαράν. | |
339(l) | Jo 17, 14—16 | |
| 1 | Ἐπειδὴ παρεδέξαντο τὴν εὐαγγελικὴν διδασκαλίαν, ἐμίσησεν αὐτοὺς ὁ κόσμος, τοῦτ’ ἔστιν οἱ πονηροὶ ἄνθρωποι, οἱ τὰς κοσμικὰς ἡδονὰς ποιοῦντες. ὧν ἔξω ὄντες οἱ ἅγιοι οὐκέτι ἐκ τοῦ κόσμου εἰσίν. θέλει οὖν τέως ἐν τῷ κόσμῳ αὐτοὺς εἶναι διὰ τὴν εὐαγγελικὴν διακονίαν, διατηρεῖσθαι δὲ ἐκ τῶν | |
| 5 | διαβολικῶν ἐπιβουλῶν. διὰ τὸ ἐνάρετον δὲ τῆς ψυχῆς αὐτῶν καὶ τῆς πολιτείας ἀλλοτρίους αὐτοὺς λέγει τοῦ κόσμου ὡς καὶ ἑαυτὸν διὰ τὸ ἀναμάρτητον. | |
340(l) | Jo 17, 17 | |
| 1 | Ἔδει πρὸς ἐργασίαν τῆς εὐαγγελικῆς πολιτείας τοῖς μαθηταῖς τοῦ ἁγια‐ | |
| σμοῦ τοῦ ἐκ πατρὸς βεβαιοῦντος αὐτοὺς τῷ λόγῳ τῆς ἀληθείας. | 153 | |
341(l) | Jo 17, 18—19 | |
| 1 | Ὥσπερ αὐτὸς οἰκονομικῶς ὡς ἄνθρωπος ἀπεστάλη κηρῦξαι τὸν σωτήριον λόγον, οὕτω καὶ αὐτὸς μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἀπέστειλε τοὺς μαθητὰς διδάξοντας τὴν οἰκουμένην προαγιάσας αὐτοὺς ἐν ἑαυτῷ· δι’ ὧν γὰρ ἑαυτὸν ἐπέδωκεν εἰς σφαγήν, ἁγιάζει ἑαυτόν (ἁγιάσαι γὰρ λέγεται τὸ εἰς θυσίαν δοῦναι), θυσίαν | |
| 5 | ἑαυτὸν προσφέρων ὑπὲρ τοῦ κόσμου, ἵνα τυχόντες τῆς ἐν αὐτῷ ἀπολυτρώσεως ὦσιν ἡγιασμένοι ἐν ἀληθείᾳ. | |
342(l) | Jo 17, 20—21 | |
| 1 | Μεταδοὺς γὰρ αὐτοῖς τῆς ἁγίας δόξης καὶ ἰδίας κοινωνοὺς αὐτοὺς ἐν τούτῳ πεποίηκε τῶν ἀξιωμάτων. συνεχῶς δὲ τοῦ τῆς ἑνώσεως μέμνηται τρόπου εἰς ἀκριβῆ ἄγων τελειοτάτης νοήσεως κατάληψιν, δι’ ἧς εἰς τελείαν ἄγονται πίστιν. ἣν ὁρῶντες οἱ πιστοὶ δι’ αὐτῶν ἐμάνθανον τῶν πραγμάτων, ὅσος ἦν ὁ ταῦτα | |
| 5 | δεδωκὼς τοῖς αὐτοῦ μαθηταῖς, δι’ ὧν ἐδείκνυτο καὶ ἡ τοῦ πατρὸς εὐδοκία ἀγαπήσαντος αὐτοὺς καὶ τελειώσαντος διὰ τῆς ἐν Χριστῷ χάριτος. | |
343(l) | Jo 17, 20—21 | |
| 1 | Οὐ μόνον τῶν μαθητῶν, ἀλλὰ καὶ πάντων μνημονεύει τῶν πιστεύειν μελλόντων διὰ τῶν μαθητῶν, οἵτινες καὶ αὐτοὶ ἓν γεγόνασι συναφθέντες ἑαυτοῖς τε καὶ τῷ θεῷ διὰ τοῦ συναφθῆναι τῷ Χριστῷ. αὕτη δὲ ἡ ἕνωσις οὐ κατ’ οὐσίαν γίνεται ἢ καθ’ ὑπόστασιν, ἀλλὰ κατὰ τὴν τῆς πίστεως συμφωνίαν. ἐκ ταύτης | |
| 5 | δὲ τῆς συμφωνίας καὶ ὁ κόσμος ἐπίστευσεν, ὅτι ὁ Χριστὸς εὐδοκίᾳ τοῦ πατρὸς ἐσαρκώθη καὶ ἐκήρυξεν τὸν λόγον τὸν σωτήριον· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ ἀποστα‐ λῆναι. | |
344(l) | Jo 17, 24 | |
| 1 | Αἰτεῖ αὐτοὺς ἐν οὐρανῷ εἶναι, ἵνα θεωροῦντες αὐτοῦ τὴν δόξαν ἀπο‐ | |
| λαύωσι τῆς μακαριότητος ταύτης. εἰληφέναι δὲ λέγει ὡς ἄνθρωπος. δι’ ὧν δὲ τὸν δεδωκότα καὶ τὸν λαβόντα λέγει, τὰς ἑαυτοῦ καὶ τοῦ πατρὸς ὑποστάσεις δηλοῖ. λέγων δὲ πρὸ κόσμου ἠγαπῆσθαι παρὰ τοῦ πατρὸς ἐλέγχει τὴν πλάνην | 154 | |
| 5 | τῶν λεγόντων ἀρχὴν αὐτὸν εἰληφέναι ἐκ τῆς παρθένου Μαρίας. | |
345(l) | Jo 17, 25 | |
| 1 | Τῶν ἐν τῷ βίῳ ἀπίστων οἰκείᾳ προθέσει οὐ θελησάντων διὰ τῆς εὐαγγε‐ λικῆς παιδείας ἐπιγνῶναι τὸν θεὸν τρόπον τινὰ ὡς αὐτὸς γινώσκων τὸν πατέρα οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τῶν μαθητῶν μαρτυρεῖ τὴν γνῶσιν τοῦ εἰδέναι, ὅτι ἐκ τοῦ πατρὸς ἦν ἐξελθών. | |
346(l) | Jo 17, 26 | |
| 1 | Ὡς αὐτὸς ἀποκαλύψας αὐτοῖς τὴν εἰς τὸν πατέρα γνῶσιν τοῦτό φησιν ὡς καὶ διὰ προκοπῆς ἐπὶ πλεῖον γινώσκοντας, ἵνα ἀγαπηθῶσιν ἀναλόγως παρά σου, ὅσον χρὴ ἀνθρώπους ἀγαπηθῆναι ἐκ θεοῦ. | |
347(l) | Jo 18, 1—2 | |
| 1 | Προορῶν τὸν Ἰούδαν ἐρχόμενον ἐπὶ τὸ συλλαβέσθαι αὐτὸν μετὰ τὸ εἰπεῖν ταῦτα ἀπῆλθεν εἰς τὸν κῆπον, ὅπου πολλάκις συναχθεὶς μετὰ τῶν μαθητῶν ὡς ἐν ἰδιάζοντι τόπῳ ἐδίδασκεν αὐτοὺς τὰ μυστικώτερα τῶν μαθημάτων. διὸ καὶ ὁ Ἰούδας ᾔδει τὸν τόπον. | |
348(l) | Jo 18, 3 | |
| 1 | Ἦλθεν ὁ Ἰούδας συλλαβεῖν τὸν διδάσκαλον προδότης ἀντὶ μαθητοῦ | |
| γεγονώς. | 155 | |
349(l) | Jo 18, 4—6 | |
| 1 | Ἀπήντα τούτοις ὁ κύριος, ἵνα εἰς πέρας ἀγάγῃ τὰ προορισθέντα αὐτῷ καὶ δείξῃ τὸ ἑκούσιον τῆς τοῦ πάθους ὑπομονῆς καὶ τῆς θεότητος τὴν ἐξουσίαν· ποιήσας γὰρ ἑαυτὸν ἄγνωστον τὴν ἀρχὴν καίπερ παρόντος τοῦ Ἰούδα καὶ φώτων ὄντων ἱκανῶν πάλιν ἐφανέρωσεν ἑαυτὸν λέγων ἐγώ εἰμι καὶ δείξας, ὅτι ὁ | |
| 5 | μόνῳ λόγῳ ῥίψας ὑπτίους δυνατὸς ἦν, εἰ ἤθελεν, ἀνελθεῖν καὶ τοὺς ἐπιβουλεύ‐ οντας ἀνεξικάκως ἔφερε τοὺς ἐπελθόντας. | |
350(l) | Jo 18, 8—9 | |
| 1 | Ὡς πατὴρ ἀγαθὸς προιστάμενος τέκνων ἐκείνους μὲν ἔξω ποιεῖται τῶν πειρασμῶν διὰ τὸ ἀσθενὲς αὐτῶν καὶ ἔτι νηπιῶδες καὶ ἵνα πληρώσῃ τὸν λόγον, ὃν εἶπεν, ἑαυτὸν δὲ προδίδωσιν. | |
351(l) | Jo 18, 10—11 | |
| 1 | Δι’ ὧν ἐποίησεν ὁ Πέτρος, δῆλος ἦν θέλων ὑπεραποθανεῖν τοῦ δεσπότου, ἐπεὶ διότι μαχαίρᾳ ἐκέχρητο καὶ τὸ οὖς κόψας τοῦ οἰκέτου οὐδὲ οὕτως ἐπαύετο, εἰ μὴ ἐκωλύθη ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ. | |
352(l) | Jo 18, 11 | |
| 1 | Δείκνυσιν, ὅτι τὸν προορισθέντα θάνατον εὐδοκίᾳ πατρὸς κρίνας ὑπο‐ μεῖναι ἑαυτὸν ἐκδέδωκεν. | |
353(l) | Jo 18, 12—14 | |
| 1 | Δήσαντες αὐτὸν ἐπλήρωσαν τὸ ἐν τῷ Ἠσαΐᾳ ῥητὸν τὸ φάσκον «δήσωμεν | |
| τὸν δίκαιον». οἱ δὲ πονηροὶ ἀρχιερεῖς ἀπὸ οἰκίας εἰς οἰκίαν ἔπεμπον τὸν Ἰησοῦν διὰ τούτου αὐτὸν ζητοῦντες θριαμβεῦσαι. ὁ μὲν οὖν Καϊαφᾶς ὡς ἐπιβουλεύων τῷ Χριστῷ ἔλεγε δεῖν αὐτὸν ἀναιρεθῆναι· ὁ δὲ θεὸς τὴν ἄδικον ἐκείνου βουλὴν | 156 | |
| 5 | ὑπὲρ σωτηρίας τοῦ παντὸς ᾠκονόμησε γενέσθαι. | |
354(l) | Jo 18, 15 | |
| 1 | Ὁ Πέτρος μόνος ἠκολούθησε διὰ τὴν πρὸς τὸν διδάσκαλον διάθεσιν καὶ ὁ ἄλλος, ἐπειδὴ γνωστὸς ἦν τῷ ἀρχιερεῖ. διὸ καὶ συνεισῆλθε τῷ Ἰησοῦ. | |
355(l) | Jo 18, 16 | |
| 1 | Διὰ τὴν πρὸς τὸν ἀρχιερέα γνῶσιν ἐθάρρησεν ὁ Πέτρος συνεισελθεῖν τῷ Ἰωάννῃ. | |
356(l) | Jo 18, 17 | |
| 1 | Ὁ πρὸ μικροῦ πρὸς τοσοῦτον πλῆθος παραταξάμενος μετεβλήθη καὶ πρὸς ἄρνησιν ἐτράπη. | |
357(l) | Jo 18, 18 | |
| 1 | Ὡς ἀντὶ σημείου λέγει τὸ ἐν τοιούτῳ καιρῷ τοσοῦτον γενέσθαι ψῦχος ἐν τῇ Παλαιστίνῃ ὡς ὑπὸ ἀνθρακιὰν θερμαίνεσθαι. | |
358(l) | Jo 18, 19 | |
| 1 | Πάντων σχεδὸν εἰπεῖν τῶν ἐν Ἰουδαίᾳ καὶ Ἰερουσαλὴμ ἀκουσάντων αὐτοῦ τῆς διδασκαλίας μόνος ἀγνοεῖν προσποιεῖται οὗτος, καίπερ ἀκούσας ἃ ἐποίησε | |
| σημεῖα. | 157 | |
359(l) | Jo 18, 20—21 | |
| 1 | Ἐλέγχει αὐτὸν ἄγνοιαν προσποιούμενον, ἐπείπερ τὰ ἐν τῷ ἱερῷ λαλη‐ θέντα ἔλεγεν ἀγνοεῖν· ἐξῆν γὰρ αὐτῷ, εἰ καὶ μὴ ἠκηκόει, ἀλλ’ οὖν τοὺς ἀκού‐ σαντας ἐρωτήσας μαθεῖν. ἐξ ὧν οὖν εἶπεν, ὅτι φανερῶς πάντα εἶπον, δείκνυσιν, ὅτι τὰ λεγόμενα αὐτοῦ παρά τισιν ἀπόκρυφα οὐκ εἰσὶ δεκτά. | |
360(l) | Jo 18, 22—23 | |
| 1 | Τὸ καὶ τὰς παρὰ τῶν εὐτελῶν ἀνθρώπων ἐπαγομένας ὕβρεις γενναίως καὶ ἀνεξικάκως φέρειν τὴν ἀνυπέρβλητον αὐτοῦ δείκνυσι μακροθυμίαν. | |
361(l) | Jo 18, 23 | |
| 1 | Οὐκ ὀργιζομένου ἐστὶ τὸ ῥῆμα, ἀλλὰ δικαιολογουμένου. ταῦτα δὲ ἴσως ἀπό τινος σκαιοῦ δαίμονος ἐπράττετο διὰ τοῦ ὑπηρέτου ἐξερεθίζοντος αὐτὸν διὰ τὴν ὑπερβολὴν εἰς ἀγανάκτησιν. | |
362(l) | Jo 18, 24—25 | |
| 1 | Ἀπὸ τόπου εἰς τόπον ἔπεμπον δεσμώτην ἐπὶ πλεῖον αὐτὸν ὑβρίζειν νομί‐ ζοντες. ἀρνησάμενος ἐνταῦθα δεύτερον ὁ Πέτρος ἡττήθη τῆς ὑποσχέσεως τῆς ἀσθενοῦς σαρκὸς οὐκ ἀρκεσάσης πρὸς τὴν τῆς ψυχῆς προθυμίαν τοῦ πονηροῦ ἐπιθεμένου αὐτῷ καὶ δονήσαντος αὐτόν. | |
363(l) | Jo 18, 28 | |
| 1 | Ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ, ἐν ᾗ τὸ τυπικὸν ἤσθιον πρόβατον, ἐχρῆν σφαγῆναι | |
| καὶ τὸν ἀμνὸν τοῦ θεοῦ. οἵτινες τῇ προαιρέσει μεμιασμένας ἔχοντες τὰς χεῖρας ἐπὶ τῷ ἀδικωτάτῳ φόνῳ μολυσμὸν ἡγοῦντο τὸ πλησιάσαι ἀψύχῳ τόπῳ, οὐδὲν λυμήνασθαι συνήμυναν τὸν τῆς καρδίας καθαρόν. | 158 | |
364(l) | Jo 18, 29 | |
| 1 | Εἰ καὶ ἐθνικὸς ἦν, ἀλλὰ φυσικῷ λογισμῷ κινούμενος τὴν αἰτίαν ἐπεζήτει, δι’ ἣν αὐτὸν εἰς θάνατον παρέδωκαν. | |
365(l) | Jo 18, 30 | |
| 1 | Οὐκ ἔχοντες εἰπεῖν τι ἁμάρτημα κατ’ αὐτοῦ ἀορίστως κατ’ αὐτοῦ ἔλεγον κακοποιὸν ὀνομάζοντες. | |
366(l) | Jo 18, 31 | |
| 1 | Ἐλέγχει αὐτῶν τὴν παρανομίαν δι’ ὧν παραιτεῖται. | |
367(l) | Jo 18, 31 | |
| 1 | Ἔργῳ αὐτοὶ τὸν φόνον ἐργαζόμενοι ἔλεγον, ὅτι οὐκ ἔξεστιν ἡμῖν ἀποκτεῖναι. τοῦτο δὲ ἔλεγον ὡς καὶ ἐκπεσόντες τῆς ἀρχαίας ἐξουσίας καὶ τῆς ἀρχῆς ἤτοι διὰ τοῦτο εἶπον τοῦτο, ἐπειδὴ οὐκ εἶχον ἔθος σταυροῦν τοὺς φονευομένους. διὸ καὶ Ῥωμαίοις παρέδωκαν, παρ’ οἷς ὁ τρόπος τῆς διὰ σταυροῦ | |
| 5 | ἀναιρέσεως ἐπράττετο. | |
368(l) | Jo 18, 33 | |
| 1 | Παρὰ γὰρ τοῖς πιστοῖς ἡ τοιαύτη διεφέρετο φήμη. καὶ οὐδεμίαν οἱ ἀρχιερεῖς | |
| εὑρίσκοντες ἀφορμὴν ὡς ἀντιλέγοντα Καίσαρι διέβαλλον. | 159 | |
369(l) | Jo 18, 35 | |
| 1 | Οὐδεμίαν γὰρ οἱ ἀρχιερεῖς εὑρίσκοντες ἀφορμὴν ὡς βασιλέα καὶ ἀνταίροντα Καίσαρι διέβαλλον. | |
370(l) | Jo 18, 36 | |
| 1 | Ὁ Χριστὸς βουλόμενος πεῖσαι τὸν Πιλᾶτον ἐδείκνυεν, ὅτι βασιλεὺς μέν ἐστι, ἀλλ’ οὐκ ἀνθρωπίνην ἀρχὴν μετεχειρίζετο καὶ λοιπὸν ἐκ τῶν εἰκότων πείθει αὐτόν, ὅτι οὐκ ἐπίκτητον ἔχει ἰσχὺν ἢ δόξαν ὡς οἱ ἐπὶ γῆς βασιλεῖς, ἀλλὰ φυσικῶς ἔχει τὰ τῆς δυνάμεως. εἰ δὲ ἤμην, φησίν, βασιλεὺς ἐπίγειος, | |
| 5 | ἀνάγκην εἶχον οἱ ὑπασπισταί μου ἐπαμύνειν μοι ὡς ἀδικουμένῳ καὶ ὡς παρὰ προαίρεσιν δῆθεν ἀγομένῳ εἰς θάνατον· οἱ γὰρ ἄγγελοι οὐκ ἐποίησαν τοῦτο, ἀλλ’ ἡσύχαζον ἐκπληττόμενοι ὡς νοοῦντες τὴν οἰκονομίαν τῆς τοῦ Χριστοῦ παρουσίας. | |
371(l) | Jo 18, 37 | |
| 1 | Μέσος ἀποκριθεὶς οὔτε τὴν ἰδίαν ἠρνεῖτο βασιλείαν οὔτε ὡς ὁ Πιλᾶτος ἐνενόει, συνῄνει· εἰς γὰρ τὸ βασιλεύειν γεννηθεὶς οὐκ ἐπίκτητον, ἀλλὰ φυσικὴν εἶχε τὴν βασιλείαν. μάρτυς δὲ ἡμῖν γέγονε καὶ διδάσκαλος τῆς ἀληθοῦς πίστεως. | |
372 col1(l) | Jo 18, 37—38 | |
| 1 | Ὁ θεῷ ἀνακείμενος καὶ περὶ πολλοῦ ποιούμενος τὴν ἀλήθειαν ἐπε‐ γίγνωσκεν, ὅτι πάντα, ὅσα ἐλάλει, ἀληθῆ ἦν. ὁ δὲ Πιλᾶτος ξένος ὢν | |
| 5 | τούτου—σχεδὸν γὰρ ἐξ ἀνθρώπων ἠφάνιστο ἡ θεογνωσία—εἶπεν· τί ἐστιν ἀλήθεια; | |
372 col2 | Οὕτως αὐτὸν ἀνεῖλε τοῖς βραχέσι ῥήμασιν ὡς εἰπεῖν τί ἐστιν ἀλήθεια· σχεδὸν γὰρ ἐξ ἀνθρώπων ἠφάνιστο τὸ πρὶν καὶ ἠγνοεῖτο ὑπὸ πάντων ἔτι ἐν | |
| 5 | ἀπιστίᾳ ἐξεταζομένων. | 160 |
373(l) | Jo 18, 38—40 | |
| 1 | Τέως αἰδοῖον ἑαυτὸν ἐξ ὧν λέγει ἀποφαίνει καὶ φυσικῷ νόμῳ κινούμενος δίκαιον εἶναι ᾤετο ἀπολυθῆναι αὐτόν. ἐξ ὧν καὶ ὑπεμίμνῃσκεν αὐτούς, ὅτι καὶ σύνηθες ἦν αὐτοῖς κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας ἐπιτηδεύειν μὴ εἶναι ἀπηνεῖς. οἱ δὲ λῃστρικοῦ ὄντες φρονήματος τὸν ὁμοιότροπον ἑαυτοῖς ἐζήτουν ἀπολυθῆναι, | |
| 5 | τὸν δὲ δίκαιον ἀποκτανθῆναι ὡς ἐναντία αὐτοῖς φρονοῦντα. | |
374(l) | Jo 19, 1—3 | |
| 1 | Ὁ μὲν Πιλᾶτος βουλόμενος αὐτῶν τὸν θυμὸν μαλάξαι ἐμάστιξεν αὐτόν, οἱ δὲ στρατιῶται διασύροντες αὐτὸν ἐπετίθεσαν αὐτῷ δῆθεν βασιλικὸν σχῆμα, ὁ δὲ ἠνείχετο. | |
375(l) | Jo 19, 4—6 | |
| 1 | Διὰ τῆς τῶν πραγμάτων ἐξετάσεως ὁ Πιλᾶτος δημοσίᾳ ἠβούλετο αὐτὸν ἀναίτιον ἀποφήνασθαι, οἱ δὲ ἀγρίως ἐπεφώνησαν τὸ σταύρωσον. | |
376(l) | Jo 19, 6 | |
| 1 | Ὁ Πιλᾶτος ἀλόγως αὐτῶν ἐπιβοώντων πολλάκις τε αὐτὸν ἀναίτιον εἰπὼν καὶ μὴ πείσας ἀφοσιούμενος τὸ πρᾶγμά φησι ταῦτα. | |
377(l) | Jo 19, 7 | |
| 1 | Ἐναντία τοῦ νόμου φθεγγόμενοί φασι ταῦτα· εἰ γὰρ οἱ τυχόντες Ἰσραηλῖται υἱοὶ θεοῦ ἐκαλοῦντο, οὐδέποτε νόμον εἶχον ἐγκαλέσαι τῷ ὄντι θεοῦ υἱῷ | |
| κατ’ ἀλήθειαν, ὅτι τὸ ὂν ἔλεγεν υἱὸν ἑαυτὸν ὀνομάζων θεοῦ. | 161 | |
378(l) | Jo 19, 8—9 | |
| 1 | Ἀκούσας αὐτὸν υἱὸν θεοῦ εὐλαβέστερον διετέθη. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἰδώς, ὅτι εἰς μάτην ἀπελογεῖτο ἀνθρώποις οὐ πειθομένοις σιωπᾷ. | |
379(l) | Jo 19, 10 | |
| 1 | Ὤιετο διὰ τῆς ἀρχοντικῆς ἀπειλῆς ἀναγκάζειν αὐτὸν τὰ ἀπόρρητα. | |
380(l) | Jo 19, 11 | |
| 1 | Δι’ ὧν λέγει ἄνωθεν αὐτῷ δεδόσθαι τὴν ἐξουσίαν, τὸ περὶ προνοίας δόγμα συνίστησι καὶ δείκνυσιν, ὅτι οὐ μόνοι Ἰουδαῖοι, ἀλλὰ καὶ ὁ Πιλᾶτος ὑπακούων αὐτοῖς ἔνοχος ἦν τῆς κατ’ αὐτοῦ ἀναιρέσεως. | |
381(l) | Jo 19, 12 | |
| 1 | Ἔγκλημα ἐπιφέρουσι τῷ Πιλάτῳ ὡς ἀναίτιον θέλοντι ἀπολῦσαι καὶ τὰ μὴ λυσιτελοῦντα Καίσαρι διανοουμένῳ ποιεῖν. | |
382(l) | Jo 19, 14 | |
| 1 | Οὐ μόνον τὸ πάθος ὁ εὐαγγελιστὴς ἀπεγράψατο, ἀλλὰ καὶ τὴν ἡμέραν καὶ τὴν ὥραν, ἐν ᾗ τὸ κρίμα τοῦ θανάτου ὑπέστησεν αὐτῇ τῇ ἑορτῇ τῶν Ἰου‐ | |
| δαίων ἀποκτεινάντων αὐτόν. | 162 | |
383(l) | Jo 19, 15 | |
| 1 | Τοῦτο ἄρνησις φανερὰ τοῦ θέλειν ὑπὸ θεοῦ βασιλεύεσθαι, ὑπὸ δὲ τὸν ἀλλόφυλον εἶναι. | |
384(l) | Jo 19, 15 | |
| 1 | Ὀνειδίζων αὐτοῖς συνεχῶς ἐκάλει αὐτὸν βασιλέα αὐτῶν. | |
385(l) | Jo 19, 16 | |
| 1 | Δέδωκεν αὐτὸν ὁρῶν αὐτοὺς οὕτως ἐγκληματικῶς λαλοῦντας. | |
386(l) | Jo 19, 17—18 | |
| 1 | Ἐπαύξοντες τὴν κατ’ αὐτοῦ ὕβριν καὶ δι’ ἑαυτοῦ παρεσκεύασαν βαστάσαι τὸν σταυρὸν καὶ εἰς μέσον τῶν δύο λῃστῶν ἀνέπηξαν. | |
387(l) | Jo 19, 19 | |
| 1 | Ἔδει κατὰ τὸ ἔθος τὴν αἰτίαν ἀπογραφῆναι, δι’ ἣν ἀνῄρητο, καὶ μὴ εὑρὼν τί γράφῃ ὁ Πιλᾶτος βασιλέα αὐτὸν τῶν Ἰουδαίων εἶπεν. | |
388(l) | Jo 19, 19—22 | |
| 1 | Διαφόροις γλώσσαις ἐγράφη, ἵνα μηδένα τῶν παρατυχόντων καὶ ἀναγι‐ | |
| νωσκόντων λάθῃ, ὅτι ἄδικον ὑπέστη κρίσιν. τῶν δὲ ἀρχιερέων θελησάντων τοῦτο κωλῦσαι καὶ ἀνατρέψαι φιλονεικότερόν πως πρὸς αὐτοὺς ὁ Πιλᾶτος εἶπεν, ὃ εἶπεν. | 163 | |
391(l) | Jo 19, 23—24 | |
| 1 | Τῶν ἐπιχωρίων ἐκ δύο φαρίων κατασκευαζόντων τὸν χιτῶνα καὶ ἄνω περὶ τοὺς ὤμους ῥαπτόντων καὶ ἐν τοῖς φαρίοις χειριδίοις συζευγνύντων ὁ τοῦ σω‐ τῆρος χιτὼν ἄνωθεν ἦν ὑφαντὸς δι’ ὅλου συνημμένος, ὃν μὴ σχίσαντες, ἀλλὰ κλήρῳ τὴν τούτου κτῆσιν ἐπιτρέψαντες τὴν ἀψευδίαν τῆς γραφῆς ἐσή‐ | |
| 5 | μαναν. | |
392(l) | Jo 19, 25 | |
| 1 | Οὐ διὰ τὸ συγγενές, ἀλλὰ καὶ δι’ οἰκείαν εὐλάβειαν πιστῶς παρέμενον τῷ | |
| κυρίῳ αὗται. | 164 | |
394(l) | Jo 19, 26—27 | |
| 1 | Οὐ μόνον ὅτε ἔζη ἐθεράπευε τὴν μητέρα, ἀλλὰ καὶ προενοεῖτο παρατι‐ θέμενος αὐτὴν τῷ μάλιστα παρ’ αὐτοῦ ἀγαπωμένῳ μαθητῇ. διὸ ὁ μαθητὴς ὡς ἀναγκαίαν παρακαταθήκην λαβὼν εὐθὺς ἀπήγαγεν αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια. | |
395 col1(l) | Jo 19, 28—29 | |
| 1 | Πάντων τῶν εἰς αὐτὸν γεγραμ‐ μένων ἔργῳ λοιπὸν ἐπιτελουμένων ἓν μόνον ὑπελείπετο εἰς ἔλεγχον τῆς ἐκείνων ὑπερβαλλούσης κακίας τὸ | |
| 5 | προσαγαγεῖν αὐτῷ σπόγγον ὄξους μεστὸν μεθ’ ὑσσώπου. | |
395 col2 | Ἓν μόνον ἔλιπε τὸ ποτισθῆναι αὐτὸν ὄξος. διὸ εἶπε διψῶ, ἵνα καὶ τοῦτο ποιήσαντες φανῶσιν ἐξ ὑπερ‐ βαλλούσης κακίας πάντα πεποιηκέναι. | |
397(l) | Jo 19, 30 | |
| 1 | Δείκνυται καὶ ἐκ τούτων, ὅτι οὐ ψιλὸς ἦν ἄνθρωπος ὁ πάσχων, ἀλλὰ θεὸς σαρκωθείς. καὶ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ παραδιδοὺς τὸ πνεῦμα, ὅς γε οὐκ ἄλλως ἀπέ‐ θανεν, εἰ μὴ ἐπλήρωσε καὶ τὴν περὶ τοῦ ὄξους προφητείαν. μόνου δὲ θεοῦ ἴδιον τὸ πάντα, ὅσα θέλει, ποιεῖν. διὸ ἡ τελευτὴ δηλοῖ τῆς ψυχῆς τὸν ἀπὸ τοῦ | |
| 5 | σώματος χωρισμόν. | 165 |
398(l) | Jo 19, 31 | |
| 1 | Καὶ αὕτη ἡ αἴτησις ὠμοτάτη· διὰ γὰρ τὸ εἶναι τὴν ἡμέραν ἐκείνην μεγάλην, ἔσπευδον, ἵνα πρὸ τοῦ σαββάτου ἀποθάνωσιν. | |
399(l) | Jo 19, 33—37 | |
| 1 | Ἐπειδὴ εὗρον τὸν Ἰησοῦν ἀποψύξαντα εἷς ἐκέντησεν αὐτοῦ τὴν πλευ‐ ρὰν καὶ ἐξῆλθεν αἷμα, δι’ οὗ τῶν πάντων γέγονεν ἡ ἀπολύτρωσις, καὶ ὕδωρ, δι’ οὗ γέγονεν ὁ ἁγιασμός. θαρρῶν δὲ τῷ ἑαυτοῦ συνειδότι ὁ εὐαγγελιστὴς ἀψευδίαν μαρτυρεῖ τοῖς ἑαυτοῦ λόγοις. δεικνὺς δέ, ὅτι αὐτοῖς πράγμασιν 〈σύμ‐ | |
| 5 | φωνοι〉 οἱ τῶν προφητῶν ἐγίνοντο λόγοι, μέμνηται καὶ τούτων. | |
400 col1(l) | Jo 19, 38—40 | |
| 1 | Θαυμάσειεν ἄν τις τὸ περὶ Ἰωσὴφ καὶ Νικόδημον, ὅτι ζῶντος μὲν ἔτι τοῦ Χριστοῦ κατὰ σάρκα οὐκ ἐτόλμων παρρησιάζεσθαι, μετὰ δὲ τὸν σταυρὸν | |
| 5 | τοσαύτῃ ἐχρήσαντο παρρησίᾳ ὡς ὑπ’ ὄψεσι τῶν παρανόμων τὸ σῶμα αἰτῆ‐ σαι καὶ τῇ ἐξ ἔθους κηδείᾳ τιμῆσαι· θεασάμενοι γὰρ οἶμαι τὰ μετὰ τὸ πά‐ θος σημεῖα βεβαιοτέραν ὡς εἰκὸς εἶχον | |
| 10 | τὴν περὶ αὐτοῦ πληροφορίαν. | |
400 col2 | Τοῦτό ἐστι τὸ θαυμαστόν, ὅτι οἱ πάλαι ὑποστελλόμενοι φανερῶς πλη‐ σιάσαι τῷ Ἰησοῦ ζῶντι, νῦν ἐπ’ ὄψεσι τῶν Ἰουδαίων αἰτοῦσι τὸ σῶμα καὶ | |
| 5 | τῷ ἐξ ἔθους παραδιδόασιν ἐνταφιασμῷ βεβαιότεροι γεγονότες πρὸς πίστιν ἐκ τῶν σημείων τῶν γεγονότων ἐν τῷ πάθει, τοῦ σκότους καὶ τῶν λοιπῶν. ἐν καινῷ μνημείῳ δὲ ἐτέθη οἰκονο‐ | |
| 10 | μικῶς πρὸς τρανοτέραν ἀπόδειξιν τῆς ἀναστάσεως, ἵνα δειχθῇ, ὅτι ἀνέστη· εἰ γὰρ ἦν μετὰ ἄλλων, ἤμελλόν τινες λέγειν, ὅτι οὐ τὸ τοῦ Ἰησοῦ ἀνέστη σῶμα, ἀλλὰ ἄλλου. | |
401(l) | Jo 20, 1—9 | |
| 1 | Εὐλαβὴς οὖσα ἡ Μαρία ἡσύχασε τὸ σάββατον, ὀρθρινὴ δὲ ἐλθοῦσα | |
| ἐδείκνυ τὴν περὶ τὸν διδάσκαλον διάθεσιν, ὅμως εὑροῦσα τὸν λίθον ἠρμένον, ἔδραμε πρὸς τοὺς μαθητὰς οὐκ ἐννοήσασα ἐκ τούτου, ὅτι ἀνέστη, ὅπερ ἦν ἀκούσασα πολλάκις, ἀλλὰ τὸ μὴ ὂν οὐκ οἶδα πόθεν ἐποπτεύσασα γεγενῆσθαι. | 166 | |
| 5 | οἱ δὲ μαθηταὶ ἔτρεχον εἰδέναι τὸ γεγονὸς οὐ καρτερήσαντες ἔτι μεῖναι μετὰ τὸ ἀκοῦσαι τοῦτο. προλαβὼν δὲ ὁ Ἰωάννης τὸν Πέτρον οὐκ εἰσῆλθε πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον ἐκδεχόμενος διὰ τιμὴν τὸν πρῶτον, μόνον δὲ εἶδε κείμενα τὰ ὀθόνια, ὅπερ γνώρισμα ἦν τῆς ἀναστάσεως· εἰ γὰρ ἐκλάπη τὸ σῶμα ὑπὸ ἐχθρῶν ἢ φίλων, οὐκ ἂν εἴων τὰ ὀθόνια, οἱ μὲν διὰ κέρδος, οἱ δέ, ἵνα μὴ | |
| 10 | γυμνὸν ὑβρίσωσι τὸ σῶμα, ἀλλὰ περιεσταλμένον μεταθῶσιν. εἰ δὲ μαθηταὶ ἔκλεπτον, ἁρπάσαντες ἂν ἔφυγον διά τε τοὺς φυλάσσοντας στρατιώτας καὶ διὰ τοὺς Ἰουδαίους καὶ οὐκ ἂν ἵσταντο ἀποδύοντες τὸ σῶμα καὶ ἰδίᾳ τὰ ὀθόνια τιθέντες, ἀλλαχοῦ δὲ τὸ σουδάριον. ἐφ’ οἷς οὖν εἶδον οἱ μαθηταί, ἔλαβον ἐκ χάριτος καὶ σύνεσιν τῶν γραφῶν καὶ ἐπίστευσαν τῷ τῆς ἀναστάσεως | |
| 15 | αὐτοῦ λόγῳ ἀγνοοῦντες τοῦτο πρῴην. | |
402(l) | Jo 20, 11 | |
| 1 | Διὰ πολλὴν διάθεσιν ἔμεινε μόνη ἐν τῷ μνημείῳ ὀδυρομένη. | |
403(l) | Jo 20, 11—13 | |
| 1 | Ἐπειδὴ διὰ φιλοστοργίαν ἀνέμεινε περὶ τὸν τάφον, ἠξιώθη καὶ ὀπτασίας ἀγγέλων ἐξ αὐτοῦ τοῦ τῆς ὀπτασίας σχήματος δεικνυόντων τὴν τοῦ κυρίου ἀνάστασιν. εἰ δὲ ἄλλος εὐαγγελιστὴς λέγει, ὅτι εἷς ἦν ὁ ἄγγελος, οὐδὲν ἐκ τούτου· ἡ γὰρ Μαρία οὐχ ἅπαξ, ἀλλὰ καὶ πολλάκις ἦλθεν εἰς τὸν τάφον, ποτὲ | |
| 5 | μὲν σὺν ἄλλαις, ὅτε εἶδε τὸν ἕνα ἄγγελον, ποτὲ δὲ πάλιν μόνη, ὅτε εἶδε τοὺς δύο καὶ οἱ μὲν εὐαγγελιστῶν τὰ πρῶτα εἶπον, οἱ δὲ τὰ δεύτερα, πλὴν ὅτι πάντες συναινοῦσιν, ὅτι ὤφθησαν ἐν ἐσθήσεσι λευκαῖς οἱ ἄγγελοι τὴν ἀνάστασιν εὐαγγελιζόμενοι. | |
404(l) | Jo 20, 11—13 | |
| 1 | Διὰ τοῦ λευκοῦ θεώρει τὸ τῶν ἀγγέλων καθαρόν. ἐρωτῶσι δέ, οὐχ ἵνα | |
| μάθωσι τί κλαίει, ἀλλ’ ἵνα παύσηται· οὐ γὰρ ἔπρεπεν αὐτὴν ἐν τοιούτῳ δακρύ‐ ειν καιρῷ καὶ τὴν πανήγυριν ἐνυβρίζειν. δι’ ὧν δὲ ἐφάνησαν ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ οἱ ἄγγελοι, σημαίνουσιν, ὅτι ἀγγέλων προσεδρευόντων τῷ τόπῳ οὐδεὶς ἠδύνατο | 167 | |
| 5 | τὸ θεῖον σῶμα μετακινῆσαι, καὶ μυσταγωγοῦσιν αὐτὴν τὸ τῆς ἀναστάσεως μυστήριον ὡς μὴ εἰδυῖαν τὴν γραφὴν κατὰ τοὺς μαθητάς. | |
405(l) | Jo 20, 15 | |
| 1 | Καταποθεῖσα γὰρ ὑπὸ τῆς λύπης ἔτι ἀμφέβαλλε περὶ τῆς ἀναστάσεως καὶ μετὰ τὴν ὀπτασίαν. | |
406(l) | Jo 20, 16 | |
| 1 | Πολλὴν ἔχουσα διάθεσιν περὶ αὐτὸν πολλὴν εἶχε καὶ τὴν ἐκ τῆς ἀγνοίας ἀπιστίαν. διὸ καὶ ἐξ ὀνόματος αὐτὴν καλεῖ, ἵνα κἂν οὕτως ἐπιγνοῦσα πεισθῇ ἀναμφιβόλως, ὅτι ἀνέστη. | |
407(l) | Jo 20, 16—17 | |
| 1 | Διὰ τῆς φωνῆς ἀναμφιβόλως πιστεύσασα διδάσκαλον ὁμολογεῖ καὶ ἐρχο‐ μένην αὐτὴν προσκυνῆσαι αὐτὸν κωλύει. | |
408(l) | Jo 20, 17 | |
| 1 | Ἔσπευδε γὰρ ὡς εἰκὸς πρὸ τοῦ ἀνθρωπίνῃ ἁφῇ ὑποπεσεῖν ἄθικτος μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἀναβῆναι πρὸς τὸν πατέρα. | |
409(l) | Jo 20, 17 | |
| 1 | Ἐκ πολλῆς φιλίας καὶ μετὰ τὸ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν πάλιν τοὺς ἀπο‐ | |
| στόλους ἀδελφοὺς καλεῖ. ὅμως οὐχ ὥσπερ ἐστὶ τοῦ υἱοῦ πατὴρ ὁ θεός, οὕτω καὶ τῶν κατ’ ἀρετὴν προκοπτόντων ἁγίων, ἐπειδὴ ὁ μὲν φύσει «μονογενὴς» υἱὸς ἐκ θεοῦ γεννηθείς, οἱ δὲ θέσει διὰ τὴν πολιτείαν τὸ τῆς υἱοθεσίας ἀξίωμα | 168 | |
| 5 | λαβόντες· εἰ γὰρ μὴ διῄρητο τοῦτο, οὐδὲν ἐκώλυεν εἰπεῖν· ἀπέρχομαι πρὸς τὸν πατέρα ἡμῶν. εἰπὼν οὖν πατέρα μου καὶ πατέρα ὑμῶν τὴν τοῦ δόγματος ἔδειξεν ἀκρίβειαν. | |
410(l) | Jo 20, 18 | |
| 1 | Ἐπιμείνασα γὰρ μετὰ διαθέσεως ἐπὶ πολὺ ἐν τῷ μνημείῳ πρώτη αὐτὸν ἠξιώθη ἰδεῖν μετὰ τὴν ἀνάστασιν καὶ ταῦτα ἀκοῦσαι. | |
411(l) | Jo 20, 19—20 | |
| 1 | Δι’ ὧν εἰσῆλθε τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ἔδειξε τὴν τῆς θεότητος ἰσχύν. δείξας δὲ τὰ τοῦ πάθους γνωρίσματα ἐπληροφόρησεν, ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν, εἰ καὶ νῦν τὸ σῶμα πνευματικὸν ἦν γεγονὸς εἰς ἀφθαρσίαν μεταχωρῆσαν. | |
412(l) | Jo 20, 20 | |
| 1 | Ὑποδείξας τὸ σῶμα καὶ εἰρήνην αὐτοῖς χορηγήσας ἐπλήρωσεν αὐτοὺς χαρᾶς μεγάλης ἐνθέου. | |
413(l) | Jo 20, 22 | |
| 1 | Πνεῦμα δὲ πνευματικὴν χάριν τῶν ἀποστόλων καλεῖ εἰπὼν λάβετε πνεῦμα ἅγιον διὰ τὸ πνευματικοὺς ἀπεργάζεσθαι τοὺς ἀκούοντας ὡς αὐτὸς προλαβὼν εἶπεν· «τὰ ῥήματα, ἃ λελάληκα ὑμῖν, πνεῦμά ἐστι καὶ ζωή ἐστιν». εἰ οὖν «τὰ ῥήματα, ἃ» αὐτὸς ἐλάλησεν, πνεῦμα καλεῖ τοῦτ’ ἔστι πνευματικά, | |
| 5 | πῶς οὐχὶ μᾶλλον τὸ τηλικοῦτον χάρισμα πνεῦμα ὁμωνύμως προσηγόρευσεν; | 169 |
414(l) | Jo 20, 22—23 | |
| 1 | Ὡς διδάσκαλοι τῆς οἰκουμένης τὸ μέγα τοῦτο λαμβάνουσιν ἐφόδιον τῆς θείας αὐτοῦ ἐξουσίας τὸ δύνασθαι ἀφεῖναι ἁμαρτίας καὶ κατακρίνειν τινὰς ὡς τὴν Σαπφείραν καὶ τὸν Ἀνανίαν, ἥνπερ ἐξουσίαν καλεῖ ἅγιον πνεῦμα, τὸ πνευματικὸν χάρισμα· οὐ γὰρ τὸ πνεῦμα διδόναι, ἀλλὰ πέμπειν ἐπηγγείλατο. | |
415(l) | Jo 20, 24—25 | |
| 1 | Διὰ τὴν τοῦ πράγματος ὑπερβολὴν ὁ Θωμᾶς ἀπιστεῖ καὶ λέγει ταῦτα. διὸ ὁ κύριος δι’ ἄλλης αὐτὸν ἀποκαλύψεως πείθει. | |
416(l) | Jo 20, 26—27 | |
| 1 | Διὰ τὴν τοῦ Θωμᾶ ἀπιστίαν ἐδέησε τῷ κυρίῳ δι’ ἄλλης αὐτὸν πεῖσαι ἀποκαλύψεως καὶ ἐπέστη τῷ τρόπῳ ᾧ καὶ τὴν ἀρχὴν καὶ προτρέπεται τὸν Θωμᾶν εἰς τὸ ψηλαφῆσαι αὐτόν, πλὴν ὀνειδίζει αὐτῷ, ὅτι οὔτε τοῖς μαθηταῖς ἐπίστευσεν οὔτε τῇ τοῦ Χριστοῦ προρρήσει, ἣν εἶπε περὶ τῆς ἑαυτοῦ ἀναστάσεως. | |
417(l) | Jo 20, 28 | |
| 1 | Πεισθεὶς καὶ διὰ ἁφῆς καὶ ὄψεως ὁμολογεῖ θεὸν καὶ κύριον τὸν Ἰησοῦν. | |
418(l) | Jo 20, 29 | |
| 1 | Ἐπειδὴ ὥσπερ ἐκ τῆς πείρας συνηλάθη εἰς τὸ πιστεῦσαι, μακαρίζει ὁ | |
| σωτὴρ τοὺς ἐξ ἀκοῆς πιστεύσαντας. | 170 | |
419(l) | Jo 20, 30—31 | |
| 1 | Πολλὰ ποιήσαντος τοῦ κυρίου σημεῖα ὀλίγων ἐμνημόνευσαν οἱ μαθηταί, ὅσων ἦν ἡ μνήμη αὐτάρκης πρὸς ὠφέλειαν τῶν μελλόντων πιστεύειν, ὅτι ἀνέστη κηρυχθεὶς ἐκ τῶν προφητῶν υἱὸς τοῦ θεοῦ. οὗτός ἐστιν ὁ ἐνανθρωπήσας καὶ Ἰησοῦς ὀνομασθείς, οὗ ἐν τῷ ὀνόματι ζωοποιεῖται τὰ πάντα. | |
420(l) | Jo 21, 1—6 | |
| 1 | Μήπω ἀποσταλέντες ἐπὶ τὸ κήρυγμα οὐ καλὸν ᾤοντο ἀργεῖν. διὸ ἐτράπησαν οἱ περὶ τὸν Πέτρον εἰς τὸ τῆς ἁλιείας ἔργον καὶ μάτην αὐτῶν καμνόντων καὶ μηδὲν πιαζόντων εὐκαίρως ὤφθη αὐτοῖς ὁ κύριος καὶ ἐλάλει αὐτοῖς μὴ γινώσκου‐ σιν τίς ἦν ὁ προστάξας καὶ ὅση αὐτοῦ ἡ ἰσχύς. | |
421(l) | Jo 21, 6—14 | |
| 1 | Αὕτη γὰρ ἡ παράδοξος τῶν ἰχθύων ἄγρα ἐκπλήξασα αὐτοὺς ἐσήμαινε τὴν τοῦ κυρίου ἐπιφάνειαν. ὁ δὲ Πέτρος ὑπὸ εὐλαβείας ἐνεδύσατο, ὑπὸ δὲ θέρμης κολυμβήσας μόνος ἦλθεν εἰς τὴν γῆν· οἱ γὰρ ἄλλοι ἐν τῷ πλοίῳ ἀνεῖλκον τὴν σαγήνην. σύμβολον δὲ τοῦτο ἐποίησεν ὁ Χριστὸς τῆς μελλούσης τῶν ἀνθρώπων | |
| 5 | ἄγρας διὰ τῆς ἀοράτου αὐτοῦ ἐνεργείας ἔσεσθαι διὰ τῶν οἷς εἶπε «δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλεεῖς ἀνθρώπων». εἶτα εὑρίσκουσιν ἐπὶ τῆς ἀνθρακιᾶς ἰχθύν, δι’ οὗ ἡ ἄφατος αὐτοῦ πάλιν ἐδείκνυτο δύναμις, εἴτε οὖν ἄνευ ἀγκίστρου ἔλαβεν ἐκ τῆς θαλάσσης ἰχθύν, εἴτε ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησε· καὶ κελεύει καὶ ἐκ τῶν ἀγρευθέντων ὀπτηθῆναι καὶ φαγεῖν αὐτούς, ἵνα ἐκ τῆς ἀμφοτέρων ὁμοιότητος | |
| 10 | γνῶσιν, ὅτι ἀμφοτέρων αὐτὸς δημιουργὸς ἦν. λέγοντος δὲ τοῦ κυρίου ἀριστή‐ σατε οὐδεὶς ἐτόλμα τι εἰπεῖν αὐτῷ· ᾔδεισαν γάρ, ὅτι αὐτὸς ἦν, εἰ καὶ ἐναργῶς αὐτὸν οὔπω ἑώρων ἢ διὰ τὸ ἔτι σκοτίαν εἶναι ἢ ὅτι αὐτὸς ἑαυτὸν ἄγνωστον αὐτοῖς ἐποίει. μεταδοὺς δὲ αὐτοῖς τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ ὀψαρίου παρα‐ χρῆμα ἑαυτὸν ἐπιγνωσθῆναι ἐποίησε. ταύτην δὲ τρίτην ἐπιφάνειαν τοῦ Χριστοῦ | |
| 15 | ὁ εὐαγγελιστὴς καλεῖ. | 171 |
422(l) | Jo 21, 7—8 | |
| 1 | Ὑπερβαλλούσης εὐλαβείας τοῦ μακαρίου Πέτρου καὶ τοῦτο γνώρισμα, διότι τοῦ κυρίου αἰφνιδίου ἐπιστάντος αὐτοῦ τὸν μὲν ἐπενδύτην διὰ τὴν γύμνωσιν ταχὺ διεζώσατο, εἰς θάλασσαν δὲ καθεὶς ἑαυτὸν θᾶττον ἐπείγει τὸ ἐλθεῖν πρὸς αὐτὸν ἑστῶτα ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ. τοῦτο δὲ ἐποίει ὁ σωτὴρ οὐ | |
| 5 | τὸν ἐκ τῆς ἁλίας πόρον τοῖς μαθηταῖς περιποιῶν—ἀκτήμονας γὰρ αὐτοὺς καὶ πτωχοὺς εἶναι βούλεται—ἀλλὰ σύμβολον αὐτοῖς παρεῖχε τῆς μελλούσης τῶν ἀνθρώπων ἄγρας· εἰπὼν γὰρ ἐν ἀρχαῖς τοῦ εὐαγγελίου· «δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλεεῖς ἀνθρώπων» διὰ τῆς παρούσης ἁλίας τῶν ἀλόγων ἰχθύων εὐέλπιδας αὐτοὺς ἐποίει ὡς καὶ ἐπὶ τῆς λογικῆς τῶν ἀνθρώπων θήρας αὐτὸν | |
| 10 | ἕξουσιν ἀοράτως αὐτοῖς συνεργοῦντα καὶ παρὰ πᾶσαν προσδοκίαν τοὺς ἀνθρώ‐ πους ἐκ βυθοῦ τῆς πλάνης ἀνιμώμενον καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἕλκοντα τῆς κατὰ τὴν θεοσέβειαν ἀληθείας. | |
423(l) | Jo 21, 13—14 | |
| 1 | Τῆς δὲ εὐλογίας τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ ὀψαρίου μεταδοὺς παραχρῆμα ἑαυτὸν ἐπιγνῶναι ἐποίησεν. ὅθεν ἐπήγαγεν ὁ εὐαγγελιστὴς λέγων, ὅτι τοῦτο τρίτον ἐφανερώθη τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἐγερθεὶς ἐκ νεκρῶν. | |
424(l) | Jo 21, 15—17 | |
| 1 | Βουλόμενος οἶμαι ἐκ τῆς κατὰ τὴν ἄρνησιν ῥᾳθυμίας διεγεῖραι αὐτοῦ τὸ φρόνημα καὶ ἀναζωπυρῆσαι τὴν ἀγάπην ἐπυνθάνετο, εἰ πλέον αὐτὸν τῶν ἄλλων φιλεῖ. ὁ δὲ πρὸς τὴν ἐρώτησιν λέγει· ναί, κύριε, σὺ οἶδας, ὅτι φιλῶ σε· | |
| θαρροῦντος γὰρ ἦν καὶ σφόδρα πεποιθότος τὸ μὴ ἄλλον τινὰ μάρτυρα τῆς | 172 | |
| 5 | ἑαυτοῦ συνειδήσεως παραλαβεῖν ἢ αὐτὸν ἐκεῖνον τὸν ἐμβατεύοντα τὰς καρδίας καὶ τὰ κρύφια τῶν ἀνθρώπων ἐπιστάμενον. ὅθεν ὡς ἀληθεύοντα ἀποδεξάμενος ἐγχειρίζει αὐτῷ τῶν λογικῶν ἀρνίων τὴν ἐπιμέλειαν φήσας βόσκε τὰ πρό‐ βατά μου. | |
425(l) | Jo 21, 15—17 | |
| 1 | Ταῦτα ἐρωτᾷ βουλόμενος διὰ τῆς ἀγάπης ἀναζωπυρῆσαι αὐτοῦ τὸ φρόνημα ἐκ τῆς κατὰ τὴν ἄρνησιν ῥᾳθυμίας. ὁ δὲ Πέτρος ὡς θαρρῶν, ὅτι ᾔδει τὰ ἐν καρδίᾳ αὐτὸν μάρτυρα ποιεῖται τὸν Χριστόν, ὧν ἐλάλει. διὸ ἀποδεξάμενος αὐτὸν ὁ σωτὴρ ἐγχειρίζει αὐτῷ τὴν ἐπιμέλειαν τῶν λογικῶν ἀρνίων ὡς γνησίῳ ποι‐ | |
| 5 | μένι. ὅτε δὲ τὸ τρίτον ἠρωτήθη, ἐλυπήθη ἀγνοῶν τὸν τοῦ σωτῆρος σκοπὸν καὶ νομίζων, ὅτι ὡς ὕποπτος ἠγνοεῖτο καί φησιν, ὅτι εἰ μὲν πρὸς ἄνθρωπον ἐλάλουν, εἰκὸς ἦν με ὡς ψεύστην ὑπονοεῖσθαι· ἐπειδὴ δὲ πάντα οἶδας καὶ οὐδέν σε λανθάνει, οἶδας, ὅτι φιλῶ σε. ὁ δὲ τρίτον αὐτῷ προσεφώνησεν εἰπὼν βόσκε τὰ πρόβατά μου. οὐκ ἀγνοῶν δὲ αὐτοῦ τὴν διάθεσιν τρίτον | |
| 10 | ἠρώτησεν, ἀλλ’ ἵνα τὰς τρεῖς τῆς ἀρνήσεως φωνὰς ἐξαλείψῃ διὰ τῶν τριῶν συγκαταθέσεων καὶ ὁμολογιῶν τῆς ἀγάπης. | |
426(l) | Jo 21, 18—19 | |
| 1 | Νεώτερος γὰρ ὢν αὐτεξουσίῳ κινήματι, ὃ ἤθελεν, ἐποίει· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ ἐζώννυες σεαυτὸν καὶ ὅπου ἤθελες περιεπάτεις. ἐπειδὴ δὲ προβεβηκὼς γέγονεν ἀπόστολος, ἦλθεν ἐπὶ τὸν τοῦ μαρτυρίου ἀγῶνα καὶ ἐσταυ‐ ρώθη· τοῦτο γὰρ σημαίνει τὸ ἐκτενεῖς τὰς χεῖρας. ὑπέμεινε μὲν οὖν ἄκων | |
| 5 | τὸν θάνατον, πλὴν διὰ τὰς μελλούσας ἐλπίδας ἑκὼν ὑφίστατο. εἰπὼν δὲ ἀκο‐ λούθει μοι προτρέπεται αὐτὸν μιμεῖσθαι τὴν τοῦ διδασκάλου πολιτείαν καὶ κατ’ ἴχνος βαίνειν τῆς αὐτοῦ ἀρετῆς κατὰ τὸ δυνατόν. | |
427(l) | Jo 21, 18—19 | |
| 1 | Ἄξιον καὶ ἐν τούτῳ θαυμάσαι τὴν τοῦ κυρίου πρόγνωσιν πρὸ τοσούτων | |
| ἐτῶν προειπόντος αὐτῷ οὐ μόνον, ὅτι μάρτυς γενήσεται, ἀλλ’ ὅτι καὶ διὰ σταυ‐ ροῦ ὑποστήσεται τὴν ἀναίρεσιν· ἡ γὰρ ἔκτασις τῶν χειρῶν καὶ ὁ δεσμὸς τῆς ζώνης οὐδὲν ἕτερον ἐδήλου ἢ τὸ σχῆμα τοῦ σταυροῦ. βούλεται δὲ αὐτῷ ἀκο‐ | 173 | |
| 5 | λουθεῖν αὐτὸν μιμούμενον αὐτὸν ἐν πᾶσι τὴν κατ’ εὐσέβειαν πολιτείαν· οἱ γὰρ κατ’ ἴχνος τῆς ἐκείνου βαίνοντες ἀρετῆς καὶ κατὰ δύναμιν μιμούμενοι αὐτοῦ τὴν τῆς δικαιοσύνης ἀκρίβειαν οὗτοι αὐτῷ τηνικαῦτα ἀκολουθήσουσιν ὁδηγοῦντι εἰς τὴν κατ’ οὐρανὸν αὐτοῦ βασιλείαν. | |
428(l) | Jo 21, 20—23 | |
| 1 | Ἀκούσας τὰ καθ’ ἑαυτὸν ὁ Πέτρος ὡς ἀγαπῶν τὸν Ἰωάννην ζητεῖ καὶ τὰ περὶ αὐτοῦ μαθεῖν, ἵνα καὶ αὐτὸς ἀξιωθῇ τῶν ὁμοίων. ἀλλ’ ὁ κύριος οὐ πάντας ἤθελε διὰ τοῦ μαρτυρίου τελειῶσαι. διὸ καὶ εἶπε τοῦτο τί πρός σε. τοῦ δὲ κυρίου ἀορίστως λαλήσαντος καὶ μὴ ἀποφηναμένου, ὅτι μένει ἕως τῆς | |
| 5 | δευτέρας αὐτοῦ παρουσίας, πολλοὶ ἐνόμισαν, ὅτι οὐκ ἀποθανεῖται. διὸ ὁ Ἰωάννης τὴν ἐσφαλμένην αὐτῶν ὑπόνοιαν ἐγγράφως ἀπεσημειώσατο εἰπών, ὅτι ἄλλο εἰρηκότος τοῦ κυρίου, ἄλλο ἐκεῖνοι ἐνενόουν. | |
429(l) | Jo 21, 24 | |
| 1 | Ἐν πολλοῖς τόποις ἀορίστως εἰπὼν τὸν ἀγαπώμενον ὑπὸ τοῦ κυρίου νῦν ἐφανέρωσεν, ὅτι περὶ αὐτοῦ λέγει· αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ τὸ προκείμενον εὐαγγέλιον συγγράψας. εἰδὼς δέ, ὅτι ἀψευδῶς πάντα ἔγραψεν, ἑαυτῷ μαρτυρεῖ τὴν ἀλή‐ θειαν. | |
430 col1(l) | Jo 21, 25 | |
| 1 | Πολλὰ μὲν οὖν ἐστι τὰ ὑπὸ τοῦ σωτῆρος γενόμενα σημεῖα, ὀλίγα δὲ | |
| μόνον ἱστόρησαν οἱ εὐαγγελισταί, ἵνα μὴ τὸ πλῆθος τῆς ἀπαγγελίας ὑπερ‐ | 174 | |
| 5 | βαίνειν τὴν μνήμην τῶν ἀκουόντων δοκῇ. ὧνπερ τεραστίων τὸ πλῆθος καὶ τὸ μέγεθος σημᾶναι θελήσας εἶπεν, ὅτι ἐὰν γράφηται καθ’ ἕν, οὐδ’ αὐτὸν οἶμαι τὸν κόσμον χωρῆσαι | |
| 10 | τὰ γραφόμενα βιβλία. ἑκάτερον δὲ σημαίνειν δύναται ὁ λόγος, ἓν μέν, ὅτι εἰ ἀπαραλείπτως ἐγράφετο, τοσαῦτα συνετάχθη βιβλία ὡς ἄπειρα εἶναι καὶ ἀπεριόριστα ἀριθμῷ, ὑπερβαίνειν δὲ | |
| 15 | τῷ πλήθει τὴν τοῦ κόσμου χρείαν. ἄλλο δέ, ὅτι καὶ ἴσως τὸ μέγεθος τῶν γεγονότων παραστῆσαι θελήσας ἐδεί‐ κνυεν, ὅτι τοσαῦτά ἐστιν ὡς ὑπερ‐ βαίνειν τὴν ἀνθρωπίνην ἀκοὴν καὶ χω‐ | |
| 20 | ρεῖσθαι ὑπὸ τοῦ κόσμου μηδαμῶς δύ‐ νασθαι. | |
430 col2 | Πολλῶν ὄντων τῶν ὑπὸ τοῦ σω‐ τῆρος γενομένων σημείων ὀλίγα ἱστό‐ ρησαν οἱ εὐαγγελισταί, ἵνα μὴ τὸ πλῆθος τῶν λεγομένων ὑπερβαίνειν | |
| 5 | δόξῃ τὴν μνήμην τῶν ἀκουσάντων. | |
| 12 | ἢ οὖν τοῦτο λέγει, ὅτι, εἰ ἀπαρα‐ λείπτως πάντα ἐγράφη, τοσαῦτα ἔμελ‐ λεν εἶναι βιβλία ὡς ἀναρίθμητα εἶναι | |
| 15 | καὶ ὑπερβαίνειν τὴν τοῦ κόσμου καὶ τοῦ δυναμένου γνωσθῆναι χρείαν ἢ ὅτι, ἐὰν θελήσῃ τις τὸ μέγεθος τῶν γεγο‐ νότων παραστῆσαι, τοιαῦτά ἐστιν ὡς ὑπερβαίνειν τὴν ἀνθρωπίνην ἀκοὴν ὡς | |
| 20 | μὴ δύνασθαι χωρηθῆναι ὑπὸ τοῦ | |
| κόσμου. | 175 | |