|
TLG 4089 026 :: THEODORETUS :: Interpretatio in Jeremiam THEODORETUS Scr. Eccl.
Theol. Interpretatio in Jeremiam
Citation: Volume — page — (line) | ||
81.496(1t) | ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΥ | |
| 2t | ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΡΟΥ | |
|---|---|---|
| 3t | ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΙΕΡΕΜΙΟΥ. | |
| 9 | ΠΡΟΛΟΓΟΣ. | |
| 10 | Ἐγὼ μὲν ᾤμην τὴν Ἱερεμίου τοῦ θείου προφη‐ τείαν ἑρμηνείας μὴ δεῖσθαι. Ἐπειδὴ δὲ πολλοί με τῶν σπουδαίων ἐπήγγειλαν καὶ ταύτην ἑρμηνεῦσαι τὴν βίβλον, φήσαντες ἀγνοεῖν τοὺς πλείστους τὴν τῆς προφητείας διάνοιαν· τὴν θείαν χάριν γενέσθαι | |
| 15 | συνεργὸν ἱκετεύσας, πειράσομαι πληρῶσαι τὸ κελευ‐ σθέν. Συντομίας δὲ ὡς ἔνι μάλιστα φροντιῶ· καὶ τῶν μὲν σαφεστέρων παράφρασιν ἐν κεφαλαίῳ ποιήσο‐ μαι· τὰ δέ γε ἐπεξεργασίας δεόμενα ἀναπτύξαι σπου‐ δάσω. Πρῶτον μέντοι τῆς προφητείας τὴν ὑπόθεσιν | |
| 20 | φράσω. ΤΟΜΟΣ Αʹ. ΠΡΟΘΕΩΡΙΑ. Ἰωσίας ὁ βασιλεὺς πατέρα μὲν ἔσχε δυσσεβῆ τὸν Ἀμὼς, καὶ προπάτορα τὸν Μανασσῆ, τῆς τοῦ πα‐ | |
| 25 | τρὸς δυσσεβείας γεγενημένον διδάσκαλον αὐτὸς δὲ τὴν ἐναντίαν ἐκείνοις ὁδεύσας, τῆς τῶν εὐσεβῶν μερίδος ἐγένετο· ἔσχε δὲ παῖδας, τὴν μὲν τοῦ πα‐ τρὸς οὐ ζηλώσαντας ἀρετὴν, τὴν δὲ τῶν προγόνων μιμησαμένους ἀσέβειαν. Ταῦτα τοίνυν προειδὼς ὁ | |
| 30 | τῶν ὅλων Θεὸς, ἐν τῷ τρισκαιδεκάτῳ ἔτει τῆς Ἰω‐ σίου βασιλείας προχειρίζεται τὸν προφήτην, καὶ προαγορεῦσαι κελεύει τὰς ἐσομένας τῇ τε πόλει καὶ τῷ λαῷ συμφοράς. Ταῦτα δὲ προθεσπίζων διετέλε‐ σεν, οὐ μόνον τὸν ὑπόλοιπον τοῦ Ἰωσίου χρόνον, | |
| 35 | ἀλλὰ καὶ ἐπὶ Ἰωάχαζ, ὃς υἱὸς ὢν τοῦ Ἰωσίου τὴν βασιλείαν διεδέξατο, καὶ ἐπὶ Ἰωακεὶμ, ὃς τούτου μὲν ἦν ἀδελφὸς, τοῦ δὲ Ἰωσίου υἱός· καὶ μέντοι καὶ ἐπὶ Ἰεχονίου, ὃς τοῦ μὲν Ἰωακεὶμ υἱὸς ὑπῆρχεν, | |
| ἔγγονος δὲ τοῦ Ἰωσίου· ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ Σεδε‐ | ||
81.497 | κίου, ὃς καὶ αὐτὸς ἔσχε τὸν Ἰωσίαν πατέρα· ὡς εἶναι πάντα τῆς προφητείας τὸν χρόνον δύο καὶ τεσ‐ σαράκοντα ἐτῶν, ὀλίγων μηνῶν δέοντα. Προαγορεύει δὲ καὶ τὴν ὑπὸ Βαβυλωνίων γεγενημένην πολιορκίαν, | |
| 5 | καὶ τὸν ἐπισκήψαντα λιμὸν, καὶ τῆς Ἱερουσαλὴμ τὴν ἀνάστασιν, καὶ τὸν ἐμπρησμὸν τοῦ θείου νεὼ, καὶ τοῦ λαοῦ τὸν ἀνδραποδισμόν. Προθεσπίζει δὲ καὶ τῶν αἰχμαλώτων ἐπάνοδον, καὶ τῶν Βαβυλωνίων τὸν ὄλεθρον, καὶ μέντοι καὶ ἄλλων ἐθνῶν παμπόλλων τὰς | |
| 10 | παντοδαπὰς τιμωρίας· προλέγει δὲ καὶ τῆς Καινῆς Διαθήκης τὴν δόσιν, καὶ τῆς Παλαιᾶς τὴν παῦλαν, καὶ τῶν ἐθνῶν τὴν κλῆσιν, καὶ τὴν ἐσομένην τῆς οἰκουμένης σωτηρίαν. ΚΕΦΑΛ. Αʹ. αʹ. Τὸ ῥῆμα τοῦ Θεοῦ, ὃ ἐγένετο ἐπὶ Ἱερεμίαν, τὸν τοῦ Χελκίου, ἐκ τῶν ἱερέων, ὃς κατῴκει ἐν | |
| 15 | Ἀναθώθ. Διπλῆς ὁ προφήτης μετέλαχε χάριτος, ἱερατικῆς καὶ προφητικῆς· καὶ τὴν μὲν ἐκ τοῦ γένους εἵλκυσε· τὴν δὲ ἐκ τῆς ἄνωθεν ἔλαβε δωρεᾶς. Λέγει δὲ καὶ τὸν χρόνον τῆς προφητείας. βʹ. Ἐν ταῖς ἡμέραις γὰρ, φησὶν, Ἰωσίου | |
| 20 | υἱοῦ Ἀμὼς βασιλέως Ἰούδα, ἔτους τρισκαιδε‐ κάτου ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ. Μέμνηται δὲ καὶ τῶν ἑξῆς βεβασιλευκότων, μέχρι τῆς ἐσχάτης πολιορκίας. Εἶτα καὶ τὰ εἰρημένα παρὰ τοῦ Θεοῦ τῶν ὅλων δι‐ δάσκει. | |
| 25 | δʹ, εʹ. Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρός με, λέ‐ γων· Πρὸ τοῦ με πλάσαι σε ἐν κοιλίᾳ, ἐπίσταμαί σε· καὶ πρὸ τοῦ σε ἐξελθεῖν ἐκ μήτρας, ἡγίακά σε. Οὐκ ἄδικος ἡ ἐκλογή· προὔλαβε γὰρ ταύτην ἡ γνῶσις. Ἔγνω γὰρ, καὶ τότε ἡγίασεν. Ἐπειδὴ γινώ‐ | |
| 30 | σκει πάντα πρὶν γενέσεως αὐτῶν. Τὸ δὲ ἡγίασα, ἀντὶ τοῦ ἀφώρισα τέθεικεν Εἶτα λέγει καὶ τὴν χρείαν, δι’ ἣν αὐτὸν ἐξελέξατο. «Προφήτην εἰς ἔθνη τέθει‐ κά σε.» Οὐ γὰρ μόνον τὰ Ἰουδαίων, ἀλλὰ καὶ τὰ τῶν ἄλλων ἐθνῶν προθεσπίζει. | |
| 35 | ϛʹ. Καὶ εἶπον, ὁ ὢν Δέσποτα Κύριε, ἰδοὺ οὐκ | |
| ἐπίσταμαι λαλεῖν, ὅτι νεώτερος ἐγώ εἰμι. Ἐπ‐ | ||
81.500 | έγνω τὸν προσδιαλεγόμενον ὁ προφήτης· οὗ δὴ χά‐ ριν αὐτὸν ἀπὸ τῆς κυριωτέρας ὀνομάζει προσηγορίας. Ἐρομένου γάρ ποτε τοῦ μεγάλου Μωσέως, καὶ τὸ θεῖον ὄνομα μαθεῖν ἐθελήσαντος, εἶπεν ὁ Δεσπότης· | |
| 5 | «Ἐγώ εἰμι ὁ ὤν.» Μιμεῖται καὶ τὴν Μωσέως εὐ‐ λάβειαν, οὐκ ἀξιόχρεων εἰς προφητείαν εἶναι λέγων τὴν νεότητα. Ἀλλ’ ὁ Δεσπότης αὐτὸν παρεγγυᾷ μὴ προβάλλεσθαι εἰς παραίτησιν τὴν νεότητα, ἀλλὰ δράσαι τὸ κελευσθέν. Ἐξελαύνει δὲ αὐτοῦ καὶ τὸ | |
| 10 | δέος. ηʹ. Μὴ φοβηθῇς γὰρ, φησὶν, ἀπὸ προσώπου αὐτῶν· μηδὲ πτοηθῇς ἐναντίον αὐτῶν. Εἶτα καὶ τοῦ θάρσους τὴν αἰτίαν διδάσκει· «Ὅτι μετὰ σοῦ ἐγώ εἰμι, τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, λέγει Κύριος.» | |
| 15 | Τοῦτο καὶ τῷ θεσπεσίῳ Μωσῇ εἶπεν ὁ Δεσπότης Θεός· ἐκείνου γὰρ τὴν διακονίαν δειμαίνοντος, καὶ λέγοντος, «Τίς εἰμι ἐγὼ, ὅτι πορεύσομαι πρὸς Φα‐ ραώ;» εἶπεν ὁ Δεσπότης, «Ὅτι ἔσομαι μετὰ σοῦ.» Ταύτην καὶ τοῖς ἱεροῖς ἀποστόλοις τὴν ἐπαγγελίαν | |
| 20 | ἐχέγγυον ἔδωκε. Μαθητεῦσαι γὰρ αὐτοὺς πάντα τὰ ἔθνη κελεύσας, καὶ προειδὼς, ὡς Θεὸς, ὡς λογι‐ σμοὶ ἀναβαίνουσιν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν, πῶς οἷόν τε ἕνδεκα ἄνδρας πένητας καὶ εὐγλωττίας ἐστερη‐ μένους πᾶσαν τὴν οἰκουμένην μεταβαλεῖν· ἔλυσε τὴν | |
| 25 | ἀμφιβολίαν, καὶ τὸ δέος ἐξέβαλεν, εἰρηκώς· «Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος.» Τοῦτο καὶ ἐνταῦθα τῷ προ‐ φήτῃ ἔφη, ὅτι «Μετὰ σοῦ ἐγώ εἰμι τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, λέγει Κύριος.» Βεβαιοῖ δὲ τὸν λόγον τὸ ἔργον. | |
| 30 | θʹ, ιʹ. Ἐξέτεινε γὰρ τὴν χεῖρα αὐτοῦ, φησὶ, καὶ ἥψατο τοῦ στόματός μου, καὶ εἶπε Κύριος πρός με· Ἰδοὺ δέδωκα τοὺς λόγους μου εἰς τὸ στόμα σου. Διδάσκει δὲ καὶ τίνες οἱ λόγοι· Ἰδοὺ καθ‐ έστακά σε σήμερον ἐπὶ ἔθνη καὶ βασιλείας, | |
| 35 | ἐκριζοῦν, καὶ κατασκάπτειν, καὶ ἀπολλύειν, καὶ καταλύειν, καὶ ἀνοικοδομεῖν, καὶ καταφυ‐ τεύειν. Προεθέσπισε γὰρ οὐ μόνον τὴν αἰχμαλωσίαν τῶν Ἰουδαίων, ἀλλὰ καὶ τὴν ὑπὸ Κύρου παρασχεθεῖ‐ σαν ἐλευθερίαν· προεθέσπισε δὲ καὶ ἄλλοις παμπόλ‐ | |
| 40 | λοις ἔθνεσιν, οὐ μόνον παντοδαπὰς συμφορὰς, ἀλλὰ καὶ τὴν διὰ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Δεσπότου Χρι‐ στοῦ παρασχεθεῖσαν σωτηρίαν. Οὗ δὴ χάριν τὸ μὲν ἐκριζοῦν καὶ καταλύειν ἐπὶ τῶν λυπηρῶν τέθεικε· τὸ δὲ οἰκοδομεῖν καὶ καταφυτεύειν ἐπὶ τῶν ἐναντίων. | |
| 45 | Μετὰ ταῦτα δείκνυσιν αὐτῷ ῥάβδον καρυΐνην, ἢ, κατὰ τὸν Σύρον καὶ τὸν Ἑβραῖον, ἀμυγδαλίνην. Οὕτω γὰρ καὶ οὗτος κἀκεῖνος τὴν ῥάβδον ὠνόμασαν· καὶ ἐρωτηθέντος καὶ ἀποκρινομένου τοῦ προφήτου, τί | |
| τὸ ὀφθέν; εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ Δεσπότης· | ||
81.501 | ιβʹ. Καλῶς ἑώρακας, διότι ἐγρήγορα ἐγὼ ἐπὶ τοὺς λόγους μου τοῦ ποιῆσαι αὐτούς. Ἐγρήγορ‐ σιν δὲ τὴν ἐπὶ τιμωρίᾳ διανάστασιν, καὶ τὴν μακροθυμίαν ὕπνον καλεῖ. Φησὶ γὰρ ὁ μακάριος | |
| 5 | Δαβίδ· «Ἐξεγέρθητι, ἱνατί ὑπνοῖς, Κύριε;» καὶ πά‐ λιν· «Καὶ ἐξηγέρθη, ὡς ὁ ὑπνῶν, Κύριος.» Ἡ δὲ ἀμυγδαλίνη ῥάβδος τὸ ταχὺ τῆς τιμωρίας αἰνίττεται· πρὸ γὰρ τῶν ἄλλων δένδρων τοῦτο τὸ δένδρον ἀνθεῖ. Κατὰ δὲ τοὺς Ἐβδομήκοντα, οὕτω νοητέον· Ὁ τῆς | |
| 10 | καρύας καρπὸς πικρὸν μὲν ἔχει καὶ τραχὺ τὸ κά‐ λυμμα· τὸ δὲ ἐδώδιμον ὑπὸ τοῦτο κεκρυμμένον. Οὕτω καὶ ἡ παιδεία ἀνιαρὰ μὲν ἔχει καὶ ἀλγεινὰ τὰ φαι‐ νόμενα· ὀνησιφόρα δὲ τὰ μετὰ ταῦτα. Εἶτα δεί‐ κνυσιν αὐτῷ καὶ «λέβητα ὑποκαιόμενον, καὶ τὸ | |
| 15 | πρόσωπον, αὐτοῦ ἀπὸ προσώπου βοῤῥᾶ·» καλεῖ δὲ λέβητα μὲν τὴν Ἱερουσαλήμ· πῦρ δὲ, τὸν Βα‐ βυλώνιον, ἀπὸ βοῤῥᾶ γὰρ αὐτὸν ὀνομάζει· βόῤῥα‐ θεν γὰρ τῆς Ἱερουσαλὴμ ἡ Βαβυλὼν διάκειται· λέ‐ βητα δὲ τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ ὁ θεσπέσιος Ἰεζεκιὴλ | |
| 20 | ὀνομάζει· καὶ κρέα τοὺς ἐνοικοῦντας. Εἶτα τὰ παρα‐ βολικῶς εἰρημένα διδάσκει σαφέστερον. ιεʹ. Ἰδοὺ γὰρ, φησὶν, ἐγὼ συγκαλῶ πάσας τὰς βασιλείας τῶν βασιλέων τῆς γῆς ἀπὸ βοῤῥᾶ, λέγει Κύριος· καὶ ἥξουσι, καὶ θήσουσιν ἕκαστος | |
| 25 | τὸν θρόνον αὑτοῦ ἐπὶ τὰ πρόθυρα τῶν θυρῶν Ἱερουσαλὴμ, καὶ ἐπὶ πάντα τὰ τείχη αὐτῆς, καὶ ἐπὶ πάσας τὰς πόλεις Ἰούδα. Καὶ δεικνὺς τῶν γινομένων τὸ δίκαιον, ἐπιφέρει· ιϛʹ. Καὶ λαλήσω μετὰ κρίσεώς μου πρὸς αὐτοὺς | |
| 30 | περὶ πάσης τῆς κακίας αὐτῶν, ὡς ἐγκατέλιπόν με, καὶ ἔθυσαν θεοῖς ἀλλοτρίοις, καὶ προσεκύνη‐ σαν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτῶν. Τί δὲ τῆς ἀσε‐ βείας ταύτης ἀνοητότερον; Τί δὲ τῆς τιμωρίας δι‐ καιότερον; Οἱ μὲν γὰρ, τὸν οἰκεῖον ποιητὴν καταλι‐ | |
| 35 | πόντες, τὰ οἰκεῖα ἐθεοποίουν ποιήματα. Ὁ δὲ, μα‐ κροθυμήσας ἐπὶ πλεῖστον, τῆς οἰκείας αὐτοὺς ἐγύ‐ μνωσε χάριτος. Ταύτης δὲ γυμνωθέντες, ἀνοσίοις ἀνδράσιν ἐδούλευσαν. Κελεύει δὲ τὴν ὀσφὺν περι‐ ζώσασθαι, τουτέστιν, εὐζώνως καὶ ἀνδρείως διακο‐ | |
| 40 | σμῆσαι· καὶ τῶν ἤδη γεγενημένων ὑποσχέσεων ἀνα‐ μιμνήσκων, ἐκβάλλει τὸ δέος. Λέγει δὲ αὐτὸν ἀποφῆναι καὶ στύλῳ σιδηρῷ, καὶ τείχει χαλκῷ, καὶ ὀχυρωτάτῃ παραπλήσιον πόλει, καὶ ἄμαχον κατα‐ στῆσαι, οὐ μόνον τοῖς ἱερεῦσι τῶν Ἰουδαίων, καὶ | |
| 45 | τοῖς ἄρχουσιν, ἀλλὰ καὶ αὐτοῖς τοῖς βασιλεῦσι, καὶ παντὶ τῷ πλήθει τῶν ὑπηκόων. Ἐπαγγέλλεται δὲ αὐτῷ οὐκ εἰρήνην καὶ ἡσυχίαν, ἀλλ’ ἀγῶνας καὶ | |
| νίκην. | ||
81.504 | ιθʹ. Πολεμήσουσι γάρ σοι, φησὶ, καὶ οὐ μὴ δύ‐ νωνται πρός σε· διότι ἐγὼ μετὰ σοῦ εἰμι, τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, λέγει Κύριος. Ταύτην καὶ πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν ἐποιήσατο τὴν ὑπόσχεσιν· πρὸς γὰρ | |
| 5 | δὴ τὸν θειότατον ἔφη Πέτρον· «Ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς.» Οὐκ εἶπεν, Οὐ πολεμήσου‐ σιν· ἀλλὰ, «Πολεμοῦντες οὐ κατισχύσουσι.» Τὴν γὰρ δὴ νίκην οἱ ἀνταγωνισταὶ πραγματεύονται. | |
| 10 | ΚΕΦΑΛ. Βʹ. Μετὰ ταῦτα κελεύεται εἰπεῖν τοῖς οἰκοῦσι τὴν Ἱερουσαλήμ· αʹ, βʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Ἐμνήσθην σοι ἐλέους νεότητός σου, καὶ ἀγάπης τελειώσεώς σου· | |
| 15 | ἐν τῷ ἐξακολουθῆσαί σε τῷ ἁγίῳ Ἰσραὴλ ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἐν γῇ μὴ σπαρείσῃ, λέγει Κύριος. Νεό‐ τητα τῆς Ἰουδαίας τῆς κλήσεως τὴν ἀρχὴν προσηγό‐ ρευσε· τηνικαῦτα γὰρ αὐτοὶ μὲν ἐν Αἰγύπτῳ ταλαι‐ πωρούμενοι κατεστέναξαν· αὐτὸς δὲ ᾤκτειρε, καὶ | |
| 20 | Μωσῇ διακόνῳ χρησάμενος, ἠλευθέρωσε· τὸ δὲ «ἀγάπης τελειώσεώς σου» κατ’ εἰρωνείαν τέθεικεν· οὐδέποτε γὰρ Ἰουδαῖοι περὶ τὸν εὐεργέτην τελείαν ἔσχον ἀγάπην. Τοῦτο δὲ καὶ ὁ ὑμνοποιὸς ἡμᾶς διδάσκει Δαβίδ· «Ἠγάπησαν γὰρ αὐτὸν, φησὶν, ἐν | |
| 25 | τῷ στόματι αὑτῶν, καὶ τῇ γλώσσῃ αὑτῶν ἐψεύσαντο αὐτῷ· ἡ δὲ καρδία αὐτῶν οὐκ ἦν εὐθεῖα μετ’ αὐτοῦ, οὐδὲ ἐπιστώθησαν ἐν τῇ διαθήκῃ αὐτοῦ.» γʹ. Ἅγιος Ἰσραὴλ τῷ Κυρίῳ. Ἀντὶ τοῦ, Ἄνω‐ θέν σε τῶν ἄλλων ἐθνῶν προέκρινα, καὶ ἐμὸς λαὸς | |
| 30 | ἐχρημάτισας. Οὕτω καὶ ὁ μακάριος ἔφη Μωσῆς· «Καὶ ἐγενήθη μερὶς Κυρίου λαὸς αὐτοῦ Ἰακὼβ, σχοίνισμα κληρονομίας αὐτοῦ Ἰσραήλ.» —«Ἀπαρχὴ γεννημάτων αὐτοῦ.» Πρὸ γὰρ τῶν ἄλλων ἁπάντων αὐτὸν ἐξελέξατο. Οὗ δὴ χάριν καὶ τῷ Φαραὼ ἔφη· | |
| 35 | «Υἱὸς πρωτότοκός μου Ἰσραήλ·» καὶ δι’ ἑτέρου δὲ προφήτου φησὶν οὕτως· «Ὡς σταφυλὴν ἐν ἐρήμῳ εὗρον τὸν Ἰσραὴλ, καὶ ὡς καρπὸν σύκου πρώϊμον εὗρον πατέρας αὐτῶν.» —«Πάντες οἱ ἐσθίοντες αὐτὸν πλημμελήσουσι, κακὰ ἐπάξω ἐπ’ αὐτοὺς, λέ‐ | |
| 40 | γει Κύριος.» Οὐδὲ γὰρ ὡς τῷ Θεῷ διακονοῦντες ἐπο‐ λέμουν οἱ πολεμοῦντες τῷ Ἰσραήλ· ἀλλ’ ὡς αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ περιγενήσεσθαι δυνάμενοι. Οὕτω καὶ Σε‐ ναχηρεὶμ ἔλεγε· «Μή σε ἀπατάτω ὁ Θεός σου, ἐν ᾧ σὺ πέποιθας ἐπ’ αὐτῷ, λέγων ὅτι Ῥύσεται Κύριος | |
| 45 | τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐκ χειρός μου.» Τούτου δὴ χάριν καὶ αὐτοῖς ἀπειλεῖ τιμωρίαν. Εἶτα παντί φησι τῷ | |
| λαῷ· | ||
81.505 | εʹ. Τί εὗρον οἱ πατέρες ὑμῶν ἐν ἐμοὶ πλημμέλη‐ μα, ὅτι ἀπέστησαν ἀπ’ ἐμοῦ μακρὰν, καὶ ἐπορεύ‐ θησαν ὀπίσω τῶν ματαίων, καὶ ἐματαιώθησαν; Τίς ὑμνῆσαι πρὸς ἀξίαν ἱκανὸς τὴν τοῦ Δεσπότου | |
| 5 | φιλανθρωπίαν; Οὐ γὰρ ὡς κριτὴς κρίνει, ἀλλ’ ὡς ὑπεύθυνος ἀπολογίαν προσφέρει, καὶ ἐλεγχθῆναι βούλεται εἴ τι πράξαι δέον οὐκ ἔπραξε· καὶ Θεὸς ὢν πανάγιος, ἀνθρώποις παρανόμοις λέγει· Τί ἐξ‐ ήμαρτον; Τί ἠδίκησα; Εἴπατε, ἐλέγξατε. Τί ἔχοντες | |
| 10 | ἐγκαλεῖν οἱ πατέρες ὑμῶν ἐμὲ μὲν τὸν εὐεργέτην ἐγκατέλιπον, τοῖς δὲ χειροποιήτοις εἰδώλοις ἐδού‐ λευσαν; Καὶ μὴν ἐγὼ τῆς Αἰγυπτίων δουλείας ἀπήλ‐ λαξα· καὶ δι’ ἀβάτου μὲν ὡδήγησα γῆς, ἐν ἐρήμῳ δὲ ἀνύδρῳ ἀφθόνων ὑδάτων ῥεῖθρον ἐδωρησάμην, εἰς | |
| 15 | δὲ τὴν ἐπηγγελμένην εἰσήγαγον γῆν, παντοδαπῶν οὖσαν μητέρα καρπῶν. Διὰ γὰρ τοῦ Καρμήλου πᾶσαν τὴν τῆς ἐπαγγελίας παρεδήλωσε γῆν· ἀλλ’ οὐδὲ τούτων ἀπολαύσαντες τὸν εὐεργέτην ἐπέγνωτε· ἀλλὰ τὴν τῶν πατέρων ἐμιμήσασθε βδελυρίαν. Εἶτα | |
| 20 | κατὰ διαίρεσιν ἑκάστου τάγματος τὴν κατηγορίαν εἰσφέρει. ηʹ. Οἱ ἱερεῖς οὐκ εἶπον· Ποῦ ἐστι Κύριος; Τοῦτο πάντων ἀνοσιώτατον· τὸ τοὺς ποδηγοὺς ἀρχηγοὺς γενέσθαι τῆς πλάνης. «Καὶ οἱ ἀντεχόμενοι τοῦ | |
| 25 | νόμου οὐκ ἠπίσταντό με.» Τῶν γραμματέων καὶ διδασκάλων ἐνταῦθα κατηγορεῖ, ὡς ἑρμηνευόντων μὲν τὸν νόμον, πρώτων δὲ τοῦτον παραβαινόντων. «Καὶ οἱ ποιμένες ἠσέβουν εἰς ἐμέ.» Τοὺς βασιλέας οὕτως ὠνόμασε. «Καὶ οἱ προφῆται προεφήτευον ἐν τῷ | |
| 30 | Βάαλ.» Προφήτας τοὺς ψευδοπροφήτας καλεῖ, ὥσπερ αὖ καὶ θεοὺς τοὺς οὐκ ὄντας θεούς. «Καὶ ὀπίσω τοῦ ἀνωφελοῦς ἐπορεύθησαν. «Ἔδειξε τὴν τῆς παραπληξίας ὑπερβολήν· καταλιπόντες γὰρ τὸν τῶν παντοδαπῶν ἀγαθῶν χορηγὸν, τοῖς ἐπιζημίοις εἰδώλοις ἐλάτρευον. | |
| 35 | θʹ. Διὰ τοῦτο ἔτι κριθήσομαι πρὸς αὐτοὺς, λέγει Κύριος· καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς τῶν υἱῶν κριθήσομαι. Ἐπιμένει τῇ μετριότητι· οὐ γὰρ εἶπε· Κρινῶ ὑμᾶς καὶ τοὺς ὑμετέρους ἀπογόνους· ἀλλὰ, Κριθήσομαι καὶ πρὸς ὑμᾶς, καὶ πρὸς ἐκείνους· | |
| 40 | ἀντὶ τοῦ, Δικάσομαι, καὶ ἐλέγξω παρανομοῦντας. Δεικνὺς δὲ τὴν τῆς παρανομίας ὑπερβολὴν, τὴν τῶν ἐθνῶν ἐξετάσαι πολιτείαν παρακελεύεται, τῶν τε ἑσπερίων καὶ τῶν ἑῴων, καὶ γνῶναι εἴ τινες ἐκείνων ἤμειψαν τοὺς πατρῴους θεούς· καλεῖ δὲ Χεττιεὶμ | |
| 45 | μὲν τὴν Κύπρον, καὶ τὰς περὶ αὐτὴν νήσους, καὶ δι’ αὐτῶν τὰ ἑσπέρια μέρη· Κηδὰρ δὲ, τοὺς τὴν | |
| πρὸς ἥλιον ἀνίσχοντα ἔρημον οἰκοῦντας· διὰ δὲ τού‐ | ||
81.508 | των, τὰ ἑῷα μέρη αἰνίττεται· καὶ διδάσκει ὡς ἐκεῖ‐ νοι μὲν τοῖς πατρῴοις ἠκολούθησαν ἔθεσι, καὶ οὒς ἐδιδάχθησαν σέβειν θεούς· οὗτοι δὲ τὸν ὄντως Θεὸν ἠρνήθησαν. Διὰ τοῦτο τὸν οὐρανὸν ἐκστῆναι ἔφη, | |
| 5 | καὶ φρίξαι τὴν γῆν· οὐκ ἐπειδὴ λογικὰ τὰ στοιχεῖα· ἀλλ’ ὅτι ταῦτα, ὡς περιεκτικὰ τῆς κτίσεως, εἰς μαρτυρίαν μακάριος ἐκάλεσε Μωσῆς. «Πρόσεχε γὰρ, ἔφη, οὐρανὲ, καὶ λαλήσω· καὶ ἀκουέτω γῆ ῥήματα ἐκ στόματός μου.» | |
| 10 | γʹ. Ὅτι δύο καὶ πονηρὰ ἐποίησεν ὁ λαός μου· ἐμὲ μὲν ἐγκατέλιπον πηγὴν ὕδατος ζωῆς, καὶ ὤρυξαν ἑαυτοῖς λάκκους συντετριμμένους, οἳ οὐ δυνήσονται ὕδωρ συσχεῖν. Λάκκους συν‐ τετριμμένους τὰ εἴδωλα προσηγόρευσεν. Ὁ γὰρ λάκ‐ | |
| 15 | κος χειροποίητος μέν ἐστιν, ἀναβλύζον δὲ ὕδωρ οὐκ ἔχει· τὸ δὲ ἐκ νεφῶν τικτόμενον, καὶ ἔνθεν κἀκεῖθεν συναθροι‐ ζόμενον δέχεται· εἰ δὲ καὶ διεῤῥωγὼς ᾖ καὶ συντετριμ‐ μένος, παραυτίκα τὸ ἐξ οὐρανοῦ συνειλεγμένον ἀπόλ‐ λυσι· Τοιαύτη τῶν εἰδώλων ἡ φύσις. Ἐρανίζεται μὲν | |
| 20 | γὰρ τὴν ὑπόστασιν ἐξ ὕλης καὶ τέχνης· ὃ δὲ παρὰ τού‐ των κομίζεται κάλλος, ἀφαιρεῖται ὁ χρόνος· ὁ δὲ ἀλη‐ θῶς Θεὸς, ζωῆς ἀεννάου πηγή. Εἶτα κατ’ ἐρώτησιν· ιδʹ, ιεʹ. Μὴ δοῦλός ἐστιν Ἰακὼβ, ἢ οἰκογενής ἐστιν Ἰσραήλ; Διατί εἰς προνομὴν ἐγένετο; | |
| 25 | Ἐπ’ αὐτὸν ὠρύοντο λέοντες. Ὅτι, φησὶ, τῆς Αἰγυπτίων ἠλευθερώθη δουλείας, ἅπαντες ἔγνωσαν· ὅτι δὲ καὶ καθ’ ἑαυτὸν ἐπολιτεύετο τῆς ἐμῆς ἀπο‐ λαύων προνοίας, δῆλον ἦν ἅπασι. Περιφανὴς γὰρ ἦν καὶ περίβλεπτος. Τί τοίνυν τῆς αἰχμαλωσίας τὸ αἴ‐ | |
| 30 | τιον; Τί δή ποτε τοῖς ἐπιοῦσιν αὐτῷ βασιλεῦσιν ἐγένετο πρόχειρος; Λέοντας γὰρ τοὺς βασιλέας ὠνό‐ μασε. Τούτους λέγει καὶ τὴν γῆν αὐτοῦ διχάσαι, καὶ τὰς πόλεις ἐμπρῆσαι. Ταῦτα δὲ οὐ μόνον ὑπὸ Ἀσσυρίων πεπόνθατε· ἀλλὰ καὶ ὑπὸ Αἰγυπτίων. | |
| 35 | Ἔτι γάρ φησιν· ιϛʹ. Υἱοὶ Μέμφεως καὶ Τάφνας ἔγνωσάν σε, καὶ κατέπαιξάν σου. Οἱ τὰ πολυθρύλλητα ἐκεῖνα σοῦ χάριν ὑπομείναντες· οὓς τὸ τελευταῖον τῷ θαλατ‐ τίῳ βυθῷ παραδέδωκα. Εἶτα τῆς ἀσθενείας τὴν αἰτίαν | |
| 40 | διδάσκει· | |
81.509 | ιζʹ. Οὐχὶ ταῦτα ἐποίησέ σοι τὸ καταλιπεῖν σε ἐμέ; λέγει Κύριος ὁ Θεός σου. Ἔπειτα καὶ σημαίνει τὴν ἀρχὴν τῆς ἀποστασίας. «Ἐν τῷ καιρῷ ἄγοντός σε ἐν τῇ ἐρήμῳ.» Εὐθὺς γὰρ Αἰγυπτίων ἀπαλλα‐ | |
| 5 | γεὶς, ἐμὲ μὲν ἐγκατέλιπες, τὸν δὲ μόσχον ἐθεο‐ ποίησας. ιηʹ. Καὶ νῦν τί σοι καὶ τῇ ὁδῷ Αἰγύπτου, τοῦ πιεῖν ὕδωρ Γηῶν; Καὶ τί σοι καὶ τῇ ὁδῷ Ἀσ‐ συρίων, τοῦ πιεῖν ὕδωρ ποταμῶν; Ἡνίκα ὑπὸ | |
| 10 | Σύρων ἐπολεμοῦντο, τοὺς Ἀσσυρίους εἰς συμμαχίαν ἐκάλεσαν· ὅτε δὲ Ἀσσύριοι αὐτοῖς ἐπεστράτευσαν, πρὸς Αἰγυπτίους κατέφυγον· Γηῶν γὰρ τὸν Νεῖλον καλεῖ. ιθʹ. Παιδεύσει σε ἡ ἀποστασία σου, καὶ ἡ κα‐ | |
| 15 | κία σου ἐλέγξει σε· καὶ γνῶθι, καὶ ἴδε, ὅτι πι‐ κρὸν καὶ πονηρόν σοι τὸ καταλιπεῖν σὲ ἐμὲ, λέ‐ γει Κύριος ὁ Θεός σου. Καὶ οὐκ εὐδόκησα ἐπὶ σοὶ, λέγει Κύριος ὁ Θεός σου. Ἐμὲ, φησὶν, εἰς συμμαχίαν οὐκ ἐκάλεσας, ἀλλ’ ἐκείνους. Διὰ τοῦτο ἐκείνοις σε | |
| 20 | παρέδωκα. Τοιοῦτό τι πεπόνθασι καὶ οἱ τὸν Σω‐ τῆρα σταυρώσαντες· ἀρνηθέντες γὰρ αὐτὸν, ἔλεγον μὴ ἔχειν βασιλέα εἰ μὴ Καίσαρα, οὗ δὴ χάριν αὐτοὺς Καίσαρι παραδέδωκεν. κʹ. Ὅτι ἀπ’ αἰῶνος συνέτριψας τὸν ζυγόν σου, | |
| 25 | καὶ διέῤῥηξας τοὺς δεσμούς σου, καὶ εἶπας· Οὐ δουλεύσω σοι. Ἀρχαιότροπα δέ σου τὰ ἐπιτηδεύ‐ ματα· ἄνωθεν γὰρ συνέτριψας τὸν τοῦ νόμου ζυγὸν, καὶ τοῖς τῶν παρανόμων ἐθνῶν ἠκολούθησας ἔθεσι. Καὶ τοὺς βωμοὺς καὶ τὰ ἄλση τῆς κατὰ νόμον πολι‐ | |
| 30 | τείας προὐτίμησας. καʹ. Ἐγὼ δὲ ἐφύτευσά σε ἄμπελον καρπο‐ φόρον, πᾶσαν ἀληθινήν. Οὐχ ἁπλῶς δὲ τὸ «πᾶ‐ σαν» προστέθεικεν· ἀλλ’ ἐπειδὴ ἦσαν ἐν αὐτοῖς εὐσεβεῖς ἄνδρες, οἵ τε θεῖοι προφῆται, καὶ οἱ τούτοις | |
| 35 | ἑπόμενοι· ἀντὶ τοῦ, Πάντας ὑμᾶς ἐβουλόμην εἶναι τοιούτους, πάντων γὰρ ἴσως ἐπεμελήθην. «Πῶς ἐστράφης μοι εἰς πικρίαν ἡ ἄμπελος ἡ ἀλλο‐ τρία;» Εἰ διέμεινεν ἀληθινὴ, οὐκ ἂν ἦν ἀλλο‐ τρία· ἐπειδὴ δὲ εἰς πικρίαν μετεβλήθη, οὐκέτι | |
| 40 | ἀληθινὴ, ἀλλ’ ἀλλοτρία καλεῖται. Οὕτω καὶ ὁ μέγας ἔφη Μωσῆς· «Ἐκ γὰρ ἀμπέλου Σοδόμων ἡ ἄμπελος αὐτῶν, καὶ ἡ κληματὶς αὐτῶν ἐκ Γομόῤῥας· ἡ σταφυλὴ αὐτῶν, σταφυλὴ χολῆς, βότρυς πικρίας αὐτῶν.» Ὅθεν καὶ χολὴν τῷ Δεσπότῃ προσήνεγκαν. Ἀλλ’ ἐπειδὴ τὴν | |
| 45 | θείαν ἐξύβρισαν φυτουργίαν, καὶ εἰς πικρίαν ἐστρά‐ | |
| φησαν, καὶ ἀντὶ σταφυλῆς ἀκάνθας ἐβλάστησαν, ὁ ἐξ | ||
81.512 | αὐτῶν κατὰ σάρκα Χριστὸς ἄμπελον αὐτὸν ἀληθι‐ νὴν ὀνομάζει, λέγων· «Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀλη‐ θινή·» τοὺς δὲ εἰς αὐτὸν πεπιστευκότας «κλήματα» προσηγόρευσεν. | |
| 5 | κβʹ. Ἐὰν ἀποπλύνῃ ἐν νίτρῳ, καὶ πληθύνῃς σεαυτῇ πόαν, κεκηλίδωσαι ἐν ταῖς ἀδικίαις σου ἐναντίον μου, λέγει Κύριος. Πόαν τὰ ἀπὸ γῆς φυόμενα ῥύμματα ὀνομάζει· καὶ διδάσκει τρο‐ πικῶς διὰ τούτων, ὡς τὰ κατὰ νόμον περιῤῥαντήρια | |
| 10 | ἀπαλλαγὴν ἁμαρτημάτων οὐ πραγματεύεται· ἀλλ’ εἰλικρινὴς μεταμέλεια, καὶ πονηρίας ἀπαλλαγή. Μετὰ ταῦτα τὴν ἀναίδειαν αὐτῆς ἐξελέγχει. κγʹ. Πῶς ἐρεῖς· Οὐκ ἐμιάνθην, καὶ ὀπίσω τῆς Βάαλ οὐκ ἐπορεύθην; Εἶτα τὸ προφανὲς τῆς ἀσε‐ | |
| 15 | βείας δείκνυσιν· «Ἴδε τὰς ὁδούς σου ἐν τῷ πολυ‐ ανδρίῳ, καὶ γνῶθι τί ἐποίησας.» Πολυάνδριον καλεῖ τὸ τῶν μνημάτων χωρίον. Ἐν ἐκείνῳ δὲ τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέρας τοῖς εἰδώλοις κατέκαιον. «Ὀψὲ φωνῇ αὐτῆς ὠλόλυζε.» Τὸ ὀψὲ ἀντὶ τοῦ βρα‐ | |
| 20 | δέως τέθεικε· μετὰ τὴν πεῖραν, φησὶ, τῶν ἀλγεινῶν, τῆς παρανομίας αἴσθησιν ἔλαβε. Τοῦτο καὶ μετὰ ταῦτα ὁ προφήτης φησὶ, τὰς δέκα φυλὰς ὀδυρομένας ὑποδεικνὺς, καὶ λεγούσας· «Ὕστερον αἰχμαλωσίας μετενόησα.» | |
| 25 | κδʹ. Τὰς ὁδοὺς αὑτῆς ἐπλάτυνεν ἐφ’ ὕδατα ἐρήμου. Διὰ τοῦ ἐπλάτυνε, τὴν ἀπληστίαν τῆς ἀσε‐ βείας ἐδίδαξεν. Ὕδατα δὲ ἐρήμου τὰ εἴδωλα προσ‐ ηγόρευσεν, ὡς ἐρημοποιὰ, καὶ πανωλεθρίας πρόξενα. «Ἐν ἐπιθυμίαις ψυχῆς αὑτῆς ἐπνευματοφορεῖτο.» | |
| 30 | Ἃ γὰρ ἀκούειν ἠβούλοντο, ταῦτα οἱ ψευδοπροφῆται προλέγειν προσεποιοῦντο. Τὸ γὰρ «ἐπνευματοφο‐ ρεῖτο» περὶ τῶν ψευδοπροφητῶν τέθεικε. «Παρεδό‐ θη τίς ἐπιστρέψει αὐτήν;» Θεοῦ γὰρ παραδεδω‐ κότος, τίς ἐπαρκέσει; Οὕτω καὶ διὰ τοῦ μεγάλου | |
| 35 | Μωσέως φησί· «Πάντες οἱ ζητοῦντες αὐτὴν, οὐ κοπιάσουσιν· ἐν τῇ ταπεινώσει αὐτῆς εὑρήσουσιν αὐτήν.» Εὐχείρωτοι γὰρ ἐγένοντο, τὴν ἀσέβειαν | |
| ἀσπασάμενοι. Μετὰ ταῦτα διδάσκει, ὅτι πολλάκις | ||
81.513 | συμβουλευθεῖσα τῆς βλαβερᾶς ἀποστῆναι πορείας, ἐθρασύνετο ἄντικρυς, τὴν ἀποστασίαν ὁμολογοῦσα. Ἀλλὰ διὰ τοῦτο αἰσχύνῃ αὐτοὺς, φησὶ, περιβαλῶ πάν‐ τας ὁμοῦ, καὶ βασιλέας, καὶ ἄρχοντας, καὶ ἱερέας, | |
| 5 | καὶ τοὺς τὰ ψευδῆ προφητεύοντας· καὶ ἀπεικασθή‐ σονται κλέπτῃ ἐπ’ αὐτοφώρῳ ἁλόντι, καὶ σφόδρα ἐρυθριῶντι. Τοὺς μὲν γὰρ ἐκ ξύλου καὶ λίθου κατα‐ σκευαζομένους θεοὺς, πατέρας ὠνόμαζον καὶ γεν‐ νήτορας· ἐμοὶ δὲ τὰ νῶτα ἔδωκαν, καὶ ὡς ἐχθρὸν | |
| 10 | ἀπεστράφησαν. «Καὶ ἐν τῷ καιρῷ τῶν κακῶν αὑτῶν ἐροῦσιν· Ἀνάστα, καὶ σῶσον ἡμᾶς.» Τοῦτο μάλιστα ἀναιδείας ἐσχάτης, τὸ ἀπολαύοντας μὲν τῶν ἀγαθῶν ἀχαριστίαν νοσεῖν· σπανίζοντας δὲ, τούτων αἰτεῖν τὴν μετάληψιν. Εἶτα εἰρωνικῶς· | |
| 15 | κηʹ. Καὶ ποῦ εἰσιν οἱ θεοί σου, οὓς ἐποίησας σεαυτῇ; εἰ ἀναστήσονται, καὶ σώσουσιν ἐν καιρῷ τῆς κακώσεώς σου; Διδάσκει δὲ καὶ τούτων τὸ πλῆθος. Ὅτι κατὰ ἀριθμὸν τῶν πόλεων ἦσαν οἱ θεοί σου, Ἰούδα, καὶ κατὰ ἀριθμὸν διόδων | |
| 20 | Ἱερουσαλὴμ ἔθυον τῇ Βάαλ. Οὕτω δείξας τὴν τῶν οὐκ ὄντων θεῶν τιμὴν, καὶ τὸ πλῆθος, καὶ τὴν ἀσθένειαν, πράως τοῖς ἀχαρίστοις ἐπιτιμᾷ· κθʹ. Ἱνατί λαλεῖτε πρός με; Πάντες ὑμεῖς ἠσεβήσατε, καὶ πάντες ὑμεῖς ἠνομήσατε εἰς | |
| 25 | ἐμὲ, λέγει Κύριος. Ἀναμιμνήσκει καὶ τῶν ἐπενε‐ χθεισῶν αὐτοῖς παιδειῶν. λʹ. Μάτην ἐπάταξα τὰ τέκνα ὑμῶν· παιδείαν οὐκ ἐδέξασθε. Οὔτε εὐεργετούμενοι τὸν εὐεργέ‐ την ἐπέγνωτε, οὔτε παιδευόμενοι τῆς ἀσεβείας ἀπ‐ | |
| 30 | έστητε. Ἐγὼ δὲ καὶ τοὺς αἰτίους τῆς πλάνης σφαγῇ παραδέδωκα. λα. Ἀκούσατε λόγον Κυρίου. Τάδε λέγει Κύ‐ ριος. Μὴ ἔρημος ἐγενόμην τῷ οἴκῳ Ἰακὼβ, ἢ γῆ κεχερσωμένη, διότι εἶπεν ὁ λαός μου· Οὐ | |
| 35 | κυριευθησόμεθα, καὶ οὐχ ἥξομεν πρός σε; Εἰ‐ ρωνικῶς ταῦτα λέγει. Ἆρα, φησὶ, μὴ τοῖς εἰδώλοις εἰμὶ παραπλήσιος; ἆρα μὴ ὁμοίως ἐκείνοις οὐδένα αὐτοῖς καρπὸν ἀγαθὸν προσενήνοχα, καὶ διὰ τοῦτο τὴν ἐμὴν δουλείαν ἀπέδρασαν; Μεταβαίνει δὲ | |
| 40 | καὶ ἐφ’ ἑτέραν εἰκόνα, καὶ λέγει, πᾶσαν μὲν νύμ‐ φην τοῦ κόσμου πεφροντικέναι, πᾶσαν δὲ παρθένον | |
| τῆς στηθοδεσμίδος ἐπιμελεῖσθαι· τὸν δὲ κληθέντα | ||
81.516 | λαὸν, κατολιγωρῆσαι τοῦ κηδεμόνος. Εἶτα πάλιν εἰ‐ ρωνικῶς λγʹ. Τί ἔτι καλὸν ἐπιτηδεύσεις ἐν ταῖς ὁδοῖς σου, τοῦ ζητῆσαι ἀγάπησιν; Τί ἕτερον, φησὶ, τοῖς | |
| 5 | προειρημένοις προσθεῖναι βούλῃ, ὡς τὸ ἐμὸν περὶ σὲ πραγματεύσασθαι φίλτρον· «Οὐχ οὕτως.» Οὐδὲν τούτων εἰς ἀγάπην κινεῖ, ἀλλὰ τοὐναντίον μῖσος ἐρ‐ γάζεται· οὐ γὰρ μόνον εἰς ἀσέβειαν ἐξώκειλας, ἀλλὰ καὶ μιαιφονίαν ἐτόλμησας. | |
| 10 | λδʹ. Ἐν γὰρ ταῖς χερσί σου, φησὶν, εὑ‐ ρέθη αἵματα ψυχῶν ἀθώων. Τοῦτο καὶ ὁ μακά‐ ριος ἔφη Δαβίδ· «Καὶ ἔθυσαν τοὺς υἱοὺς αὑτῶν τοῖς δαιμονίοις, καὶ ἐξέχεαν αἷμα ἀθῶον, αἷμα υἱῶν αὑτῶν καὶ θυγατέρων, ὧν ἔθυσαν τοῖς γλυπτοῖς Χαναὰν, καὶ | |
| 15 | ἐφονοκτονήθη ἡ γῆ ἐν τοῖς αἵμασι. Διδάσκων δὲ, ὡς οὐδὲ κρύβδην ταῦτα εἰργάζοντο, ἀλλ’ ἀναφανδὸν ἐτόλμων, ἐπήγαγεν· «Οὐκ ἐν διορύγμασιν εὗρον αὐτοὺς, ἀλλ’ ἐπὶ πάσῃ δρυΐ.» Οὐ γὰρ ὥσπερ οἱ τοιχωρύχοι λάθρα τοῦτο δρῶσιν, οὕτω καὶ οὗτοι λαν‐ | |
| 20 | θάνειν ἐπειρῶντο παρανομοῦντες, ἀλλὰ πᾶς βουνὸς, καὶ πᾶν ἄλσος ἐδέξατο τὴν τούτων ἀσέβειαν· ἀναιδεῖς δὲ ὄντες, καὶ βδελυροὶ, καὶ τὰ προφανῶς γινόμενα ἐξηρνοῦντο. λεʹ. Εἶπας γὰρ, φησί· Ἀθῶός εἰμι· ἀλλὰ ἀπο‐ | |
| 25 | στραφήτω ὁ θυμὸς αὐτοῦ ἀπ’ ἐμοῦ. Οὗ δὴ χάριν ἐπήγαγεν· Ἰδοὺ ἐγὼ κρίνομαι πρὸς σὲ ἐν τῷ σε λέγειν· Οὐχ ἥμαρτον. Καὶ οὐ λέγει, Κρινῶ σε, ἀλλὰ, «Κρίνομαι πρὸς σέ·» ἀντὶ τοῦ, Δικάζομαι, καὶ ἐλέγχω σε ψευδομένην καὶ ἀναιδῶς ἀρνουμένην. | |
| 30 | λϛʹ. Ὅτι κατεφρόνησαι σφόδρα τοῦ δευτε‐ ρῶσαι τὰς ὁδούς σου. Κατάλληλος γὰρ ἡ ἀναί‐ δεια τῇ παρανομίᾳ· αἰνίττεται δὲ διὰ τούτου καὶ ἕτερον, ὅτι Ὥσπερ Ἀσσυρίους εἰς συμμαχίαν καλέσαντες, οὐ‐ δὲν ἐκ τῆς ἐπικουρίας ἀπώνασθε, οὕτω καὶ νῦν Αἰ‐ | |
| 35 | γυπτίοις προσπεφευγότες, οὐδεμιᾶς ἐκεῖθεν ὠφε‐ λείας ἀπολαύσεσθε. Τοῦτο γὰρ διὰ τῶν ἐπιφερομέ‐ νων δηλοῖ. | |
| Καὶ ἀπ’ Αἰγύπτου καταισχυνθήσῃ, καθὼς κατ‐ | ||
81.517 | ῃσχύνθης ἀπὸ Ἀσσούρ. (λζʹ) Ὅτι καὶ ἐντεῦθεν ἐξ‐ ελεύσῃ, καὶ αἱ χεῖρές σου ἐπὶ τῆς κεφαλῆς σου· Ἴδιον τῶν θρηνουσῶν τὸ τὰς χεῖρας συμπεπλεγμένας ἐπιτιθέναι τῇ κεφαλῇ. Τὸ δὲ αἴτιον τῶν κακῶν, | |
| 5 | «Ὅτι ἀπώσατο Κύριος τὴν ἐλπίδα σου, καὶ οὐκ εὐο‐ δωθήσῃ ἐπ’ αὐτῇ.» Εἰ γὰρ εἰς τὸν Θεὸν ἤλπισας, ἐτρύγησας ἂν ὥριμον τὸν τῆς ἐλπίδος καρπόν· ἐπειδὴ δὲ ἀνθρώποις ἐθάῤῥησας, διήμαρτες τῆς ἐλπίδος. ΚΕΦΑΛ. Γʹ. | |
| 10 | Μετὰ ταῦτα δὲ γινώσκει, ὡς πᾶσα μὲν γυνὴ τοῦ ἀνδρὸς ἀφισταμένη, καὶ ἑτέρῳ συναπτομένη, πρὸς τὸν ἄνδρα τὸν πρότερον ἐπανελθεῖν οὐ δυνήσεται, τοῦ νό‐ μου τοῦτο κωλύοντος· ἐμὲ δὲ σὺ τὸν κατὰ νόμον σοι συν‐ αφθέντα καταλιποῦσα, συνήφθης δαίμοσιν ἀνοσίοις· | |
| 15 | εἶτα, πάλιν αἴσθησιν δεξαμένη τῆς βλάβης πρὸς ἐμὲ ἐπανῄεις, ἐγὼ δὲ οὐκ ἀπωθούμην. Εἰ δὲ νομίζεις ἁπλῶς με ταῦτα λέγειν, βʹ. Ἆρον εἰς εὐθεῖαν τοὺς ὀφθαλμούς σου, καὶ ἴδε ποῦ οὐχὶ ἐξεφύρθης. Ἀντὶ τοῦ, Ἐμιάν‐ | |
| 20 | θης. Τοῦτο γὰρ καὶ διὰ τοῦ Ἐζεκιήλ φησι πρὸς αὐτὴν, «Καὶ εὗρόν σε πεφυρμένην ἐν τῷ αἵματί σου·» οὕτω δὲ καὶ ὁ Σύρος ἡρμήνευσε. Λέγει δὲ ἐν τοῖς ἑξῆς, ὅτι Οὐ μόνον παραγινομένους ἐδέχου, ἀλλὰ καὶ ἐξῄεις ἐπιζητοῦσα· καὶ ταῖς κορώναις πα‐ | |
| 25 | ραπλησίως προσήδρευες ταῖς ὁδοῖς, τὴν ἐκείνων προσ‐ μένουσα παρουσίαν, καὶ τὴν γῆν μιασμάτων ἐνέπλη‐ σας, πολλοῖς ποιμέσιν ἀνθ’ ἑνὸς χρησαμένη. Ποιμένας γὰρ πολλοὺς τὰ εἴδωλα προσηγόρευσεν ὥσπερ γὰρ θεοὶ ἐκαλοῦντο τὴν θείαν προσηγορίαν συλήσαντες | |
| 30 | οἱ τοῦ ψεύδους πατέρες οὕτω καὶ ποιμένες ὠνομά‐ σθησαν τὸ τοῦ ἀληθινοῦ ποιμένος λῃστεύσαντες ὄνομα. «Ὄψις πόρνης ἐγένετό σοι, ἀπηναισχύντησας πρὸς πάντας.» Καθάπερ γὰρ αἱ τὴν ὥραν ἀπεμπολοῦσαι τῶν μετώπων ἀποξύουσι τὴν αἰδῶ, καὶ πᾶσιν ὁμοίως | |
| 35 | προσφέρονται· οὕτω σὺ πρὸς οὐδένα τὴν εὔνοιαν δι‐ εφύλαξας, ἀλλὰ τρυγῶσα μὲν παρ’ ἐμοῦ τῶν ἀγαθῶν τὴν φορὰν, τοῖς εἰδώλοις ἐδούλευες. Περιπίπτουσα δὲ συμφοραῖς, καὶ τῆς ἐκείνων ἀσθενείας αἰσθανομένη, τὴν ἐμὴν ἐξῄτεις βοήθειαν. | |
| 40 | δʹ. Οὐχ ὡς οἶκόν με ἐκάλεσας, καὶ πατέρα, καὶ ἀρχηγὸν τῆς παρθενίας σου, Οὐ ταύτας μοι τῆς οἰκειώσεως προσηγορίας ἐτίθεις πάλαι, ποτὲ μὲν πατέρα καλοῦσα, ποτὲ δὲ ἄνδρα παρθενικὸν, | |
| ποτὲ δὲ οἶκον ἄσυλον; Οὕτω γὰρ καὶ ὁ μακάριος | ||
81.520 | λέγει Δαβίδ· «Γενοῦ μοι εἰς Θεὸν ὑπερασπιστὴν, καὶ εἰς οἶκον καταφυγῆς τοῦ σῶσαί με. εʹ. Μὴ διαμενεῖ εἰς τὸν αἰῶνα; Ἀντὶ τοῦ, Τὸ ψεῦδός σου, καὶ τῶν ῥημάτων ἡ χλευασία. «Ἦ δια‐ | |
| 5 | φυλαχθήσεται εἰς νῖκος;» Ἦ νομίζεις διὰ τούτων περιγενέσθαι καὶ νικᾷν; Εἶτα εἰρωνικῶς· «Ἰδοὺ ἐλάλησας καὶ ἐποίησας τὰ πονηρὰ ταῦτα, καὶ ἠδυνή‐ θης.» Ἀντὶ τοῦ, Νόμισον κεχλευακέναι, καὶ δια‐ πεφευγέναι τοιαῦτα παρανομῆσαι τολμήσασα. Μετὰ | |
| 10 | δὲ ταῦτά φησι τὸν Θεὸν πρὸς αὐτὸν εἰρηκέναι ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰωσίου τοῦ βασιλέως· ϛʹ. Εἶδες ἃ ἐποίησέ μοι ἡ κατοικία τοῦ Ἰσραήλ; Ἐπειδὴ ἀπῆσαν ἐκεῖνοι (ἐδούλευον γὰρ ἐν Βαβυλῶνι), τὸν προφήτην διδάσκει τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον. | |
| 15 | «Ἐπορεύθη ἐπὶ πᾶν ὄρος ὑψηλὸν, καὶ ὑποκάτω παντὸς ξύλου ἀλσώδους, καὶ ἐπόρνευσεν ἐκεῖ.» Ἔπειτα τὴν οἰκείαν ἀγαθότητα καὶ μακροθυμίαν δείκνυσιν. ζʹ. Καὶ εἶπον μετὰ τὸ πορνεῦσαι αὐτὴν ταῦτα, | |
| 20 | Πρός με ἀνάστρεψον, καὶ οὐκ ἀνέστρεψεν. Ἑκοῦ‐ σα τοίνυν τὸν ὄλεθρον ἐπεσπάσατο, μήτε ἀρχῆθεν τὴν κατὰ νόμον πολιτείαν ἀσπασαμένη, καὶ μετὰ τὴν ἀσέβειαν ἐπιστρέψαι μὴ βουληθεῖσα. Ἐντεῦθεν αὔξει τῆς Ἰούδα φυλῆς τὴν κατηγορίαν. | |
| 25 | ηʹ. Καὶ εἶδε τὴν ἀσυνθεσίαν αὐτῆς ἡ ἀσύν‐ θετος Ἰούδα ἡ ἀδελφὴ αὐτῆς, καὶ εἶδε διότι περὶ πάντων ὧν κατελήφθη ἐν οἷς ἐμοιχᾶτο ἡ κατοικία τοῦ Ἰσραὴλ, καὶ ἐξαπέστειλα αὐτὴν, καὶ ἔδωκα αὐτῇ βιβλίον ἀποστασίου εἰς τὰς χεῖ‐ | |
| 30 | ρας αὐτῆς. Καὶ οὐκ ἐφοβήθη ἡ ἀσύνθετος Ἰούδα, ἡ ἀδελφὴ αὐτῆς, καὶ ἐπορεύθη, καὶ ἐπόρνευσε καὶ αὐτή. Θεασαμένη, φησὶ, καὶ τὴν πονηρίαν τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς, καὶ τὴν διὰ ταύτης ἐπενεχθεῖσαν αὐτῇ τιμωρίαν, οὐκ ἔφυγε τῆς πονηρίας τὴν μίμη‐ | |
| 35 | σιν· ἀλλὰ τοῖς ἐκείνης ἠκολούθησεν ἴχνεσιν. θʹ. Καὶ ἐγένετο ἡ πορνεία αὐτῆς εἰς οὐθέν. Οὐδὲν γὰρ, φησὶ, παράνομον ποιεῖν ὑπελάμβανε· πορνείαν δὲ τὴν εἰδωλολατρείαν καλεῖ· καταλιπόντες γὰρ τὸν Θεὸν, ὃς νυμφίος αὐτῶν ὠνομάζετο, τοῖς | |
| 40 | εἰδώλοις ἐλάτρευον. «Καὶ ἐφονοκτόνει τὴν γῆν, θύουσα τὰ τέκνα τοῖς δαίμοσι· καὶ ἐμοίχευσε τὸν λίθον καὶ τὸ ξύλον.» Σαφῆ τὴν τῆς πορνείας κατηγορίαν εἰργάσατο. Εἶτα διὰ πλειόνων διδάσκει, ὅτι οὐκ ἐβδελύξατο τῆς ἀδελφῆς τὴν ἀσέβειαν, τὴν | |
| 45 | πανωλεθρίαν θεασαμένη· καὶ ὅτι μᾶλλον ἔχουσί τινα συγγνώμην αἱ δέκα φυλαὶ, ἤπερ ἡ τοῦ Ἰούδα φυλὴ, ἐπειδὴ τὰς συμφορὰς ἐκείνων ἑωρακυῖα, τὰ αἴτια τῶν συμφορῶν διετέλεσε δρῶσα· οὗ δὴ χάριν | |
| ἐκείνοις προθεσπίσαι ὁ προφήτης παρακελεύεται. | ||
81.521 | ιβʹ. Πορεύου γὰρ, φησὶ, καὶ ἀνάγνωθι τοὺς λό‐ γους τούτους πρὸς βοῤῥᾶν, καὶ ἐρεῖς, Ἐπιστρά‐ φηθι πρός με, ἡ κατοικία τοῦ Ἰσραὴλ, λέγει Κύριος. Καὶ οὐ στηριῶ τὸ πρόσωπόν μου ἐφ’ | |
| 5 | ὑμᾶς, ὅτι ἐλεήμων εἰμὶ, λέγει Κύριος, καὶ οὐ μη‐ νιῶ ὑμῖν εἰς τὸν αἰῶνα. Ἀμέτρητος ἡ τοῦ Δεσπό‐ του φιλανθρωπία· μετὰ γὰρ τὴν πολλὴν παρανομίαν μόνην ἐπιζητεῖ μεταμέλειαν· διδάσκει δὲ καὶ ταύτης τὸν τρόπον. | |
| 10 | ιγʹ. Πλὴν γνῶθι τὴν ἀδικίαν σου, ὅτι εἰς Κύ‐ ριον τὸν Θεόν σου ἠσέβησας. Ἀρχὴ γὰρ ὑγείας αἴσθησις ἀῤῥωστίας. Καὶ, «Ἐξέχεας τὰς ὁδούς σου εἰς ἀλλοτρίους.» Τὸν Θεὸν, καὶ Κύριον, καὶ ποιη‐ τὴν, καὶ εὐεργέτην καταλιποῦσα, ἀλλοτρίοις συν‐ | |
| 15 | ήφθης· τίνες δὲ οὗτοι; «Ὑποκάτω παντὸς ξύλου ἀλσώδους.» Ἔδειξε τῆς πλάνης τὸ ἀκερδές· ἄκαρπα γὰρ τὰ θεοποιηθέντα φυτά. «Τῆς δὲ φωνῆς μου οὐχ ὑπήκουσας, λέγει Κύριος.» Νομοθετῶν γὰρ εἶπεν, «Οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι πλὴν ἐμοῦ.» | |
| 20 | ιδʹ. Ἐπιστράφητε, υἱοὶ ἀφεστηκότες, λέγει Κύ‐ ριος. Καὶ ἀποστάντας υἱοὺς ὀνομάζει, διὰ τὴν ἄῤῥητον αὐτοῦ ἀγαθότητα. «Διότι ἐγὼ κυριεύσω ὑμῶν.» Πάλιν γὰρ ὑμῶν ἐπιμελήσομαι, καὶ πάσης ἀξιώσω κηδεμονίας. | |
| 25 | Καὶ λήψομαι ὑμᾶς ἕνα ἐκ πόλεως, καὶ δύο ἐκ πατριᾶς, καὶ εἰσάξω ὑμᾶς εἰς Σιών. (ιεʹ.) Καὶ δώσω ὑμῖν ποιμένας κατὰ τὴν καρδίαν μου, καὶ ποιμανοῦσιν ὑμᾶς ποιμαίνοντες μετ’ ἐπι‐ στήμης. Ταῦτα τυπικῶς μὲν ἐπὶ τοῦ Ζοροβάβελ | |
| 30 | ἐγένετο. Ἐπανῆλθον γὰρ ἐπὶ Κύρου τοῦ Πέρσου, ποιμένας ἔχοντες τὸν Ζοροβάβελ τὸν τοῦ Σαλαθιὴλ, καὶ Ἰησοῦν τὸν τοῦ Ἰωσεδὲκ τὸν ἱερέα τὸν μέγαν· εὐσέβεια δὲ καὶ εὐνομία ἀμφοτέρους ἐκόσμει. Κατὰ μέντοι τὴν ἀλήθειαν, μετὰ τὴν τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος | |
| 35 | ἡμῶν ἐνανθρώπησιν ἡ προφητεία τέλος ἐδέξατο. Ἐξελέξατο γὰρ ἐξ Ἰουδαίων ὁ Δεσπότης, ἕνα ἐκ πόλεως, καὶ δύο ἐκ πατριᾶς· καὶ κατέστησεν αὐτοὺς ποιμένας κατὰ τὴν καρδίαν αὑτοῦ, τοὺς ἱεροὺς ἀπο‐ στόλους. Διὸ δὴ καὶ θειοτάτῳ Πέτρῳ ἔφη· «Σί‐ | |
| 40 | μων Ἰωνᾶ, φιλεῖς με; Ποίμαινε τὰ πρόβατά μου.» Καὶ ὅτι ταύτην ἔχει τὴν διάνοιαν ἡ προφητεία, τὰ ἑξῆς μαρτυρεῖ. ιζʹ. Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, καὶ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, καλέσουσι τὴν Ἱερουσαλὴμ θρό‐ | |
| 45 | νον Κυρίου, καὶ συναχθήσεται εἰς αὐτὴν πάντα τὰ ἔθνη τῷ ὀνόματι Κυρίου εἰς Ἱερουσαλήμ· καὶ | |
| οὐ πορεύσονται ἔτι ὀπίσω τῶν ἐνθυμημάτων | ||
81.524 | τῆς καρδίας αὑτῶν τῆς πονηρᾶς. Τοῦτο δὲ μετὰ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον οὐκ ἐγένετο· οὐ γὰρ κατέλιπε τὴν ἀσέβειαν τηνικαῦτα τὰ ἔθνη. Μετὰ τὴν τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ἐνανθρώπησιν, διεπόρ‐ | |
| 5 | θμευσαν μὲν εἰς ἅπασαν τὴν οἰκουμένην οἱ θεῖοι ἀπό‐ στολοι τὸ σωτήριον κήρυγμα· ἀπέστησαν δὲ τῆς προτέρας πλάνης οἱ ταύτῃ δουλεύσαντες, καὶ τὸν τῶν ἁπάντων προσκυνοῦσι Θεὸν, καὶ ὡς εἰς θρόνον θεῖον τὴν Ἱερουσαλὴμ συντρέχουσιν ἅπαντες. Εἶτα | |
| 10 | διδάσκει ὡς μετὰ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον οὐκ‐ έτι πάλιν αἱ φυλαὶ δίχα διαιρεθήσονται, ἀλλὰ κατὰ τὸ αὐτὸ ἐπανήξουσι, καὶ τὴν πατρῴαν καθέξουσι γῆν. Εἶτα ὁ προφήτης ἐπὶ ταῖς χρησταῖς ἐπαγγε‐ λίαις ἡσθείς φησι· | |
| 15 | ιθʹ. Καὶ ἐγὼ εἶπον, Γένοιτο, Κύριε. Ταῦτα ἐν μέσῳ εἰρηκὼς ὁ προφήτης, συμπεραίνει τὴν θείαν ἐπαγγελίαν. «Ὅτι τάξω σε εἰς τέκνα.» Πάλιν γὰρ, φησὶ, ἐμοὶ χρηματίσετε παῖδες. «Καὶ δώσω σοι γῆν ἐκλεκτὴν, κληρονομίαν ὀνομαστὴν, Θεοῦ παν‐ | |
| 20 | τοκράτορος ἐθνῶν.» Τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας οὕτως ἐκάλεσεν. Ἐθνῶν δὲ αὐτὸν Θεὸν ὠνόμασε παντοκράτορα, διδάσκων ὅτι πάντων ἐστὶ Θεὸς, καὶ πάντων δημιουργὸς, καὶ ὅτι καὶ τὰ ἔθνη τῆς θεογνω‐ σίας ἀπολαύσονται, καὶ μεταβήσεται εἰς ἐκεῖνα ἡ | |
| 25 | χάρις τοῦ Πνεύματος. Μετὰ ταῦτα συμβουλεύει ἣν ἔχουσι παῖδες περὶ πατρὸς φιλοστοργίαν κτήσα‐ σθαι, καὶ τῆς θείας ἀπολαῦσαι κηδεμονίας. Εἶτα αἰτιᾶται, ὅτι γυναῖκα μοιχεύτριαν εἰς τὸν ἄνδρα παρανομοῦσαν ἐζήλωσαν, οὐ μόνον αἱ δέκα φυλαὶ, | |
| 30 | ἀλλὰ καὶ ἡ τοῦ Ἰούδα φυλὴ, καὶ τὰς πρὸς τὸν νυμφίον συνθήκας παρέβησαν· προλέγει δὲ καὶ τῶν δέκα φυλῶν τὴν μεταμέλειαν· αἴσθησιν γὰρ αὐταῖς τῆς παρανομίας ἡ τῆς αἰχμαλωσίας ἐνέθηκε συμφορά. | |
| 35 | καʹ. Φωνὴ γὰρ, φησὶν, ἐκ χειλέων ἠκούσθη κλαυθμοῦ καὶ δεήσεως υἱῶν Ἰσραὴλ, ὅτι ἠδί‐ κησαν ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν, ἐπελάθοντο Θεοῦ ἁγίου αὐτῶν. Θεασάμενος δὲ τὴν μεταμέλειαν, ἐπιμεῖναι ταύτῃ προτρέπει, καί φησιν· | |
| 40 | κβʹ. Ἐπιστράφητε, υἱοὶ ἐπιστρέφοντες, καὶ ἐγὼ ἰάσομαι τὰ συντρίμματα ὑμῶν. Οὐ μόνον δὲ ὑπισχνεῖται τὴν ἴασιν, ἀλλὰ καὶ ποίοις χρήσασθαι δεῖ λόγοις διδάσκει, μονονουχὶ λέγων· Ταῦτα εἴπατε· «Ἰδοὺ δοῦλοι ἡμεῖς ἐσόμεθά σοι, ὅτι σὺ Κύριος | |
| 45 | ὁ Θεὸς ἡμῶν εἶ.» Ἀρνούμεθα τὴν πλάνην, βδελυσ‐ σόμεθα τὴν τῶν δαιμόνων δουλείαν· σὲ μόνον ἴσμεν καὶ Κύριον καὶ Θεόν. | |
| κγʹ. Ὄντως ψεῦδος ἦσαν οἱ βουνοὶ, καὶ ἡ | ||
81.525 | δύναμις τῶν ὀρέων. Πλὴν διὰ Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν ἡ σωτηρία τῷ οἴκῳ Ἰσραήλ. Δι’ αὐτῆς μεμαθή‐ καμεν τῆς πείρας, ὡς σὺ μόνος χορηγὸς ἀγαθῶν· τὰ δὲ ἄλση καὶ οἱ βουνοὶ, ἐπιζήμια καὶ ὀλέθρια. | |
| 5 | κδʹ. Ἡ δὲ αἰσχύνη κατηνάλωσε τοὺς μόχθους τῶν πατέρων ἡμῶν ἀπὸ νεότητος αὐτῶν, καιόν‐ των τὰ πρόβατα αὑτῶν, τοὺς υἱοὺς αὑτῶν, καὶ τὰς θυγατέρας αὑτῶν. Ἔδειξε καὶ ἧς προσ‐ έφερον τοῖς εἰδώλοις τιμῆς τὴν ὑπερβολήν· πρὸς γὰρ | |
| 10 | βουσὶ καὶ προβάτοις, καὶ τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγατέ‐ ρας κατέκαιον· καὶ ὅτι οὐ μόνον οὐδὲ ἐκεῖθεν ἐδρέποντο κέρδος, ἀλλὰ πρὸς τῇ τῶν ψυχῶν ἀπωλείᾳ καὶ τὴν αἰσχύνην ἐτρύγων· τοῦτο γὰρ διὰ τῶν ἐπ‐ αγομένων φησί· | |
| 15 | κεʹ. Ἐκοιμήθημεν ἐν τῇ αἰσχύνῃ ἡμῶν, καὶ ἐπεκάλυψεν ἡμᾶς ἡ ἀτιμία ἡμῶν· διότι ἐναν‐ τίον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἡμάρτομεν ἡμεῖς καὶ οἱ πατέρες ἡμῶν, ἀπὸ νεότητος ἡμῶν, καὶ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης, καὶ οὐκ ἠκούσαμεν τῆς φωνῆς | |
| 20 | Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Καὶ ὁ θεῖος Ἀπόστολος τῆς ἁμαρτίας καρπὸν τὴν αἰσχύνην εἶναί φησι· λέγει δὲ οὕτως· «Τίνα οὖν καρπὸν εἴχετε τότε ἐφ’ οἷς νῦν ἐπαισχύνεσθε;» ΚΕΦΑΛ. Δʹ. | |
| 25 | Οὕτω διδάξας αὐτοὺς δεηθῆναι, ὑπισχνεῖται καὶ αὐτοῖς ἀπόλαυσιν ἀγαθῶν, εἰ λάβοιεν λήθην τῶν εἰ‐ δώλων (αὐτὰ γὰρ καλεῖ βδελύγματα), καὶ εἰς τὸν ὄντα Θεὸν μεταθεῖεν τὸ σέβας· ὡς καὶ τοὺς ὅρκους μηκέτι κατ’ εἰδώλων, ἀλλὰ κατ’ αὐτοῦ ποιεῖσθαι, | |
| 30 | ἀληθεύοντας καὶ οὐ ψευδομένους. Τοῦτο γὰρ λέγει· βʹ. Ἐὰν ὀμόσῃς, Ζῇ Κύριος, μετὰ ἀληθείας, ἐν κρίσει καὶ ἐν δικαιοσύνῃ. Ἐν δὲ τοῖς ἱεροῖς Εὐαγγελίοις τὰ τούτων νενομοθέτηκε τελειότερα· «Ἐῤῥέθη γὰρ, φησὶ, τοῖς ἀρχαίοις, Οὐκ ἐπιορκή‐ | |
| 35 | σεις, ἀποδώσεις δὲ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, μὴ ὀμόσαι ὅλως.» Ἰουδαίοις δὲ, ὡς ἀσθε‐ νῶς διακειμένοις, παρακελεύεται κατ’ αὐτοῦ ὀμνύναι, ἵνα τῇ τοῦ ὅρκου συνηθείᾳ αὐτὸν μόνον προσκυνεῖν διδαχθῶσιν· ἐπαγγέλλεται δὲ, τούτων γινομένων, ὡς | |
| 40 | εὐλογήσουσιν ἐν αὐτῷ ἔθνη, καὶ ἐν αὐτῷ αἰνέσουσι τῷ Θεῷ ἐν Ἱερουσαλήμ· τούτων γὰρ εὐσεβούντων, πολλοὶ τῶν πλησιοχώρων μετεμάνθανον τὴν εὐσέβειαν. Ἐντεῦθεν ἀπὸ τοῦ Ἰσραὴλ ἐπὶ τὸν Ἰούδα μεταφέρει τὸν λόγον, καί φησι· | |
| 45 | γʹ. Νεώσατε ἑαυτοῖς νεώματα, καὶ μὴ σπεί‐ ρητε ἐπ’ ἀκάνθαις. Γεωργήσατε, φησὶ, τὰς ὑμετέ‐ ρας ψυχάς· πρόῤῥιζον ἀνασπάσατε τῶν εἰδώλων τὴν μνήμην. Ταῦτα γὰρ ἀκάνθας καλεῖ. δʹ. Περιτμήθητε τῷ Θεῷ ὑμῶν. Εἶτα διδάσκει | |
81.525(50) | ὁποία τοῦ Θεοῦ ἡ περιτομή. «Καὶ περιτέμνεσθε | |
81.528 | τὴν ἀκροβυστίαν τῆς καρδίας ὑμῶν, ἄνδρες Ἰούδα, καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ.» Σαφῶς ἐδίδαξεν ὡς ἡ φαινομένη περιτομὴ τύπος τῆς κεκρυμμένης, καὶ ὅτι τῆς ἔνδον οὔσης περιττὴ ἡ τοῦ σώματος. | |
| 5 | Ἐντεῦθεν ὁρμώμενος ὁ θεῖος Ἀπόστολος Ῥωμαίοις γέγραφεν· «Οὐ γὰρ ὁ ἐν τῷ φανερῷ Ἰουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ, ἐν σαρκὶ, περιτομὴ, ἀλλ’ ἐν τῷ κρυπτῷ Ἰουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύ‐ ματι, οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων, | |
| 10 | ἀλλ’ ἐκ τοῦ Θεοῦ.» Ἤκουσε γὰρ τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· «Περιτμήθητε τῷ Θεῷ ὑμῶν, καὶ περιτέμνεσθε τὴν ἀκροβυστίαν τῆς καρδίας ὑμῶν, ἄνδρες Ἰούδα, καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ· μή‐ ποτε ἐξέλθῃ ὡς πῦρ ὁ θυμός μου, καὶ ἐκκαυθήσε‐ | |
| 15 | ται, καὶ οὐκ ἔσται ὁ σβέσων ἀπὸ προσώπου πονηρίας ἐπιτηδευμάτων ὑμῶν.» Ὑμεῖς γὰρ μόνοι δύνασθε σβέσαι μεταμελούμενοι· ὑμῶν δὲ μεταμελείᾳ μὴ κεχρημένων, οὐδεὶς ἱκανὸς ἀπαλλάξαι τῆς τιμωρίας. Δεδιττόμενος δὲ αὐτοὺς παρακελεύεται εἰπεῖν τῇ | |
| 20 | Ἱερουσαλὴμ, καὶ πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ φυλῇ, ὥστε σαλ‐ πίσαι, καὶ σημᾶναι πᾶσι τῶν πολεμίων τὴν προσ‐ βολὴν, ἵνα εἰς τὰς τετειχισμένας καταφύγωσι πόλεις, διαφερόντως δὲ εἰς Σιὼν, ὡς ὀχυρωτέραν· καὶ κατ‐ επείγει, λέγων· | |
| 25 | ϛʹ. Σπεύσατε, μὴ στῆτε, ὅτι κακὰ ἐγὼ ἐπάγω ἀπὸ βοῤῥᾶ, καὶ συντριβὴν μεγάλην. Λέγει δὲ ταῦτα παραβολικώτερον· καὶ καλεῖ λέοντα τὸν Να‐ βουχοδονόσορ, μάνδραν δὲ τὴν Βαβυλῶνα· ἐκεῖθεν δὲ τοῦτον ὁρμῶντα, καὶ τὰς πόλεις ἐμπρῆσαι, καὶ | |
| 30 | τὰς χώρας δῃῶσαι. ηʹ. Τούτου δὴ χάριν, περιζώσασθε σάκκους, καὶ κόπτεσθε, καὶ ὀλολύξατε, ὅτι οὐκ ἀπεστράφη ὁ θυμὸς τῆς ὀργῆς Κυρίου ἀφ’ ὑμῶν. Προλέγει δὲ καὶ τὴν τοῦ βασιλέως δειλίαν, τοῦ τε Ἰωακεὶμ, | |
| 35 | καὶ τοῦ Ἰεχωνίου μετ’ ἐκεῖνον, καὶ τελευταίου τοῦ Σεδεκίου. Προλέγει καὶ τῶν ἀρχόντων καὶ ἱερέων τὸ δέος. Καὶ μετὰ ταῦτα πρὸς τὸν Δεσπότην ὁ προφή‐ της φησί· ιʹ. Ἆρά γε ἀπατῶν ἠπάτησας τὸν λαὸν τοῦ | |
| 40 | Θεοῦ καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ, λέγων, Εἰρήνη ἔσται, καὶ ἰδοὺ ἥψατο ἡ μάχαιρα ἕως τῶν ψυχῶν αὐ‐ τῶν; Ταῦτα οὐκ ἀληθῶς ὁ προφήτης ἔφη, ἀλλ’ ἐπειδὴ οἱ ψευδοπροφῆται εἰρήνην ὑπισχνοῦντο, τὸν Θεὸν ταύτην ἐπαγγέλλεσθαι λέγοντες, τὴν ἐκείνων | |
| 45 | ἐλέγχων ψευδολογίαν, τούτοις τοῖς λόγοις ἐχρήσατο ιαʹ. Ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐροῦσι τῷ λαῷ τούτῳ, καὶ τῇ Ἱερουσαλὴμ, ὡς πνεῦμα πλανήσεως ἐν τῇ ἐρήμῳ, ὁδὸς τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μου οὐκ | |
| εἰς καθαρὸν, οὐδὲ εἰς ἅγιον. | ||
81.529 | ιβʹ. Πνεῦμα πληρώσεως ἀπὸ τούτων ἥξει μοι. Δι’ αὐτῆς, φησὶ, μαθήσονται τῆς πείρας, κατὰ τὸν καιρὸν τῶν συμφορῶν, ὡς πνεῦμα πλανή‐ σεως ἦν τὸ διὰ τῶν ψευδοπροφητῶν φθεγγόμενον, | |
| 5 | οὐ καθαρὸν, οὐδὲ ἅγιον, οὐδὲ πνεῦμα πληρώσεως, ἀντὶ τοῦ, οὐ συμπληρωτικὸν τῆς Τριάδος· ἀφ’ ὧν ἦλθέ μοι τὰ παρόντα κακά. «Νῦν δὲ ἐγὼ λαλήσω κρίματά μου πρὸς αὐτούς.» Τουτέστιν, Ἃς δικαίως αὐτοῖς ἐπάξω συμφοράς. Καὶ καταλέγει ταύτας, | |
| 10 | νεφέλῃ μὲν ἀπεικάζων καὶ καταιγίδι τὰ ἅρματα, ἀετοῖς δὲ τὴν τῶν ἵππων ὀξύτητα. Προλέγει καὶ τὸν ἐσόμενον θρῆνον· «Οὐαὶ ἡμῖν, ὅτι ταλαιπωροῦμεν.» Καὶ μετὰ ταῦτα συμβουλεύει τῇ μεταμελείᾳ τὴν σω‐ τηρίαν καρπώσασθαι. | |
| 15 | ιδʹ. Ἀπόπλυνε γὰρ, φησὶ, ἀπὸ κακίας τὴν καρ‐ δίαν σου, Ἱερουσαλὴμ, ἵνα σωθῇς· ἕως πότε ὑπάρχουσιν ἐν σοὶ διαλογισμοὶ πονηροί σου; Ἡ γὰρ τῶν λογισμῶν πονηρία τούτων σοι τῶν κακῶν γεγένηται πρόξενος. | |
| 20 | ιεʹ. Διότι φωνὴ ἀναγγέλλοντος ἐκ Δὰν ἥξει, καὶ ἀκουσθήσεται πόνος ἐξ ὄρους Ἐφραΐμ. Δὰν ἡ νῦν Πανεὰς ἐκαλεῖτο· αὕτη ἦν τῆς Ἰσραηλίτιδος γῆς, καὶ μαρτυρεῖ τῶν Βασιλειῶν ἡ ἱστορία· ἀπὸ Δὰν καὶ ἕως Βηρσαβεέ· ἀπὸ βοῤῥᾶ δὲ καὶ αὐτὴ, καὶ | |
| 25 | τὸ ὄρος τὸ Ἐφραῒμ τῆς Ἱερουσαλὴμ διάκειται· ἐκεῖθεν δὲ ὁ Βαβυλώνιος ἐποιήσατο τὴν πορείαν. Καὶ μάρτυς οὗτός τε ὁ προφήτης, καὶ τῶν Βασιλειῶν ἡ τετάρτη· λέγουσι δὲ ὡς τοὺς αἰχμαλώτους εἰς Ῥε‐ βλαθὰ τῆς Ἐμὰθ ἀπήγαγον οἱ τοῦ Ναβουχοδονό‐ | |
| 30 | σορ. Κώμη δέ ἐστιν ἡ Ῥεβλαθὰ τῆς νῦν καλουμέ‐ νης Ἐμέσης· ὡς εἶναι δῆλον, ὅτι Ἐμὰθ τὴν μεγάλην τὴν Ἔμεσαν λέγει· τὴν δὲ ἄλλην Ἐμὰθ, τὴν Ἐπιφάνειαν· οὕτω γὰρ καὶ μέχρι τοῦ παρόντος τῇ ἐπιχωρίῳ καλεῖται φωνῇ. Ἐπειδὴ τοίνυν ἐκεῖθεν | |
| 35 | τρέχοντες τὰ λυπηρὰ προσεμένοντο· ιϛʹ, ιζʹ. Ἰδοὺ συστροφαὶ ἔρχονται ἐκ γῆς μα‐ κρόθεν, καὶ ἔδωκαν ἐπὶ τὰς πόλεις Ἰούδα φωνὴν αὐτῶν. Ὡς φυλάσσοντες ἀγρὸν ἐγένοντο ἐπ’ αὐ‐ τὴν κυκλόθεν. Καθάπερ γὰρ, φησὶ, οἱ τὰ | |
| 40 | σπέρματα ἢ τὰς ἀμπέλους φυλάσσοντες, ἀκριβῶς | |
81.532 | ταῦτα φυλάττουσι, καὶ τοὺς ὁδίτας δι’ αὐτῶν παρ‐ ιέναι κωλύουσιν· οὕτως οὗτοι τὴν Ἱερουσαλὴμ πο‐ λιορκήσουσι, καὶ οὐδένα διαφυγεῖν συγχωρήσουσι. Διδάσκει δὲ καὶ ὁ προφήτης, καὶ τῶν Βασιλειῶν ἡ | |
| 5 | τετάρτη, ὡς καὶ τεῖχος περιῳκοδόμησαν κύκλῳ ἀπὸ τετραπόδων λίθων, ὥστε μηδένα διαδράναι τῶν ἐν‐ οικούντων. Ταῦτα δὲ πείσῃ, φησὶν, «Ὅτι ἐμοῦ ἠμέλησας, λέγει Κύριος.» ιηʹ. Αἱ ὁδοί σου καὶ τὰ ἐπιτηδεύματά σου | |
| 10 | ἐποίησάν σοι ταῦτα· αὕτη ἡ κακία σου, ὅτι πι‐ κρὰ, ὅτι ἥψατο ἕως τῆς καρδίας σου. Ἄξια ὧν ἐτόλμησας ὑπομενεῖς, καὶ θερίσεις ἃ ἔσπαρκας. Ταῦτα προειπὼν ὁ προφήτης ὑπὲρ ἐκείνων ὀδυνᾶται, καὶ ἀποδύρεται, καὶ λέγει τὴν κοιλίαν ἠλγηκέναι, καὶ τὰ | |
| 15 | τῆς καρδίας αἰσθητήρια· καὶ μιμεῖται μητέρα σπαρασσομένην ἐπὶ τέκνων ὀλέθρῳ. ιθʹ, κʹ. Μαιμάσσει γὰρ, φησὶν, ἡ ψυχή μου, σπα‐ ράσσεται ἡ καρδία μου, οὐ σιωπήσομαι· ὅτι φωνὴν σάλπιγγος ἤκουσεν ἡ ψυχή μου, κραυ‐ | |
| 20 | γὴν πολέμου. Καὶ ταλαιπωρίαν, καὶ συντριμ‐ μὸν ἐπικαλεῖται. Ταῦτα γὰρ ἡ σάλπιγξ σημαί‐ νει, ταῦτα προδηλοῖ τὰ κακά· λέγει δὲ καὶ τὴν γῆν ταλαιπωρῆσαι, καὶ τὴν σκηνὴν διαῤῥαγῆναι, καὶ τὰς δέῤῥεις διασπασθῆναι· διὰ δὲ τούτων τῆς πόλεως | |
| 25 | αἰνίττεται τὴν κατάλυσιν. Ἐξηγεῖται καὶ τῶν φευ‐ γόντων τὸ πλῆθος, καὶ ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ φησι· κβʹ. Διότι οἱ ἡγούμενοι τοῦ λαοῦ μου ἐμὲ οὐκ ᾔδεισαν, οἱ υἱοὶ ἄφρονές εἰσι, καὶ οὐ συνετοί. Καὶ ἵνα μὴ νομισθῶσιν ἄξιοι εἶναι συγγνώμης ὡς | |
| 30 | ἄφρονες, εὐθὺς ἐπήγαγεν· «Σοφοί εἰσι τοῦ κακο‐ ποιῆσαι, τὸ δὲ καλῶς ποιῆσαι οὐκ ἔγνωσαν.» Τοῦτο γὰρ δὴ τὸ παγχάλεπον, ὅτι εἰς οὐδὲν ἐχρήσαντο τῇ φρονήσει, καθάπερ οἱ μέθυσοι τῷ οἴνῳ, καὶ τῷ σι‐ δήρῳ οἱ ἀνδροφόνοι. | |
| 35 | κγʹ—κεʹ. Ἐπέβλεψα εἰς τὴν γῆν, καὶ ἰδοὺ οὐ‐ δέν· καὶ εἰς τὸν οὐρανὸν, καὶ οὐκ ἦν τὰ φῶτα αὐτοῦ. Εἶδον τὰ ὄρη, καὶ ἰδοὺ ἦν τρέμοντα· καὶ πάντας τοὺς βουνοὺς ταρασσομένους. Ἐπ‐ έβλεψα, καὶ ἰδοὺ οὐχ ὑπῆρχεν ἄνθρωπος, καὶ | |
| 40 | πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ἐπτοεῖτο. Ταῦτα πάσχειν εἰώθασιν οἱ συμφοραῖς περιπίπτοντες· οὔτε γὰρ τὸ φῶς αὐτοῖς φῶς εἶναι δοκεῖ, οὔτε ἡ ἡμέρα ἡμέρα, οὔτε τὰ ἡδέα ἡδέα. Πάντα εἰς τοὐναντίον αὐτοῖς μεταβέβληται. | |
| 45 | κϛʹ. Εἶδον, καὶ ἰδοὺ ὁ Κάρμηλος ἔρημος, καὶ | |
81.533 | πᾶσαι αἱ πόλεις ἐμπεπρησμέναι πυρὶ ἀπὸ προσ‐ ώπου Κυρίου, καὶ ἀπὸ προσώπου τῆς ὀργῆς αὐτοῦ ἠφανίσθησαν. Εἰκὸς μὲν καὶ αὐτὸν δῃωθῆ‐ ναι τὸν Κάρμηλον, ἐν τῇ τῶν πολεμίων ἐφόδῳ· ἐγὼ δὲ | |
| 5 | οἶμαι Κάρμηλον ἐνταῦθα τροπικῶς τὴν Ἱερουσαλὴμ ὀνομάζεσθαι, διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἐνοικούντων. κζʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Ἔρημος ἔσται πᾶσα ἡ γῆ· συντέλειαν δὲ οὐ μὴ ποιήσω. Πᾶσαν τὴν γῆν τὴν Παλαιστίνην λέγει· ὑπισχνεῖται δὲ τὴν | |
| 10 | ἀνάκλησιν. Εἶτα παρακελεύεται· κηʹ. Ἐπὶ τούτοις πενθείτω ἡ γῆ, συσκοτα‐ σάτω ὁ οὐρανὸς ἄνωθεν, διότι ἐλάλησα. Συν‐ ᾴδει γὰρ ἡ κτίσις τῷ Ποιητῇ. «Παρατέταγμαι, καὶ οὐ μετανοήσω.» Τὸ, «Οὐ μετανοήσω,» ἀνθρωπίνως | |
| 15 | τέθεικεν· ἀπαθὲς γὰρ τὸ Θεῖον· ἀντὶ τοῦ, Ἐδοκίμασα τιμωρήσασθαι. «Ὥρμησα, καὶ οὐκ ἀποστρέψω ἀπ’ αὐτῆς,» τουτέστι, τῆς ὁρμῆς. Διδάσκει δὲ τίς αὕτη· ὅτι διὰ τὸ δέος τῶν τε ἱππέων καὶ τοξο‐ τῶν εἰς φυγὴν ἐτρέποντο πάντες, καὶ οἱ μὲν εἰς τὰ | |
| 20 | ὄρη, οἱ δὲ εἰς τὰ ἄλση θαῤῥεῖν ἐπειράθησαν· πολ‐ λοὶ δὲ καὶ τὰς πόλεις καταλιπόντες, τὰς τῶν ὀρῶν κατέλαβον κορυφάς. Εἶτα πρὸς τὴν Ἱερουσαλήμ· λʹ. Καὶ σὺ, ἡ ταλαίπωρος, τί ποιήσεις; Ἀντὶ τοῦ, Ποῦ φεύξῃ; ποῖον καταλήψῃ τόπον; «Ἐὰν | |
| 25 | περιβάλῃ κόκκινον, καὶ κοσμήσῃ κόσμῳ χρυσῷ· καὶ ἐὰν χρίσῃ στίβῃ τοὺς ὀφθαλμούς σου, εἰς μά‐ την ἐγένετο ὁ ὡραϊσμός σου· ἀπώσαντό σε οἱ ἐρασταί σου· τὴν ψυχήν σου ζητοῦσιν.» Εἰώθεισαν ἐν ταῖς τῶν δαιμόνων ἑορταῖς καλλωπίζεσθαι· ἐκείνου αὐ‐ | |
| 30 | τοὺς ἀναμιμνήσκει τοῦ κόσμου, καὶ διδάσκει ὡς ἀκερδῆ πάντα ἐκεῖνα καὶ ἐπιζήμια. Οὐδεμιᾶς γὰρ παρὰ τῶν δαιμόνων ἀπελαύσαντο συμμαχίας, μᾶλ‐ λον δὲ τούτων αὐτοῖς τῶν κακῶν γεγένηνται πρόξενοι. λαʹ. Ὅτι φωνὴν ὡς ὠδινούσης ἤκουσα· τοὺς | |
| 35 | στεναγμούς σου, ὡς πρωτοτοκούσης. Παρέστησε διὰ τῆς εἰκόνος τῆς ὀδύνης τὸ μέτρον. «Οἴ μοι, ὅτι ἐκλείπει ἡ ψυχή μου ἐπὶ τοῖς ἀνῃρημένοις.» Νό‐ μον θεῖον πληροῖ, «Κλαίειν μετὰ κλαιόντων,» καὶ τοῖς τιμωρουμένοις συνοδυνώμενος. Ἡμεῖς δὲ ἐνταῦθα | |
| 40 | διαναπαύσαντες, παρακαλοῦμεν τοὺς ἐντευξομένους τῇ βίβλῳ, φυγεῖν μὲν τὴν τῶν δαιμόνων ἀπάτην, διὰ πάντων δὲ τὸν Θεὸν θεραπεῦσαι. Οὕτω γὰρ δυ‐ νησόμεθα, καὶ κατὰ τὸν παρόντα βίον τῆς παρ’ αὐτοῦ προνοίας ἀπολαῦσαι, καὶ τῶν μελλόντων ἐπιτυχεῖν | |
| 45 | ἀγαθῶν· χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι δόξα, τιμὴ, καὶ κράτος, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ | |
| εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | ||
81.536(1t) | ΤΟΜΟΣ Β. | |
| 3 | ΚΕΦΑΛ. Εʹ. αʹ. Περιδράμετε ἐν ταῖς ὁδοῖς Ἱερουσαλὴμ, | |
| 5 | καὶ ἴδετε, καὶ γνῶτε, καὶ ζητήσατε ἐν ταῖς πλα‐ τείαις αὐτῆς, ἐὰν εὕρητε ἄνδρα ἐν αὐτῇ· ἐὰν εὑρεθῇ τις ποιῶν κρῖμα, καὶ ζητῶν τὴν πίστιν· καὶ ἵλεως ἔσομαι αὐτῇ, λέγει Κύριος. Ἀνυπέρ‐ βλητος καὶ ἡ ἐκείνων ἀσέβεια, καὶ ἡ τοῦ Δεσπότου | |
| 10 | φιλανθρωπία· οἱ μὲν γὰρ ὁμοθυμαδὸν εἰς παρα‐ νομίαν· ὁ δὲ καὶ δι’ ἑνὸς κατὰ νόμον πολιτευομένου συγγνώμην ἅπασιν ἐπαγγέλλεται· τὸ μέντοι, «Ἴδετε, καὶ γνῶτε, καὶ ζητήσατε,» ἀντὶ τοῦ, Μετὰ πάσης ἀκριβείας ἐρευνήσατε. | |
| 15 | βʹ. Ζῇ Κύριος, λέγουσιν, ὅμως δὲ ἐπὶ ψεύ‐ δεσιν ὀμνύουσιν. Οὐδὲ γὰρ ἐν τοῖς πρόσθεν εἰρη‐ μένοις μεταθεῖναι τὸν ὅρκον εἰς αὐτὸν ἁπλῶς παρηγγύησεν, ἀλλὰ μετὰ ἀληθείας ὀμόσαι. Εἶτα ὁ προφήτης· | |
| 20 | γʹ. Καὶ οἱ ὀφθαλμοί σου εἰς πίστιν. Τουτέστι, Μαρτυρεῖς οἷς λέγω. Ἐφορᾷς γὰρ πάντα. «Ἐμαστί‐ γωσας αὐτοὺς, καὶ οὐκ ἐπόνεσαν· συνετέλεσας αὐ‐ τοὺς, καὶ οὐκ ἠθέλησαν δέξασθαι παιδείαν.» Τὸ μὲν πρότερον τὴν σύμμετρον παιδείαν δηλοῖ· τὸ δὲ, «συν‐ | |
| 25 | ετέλεσας,» τὴν ἐπιτεταμένην· ἀλλ’ ὅμως οὐδὲν αὐ‐ τοὺς ὤνησε διὰ τὴν ἀτεράμονα γνώμην· τοῦτο γὰρ ἐν τοῖς ἑξῆς λέγει· «Ἐστερέωσαν τὸ πρόσωπον αὑ‐ τῶν ὑπὲρ πέτραν, καὶ οὐκ ἠθέλησαν ἐπιστραφῆναι.» Τὴν ἀναίδειαν αὐτῶν, καὶ ἀπείθειαν διὰ τούτων | |
| 30 | δηλοῖ. δʹ, εʹ. Καὶ ἐγὼ εἶπον· Ἴσως πτωχοί εἰσι, διότι οὐκ ἠδυνήθησαν, καὶ οὐκ ἔγνωσαν ὁδὸν Κυρίου, καὶ κρίσιν Θεοῦ αὑτῶν. Πορεύσομαι πρὸς τοὺς ἁδροὺς, καὶ λαλήσω αὐτοῖς· ὅτι αὐτοὶ ἔγνωσαν | |
| 35 | ὁδὸν Κυρίου, καὶ κρίσιν Θεοῦ. Ἁδροὺς ἐκάλεσε τοὺς ἱερέας καὶ τοὺς νομοδιδασκάλους· πτωχοὺς δὲ τοὺς ἄλλους, ὡς τῆς θείας γνώσεως τὸν πλοῦτον οὐ κεκτημένους· ἀμφοτέρων μέντοι παρανομίαν κατ‐ ηγορεῖ· τοῦτο γὰρ ἐπάγει· «Καὶ ἰδοὺ ὁμοθυμαδὸν | |
| 40 | συνέτριψαν ζυγὸν, διέῤῥηξαν δεσμούς.» Ταῦτα οὐχ ἁπλῶς εἴρηκεν ὁ προφήτης· ἀλλ’ ἐπειδὴ ὑπέσχετο ὁ Δεσπότης φιλανθρωπίαν, ἕνα γοῦν εἰ εὕρῃ ποιοῦντα κρῖμα, καὶ ζητοῦντα πίστιν, διδάσκει ὡς ἐπεζήτησε μὲν, ὡς προσετάχθη, πάντας δὲ εὗρε συντρίψαντας | |
| 45 | τὸν τοῦ νόμου ζυγόν. ϛʹ. Διὰ τοῦτο ἔπαισεν αὐτοὺς λέων ἐκ τοῦ δρυ‐ | |
| μοῦ, καὶ λύκος ἕως τῶν οἰκιῶν ὠλόθρευσεν αὐ‐ | ||
81.537 | τοὺς, καὶ πάρδαλις ἐγρηγόρησεν ἐπὶ τὰς πόλεις αὐτῶν. Λέοντα τὸν Ναβουχοδονόσορ καλεῖ, λύκον δὲ, ὡς οἶμαι, Ναβουζαρδᾶν τὸν ἀρχιμάγειρον· ὃς ὕστε‐ ρον ἀποσταλεὶς, καὶ τὴν πόλιν ἐνέπρησε, καὶ τὸν | |
| 5 | θεῖον νεὼν καὶ τοὺς ὑπολειφθέντας ἐξηνδραπόδισε· πάρδαλιν δὲ ἡγοῦμαι Ἀντίοχον καλεῖσθαι τὸν Ἐπι‐ φανῆ· καὶ γὰρ ὁ θεῖος Δανιὴλ τὴν Μακεδονικὴν βα‐ σιλείαν παρδάλει εἶδεν ἀπεικασμένην· ὑπὸ τούτων, φησὶν, ἁπάντων ἐθηρεύθης διὰ τὴν περὶ τὰ εἴδωλα | |
| 10 | πλάνην. Εἶτα δικαστικῶς· ζʹ. Ποίᾳ τούτων ἵλεως γένωμαί σοι; Λέγει δὲ καὶ τῆς παρανομίας τὰ εἴδη. Οὐ γὰρ μόνον, φη‐ σὶν, ὑμεῖς, καὶ οἱ ὑμέτεροι παῖδες ὄμνυνται κατὰ τῶν οὐκ ὄντων θεῶν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ὁρκίζετε· | |
| 15 | ἐγὼ δὲ ὑμῖν ἀφθονίαν ἀγαθῶν ἐδωρούμην. Τοῦτο γὰρ λέγει, «Καὶ ἐχόρτασα αὐτούς.» Πρὸς δὲ τούτοις καὶ ἀλλοτρίους διορύττετε γάμους, ὡς τὴν λαγνείαν ὑμῶν ἵπποις θηλυμανέσιν ἀπεικάζεσθαι. Εἶτα συλλογιστι‐ κῶς· | |
| 20 | θʹ. Μὴ ἐπὶ τούτοις οὐκ ἐπισκέψομαι; λέγει Κύριος· ἢ ἐν ἔθνει τῷ τοιούτῳ οὐκ ἐκδικήσει ἡ ψυχή μου; Ταῦτά με, φησὶ, παριδεῖν δυνατόν; Καὶ πῶς οἷόν τε παραφθεῖραι τοῦ δικαίου τὴν ψῆφον; Οὗ δὴ χάριν, ταύτην ἐκφέρει, καὶ κελεύει καὶ τὰ | |
| 25 | τείχη καταλῦσαι, καὶ κατασκάψαι τοὺς προμαχῶνας· κεράννυσι δὲ τὸ δίκαιον ἀγαθότητι. ιʹ. Συντέλειαν γὰρ, φησὶ, μὴ ποιήσετε· ὑπο‐ λείπεσθε τὰ ὑποστηρίγματα αὐτῆς, ὅτι τοῦ Κυρίου ἐστίν. Αἰνίττεται δὲ διὰ τούτων τὴν ἀνά‐ | |
| 30 | κλησιν, καὶ τὴν δευτέραν οἰκοδομίαν. Προλέγει δὲ τῶν λυπηρῶν τὴν αἰτίαν ὅτι παρανομοῦντες καὶ ἀχάριστοι περὶ τὸν εὐεργέτην γιγνόμενοι ἐθρα‐ σύνοντο, καὶ κρείττους ἔσεσθαι τῶν λυπηρῶν ὑπ‐ ελάμβανον. | |
| 35 | ιβʹ. Οὐχ ἥξει γὰρ, φησὶν, ἐφ’ ἡμᾶς κακὰ, καὶ μάχαιραν καὶ λιμὸν οὐκ ὀψόμεθα. Αἴτιοι γὰρ τούτων ἦσαν οἱ ψευδοπροφῆται· τούτων γὰρ ἐν τοῖς ἐπαγομένοις κατηγορεῖ. ιγʹ. Οἱ προφῆται ὑμῶν ἦσαν εἰς ἄνεμον· καὶ | |
| 40 | λόγος Κυρίου οὐχ ὑπῆρχεν αὐτοῖς. Τὸ δὲ «εἰς ἄνεμον» τὸ μάταιον καὶ ψευδὲς τῶν λεγομένων δη‐ λοῖ· οὐ γὰρ τοῦ θείου μετέλαχον Πνεύματος. Οὗ δὴ χάριν πρὸς τὸν προφήτην φησὶν, ὅτι Ὁ λόγος, ὃν διὰ τῆς σῆς φθέγγομαι γλώττης, πυρὸς αὐτοὺς δίκην κατανα‐ | |
| 45 | λώσει· ὑποδείκνυσι δὲ καὶ τῆς τιμωρίας τὸν τρόπον ιεʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐφ’ ὑμᾶς ἔθνος πόῤῥωθεν, οἶκος Ἰσραὴλ, λέγει Κύριος, ἔθνος ἀρχαῖόν ἐστι. Τοὺς Ἀσσυρίους λέγει· ἔθνος δὲ αὐτοὺς ἀρ‐ χαῖον καλεῖ, ἐπειδήπερ ἡ τούτων βασιλεία πασῶν | |
81.537(50) | ἐστι πρεσβυτάτη· Νεμβρὼθ γὰρ μετὰ τὸν κατα‐ κλυσμὸν πρῶτος αὐτῶν ἐβασίλευσεν. Εἶτα λέγει καὶ τῆς φωνῆς τὸ ἀλλόγλωττον. Καὶ τὴν φαρέτραν | |
| ἀπεικάζει τάφῳ ἀνεῳγμένῳ, διὰ τὸ θανατηφόρον | ||
81.540 | τῶν βελῶν, καὶ τῆς τοξείας τὸ εὔστοχον. Λέγει δὲ καὶ τῆς γῆς τὴν δῄωσιν, καὶ τῶν οἰκιῶν τὴν πόρθη‐ σιν, καὶ τὴν τῶν ἀνθρώπων σφαγήν. Προλέγει μέν‐ τοι καὶ τὴν τῶν πολεμίων κατάλυσιν, καὶ τὴν τού‐ | |
| 5 | των ἀνάκλησιν. ιηʹ. Οὐ γὰρ μὴ ποιήσω, φησὶν, ὑμᾶς εἰς συν‐ τέλειαν. Καὶ ἐπειδὴ ἀναλγησίαν ἐνόσουν, καὶ τὰς οἰκείας οὐχ ἑώρων παρανομίας, ἀλλ’ ἔλεγον· ιθʹ. Ἕνεκα τίνος ἐποίησεν ἡμῖν Κύριος ὁ | |
| 10 | Θεὸς ἡμῶν πάντα ταῦτα; κελεύει τῷ προφήτῃ πρὸς αὐτοὺς εἰπεῖν, «Ἀνθ’ ὧν ἐγκατελίπετέ με, καὶ ἐδουλεύσατε θεοῖς ἑτέροις ἐν τῇ γῇ ὑμῶν, οὕ‐ τως δουλεύσετε ἀλλοτρίοις ἐν γῇ οὐχ ὑμῶν.» Δικαία δὲ τῆς τιμωρίας ἡ ψῆφος. Ἐπειδὴ, φησὶ, τὴν ἐμὴν | |
| 15 | ἠρνήθητε βασιλείαν, ἑτέροις ὑμᾶς παραδώσω δε‐ σπόταις. Ταῦτα αὐτοὺς σπουδαίως ἀκοῦσαι κελεύει, καὶ μωροὺς, καὶ ἀσυνέτους καλεῖ, ἐπειδὴ τοῖς τοῦ σώ‐ ματος αἰσθητηρίοις οὐκ εἰς δέον ἐκέχρηντο. «Ὀφθαλ‐ μοὶ γὰρ αὐτοῖς, φησὶ, καὶ οὐ βλέπουσιν· ὦτα αὐ‐ | |
| 20 | τοῖς, καὶ οὐκ ἀκούουσι.» Δείκνυσι καὶ αὐτοὺς καὶ ἀψύχων ἀλογωτέρους. Ἡ μὲν γὰρ θάλαττα, φησὶ, φυλάττει τοὺς ὅρους· ἔθηκα δὲ αὐτῇ ὅρους, οὐκ ἀδαμάντινον τεῖχος, ἀλλὰ ψάμμον εὐτελεστάτην· ἀλλ’ ὅμως κυκωμένη καὶ ταρασσομένη οὐχ ὑπερβαί‐ | |
| 25 | νει τοὺς ὅρους, ἀλλὰ τούτοις πελάζουσα εἰς τοὐπίσω χωρεῖ· οὗτοι δὲ λόγῳ τιμηθέντες, τὴν ἀλογίαν ἠγά‐ πησαν. κγʹ. Τῷ γὰρ τούτῳ λαῷ, φησὶ, ἐγενήθη καρδία ἀνήκοος καὶ ἀπειθής. Οὐ γὰρ αἰσθάνονται τῶν ὑπ’ | |
| 30 | ἐμοῦ χορηγηθέντων ἀγαθῶν· ὑετὸν μὲν γὰρ αὐτοῖς πρώϊμον καὶ ὄψιμον διηνεκῶς παρέχω. Ἔπειτα δὲ καὶ τῶν ἀπὸ γῆς καρπῶν ἀπολαύουσι. Τοῦτο γὰρ εἶπε, «Κατὰ καιρὸν πληρώσεως προστάγματα θερισμοῦ.» Οἷον γάρ τινι προστάγματι τῷ βουλή‐ | |
| 35 | ματι κέχρηται· καὶ πλήρεις τοὺς ἀπὸ γῆς δωρεῖται καρπούς. Ἀλλ’ ὅμως παρανομοῦντας ὑμᾶς ὁρῶν, καὶ τούτων ἐστέρησα τῶν ἀγαθῶν. κϛʹ, κζʹ. Εὑρέθησαν γὰρ ἐν τῷ λαῷ μου ἀσεβεῖς, καὶ παγίδας ἔστησαν διαφθεῖραι ἄνδρας, καὶ | |
| 40 | συνελάμβανον. Ὡς παγὶς ἐφισταμένη πλήρης πετεινῶν, οὕτως οἱ οἶκοι αὐτῶν πλήρεις δόλου. Τὰς λαθραίας αὐτῶν ἐπιβουλὰς διὰ τούτων δεδήλωκε. Λέγει δὲ καὶ τὸν ἐκ τῆς ἀδικίας ἐγγιγνόμενον πλοῦ‐ τον, καὶ τὴν ἐκ τοῦ πλούτου προσγιγνομένην ἀλαζο‐ | |
| 45 | νείαν, καὶ τὸν παράνομον βίον, καὶ τὴν κατὰ τῶν ὀρφανῶν καὶ χηρῶν ἀδικίαν. Καὶ μετὰ ταῦτα ἐπ‐ άγει· κθʹ. Μὴ ἐπὶ τούτοις οὐκ ἐπισκέψομαι, ἢ ἐν ἔθνει τῷ τοιούτῳ οὐκ ἐκδικιεῖ ἡ ψυχή μου; | |
81.540(50) | Ἀλλότριον, φησὶ, τῆς ἐμῆς δικαιοκρισίας, ἡ τῶν | |
| τοιούτων ὑπεροψία. | ||
81.541 | λʹ. Ἔκστασις δὲ, καὶ φρικτὰ ἐγενήθη ἐπὶ τῆς γῆς. Ὅταν παρ’ ἐλπίδα πᾶσαν παρανόμως τι γινό‐ μενον ἴδωμεν, ταῦτα λέγειν εἰώθαμεν· Ἐξέστην ἐπὶ τῷδε ἔφριξα τόδε ἀκούσας. Εἶτα λέγει τὰ τούτων | |
| 5 | αἴτια. λαʹ. Οἱ προφῆται ὑμῶν προφητεύουσιν ἄδικα· τουτέστι, ψευδῆ. «Καὶ οἱ ἱερεῖς ἐπεκρότησαν ταῖς χερσὶν αὑτῶν.» Συγκαταθέσεως τοῦτο σημεῖον. «Καὶ ὁ λαός μου ἠγάπησεν οὕτως.» Τὴν κακὴν | |
| 10 | ἁπάντων ὑπέδειξε συμφωνίαν. «Καὶ τί ποιήσετε μετὰ ταῦτα;» Ἀντὶ τοῦ, τῆς τιμωρίας ἐπιφερο‐ μένης· δηλοῖ δὲ ταύτην διὰ τῶν ἑξῆς ΚΕΦΑΛ. ϛʹ. Παρακελεύεται γὰρ τὸν τῆς Βενιαμίτιδος φυλῆς· | |
| 15 | συνῆπτο δὲ αὕτη τῇ τοῦ Ἰούδα, σημᾶναι τῇ σάλ‐ πιγγι, καὶ εἰς παράταξιν ἑτοίμους γενέσθαι, ὡς τῶν ἀπὸ βοῤῥᾶ πολεμίων κατὰ τῆς Ἱερουσαλὴμ ὁρμών‐ των. Ὡραίαν γὰρ καὶ τρυφερὰν αὐτὴν καλεῖ· ὡραίαν μὲν, διὰ τὸ κάλλος τῶν οἰκημάτων· τρυφε‐ | |
| 20 | ρὰν δὲ, διὰ τὸ ἁβροδίαιτον τῶν ἐνοικούντων ἐν αὐ‐ τῇ. γʹ. Ἥξουσι ποιμένες καὶ τὰ ποίμνια αὐτῶν, καὶ πήξουσιν ἐπ’ αὐτὴν σκηνὰς, καὶ ποιμανοῦ‐ σιν ἕκαστος τῇ χειρὶ αὑτοῦ τὴν ἀγέλην αὑτοῦ. | |
| 25 | Ποιμένας τοὺς βασιλέας καλεῖ, τοὺς μετὰ τοῦ Να‐ βουχοδονόσορ ἐπιστρατεύσαντας· ἀγέλας δὲ καὶ ποίμνας, τὰς στρατιὰς τὰς ὑπὸ τούτους τελούσας· τὴν δὲ τῆς πόλεως πολιορκίαν διὰ τούτων δεδήλωκεν. Εἶτα λέγει καὶ τὰς ἐν μεσημβρίᾳ παρατάξεις, καὶ | |
| 30 | τὰς ἑσπερινὰς ἐφόδους, καὶ τὰς νυκτερινὰς προσβο‐ λὰς, καὶ ὡς δρυμὸν ἄκαρπον ἐκκόψαι παρακελεύεται· ὅλη γάρ ἐστι ψευδὴς κατὰ δυναστείαν αὑτῆς· συμβαίνει δὲ ταῦτα καὶ τοῖς πρόσθεν εἰρημένοις. ζʹ. Ὡς ψύχει λάκκος ὕδωρ αὑτοῦ, οὕτω ψύ‐ | |
| 35 | χει κακίαν αὑτῆς. Ἔδει τὴν τῷ Θεῷ ἀνακειμένην πόλιν, καὶ τοὺς παρανομίᾳ συζῶντας ὑποδεχομένην, εὐνομίαν διδάσκειν· νῦν δὲ τοὐναντίον ἐγκαλεῖται, ὅτι αὕτη διδάσκαλος ἀσεβείας ἐγένετο· καὶ καθά‐ περ ὁ λάκκος εἰς ψυχρὰν ποιότητα μεταβάλλει τὸ | |
| 40 | ὕδωρ· οὕτως εἰς πονηρίαν αὕτη τοὺς πρὸς αὐτὴν παραγινομένους μετέβαλε· τὴν μέντοι πόλιν, οὐ τὰς οἰκοδομὰς, ἀλλὰ τοὺς ἐνοικοῦντας καλεῖ. «Ἀσέβεια καὶ ταλαιπωρία ἀκουσθήσεται ἐν αὐτῇ ἐπὶ προσ‐ ώπου μου διαπαντός.» Οὐδὲ τὴν ἐμὴν ἐνοίκησιν ἐδε‐ | |
| 45 | δίεισαν, ἀλλ’ ὁρῶντός μου πᾶσαν ἐτόλμων ἀσέβειαν. Εἶτα παραίνεσιν εἰσάγει καὶ συμβουλήν. Ἐν πόνῳ καὶ μάστιγι (ηʹ) παιδεύθητι, | |
| Ἱερουσαλὴμ, μήποτε ἀποστῇ ἡ ψυχή μου ἀπὸ | ||
81.544 | σοῦ, καὶ ποιήσω σε ἄβατον γῆν, ἥτις οὐ κατοικη‐ θήσεται. Τὴν ἄῤῥητον τοῦ Δεσπότου φιλανθρωπίαν καὶ ταῦτα δηλοῖ· ἀπειλῶν γὰρ αὐτῇ τὰ σκυθρωπὰ, ὑπισχνεῖται μεταβαλλομένῃ τὴν τούτων ἀπαλλαγήν. | |
| 5 | Ἐπειδὴ δὲ τὴν εἰσήγησιν οὐκ ἐδέχοντο, τρυγητὰς μὲν καλεῖ τοὺς πολεμίους· ἐντέλλεται δὲ αὐτοῖς ἅπαντας αὐτοὺς συναγαγεῖν, ὡς ἀμπέλου καρπὸν, καὶ τὴν αἰτίαν διδάσκει. ιʹ. Πρὸς τίνα λαλήσω, καὶ διαμαρτύρωμαι, | |
| 10 | καὶ ἀκούσεται; Ἰδοὺ ἀπερίτμητα τὰ ὦτα αὐτῶν, καὶ οὐ δύνανται ἀκούειν. Ἰδοὺ τὸ ῥῆμα Κυρίου ἐγένετο αὐτοῖς εἰς ὀνειδισμόν· οὐ μὴ βουληθῶσιν αὐτὸ ἀκοῦσαι. Ἀπερίτμητα ὦτα καλεῖ τὰ ἀδιακρίτως πάντα δεχόμενα. Τοιοῦτοι ἦσαν | |
| 15 | καὶ οὗτοι· τὰ παρὰ τῶν ψευδοπροφητῶν προσφερό‐ μενα τερπνὰ ὄντα ῥᾳδίως δεχόμενοι, τοῖς θείοις λόγοις προσέχειν οὐκ ἤθελον, ἀλλ’ ἐκωμῴδουν καὶ δι‐ εχλεύαζον τοὺς προφήτας. Εἶτα διδάσκει τὴν τῆς μακροθυμίας ὑπερβολήν. | |
| 20 | ιαʹ. Τὸν θυμόν μου ἐπλήρωσα, καὶ ἐπέσχον, καὶ οὐ συνετέλεσα αὐτούς. Ἀντὶ τοῦ, Ὥρμησα κολάσαι, καὶ οἴκτου πάλιν αὐτοὺς ἠξίωσα καὶ φει‐ δοῦς. Ἀπειλεῖ δὲ κοινὴν καὶ νέοις καὶ πρεσβύταις, καὶ ἀνδράσι καὶ γυναιξὶ τιμωρίαν ἐπάξειν, ἐπειδὴ | |
| 25 | κοινῇ πάντες τὴν παρανομίαν ἠγάπησαν, καὶ οἱ τῆς ἱερωσύνης ἠξιωμένοι, μετὰ τῶν τὰ ψευδῆ προαγο‐ ρεύειν τολμώντων. Λέγει δὲ καὶ τὰ ὑπὸ τούτων τολ‐ μώμενα· ιδʹ. Καὶ ἰῶντο τὸ σύντριμμα τοῦ λαοῦ ἐπ’ | |
| 30 | ἀτιμίᾳ, ἐξουθενοῦντές με, καὶ λέγοντες· Εἰρήνη, εἰρήνη. Ἔπειτα κατ’ ἐρώτησιν· «Καὶ ποῦ ἔστιν εἰρήνη;» Δέον, φησὶ, θεραπεύειν τὰ πάθη τοῖς αὐστηροτέροις φαρμάκοις, ἐπέτριβον ταῦτα τῇ τῆς εἰρήνης ἐπαγγελίᾳ· ποῦ τοίνυν τῶν λόγων τὸ τέ‐ | |
| 35 | λος; Ἀντὶ γὰρ τῆς εἰρήνης πανωλεθρίαν ὁρῶσι. Δείκνυσι δὲ αὐτῶν καὶ τῆς ἀναιδείας ὑπερβολήν. Καταισχυνθέντες γὰρ, φησὶν, ὡς τὰ ψευδῆ προει‐ ρηκότες, ἐρυθριᾷν οὐκ ἀνέχονται. Τοῦτο γὰρ λέγει· ιεʹ. Οὐδ’ ὡς καταισχυνόμενοι ᾐσχύνθησαν, | |
| 40 | καὶ τὴν ἀτιμίαν αὐτῶν οὐκ ἔγνωσαν. Ἀλλ’ ὅμως τίσουσι, φησὶν, ἐν καιρῷ ὧν ἐτόλμησαν δίκας. «Ἐν καιρῷ γὰρ ἐπισκοπῆς αὑτῶν ἀσθενήσουσιν, εἶπε Κύριος.» Ἐντεῦθεν καὶ τῶν Ἰουδαίων τὴν ἀπείθειαν διδάσκει, καὶ τῶν ἐθνῶν προκηρύττει τὴν | |
| 45 | κλῆσιν. ιϛʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Στῆτε ἐπὶ ταῖς ὁδοῖς, καὶ ἴδετε· ἐρωτήσατε τρίβους αἰωνίας, καὶ | |
| ἴδετε, ποία ἐστὶν ἡ ὁδὸς ἡ ἀγαθὴ, καὶ βαδίσατε | ||
81.545 | ἐν αὐτῇ, καὶ εὑρήσετε ἁγίασμα ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν. Ὁδοὶ μὲν πολλαὶ, οἱ ἅγιοι προφῆται· ὁδὸς δὲ ἀληθῶς ἀγαθὴ, αὐτὸς ὁ Κύριος ἡμῶν· ἀκούομεν γὰρ αὐτοῦ λέγοντος· «Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς, καὶ ἡ ἀλήθεια, | |
| 5 | καὶ ἡ ζωή·» ἑκάστη μέντοι τῶν προφητικῶν ὁδῶν εἰς ταύτην φέρει· καὶ γὰρ Μωσῆς ὁ νομοθέτης ταύ‐ την ὑποδείκνυσι, λέγων· «Προφήτην ὑμῖν ἀνα‐ στήσει Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν ἐκ τῶν ἀδελφῶν ὑμῶν, ὡς ἐμέ·» καὶ τὰ ἑξῆς. Καὶ Δαβὶδ ὁ βασιλεὺς καὶ | |
| 10 | προφήτης, καὶ μέντοι καὶ Ἡσαΐας, καὶ Μιχαίας, καὶ Ἐζεκιὴλ, καὶ ἕκαστος τῶν προφητῶν ταύτην ὑπο‐ δείκνυσι τὴν ὁδόν. Καὶ καθάπερ μία μὲν ὁδὸς, ἡ εἰς τὰς μεγίστας ἀπάγουσα πόλεις, ἣν βασίλειον καὶ βασιλικὴν ὀνομάζειν εἰώθαμεν, εἰς δὲ ταύτην ἀτρα‐ | |
| 15 | ποί τινες ἀπὸ κωμῶν ἐμβάλλουσι καὶ ἀγρῶν· οὕτως μία μὲν ἔστιν ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα πρὸς Πα‐ τέρα, ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ· οἷον δέ τινες ἀτραποὶ, οἱ μακάριοι προφῆται, εἰς ταύτην ἄγουσι τὴν ὁδὸν τοὺς δι’ αὐτῶν ὁδεύειν προαιρουμένους. | |
| 20 | Κελεύει τοίνυν Ἰουδαίοις ὁ προφητικὸς λόγος τὰς προφητικὰς ὁδοὺς ἐρευνῆσαι, καὶ δι’ αὐτῶν μαθεῖν τὴν ἀγαθὴν ὁδὸν, καὶ ἐν αὐτῇ βαδίσαι. Ἀλλ’ ἀντιλέ‐ γουσι συνήθως, καὶ τὸ κελευσθὲν οὐ ποιοῦσιν. «Εἶ‐ πον γὰρ, φησὶν, Οὐ πορευσόμεθα.» Ἀλλ’ ὅμως καὶ | |
| 25 | ἑτέραν αὐτοῖς προσφέρει παραίνεσιν. ιζʹ. Καθέστηκα ἐφ’ ὑμᾶς σκοποὺς, ἀκούσατε τῆς φωνῆς τῆς σάλπιγγος. Σκοποὺς δὲ πάλιν αὐ‐ τοὺς προφήτας ὀνομάζει· καὶ γὰρ τῷ Ἐζεκιήλ φησι· «Σκοπὸν δέδωκά σε τῷ οἴκῳ Ἰσραήλ.» Σάλ‐ | |
| 30 | πιγγα δὲ καλεῖ τῶν ἀποστόλων τὸ κήρυγμα· προ‐ εθέσπισαν δὲ καὶ τοῦτο οἱ κληθέντες σκοποί· ἀλλ’ ὅμως πάλιν ἀντιλέγουσιν Ἰουδαῖοι, καὶ ἄντικρυς λέγουσιν, «Οὐκ ἀκουσόμεθα.» Δείξας τοίνυν τὴν τούτων ἀντιλογίαν, τῶν ἐθνῶν προλέγει τὴν εὐπεί‐ | |
| 35 | θειαν. ιηʹ. Διὰ τοῦτο ἤκουσαν τὰ ἔθνη, καὶ οἱ ποι‐ μαίνοντες τὰ ποίμνια ἐν αὐτοῖς. Ποιμένας δὲ καλεῖ τοὺς τούτων ἡγουμένους, καὶ οὐ μόνον τοὺς τῆς πνευματικῆς ἡγεμονίας ἠξιωμένους, ἀλλὰ καὶ | |
| 40 | τοὺς βασιλέας καὶ τοὺς ἄρχοντας· καὶ οὗτοι γὰρ τὸ θεῖον ἐδέξαντο κήρυγμα· οὕτω καὶ οἱ θεῖοι ἀπόστολοι Βαρνάβας καὶ Παῦλος ἐποίησαν· εἴς τινα γὰρ εἰσ‐ ελθόντες συναγωγὴν, καὶ πλεῖστα τοῖς Ἰουδαίοις δια‐ λεχθέντες, εἶτα τὴν ἀπείθειαν αὐτῶν κατιδόντες ἔφα‐ | |
| 45 | σαν· «Ὑμῖν ἦν ἀναγκαῖον πρῶτον λαληθῆναι τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ· ἐπειδὴ δὲ ἀπωθεῖσθε αὐτὸν, καὶ οὐκ ἀξίους ἑαυτοὺς κρίνετε τῆς αἰωνίου ζωῆς, ἰδοὺ στρεφό‐ μεθα εἰς τὰ ἔθνη. Οὕτω γὰρ ἐντέταλκεν ἡμῖν | |
| ὁ Κύριος· Τέθεικά σε εἰς φῶς ἐθνῶν, τοῦ εἶναί σε | ||
81.548 | εἰς φῶς ἐθνῶν, τοῦ εἶναί σε εἰς σωτηρίαν ἕως ἐσχά‐ του τῆς γῆς·» συμβαίνει τοίνυν τῇ προῤῥήσει ἡ ἔκ‐ βασις· ἐνταῦθα μέντοι ὁ προφητικὸς λόγος τοῖς ἀπειθοῦσιν Ἰουδαίοις ἀπειλεῖ τιμωρίαν τῇ ἀντιλογίᾳ | |
| 5 | κατάλληλον· ἀπαγορεύει δὲ καὶ τὴν κατὰ νόμον λατρείαν. κʹ. Ἱνατί μοι λίβανον ἐκ Σαβὰ θέρεις, καὶ κινάμωμον ἐκ γῆς μακρόθεν; Τὰ ὁλοκαυτώματα ὑμῶν οὐκ ἔστι δεκτὰ, καὶ αἱ θυσίαι ὑμῶν οὐχ | |
| 10 | ἥδυνάν με. Εἰ δὲ καὶ ἡνίκα ὁ νόμος ἐκράτει, περιττὰ ταῦτα ἐνομίσθη, μάτην μεμήνασιν Ἰου‐ δαῖοι, μετὰ τὴν τοῦ νόμου παῦλαν τοῖς τοῦ νόμου περιττοῖς ὡς ἀναγκαίοις ἐνασχολούμενοι. Προλέγει δὲ πάλιν τὴν ἀσθένειαν ᾗ συνεζύγησαν, οὐ μόνον | |
| 15 | δουλεύειν ἐναντιούμενοι, ἀλλὰ καὶ μυσαροὶ πᾶσι φαινόμενοι. Ἐντεῦθεν μεταφέρει τὴν προφητείαν ἐπὶ τὸν Βαβυλώνιον, καὶ τοὺς ἐπιστρατεύσαντας σὺν αὐτῷ βασιλέας, καὶ διηγεῖται αὐτῶν τὴν ἰσχὺν, καὶ τὴν πανοπλίαν, καὶ τὸ ἀπηνὲς καὶ θηριῶδες τῆς | |
| 20 | γνώμης. Λέγει δὲ καὶ τὴν τούτων δειλίαν. κδʹ. Παρελύθησαν γὰρ, φησὶν, αἱ χεῖρες ἡμῶν, θλίψις κατέσχεν ἡμᾶς, ὠδῖνες ὡς τικτούσης. Καὶ παρακελεύεται μὴ προκύπτειν τῶν πόλεων, ὡς τῶν πολεμίων προκαθημένων. Παρακελεύεται δὲ | |
| 25 | τῇ Ἱερουσαλὴμ καὶ σάκκον περιβαλέσθαι, καὶ ταῖς κεφαλαῖς κόνιν ἐπιβαλεῖν, καὶ μονογενοῦς παιδὸς μιμήσασθαι πένθος. Εἶτα τῷ προφήτῃ παρεγγυᾷ τὰς τούτων παρανομίας ἰδεῖν. κζʹ. Δοκιμαστὴν γὰρ, φησὶ, δέδωκά σε ἐν | |
| 30 | λαῷ μου συγκεκλεισμένῳ· καὶ γνώσῃ ἐν τῷ δοκιμάσαι σε τὴν ὁδὸν αὐτῶν. Ἀντὶ τοῦ, Οὐ κάμνῃς περινοστῶν πόλεις πολλὰς καὶ ἀγρούς· ἐν γὰρ τῇ Ἱερουσαλὴμ πάντες εἰσὶ συνηθροισμένοι διὰ τὸν πόλεμον. Ἐπιδείκνυσι δὲ αὐτῷ τῆς γνώμης | |
| 35 | αὐτῶν τὸ διάστροφον. κηʹ. Πάντες ἀνήκοοι, πορευόμενοι σκολιῶς, ὡς χαλκὸς καὶ σίδηρος. Πάντες διεφθαρμένοι εἰσίν. Ἀντὶ τοῦ, κίβδηλοι, οὐδὲν δόκιμον ἔχοντες. κθʹ. Ἐξέλιπε φυσητὴρ ἀπὸ πυρός· ἐξέλιπε | |
| 40 | μόλιβδος· εἰς κενὸν ἀργυροκόπος ἀργυροκοπεῖ· πονηρίαι αὐτῶν οὐκ ἐτάκησαν. Ἀργυροκόπον καλεῖ τὸν παιδευτικὸν λόγον· πῦρ δὲ καὶ μόλιβδον τὴν τιμωρίαν αὐτήν· φυσητῆρα δὲ, τὴν θείαν ἀπό‐ φασιν, δι’ ἧς ἡ τιμωρία προσφέρεται. Εἰώθασι δὲ καὶ | |
| 45 | οἱ τοῦ ἀργύρου τεχνῖται, τὸν ἄργυρον καθαίρειν βου‐ λόμενοι, μόλιβδον ἐπιβάλλειν, ὥστε διὰ τούτου δα‐ πανῆσαι τὸ κίβδηλον. Λέγει τοίνυν ὁ Δεσπότης, ὅτι Παντοδαπαῖς ἐχρησάμην μεθόδοις, μεταβαλεῖν αὐτοὺς θέλων, καὶ διαφόρους παιδείας ἐπήνεγκα, καὶ ἀνιάτως | |
81.548(50) | διάκεινται. Ὅθεν ἐπάγει· | |
81.549 | λʹ. Ἀργύριον ἀποδεδοκιμασμένον καλέσατε αὐ‐ τοὺς, ὅτι ἀπεδοκίμασεν αὐτοὺς Κύριος ὁ Θεός. Ἐπέμεινε τῇ τροπῇ. Οὐδεμία, φησὶ, μηχανὴ τῆς τούτων πονηρίας περιεγένετο· ταῦτα δὲ λέγει, οὐ | |
| 5 | τῆς φύσεως κατηγορῶν, ἀλλὰ τῆς προαιρέσεως· τῆς γὰρ φύσεως αὐτὸς ποιητὴς, οὐκ ἂν δὲ ἧς ἐποίησε κατηγόρησε· τῆς δὲ προαιρέσεως ἐκεῖνοι δημι‐ ουργοί. ΚΕΦΑΛ. Ζʹ. | |
| 10 | Μετὰ ταῦτα διδάσκει ὁ προφήτης ὡς ἐκελεύθη στῆναι μὲν ἐν ταῖς πύλαις τοῦ θείου νεὼ, πᾶσι δὲ τοῖς εἰσιοῦσι τὸν προφητικὸν λόγον προσενεγκεῖν· εἶχε δὲ οὗτος συμβουλὴν, καὶ ὑπόσχεσιν ἀγαθῶν. γʹ. Διορθώσατε τὰς ὁδοὺς ὑμῶν, καὶ τὰ ἐπι‐ | |
| 15 | τηδεύματα ὑμῶν, καὶ κατοικιῶ ὑμᾶς ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ. Κατηγορεῖ δὲ καὶ τῆς ψευδοῦς προφη‐ τείας. δʹ. Μὴ πεποίθατε γὰρ, φησὶν, ἐφ’ ἑαυτοῖς, ἢ ἐπὶ λόγοις ψευδέσιν· ὅτι παράπαν οὐκ ὠφε‐ | |
| 20 | λήσουσιν ὑμᾶς λέγοντες, Ναὸς Κυρίου, ναὸς Κυρίου, ναὸς Κυρίου ἐστίν. Ἐξαπατῶντες γὰρ αὐτοὺς ἔλεγον, Πῶς δυνατόν τινα τοῦ θείου μὲν νεὼ περιγενέσθαι; Αὐτὸς δὲ αὐτοῖς παρεγγυᾷ μὴ τούτοις τοῖς λόγοις θαῤῥεῖν· ἀλλ’ ἀσπάσασθαι τὴν | |
| 25 | ἐπὶ τὸ κρεῖττον τοῦ βίου μεταβολὴν, καὶ κρίσεις φοβεῖσθαι, καὶ κηδεμονίας ἀξιῶσαι τοὺς ταύτης δεο‐ μένους, καὶ παύσασθαι τῆς προτέρας μιαιφονίας, καὶ τῆς τῶν εἰδώλων θεραπείας. Ταῦτα γὰρ, φησὶ, ποιοῦντες, οὐκ ἔσεσθε μέτοικοι, ἀλλ’ ἐπὶ τῆς πα‐ | |
| 30 | τρῴας μενεῖτε γῆς. Τἀναντία δὲ τολμῶντες, καὶ διὰ πάσης παρανομίας ὁδεύοντες, τρυγήσετε καταλλή‐ λους τῶν ἐπιτηδευμάτων καρπούς· οὐ γὰρ εἰς τὴν ψευδῆ μεταμέλειαν ἀποβλέπω, ἀλλ’ οὐδὲ τῶν ψευδῶν ἀνέχομαι λόγων· ὁρῶ γὰρ ἅπαντα τὰ γινόμενα. | |
| 35 | «Ἰδοὺ γὰρ, φησὶν, ἐγὼ ἑώρακα, λέγει Κύριος.» Οὐκ ἀνέξομαι δὲ οὐδὲ τὸν ἀφιερωμένον μοι οἶκον λῃστῶν εἶναι καταγώγιον. Εἶτα ἀπὸ τῶν γεγενημένων πι‐ στοῦται τὰ εἰρημένα. ιβʹ. Ὅτι πορεύθητε εἰς τὸν οἶκόν μου τὸν ἐν | |
| 40 | Σιλὼμ, οὗ κατεσκήνωσα τὸ ὄνομά μου ἐκεῖ ἔμπροσθεν, καὶ ἴδετε ἃ ἐποίησα αὐτῷ ἀπὸ προσ‐ ώπου κακίας λαοῦ μου Ἰσραήλ. Ὁ Σιλὼμ χω‐ ρίον ἐστὶν ἐν ταῖς δέκα φυλαῖς διακείμενον· τῶν δὲ Ἀσσυρίων ἐπιστρατευσάντων ἐκείναις, ἠφανίσθη καὶ | |
| 45 | τοῦτο. Παρακελεύεται τοίνυν ὁ Δεσπότης, μὴ τῷ ναῷ θαῤῥεῖν, ἀλλὰ τῇ κατὰ νόμον ζωῇ. Οὗ δὴ χάριν ἐπάγει, ὅτι καὶ ὁ οἶκος τὰ αὐτὰ πείσεται καὶ αὐτοὶ τὴν τῶν ἀδελφῶν αὑτῶν δέξονται τιμωρίαν. ιεʹ. Ἀποῤῥίψω γὰρ ὑμᾶς ἀπὸ προσώπου μου, | |
81.549(50) | καθὼς ἀπέῤῥιψα τοὺς ἀδελφοὺς ὑμῶν, ἅπαν τὸ | |
| σπέρμα τῶν υἱῶν Ἰσραήλ. Ἀπαγορεύει δὲ καὶ τῷ | ||
81.552 | προφήτῃ μηδεμίαν ὑπὲρ αὐτῶν πρεσβείαν προσενεγ‐ κεῖν. «Οὐ γὰρ ἀκούσομαί σου, φησί» Καὶ διδά‐ σκων, ὡς δικαίως αὐτοὺς ἀποστρέφεται, ἐπ‐ ήγαγεν· | |
| 5 | ιζʹ, ιηʹ. Ἦ οὐχ ὁρᾷς, τί οὗτοι ποιοῦσιν ἐν ταῖς πόλεσιν Ἰούδα, καὶ ἐν ταῖς διόδοις Ἱερου‐ σαλήμ; Οἱ υἱοὶ αὐτῶν συλλέγουσι ξύλα, καὶ οἱ πατέρες αὐτῶν καίουσι πῦρ, καὶ αἱ γυναῖκες αὐ‐ τῶν τρίβουσι στέαρ, τοῦ ποιῆσαι χαυῶνας τῇ | |
| 10 | στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ· καὶ ἔσπεισαν σπονδὰς θεοῖς ἑτέροις, ἵνα παροργίσωσί με. Οἳ ἔνδον εἶχον ἀσταφίδας, καὶ φοίνικας, καὶ ἕτερά τινα τοιαῦτα, ταῦτα δὲ τοῖς εἰδώλοις προσέφερον. Περὶ τούτων δὲ καὶ δι’ ἑτέρου προφήτου φησί· «Καὶ | |
| 15 | ἐφίλουν πέμματα μετὰ σταφίδων.» Λέγει τοίνυν τῷ προφήτῃ, Μὴ δυσχεράνῃς, ὡς μὴ πείθων με τῇ πρεσβείᾳ. Σοῦ γὰρ ἀντιβολοῦντος ἐκεῖνοι παροξύνουσι πανδημεὶ τῆς τῶν δαιμόνων θεραπείας φροντίζοντες. Ἔπειτα δείκνυσιν, ὡς αὐτὸς μὲν οὐδεμίαν ἐκ τῆς | |
| 20 | τούτων παρανομίας δέχεται βλάβην, αὐτοὶ δὲ διὰ ταύτης ἐπισπῶνται τὸν ὄλεθρον. Καί φησι· ιθʹ. Μὴ ἐμὲ παροργίζουσι, λέγει Κύριος, οὐχὶ ἑαυτοὺς, ὅπως καταισχυνθῇ τὰ πρόσωπα αὐτῶν; Λέγει δὲ καὶ τῆς αἰσχύνης τὸν τρόπον· ἀπειλεῖ γὰρ, | |
| 25 | οὐ μόνον ἀνθρώπων ὄλεθρον, ἀλλὰ καὶ κτηνῶν, καὶ φυτῶν διαφθορὰν, καὶ γῆς ἐρημίαν· ἀπαγορεύει δὲ καὶ τὴν κατὰ νόμον λατρείαν. καʹ, κβʹ, κγʹ. Τάδε λέγει Κύριος τῶν δυνάμεων, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Τὰ ὁλοκαυτώματα ὑμῶν συναγά‐ | |
| 30 | γετε μετὰ τῶν θυσιῶν ὑμῶν, καὶ φάγετε κρέα. Ὅτι οὐκ ἐλάλησα πρὸς τοὺς πατέρας ὑμῶν, οὐδὲ ἐνετειλάμην αὐτοῖς ἐν ἡμέρᾳ ᾗ ἀνήγαγον αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου, περὶ λόγου ὁλοκαυτωμάτων, καὶ θυσιῶν. Ἀλλ’ ἢ τὸ ῥῆμα τοῦτο ἐνετειλάμην | |
| 35 | αὐτοῖς, λέγων· Ἀκούσατε τῆς φωνῆς μου, καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς Θεὸν, καὶ ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἰς λαὸν, καὶ πορεύσεσθε ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς μου, αἷς ἐντέλλομαι ὑμῖν, ὅπως ἂν εὖ ᾖ ὑμῖν. Δέδεικται δὲ καὶ διὰ τούτων, ὡς τοῦ νόμου τὰ πε‐ | |
| 40 | ριττὰ προσετέθη διὰ τὴν τῶν Ἰουδαίων ἀσθένειαν. Ἐπειδὴ γὰρ ἔμαθον ἐν Αἰγύπτῳ θύειν εἰδώλοις, ἐκείνων αὐτοὺς ἀποστῆσαι βουλόμενος (διὰ πάντων γὰρ αὐτὰ ἐκβάλλει τῶν προφητῶν ἀλλὰ) τῇ τούτων ἀσθενείᾳ συγκαταβαίνων, τὸ, «Φάγετε κρέα, | |
| 45 | φησὶν, ἀντὶ τοῦ, Καὶ τὰς θυσίας ἐκβάλλων, οὐ | |
| κωλύσω ὑμᾶς μεταλαμβάνειν κρεῶν. Καὶ γὰρ ἐν τῷ | ||
81.553 | νόμῳ διαγορεύει, τοὺς βουλομένους ἐν ταῖς ἑαυτῶν πόλεσιν ἢ κώμαις κρεῶν μεταλαβεῖν, «θῦσαι καὶ ἐκχέαι τὸ αἷμα ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ μεταλαβεῖν» οὐχ ὡς ἱερείων, ἀλλ’ ὡς κρεῶν κοινῶν. Ἱερουργεῖν γὰρ | |
| 5 | ἔξω τοῦ νενομισμένου διεκώλυσε τόπου. Οὗ δὴ χάριν λέγει· «Φάγεσθε αὐτὰ ὡς δορκάδα καὶ ἔλαφον,» τουτ‐ έστιν, ὡς ἐκεῖνα τὰ τῷ θυσιαστηρίῳ μὴ προσφερό‐ μενα. Ἔπειτα διηγεῖται καὶ τὴν τῶν πατέρων αὐτῶν ἀπείθειαν, ὅτι ταῦτά μου συμβουλεύοντος· | |
| 10 | κδʹ. Ἐπορεύθησαν ἐν τοῖς ἐνθυμήμασι τῆς καρδίας αὑτῶν τῆς πονηρᾶς. Διδάσκει δὲ καὶ τοὺς βλαστήσαντας ἐντεῦθεν καρπούς. Καὶ ἐγενήθησαν εἰς τὰ ὄπισθεν, καὶ οὐκ εἰς τὰ ἔμπροσθεν. (κεʹ.) Ἀφ’ ἧς ἡμέρας ἐξήλθοσαν οἱ | |
| 15 | πατέρες αὐτῶν ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. Παρεδόθησαν γὰρ διὰ τὴν οἰκείαν παρανομίαν, ποτὲ μὲν Μωαβίταις, ποτὲ δὲ Ἀμμανί‐ ταις, ἄλλοτε Μαδιηναίοις, πολλάκις δὲ ἀλλοφύλοις. Ἐπιδείκνυσι δὲ καὶ τὴν οἰκείαν κηδεμονίαν· οὐ γὰρ | |
| 20 | διέλιπον, φησὶ, διηνεκῶς αὐτοῖς διὰ τῶν προφητῶν διαλεγόμενος, καὶ τὰ κρείττω προτρέπων· καὶ δι‐ έμειναν ἀντιλέγοντες, καὶ χείρους ἐγένοντο τῶν πατέ‐ ρων, οἳ ἐξ ἐκείνων ἀντιλέγουσι λόγοις· ἔλεγξον δὲ ὅμως αὐτοὺς διαῤῥήδην, καὶ εἰπέ· | |
| 25 | κηʹ. Τοῦτο τὸ ἔθνος, οἳ οὐκ ἤκουσαν τῆς φω‐ νῆς τοῦ Θεοῦ Κυρίου αὐτῶν, οὐδὲ ἐδέξαντο παι‐ δείαν. Ἔστι δὲ ἡ αἰτία τῆς ἀπειθείας, «Ἐξέλιπεν ἡ πίστις, καὶ ἐξῆρται ἐκ στόματος αὐτῶν.» Εἶτα θρηνῆσαι παρακελεύεται, καὶ πενθῆρες σχῆμα λαβεῖν, | |
| 30 | καὶ τὴν κεφαλὴν ἀποκεῖραι, ὡς ἀποδοκιμασθέντος τοῦ ἐκλεγέντος λαοῦ. Καὶ δεικνὺς, ὡς δίκαιος ὁ θυμὸς, τὸ μέγιστον ὄνομα τῆς ἀσεβείας παραγυμνοῖ. λʹ. Ἔταξαν πολλοὶ γὰρ, φησὶ, τὰ βδελύγματα αὑτῶν ἐν τῷ οἴκῳ, ἐν ᾧ ἐπικέκληται τὸ ὄνομά | |
| 35 | μου ἐπ’ αὐτὸν, τοῦ μιάναι αὐτόν. Τοῦτο τετόλ‐ μηκε Μανασσῆς, ὁ τοῦ Ἐζεκίου υἱός· ἐζήλωσαν δὲ καὶ οἱ μετὰ ταῦτα τὴν τολμηθεῖσαν ἀσέβειαν. Καὶ μάρτυς ὁ θεῖος Ἐζεκιὴλ, πνευματικῶς μὲν ἀπὸ Βαβυλῶνος εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπαχθεὶς, ἐν δὲ τῷ | |
| 40 | ναῷ τὰς τοιαύτας παρανομίας εἰρηκὼς τεθεᾶσθαι· αἰτιᾶται δὲ αὐτοὺς, ὡς καὶ τοὺς υἱοὺς καὶ τὰς θυγα‐ τέρας ὁλοκαυτοῦντας τοῖς δαίμοσιν. «Τοῦτο δὲ, φησὶν, οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς, οὐδὲ διενοούμην ἐν τῇ καρδίᾳ μου.» Ὁ γὰρ τὰς τῶν ἀλόγων θυσίας διὰ | |
| 45 | τὴν τούτων ἀσθένειαν γίγνεσθαι συγχωρήσας, πῶς ἂν ἠνεσχόμην περὶ τῆς τοιαύτης νομοθετῆσαι μιαι‐ φονίας; Τὸν δὲ βωμὸν τοῦ Ταφὲθ, εἰδώλου τινὸς οὕτω καλουμένου λέγει. Ἑρμηνεύεται δὲ σύγκλεισμα, ἢ κατάβρωσις. Ἐν δὲ τούτῳ τῷ χωρίῳ πλῆθος αὐτῶν | |
81.553(50) | ἀναιρεθήσεσθαι λέγει, καὶ προτεθήσεσθαι βορὰν καὶ | |
| θοίνην οἰωνοῖς καὶ θηρίοις· καὶ μέντοι καὶ τὴν | ||
81.556 | προσηγορίαν μετατεθήσεσθαι, καὶ μηκέτι φάραγγα τοῦ υἱοῦ Ἐννὼμ, ἀλλὰ φάραγγα τῶν ἀνῃρημένων κληθήσεσθαι· προλέγει δὲ, ὅτι πάσης εὐφροσύνης ἡ πόλις ἔρημος γενήσεται. | |
| 5 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ηʹ. Καὶ ὅτι ἐπελθόντες Βαβυλώνιοι οὐ μόνον τοὺς ζῶντας σφαγῇ παραδώσουσιν, ἀλλὰ καὶ τοῖς πάλαι τεθνεῶσιν ἱερεῦσι καὶ βασιλεῦσιν ἐμπαροινήσουσι, καὶ τοὺς τάφους ἀνορύξαντες, ἄταφα ὀστᾶ κατα‐ | |
| 10 | λείψουσιν, ὥστε προκεῖσθαι ἡλίῳ, καὶ σελήνῃ, καὶ τοῖς ἄστρασιν. Ὧν, φησὶ, τὴν λατρείαν ἠγάπησαν, καὶ τῆς παρὰ τούτων ἐπικουρίας οὐ τεύξονται. γʹ. Ὅτι εἵλοντο, φησὶ, τὸν θάνατον, ἢ τὴν ζωήν. Ταῦτα καὶ τὰ τούτοις ὅμοια διὰ πλειόνων εἰ‐ | |
| 15 | πὼν, πάλιν ὀρέγει χεῖρα, μετανοεῖν παραινῶν. δʹ. Μὴ ὁ πίπτων οὐκ ἀνίσταται, καὶ ὁ ἀπο‐ στρέφων οὐκ ἐπιστρέφει; Εἶτα ἀπειθοῦσιν ἐπι‐ τιμᾷ εʹ. Διατί ἀπέστρεψεν ὁ λαὸς οὗτος καὶ Ἱερου‐ | |
| 20 | σαλὴμ ἀποστροφὴν ἀναιδῆ, καὶ κατεκρατή‐ θησαν ἐν τῇ προαιρέσει αὑτῶν, καὶ οὐκ ἠθέλησαν τοῦ ἐπιστρέψαι; Σαφῶς ἡμᾶς ἐδίδαξεν, ὡς οὐ φύσεως, ἀλλὰ προαιρέσεως ἔργον ἡ πονηρία. Μετὰ ταῦτα τῆς ἀμετανοήτου γνώμης κατηγορεῖ. | |
| 25 | ϛʹ. Λέγουσι γὰρ, φησὶν, Οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος μετανοῶν ἀπὸ τῆς κακίας αὑτοῦ, λέγων· Τί ἐποί‐ ησα; Οὗτος ὁ λογισμὸς τῆς διηνεκοῦς πονηρίας γε‐ γένηται πρόξενος· τοῦτο γὰρ τὰ ἐπαγόμενα δηλοῖ. «Διέλιπεν ὁ τρέχων ἀπὸ τοῦ δρόμου αὑτοῦ, ὡς ἵπ‐ | |
| 30 | πος κάθιδρος ἐν χρεμετισμῷ αὑτοῦ.» Τοῦτο δὲ ὁ Σύρος οὕτως ἡρμήνευσε· «Πάντες τῇ γνώμῃ αὑτῶν πορεύονται, ὡς ἵππος ὁρμῶν εἰς πόλεμον.» Τὸν γὰρ θεῖον καταλιπόντες νόμον, τοῖς ἑαυτῶν ἕπον‐ ται λογισμοῖς. Κατὰ μέντοι τὴν Ἑλλάδα φωνὴν, νοη‐ | |
| 35 | τέον ὅτι καὶ τοῦ δρόμου οὐκ ἔστι καιρὸς καὶ κόρος· καὶ γὰρ ἵππος ὁρμῇ χρώμενος, καὶ χρεμετισμῷ, μετὰ τὸν κόπον ἱδροῖ· οὗτοι δὲ κόρον οὐκ ἔλαβον τῶν κακῶν. Ταύτῃ τῇ διανοίᾳ καὶ τὰ ἑξῆς συμφωνεῖ. ζʹ. Καὶ ἡ ἀσίδα ἐν τῷ οὐρανῷ ἔγνω τὸν και‐ | |
| 40 | ρὸν αὑτῆς· τρυγὼν, καὶ τέττιξ, καὶ χελιδὼν, ἀγροῦ στρουθία, ἐφύλαξαν καιροὺς εἰσόδων αὑτῶν· ὁ δὲ λαός μου οὐκ ἔγνω τὰ ῥήματα Κυρίου. Ἀπὸ τῶν ἀλόγων τὴν κατηγορίαν ηὔξησεν· οἶδε γὰρ, φησὶ, τὰ πετεινὰ τῶν ὡρῶν τὴν διαφοράν· | |
| 45 | καὶ νῦν μὲν ὧδε, νῦν δὲ ἐκεῖ μεταβαίνει, φύσει τὸ χρειῶδες εὑρίσκοντα· οὗτοι δὲ, λόγου μεταλαχόντες, τοῦ νόμου τὴν ὠφέλειαν οὐ δρέπονται. Ἡ μέντοι ἀσίδα, ὄρνεόν ἐστι· τινὲς δέ φασι τὸν ἰκτῖνον οὕτω | |
| καλεῖσθαι. | ||
81.557 | ηʹ. Πῶς ἐρεῖτε, ὅτι Σοφοί ἐσμεν ἡμεῖς, καὶ νόμος Κυρίου ἔστι μεθ’ ἡμῶν; Ἀνοίας ἐσχάτης τὸ τῆς οἰκείας παραφροσύνης αἴσθησιν μὴ λαμβάνειν, μηδὲ παρανομοῦντας εἰδέναι τὴν ἁμαρτίαν· «Εἰς | |
| 5 | μάτην ἐγενήθη σχοῖνος ψευδὴς Γραμματεῦσιν.» Σχοῖνον καὶ σχοίνισμα τὴν κληρονομίαν πολλάκις καλεῖ· λέγει δὲ ταύτην μηδὲν ἀπὸ τῶν τοῦ νόμου γραμμάτων ὠφελεῖσθαι, διὰ τὸ ἠγαπηκέναι τὸ ψεῦδος. Τούτου χάριν, φησὶ, καταισχυνθήσονται οἱ σοφοὺς | |
| 10 | ἑαυτοὺς ὀνομάζοντες. ιʹ. Καὶ δώσω τὰς γυναῖκας αὐτῶν ἑτέροις, καὶ τοὺς ἀγροὺς αὐτῶν τοῖς κληρονόμοις. Κληρονό‐ μους τοὺς πολεμίους ἐκάλεσεν, ὡς τῆς ἐκείνων κτή‐ σεως δεξαμένους τὴν δεσποτείαν. Τοῦτο δὲ λέγει | |
| 15 | ποιήσειν, διὰ τὴν κοινὴν πάντων παρανομίαν ἱερέων τε καὶ ψευδοπροφητῶν, οἳ τὴν εἰρήνην ἐπαγγελλό‐ μενοι, μετανοεῖν ἐκώλυον τὸν λαόν. Ἀπειλεῖ δὲ αὐ‐ τοῖς καὶ ἀκαρπίαν γῆς, καὶ δειλίαν, καὶ φυγήν. Ὄφεις δὲ θανατοῦντας αὐτοὺς καλεῖ τοὺς πολεμίους, | |
| 20 | οἷς οὐκ ἔστι, φησὶν, ἐπᾷσαι· ταῖς γὰρ ἡμετέραις οὐκ εἴκουσι παρακλήσεσιν. Εἶτα καὶ τὴν αἰχμαλω‐ σίαν προλέγει. ιθʹ. Ἰδοὺ φωνὴ κραυγῆς θυγατρὸς λαοῦ μου ἀπὸ γῆς μακρόθεν. Ἔπειτα κατ’ ἐρώτησιν· «Μὴ | |
| 25 | Κύριος οὐκ ἔστιν ἐν Σιὼν, ἢ βασιλεὺς αὐτῆς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ;» Πανταχοῦ, φησὶ, πάρεστιν ὁ τῶν ὅλων Θεός· τί δήποτε τοίνυν αὐτοὺς τοῖς πολεμίοις παρ‐ έδωκε; «Διότι παρώργισάν με ἐν τοῖς γλυπτοῖς αὑ‐ τῶν, καὶ ἐν ματαίοις ἀλλοτρίοις.» Τούτων, φησὶν, | |
| 30 | αἰτία τῶν κακῶν ἡ παρὰ τὸν νόμον ὑμῖν ἐγένετο πολιτεία, καὶ ἡ δυσσεβὴς τῶν εἰδώλων λατρεία. κʹ. Διῆλθε θέρος, καὶ παρῆλθεν ἀμητὸς, καὶ ἡμεῖς οὐ διεσώθημεν. Τὸν μακρὸν τῆς πολιορκίας χρόνον, καὶ τὴν ἑβδομηκοντοῦτιν δουλείαν διὰ τού‐ | |
| 35 | των δεδήλωκεν. Ἡμᾶς δὲ προσήκει τὴν τούτων παιδείαν ἀφορμὴν ὠφελείας ποιήσασθαι. Ὅσα γὰρ προεγράφη, κατὰ τὸν θεῖον Ἀπόστολον, «Εἰς ἡμετέ‐ ραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς, καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν Γραφῶν, τὴν ἐλπίδα | |
| 40 | ἔχωμεν·» ἧς ἐπιτύχωμεν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν· μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ δόξα πρέπει, καὶ τὸ κράτος, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. ΤΟΜΟΣ Γʹ. | |
| 45 | καʹ. Ἐπὶ συντρίμματι θυγατρὸς λαοῦ μου συνετρίβην. Ἐσκοτώθην ἀπορίᾳ ἐγώ· κατ‐ ίσχυσάν με ὠδῖνες, ὡς τικτούσης. Ὁ προφήτης ὀδύρεται καὶ τὰς τολμηθείσας ὑπὸ τοῦ λαοῦ παρα‐ | |
| νομίας, καὶ τὰς ἐπενεχθείσας αὐτοῖς τούτων ἕνεκα | ||
81.560 | συμφορὰς διηγεῖται. Θυγατέρα δὲ λαοῦ τὴν πόλιν καλεῖ· αὐτοὶ γὰρ αὐτὴν ᾠκοδόμησαν· συντριβὴν δὲ, τὴν ἐκ τῆς ἁμαρτίας πληγήν. κβʹ. Μὴ ῥητίνη οὐκ ἔστιν ἐν Γαλαὰδ, ἢ ἰατροὶ | |
| 5 | οὐκ εἰσὶν ἐκεῖ; Διατὶ οὐκ ἀνέβη ἴασις θυγατρὸς λαοῦ μου; Ἰατροὺς καλεῖ τοὺς ἱερέας, ῥητίνην δὲ τροπικῶς τὴν πνευματικὴν διδασκαλίαν. Γαλαὰδ δὲ πόλις ἦν ἱερατική· ἐπιμέμφεται τοίνυν, ὅτι καὶ ἱερέων ὄντων, καὶ νομικῶν ἐνταλμάτων, ἐπέμεινεν | |
| 10 | ἡ πόλις πλημμελοῦσα, καὶ μεταμέλειαν οὐκ ἐδέ‐ ξατο. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θʹ. Οὗ δὴ χάριν ὁ θεῖος προφήτης δακρύων αἰτεῖ πηγὴν ἀποχρῶσαν τῷ πάθει, ὥστε νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέ‐ | |
| 15 | ραν ἀποδύρεσθαι τὰ τῶν ὁμοφύλων κακά. Αἰτεῖ δὲ καὶ ἐσχατιάν τινα ἔνδον ἐν τῷ τέρματι τῆς ἐρήμου, κἀκεῖ διάγειν ἐφίεται· ὥστε μηδὲ ἀκούειν τῶν ὑπὸ τοῦ λαοῦ τολμωμένων κακῶν. Ἅπαντες γὰρ, φησὶ, τοὺς ἀλλήλων διορύττουσι γάμους, καὶ σύλλογός ἐστι | |
| 20 | πᾶσαν παρανομίαν τολμῶν· τοῦτο γὰρ λέγει «Σύν‐ οδος ἀθετούντων.» γʹ. Καὶ ἐνέτειναν τὴν γλῶσσαν αὑτῶν ὡς τόξον. Δόλον ῥάπτοντες, συκοφαντίαν ὑφαίνον‐ τες, τῷ πλησίον ἐπιβουλεύοντες· τοῦτο γὰρ λέγει· | |
| 25 | «Ψεῦδος καὶ οὐ πίστις ἐνίσχυσεν ἐπὶ τῆς γῆς, ὅτι ἐκ κακῶν κακὰ ἐξῆλθον.» Τὸ ἀμετάβλητον τῆς πονηρίας διὰ τούτων ἐδήλωσε· τὰ γὰρ κακὰ, φησὶ, κακὰ διαδέχεται· αἰτία δὲ τούτων ἡ τῶν θείων ἀμέ‐ λεια. Τοῦτο γὰρ προστέθεικεν· «Καὶ ἐμὲ οὐκ ἔγνω‐ | |
| 30 | σαν, φησὶ Κύριος.» Καὶ σαφέστερον δεικνὺς τὴν ἐμπολιτευομένην αὐτοῖς πονηρίαν, παραινεῖ μήτε φίλῳ θαῤῥῆσαι, μήτε μὴν ἀδελφῷ· καὶ τούτων κἀ‐ κείνων ἐξαπάτῃ καὶ δόλῳ κεχρημένων, καὶ ἀληθείας γεγυμνωμένων. Προστίθησι δὲ τῇ κατηγορίᾳ καὶ τὸν | |
| 35 | τόκον, ὡς παρὰ τὸν νόμον τολμώμενον. ϛʹ. Τόκος ἐπὶ τόκῳ, καὶ δόλος ἐπὶ δόλῳ. Καὶ πάλιν τῆς τοῦ Θεοῦ καταφρονήσεως μέ‐ μνηται. Οὐκ ἠθέλησαν εἰδέναι με, φησὶ Κύριος. (ζʹ.) | |
| 40 | Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος τῶν δυνάμεων· Ἰδοὺ ἐγὼ πυρώσω αὐτοὺς, καὶ δοκιμῶ αὐτούς. Πύρω‐ σιν ἐνταῦθα καὶ δοκιμασίαν τὸν πόλεμον κέκληκε, καὶ τὰ ἐκεῖθεν φυόμενα. Οὕτω καὶ ὁ θεῖος Δαβὶδ ἐκ προσώπου τῶν ἐν Βαβυλῶνι· «Ὅτι ἐδοκίμασας ἡμᾶς | |
| 45 | ὁ Θεὸς, ἐπύρωσας ἡμᾶς, ὡς πυροῦται τὸ ἀργύριον.» Ἀλλ’ ἐκεῖνα τῶν εὐσεβῶν ἔφη τὸ τάγμα· πυρωθέν‐ τες γὰρ ἀνεφάνησαν δόκιμοι· ἐνταῦθα δὲ ἡ πύρωσις ἐλέγχει τὸ κίβδηλον. Διέξεισι δὲ καὶ τῆς πονηρίας | |
| τὰ εἴδη, καὶ βολίδι μὲν ἀπεικάζει τὴν γλῶσσαν, δόλου | ||
81.561 | δὲ πλήρεις εἶναι λέγει τοὺς λόγους. Εἰρηνικὰ γὰρ, φησὶ, φθέγγονται, δόλια δὲ βουλεύονται. θʹ. Μὴ ἐπὶ τούτοις οὐκ ἐπισκέψομαι; λέγει Κύριος· ἢ ἐν λαῷ τῷ τοιούτῳ οὐκ ἐκδικήσει ἡ | |
| 5 | ψυχή μου; Ἄτοπον γὰρ τὸν τοιοῦτον κριτὴν ἀτιμώ‐ ρητον τὴν τοσαύτην πονηρίαν καταλιπεῖν. Ἐπίσκεψιν γὰρ τὴν τιμωρίαν ἐκάλεσε· τὸ δὲ «ἡ ψυχή μου» κατὰ τὸ ἀνθρώπειον τέθεικεν ἔθος· οὐ γὰρ δὴ ἐκ σώ‐ ματος καὶ ψυχῆς τὸ θεῖον συνῆκται· ἀσύνθετον | |
| 10 | γάρ ἐστι, καὶ ἁπλοῦν, καὶ ἀνείδεον Ὡς ἀκούειν δυνάμεθα, φθέγγεται. Εἶτα τούτοις αὐτοῖς παρα‐ κελεύεται, καὶ τῶν ὁδῶν καὶ ὀρῶν θρηνῆσαι τὴν ἐρημίαν. Οὐ γὰρ μόνον, φησὶ, τῶν ἀνθρώπων ἐστέ‐ ρηνται, ἀλλὰ καὶ τῶν κτηνῶν, καὶ τῶν πετεινῶν. | |
| 15 | Τοῖς γὰρ οἰκουμένοις χωρίοις ἐμφιλοχωρεῖ τὰ πε‐ τεινά· ἐν δὲ ταῖς ἐρήμοις καὶ τούτων ἡ σπάνις πολλή. Ἀπειλεῖ δὲ καὶ τὴν αἰχμαλωσίαν, καὶ τῆς πόλεως τὴν ἐρημίαν, καὶ γενήσεσθαι αὐτὴν λέγει κατοικη‐ τήριον δρακόντων. Τὰ γὰρ τοιαῦτα θηρία παρόντων | |
| 20 | μὲν ἀνθρώπων συνεχῶς ἀναιρεῖται· ἀπόντων δὲ αὔ‐ ξεται καὶ πλείονα γίνεται. ιβʹ. Τίς ἄνθρωπος ὃς σοφὸς, καὶ συνήτω ταῦτα, καὶ ὁ λόγος στόματος Κυρίου πρὸς αὐτόν; ἀναγγειλάτω ὑμῖν ἕνεκεν τίνος ἀπώλετο | |
| 25 | ἡ γῆ· ἀνήφθη ὡς ἔρημος παρὰ τὸ μὴ διοδεύεσθαι αὐτήν. Τοῖς τῆς θείας ἠξιωμένοις χάριτος ἐλέγχειν κελεύει, καὶ τῆς ἐρημίας τὰς αἰτίας διδάσκειν· καὶ αὐτὸς δὲ τοῦτο ποιεῖ, καὶ λέγει αὐτοῖς καταλιπεῖν μὲν τὸν ἐπὶ σωτηρίᾳ δεδομένον νόμον, τοῖς δὲ μα‐ | |
| 30 | ταίοις χρήσασθαι λογισμοῖς, καὶ τῶν εἰδώλων προ‐ ελέσθαι τὴν θεραπείαν. ιεʹ. Διὰ τοῦτο ἐγὼ ψωμίζω αὐτοὺς ἄρτον ἀνάγ‐ κης καὶ ποτίσω αὐτοὺς ὕδωρ χολῆς. Τὴν πικρὰν καὶ ἀνιαρὰν ζωὴν διὰ τούτων δεδήλωκε. | |
| 35 | ιϛʹ. Καὶ διασκορπιῶ αὐτοὺς ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ἐν οἷς οὐκ ἐγίνωσκον αὐτοὶ, καὶ οἱ πατέρες αὐτῶν· καὶ ἐξαποστελῶ ἐπ’ αὐτοὺς τὴν μάχαιραν, ἕως οὗ ἐξαναλώσω αὐτοὺς ἐν αὐτῇ. Δύο διὰ τού‐ των δεδήλωκε τιμωρίας, τὴν ἐν πολέμῳ σφαγὴν, καὶ | |
| 40 | τὴν ἐν αἰχμαλωσίᾳ ζωήν· τοὺς γὰρ τὸν πόλεμον δια‐ φυγόντας δορυαλώτους ἀπήγαγον. Ἐπαύξων δὲ αὐ‐ τοῖς τὸ δέος, κελεύει καὶ τὰς θρηνούσας κληθῆναι, καὶ δακρύων ἀφιέναι κρουνούς. Παρεγγυᾷ δὲ καὶ ταῖς γυναιξὶν, ὡς οὐκέτι χώραν ἐχούσης τῆς εὐφρο‐ | |
| 45 | σύνης, διδάσκειν θρηνῆσαι τὰς θυγατέρας· ἐπάγει δὲ καὶ τῶν θρήνων τὴν αἰτίαν. καʹ. Ὅτι ἀνέβη θάνατος διὰ τῶν θυρίδων ὑμῶν· εἰσῆλθεν εἰς τὴν γῆν ὑμῶν, τοῦ ἐκτρίψαι νήπια | |
| ἔσωθεν, καὶ νεανίσκους ἀπὸ τῶν πλατειᾶν. | ||
81.564 | Θυρίδας καλεῖ τῆς πλάνης τὰς ἐπινοίας· δι’ ἐκείνων γὰρ τὴν πλάνην ἐδέξαντο, καὶ τὴν διὰ ταύτης ἐπεν‐ εχθεῖσαν πληγήν. Οὐκ ἂν δέ τις ἁμάρτοι θυρίδας τῆς ψυχῆς ὀνομάσας τὰ τοῦ σώματος αἰσθητήρια, ὄψιν, | |
| 5 | καὶ γεῦσιν, καὶ ὄσφρησιν, καὶ ἀκοὴν, καὶ ἁφήν· διὰ τούτων γὰρ δυνατὸν, καὶ ζωὴν, καὶ θάνατον εἰσελθεῖν. Ὁ μὲν γὰρ σωφρόνως βλέπων καρποῦται ζωὴν, ὁ δὲ ἀκολάστως, δρέπεται θάνατον· καὶ ἡ ἀληθεύ‐ ουσα γλῶττα προξενεῖ τῆς ψυχῆς σωτηρίαν, ἡ δὲ | |
| 10 | ψευδομένη τὸν ὄλεθρον πραγματεύεται· καὶ τ’ ἄλλα δὲ ὁμοίως καταμαθεῖν εὐπετές. κβʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Καὶ ἔσονται οἱ νεκροὶ τῶν ἀνθρώπων παράδειγμα ἐπὶ προσώπου τοῦ πεδίου τῆς γῆς ὑμῶν, καὶ ὡς χόρτος ὀπίσω | |
| 15 | θερίζοντος, καὶ οὐκ ἔσται ὁ συνάγων. Πολλῆς ὠφελείας ἔσται πρόφασις τὰ εἰς ὑμᾶς γινόμενα· τοῦτο γὰρ λέγει παράδειγμα· τὸ δὲ, «Ὡς χόρτος ὀπίσω θερίζοντος,» δηλοῖ τὸ ἄφατον τῶν νεκρῶν· ἐπειδὴ δὲ ἦσάν τινες ἐν αὐτοῖς, οἱ μὲν αὐχοῦντες ἐπὶ | |
| 20 | πλούτῳ, οἱ δὲ ἐπὶ σοφίᾳ, ἄλλοι δὲ ἐπὶ ῥώμῃ σώμα‐ τος, παραινεῖ μὴ ἐπὶ τούτοις σεμνύνεσθαι, ἀλλ’ ἐπὶ θεογνωσίᾳ, καὶ πράξει δικαίᾳ· ἐπειδὴ δὲ καὶ ἐπὶ τῇ περιτομῇ μέγα ἐφρόνουν, τὴν ὀφρὺν αὐτῶν κατα‐ στέλλων, δείκνυσι καὶ ἄλλα ἔθνη πλεῖστα περιτεμνό‐ | |
| 25 | μενα· προλέγει δὲ καὶ τὴν ἐσομένην αὐτῶν κλῆσιν καὶ σωτηρίαν. κεʹ, κϛʹ. Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ ἐπισκέψομαι ἐπὶ πάντας περιτετμημένους ἀκροβυστίας αὑτῶν. Ἐπ’ Αἴγυπτον, καὶ ἐπὶ | |
| 30 | Ἰούδαν, καὶ ἐπὶ Ἐδὼμ, καὶ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν, καὶ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Μωὰβ, καὶ ἐπὶ πάν‐ τας τοὺς περικειρομένους τὸ κατὰ πρόσωπον αὑτῶν, τοὺς κατοικοῦντας ἐν τῇ ἐρήμῳ. Ἰδουμαῖοι μὲν ἀπὸ τοῦ Ἡσαῦ τὸ γένος κατάγοντες, κατὰ τὸν | |
| 35 | δοθέντα τῷ Ἀβραὰμ περιετέμνοντο νόμον· Ἀμμα‐ νῖται δὲ, καὶ Μωαβῖται, ὡς γειτνιάζοντες ἐζήλωσαν τὴν συγγένειαν· οἱ δὲ ἀπὸ τοῦ Ἰσμαὴλ καὶ τῆς Χετούρας, κατὰ τὸν προγονικὸν καὶ αὐτοὶ περιετέ‐ μνοντο νόμον· αὐτοὺς οὖν καλεῖ περικειρομένους τὸ | |
| 40 | κατὰ πρόσωπον αὑτῶν· εἰώθασι γὰρ τῶν παρειῶν παρατίλλειν τὰς τρίχας· Αἰγυπτίους δὲ ἡ τοῦ λαοῦ προσενοίκησις ἐδίδαξε τὴν περιτομήν· συνῆψε δὲ αὐτοῖς τὸν Ἰούδαν, καταστέλλων τὸν τύφον. Ἐν δέ γε τοῖς ἑξῆς μείζονα αὐτῶν ποιεῖται κατηγορίαν· | |
| 45 | «Ὅτι πάντα τὰ ἔθνη ἀπερίτμητα σαρκὶ, καὶ πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ἀπερίτμητοι καρδίας αὑτῶν.» Δι‐ δάσκει τοίνυν καὶ τὰ παλαιὰ Γράμματα, καὶ τῆς πνευματικῆς περιτομῆς τὸ ὠφέλιμον, καὶ τὸ τῆς σωματικῆς ἀκροβυστίας ἀνείδεον. Οὐ γὰρ τῶν | |
81.564(50) | ἀπεριτμήτων ἐθνῶν κατηγόρησεν· ἀλλ’ Ἰουδαίων τὸ μὲν σῶμα περιτεμνομένων, ἀπερίτμητον δὲ τὴν | |
| καρδίαν ἐχόντων. | ||
81.565 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ιʹ. βʹ. Τάδε λέγει Κύριος· κατὰ τὰς ὁδοὺς τῶν ἐθνῶν μὴ μανθάνετε, καὶ ἀπὸ τῶν σημείων τοῦ οὐρανοῦ μὴ φοβεῖσθε. Ὁδοὺς ἐθνῶν τὴν παλαιὰν | |
| 5 | καλεῖ πλάνην· τὴν δὲ ἀστρονομίαν καὶ ἀστρολογίαν, σημεῖα τοῦ οὐρανοῦ κέκληκεν, οἷς ἀκολουθεῖν οὐκ ἐᾷ, ἀλλὰ τῷ τοῦ οὐρανοῦ πιστεύειν Δεσπότῃ. Κωμ‐ ῳδεῖ δὲ καὶ τὴν τῶν εἰδώλων κατασκευὴν, καὶ λέγει τὰ μὲν ἐκ ξύλου, τὰ δὲ ἐκ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου κατ‐ | |
| 10 | εσκευᾶσθαι καὶ δεῖσθαι σφύρας, καὶ ἥλων, καὶ τῶν ἄλλων ὀργάνων· δεῖσθαι δὲ καὶ τέχνης, καὶ χειρῶν τῶν ταῦτα ἐπισταμένων· καὶ ὅτι τὸ μὲν ἀργύριον ἐκ τῆσδε μεταλλεύεται, τὸ δὲ χρυσίον ἐκ τῆσδε. Θαρσὶς δὲ τὴν Καρχηδόνα καλεῖ· ἐπαινεῖται δὲ | |
| 15 | μάλιστα οὗτος ὁ ἄργυρος· ἀμέλει καὶ νῦν οἱ φιλό‐ πλουτοι τὸν Ἄφρον ἐπιζητοῦσι. Ταῦτα τοίνυν τοιαύ‐ την ἔχοντα τὴν φύσιν οὐ δίκαιον εὐλαβεῖσθαι· ὠφε‐ λεῖν γὰρ ἢ βλάπτειν οὐ δύνανται. Οὕτω καταγέλα‐ στα δείξας ὁ προφήτης τὰ εἴδωλα, ὕμνον ὑφαίνει τῷ | |
| 20 | τῶν ὅλων Θεῷ. «Πόθεν ὅμοιός σοι, Κύριε; Μέγας εἶ σὺ, καὶ μέγα τὸ ὄνομά σου ἐν δυνάμει.» ζʹ. Τίς οὐ φοβηθήσεταί σε, βασιλεῦ τῶν ἐθνῶν; Κατέλυσεν ἐνταῦθα τῶν Ἰουδαίων τὸ φρόνημα. Οὐ γὰρ εἶπε· Μερὶς Κυρίου λαὸς αὐτοῦ Ἰακώβ· | |
| 25 | ἀλλὰ βασιλέα τῶν ἐθνῶν ἁπάντων ὠνόμασε τὸν τῶν ὅλων Θεὸν, τὴν ἐσομένην τοῖς ἔθνεσι θεογνωσίαν προ‐ λέγων. «Ὅτι ἐν πᾶσι τοῖς σοφοῖς τῶν ἐθνῶν, καὶ ἐν πάσαις ταῖς βασιλείαις αὐτῶν, πόθεν ὅμοιός σοι, Κύριε;» Εἶτα πάλιν εἰς μέσον φέρει τῶν ἐθνῶν τοὺς | |
| 30 | θεοὺς, καὶ δείκνυσιν αὐτοὺς ἀπὸ τέχνης καὶ ὕλης τὴν ὑπόστασιν ἔχοντας. Καὶ ἐπανέρχεται πάλιν εἰς τὸν τοῦ Θεοῦ ὕμνον. ιʹ. Ὁ δὲ Κύριος ἀληθινὸς Θεός ἐστι, Θεὸς ζών‐ των, καὶ βασιλεὺς αἰώνιος. Τὰ εἴδωλα, φησὶν, οὐ | |
| 35 | ζῇ· ὁ δὲ Θεὸς καὶ ζωῆς χορηγὸς, καὶ ζώντων Θεὸς, καὶ αἰώνιος βασιλεύς. «Ἀπὸ παροξυσμοῦ αὐτοῦ σει‐ σθήσεται ἡ γῆ, καὶ οὐχ ὑποίσουσιν ἔθνη ἐμβρίμη‐ σιν αὐτοῦ.» Οὕτω καὶ ὁ μακάριος λέγει Δαβίδ· «Ὁ ἐπιβλέπων ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ ποιῶν αὐτὴν τρέμειν.» | |
| 40 | Εἶτα κελεύει τοῖς καλουμένοις εἰπεῖν θεοῖς· ιαʹ. Θεοὶ, οἳ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν οὐκ ἐποίησαν, ἀπολέσθωσαν ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ ὑπο‐ κάτωθεν τοῦ οὐρανοῦ τούτου. Θεοῦ γὰρ ἴδιον, | |
| τὸ δημιουργεῖν, οὐ τὸ ὑπ’ ἄλλου δημιουργεῖσθαι. Εἰ | ||
81.568 | τοίνυν κτιστὸς ὁ Υἱὸς, οὐ Θεός· εἰ δὲ δημιουργός ἐστι τῶν ὅλων καὶ ποιητὴς, ὄντως ἐστὶ Θεός· περὶ αὐτοῦ γὰρ καὶ τὰ ἐπαγόμενα ὁ προφήτης λέγει· ιβʹ. Κύριος ὁ ποιήσας τὴν γῆν ἐν τῇ ἰσχύϊ αὑ‐ | |
| 5 | τοῦ, αὐτὸς ἀνώρθωσε τὴν οἰκουμένην ἐν τῇ σοφίᾳ αὑτοῦ, καὶ ἐν τῇ φρονήσει αὑτοῦ ἐξέτεινε τὸν οὐρανόν. Ταῦτα Θεοῦ ἴδιον· οὐ τὸ ὑπ’ ἄλλου κατασκευάζεσθαι. ιγʹ. Χορηγῶν γὰρ ὑετὸν, καὶ τῶν βροντῶν τοὺς | |
| 10 | κτύπους ἀποτελεῖ, καὶ ἀνάγων νεφέλας ἐξ ἐσχάτου τῆς γῆς. Μετεωρίζει γὰρ ὡς βούλεται τὸ θαλάττιον ὕδωρ, καὶ διὰ τούτου τὰ νέφη συνίστησιν. «Ἀστραπὰς εἰς ὑετὸν ἐποίησε.» Τοῦ ὑετοῦ γὰρ αὗται σημαντικαί. «Καὶ ἐξήγαγεν ἀνέμους ἐκ θησαυρῶν | |
| 15 | αὐτοῦ.» Θησαυροὶ αὐτοῦ τὸ βούλημα αὐτοῦ. «Αὐτὸς γὰρ εἶπε, καὶ ἐγένετο· αὐτὸς ἐνετείλατο, καὶ ἐκτίσθη‐ σαν·» καὶ, «Πάντα ὅσα ἠθέλησεν ὁ Κύριος ἐποίησεν, ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἐν τῇ γῇ.» Ὁ μὲν οὖν ἀληθινὸς Θεὸς τούτων ἁπάντων ἐστὶ δημιουργός. Οἱ δὲ πλεῖ‐ | |
| 20 | στοι τῶν ἀνθρώπων εἰς ἀλογίαν ἐξέπεσαν, καὶ οἱ μὲν δημιουργοῦσι θεοὺς, οἱ δὲ προσκυνοῦσι τοῖς ὑπὸ τού‐ των γιγνομένοις. Προλέγει δὲ καὶ τῆς πλάνης τὴν παῦλαν· εἰρηκὼς γὰρ, ὅτι· ιεʹ. Μάταιά ἐστιν ἔργα ἐμπεπαιγμένα, τουτ‐ | |
| 25 | έστι τὰ εἴδωλα, ἐπήγαγεν· Ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὑτῶν ἀπολοῦνται. Τὸ γὰρ ἀποστολικὸν κήρυγμα τὴν τούτων ἠφάνισε μνήμην παντελῶς· καὶ ὁρῶμεν τῆς προφητείας τὸ τέλος. ιϛʹ. Οὐκ ἔστι τοιαύτη ἡ μερὶς Ἰακώβ· ὅτι ὁ | |
| 30 | πλάσας τὰ πάντα, αὐτὸς κληρονομία αὐτοῦ, καὶ Ἰσραὴλ ῥάβδος κληρονομίας αὐτοῦ. Κύ‐ ριος τῶν δυνάμεων ὄνομα αὐτῷ. Σὺ, φησὶν, οὐ ταύτην ἐδιδάχθης τὴν πλάνην· ἄνωθεν γάρ σε ἐξ‐ ελεξάμην, καὶ διαφερόντως σε τῆς ἐμῆς κηδεμονίας | |
| 35 | ἠξίωσα. ιζʹ. Συνήγαγεν ἔξωθεν τὴν ὑπόστασίν σου, κατοικοῦσαν ἐν ἐκλεκτοῖς. Τὸν πατριάρχην ἐκ γῆς Χαλδαίων καλέσας εἰς τὴν Παλαιστίνην μετ‐ ήγαγε, καὶ τὸ τούτου γένος εἰς τὴν Αἴγυπτον δου‐ | |
| 40 | λεῦον ἐλευθερωθὲν ἐξήγαγε· τοῦτο οὖν καὶ ὁ προ‐ φητικὸς ἐδήλωσε λόγος· «Συνήγαγεν ἔξωθεν τὴν ὑπόστασίν σου, κατοικοῦσαν ἐν ἐκλεκτοῖς·» τουτ‐ έστιν, ἐκ τῶν ἄλλων ἐθνῶν ἐκλεξάμενός σε τὴν ἐκ‐ λεκτὴν γῆν ἐδωρήσατό σοι. | |
| 45 | ιηʹ. Ὅτι τάδε λέγει Κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ σκελίζω τοὺς κατοικοῦντας τὴν γῆν ταύτην τὴν ἐν θλί‐ | |
| ψει, καὶ ἐκθλίψω αὐτοὺς, ὅπως ἐλεγχθῶσιν. | ||
81.569 | Εἰ καλῶς ἔτρεχον, κατευθύνοντο. Ἐπειδὴ δὲ βλα‐ βερὸς ὁ δρόμος, ἐπισκοτίζονται, ἵνα ἐπ’ ὀλεθρίᾳ τρέχοντες παύσωνται. ιθʹ. Εὑρέθη οὐαὶ ἐπὶ συντρίμματί σου· ἀλγηρὰ | |
| 5 | ἡ πληγή σου. Σύντριμμα τὴν ἁμαρτίαν καλεῖ· οὐαὶ δὲ τὴν τιμωρίαν. Ἠκολούθησε, φησὶ, τῇ πονη‐ ρίᾳ σου ἡ τιμωρία, καὶ ἀλγηρὰν ἐδέξω πληγήν· εἶτα ἐκ προσώπου τῆς πόλεως συντίθησι θρῆνον, διδάσκων αὐτὴν ποίοις δεῖ χρήσασθαι λόγοις ὀδυρο‐ | |
| 10 | μένην πλημμελείας· καί φησιν· «Ὄντως τοῦτο τὸ τραῦμά ἐστι, καὶ κατέλαβέ με.» Ἀντὶ τοῦ, Ἡ πληγὴ τῆς ἁμαρτίας αἰτία μοι γέγονε τῶν κακῶν. κʹ. Ἡ σκηνή σου ἐταλαιπώρησεν· ὤλετο, καὶ πᾶσαι αἱ δέῤῥεις σου διεσπάρησαν. | |
| 15 | Σκηνὴν καλεῖ, οὐ μόνον τὸν θεῖον νεὼν, ἀλλὰ καὶ τὰς οἰκίας, καὶ τοὺς πύργους, καὶ τοὺς περιβόλους. «Οἱ υἱοί μου καὶ πρόβατά μου ἐξῆλθον ἀπ’ ἐμοῦ, καὶ οὐκ εἰσίν· οὐκ ἔστι τόπος τῆς σκηνῆς μου, οὐ τόπος δέῤῥεών μου. Πάντων κατὰ ταυτὸν | |
| 20 | ἔρημος ἐγενόμην. Λέγει δὲ καὶ τῆς πονηρίας τοὺς διδασκάλους. καʹ. Ὅτι οἱ ποιμένες ἠφρονεύσαντο, καὶ τὸν Θεὸν οὐκ ἐξεζήτησαν. Ποιμένας καλεῖ τοὺς βασιλέας καὶ τοὺς ἱερέας· καὶ οὗτοι γὰρ κἀκεῖνοι | |
| 25 | τῆς πλάνης ἐγένοντο πρόξενοι. Διδάσκει δὲ ταῦτα σαφέστερον τῶν Βασιλειῶν καὶ τῶν Παραλειπομένων ἡ ἱστορία. «Διὰ τοῦτο οὐκ ἐνόησε πᾶσα ἡ νομὴ αὐτῶν, ἀλλὰ διεσκορπίσθησαν.» Νομὴν ἐνταῦθα καλεῖ, οὐ τὴν πόαν, ἀλλὰ τὰ ποίμνια· καὶ λέγει, τὴν τῶν | |
| 30 | ποιμένων ἀφροσύνην αἰτίαν γενέσθαι τῆς τῶν προ‐ βάτων πλάνης. κβʹ. Φωνὴ ἀκοῆς ἰδοὺ ἔρχεται, καὶ σεισμὸς μέ‐ γας ἐκ γῆς βοῤῥᾶ, τοῦ τάξαι τὰς πόλεις Ἰούδα εἰς ἀφανισμὸν, καὶ κοίτην στρουθῶν. Στρουθοὺς | |
| 35 | τὰς μεγάλας λέγει τὰς Λιβύσσας, ἃς οἱ πολλοὶ στρουθοκαμήλους καλοῦσι· φιλέρημον γὰρ καὶ τοῦτο τὸ ζῶον. Εἶτα διδάσκει ὁ προφήτης, τίς ἄγει τὸν Ναβουχοδονόσορ. κγʹ. Οἶδα, Κύριε, ὅτι οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ἡ | |
| 40 | ὁδὸς αὐτοῦ· οὐδὲ ἀνὴρ πορεύσεται, καὶ κατ‐ ορθώσει ὁδὸν αὐτοῦ, καὶ κατευθυνεῖ πορείαν αὐτοῦ. Οὐκ ἂν ἐκεῖνος, φησὶν, ὥρμησε καθ’ ἡμῶν μὴ βουλομένου σου, Δέσποτα· εἰ δὲ καὶ ὥρμησεν, οὐκ ἂν κατώρθωσεν ἅπερ ἠθέλησε, τῆς σῆς δεξιᾶς ἡμῶν προ‐ | |
| 45 | μηθουμένης· οἶδα γὰρ οἷα Σεναχηρεὶμ πέπονθεν· | |
| ἀλλ’ ἱκετεύομέν σε, μηδὲ ἐκεῖνον ἡμᾶς εἰσπράξαι | ||
81.572 | δίκας τῆς ἀσεβείας· ἀλλ’ αὐτόν σε παιδεῦσαι, καὶ πατρικὴν παιδείαν ἐπαγαγεῖν· τοῦτο γὰρ ἐν τοῖς ἑξῆς λέγει. κδʹ, κεʹ. Παίδευσον ἡμᾶς, Κύριε, πλὴν ἐν κρί‐ | |
| 5 | σει, καὶ μὴ ἐν θυμῷ· ἵνα μὴ ὀλίγους ποιή‐ σῃς ἡμᾶς. Ἔκχεον τὸν θυμόν σου ἐπὶ ἔθνη τὰ μὴ εἰδότα σε, καὶ ἐπὶ βασιλείας, αἳ τὸ ὄνομά σου οὐκ ἐπεκαλέσαντο. Ὅτι κατέφαγον τὸν Ἰακὼβ, καὶ συνετέλεσαν αὐτὸν, καὶ τὴν νομὴν αὐτοῦ | |
| 10 | ἠρήμωσαν. Δῆλον τοίνυν καὶ ἐκ τῶν εἰρημένων, καὶ ἐκ τῶν ἐπαγομένων, ὡς τὸ, «Οἶδα, Κύριε, ὅτι οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ἡ ὁδὸς αὐτοῦ,» οὔτε φυσικῇ δουλείᾳ τὸ ἐλεύθερον ἡμῶν ὑποβάλλει τῆς γνώμης, οὔτε τῆς εἱμαρμένης ἀνάγκῃ τὰ καθ’ ἡμᾶς ὑποτίθησιν· ἀλλὰ | |
| 15 | διαῤῥήδην ἡμᾶς διδάσκει, πῶς ὁ Δεσπότης Θεὸς κατέχει τοὺς οἴακας τοῦ παντὸς κόσμου, καὶ σοφῶς κυβερνᾷ, καὶ χορηγεῖ τὰ ἀγαθὰ, καὶ παιδεύει δικαίως, ὅταν ἐπὶ πλεῖστον μακροθυμήσας ἐπιμείναντας τῇ πονηρίᾳ θεάσηται. | |
| 20 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑʹ. Μετὰ ταῦτα παρακελεύεται πρὸς πάντα εἰπεῖν τὸν λαόν· γʹ, δʹ. Τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραὴλ, Ἐπι‐ κατάρατος ἄνθρωπος, ὃς οὐκ ἀκούσεται τῶν λό‐ | |
| 25 | γων τῆς διαθήκης ταύτης· ἧς ἐνετειλάμην τοῖς πατράσιν ὑμῶν, ἐν ᾗ ἡμέρᾳ ἀνήγαγον αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου, ἐκ τῆς καμίνου τῆς σιδηρᾶς. Τοῦτο καὶ νομοθετῶν τῷ νόμῳ προστέθεικεν· ἔφη γάρ· «Ἐπικατάρατος πᾶς, ὃς οὐκ ἐμμένει πᾶσι | |
| 30 | τοῖς γεγραμμένοις ἐν τῷ βιβλίῳ τοῦ νόμου, τοῦ ποιῆ‐ σαι αὐτά·» ὑπισχνεῖται δὲ κἀκεῖ, καὶ πάλιν ἐνταῦθα, ὡς πάσης ἀξιώσει κηδεμονίας τοὺς τὰς θείας φυλάσ‐ σοντας ἐντολάς. Ἀναμιμνήσκει δὲ καὶ τῶν πρὸς τοὺς πατέρας αὐτῶν εἰρημένων, καὶ τῆς ἐκείνων ἀπει‐ | |
| 35 | θείας. «Ἐξέκλιναν γὰρ, φησὶ, τὸ οὖς αὐτῶν, καὶ ἐπορεύθησαν ἀνὴρ ἐν τῇ εὐθύτητι τῆς καρδίας αὑτοῦ τῆς πονηρᾶς.» Εὐθύτητα δὲ ἐνταῦθα οὐ τὴν ὀρθότητα λέγει, ἀλλὰ τὴν ἐφεξῆς γεγενημένην πονηρίαν ἐν τῇ κακίᾳ· οὐ γὰρ ἀπετρέποντο ταύτης, | |
| 40 | ἀλλὰ διηνεκῶς αὐτὴν ὥδευον. «Καὶ ἐπήγαγον ἐπ’ αὐ‐ τοὺς πάντας τοὺς λόγους τῆς διαθήκης ταύτης, ἧς ἐνετειλάμην αὐτοῖς ποιῆσαι, καὶ οὐκ ἐποίησαν.» Δια‐ φόροις γὰρ τιμωρίαις αὐτοὺς ἐξέδωκε· ποτὲ μὲν Ἀμμανίταις, ποτὲ δὲ Μωαβίταις, ἄλλοτε ἀλλοφύλοις | |
| 45 | ἐδούλευσαν. θʹ, ιʹ. Καὶ εἶπε Κύριος· Εὑρέθη σύνδεσμος ἐν ἀνδράσιν Ἰούδα, καὶ ἐν τοῖς κατοικοῦσιν Ἱε‐ ρουσαλήμ. Ἐπεστράφησαν ἐπὶ τὰς ἀδικίας τῶν πατέρων αὑτῶν τῶν προτέρων, οἳ οὐκ ἤθελον | |
81.572(50) | ἀκοῦσαι τῶν λόγων μου. Τὸ «Εὑρέθη σύνδεσμος,» | |
81.573 | ἀντὶ τοῦ, συνδεδεμένοι εἰσὶ, καὶ συμπεπλεγμένοι τοῖς πατράσι, καὶ τὴν ἐκείνων πορείαν ὁδεύουσι· τοῦτο γὰρ καὶ διὰ τῶν ἐπαγομένων σημαίνει. «Καὶ ἰδοὺ αὐτοὶ βαδίζουσιν ὀπίσω θεῶν ἀλλοτρίων, τοῦ | |
| 5 | δουλεύειν αὐτοῖς.» Ταῦτα δὲ δρῶσι τὴν δοθεῖσαν αὐ‐ τοῖς παραβαίνοντες διαθήκην. Οὗ δὴ χάριν παντο‐ δαπαῖς αὐτοὺς περιβαλῶ συμφοραῖς, καὶ ὀδυρομένους οὐκ ἀξιώσω φειδοῦς· οὔτε μὴν παρὰ τῶν ὑπ’ αὐτῶν θεραπευομένων θεῶν ἐπικουρίας τινὸς ἀπολαύονται. | |
| 10 | Λέγει δὲ καὶ τούτων τὸ πλῆθος. ιγʹ. Ὅτι κατὰ ἀριθμὸν τῶν πόλεών σου ἦσαν οἱ θεοί σου, Ἰούδα, καὶ κατὰ ἀριθμὸν ἐξόδων Ἱε‐ ρουσαλὴμ, ἔταξαν βωμοὺς τῇ αἰσχύνῃ, θυσια‐ στήρια τοῦ θυμιᾷν τῇ Βάαλ. Διὰ τὴν ὑπερβολὴν | |
| 15 | τοίνυν τῆς ἀσεβείας τὸν προφήτην κωλύει τὴν ὑπὲρ αὐτῶν πρεσβείαν προσενεγκεῖν. ιδʹ. Μὴ εὔχου γὰρ, φησὶ, περὶ τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ μὴ ἀξιοῖς περὶ αὐτῶν ἐν δεήσει καὶ προσ‐ ευχῇ· ὅτι οὐκ εἰσακούσομαί σου ἐν τῷ καιρῷ, | |
| 20 | ἐν ᾧ ἐπικαλοῦνταί με, ἐν τῷ καιρῷ τῆς κακώ‐ σεως αὐτῶν. Ἐν αὐτῇ γὰρ τῇ τιμωρίᾳ τὰς δεήσεις προσφέρουσι· διὰ τοῦτο καὶ ὁ προφήτης Δαβὶδ παρ‐ εγγυᾷ, λέγων· «Προφθάσωμεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἐν ἐξομολογήσει.» Ἐνταῦθα δὲ τὴν ἀνυπέρβλητον αὐτῆς | |
| 25 | ἀσέβειαν δείκνυσιν. ιεʹ. Τί ἡ ἠγαπημένη ἐν τῷ οἴκῳ μου ἐποίησε βδέλυγμα; Ἀμφότερα τὴν ἐπίτασιν τῆς δυσσεβείας δηλοῖ, καὶ τὸ «ἠγαπημένην» κληθῆναι, καὶ τὸ ἔνδο‐ θεν ἐν τῷ θείῳ νεῷ τῶν οὐκ ὄντων θεῶν τὰ ἰνδάλ‐ | |
| 30 | ματα στῆσαι. «Μὴ εὐχαὶ καὶ κρέα ἅγια ἀφαιροῦσιν ἀπὸ σοῦ τὰς κακίας σου; ἢ τούτοις διαφεύξῃ;» Σαφῶς ἡμᾶς ὁ προφητικὸς ἐδίδαξεν ὅρος καὶ λόγος, ὡς πρᾶξιν ἀγαθὴν ὁ Δεσπότης ζητεῖ· τοῦτο γὰρ καὶ ὁ θεῖος βοᾷ Δαβίδ· «Θυσίαν καὶ προσφορὰν οὐκ ἠθέλη‐ | |
| 35 | σας· σῶμα δὲ κατηρτίσω μοι.» Καὶ πάλιν· «Ὅτι εἰ ἠθέλησας θυσίαν, ἔδωκα ἂν, ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις· θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον· καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει.» Καὶ ἐπειδὴ ἠγαπημένην αὐτὴν | |
| 40 | ἐκάλεσε, λέγει πάλιν καὶ τὴν ἑτέραν αὐτῆς προσ‐ ηγορίαν. ιϛʹ. Ἐλαίαν ὡραίαν, εὔσκιον τῷ εἴδει, ἐκά‐ λεσε Κύριος τὸ ὄνομά σου. Ταύτην δὲ τὴν προσ‐ ηγορίαν ἐπέθηκεν ἐπὶ τὴν καρπογονίαν προτρέπων. | |
| 45 | Οὕτω καὶ ἄμπελον πολλάκις ὠνόμασεν. «Εἰς φω‐ νὴν περιτομῆς αὐτῆς ἀνήφθη πῦρ ἐπ’ αὐτήν. Ἐπειδὴ ἐλαίαν ἐκάλεσε, καὶ καθάρσεως μέμνηται· περιτομὴν γὰρ καλεῖ τὴν κάθαρσιν· οὕτω καὶ ὁ Κύ‐ ριος ἐν τοῖς ἱεροῖς Εὐαγγελίοις φησί· «Πᾶν κλῆμα | |
81.573(50) | ἐν ἐμοὶ μὴ φέρον καρπὸν ἐκκόπτεται, καὶ εἰς πῦρ | |
| βάλλεται.» —«Μεγάλη ἡ θλίψις ἐπὶ σέ· ἠχρειώθη‐ | ||
81.576 | σαν οἱ κλάδοι αὐτῆς.» Καρποὺς γὰρ ἀγαθοὺς ἐνεγ‐ κεῖν οὐκ ἠθέλησαν· καὶ διδάσκων ὡς οὐχ ὁ Βαβυλώ‐ νιος ἰσχυρὸς, ἀλλ’ αὐτὸς αὐτῇ τὴν τιμωρίαν ἐπάγει, προστέθεικε καὶ ταῦτα· | |
| 5 | ιζʹ. Καὶ Κύριος ὁ Θεὸς τῶν δυνάμεων ὁ κατα‐ φυτεύσας σε, ἐλάλησεν ἐπὶ σὲ κακὰ, ἀντὶ τῆς κακίας οἴκου Ἰσραὴλ, καὶ οἴκου Ἰούδα· ὅτι ἐποίησαν ἑαυτοῖς τοῦτο, τοῦ παροργίσαι με ἐν τῷ θυμιᾷν αὐτοὺς τῇ Βάαλ. Αὐτὸς, φησὶν, ὁ φυ‐ | |
| 10 | τουργός σου τοὺς κλάδους ἐξέκοψε· σὺ δὲ τούτων αἰτία, οὐκ ὠφελίμους, ἀλλὰ δηλητηρίους βλαστήσασα καρπούς. Διδάσκει δὲ διὰ τῶν ἑξῆς ὁ προφήτης, οἷα κατ’ αὐτοῦ τολμήσουσι, καὶ κατὰ τοῦ Δεσπότου Χρι‐ στοῦ. Ἐν αὐτῷ γὰρ κἀκεῖνα ἐσκιογραφήθη. | |
| 15 | ιηʹ. Κύριε, γνώρισόν μοι, καὶ γνώσομαι. Ὅτι οὐ μόνον τὰ κατ’ αὐτοῦ λέγει γεγενημένα, μαρτυ‐ ρεῖ ἡ εὐχή· οὐκ ἀποκαλύψεως ἐδεῖτο εἰς τὸ ἰδεῖν τὰ τότε γιγνόμενα· εἰς αὐτὸν γὰρ ἐγένοντο· ἀλλ’ ἡ ἀποκάλυψις προδείκνυσι τὰ ἐσόμενα. «Τότε εἶδον τὰ | |
| 20 | ἐπιτηδεύματα αὐτῶν.» ιθʹ. Ἐγὼ δὲ, ὡς ἀρνίον ἄκακον ἀγόμενον τοῦ θύεσθαι, οὐκ ἔγνων. Τὸ «οὐκ ἔγνων» τῷ προφήτῃ ἁρμόττει, ὡς οὐ προσδοκήσαντι τὰ λυπηρά· οὐ προσέσχεν ἀκριβῶς ταῖς Δεσποτικαῖς ὑποσχέ‐ | |
| 25 | σεσιν, ἀλλ’ ἀκούσας· «Τέθεικά σε ἐν τῇ σήμερον ἡμέρᾳ, ὡς πόλιν ὀχυρὰν, καὶ ὡς στύλον σιδηροῦν, καὶ ὡς τεῖχος χαλκοῦν, «ἐνόμισε μηδαμῶς πειρᾶσθαι σκυθρωποῦ. Ὁ δὲ θεῖος λόγος οὐ τοῦτο ὑπέσχετο, ἀλλ’ ὅτι Κρείττων ἔσῃ τῶν λυπηρῶν· «Πολεμήσουσι | |
| 30 | γὰρ, φησὶ, πρὸς σὲ, καὶ οὐ μὴ δύνωνται πρὸς σέ· διότι ἐγώ εἰμι μετὰ σοῦ, τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, λέγει Κύριος·» τῷ δὲ Δεσπότῃ Χριστῷ καθ’ ἑτέραν ἔννοιαν ὁ λόγος ἐστὶ πρόσφορος. Ὥσπερ γὰρ, φησὶν, ὁ ἀρ‐ νειὸς ἀγόμενος εἰς σφαγὴν οὐκ οἶδεν ὃ πείσεται, καὶ | |
| 35 | τοῖς ἄγουσιν ἕπεται καταδεξάμενος τὸ πάθος. «Ὅτι ἐπ’ ἐμὲ ἐλογίσαντο λογισμὸν, λέγοντες· Δεῦτε ἐμ‐ βάλωμεν ξύλον εἰς τὸν ἄρτον αὐτοῦ, καὶ ἐκτρίψωμεν αὐτὸν ἀπὸ γῆς ζώντων, καὶ οὐ μὴ μνησθῇ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἔτι.» Τοῦτο τῷ προφήτῃ οὐθ’ ὅλως ἁρμόττει· | |
| 40 | πῶς γὰρ οἷόν τε ἦν ξύλον ἐμβληθῆναι τῷ ἄρτῳ; Τῷ δὲ Δεσπότῃ Χριστῷ καὶ μάλα τῆς προφητείας ὁ λόγος προσήκει· ἄρτον γὰρ τὸ ἑαυτοῦ προσηγόρευσε σῶμα· «Ὁ ἄρτος γὰρ, φησὶν, ὃν ἐγὼ δώσω, ἡ σάρξ μού ἐστιν, ἣν ἐγὼ δώσω ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς.» | |
| 45 | Τοῦτον τὸν ἄρτον ξύλῳ προσήλωσαν, νομίζοντες αὐτοῦ κατασβεννύναι τὴν μνήμην. Εἶτα ὁ προφήτης. κʹ. Σὺ δὲ, Κύριε τῶν δυνάμεων, ὁ κρίνων δί‐ καια, δοκιμάζων νεφροὺς καὶ καρδίας, ἴδοιμι τὴν | |
| παρὰ σοῦ ἐκδίκησιν ἐν αὐτοῖς· ὅτι πρὸς σὲ | ||
81.577 | ἀνεκάλυψα τὸ δικαίωμά μου. Νεφροὺς, ὡς πολλάκις εἰρήκαμεν, τοὺς λογισμοὺς ὀνομάζει· ἐπειδὴ τὸ ἐπιθυμητικὸν ἐν τοῖς νεφροῖς ὂν, ἀνακινεῖ πολλάκις τὸν λογισμόν. Οὐ μάτην μέντοι συνεχώρη‐ | |
| 5 | σεν ὁ Θεὸς τὸν προφήτην πειραθῆναι τῶν λυπηρῶν· ἀλλ’ ἐπειδὴ πολλάκις ἐπεχείρησε τὰς ὑπὲρ τῶν παρα‐ νομούντων πρεσβείας προσενεγκεῖν, πεῖσαι βουλό‐ μενος αὐτὸν μὴ ἑαυτὸν μὲν νομίζειν φιλάνθρωπον, τὸν δὲ τῆς ἀγαθότητος θησαυρὸν ἀπηνῆ, συνεχώρησε | |
| 10 | γενέσθαι τὴν ἐπανάστασιν· ὁ δὲ λίαν ἀλγήσας, κρί‐ ναι δικαίως ἀντιβολεῖ τὸν Θεὸν, καὶ δίκας ἀπαιτῆσαι τοὺς ἀνοσίους· δέχεται δὲ τὴν ἱκεσίαν ὁ Δεσπότης, καὶ δίδωσι τὴν ἀπόκρισιν, καὶ κόλασιν ἀπειλεῖ, καὶ τοὺς μὲν ἐν πολέμῳ σφαγήσεσθαι λέγει, τοὺς δὲ | |
| 15 | λιμῷ διαφθαρήσεσθαι. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΒʹ. Ἀλλὰ πάλιν ὁ προφήτης, θεώμενος τῶν πονηρίᾳ συζώντων τὴν εὐπραξίαν, τούτου τὴν αἰτίαν διδαχθῆ‐ ναι ἀντιβολεῖ. | |
| 20 | αʹ. Δίκαιος εἶ, Κύριε, ὅτι ἀπολογήσομαι πρὸς σέ· πλὴν κρίματα λαλήσω πρὸς σέ. Οἶδα, φησὶν, ἀκριβῶς τῆς σῆς ψήφου τὸ δίκαιον· οὐκ ἄτοπον δὲ οὐδὲ ἐγὼ προσφέρειν ἡγοῦμαί σοι πεῦσιν. «Τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται, εὐθήνησαν πάντες οἱ | |
| 25 | ἀθετοῦντες ἀθέτημα;» βʹ. Ἐφύτευσας αὐτοὺς, καὶ ἐῤῥιζώθησαν· ἐτεκνοποίησαν, καὶ ἐποίησαν καρπόν. Διὰ τού‐ των εὐπραξίαν ἐδήλωσε· τὴν δὲ ἄθεον γνώμην διὰ τῶν ἐπαγομένων ἐδήλωσε σημαίνων· «Ἐγγὺς | |
| 30 | εἶ σὺ τοῦ στόματος αὐτῶν, καὶ πόῤῥω ἀπὸ τῶν νεφρῶν αὐτῶν.» Ἐν μόνοις, φησὶ, τοῖς λόγοις προσ‐ ηγορίαν προσφέρουσι τὴν σήν· ἐκ γὰρ τῶν λογισμῶν τὴν σὴν ἐξέβαλον μνήμην. γʹ. Καὶ σὺ, Κύριε, γινώσκεις με, εἶδές με, ἐδο‐ | |
| 35 | κίμασας τὴν καρδίαν μου. Οὐ γὰρ μόνον τὰ φαινόμενα οἶδας, ἀλλὰ καὶ τοὺς λανθάνοντάς μου λογισμούς. «Ἄθροισον αὐτοὺς ὡς πρόβατα εἰς σφαγὴν, καὶ ἅγνισον αὐτοὺς εἰς ἡμέραν σφαγῆς αὐτῶν.» Τὸ ἅγνισον, ἀντὶ τοῦ ἀφόρισον λέγει. | |
| 40 | Ἀφορίζει γὰρ ἑαυτὸν ὁ ἁγνίσασθαι βουλόμενος· διὸ καὶ ὁ Σύρος εὐτρέπισον ἀντὶ τοῦ ἅγνισον τέ‐ θεικεν. δʹ. Ἕως πότε πενθήσει ἡ γῆ, καὶ ὁ χόρτος πᾶς τοῦ ἀγροῦ ξηρανθήσεται ἀπὸ κακίας τῶν κατ‐ | |
| 45 | οικούντων τὴν γῆν; ἠφανίσθησαν κτήνη καὶ πετεινὰ, ὅτι εἶπον, οὐκ ὄψεται ὁ Θεὸς ὁδοὺς ἡμῶν. Τῆς τούτων ἕνεκα παρανομίας ἔρημος ἡ γῆ μεμένηκε, Κύριε· ὑπολαμβάνουσι γὰρ μὴ ἐφορᾷν σε, μηδὲ βλέπειν τὰ ὑπ’ αὐτῶν τολ‐ | |
81.577(50) | μώμενα. | |
81.580 | εʹ. Σοῦ οἱ πόδες τρέχουσιν εἰς κακίαν, καὶ ἐκλύσουσί σε. Πῶς παρασκευάσῃ ἐφ’ ἵπ‐ ποις, καὶ ἐν γῇ εἰρήνης σὺ πέποιθας; Τοῦτο ὁ Σύρος οὕτως ἡρμήνευσε· «Μετὰ πεζῶν τρέχουσα | |
| 5 | ἡττήθης,» καὶ πῶς ἀντιστῆναι ἱππεῦσι δυνήσῃ; ὃ δὲ λέγει, τοιοῦτόν ἐστιν· Οἱ γειτονεύοντες πολέμιοι, Μωαβῖται, καὶ Ἀμμανῖται, καὶ Ἰδουμαῖοι, καὶ ἀλ‐ λόφυλοι πεζεύοντες ἐπολέμουν· πολλάκις δὲ ἡττήθης πολεμοῦσα ἐκείνοις. Πῶς τοίνυν δυνήσῃ, φησὶν, ἀν‐ | |
| 10 | τιστῆναι Βαβυλωνίοις ἐφ’ ἵππων παραταττομένοις; Κατὰ δὲ τὴν Ἑλληνικὴν ἑρμηνείαν οὕτω νοητέον, Ὅτι ὁ διὰ τὴν πονηρίαν σου δρόμος ἐξέλυσέ σε, καὶ τῆς ἰσχύος ἐγύμνωσε· ῥώμης δὲ καὶ ἰσχύος ἐστερημένη, πῶς δυνήσῃ ἀντιστῆναι, καὶ παρα‐ | |
| 15 | τάξασθαι τοῖς μετὰ πλείστων ἵππων στρατεύουσιν; Ἀμφότερα δὲ τέθεικα τὰ νοήματα, τοῖς ἐντευξομέ‐ νοις προτιθεὶς τὴν ἐπὶ τοῦ κρείττονος αἵρεσιν. Πῶς ποιήσεις ἐν φρυάγματι τοῦ Ἰορδάνου; Ὁ Σύρος οὕτως εἶπε· «Πῶς περάσεις τὸν Ἰορδάνην πλημμυ‐ | |
| 20 | ροῦντα;» Τροπικῶς δὲ ποταμὸν πλημμυροῦντα τῆς στρατιᾶς τῶν πολεμίων τὸ πλῆθος ἐκάλεσεν· ἀν‐ έμνησε δὲ αὐτοὺς καὶ τῶν ἐπὶ Ἰησοῦ τοῦ Ναυή· ὅτι Ἡνίκα σου ἐπεμελούμην, τὸν ποταμὸν ἐκεῖνον πλημ‐ μυροῦντα διέβης. | |
| 25 | ϛʹ. Ὅτι καὶ οἶκος τοῦ πατρός σου, καὶ οὗ‐ τοι ἠθέτησάν σε, καὶ αὐτοὶ ἐβόησαν ἐκ τῶν ὀπίσω σου· καὶ οὗτοι αὐτοὶ συνήχθησαν ἐπὶ σοί. Πολλοὶ γὰρ, ὡς εἰκὸς, καὶ ἐκ τῶν δέκα φυλῶν, τῶν ἤδη γεγενημένων αἰχμαλώτων, συνεστρα‐ | |
| 30 | τεύοντο τοῖς πολεμίοις. «Μὴ πιστεύσῃς, ὅτι λαλοῦσι πρὸς σὲ καλά.» Τοιοῦτος ἦν ὁ Ῥαψάκης, τῇ Ἑβραίων κεχρημένος φωνῇ, καὶ κατὰ τοῦ Θεοῦ βλασφημῶν· ταῦτα μεταξὺ εἰρηκὼς ὁ προφήτης, τὴν περὶ τοῦ Δεσπότου προφητείαν ἀναλαμβάνει, καὶ τὴν Ἰου‐ | |
| 35 | δαίων πανωλεθρίαν προαγορεύει, καί φησιν ἐκ προσ‐ ώπου τοῦ Θεοῦ· ζʹ. Ἐγκαταλέλοιπα τὸν οἶκόν μου· ἀφῆκα τὴν κληρονομίαν μου· ἔδωκα τὴν ἠγαπημένην ψυχήν μου εἰς χεῖρας ἐχθρῶν αὐτῆς. Τὴν οἰκείαν δείκνυ‐ | |
| 40 | σιν ἀγαθότητα, καὶ τὴν ἐκείνων βδελυρίαν ἐλέγχων διδάσκει· αὐτὸς μὲν γὰρ ἀγαπητικοῖς κέχρηται ῥή‐ μασι, καὶ ψυχὴν αὑτοῦ ἠγαπημένην τὴν πολεμίαν καλεῖ· ἐκείνη δὲ τὰ δυσμενῶν καὶ ἐπιβούλων ἐργά‐ ζεται· τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὰ ἑξῆς. | |
| 45 | ηʹ. Ἐγένετο ἡ κληρονομία μου ἐμοὶ ὡς λέων ἐν δρυμῷ. Ἀντὶ γὰρ νύμφης θηρίον ἐγένετο, καὶ τὸν νυμφίον κατέφαγεν. «Ἔδωκεν ἐπ’ ἐμὲ τὴν φωνὴν αὑτῆς.» Τὴν τῆς προφητείας ἀλήθειαν διδάσκει τὰ | |
| Εὐαγγέλια· μανθάνομεν γὰρ ἐκεῖθεν ὡς ἐβόων, «Αἶρε, | ||
81.581 | αἶρε, σταύρωσον αὐτόν.» —«Διὰ τοῦτο ἐμίσησα αὐτήν.» Τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον ἔδειξε. θʹ. Μὴ σπήλαιον ὑαίνης ἡ κληρονομία μου ἐμοί; ἢ σπήλαιον κύκλῳ αὐτῆς; Ἐν τοῖς ἔμ‐ | |
| 5 | προσθεν ἑρμηνευομένοις, σπήλαιον λῃστῶν τὸν ναὸν προσηγόρευσε διὰ τὴν τῶν λειτουργούντων παρα‐ νομίαν· ἐνταῦθα δὲ σπήλαιον ὑαίνης, οὐ μόνον τὴν πόλιν καλεῖ, ἀλλὰ καὶ τὰ ταύτης κύκλῳ, τουτέστι τὴν Ἰουδαίαν· καὶ πάλιν τῆς εἰς αὐτὸν γεγενημένης | |
| 10 | παρανομίας κατηγορεῖ. Ἐμοὶ γὰρ, φησὶ, ἐγένετο σπήλαιον ὑαίνης. Εἶτα τὸν ἔσχατον αὐτῆς ὄλεθρον προθεσπίζει. «Βαδίσατε, συναγάγετε ἐπ’ αὐτὴν πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, καὶ ἐλθέτωσαν φαγεῖν αὐτήν.» Τῆς γὰρ οἰκουμένης Ῥωμαῖοι τὸ κράτος | |
| 15 | δεξάμενοι, καὶ τὴν στρατιὰν ἐκ διαφόρων συναγα‐ γόντες ἐθνῶν, τοὺς μὲν κατέσφαξαν, τοὺς δὲ δορυ‐ αλώτους ἀπήγαγον. Αἰτίους δὲ τῆς ἀσεβείας τοὺς τοῦ νόμου διδασκάλους γεγενῆσθαί φησιν· ἐπάγει γάρ· | |
| 20 | ιʹ, ιαʹ. Ποιμένες πολλοὶ διέφθειραν τὸν ἀμπε‐ λῶνά μου· ἐμόλυναν τὴν μερίδα μου· ἔδωκαν τὴν μερίδα τὴν ἐπιθυμητήν μου εἰς ἔρημον ἄβα‐ τον. Ἐγενήθη εἰς ἀφανισμὸν ἀπωλείας. Οἱ γὰρ Ἀρχιερεῖς, καὶ οἱ Γραμματεῖς, καὶ οἱ Φαρισαῖοι, τὸν | |
| 25 | λαὸν ἐξαπατήσαντες, καὶ τὸν Δεσπότην σταυρώσαν‐ τες, προεξένησαν τοῖς Ἰουδαίοις τὰ πολυθρύλλητα ἐκεῖνα κακά. Καὶ τοῦτο διδάσκει σαφέστερον· «Δι’ ἐμὲ ἠφανίσθη ἀφανισμῷ πᾶσα ἡ γῆ.» Πᾶσαν γῆν τὴν τοῦ Ἰσραήλ φησι· διὰ γὰρ τὰ εἰς αὐτὸν γεγε‐ | |
| 30 | νημένα, τότε μὲν ὑπὸ τῶν πολεμίων ἔρημος αὐτῶν ἡ χώρα ἐγένετο· νῦν δὲ τῆς ἀοιδίμου μητροπόλεως αὐτῶν ἐστέρηνται παντελῶς. «Ὅτι οὐκ ἔστιν ἀνὴρ τιθέμενος ἐπὶ καρδίαν.» Ἀντὶ τοῦ, λογισμοῖς εὐσε‐ βέσιν οὐ χρῶνται. | |
| 35 | ιβʹ. Ἐπὶ πᾶσαν διεκβολὴν τῆς ἐρήμου ἦλθον ταλαιπωρήσαντες ἐν τῇ ἐρήμῳ. Τὴν διεκβολὴν ἀτραπὸν ὁ Σύρος ἡρμήνευσε· πᾶσαν, φησὶ, τὴν ἔρη‐ μον ἐπλήρωσαν ἀτραπῶν, ταλαιπωροῦντες, καὶ τοὺς πολεμίους ἀποδιδράσκοντες· ἴδιον γὰρ τῶν φευ‐ | |
| 40 | γόντων μὴ κεχρῆσθαι ταῖς νενομισμέναις ὁδοῖς. «Ὅτι μάχαιρα Κυρίου καταφάγεται ἀπ’ ἄκρου τῆς γῆς ἕως ἄκρου τῆς γῆς· οὐκ ἔστιν εἰρήνη πάσῃ σαρκί.» Λέγει μὲν καὶ τὰ Ἰουδαίοις συμβάντα, καὶ ἀπ’ ἄκρου τῆς γῆς ἕως ἄκρου τῆς γῆς τῆς Ἰσραηλίτιδος. Προ‐ | |
| 45 | λέγει δὲ καὶ τὰ κατὰ διαφόρους καιροὺς ἐπενεχθέν‐ τα τοῖς ἔθνεσι· καθ’ ὧν καὶ περὶ τὸ τέλος τῆς προ‐ φητείας προαγορεύει. ιγʹ. Ἐσπείρατε πυροὺς, καὶ ἀκάνθας θεριεῖ‐ | |
| τε. Παρεγγυᾷ μὴ θαῤῥεῖν τῇ τῆς γῆς εὐκαρπίᾳ, | ||
81.584 | ἀλλὰ τῇ τῆς γῆς εὐπραξίᾳ· ὁ γὰρ κακίᾳ χρώμενος ἀκάνθας ἐκ ταύτης τρυγᾷ. «Οἱ κλῆροι ὑμῶν οὐκ ὠφελήσουσιν ὑμᾶς.» Κλήρους πάλιν τὴν εὐκληρίαν ἐκάλεσεν, ᾗ συμβουλεύει μὴ πεποιθέναι. «ᾘσχύν‐ | |
| 5 | θητε ἀπὸ καυχήσεως ὑμῶν, ἀπὸ ὀνειδισμοῦ ἐναν‐ τίον τοῦ Θεοῦ.» Ἃ νομίζετε σεμνύνειν ὑμᾶς, τουτέστι τὸν πλοῦτον, τὴν δυναστείαν, ταῦτα ὑμᾶς κρινομέ‐ νους παρὰ τῷ Θεῷ αἰσχύνης ἐμπλήσει. Ἀπολαύσαν‐ τες γὰρ τῶν παρ’ αὐτοῦ δωρεῶν τοῖς ἐναντίοις ἠμεί‐ | |
| 10 | ψασθε. ιδʹ. Τάδε λέγει Κύριος περὶ πάντων τῶν γειτό‐ νων τῶν πονηρῶν, τῶν ποιμένων τῶν ἁπτομέ‐ νων τῆς κληρονομίας μου, ἧς ἐμέρισα τῷ λαῷ μου Ἰσραήλ. Ἰδουμαῖοι, καὶ Μωαβῖται, καὶ Ἀμ‐ | |
| 15 | μανῖται, καὶ Ἀλλόφυλοι, ἀπεχθῶς ἀεὶ καὶ δυσμενῶς περὶ Ἰουδαίους διέκειντο· ἐφήσθησαν τοίνυν τὰς ἐπενεχθείσας αὐτοῖς θεασάμενοι συμφοράς· διάτοι τοῦτο προδιδάσκει αὐτοὺς τὴν ἐσομένην τῶν Ἰου‐ δαίων ἀνάκλησιν. Ποιμένας δὲ καλεῖ τοὺς ἐκείνων | |
| 20 | ἄρχοντας. Ἰδοὺ ἐγὼ ἀνασπῶ αὐτοὺς ἀπὸ τῆς γῆς αὐτῶν, καὶ τὸν οἶκον Ἰούδα ἐκβαλῶ ἐκ μέσου αὐτῶν. (ιεʹ) Καὶ ἔσται μετὰ τὸ ἐκβαλεῖν με αὐτοὺς, ἐπι‐ στρέψω, καὶ ἐλεήσω αὐτοὺς, καὶ κατοικιῶ αὐ‐ | |
| 25 | τοὺς ἕκαστον εἰς τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ, καὶ ἕκαστον εἰς τὴν γῆν αὐτοῦ. Διὰ τούτων τὴν ἐπὶ Κύρου καὶ Δαρείου γεγενημένην ἐπάνοδον προθεσπί‐ σας, καὶ τὰ μετὰ ταῦτα ἐσόμενα προδιδάσκει. ιϛʹ, ιζʹ. Καὶ ἔσται ἐὰν διδάσκοντες διδάξωσι | |
| 30 | τὴν ὁδόν μου τὸν λαόν μου, τοῦ ὀμνύειν τῷ ὀνό‐ ματί μου, ζῇ Κύριος, καθὼς ἐδίδαξαν τὸν λαόν μου ὀμνύειν ἐν τῇ Βάαλ, καὶ οἰκοδομηθήσον‐ ται ἐν μέσῳ τοῦ λαοῦ μου. Ἐὰν δὲ μὴ ἐπι‐ στρέψωσιν, ἐξαρῶ τὸ ἔθνος ἐκεῖνο ἐξάρσει καὶ | |
| 35 | ἀπωλείᾳ, φησὶ Κύριος. Εἶπε καὶ τὴν παντελῆ τοῦ Ἰουδαίων ἔθνους ἀποβολήν. «Ἐξαρῶ γὰρ τὸ ἔθνος ἐκεῖνο ἐξάρσει καὶ ἀπωλείᾳ, φησὶ Κύριος.» ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓʹ. Μετὰ ταῦτα κελεύεται ὁ προφήτης περίζωμα λι‐ | |
| 40 | νοῦν πριάμενος, καὶ τῇ ὀσφύϊ περιθεὶς, παρὰ τὸν Εὐφράτην ποταμὸν τοῦτο κατακρύψαι, καὶ τὸ κελευ‐ σθὲν παραυτίκα πεπλήρωκεν. Ἡμερῶν δὲ πλείστων διελθουσῶν, προσετάχθη πάλιν κομίσαι τὸ περίζωμα· καὶ πεποίηκε πάλιν, ὅπερ ὁ Δεσπότης αὐτῷ προσ‐ | |
| 45 | έταξε. Καὶ λαβὼν ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ, εὗρε δι‐ εφθαρμένον, καὶ εἰς πᾶσαν ἄχρηστον χρῆσιν. Εἶτα ἀκούει λέγοντος τοῦ Δεσπότου· θʹ, ιʹ. Οὕτω φθερῶ τὴν ὕβριν Ἰούδα, καὶ τὴν | |
| ὕβριν Ἰερουσαλὴμ, τὴν πολλὴν ταύτην ὕβριν. | ||
81.585 | Τὸν λαὸν τοῦτον τὸν πονηρόν· τοὺς μὴ βου‐ λομένους ὑπακούειν τῶν λόγων μου, καὶ πο‐ ρευομένους ἐν τῇ εὐθύτητι τῆς καρδίας αὐτῶν τῆς πονηρᾶς, καὶ πορευομένους ὀπίσω θεῶν ἀλ‐ | |
| 5 | λοτρίων, τοῦ δουλεύειν αὐτοῖς, καὶ προσ‐ κυνεῖν αὐτοῖς· καὶ ἔσονται ὡς τὸ περίζωμα τοῦτο, ὃ οὐ χρησθήσεται ἔτι εἰς οὐθέν. Διὰ τούτων τὴν ἐν Βαβυλῶνι σημαίνει διατριβήν· ὁ γὰρ Εὐφρά‐ της μέσον ἐκείνην διατέμνει τὴν πόλιν· παρὰ δὲ τὸν | |
| 10 | Εὐφράτην ἐν τῇ τρυμαλιᾷ τῆς πέτρας προσετάχθη τὸ περίζωμα κατακρύψαι· τρυμαλιὰν δὲ τῆς πέτρας τὴν Βαβυλῶνα καλεῖ· ἐκεῖ δὲ ὢν ἄχρηστος ἦν ὁ λαὸς, οὐκέτι λαὸς Θεοῦ χρηματίζων, οὐδὲ καθ’ ἑαυτὸν πολιτευόμενος, οὐδὲ τὰς κατὰ νόμον λατρείας ἐπι‐ | |
| 15 | τελῶν· ἀλλ’ ἦν ἄχρηστος, ὡς τὸ διαφθαρὲν ἐκεῖνο περίζωμα. Διὰ μέντοι τῶν ἑξῆς, καὶ τοῦ περιζώμα‐ τος ἑρμηνεύει τὴν χρείαν. ιαʹ. Καθάπερ γὰρ κολλᾶται τὸ περίζωμα πρὸς τὴν ὀσφὺν τοῦ ἀνθρώπου, οὕτως ἐκόλλησα πρὸς | |
| 20 | ἐμαυτὸν τὸν οἶκον Ἰσραὴλ, καὶ πάντα τὸν οἶκον Ἰούδα, λέγει Κύριος, τοῦ γενέσθαι μοι εἰς λαὸν ὀνομαστὸν, καὶ εἰς καύχημα, καὶ εἰς δόξαν· καὶ οὐκ ἤκουσάν μου. Τὴν ὑπερβολὴν τῆς ἀγαθό‐ τητος διὰ τῶν εἰρημένων ἐδήλωσε, καὶ τῆς συν‐ | |
| 25 | αφείας τὸν τρόπον ἐδίδαξε, καὶ ὅτι αὐτὸς μὲν ἠβουλήθη περιφανεῖς αὐτοὺς καὶ περιβλέπτους ἀποφῆναι, αὐ‐ τοὶ δὲ διὰ τῆς παρανομίας ἐπεσπάσαντο τὰ ὀνείδη. Οὕτω καὶ διὰ τῶν πραγμάτων, τὴν προφητείαν ποιησάμενος, δι’ ἑτέρας πάλιν εἰκόνος προλέγει τὰ συμ‐ βησόμενα. | |
| 30 | ιβʹ, ιγʹ. Τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Πᾶς ἀσκὸς πληρωθήσεται οἴνου. Καὶ ἔσται, ἐὰν εἴπωσι πρὸς σὲ, Μὴ γνόντες οὐ γνωσόμεθα, ὅτι πᾶς ἀσκὸς πληρωθήσεται οἴνου; Καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς· Τάδε λέγει Κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ πληρῶ | |
| 35 | πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν γῆν ταύτην, καὶ τοὺς βασιλεῖς τοὺς καθημένους υἱοὺς τοῦ Δαβὶδ ἐπὶ θρόνου αὐτοῦ. Εἶτα λέγει· Καὶ τοὺς προφήτας καὶ τοὺς ἱερέας, καὶ ἅπαντα τὸν λαὸν, μεθύ‐ σματος. Καὶ διδάσκων τί τὸ μέθυσμα, ἐπήγα‐ | |
| 40 | γεν· ιδʹ. Καὶ διασκορπιῶ αὐτοὺς, ἄνδρα καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ· καὶ τοὺς πατέρας αὐτοῦ, καὶ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τὸ αὐτὸ, λέγει Κύριος. Καὶ δεικνὺς καὶ τὸ τῆς ὀργῆς ἀμετάβλητον, ἐπ‐ | |
| 45 | ήγαγεν· «Οὐκ ἐπιποθήσω καὶ οὐ φείσομαι, καὶ οὐκ οἰκτειρήσω ἀπὸ διαφθορᾶς αὐτῶν,» ἀντὶ τοῦ «διαφθορὰν αὐτῶν.» Μέθυσμα τοίνυν τὴν τιμωρίαν ἐκάλεσε· καὶ γὰρ οἱ ταῖς μεγίσταις περιπίπτοντες συμφοραῖς κεκαρωμένοις ἐοίκασι, διὰ τὴν τοῦ πά‐ | |
81.585(50) | θους ὑπερβολὴν οὐδὲ θρηνεῖν δυνάμενοι. ιεʹ. Ἀκούσατε, καὶ ἐνωτίσασθε, καὶ μὴ ἐπαί‐ | |
| ρεσθε· ὅτι Κύριος ἐλάλησε. Παύσασθε τῆς θρα‐ | ||
81.588 | σύτητος, καὶ τῆς μανικῆς ἀλαζονείας· ὡς παρὰ Θεοῦ δέξασθε τὰ λεγόμενα. ιϛʹ. Δότε τῷ Κυρίῳ Θεῷ ἡμῶν δόξαν, πρὸ τοῦ συσκοτάσαι, καὶ πρὸ τοῦ προσκόψαι πόδας ὑμῶν | |
| 5 | ἐπ’ ὄρη σκοτεινά. Προλάβετε, φησὶ, τὸν τῆς τιμω‐ ρίας καιρόν. Τοῦτο καὶ ὁ θεῖος Ἀπόστολος παραινεῖ· «Ἄρα οὖν ὡς καιρὸν ἔχομεν, ἐργαζώμεθα τὸ ἀγαθόν.» —«Καὶ ἀναμενεῖτε εἰς φῶς, καὶ ἐκεῖ σκιὰ θανά‐ του, καὶ τεθήσεσθε εἰς σκότος.» Ἐν αὐτῇ γὰρ τῇ | |
| 10 | τιμωρίᾳ παρακαλοῦντες φιλανθρωπίας οὐ τεύξεσθε. ιζʹ. Καὶ ἐὰν μὴ ἀκούσητε, κεκρυμμένως κλαύ‐ σεται ἡ ψυχὴ ὑμῶν ἀπὸ προσώπου ὕβρεως· καὶ δακρύουσα δακρύσει, καὶ κατάξουσιν οἱ ὀφθαλ‐ μοὶ ὑμῶν δάκρυα, ὅτι συνετρίβη τὸ ποίμνιον Κυ‐ | |
| 15 | ρίου. Τὸ «κεκρυμμένως κλαύσεται» τὴν ὑπερβολὴν αἰνίττεται τῶν κακῶν· δουλεύοντες γὰρ τοῖς πολεμίοις, οὐδὲ προφανῶς δακρύσαι τολμήσετε, ἀλλὰ κρύβδην τοῦτο πράξετε. Παρακελεύεται δὲ καὶ τῷ βασιλεῖ, καὶ τοῖς ἄρχουσιν, ὀλοφύρεσθαι τὰς τῶν πραγμάτων με‐ | |
| 20 | ταβολάς· ἀναμιμνήσκει δὲ καὶ τῶν ἤδη γεγενημένων. ιθʹ. Πόλεις αἱ πρὸς νότον συνεκλείσθησαν, καὶ οὐκ ἦν ὁ ἀνοίγων. Ἀπῳκίσθη Ἰούδας, συνετέλε‐ σεν ἀποικίαν τελείαν. Ἀνδραποδισμόν. Πολλὰς γὰρ τῆς Ἰουδαίας πόλεις Σεναχηρεὶμ ἐξηνδραπόδισε· | |
| 25 | ταῦτα δὲ, φησὶν, ὑπέμειναν ποινὴν τίνοντες ὧν ἐπλημμέλησαν. Κελεύει δὲ καὶ τῇ Ἱερουσαλὴμ τῶν ἐρχομένων ἀπὸ βοῤῥᾶ πολεμίων ἰδεῖν τὸ πλῆθος, καὶ ἐπιλέγει· «Ποῦ ἔστι τὸ ποίμνιον ὃ ἐδόθη σοι πρό‐ βατα τῆς δόξης σου;» Ἀντὶ τοῦ, τῶν οἰκητόρων | |
| 30 | τὸ πλῆθος. καʹ. Τί ἐρεῖς, ὅταν ἐπισκέπτωνταί σε; Τουτέστιν οἱ πολέμιοι. «Καὶ σὺ ἐδίδαξας αὐτοὺς ἐπὶ σὲ μαθή‐ ματα εἰς ἀρχήν σου.» Πολεμούμενοι γὰρ ὑπὸ Σύρων, Ἀσσυρίους εἰς συμμαχίαν ἐκάλεσαν, δέον | |
| 35 | τοῦ Θεοῦ ζητῆσαι τὴν πρόνοιαν. «Ὠδῖνες καθέξουσι σε, καθὰ γυναῖκα τίκτουσαν.» Τὸ μέγεθος τῆς ὀδύ‐ νης ἐδήλωσεν. κβʹ. Καὶ ἐὰν εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· Διατί ἀπήντησέ μοι ταῦτα; Διὰ τὸ πλῆθος τῆς ἀδικίας | |
| 40 | σου ἀνεκαλύφθη τὰ ὀπίσθιά σου παραδειγματι‐ σθῆναι τὰς πτέρνας σου. Καταισχύνει τοὺς τοῦτο ὑπομένοντας ἡ τοιαύτη γύμνωσις. Λέγει τοίνυν, Ὅτι ἐγυμνώθης, οὐ τὰ πλημμελήματα καὶ ταύτας σοι τὰς συμφορὰς ἀπεκύησεν; | |
| 45 | κγʹ. Εἰ ἀλλάξει Αἰθίοψ τὸ δέρμα αὑτοῦ, καὶ πάρδαλις τὰ ποικίλματα αὑτῆς, καὶ ὑμεῖς δυνή‐ σεσθε εὖ ποιῆσαι, μεμαθηκότες κακά. Ἀληθὴς ἄρα ὁ λόγος, ὅτι τὸ ἔθος δευτέρα φύσις. Τοῖς γὰρ φυσικοῖς τὰ γνωμικὰ τῷ μακρῷ ἔθει πάντα συν‐ | |
81.588(50) | έκρινα. Τούτου χάριν ἀπειλεῖ φρυγάνων δίκην αὐ‐ | |
| τοὺς διασκεδάσειν ὑπὸ λαίλαπος τῇδε κἀκεῖσε περι‐ | ||
81.589 | φερομένων. Λέγει δὲ καὶ τῶν ἁμαρτημάτων αὐτῆς τὸ πλῆθος, ἀκολασίαν, καὶ θρασύτητα, καὶ εἰδώλων λατρείαν· ἀπαλλοτρίωσιν γὰρ πορνείας αὐτὴν καλεῖ· ὅθεν ἐπήγαγεν· «Ἐπὶ τῶν βουνῶν, καὶ ἐν τοῖς | |
| 5 | ἀγροῖς ἑώρακα τὰ βδελύγματά σου.» Εἶτα θρηνητι‐ κῶς, «Οὐαί σοι, Ἱερουσαλὴμ, ὅτι οὐκ ἐκαθαρίσθης ὀπίσω μου! ἕως τίνος ἔτι;» Πολλὰς γὰρ παρανομίας τολμήσασα μεταμελείᾳ χρήσασθαι οὐκ ἠθέλησας· ἐγὼ δὲ οὐκέτι μακροθυμήσω· ἀλλὰ τὴν τιμωρίαν | |
| 10 | ἐπάξω. Ἄμεινον μὲν οὖν κατὰ τοὺς θείους πολιτεύε‐ σθαι νόμους· ἐπειδὴ δὲ ἀνθρώπους ὄντας καὶ πταίειν εἰκὸς, κεχρῆσθαι προσήκει τοῖς τῆς μεταμελείας φαρμάκοις, καὶ διὰ τούτων τὸν κριτὴν ἱλεοῦσθαι, καὶ τῶν ἠπειλημένων κολάσεων τὴν πεῖραν διαφυγεῖν. | |
| 15 | Ὧν καὶ ἡμεῖς ἀπείρατοι διαμείναιμεν, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 21t | ΤΟΜΟΣ Δʹ | |
| 23 | ΚΕΦΑΛ. ΙΔʹ. αʹ. Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρὸς Ἱερεμίαν | |
| 25 | περὶ τῆς ἀβροχίας. Παντοδαπὰς αὐτοῖς ἐπιφέρει παιδείας, ἵνα τῆς πονηρίας ἀνακόψῃ τὸν δρόμον. Διηγεῖται δὲ ὁ προφήτης τοὺς θρήνους, καὶ τὰς ὀλο‐ φύρσεις, τὰς δι’ ἀνομβρίαν γεγενημένας. Λέγει γὰρ ἐπιλελοιπέναι καὶ τὰς πηγὰς, καὶ τὰ φρέατα, καὶ | |
| 30 | τὰ ἐκ τῶν ὄμβρων συστήματα· ἠκολούθησε δὲ καὶ ἡ τῆς γῆς ἀκαρπία, καὶ τὰ κτήνη δὲ οὐ τὰ ἥμερα μόνον, ἀλλὰ καὶ τὰ ἄγρια, τοῦ πάθους μετέλα‐ χεν. εʹ, ϛʹ. Ἔλαφοι γὰρ, φησὶν, ἐν ἀγρῷ ἔτεκον, καὶ | |
| 35 | ἐγκατέλιπον, ὅτι οὐκ ἦν βοτάνη. Ὄνοι ἄγριοι ἔστησαν ἐπὶ νάπαις, εἵλκυσαν ἄνεμον ὡς δρά‐ κων. Τοῦτο δὲ καὶ ἄνθρωποι ποιοῦσι διψῶντες, ταῖς τῶν ἀνέμων αὔραις τὸ θερμὸν καταψύχοντες. Εἶτα ὁ προφήτης ἱκετείαν προσφέρει, καὶ τῶν κοινῶν | |
| 40 | ἁμαρτημάτων ἀναμιμνήσκεται, καὶ ταύτῃ τὸν Θεὸν ἱλεοῦται. «Σοὶ γὰρ, φησὶν, ἡμάρτομεν.» ηʹ. Ὑπομονὴ Ἰσραὴλ, σώζεις ἐν καιρῷ κα‐ | |
| κῶν. Παρὰ σοῦ γὰρ τὸν ἔλεον προσμένομεν ἅπαντες. | ||
81.592 | «Ἱνατί ἐγενήθης ὡς πάροικος ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ ὡς αὐτόχθων ἐκκλίνων εἰς κατάλυμα;» Τὸ «ὡς αὐτό‐ χθων,» ὁ Σύρος, «ὡς ὁδίτης,» ἡρμήνευσε. Τί δή‐ ποτε, φησὶ, παρορᾷς ἡμᾶς καὶ ἔοικας παροίκῳ κα‐ | |
| 5 | ταφρονοῦντι τῶν οἰκημάτων, ὡς ἀλλοτρίων, ἐν οἷς οἰκεῖ, καὶ ὁδίτῃ παριόντι, καὶ τῶν κατὰ τὴν ὁδὸν οὐκ ἐπιμελουμένῳ; θʹ. Μὴ ἔσῃ ὥσπερ ἄνθρωπος ὑπνῶν, καὶ ἀνὴρ οὐ δυνάμενος σώζειν; Οὔτε ὁ καθεύδων τῶν | |
| 10 | παρακαλούντων ἀκούει, καὶ ὁ ἀσθενείᾳ συνεζευγμέ‐ νος ἐπαμύνειν οὐ δύναται. Ἀντὶ τοῦ· Μὴ ἀναβάλλῃ τὸν ἔλεον· καὶ γὰρ δύνασαι, καὶ ἐγρήγορας, καὶ παν‐ ταχοῦ πάρει, καὶ τοῖς πᾶσι παρίστασαι. Τοῦτο γὰρ ἐπήγαγε· «Καὶ σὺ ἐν ἡμῖν εἶ, Κύριε, καὶ τὸ ὄνομά | |
| 15 | σου ἐπικέκληται ἐφ’ ἡμᾶς· μὴ ἐπιλάθῃ ἡμῶν.» Τίθησι δὲ καὶ τὴν παρὰ τοῦ Θεοῦ δοθεῖσαν ἀπό‐ κρισιν· ιʹ. Ἠγάπησαν κινεῖν πόδας αὑτῶν, καὶ οὐκ ἐφείσαντο. Τουτέστιν εἰς τὴν τῆς πονηρίας ὁδόν· | |
| 20 | τοῦτο γὰρ διδάσκει καὶ τὰ ἐπιφερόμενα. «Καὶ ὁ Θεὸς οὐκ εὐδόκησεν ἐν αὐτοῖς.» Λέγει δὲ ὅτι καὶ τῶν ἀδικιῶν αὐτῶν τὴν μνήμην ποιήσεται, καὶ δίκας αὐ‐ τοὺς ὧν ἠσέβησαν πράξεται. Παρεγγυᾷ δὲ καὶ τῷ προφήτῃ, τὰς ὑπὲρ αὐτῶν προσευχὰς μὴ ποιήσασθαι, | |
| 25 | καὶ φάσκει μήτε τῇ νηστείᾳ αὐτῶν προσέξειν, μήτε τὰς ὑπ’ αὐτῶν προσφερομένας δέξασθαι θυσίας, ἀλλὰ λιμῷ καὶ λοιμῷ, καὶ σφαγῇ παραδώσειν. Τού‐ των ἀκούσας ὁ προφήτης τῶν ψευδοπροφητῶν τὰς προῤῥήσεις προφέρει, καί φησιν ἐκείνους τὰ ἐναν‐ | |
| 30 | τία προλέγειν, καὶ εἰρήνην αὐτοῖς ὑπισχνεῖσθαι, καὶ ἀγαθῶν ἀφθονίαν. Ἀλλὰ πάλιν ὁ Δεσπότης τῷ προ‐ φήτῃ φησὶ, ψευδῆ προλέγειν ἐκείνους, οὐ θείοις λόγοις διακονοῦντας, οὐδὲ ὄργανα τῆς χάριτος γενο‐ μένους, ἀλλ’ ἅπερ ἐθέλουσι φθεγγομένους. «Οὐκ | |
| 35 | ἐνετειλάμην γὰρ αὐτοῖς, φησὶ, καὶ οὐκ ἐλάλησα πρὸς αὐτοὺς, ὅτι ὁράσεις ψευδεῖς, καὶ μαντείας, καὶ οἰωνίσματα, καὶ προαιρέσεις καρδίας αὐτῶν οὗτοι προφητεύουσιν ὑμῖν.» Ὁράσεις τὰ ἐνύπνια καλεῖ, οἰωνίσματα δὲ τὰς ὀρνεοσκοπίας· μαντείας δὲ τὰ ἐξ | |
| 40 | ἐνεργείας δαιμόνων· προαιρέσεις δὲ καρδίας, τὴν ἀπὸ τῶν λογισμῶν ἐξαπάτην. Εἶτα τούτοις αὐτοῖς ἀπειλεῖ καὶ τὴν ἐξ ἀῤῥωστίας τελευτὴν, καὶ τὴν ἐν πο‐ λέμῳ σφαγήν. «Ἐν θανάτῳ γὰρ, φησὶ, νοσερῷ ἀποθανοῦνται, καὶ ἐν ῥομφαίᾳ καὶ λιμῷ τελευ‐ | |
| 45 | τήσουσι.» Σὺν δὲ τούτοις καὶ οἱ τοῖς τούτων ἀκολου‐ θήσαντες λόγοις. Οὐκ ἀξιωθήσονται δὲ οὐδὲ ταφῆς, πάντων ὁμοίως τοῖς αὐτοῖς περιπιπτόντων κακοῖς. Ἀλλὰ πάλιν ὁ φιλάνθρωπος τὰ σκυθρωπὰ προειπὼν, τοῖς τῆς μετανοίας χρήσασθαι φαρμάκοις παρεγγυᾷ. | |
81.592(50) | «Καταγάγετε γὰρ, φησὶν, ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς ὑμῶν δάκρυα ἡμέρας καὶ νυκτός·» διὰ τὸ μέγεθος τῶν ἐπενεχθησομένων ὑμῖν κακῶν. Διηγεῖται δὲ ὁ | |
| προφήτης τῶν γεγενημένων τὴν τραγῳδίαν. | ||
81.593 | ιηʹ. Ἐὰν ἐξέλθω εἰς τὸ πεδίον, καὶ ἰδοὺ τραυ‐ ματίαι ῥομφαίας· καὶ ἐὰν εἰσέλθω εἰς τὴν πόλιν, ἰδοὺ πόνος λιμοῦ. Προστίθησι καὶ τούτοις καὶ τὰ τῆς αἰχμαλωσίας κακά. «Ὅτι προφήτης καὶ | |
| 5 | ἱερεὺς ἐπορεύθησαν εἰς γῆν ἣν οὐκ ᾔδεισαν.» Καὶ ὁ μακάριος Δανιὴλ ὁ προφήτης, καὶ ὁ θεῖος Ἐζε‐ κιὴλ, καὶ ἱερεὺς καὶ προφήτης, καὶ ἕτεροι δὲ πρὸς τούτοις πλεῖστοι ἱερεῖς μετέλαχον τῶν σκυθρωπῶν. Τῶν γὰρ ἀνοσίων ἐκείνων προμηθούμενος ὁ Θεὸς, | |
| 10 | συνέπεμψε καὶ προφήτας οἷόν τινας παιδονόμους καὶ διδασκάλους, ἵνα μὴ παντελῶς ἐκκλίνωσιν εἰς ἀσέ‐ βειαν. Ταῦτα διηγησάμενος, ὁ προφήτης πρὸς τὸν Θεὸν μεταφέρει τοὺς λόγους· «Μὴ ἀποδοκιμάζων ἀπεδοκίμασας τὸν Ἰούδαν, ἢ ἀπὸ Σιὼν ἀπέστη ἡ | |
| 15 | ψυχή σου;» Ἀντὶ τοῦ, ἡ πρόνοιά σου· ἀνθρωπίνως γὰρ τέθεικε τὴν ψυχὴν, εἰς σαφεστέραν ἔμφασιν τῆς προφητείας. Λέγει δὲ ἀνίατον τὴν ἐπενεχθεῖσαν πλη‐ γὴν, καὶ ἐπιφέρει λέγων οὕτως·» κʹ, καʹ. Ἔγνωμεν, Κύριε, ἁμαρτίας ἡμῶν, ἀδι‐ | |
| 20 | κίας πατέρων ἡμῶν· ὅτι ἡμάρτομεν ἐναντίον σου. Κόπασον διὰ τὸ ὄνομά σου. Ἀντὶ τοῦ· Παῦσαι χαλεπαίνων ἡμῖν· καὶ μὴ εἰς ἡμᾶς ἀπίδῃς, ἀλλ’ εἰς τὸ ὄνομά σου. Σὸς γὰρ λαὸς χρηματίζομεν. «Μὴ ἀπολέσῃς θρόνον δόξης σου.» Τὴν Ἱερουσα‐ | |
| 25 | λὴμ οὕτως ὠνόμασε· καὶ ὁ Κύριος ἐν τοῖς ἱεροῖς Εὐαγγελίοις ἔφη, τοὺς ὅρκους ἀπαγορεύων, «Μήτε εἰς Ἱεροσόλυμα ὀμόσῃς, ὅτι θρόνος ἐστὶ τοῦ με‐ γάλου βασιλέως·» ἐκεῖ γὰρ τὴν οἰκείαν ἐπιφάνειαν ἐποιεῖτο. Ἀναμιμνήσκει δὲ καὶ τῆς πρὸς τοὺς πα‐ | |
| 30 | τέρας γεγενημένης διαθήκης, καὶ ὅτι παρὰ τῶν εἰδώ‐ λων οὐδεμία βοήθεια· ἀλλ’ αὐτὸς τὸν ἄνωθεν φερό‐ μενον ὑετὸν χορηγεῖ· οὐ γὰρ ἀκυβέρνητος ἡ κτίσις· τοῦτο γάρ φησι· «Καὶ ὁ οὐρανὸς δώσει πλησμονὴν αὑτοῦ· οὐχὶ σὺ αὐτὸς, Κύριε, καὶ ὑπομενοῦμέν σε; | |
| 35 | ὅτι σὺ ἐποίησας σύμπαντα ταῦτα. ΚΕΦΑΛ. ΙΕʹ. Πρὸς ταῦτα πάλιν ὁ Δεσπότης ἀποκρίνεται, ὅτι «Ἐὰν στῇ Μωσῆς καὶ Σαμουὴλ πρὸ προσώπου μου, οὐκ ἔστιν ἡ ψυχή μου ἐν αὐτοῖς.» Διὰ τούτων δὲ | |
| 40 | τὸν προφήτην ψυχαγωγεῖ. Μὴ νόμιζε γὰρ, φησὶν, ὅτι σοῦ καταφρονῶν τὴν πρεσβείαν οὐ δέχομαι· οὐδὲ γὰρ ἐκείνοις εἶξα ἂν ἀντιβολοῦσιν, οἳ τοσαῦτα εἰργά‐ σαντο θαύματα. Τούτων μέντοι ἐμνήσθη, καὶ ὡς πρεσβυτέρων, καὶ ὡς πολλάκις αὐτὸν ὑπὲρ τοῦ λαοῦ | |
| 45 | πεπεικότων. Καὶ Μωσῆς γὰρ ὁ μέγας ἐπὶ τῆς μοσχο‐ ποιΐας τοῦ Θεοῦ εἰρηκότος, «Ἔασόν με, καὶ θυμω‐ θεὶς ἐκτρίψω αὐτοὺς,» σπουδαιοτάτην ἱκετείαν προσ‐ | |
| ήνεγκεν, καὶ τοῖς ἡμαρτηκόσι τὸν Δεσπότην κατ‐ | ||
81.596 | ήλλαξε· καὶ μέντοι καὶ Σαμουὴλ ταυτὸ τοῦτο δέδρακεν, καὶ πλεῖστον ὑετὸν ἐν ὥρᾳ θέρους κατ‐ ήγαγεν. Εἶτα κελεύει τῷ προφήτῃ τὸν παρεστῶτα ἀπολῦσαι λαόν. | |
| 5 | βʹ. Ἐὰν δὲ εἴπωσι πρὸς σὲ, φησὶ, Ποῦ ἐξελευ‐ σόμεθα; ἐρεῖς πρὸς αὐτοὺς, Τάδε λέγει Κύριος· Ὅσοι εἰς θάνατον, εἰς θάνατον· καὶ ὅσοι εἰς μά‐ χαιραν, εἰς μάχαιραν· καὶ ὅσοι εἰς λιμὸν, εἰς λιμόν· καὶ ὅσοι εἰς αἰχμαλωσίαν, εἰς αἰχμαλω‐ | |
| 10 | σίαν. Ταῖς γὰρ τέσσαρσι ταύταις αὐτοὺς ὑποβαλῶ συμφοραῖς. Καὶ πρὸς τούτοις, οἱ τεθνεῶτες βορὰ γενήσονται θηρίων καὶ οἰωνῶν. δʹ. Καὶ παραδώσω αὐτοὺς εἰς ἀνάγκας πάσαις ταῖς βασιλείαις τῆς γῆς. Προλέγει καὶ τὰ μετὰ τὴν | |
| 15 | ἐπάνοδον γενησόμενα, καὶ τὰ ἐπὶ τῶν Μακεδόνων συμβησόμενα, καὶ τὴν ὑπὸ Ῥωμαίων αὐτοῖς ἐπενε‐ χθησομένην πανωλεθρίαν. Τὰ μέντοι πρῶτα διὰ τὴν τοῦ Μανασσῆ τολμηθεῖσαν ἀσέβειαν συμβῆναι διδά‐ σκει· ἀλλ’ οὐκ ἄδικος ὁ κριτὴς, οὐδὲ ἀλλοτρίας | |
| 20 | εὐθύνας εἰσπράττεται, ἀλλ’ ὡς κοινωνήσαντας τῆς ἀσεβείας, καὶ προθύμως τῷ πονηρῷ συνεργήσαντας βασιλεῖ, τοῖς προῤῥηθεῖσιν ὑποβάλλει κακοῖς. εʹ. Τίς φείσεται ἐπὶ σοὶ, Ἱερουσαλήμ; καὶ τίς δειλιάσει ἐπὶ σοί; ἢ τίς ἀνακάμψει ἐρωτῆσαι | |
| 25 | τὰ εἰς εἰρήνην σοι; Ἀντὶ τοῦ, Πᾶσιν ἀνθρώποις δόξεις δίκαια πεπονθέναι. Εἰώθασι γὰρ οἱ ἄνθρωποι, ὅταν τινὰ τῶν ἄκρᾳ πονηρίᾳ συζώντων ἴδωσι τιμω‐ ρούμενον, οὐ μόνον οὐ συναλγεῖν, ἀλλὰ καὶ συν‐ ήδεσθαι τοῖς ἠδικημένοις, ὡς τῆς ἐκείνου πονηρίας | |
| 30 | ἀπηλλαγμένοις. ϛʹ. Σὺ ἀπεστράφης μου, λέγει Κύριος· ὀπίσω πορεύσῃ. Ὃ δέδρακας, πείσῃ· τὸ δὲ «ὀπίσω πο‐ ρεύσῃ,» ἀντὶ τοῦ «ταπεινωθήσῃ» τέθεικεν. «Καὶ ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ σὲ, καὶ διαφθερῶ σε, καὶ | |
| 35 | οὐκέτι ἀνήσω αὐτούς.» Οὐκέτι γὰρ χρήσομαι τῇ προτέρᾳ μακροθυμίᾳ. Εἶτα διδάσκων ὡς παρὰ γνώ‐ μην κολάζειν ἀναγκάζεται, οἱονεὶ συναλγῶν λέγει· «Ἐν πύλαις λαοῦ μου ἠτεκνώθησαν· ἀπώλε‐ σα τὸν λαόν μου διὰ κακίας αὐτῶν, καὶ οὐκ ἐπεστρά‐ | |
| 40 | φησαν.» Αὐτοὶ τὸν ὄλεθρον ἐπεσπάσαντο, παύ‐ σασθαι τῆς πονηρίας μὴ βουληθέντες. Λέγει δὲ διὰ τὴν τῶν ἀνδρῶν ἀναίρεσιν καὶ τὰς χήρας πληθυνθῆ‐ ναι, καὶ πάλιν διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν τὰς μητέρας στερηθῆναι τῶν παίδων. «Ἐπήγαγον γὰρ, φησὶν, | |
| 45 | ἐπὶ τὴν μητέρα νεανίσκων ταλαιπωρίαν ἐν μεσημβρίᾳ· ἐπέῤῥιψα ἐπ’ αὐτὴν ἐξαίφνης τρόμον | |
| καὶ σπουδήν.» | ||
81.597 | θʹ. Ἐκενώθη ἡ τίκτουσα ἑπτὰ, ἀπεκάκησεν ἡ ψυχὴ αὐτῆς. Διαφόρως τὴν συμφορὰν ἐτραγῴδη‐ σεν, ἵνα διδάξῃ τοὺς ἀτεράμονας, καὶ πείσῃ τὴν προτέραν καταλιπεῖν ἀσέβειαν. «Ἐπέδυ ὁ ἥλιος | |
| 5 | αὐτῇ ἔτι μεσούσης ἡμέρας.» Τοῖς γὰρ πενθοῦσι σκότος ὀνομάζεται καὶ τὸ φῶς· ταῦτα καὶ τὰ τού‐ τοις παραπλήσια εἰρηκὼς ὁ προφήτης ὀλοφύρεται καὶ θρηνεῖ· ιʹ. Οἴμοι, μήτηρ, ὥς τινά με ἔτεκες ἄνδρα | |
| 10 | δικαζόμενον καὶ διακρινόμενον ἐν πάσῃ τῇ γῇ· οὐκ ὠφέλησα, οὐδὲ ὠφέλησέ με οὐδείς· ἡ ἰσχύς μου ἐξέλιπεν ἐν τοῖς καταρωμένοις με. Τὸ «ὠφέλησα» «ὤφλησα» ὁ Σύρος ἡρμήνευσε· λέγει τοίνυν, ὅτι Οὔτε ὤφληκα, οὔτε δεδάνεικα· καὶ πολ‐ | |
| 15 | λοὺς ἐκτησάμην ἐχθροὺς, οἳ διηνεκῶς λοιδοροῦνται καὶ ἐπαρῶνται. Τὰ συμβούλια γὰρ, ὡς τὰ πολλὰ, τίκτειν τὰς ἀπειθείας φιλεῖ. Κατὰ μέντοι τὴν ἑλληνικὴν ἑρμηνείαν οὕτω νοητέον, ὅτι Θρήνων εἰμὶ ἄξιος μάτην παραχθεὶς εἰς τόνδε τὸν βίον· οὔτε | |
| 20 | γὰρ ὤνησά τινα, οὔτε ὠφέλειαν παρ’ ἑτέρων ἐκομι‐ σάμην· ἀρὰς δὲ μόνον δέχομαι παρὰ τῶν ἀκουόν‐ των τὰς προφητείας. ιαʹ. Γένοιτο, Κύριε, κατευθυνόντων αὐτῶν, εἰ μὴ παρέστην σοι ἐν καιρῷ τῶν κακῶν αὐτῶν, | |
| 25 | καὶ ἐν καιρῷ θλίψεως αὐτῶν, εἰς ἀγαθὰ πρὸς τὸν ἐχθρόν. Ἄκουσον αὐτῶν, φησὶν, ἐπαρωμένων· πολλάκις σοι τὰς ὑπὲρ αὐτῶν ἱκετείας προσήνεγ‐ κον. Εἶτα πάλιν ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ· ιβʹ, ιγʹ. Εἰ γνωσθήσεται σίδηρος, καὶ περιβό‐ | |
| 30 | λαιον χαλκοῦν. Ἰσχύν σου, καὶ τοὺς θησαυ‐ ρούς σου εἰς προνομὴν δώσω, ἀντάλλαγμα διὰ πάσας τὰς ἁμαρτίας σου ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις σου. Μὴ θαῤῥήσητε, φησὶ, μὴ χαλκέοις περιβο‐ λαίοις, μὴ σιδηροῖς· πάντα γὰρ ὑμῶν τὸν πλοῦτον | |
| 35 | παραδώσω τοῖς πολεμίοις, καὶ ἔσται τοῦτο τῶν σῶν ἁμαρτημάτων ἀντίδοσις. Προστίθησι δὲ τούτοις καὶ τὴν γεγενημένην αἰχμαλωσίαν. Ταῦτα προειπὼν ὁ προφήτης, κίνδυνον ὑπομένει τῶν ἀκούειν οὐκ ἀνεχο‐ μένων, ἀνελεῖν αὐτὸν πειραθέντων, καὶ παρακαλεῖ | |
| 40 | τὸν τῶν ὅλων Θεὸν, καί φησι· ιεʹ. Μνήσθητί μου, Κύριε, καὶ ἐπίσκεψαί με, καὶ ἀθώωσόν με ἀπὸ τῶν καταδιωκόντων με. Ἀντὶ τοῦ· Μὴ παραδῷς με τοῖς καταδιώκουσί με· ὁ γὰρ ἀθῶος ἐλευθεροῦται. «Μὴ εἰς μακροθυμίαν σου λάβῃς | |
| 45 | με.» Ἔνια «βάλῃς με» ἔχει· τουτέστιν, ἀνεξι‐ κάκως χρώμενος, καὶ κολάζειν τοὺς ἀδικοῦντας ἀναβαλλόμενος, τοὺς ἀδικουμένους ἡμᾶς ἀνιᾷς. | |
| «Γνῶθι, εἰ ἔλαβον περὶ σοῦ ὀνειδισμόν.» | ||
81.600 | ιϛʹ. Ὑπὸ τῶν ἀθετούντων τοὺς λόγους σου. Σοῦ χάριν, ὦ Δέσποτα, τοῖς παροῦσιν ἀλγεινοῖς περι‐ πέπτωκα· τοὺς σοὺς γὰρ λόγους διαπορθμεύων δυσμενὴς ἐγενόμην. «Συντέλεσον αὐτοὺς, καὶ ἔσται | |
| 5 | ὁ λόγος σου ἐμοὶ εἰς εὐφροσύνην, καὶ εἰς χαρὰν καρδίας μου, ὅτι ἐπικέκληται τὸ ὄνομά σου ἐπ’ ἐμέ.» Ἐπειδὴ νομίζουσι ψευδῆ με προλέγειν, ταῖς δὲ τῶν ψευδοπροφητῶν ὑποσχέσεσιν ὡς ἀληθέσι προσέχουσι, τοὺς λόγους μου τοῖς ἔργοις βεβαίωσον, καὶ ταύτῃ με | |
| 10 | ψυχαγώγησον. Εἶτα λέγει, ὡς οὔτε τραπέζης αὐτοῖς, οὔτε γέλωτος ἐκοινώνησεν, ἀλλὰ τὸ θεῖον πάντων προετίμησε δέος· καὶ διὰ τὴν πονηρίαν αὐτῶν, καὶ διὰ τὴν τιμωρίαν, ἀνιώμενος διετέλεσεν· ἀλλ’ εὐθὺς αὐτὸν ὁ Δεσπότης ψυχαγωγεῖ, καί φησι· | |
| 15 | ιθʹ. Ἐὰν ἀποστρέψῃς, καὶ ἀποκαταστήσω σε, πρὸ προσώπου μου στήσῃ· καὶ ἐὰν ἐξαγάγῃς τίμιον ἀπὸ ἀναξίου, ὡς στόμα μου ἔσῃ. Οὐ μικρός σοι, φησὶ, παρ’ ἐμοῦ πεφύλακται μισθὸς τοῦτον ἀναδεξαμένῳ τὸν πόνον· ἐὰν γάρ τινα τῶν | |
| 20 | πλανωμένων ἐπιστρέψῃς, πολλῆς παρ’ ἐμοὶ παῤῥη‐ σίας μεθέξεις. Τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὸ «πρὸ προσώπου μου στήσῃ.» Κἄν τινα τῶν ἀνοσίων μεταβάλῃ, καὶ πείσῃς ἑλέσθαι τὰ ἐπὶ τὸ κρεῖττον, τῷ στόματί μου ἀπεικασθήσῃ· καὶ γὰρ ἐγὼ λόγῳ τὰ μὲν ὄντα | |
| 25 | ἐποίησα, καὶ σὺ λόγῳ τοὺς τῆς κακίας ἐργάτας μετα‐ βάλῃς εἰς ἀρετήν. Ὑπέσχετο δὲ αὐτῷ πάλιν τὸ ἄμαχον καὶ ἀήττητον, καὶ τῶν ἐξ ἀρχῆς γεγενημένων ἀνέμνησεν ὑποσχέσεων. ΚΕΦΑΛ. Ιϛʹ. | |
| 30 | Παρεγγυᾷ δὲ αὐτῷ, μὴ γῆμαι, μηδὲ παιδοποιῆ‐ σαι, ὡς καὶ τῶν τικτόντων, καὶ τῶν τικτομένων, λιμῷ καὶ λοιμῷ, καὶ σφαγῇ, καὶ δουλείᾳ παραδοθη‐ σομένων. Παρακελεύεται δὲ μήτε εὐφραινομένοις συνευφραίνεσθαι, μήτε ἀλγοῦσι συναλγῆσαι. | |
| 35 | «Ἀφέστακα γὰρ, φησὶ, τὴν εἰρήνην μου ἀπὸ τοῦ λαοῦ τούτου, φησὶ Κύριος, καὶ τὸν ἔλεόν μου, καὶ τοὺς οἰκτιρμούς μου.» ϛʹ. Καὶ ἀποθανοῦνται μεγάλοι καὶ μικροὶ ἐν τῇ γῇ ταύτῃ. Λέγει δὲ ὡς οὐδὲ ταφῆς ἀξιωθήσονται, | |
| 40 | οὐδὲ θρῆνοι ἐπ’ αὐτοῖς συνήθως γενήσονται, οὐδὲ ψυχαγωγίας τινὸς οἱ πενθοῦντες ἀξιωθήσονται· καὶ ἀπειλεῖ παντὸς εἴδους εὐφροσύνης ἀποστέρησιν τῇ πόλει, ὡς μηδεμίαν ἐπενεχθῆναι φωνὴν, μὴ γάμων, μὴ συμποσίων, μὴ τῶν ἄλλων, ὅσα θυμήρη τοῖς ἀν‐ | |
| 45 | θρώποις παρέχει ζωήν. Πυνθανομένων δὲ, φησὶν, ἐκείνων, καὶ λεγόντων· Διὰ ποίαν αἰτίαν τούτοις περιπεπτώκαμεν τοῖς κακοῖς; καὶ τῆς πατρῴας αὐ‐ τοὺς ἀνάμνησον ἀσεβείας, καὶ τὰ ὑπ’ αὐτῶν τολ‐ μώμενα δίδαξον, καὶ ὅτι χαλεπώτερα τῶν πατέρων | |
81.600(50) | ἐξήμαρτον, οὐ κατὰ τὸν ἐμὸν πολιτευόμενοι νόμον, | |
| ἀλλὰ τοῖς οἰκείοις ἑπόμενοι λογισμοῖς. Οὗ δὴ χάριν· | ||
81.601 | ιγʹ. Ἀποῤῥίψω ὑμᾶς ἀπὸ τῆς γῆς ταύτης εἰς γῆν, ἣν οὐκ ᾔδειτε ὑμεῖς, καὶ οἱ πατέρες ὑμῶν, καὶ δουλεύσετε ἐκεῖ θεοῖς ἑτέροις ἡμέρας καὶ νυκτὸς, οἳ οὐ δώσουσιν ὑμῖν ἔλεος. Ἐπειδὴ | |
| 5 | τοὺς οὐκ ὄντας φιλεῖτε θεοὺς, τῆς πατρῴας ὑμᾶς ἐκβαλῶ γῆς, καὶ παραδώσω τοῖς πολεμίοις, ἵνα σὺν ἐκείνοις τῇ πλάνῃ δουλεύητε. Ὑπισχνεῖται μέντοι καὶ τὴν ἐπάνοδον· καὶ λέγει, ὡς κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν οὐκέτι τὰς προτέρας εὐεργεσίας προφέροντες | |
| 10 | τὸν Θεὸν ἀνυμνήσουσιν, οὐδὲ τῆς Αἰγυπτίων δουλείας τὴν ἀπαλλαγὴν διηγήσονται, ἀλλὰ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶ‐ νος ἐπάνοδον θαυμάσουσιν ἅπαντες. ιϛʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστελῶ ἁλιεῖς πολλοὺς, λέγει Κύριος, καὶ ἁλιεύσουσιν αὐτούς· καὶ μετὰ | |
| 15 | ταῦτα ἀποστελῶ θηρευτὰς πολλοὺς, καὶ θηρεύ‐ σουσιν αὐτοὺς ἐπάνω παντὸς βουνοῦ, καὶ ἐκ τῶν τρυμαλιῶν τῶν πετρῶν. Τὸ ἄφευκτον τῆς τι‐ μωρίας διὰ τούτων δεδήλωκεν, ὅτι ἁλιεῖς καὶ θηρευ‐ τὰς μιμούμενοι οἱ πολέμιοι πάντας αὐτοὺς σαγηνεύ‐ | |
| 20 | σουσι, καὶ τοὺς ἐν τοῖς ὄρεσι πειρωμένους λανθάνειν ὑφ’ ἑαυτοὺς ποιούμενοι. ιζʹ. Ὅτι οἱ ὀφθαλμοί μου ἐπὶ πάσας τὰς ὁδοὺς αὐτῶν, οὐκ ἀπεκρύβησαν ἀπὸ προσώπου μου, καὶ οὐκ ἐκρύβη τὰ ἀδικήματα αὐτῶν ἀπέναντι | |
| 25 | τῶν ὀφθαλμῶν μου. Πάντα ὁρῶ, οὐδέν με λανθάνει τῶν γιγνομένων. ιηʹ. Καὶ ἀνταποδώσω αὐτοῖς πρῶτον διπλᾶς τὰς ἀδικίας αὐτῶν, καὶ τὰς ἀνομίας αὐτῶν, ἐφ’ αἷς ἐβεβήλωσαν τὴν γῆν μου ἐν τοῖς θνησιμαίοις | |
| 30 | τῶν βδελυγμάτων αὑτῶν. Ὡς φιλάνθρωπος διπλα‐ σίαν ἁμαρτημάτων τὴν τιμωρίαν καλεῖ· κατὰ γὰρ τὸν τοῦ δικαίου λόγον, οὐκ ἀξίας ἔτισαν δίκας. Θνη‐ σιμαῖα δὲ τῶν βδελυγμάτων καλεῖ τὴν τῶν υἱῶν καὶ τῶν θυγατέρων σφαγὴν, ἣν τοῖς εἰδώλοις προσέφερον. | |
| 35 | Οὕτω τοῦ λαοῦ τὴν ἀσέβειαν δείξας, τὴν τῶν ἐθνῶν προθεσπίζει μεταβολήν. ιθʹ. Κύριος ἰσχύς μου, καὶ βοήθειά μου, καὶ καταφυγή μου ἐν ἡμέρᾳ κακῶν· πρὸς σὲ ἔθνη ἥξουσιν ἀπ’ ἐσχάτου τῆς γῆς, καὶ ἐροῦσιν, Ὡς | |
| 40 | ψευδῆ ἐκτήσαντο οἱ πατέρες ἡμῶν εἴδωλα, καὶ οὐκ ἔστιν ὠφέλεια ἐν αὐτοῖς. Οἱ τοσαύτης ἐπιμε‐ λείας ἀξιωθέντες, καὶ νομικῆς καὶ προφητικῆς δι‐ δασκαλίας ἀπολαύσαντες, ἀσεβοῦντες διετέλεσαν, καὶ παρανομοῦντες· τὰ δὲ ἔθνη, ταύτης οὐκ ἀπολαύσαντα | |
| 45 | τῆς προμηθείας, μόνον δὲ τῶν ἀποστολικῶν κηρυ‐ γμάτων ἀκούσαντα, ἔφυγε τὴν πλάνην, καὶ τῷ τῆς θεογνωσίας φωτὶ προσελήλυθε. Καὶ τῆς προτέρας ἀναμιμνησκόμενος παροιμίας βοῶ σοι· κʹ, καʹ. Εἰ ποιήσει ἑαυτῷ ἄνθρωπος θεοὺς, καὶ | |
81.601(50) | αὐτοὶ οὐκ εἰσὶ θεοί; Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ δη‐ | |
| λώσω αὐτοῖς ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ τὴν χεῖρά μου, | ||
81.604 | καὶ τὴν δύναμίν μου γνωριῶ αὐτοῖς, καὶ γνώσον‐ ται ὅτι ὄνομά μοι Κύριος. Προλέγω, φησὶν, αὐτοῖς πρὸ πολλοῦ τὰ ἐσόμενα, καὶ προδιδάσκω αὐτοῖς τὴν ἰσχύν μου, ὅτι δι’ εὐτελῶν καὶ ὀλίγων ἀνθρώπων τὴν | |
| 5 | μεταβολὴν αὐτῶν πραγματεύσομαι. ΚΕΦΑΛ. ΙΖʹ. Οὕτω τὴν τῶν ἐθνῶν προθεσπίσας μεταβολὴν, τῆς Ἰουδαίων πάλιν ἀσεβείας κατηγορεῖ. αʹ. Ἁμαρτία Ἰούδα ἐγγέγραπται ἐν γραφῇ, | |
| 10 | ἐν ὄνυχι ἀδαμαντίνῃ, ἐπὶ τοῦ στήθους τῆς καρ‐ δίας αὐτῶν, καὶ ἐν τοῖς κέρασι τῶν θυσιαστηρίων αὐτῶν. Οὐδὲν τοῦ συνειδότος ἰσχυρότερον· πάγια γὰρ τὰ ἐν τούτῳ πηγνύμενα γράμματα· κἂν γὰρ πάντες ἄνθρωποι μαρτυρήσωσιν ἀγαθὰ τῷ συνειδότι ἑαυτῶν, | |
| 15 | πονηρὰ τῶν ψευδολόγων τὸ συνειδὸς οὐκ ἀνέχεται, ἀλλὰ νύττεται, καὶ κεντεῖται, καὶ ἀδέκαστον ἐκφέρει τὴν ψῆφον. Τοῦτο καὶ ἐνταῦθά φησιν, ὅτι Καὶ τὰ πράγματά σου κατηγορεῖ, καὶ τὸ συνειδός σου συμ‐ μαρτυρεῖ. Ἀναμιμνήσκει δὲ αὐτοὺς καὶ τῶν ἀλ‐ | |
| 20 | σῶν, καὶ τῶν βωμῶν, καὶ τῆς ἐν αὐτοῖς γενομένης πλάνης, καὶ ἀπειλεῖ πάντα τὸν πλοῦτον αὐτῶν σὺν τοῖς εἰδώλοις παραδώσειν τοῖς πολεμίοις. Προλέγει δὲ καὶ τὴν τῆς πόλεως ἐρημίαν· μετὰ ταῦτα ἄθλιον λέγει καὶ τρισάθλιον, καὶ ἀραῖς ὑποβάλλει τὸν τοῦ | |
| 25 | Θεοῦ μὲν ἀφιστάμενον, ἀνθρωπίνῃ δὲ δυναστείᾳ θαῤ‐ ῥοῦντα· καὶ ἀπεικάζει τοῦτον ἀκάρποις τισὶ φυτοῖς καὶ εὐτελέσι, φυομένοις ἐν ταῖς ἐρημίαις καὶ μηδε‐ μιᾶς ἐπιμελείας τυγχάνουσιν. ϛʹ. Ἔστι γὰρ, φησὶν, ἡ ἀγριομυρίκη, ἡ ἐν τῇ | |
| 30 | ἐρήμῳ, καὶ οὐκ ὄψεται, ὅταν ἔλθῃ τὰ ἀγαθά. Καὶ κα‐ τασκηνώσει ἐν ἁλίμοις, ἐν γῇ ἐρήμῳ, ἐν γῇ ἁλ‐ μυρᾷ, ἥτις οὐ κατοικιεῖται. Τὸ δὲ «ἐν ἁλίμοις» ὁ Σύ‐ ρος «ἐν φωλεοῖς» ἡρμήνευσε· διὰ πάντων δὲ τῶν εἰ‐ ρημένων, τὸ ἀκερδὲς τοῦ τοιούτου κέρδους ἐδήλωσεν. | |
| 35 | Ἀπεικάζει δὲ τὸν τῷ Θεῷ πεποιθότα, καὶ παραβάλ‐ λει φυτῷ διηνεκῶς ἀρδομένῳ, καὶ μὴ βλαπτομένῳ ὑπὸ καύματος σφοδροτάτου, ἀεὶ δὲ ὥριμον φέροντι τὸν καρπόν. Ταῦτα δὲ οὐ μάτην εἶπεν, ἀλλὰ παραινῶν μὴ τῇ Αἰγυπτίων ἐπικουρίᾳ θαῤῥῆσαι, ἀλλὰ διὰ τῆς | |
| 40 | τοῦ βίου μεταβολῆς τὴν θείαν ῥοπὴν ἐπισπάσασθαι. θʹ, ιʹ. Βαρεῖα ἡ καρδία παρὰ πάντα· καὶ ἄνθρωπός ἐστι, καὶ τίς γνώσεται αὐτόν; Ἐγὼ Κύριος ἐτάζων καρδίας, δοκιμάζων νεφροὺς, τοῦ δοῦναι ἑκάστῳ κατὰ τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ, καὶ | |
| 45 | κατὰ τοὺς καρποὺς τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν. Ἀνθρώποις μὲν, φησὶν, ἀκατάληπτα τὰ τοῦ πέλας βουλεύματα· κέκρυπται γὰρ τῆς καρδίας κινήματα· | |
| ἐμοὶ δὲ τῷ ποιητῇ δῆλα καὶ ταῦτα· οὐ γὰρ μόνοις | ||
81.605 | πράγμασιν, ἀλλὰ καὶ λογισμοῖς δικάζω, καὶ ἴσην καὶ δικαίαν ἐκφέρω τὴν ψῆφον. Πάλιν ἐπὶ τὸν Βαβυλώνιον τὸν λόγον μετήνεγκεν. ιαʹ. Ἐφώνησε πέρδιξ, συνήγαγεν ἃ οὐκ | |
| 5 | ἔτεκε· ποιῶν πλοῦτον αὑτοῦ οὐ μετὰ κρίσεως. Τῶν περδίκων οἱ θηρευταὶ τιθασσεύουσι πέρδικας, καὶ διὰ τῆς τούτων φωνῆς τοὺς ὁμογενεῖς συγκαλοῦ‐ σιν· οἱ δὲ, συντρέχοντες περιπίπτουσι τοῖς θηρά‐ τροις. Τούτῳ τὸν Βαβυλώνιον ἀπείκασε, δεσπόζειν | |
| 10 | μὲν πάντων ἀνθρώπων πειρώμενον, πλοῦτον δὲ ἄδικον ἀθροίζοντα. Προλέγει δὲ καὶ τὰ συμβησόμενα αὐτῷ σκυθρωπά. «Ἐν ἡμίσει ἡμερῶν αὐτοῦ κα‐ ταλείψουσιν αὐτὸν, καὶ ἐπ’ ἐσχάτων αὑτοῦ ἔσται ἄφρων.» Ταῦτα καὶ ὁ θεσπέσιος ἐδίδαξεν ἡμᾶς Δα‐ | |
| 15 | νιήλ· μανίᾳ γὰρ περιέπεσε, καὶ θηριώδης ἐγένετο, καὶ ἐξελάσθη τῆς βασιλείας. ιβʹ. Θρόνος δόξης ὑψούμενος. Ἐστερήθη δὲ καὶ τὸν θρόνον. Ὑψηλὸν ἁγίασμα ἡμῶν ἐξ ἀρχῆς· τόπος ἁγιά‐ | |
| 20 | σματος ἡμῶν. (ιγʹ.) Ὑπομονὴ Ἰσραήλ. Σὺ δὲ, φησὶ, Δέσποτα, τὸ ἡμέτερον ἁγίασμα, ἡ τοῦ τόπου ἡμῶν περιφάνεια, αἰώνιον ἔχεις τὸ κράτος. Σὲ τοίνυν ὑπο‐ μενοῦμεν. Σὺ γὰρ ἡμῖν παρέξεις τῶν λυπηρῶν τὴν ἀπαλλαγήν· οἱ γὰρ καταλιπόντες σε αἰσχύνης πά‐ | |
| 25 | σης πλησθήσονται. ιδʹ. Ἴασαί με, Κύριε, καὶ ἰαθήσομαι· σῶσόν με, καὶ σωθήσομαι· ὅτι καύχημά μου εἶ σύ. Ἐμαυτὸν ἐγὼ τῇ σῇ προνοίᾳ προσάγω, καὶ τῆς παρὰ σοῦ σωτηρίας ἱκετεύω τυχεῖν. | |
| 30 | ιεʹ, ιϛʹ. Ἰδοὺ αὐτοὶ λέγουσι πρός με, Ποῦ ἔστιν ὁ λόγος Κυρίου; ἡκέτω. Ἐγὼ δὲ οὐκ ἐκο‐ πίασα κατακολουθῶν ὀπίσω σου, καὶ ἡμέραν ἀνθρώπου οὐκ ἐπεθύμησα, σὺ ἐπίστασαι· τὰ ἐκπορευόμενα διὰ τῶν χειλέων μου πρὸ προσ‐ | |
| 35 | ώπου σού ἐστιν. Ἐπιμέμφονται τῇ βραδύτητι τῆς τιμωρίας, καὶ ψευδῆ τὴν προφητείαν νομίζουσι, σοῦ ἀναβαλλομένου τὴν τιμωρίαν· ἐγὼ δὲ, οὐδὲ ταύτην αὐτῶν τὴν ἀναλγησίαν ὁρῶν ἐβουλήθην αὐ‐ τοὺς περιπεσεῖν τοῖς κακοῖς· τοῦτο γὰρ λέγει· | |
| 40 | Ἡμέραν ἀνθρώπου οὐκ ἐπεθύμησα. (ιζʹ.) Μὴ γένῃ μοι εἰς ἀλλοτρίωσιν, φειδόμενός μου σὺ ἐν ἡμέρᾳ πονηρᾷ. «Ἡμέραν πονηρὰν» τὴν κατ’ αὐτοῦ γενομένην ἐπανάστασιν καλεῖ. Καὶ παρακαλεῖ τῆς τοῦ Θεοῦ κηδεμονίας τυχεῖν· καὶ | |
| 45 | ἐκείνους μὲν διαμαρτεῖν τῶν ἐπιχειρημάτων, καὶ καταισχυνθῆναι, αὐτὸν δὲ τῆς ἐπιβουλῆς ἀναφα‐ νῆναι κρείττονα. Μετὰ ταῦτα κελεύεται ὁ προφήτης τὰς βασιλικὰς πύλας καταλαβεῖν, καὶ πᾶσι παρεγ‐ γυῆσαι, καὶ βασιλεῦσι, καὶ ἰδιώταις, τὸν περὶ τοῦ | |
81.605(50) | Σαββάτου μὴ παραβαίνειν νόμον, ἀλλὰ τῇ ἀργίᾳ | |
81.608 | τήνδε τὴν ἡμέραν τιμῆσαι, καὶ τῶν πατέρων μὴ ζηλῶσαι τὴν ἀπείθειαν· τούτου γὰρ γινομένου, φησὶ, τῶν τῆς εἰρήνης καρπῶν ἀπολαύσεσθε, καὶ συνδρα‐ μοῦνται πάντοθεν οἱ τῷ Θεῷ τὰς θυσίας ἐν εἰρήνῃ | |
| 5 | προσφέροντες. Ὑμῶν δὲ παραβαινόντων τῆς ἀργίας τὸν νόμον, καὶ φορτία κομιζόντων ἐν τῇ τοῦ Σαβ‐ βάτου ἡμέρᾳ, οὐ τὰς πύλας μόνον, ἀλλὰ καὶ πᾶσαν τὴν πόλιν παραδώσω πυρί. ΚΕΦΑΛ. ΙΗʹ. | |
| 10 | Οὕτω καὶ τοῦτον συμπεράνας τὸν λόγον, παρακε‐ λεύεται τῷ προφήτῃ εἰς τὸ τοῦ κεραμέως εἰσελθεῖν καταγώγιον. Ποιεῖ δὲ τὸ προσταχθὲν ὁ προφήτης, καὶ θεωρεῖ τὸν κεραμέα σκεῦός τι διαπλάττοντα· εἶτα τοῦτο διαπεσὸν καὶ συντριβὲν ἄνωθεν νεουργοῦντα. | |
| 15 | δʹ. Καὶ ἔπεσε γὰρ, φησὶ, τὸ ἀγγεῖον, ὃ αὐτὸς ἐποίει ἐκ τοῦ πηλοῦ, ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ, καὶ πάλιν ἐποίησεν αὐτὸ ἀγγεῖον ἕτερον, καθὼς ἤρεσεν ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ ποιῆσαι. Οὕτω δείξας τὸν κεραμέα τοῦ πηλοῦ τὴν ἐξουσίαν ἔχοντα, καὶ ὡς | |
| 20 | ἂν ἐθέλῃ, κατασχηματίζοντα τοῦτον, πρὸς τὸν προφήτην φησίν· Εἰπὲ αὐτοῖς· ϛʹ. Εἰ καθὼς ὁ κεραμεὺς, οὕτως οὐ δύναμαι τοῦ ποιῆσαι ὑμῖν, οἶκος Ἰσραήλ; φησὶ Κύριος. Ἰδοὺ ὡς πηλὸς ἐν χειρὶ τοῦ κεραμέως, οὕ‐ | |
| 25 | τως ὑμεῖς ἐν ταῖς χερσί μου ἐστὲ, οἶκος Ἰσραήλ. Καθάπερ γὰρ ἐκεῖνος καὶ φῦραι δύναται τὸν πηλὸν, καὶ σχηματίσαι τοῦτον, ὡς ἂν ἐθέλῃ· οὕτως ἐμοὶ ῥᾴδιον, καὶ τιμωρίᾳ παραδοῦναι, καὶ σωτηρίαν χαρί‐ σασθαι, καὶ τοὺς ἐν εὐπραξίᾳ συμφοραῖς παραδοῦναι, | |
| 30 | καὶ αὖ πάλιν τοῖς ἐν δυσκληρίᾳ εὐημερίαν χαρίσα‐ σθαι. Τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὰ ἑξῆς. ζʹ, ηʹ. Πέρας λαλήσω ἐπὶ ἔθνη καὶ βασι‐ λείαν, τοῦ ἐξᾶραι αὐτοὺς, καὶ καθελεῖν, καὶ τοῦ ἀπολλύειν. Καὶ ἂν ἐπιστραφῇ τὸ ἔθνος | |
| 35 | ἐκεῖνο ἀπὸ κακῶν αὑτῶν· καὶ μετανοήσω ἀπὸ τῶν κακῶν, ὧν ἐλογισάμην ποιῆσαι αὐτοῖς. Μὴ ἀπαγορεύσητε, φησὶ, τὴν σωτηρίαν· καὶ γὰρ εἰ καταψηφίσομαι ἔθνους, καὶ ἀπειλήσω τιμωρίαν ἐσχά‐ την, ἴδω δὲ αὐτῶν τὴν μεταμέλειαν, οὐκ ἐπάγω | |
| 40 | τὴν τιμωρίαν, ἀλλ’ ὀρέγω τὸν ἔλεον. Κἂν πάλιν ὑπόσχωμαι ἀγαθῶν ἀφθονίαν, καταφρονήσαντες δὲ ἐκεῖνοι πονηρίαν ἀσπάσωνται, οὐ περανῶ τῶν ἀγαθῶν τὴν ὑπόσχεσιν. Τοῦτο τοίνυν εἰδότες, φησὶ, μὴ ἀπαγορεύσητε τὰ χρηστότερα, ἀλλὰ προσενέγ‐ | |
| 45 | κατε τὴν μετάνοιαν, καὶ τὴν σωτηρίαν καρπώσα‐ σθε. ιαʹ. Ἰδοὺ γὰρ ἐγὼ, φησὶ, πλάσσω ἐφ’ ὑμᾶς κακὰ, καὶ λογίζομαι ἐφ’ ὑμᾶς λογισμόν· ἀποστραφήτω | |
| ἕκαστος ἀπὸ τῆς ὁδοῦ τῆς πονηρᾶς, καὶ καλ‐ | ||
81.609 | λίω ποιήσατε τὰ ἐπιτηδεύματα ὑμῶν, καὶ τὰς ὁδοὺς ὑμῶν. Ἀλλ’ αὐτὸς μὲν φιλάνθρωπος ὢν, τοι‐ αῦτα προσενήνοχε φάρμακα· ἐκεῖνοι δὲ τοῦ ἰατροῦ τὰς ὑποθήκας οὐκ ἐδέξαντο. | |
| 5 | ιβʹ. Ἀλλ’ εἶπον, φησὶν, Ἀνδριούμεθα, ὅτι ὀπίσω τῶν ἀποστροφῶν ἡμῶν πορευσόμεθα, καὶ ἕκαστος τὰ ἀρεστὰ τῆς καρδίας αὑτοῦ ποιή‐ σομεν. «Ἀποστροφὰς» καλεῖ τὴν τῶν χειρόνων ὁδόν. ιγʹ. Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· Ἐρωτήσατε | |
| 10 | ἔθνεσι, Τίς ἤκουσε τοιαῦτα φρικτὰ σφόδρα, ἃ ἐποίησε παρθένος θυγάτηρ Ἱερουσαλήμ; Παρ‐ θένον αὐτὴν καλεῖ, οὐχ ὡς οὐκ ἀκόλαστον, ἀλλ’ ὡς ὡραϊζομένην, καὶ ἐπὶ τῷ κάλλει σεμνυνομένην. ιδʹ. Μὴ ἐκλείψουσιν ἀπὸ πέτρας μαστοὶ, ἢ | |
| 15 | χιὼν ἀπὸ τοῦ Λιβάνου; ἢ ἐκκλίνει ὕδωρ βι‐ αίως ἀνέμῳ φερόμενον; Αἱ πηγαὶ, φησὶν, ἀπαύ‐ στως ἀναβλύζουσιν, ὁ Λίβανος ἔχει τὴν χιόνα διηνε‐ κῶς, τὸ ῥύμῃ φερόμενον ὕδωρ τετριμμένην τρίβον ὁδεύει· οὗτοι δὲ τοῦ νόμου κατέλιπον τὴν ὁδὸν, καὶ | |
| 20 | τῶν ἐμῶν ἐντολῶν οὐδεμία παρ’ αὐτοῖς μνήμη· τοῦ‐ το γὰρ δηλοῖ τὰ ἑξῆς. ιεʹ. Ὅτι ἐπελάθοντό μου ὁ λαός μου, εἰς κενὸν ἐθυμίασαν, καὶ ἀσθενοῦσιν ἐν ταῖς ὁδοῖς αὑ‐ τῶν σχοινίοις αἰωνίοις, τοῦ ἐπιβῆναι τρίβον | |
| 25 | οὐκ. ἔχουσαν ὁδὸν εἰς πορείαν. Ἐπενόησαν, φη‐ σὶν, ἀτραποὺς οὐκ ἐξ ἀρχῆς τετριμμένας, καὶ ταύ‐ τας αἰωνίους ἀπέφηναν ὁδούς· ἀντὶ τοῦ, ταύταις ἀεὶ κεχρημένοι διατελοῦσιν. Οὗ χάριν αὐτῶν ἐρη‐ μίᾳ παραδώσω τὴν γῆν· τοῦτο γὰρ ἐπήγαγεν. | |
| 30 | ιϛʹ. Τοῦ τάξαι τὴν γῆν αὐτῶν εἰς ἀφανισμὸν, καὶ εἰς συρισμὸν αἰώνιον. Ὁ συρισμὸς τὴν ἐρη‐ μίαν τῆς πόλεως δηλοῖ· οἱ γὰρ εὐπραγοῦσαν τὴν πόλιν ἰδόντες, εἶτα ἐρημωθεῖσαν θεώμενοι, συρί‐ ζειν εἰώθασι, καὶ ταύτῃ δεικνύειν τὴν συμφο‐ | |
| 35 | ράν. ιζʹ. Ὡς ἄνεμον καύσωνα διασπερῶ αὐτοὺς κατὰ πρόσωπον τῶν ἐχθρῶν αὐτῶν. Οὐδὲ φειδοῦς, φησὶ, παρὰ τῶν δυσμενῶν ἀπολαύσουσιν· ἀλλὰ μισήσουσιν αὐτοὺς, καθάπερ τις τὸν καύσωνα ἀπο‐ | |
| 40 | στρέφεται. «Αὐχένα καὶ οὐ πρόσωπον δείξω αὐ‐ τοῖς ἐν ἡμέρᾳ ἀπωλείας αὐτῶν.» Ἴδιον γὰρ τῶν δορυαλώτων, καὶ τῶν δούλων, τὸ κύπτειν εἰς γῆν, ὡς μᾶλλον αὐτῶν τὸν αὐχένα ἢ τὸ πρόσωπον φαίνε‐ σθαι. Καὶ ἄλλως δὲ δυνατὸν νοῆσαι· τῶν γὰρ ἀπ‐ | |
| 45 | εστραμμένων οὐ τὸ πρόσωπον, ἀλλὰ τὸν αὐχένα ὁρῶ‐ μεν· δηλοῖ τοίνυν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τὴν ἀποστρο‐ φήν. Τὰ μὲν οὖν ἐκείνοις ἀπειληθέντα τοιαῦτα· | |
| ἡμῖν δὲ γενέσθω φάρμακα τὰ ἐκείνων παθήματα· | ||
81.612 | ἵνα ταῖς τῶν ἄλλων τιμωρίαις σωφρονισθέντες, καὶ κατὰ τοὺς θείους πολιτευόμενοι νόμους, ἵλεων τὸν νομοθέτην ἔχοιμεν εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν. | |
| 4t | ΤΟΜΟΣ Εʹ. | |
| 6 | ιηʹ. Καὶ εἶπον· Δεῦτε, καὶ λογισώμεθα ἐπὶ Ἱε‐ ρεμίαν λογισμὸν, ὅτι οὐκ ἀπολεῖται νόμος ἀπὸ ἱερέως, καὶ βουλὴ ἀπὸ συνετοῦ, καὶ λόγος ἀπὸ προφήτου. Τρία μαρτυροῦσιν αὐτῷ τὰ μέγιστα, | |
| 10 | ἱερωσύνην, καὶ προφητείαν, καὶ σύνεσιν· καὶ ἑκά‐ στου χαρίσματος ἴσασι τὸ δυνατόν τε καὶ ἀψευδές. Καὶ δέον εἴκειν τοῖς λεγομένοις, οὐ μόνον ἐκεῖνοι ἀντιλέγουσιν, ἀλλὰ καὶ θάνατον τυρεύουσι. «Δεῦτε γὰρ, φησὶ, πατάξωμεν αὐτὸν ἐν γλώσσῃ, καὶ οὐκ | |
| 15 | ἀκουσώμεθα πάντας τοὺς λόγους αὐτοῦ.» Τοσοῦτον αὐτοὺς ἀπέκνει καὶ αὐτὰ τοῦ Θεοῦ τὰ ῥήματα· τὸ δὲ «Πατάξωμεν αὐτὸν ἐν γλώσσῃ,» ἀντὶ τοῦ «Συ‐ κοφαντίαν ὑφάνωμεν κατ’ αὐτοῦ.» Τούτων αἰσθό‐ μενος ὁ προφήτης, τὸν Θεὸν ἱκετεύει γενέσθαι κρι‐ | |
| 20 | τὴν, καὶ ἀναμιμνήσκει αὐτὸν ὧν πολλάκις ὑπὲρ αὐ‐ τῶν προσενήνοχε πρεσβειῶν. Εἶτα εὐκτικῶς μὲν σχηματίζει τὸν λόγον, προλέγει δὲ τὸν ὑπὸ τοῦ λι‐ μοῦ γενησόμενον θάνατον, καὶ τὰς ὑπὸ τῶν πολε‐ μίων γενησομένας σφαγὰς, καὶ τὰ ἄλλα τὰ ἐν τοῖς | |
| 25 | πολέμοις γιγνόμενα. ΚΕΦΑΛ. ΙΘʹ. Ταῦτα εἰπὼν, καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια, κε‐ λεύεται λαβεῖν βῖκον ὀστράκινον, καὶ ἐξελθεῖν εἰς τὸ πολυάνδριον, μετὰ τῶν ἱερέων καὶ τῶν τοῦ | |
| 30 | λαοῦ πρεσβυτέρων, καὶ ἀπειλῆσαι πάλιν τῇ πό‐ λει τὸν ὄλεθρον, καὶ τῆς τῶν εἰδώλων ἀναμνῆσαι θεραπείας. Προεῖπε δὲ καὶ τὰ ἀπὸ τῆς πολιορκίας τεχθησόμενα κακὰ, καὶ τῶν ἀναγκαίων τὴν σπά‐ νιν· καὶ μετὰ ταῦτα πάντα συντρίψαι τὸν βῖκον, | |
| 35 | καὶ εἰπεῖν· ιαʹ. Οὕτως συντρίψω τὸν λαὸν τοῦτον, καὶ τὴν πόλιν ταύτην· καθὼς συντρίβεται ἄγγος ὀστρά‐ κινον, ὃ οὐ δυνήσεται ἰαθῆναι ἔτι. Ἀπειλεῖ δὲ καὶ τῇ βασιλικῇ οἰκίᾳ τὴν κατάλυσιν, καὶ πάσῃ τῇ πόλει | |
| 40 | τὴν ἐρημίαν· ἐπειδήπερ οὐ μόνον δημοσίᾳ, ἀλλὰ καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς οἰκίαις, σπονδὰς τοῖς εἰδώλοις καὶ θυσίας προσέφερον. Καὶ αὐτὸ δὲ τὸ τῶν εἰδώλων χωρίον ταφὴ τῶν ἀνῃρημένων γενήσεται. «Θά‐ | |
| ψουσι γὰρ ἐν τῷ Τωφὲθ, διὰ τὸ μὴ ὑπάρχειν ποῦ | ||
81.613 | θάψαι.» Διὰ δὲ τούτου τὸ πλῆθος τῶν ἀνῃρημένων ἐδήλωσεν. Ἐπανιόντι δὲ τῷ προφήτῃ πάλιν ἐκέ‐ λευσεν ὁ Δεσπότης ἐν τῇ καθιερωμένῃ αὐλῇ πᾶσι τὴν προφητείαν προσενεγκεῖν, καὶ προφητεῦσαι τῇ τε | |
| 5 | πόλει ἐκείνῃ, καὶ πάσαις ταῖς ὑπηκόοις πόλεσί τε καὶ κώμαις, τὴν ἐρημίαν. ΚΕΦΑΛ. Κʹ. αʹ. Τοῦτον δὲ τὸν λόγον ὁ Πασχὼρ ἀκούσας, ἀρχιερεὺς δὲ οὗτος ἐτύγχανεν ὢν, οὐ μόνον ᾐκίσατο | |
| 10 | τὸν προφήτην, ἀλλὰ καὶ καθεῖρξεν. βʹ. Ἐπάταξε γὰρ, φησὶ, Πασχὼρ τὸν προφήτην Ἱερεμίαν, καὶ ἐνέβαλεν αὐτὸν εἰς τὸν καταρά‐ κτην. Ὑπόγειον δέ τινα τόπον λέγει· πολλὰ δὲ τοιαῦτα εἶχεν οἰκήματα ὁ ὑπὸ Σολομῶντος οἰκοδο‐ | |
| 15 | μηθεὶς νεώς. Ἐξαγαγὼν δὲ αὐτὸν τῇ ὑστέρᾳ, ἤκουσεν αὐτοῦ πάλιν λέγοντος· «Οὐχὶ Πασχὼρ Κύριος ἐκάλεσε τὸ ὄνομά σου, ἀλλ’ ἢ μέτοικον κυκλόθεν.» Οὐ μόνον δὲ αὐτὸν, ἀλλὰ καὶ τοὺς φίλους αὐτοῦ δορυαλώτους γενήσεσθαι λέγει, καὶ | |
| 20 | μετὰ τὴν αἰχμαλωσίαν ἀναιρεθήσεσθαι. Καὶ μέντοι καὶ πάντα τὸν λαὸν τῷ Ναβουχοδονόσορ ἀπειλεῖ παραδώσειν. Ταῦτα τοίνυν διὰ πλειόνων εἰρηκὼς ὁ προφήτης, δυσχεραίνει τὰς κατ’ αὐτοῦ συνεχῶς γι‐ γνομένας ἐπαναστάσεις, καὶ τῇ τοῦ συνειδότος θαῤ‐ | |
| 25 | ῥῶν καθαρότητι, παῤῥησίᾳ χρᾶται πρὸς τὸν Δε‐ σπότην, καί φησιν· ζʹ. Ἠπάτησάς με, Κύριε, καὶ ἠπατήθην ἐκράτησάς με, καὶ ἠδυνήθης. Ἔφυγον, φησὶ, τὴν προφητείαν, εἶπα εἶναι νεώτερος, καὶ μὴ ἀρ‐ | |
| 30 | κεῖν εἰς τήνδε τὴν ὑπουργίαν, καὶ ὑπέσχου κρείτ‐ τονά με ποιήσειν τῶν πολεμούντων, καὶ τείχει χαλκῷ καὶ στύλῳ σιδηρῷ παραπλήσιον δείξειν· καὶ νῦν γέγονα καταγέλαστος· τοῦτο γὰρ λέγει· «Ἐγενό‐ μην εἰς γέλωτα πᾶσαν ἡμέραν· διετέλεσα μυκτηρι‐ | |
| 35 | ζόμενος.» ηʹ. Ὅτι πικρῷ λόγῳ μου γελάσομαι, ἀθεσίαν καὶ ταλαιπωρίαν ἐπικαλέσομαι, ὅτι ἐγένετο ὁ λόγος Κυρίου ἐμοὶ εἰς ὀνειδισμὸν καὶ εἰς χλευα‐ σμὸν πᾶσαν ἡμέραν. Δάκνουσι τὸν προφήτην, | |
| 40 | οὐχὶ αἱ εἰς αὐτὸν γιγνόμεναι ταλαιπωρίαι τε καὶ αἰκίαι, ἀλλ’ αἱ κατὰ τῶν θείων λογίων τολμώμεναι κωμῳδίαι. θʹ. Καὶ εἶπον· Οὐ μὴ ὀνομάσω τὸ ὄνομα Κυρίου, καὶ οὐ μὴ λαλήσω ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. Ἀντὶ | |
| 45 | τοῦ, οὐ μὴ προφητεύσω, οὐδ’ οὐ μὴ προσενέγκω τοῖς ἀπειθοῦσι τοῦ Θεοῦ τὴν πρόῤῥησιν. «Καὶ ἐγέ‐ νετο ἐν τῇ καρδίᾳ μου, ὡς πῦρ καιόμενον, καὶ φλεγόμενον, καὶ συνεχόμενον ἐν τοῖς ὀστέοις μου, καὶ παρεῖμαι πάντοθεν, καὶ οὐ δύναμαι φέρειν.» | |
81.613(50) | Τοῦτο καὶ ὁ θεῖος ὑπέμεινε Παῦλος ἐν ταῖς Ἀθήναις | |
81.616 | ἡνίκα ἐσιώπα· «Συνείχετο γὰρ, φησὶ, τὸ πνεῦμα τοῦ Παύλου θεωροῦντος κατείδωλον οὖσαν τὴν πόλιν.» Τοῦτο πάσχει καὶ ὁ προφήτης· ἡ γὰρ προφητικὴ χάρις συνεῖχεν αὐτὸν φθέγξασθαι μὴ βουλόμενον. | |
| 5 | Εἶτα διηγεῖται ὅπως οὐ μόνον ἐταλαιπωροῦντο αὐ‐ τὸν καὶ ᾐκίζοντο· ἀλλὰ καὶ ἑτέραν ἐπιβουλὴν ἐκάτ‐ τυον, ἐξαπατῆσαι αὐτὸν, καὶ ἀποστῆσαι πειρώμε‐ νοι τοῦ Θεοῦ. Εἶπον γὰρ, φησίν· «Ἐπισυστῶμεν αὐτῷ πάντες ἄνδρες φίλοι αὐτοῦ, τηρήσατε τὴν | |
| 10 | ἐπίνοιαν αὐτοῦ, εἰ ἀπατηθήσεται, καὶ δυνησόμεθα αὐτῷ, καὶ ληψόμεθα τὴν ἐκδίκησιν ἡμῶν ἐξ αὐτοῦ.» Τίς ἂν ἀξίως θρηνήσειεν τῆς πονηρίας τὰς ἐπινοίας; Ὁ μέντοι προφήτης οὐχ ἑαυτῷ θαῤῥεῖ, ἀλλὰ τὴν θείαν ἐπικουρίαν ὑμνεῖ, καί φησι. | |
| 15 | ιαʹ. Κύριος μετ’ ἐμοῦ καθὼς μαχητὴς ἰσχύ‐ ων. Διδάσκει δὲ καὶ τῆς θείας ἐπικουρίας τὴν νί‐ κην. «Διὰ τοῦτο ἐδίωξαν, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν νικῆσαι· ᾐσχύνθησαν σφόδρα, ὅτι οὐκ ἠδυνήθησαν νοῆσαι ἀτιμίας αὑτῶν, αἳ δι’ αἰῶνος οὐκ ἐπιλησθή‐ | |
| 20 | σονται.» Εἶτα αἰτεῖ πάλιν γενέσθαι κριτὴν τὸν Θεὸν, καὶ ἀπαιτῆσαι αὐτοὺς δίκας τῶν ἐπιχει‐ ρημάτων ἀξίας· ἀνιώμενος δὲ, καὶ λίαν ἀλγυνόμενος καὶ τὴν παροῦσαν δυσχεραίνων ζωὴν, πρῶτον ὑμνεῖ τὸν τῶν ὅλων Θεὸν, καὶ τηνικαῦτα ἐπαρᾶται τῇ | |
| 25 | τῶν μητρῴων ὠδίνων ἡμέρᾳ. ιγʹ. ᾌσατε γὰρ, φησὶ, τῷ Κυρίῳ, αἰνέσατε αὐτὸν, ὅτι ἐξείλετο ψυχὴν πένητος ἐκ χει‐ ρὸς πονηρευομένων. Προτάττει τὸν ὕμνον, ἵνα πᾶσαν ἀφορμὴν βλασφημίας ἐκβάλῃ. Εἶτά φησιν· | |
| 30 | ιδʹ, ιεʹ. Ἐπικατάρατος ἡ ἡμέρα ἐν ᾗ ἐτέχθην ἐν αὐτῇ· ἡ ἡμέρα ἐν ᾗ ἔτεκέ με ἡ μήτηρ μου. Καὶ ἐπικατάρατος ὁ ἄνθρωπος, ὁ εὐαγ‐ γελισάμενος τῷ πατρί μου λέγων· Ἐτέχθη σοι υἱὸς ἄρσην· μὴ εὐφραινόμενος ἔστω. Εἰώ‐ | |
| 35 | θασιν οἱ ἄνθρωποι, λίαν ὀδυρόμενοι, τῶν παρ‐ ισταμένων ἐπιλαμβάνεσθαι, καὶ ταῖς χερσὶν ἀποθλί‐ βειν· ἔστι δὲ ὅτε καὶ προσαράσσειν τὰς χεῖρας, τῆς ὀδύνης ἀναγκαζούσης· τοῦτο πέπονθε καὶ ὁ προφή‐ της. Ἐκ γὰρ τῆς ὑπερβαλλούσης ὀδύνης τῆς ἡμέρας | |
| 40 | ἐπελάβετο, χρήματος ἀνυποστάτου, καὶ τοῦ τῷ πατρὶ τὸν τόκον μηνύσαντος. Καὶ οὐδὲ ἴδιός τις ἦν οὗτος· εἰκὸς δὲ μηδὲ μηνύσαι τινά. Προστίθησι δὲ, ὅτι καὶ ἄμεινον ἦν μοι ἐν τῇ μήτρᾳ τελευτῆσαι, καὶ νεκρὸν προελθεῖν, ἢ ταῖς παντοδαπαῖς ταύταις πε‐ | |
| 45 | ριπεσεῖν συμφοραῖς. ΚΕΦΑΛ. ΚΑʹ. αʹ. Ὁ λόγος ὁ γενόμενος πρὸς Ἱερεμίαν παρὰ | |
| Κυρίου, ὅτε ἀπέστειλε πρὸς αὐτὸν Σεδεκίας ὁ | ||
81.617 | βασιλεὺς τὸν Πασχὼρ υἱὸν Μελχίου, καὶ τὸν Σο‐ φονίαν υἱὸν Βαασαίου τὸν ἱερέα. Ἕτερος οὗτος Πασχώρ· Μελχίου γὰρ οὗτος· ὁ δὲ κατηγορηθεὶς, Ἐμμὴρ υἱός. Εἰδέναι μέντοι χρὴ, ὡς οὐ κατὰ τάξιν | |
| 5 | κεῖνται αἱ προφητεῖαι· ἐνταῦθα γὰρ τὰ ἐπὶ Σεδεκίου προφητεύει· μετ’ ὀλίγον δὲ, τὰ ἐπὶ Ἰωακεὶμ καὶ τοῦ Ἰεχονίου, οἳ πρὸ τοῦ Σεδεκίου ἐβασίλευσαν· ὁ μέντοι Σεδεκίας, ὑπὸ τοῦ Ναβουχοδονόσορ πολι‐ ορκούμενος, παρακαλεῖ τὸν προφήτην αἰτῆσαι τοῦ | |
| 10 | Θεοῦ τὴν βοήθειαν· ὁ δὲ προφήτης θεσπίσαι κελεύεται ταῦτα· δʹ, εʹ. Τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστρέφω τὰ ὅπλα τὰ πολεμικὰ ἐν ταῖς χερσὶν ὑμῶν, ἐν αἷς ὑμεῖς πολεμήσετε τὸν | |
| 15 | βασιλέα Βαβυλῶνος, καὶ τοὺς Χαλδαίους, τοὺς συγκεκλεικότας ὑμᾶς ἔξωθεν τοῦ τείχους· καὶ εἰσάξω αὐτοὺς εἰς τὸ μέσον τῆς πόλεως ταύ‐ της. Καὶ πολεμήσω ὑμᾶς ἐγὼ ἐν χειρὶ ἐκτετα‐ μένῃ, καὶ ἐν βραχίονι ὑψηλῷ, μετὰ θυμοῦ | |
| 20 | καὶ ὀργῆς καὶ παροξυσμοῦ μεγάλου. Ἀνόνητα, φησὶν, ὑμῖν ἔσται τὰ ὅπλα, ἐμοῦ στρατηγοῦντος τῶν πολεμίων, καὶ μετ’ ἐκείνων καθ’ ὑμῶν παραταττομέ‐ νου. Εἶτα λέγει, ὡς ἅπαντα παραδώσει λιμῷ καὶ θανάτῳ, καὶ αἰχμαλωσίᾳ, καὶ μετὰ τούτων αὐτὸν τὸν | |
| 25 | βασιλέα Σεδεκίαν τοῖς πεζαιτέροις καὶ δορυφόροις, καὶ τοὺς μὲν κατασφάξουσι, τοὺς δὲ δορυαλώτους ἀπάξουσι· τῷ δέ γε λαῷ φάναι ταῦτα παρεγγυᾷ· ηʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ δέδωκα πρὸ προσώπου ὑμῶν τὴν ὁδὸν τῆς ζωῆς, καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ θανάτου. | |
| 30 | Εἶτα διδάσκει, ὡς ὁ ἐν τῇ πόλει μένων, καὶ τοῖς πολεμίοις ἀντιτασσόμενος, ὁδεύσει τὴν ὁδὸν τοῦ θα‐ νάτου· ὁ δὲ πρὸς τούτους αὐτόμολος ἀπελθὼν, ζωῆς ἀπολαύσεται. Ταύτην γὰρ κατὰ τῆς πόλεως ἐξενή‐ νοχα τὴν ψῆφον, ὥστε αὐτὴν τῷ τῶν πολεμίων πα‐ | |
| 35 | ραδοθῆναι πυρί. Καὶ ταῦτα δὲ ἀπειλήσας παραινεῖ τῷ βασιλεῖ καὶ τοῖς ἄρχουσι, τοῦ δικαίου φροντίζειν, καὶ ἴσην ἐκφέρειν τοῦ δικαίου τὴν ψῆφον, καὶ τοῖς ἀδικουμένοις ἐπαμῦναι, καὶ τούτῳ τῷ τρόπῳ τὴν ἐπιφερομένην τιμωρίαν ἐπισχεῖν. | |
| 40 | ιγʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ πρὸς σὲ τὸν κατοικοῦντα τὴν κοιλάδα Σὸρ τὴν πεδινὴν, φησὶ Κύριος· Ἀντὶ τοῦ, μεταξὺ ὀρῶν κειμένην ἐν κοίλῳ τόπῳ· οὕτω γὰρ καὶ ὁ Σύρος ἡρμήνευσε· λέγει δὲ τὴν Ἱε‐ ρουσαλήμ· ταύτην γὰρ ἔχει τὴν θέσιν· Σὸρ δὲ συν‐ | |
| 45 | οχὴ ἑρμηνεύεται, καὶ πάλιν πέτρα· συνέχεται δὲ ὑπὸ ὀρῶν ἥδε ἡ πόλις. «Τοὺς λέγοντας· Τίς πατάξει ἡμᾶς; ἢ τίς ἐλεύσεται εἰς τὸ κατοικητήριον ἡμῶν;» Τὴν θρασύτητα αὐτῶν, καὶ τὸ μάταιον θράσος διδά‐ σκει. Εἶτα ἀπειλεῖ, πυρὶ καταφλέξειν αὐτῆς τὸν δρυ‐ | |
81.617(50) | μόν. Δρυμὸν δὲ καλεῖ, καὶ τῶν οἰκημάτων, καὶ | |
| τῶν οἰκητόρων πλῆθος· | ||
81.620 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΒ αʹ. Μετὰ ταῦτα κελεύει πάλιν τῷ προφήτῃ κατα‐ λαβεῖν τὰ βασίλεια, καὶ εἰσηγήσασθαι αὐτῷ τε τῷ βασιλεῖ καὶ τοῖς ἄρχουσιν, ὥστε δικαίως δι‐ | |
| 5 | κάζειν, καὶ ἀδέκαστον ἐκφέρειν τὴν ψῆφον, τῶν χη‐ ρείαν ὀδυρομένων καὶ πατέρων ἐστερημένων προμη‐ θεῖσθαι σπουδαίως, καὶ μιαιφονίας ἀπέχεσθαι, καὶ φεύγειν τὴν προτέραν ἀσέβειαν· καὶ ταῦτα ποιοῦσιν ὑπισχνεῖται εἰρήνην καὶ εὐπραξίαν καὶ τῇ βασιλείᾳ τὸ | |
| 10 | διαρκές. εʹ. Ἐὰν δὲ μὴ ποιήσητε σὺν τοῖς λόγοις τούτοις, κατ’ ἐμαυτοῦ ὤμοσα, λέγει Κύριος, ὅτι εἰς ἔρημον ἔσται ὁ οἶκος οὗτος. Τὸν ὅρκον εἰς βεβαίω‐ σιν τῶν εἰρημένων προστέθεικε· τὸ δὲ, «Κατ’ ἐμαυτοῦ | |
| 15 | ὤμοσα,» δείκνυσι τὸ τοῦ ὀμόσαντος ἀνυπέρβλητον· καὶ γὰρ ὁ θεῖος Ἀπόστολός φησιν· «Ἐπειδὴ κατ’ οὐδε‐ νὸς ἄλλου μείζονος εἶχεν ὀμόσαι, εἶπε, Κατ’ ἐμαυτοῦ ὤμοσα, λέγει Κύριος.» Προστίθησι δὲ καὶ ταῦτα τῇ ἀπειλῇ· | |
| 20 | ϛʹ. Τάδε λέγει Κύριος κατὰ τοῦ οἴκου τοῦ βασι‐ λέως Ἰούδα· Γαλαὰδ, σύ μοι ἀρχὴ τοῦ Λιβάνου. Λίβανον τὴν Ἱερουσαλὴμ καλεῖ· Γαλαὰδ δὲ τὰ ἐν ταύτῃ βασίλεια. Ἔστι δὲ χωρίον ἐν τῷ Λιβάνῳ οὕτω ὀνομαζόμενον· ἔστι δὲ καὶ ἑτέρα Γαλαὰδ τῆς Ἰσραη‐ | |
| 25 | λίτιδος γῆς· ἀλλ’ ἡγοῦμαι νῦν τῇ ἐν τῇ Λιβάνῳ ἀπει‐ κασθῆναι τὰ βασίλεια, διὰ τὴν ἐν αὐτοῖς τολμη‐ θεῖσαν ἀσέβειαν· οὗ χάριν καὶ ἐρημίαν αὐτοῖς παντελῆ ἀπειλεῖ. ζʹ. Ἁγιάσω γὰρ, φησὶν, ἐπὶ σὲ ὀλοθρεύοντας. | |
| 30 | Τὸ «ἁγιάσω» ἀντὶ τοῦ «ἀφορίσω·» τοῦτο γὰρ καὶ διὰ Ἡσαΐου λέγει, «Ἡγιασμένοι εἰσὶ, καὶ ἐγὼ ἄγω αὐτοὺς,» ἀντὶ τοῦ «ἀφωρισμένοι·» καὶ τὸν περὶ τούτου λόγον ἐν τῇ τοῦ θείου Ἡσαΐου ἑρμη‐ νείᾳ διὰ πλειόνων τεθείκαμεν. «Ἄνδρα καὶ τὸν πέ‐ | |
| 35 | λεκυν αὐτοῦ, καὶ ἐκκόψουσι τὰς ἐκλεκτὰς κέδρους σου, καὶ ἐμβαλοῦσιν εἰς τὸ πῦρ.» Ἐπεὶ τοῦ Λιβά‐ νου ἐμνημόνευσεν, ἐπέμεινε τῇ τροπῇ· κέδρους δὲ καλεῖ τοὺς ἄρχοντας, τοὺς ἐπὶ ῥώμῃ μέγα φρονοῦντας. Εἶτα προλέγει τῆς πόλεως τὴν ἐρημίαν, καὶ ὅτι | |
| 40 | θαυμάσονται οἱ ὁρῶντες, καὶ πυνθανόμενοι τῶν κα‐ κῶν τὴν αἰτίαν, μαθήσονται τῶν οἰκητόρων τὴν πονηρίαν, καὶ ὅτι δι’ ἐκείνους ἡ πόλις ταύτην παρὰ τοῦ Θεοῦ τὴν ψῆφον ἐδέξατο. Παρακελεύεται δὲ μὴ θρηνεῖν τὸν τεθνηκότα, ἀλλὰ τὸν ζῶντα, ὡς μετ‐ | |
| 45 | οικιζόμενον, καὶ πικρᾷ δουλείᾳ παραδιδόμενον. ιαʹ, ιβʹ. Τάδε λέγει Κύριος ἐπὶ Σεελὴμ, υἱὸν Ἰωσίου βασιλέως Ἰούδα, τὸν βασιλεύσαντα ἀντὶ Ἰωσίου τοῦ πατρὸς αὑτοῦ. Ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ | |
| τόπου τούτου. Οὐκ ἀναστρέψει οὐκέτι· ἐν τῷ | ||
81.621 | τόπῳ οὗ μετῴκισαν αὐτὸν, ἐκεῖ ἀποθανεῖ‐ ται, καὶ τὴν γῆν ταύτην οὐκ ὄψεται ἔτι. Σεε‐ λὴμ, οὐχ ὥς τινες ὑπέλαβον, τὸν Ἰωακεὶμ λέγει, ἀλλὰ τὸν Ἰωάχαζ. Οὗτος γὰρ ἐβασίλευσεν ἀντὶ Ἰω‐ | |
| 5 | σίου τοῦ πατρὸς αὑτοῦ· τοῦτον καὶ εἰς Αἴγυπτον δο‐ ρυάλωτον ἐπήγαγεν ὁ Φαραὼ Νεχαώ· ὁ γὰρ Ἰωα‐ κεὶμ ἐν τῇ Ἱερουσαλὴμ κατεσφάγη· καὶ τοῦτο ἡμᾶς αὐτὸς οὗτος ὁ προφήτης διδάσκει, καὶ τῶν Βασιλειῶν ἡ τετάρτη, καὶ ἡ τῶν Παραλειπομένων δευτέρα. | |
| 10 | ιγʹ. Ὡς ὁ οἰκοδομῶν τὸν οἶκον αὑτοῦ οὐ μετὰ δικαιοσύνης, καὶ τὰ ὑπερῷα αὑτοῦ οὐκ ἐν κρί‐ ματι. Οὐ τὸ οἰκοδομεῖν αἰτιᾶται, ἀλλὰ τὸ ἀδίκως οἰκοδομεῖν· διδάσκει γὰρ τοῦτο καὶ τὰ ἑξῆς. «Παρ’ αὐτῷ ὁ πλησίον αὐτοῦ ἐργάζεται δωρεὰν, καὶ | |
| 15 | τὸν μισθὸν αὐτοῦ οὐ μὴ ἀποδώσει αὐτῷ.» ιδʹ. ᾨκοδόμησας σεαυτῷ οἶκον σύμμετρον. Τὸ σύμμετρον οὐκ ἐπὶ τοῦ μικροῦ τέθεικεν, ἀλλ’ ἐπὶ τοῦ τὴν ἀναλογίαν ἔχοντος μήκους τε καὶ εὔρους καὶ ὕψους· ὅτι γὰρ μέγεθος τῇ οἰκίᾳ μαρ‐ | |
| 20 | τυρεῖ, δηλοῖ τὰ ἐπαγόμενα· «Ὑπερῷα εὐρύχωρα, διεσταλμένα θυρίσι, καὶ ἐξυλωμένα ἐν κέδρῳ, καὶ κεχρισμένα ἐν μίλτῳ.» ιεʹ. Μὴ βασιλεύσεις, ὅτι σὺ ἁμιλλᾶσαι πρὸς τὴν κέδρον; Κέδρον τὸν Ἰωσίαν ἐκάλεσεν, | |
| 25 | ἐσχηκότα τῆς βασιλείας τὸ διαρκές· ἐπιμέμφεται δὲ τῷ Σεελὴμ, ὃς καὶ Ἰωάχαζ ὀνομάζεται, ὅτι τὸ μὲν ὕψος ἐμιμεῖτο τῆς κέδρου, τὸ δὲ ἄσηπτον αὐτῆς οὐκ ἐζήλωσεν, ἀλλ’ ἐπὶ τῇ βασιλείᾳ κατεφρόνησε· καὶ διδάσκων, ὡς ὁ Θεὸς οὐ τῇ οἰκοδομίᾳ ἐπιμέμ‐ | |
| 30 | φεται, ἀλλὰ τῇ ἀσεβείᾳ, ἐπήγαγεν· «Ὁ πατήρ σου μὴ οὐχὶ ἔφαγε, καὶ ἔπιε, καὶ ἐποίησε κρῖμα καὶ δικαιοσύνην, τότε ἀγαθὸν ἦν αὐτῷ;» ιϛʹ. Ἔκρινε κρίσιν ταπεινοῦ καὶ πένητος, καὶ καλῶς ἦν αὐτῷ τότε· μὴ οὐ τοῦτό ἐστι τὸ εἰ‐ | |
| 35 | δέναι με; λέγει Κύριος. Τῷ εὐαγγελικῷ τοῦτο ἔοικε λόγῳ· «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.» Τοῦτο γὰρ καὶ ἐνταῦθα ἔφη· ὅτι τὸ μισεῖν τὴν ἀδι‐ | |
| 40 | κίαν, καὶ τοῖς ἀδικουμένοις ἐπαμύνειν, τεκμήριόν ἐστι τοῦ εἰδέναι με τὸν ταῦτα ποιοῦντα. ιζʹ. Σοῦ γὰρ ἰδοὺ οὐκ εἰσὶν οἱ ὀφθαλμοὶ ὀρθοὶ, οὐδὲ ἡ καρδία καλή. Εἶτα κατηγορεῖ τῆς πλεονεξίας αὐτοῦ, καὶ τῆς μιαιφονίας· πρὸς δέ γε | |
| 45 | τούτοις καὶ τῆς συκοφαντίας, δι’ ἧς καὶ τοὺς φόνους | |
| εἰργάζετο. | ||
81.624 | ιηʹ. Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος ἐπὶ Ἰωακεὶμ, υἱὸν Ἰωσίου βασιλέως Ἰούδα. Ἐνταῦθα κατὰ τάξιν ἡ προφητεία κεῖται· μετὰ γὰρ δὴ τὸν Ἰωάχαζ, Ἰωα‐ κεὶμ ἐβασίλευσεν, υἱὸς ὢν καὶ αὐτὸς Ἰωσίου τοῦ | |
| 5 | βασιλέως· προλέγει δὲ καὶ τούτου τὸν ὄλεθρον. «Οὐ μὴ κόψωνται αὐτὸν, Οἴμοι κύριε, καὶ, Οἴμοι ἀδελφέ· οὐδὲ μὴ κλαύσωνται αὐτὸν, Ὦ ἀδελφέ· Οἴμοι ἀδελφέ.» ιθʹ. Ταφὴν οὐ ταφήσεται, σηψησθεὶς ὡς | |
| 10 | κοπρία ῥιφήσεται ἐπέκεινα τῆς πύλης Ἱερουσα‐ λήμ. Καὶ ἐντεῦθεν δῆλον, ὡς Σεελὴμ οὐκ ἔστιν Ἰωακείμ· περὶ ἐκείνου γὰρ ἔφη, ὅτι «Ταύτην τὴν γῆν οὐκ ὄψεται, ἀλλ’ ἐν τῇ μετοικίᾳ τεθνήξεται.» Περὶ δὲ τούτου, ὅτι «Τοῖς τεθνεῶσιν οἰωνοῖς παρα‐ | |
| 15 | πλησίως ἔξω τῆς πύλης ῥιφήσεται.» Σαφέστερον δὲ ταῦτα αἱ ἱστορίαι διδάσκουσιν. Εἶτα τῇ πόλει παρ‐ εγγυᾷ, καὶ εἰς τὸν Λίβανον, καὶ τὴν Βασὰν (ὄρη δὲ ταῦτα), ὡσαύτως δὲ καὶ εἰς τὸ πέραν τῆς θαλάσσης δραμεῖν, καὶ βοῆσαι, καὶ τὰς οἰκείας ἀποδύρεσθαι | |
| 20 | συμφορὰς, ὅτι οὐδεμιᾶς παρὰ τῶν εἰδώλων ἐπικου‐ ρίας ἀπήλαυσεν· ἐραστὰς γὰρ αὐτὰ καλεῖ. καʹ. Ἐλάλησα πρὸς σὲ ἐν τῇ παραπτώσει σου, καὶ εἶπας· Οὐκ ἀκούσομαι. Ἁμαρτανούσῃ γὰρ συνεβούλευον ἀπαλλαγῆναι τῆς πλάνης, καὶ τὴν | |
| 25 | εἰσήγησιν οὐκ ἐδέχου. «Αὕτη ἡ ὁδός σου ἐκ νεότητός σου, ὅτι οὐκ ἤκουσας τῆς φωνῆς μου.» Ἄνωθεν καὶ ἐξ ἀρχῆς τῇ ἀπειθείᾳ ἐχρήσω. κβʹ. Πάντας τοὺς ποιμένας σου ποιμανεῖ ἄνε‐ μος. Τούς τε πονηροὺς βασιλέας, καὶ τοὺς ψευδο‐ | |
| 30 | προφήτας. «Οἱ ἐρασταί σου ἐν αἰχμαλωσίᾳ πορεύ‐ σονται.» Καὶ αὐτὰ γὰρ τὰ εἴδωλα, ἀργυρᾶ ὄντα, ὡς εἰκὸς, καὶ χρυσᾶ, ἔλαβον οἱ πολέμιοι. «Τότε αἰσχυνθήσῃ καὶ ἀτιμωθήσῃ ἀπὸ πάντων τῶν φι‐ λούντων σε.» Οὐ γὰρ τεύξῃ τῆς παρ’ αὐτῶν ῥο‐ | |
| 35 | πῆς. Εἶτα τῆς προτέρας αὐτοὺς εὐπραξίας ἀνα‐ μιμνήσκει. κγʹ. Κατοικοῦσα ἐν τῷ Λιβάνῳ, ἐννοσσεύουσα ἐν ταῖς κέδροις. Ἀντὶ τοῦ, περιφανὴς οὖσα, καὶ περί‐ βλεπτος, καὶ παρὰ πᾶσιν ἀοίδιμος. «Καταστενάξεις | |
| 40 | ἐν τῷ ἐλθεῖν σοι ὀδύνας ὡς τικτούσης.» Ταῦτα συν‐ άψας τῇ περὶ τοῦ Ἰωακεὶμ προφητείᾳ, προλέγει καὶ τῷ Ἰεχονίᾳ τὰ ὅμοια· αὐτὸς δὲ τοῦ Ἰωακεὶμ υἱὸς ἦν, τοῦ δὲ Ἰωσίου ἔγγονος· τρεῖς δὲ μόνους βασιλεύ‐ σας μῆνας, αἰχμάλωτος ἀπήχθη μετὰ τῆς μητρὸς, | |
| 45 | καὶ ἐν Βαβυλῶνι τὸν βίον κατέλυσεν. κδʹ, κεʹ. Ζῶ ἐγὼ, λέγει Κύριος· ἐὰν γενόμενος γένηται Ἰεχονίας, υἱὸς Ἰωακεὶμ βασιλέως Ἰούδα, ἀποσφράγισμα ἐπὶ τῆς χειρός μου τῆς δεξιᾶς, | |
| ὅτι ἐκεῖθεν ἐκσπάσω σε. Καὶ παραδώσω σε εἰς | ||
81.625 | χεῖρας τῶν ζητούντων τὴν ψυχήν σου, καὶ εἰς χεῖρας ὧν σὺ εὐλαβῇ ἀπὸ προσώπου αὐτῶν, ἐν χειρὶ Ναβουχοδονόσορ βασιλέως Βαβυλῶνος, καὶ ἐν χειρὶ τῶν Χαλδαίων. Ἐπειδὴ τὴν τῶν προγόνων | |
| 5 | εὐσέβειαν οὐ μιμούμενοι ἐπὶ τῇ ἐκείνων ἐσεμνύνοντο συγγενείᾳ, τὸν Ἀβραὰμ εἰς μέσον φέροντες, καὶ τὸν Ἰσαὰκ, καὶ τὸν Ἰσραὴλ, καὶ τὸν Δαβὶδ, καὶ τὸν Ἐζε‐ κίαν, καὶ τὸν Ἰωσίαν, ἐπισήμους ἄνδρας ἐν ἀρετῇ, τού‐ του χάριν ὁ τῶν ὅλων Θεὸς ἐκβάλλει τοῦ Ἰεχονίου τὸ | |
| 10 | θράσος, καί φησιν· Εἰ καὶ δακτύλιος γένοιτο, καὶ ἐπὶ τῆς δεξιᾶς μου τεθείη χειρὸς, ἐκεῖθεν αὐτὸν ἐκ‐ σπάσω, καὶ παραδώσω τοῖς πολεμίοις. Μὴ τοίνυν θαῤ‐ ῥείτω τῇ τῶν προγόνων ἀρετῇ, τὴν ἐκείνων ἀρετὴν μὴ ζηλώσας. | |
| 15 | κϛʹ. Καὶ ἀποῤῥίψω σε, καὶ τὴν μητέρα σου, τὴν τεκοῦσάν σε, εἰς γῆν ἑτέραν, εἰς γῆν οὗ οὐκ ἐτέχθητε ἐκεῖ, καὶ ἐκεῖ ἀποθανεῖσθε. Προστέθεικε δὲ, ὡς οὐκ ἀναστρέψουσιν εἰς τὴν γῆν, ἧς ἐφίενται. Λέγει καὶ τὴν αἰτίαν τῆς τιμωρίας. | |
| 20 | «Τὸ στόμα τὸ ἐξουδενωμένον καὶ ἐκτετιναγμένον ὁ ἀνὴρ οὗτος.» Κουφότητα δὲ αὐτοῦ καὶ εὐκολίαν περὶ τοὺς παρανόμους λόγους κατηγορεῖ. κηʹ. Καὶ ἠτιμώθη Ἰεχονίας, ὡς σκεῦος οὗ οὐκ ἔστιν αὐτοῦ χρεία. Διότι ἐξεῤῥίφη αὐτός τε καὶ | |
| 25 | τὸ σπέρμα αὐτοῦ, καὶ ἐξεβλήθη εἰς γῆν, ἣν οὐκ ᾔδει. Εἶτα ὡς τῶν λόγου μετειληφότων οὐκ ἀκουόντων, πρὸς τὴν γῆν τὴν ἄψυχον ποιεῖται τοὺς λόγους. κθʹ, λʹ. Γῆ, γῆ, γῆ, ἄκουε λόγον Κυρίου· τάδε λέγει Κύριος· Γράψον σὺ τὸν ἄνδρα τοῦτον, ἄν‐ | |
| 30 | δρα ἐκκήρυκτον, ἄνθρωπον ἀνευόδωτον ἐν ταῖς ἡμέραις αὑτοῦ· ὅτι οὐ μὴ αὐξηθῇ ἐκ τοῦ σπέρματος αὐτοῦ ἀνὴρ καθήμενος ἐπὶ τοῦ θρόνου Δαβὶδ, ἄρχων ἐπὶ Ἰούδαν. Ἔδειξε τῆς Ἰουδαίων βασιλείας τὸ τέλος· καὶ ἀψευδὴς | |
| 35 | ὁ λόγος· μηδεὶς γὰρ τὸν Ζοροβάβελ εἰς μέσον φε‐ ρέτω· οὐδὲ γὰρ οὗτος ἐβασίλευσε τοῦ λαοῦ· ἀλλὰ δημαγωγὸς ἦν καὶ στρατηγός· καὶ ὁ Κύριος δὲ τὸ κατὰ σάρκα γένος ἐκ τούτου κατάγων, οὐ τοῖς Δαβιτικοῖς ἐπεκάθισε θώκοις· ἀλλ’ «ἐπάνω πάσης | |
| 40 | ἀρχῆς, καὶ ἐξουσίας, καὶ κυριότητος, καὶ παντὸς ὀνόματος ὀνομαζομένου, οὐ μόνον ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ μέλλοντι.» Ἔχει τοίνυν | |
| τὸ ἀψευδὲς ἡ πρόῤῥησις. | ||
81.628 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΓʹ. Ἐντεῦθεν κατηγορεῖ τῶν ποιμένων τούτων, αὐ‐ τῶν τῶν βασιλέων, ὡς αἰτίων γενομένων τῆς τῶν προβάτων διασπορᾶς· καὶ αὐτοῖς μὲν τὸν ὄλεθρον | |
| 5 | ἀπειλεῖ, τοῖς δὲ προβάτοις ἀνάκλησιν. γʹ. Εἰσδέξομαι γὰρ, φησὶ, τοὺς καταλοίπους τοῦ λαοῦ ἀπὸ πάσης τῆς γῆς, ἧς ἔξωσα αὐ‐ τοὺς ἐν τῇ νομῇ αὐτῶν, καὶ αὐξηθήσονται, καὶ πληθυνθήσονται. Ἐπαγγέλλεται δὲ καὶ τὰ μείζονα | |
| 10 | ἀγαθά. δʹ. Καὶ ἀναστήσω αὐτοῖς ποιμένας, οἳ ποιμα‐ νοῦσιν αὐτοὺς, καὶ οὐ φοβηθήσονται ἔτι, οὐδὲ πτοηθήσονται, οὐδὲ διαφωνήσουσι, λέγει Κύ‐ ριος. Ταῦτα τυπικῶς μὲν ἐπὶ τοῦ Ζοροβάβελ καὶ Ἰη‐ | |
| 15 | σοῦ τοῦ Ἰωσεδὲκ ἐκβέβηκεν· οὐ μὴν πᾶσα ἡ προ‐ φητεία· πολλοὶ γὰρ αὐτοῖς ἐπανέστησαν, καὶ οὐ μόνον οἱ γειτονεύοντες, ἀλλὰ καὶ Μακεδόνες ὕστερον, καὶ τὸ τελευταῖον Ῥωμαῖοι· ἡ δὲ πρόῤῥησις τὸ διαρκὲς τῆς χάριτος ἐπαγγέλλεται· οὐκοῦν δῆλον ὡς τὰ μὲν | |
| 20 | ἐπ’ ἐκείνων ἐξέβη, τὰ δὲ ἐπὶ τῶν ἱερῶν ἀποστόλων. Οὗτοι γὰρ μόνοι ἔσχον τὴν τοῦ Πνεύματος δωρεάν. Μαρτυρεῖ δὲ τῇ διανοίᾳ καὶ τὰ ἐπαγόμενα. εʹ, ϛ. Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ ἀναστήσω τῷ Δαβὶδ ἀνατολὴν δικαίαν, καὶ | |
| 25 | βασιλεύσει βασιλεὺς δίκαιος, καὶ συνήσει, καὶ ποιήσει κρῖμα καὶ δικαιοσύνην ἐπὶ τῆς γῆς. Ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ σωθήσεται ἡ Ἰουδαία, καὶ Ἰσραὴλ κατασκηνώσει πεποιθώς· καὶ τοῦτο τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὃ καλέσει Κύριος αὐτὸν, Ἰωσεδέκ· | |
| 30 | αὐτὸς ἐν τοῖς προφήταις. Ταῦτα οἱ ἐμβρόντη‐ τοι Ἰουδαῖοι εἰς τὸν Ζοροβάβελ ἕλκειν ἀναιδῶς ἐπι‐ χειροῦσιν· ἔδει δὲ αὐτοὺς συνιδεῖν, ὅτι οὐ βασιλεὺς ἦν ἐκεῖνος, ἀλλὰ δημαγωγός· καὶ Ἰωσεδὲκ ἐκεῖνος οὐκ ἐκαλεῖτο· οὔτε μὴν ἡ ἑρμηνεία τῆς προσηγορίας | |
| 35 | πρόσφορος ἐκείνῳ· δηλοῖ γὰρ τὸ ὄνομα, «Κύριος δι‐ καιοσύνη ἡμῶν,» ἢ κατὰ τὴν τοῦ Σύρου ἑρμηνείαν, «Κύριε δικαίωσον ἡμᾶς·» οὐδὲν δὲ τούτων ἁρμόττει τῷ Ζοροβάβελ· ἐπειδὴ δὲ τύπος ἦν τοῦ Δεσπότου Χρι‐ στοῦ, καὶ τοὺς ἀπὸ Βαβυλῶνος αἰχμαλώτους ἐπαν‐ | |
| 40 | ήγαγεν εἰς τὴν Ἰουδαίαν, καθάπερ ὁ Κύριος τοὺς ἐξανδραποδισθέντας ὑπὸ τοῦ διαβόλου πρὸς τὴν ἀλή‐ θειαν μετέθηκε, τυπικῶς εἴ τις ἐκείνῳ προσ‐ αρμόσει ταῦτα, οὐδὲν ἀπεικὸς ποιήσει· εἰδέναι μέντοι χρὴ, ὡς ὁ Δεσπότης Ἰησοῦς Χριστὸς, ὁ ἐκ Δαβὶδ κατὰ | |
| 45 | σάρκα, «Ἀνατολὴ δικαία,» καὶ «Βασιλεὺς δίκαιος,» καὶ «Κύριος δικαιοσύνης,» ὑπὸ τῶν προφητῶν κη‐ ρύττεται. Ἐντεῦθεν μεταφέρει τὸν λόγον κατὰ τῶν | |
| τὰ ψευδῆ προαγορευόντων, καὶ μοιχοὺς ὀνομάζει | ||
81.629 | τούτους, ὡς μοιχεύοντας, καὶ τὸν θεῖον διαφθείροντας λόγον. Καλεῖ δὲ αὐτοὺς καὶ αἰτίους τῆς τοῦ λαοῦ πο‐ νηρίας· λέγει δὲ καὶ τοὺς ἱερέας κοινωνοὺς αὐτῶν γεγενῆσθαι τῆς ἀσεβείας. Προλέγει δὲ καὶ τὰ συμ‐ | |
| 5 | βησόμενα αὐτοῖς κακὰ, καὶ παραβάλλει αὐτοὺς τοῖς προφήταις τῆς Σαμαρείας, οἳ προφανῶς τῆς Βάαλ ἐκαλοῦντο προφῆται. Καὶ γὰρ οὗτοι, φησὶ, ψευδῶς ἐπαγγειλάμενοι τῷ λαῷ εἰρήνην, αἴτιοι ἐγένοντο τοῦ μὴ ἀποστραφῆναι ἕκαστον ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὑτοῦ τῆς πονηρᾶς, καὶ διὰ τούτους τὴν Σοδόμων καὶ Γομόῤ‐ | |
| 10 | ῥων ἐμιμήσαντο πονηρίαν· οὗ δὴ χάριν· ιεʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ ψωμίζω αὐτοὺς ὀδύνας, καὶ πο‐ τίζω αὐτοὺς ὕδωρ πικρὸν, ὅτι ἀπὸ τῶν προφητῶν Ἱερουσαλὴμ ἐξῆλθε μολυσμὸς πάσῃ τῇ γῇ. Διὰ δὲ τούτων τὰς διαφόρους δεδήλωκε πᾶσι συμ‐ | |
| 15 | φοράς. Παραινεῖ δὲ καὶ τῷ λαῷ μὴ δέχεσθαι τοὺς παρ’ ἐκείνων προφερομένους λόγους. ιϛʹ, ιζʹ, ιηʹ. Ἀπὸ καρδίας γὰρ αὑτῶν, φησὶ, λα‐ λοῦσι, καὶ οὐκ ἀπὸ στόματος Κυρίου. Καὶ ὑπισ‐ χνοῦνται εἰρήνην, ἣν οὐκ ἐπηγγειλάμην ἐγώ. | |
| 20 | Πᾶσι τοῖς πορευομένοις τοῖς θελήμασιν αὑτῶν, καὶ παντὶ τῷ πορευομένῳ πλάνῃ καρδίας αὑτοῦ εἶπον, Οὐχ ἥξει ἐπὶ σὲ κακά. Ὅτι τίς ἔστη ἐν ὑποστήματι Κυρίου, καὶ εἶδε, καὶ ἤκουσεν αὐτοῦ τὸν λόγον; Τίς ἠνωτίσατο τὸν λόγον | |
| 25 | αὐτοῦ, καὶ ἤκουσε; Ταῦτα, φησὶ, λέγοντες παρα‐ θαῤῥύνουσι τοὺς τῆς πονηρίας ἐργάτας, καὶ ἐπι‐ μένειν τῇ παρανομίᾳ παρασκευάζουσι, καὶ τῶν προ‐ φητικῶν λόγων ἐπαΐειν κωλύουσιν. ιθʹ. Ἰδοὺ σεισμὸς παρὰ Κυρίου, καὶ ὀργὴ | |
| 30 | ἐκπορεύεται, εἰς συσσεισμὸν στρεφομένη. Τὰ ἐπάλληλα διὰ τούτων σημαίνει κακὰ, καὶ ὅτι θεήλατα ταῦτα· αὐτὸς γὰρ ὑμῖν ἐπιφέρει τὰς τιμωρίας· εἶτα λέγει καὶ τοὺς πεισομένους· «Ἐπὶ τοὺς ἀσεβεῖς ἥξει.» κʹ. Οὐκ ἀποστρέψει ὁ θυμὸς Κυρίου, ἕως τοῦ | |
| 35 | ποιῆσαι αὐτὸν τὰ ἐγχειρήματα τῆς καρδίας αὑ‐ τοῦ. Ἃ γὰρ προείρηκεν, εἰς πέρας ἥξει. «Ἐπ’ ἐσχά‐ των ἡμερῶν νοήσουσιν αὐτὰ νοήσει.» Ὅταν ἴδωσι τὰ πράγματα, τῶν ῥημάτων ἀναμνησθήσονται. Εἶτα λέγει, ὡς οἱ τὰ ψευδῆ προφητεύοντες αὐτόματοι, | |
| 40 | καὶ μὴ κελευόμενοι, τοὺς ἐναντίους τῷ λαῷ προσ‐ έφερον λόγους. κβʹ. Εἰ γὰρ ἔστησαν, φησὶ, ἐν τῇ ὑποστάσει μου, καὶ ἤκουσαν τῶν λόγων μου, ἐδίδαξαν ἂν τὸν λαόν μου, καὶ ἀπέστρεφον αὐτοὺς ἀπὸ | |
| 45 | τῆς ὁδοῦ αὐτῶν τῆς πονηρᾶς, καὶ ἀπὸ τῶν πονη‐ ρῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν. Ἐγὼ δὲ σαφῶς διὰ τοῦ νόμου ἀπηγόρευσα τῆς πονηρίας τὰ εἴδη· εἰ τοί‐ | |
| νυν τοῖς ἐμοῖς εἵποντο λόγοις, κατηγόρησαν ἂν τῆς | ||
81.632 | τοῦ λαοῦ παρανομίας, καὶ ἐπὶ τὴν ὁδὸν τὴν εὐθεῖαν ἐποδήγησαν. Διδάσκει δὲ αὐτοὺς, ὡς οὐδὲν ἀγνοεῖ τῶν κεκρυμμένων. κγʹ, κδʹ. Θεὸς γὰρ ἐγγίζων, φησὶν, εἰμὶ καὶ οὐχὶ | |
| 5 | Θεὸς πόῤῥωθεν. Εἰ κρυβήσεται ἄνθρωπος, κἀγὼ οὐκ ὄψομαι αὐτόν; λέγει Κύριος. Εἶτα δι‐ δάσκει τὸ ἀπερίγραπτον. «Μὴ οὐχὶ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν ἐγὼ πληρῶ; λέγει Κύριος.» Εἰ τοίνυν παν‐ ταχοῦ παρῶ, πῶς οἴονταί με οἱ ἄνθρωποι ἀγνοῆσαί | |
| 10 | τι τῶν γιγνομένων; Ἐπιτείνει δὲ πάλιν τὴν κατὰ τῶν ψευδοπροφητῶν κατηγορίαν, ὡς ἐνύπνια δι‐ ηγουμένων, καὶ τὸν λαὸν ἐξαπατώντων, καὶ τὰ ὅμοια τοῖς τῆς Βάαλ προφήταις ποιεῖν τολμώντων. Εἶτα κελεύει γενέσθαι τὴν σύγκρισιν τοῦ τε προφήτου | |
| 15 | καὶ τοῦ ψευδοπροφήτου. κηʹ. Ὁ προφήτης, φησὶν, ἐν ᾧ τὸ ἐνύπνιόν ἐστι, διηγησάσθω τὸ ἐνύπνιον αὑτοῦ· καὶ ἐν ᾧ ὁ λόγος μου πρὸς αὐτὸν, διηγησάσθω τὸν λόγον μου ἐπ’ ἀληθείας. Καὶ διδάσκει τροπικῶς τὸ διά‐ | |
| 20 | φορον. «Τί τὸ ἄχυρον πρὸς τὸν σῖτον; φησὶν ὁ Κύριος.» κθʹ. Οὐχ οὕτως οἱ λόγοι μου, ὡς πῦρ, λέγει Κύριος; καὶ ὡς πέλυξ κόπτων πέτραν; Ἔδειξε διὰ τῶν παραβολῶν τοῦ θείου λόγου τὴν δύναμιν. | |
| 25 | Εἶτα τῶν ψευδοπροφητῶν διδάσκει τὴν διαφοράν· οἱ μὲν γὰρ οἷόν τινες, φησὶ, λωποδῦται κλέπτουσί τινας προφητικοὺς λόγους, καὶ τούτους ταῖς παρατροπαῖς διαφθείρουσιν· οἱ δὲ πλάττουσι προφητείαν ψευδῆ· οἱ δὲ ἐνύπνια, ἃ μὴ ἑωράκασι, διηγοῦνται καὶ δια‐ | |
| 30 | φόρως τὸν τρισάθλιον ὑποβουκολοῦντες λαὸν, ἐπιμένειν τῇ πονηρίᾳ παρασκευάζουσιν. Ἔπειτα κελεύει τῷ προφήτῃ· λγʹ, λδʹ. Ἐὰν ἐρωτήσῃ ὁ λαὸς οὗτος, ἱερεὺς ἢ προφήτης, λέγων, Τί τὸ λῆμμα Κυρίου; ἐρεῖς | |
| 35 | αὐτοῖς· Ὑμεῖς ἐστε τὸ λῆμμα Κυρίου, καὶ ῥίψω ὑμᾶς, λέγει Κύριος. Καὶ ὁ προφήτης, καὶ ἱε‐ ρεὺς, οἳ ἂν εἴπωσι Λῆμμα Κυρίου, ἐκδικήσω τὸν ἄνθρωπον, καὶ τὸν οἶκον αὐτοῦ. Ἐπιλήπτους ἐκάλουν τοὺς προφήτας οἱ δυσσεβεῖς, καὶ λῆμμα | |
| 40 | τὴν προφητείαν. Παρακελεύεται τοίνυν ὁ Θεὸς, τούτῳ τῷ προσρήματι μὴ κεχρῆσθαι, καὶ τοῖς μὴ πειθομένοις ἀπειλεῖ τιμωρίαν. Κελεύει δὲ αὐτοῖς οὕτω πυνθάνεσθαι, «Τί ἀπεκρίθη Κύριος; Τί ἐλά‐ λησε Κύριος;» καὶ λῆμμα Κυρίου μὴ ὀνομάζειν | |
| 45 | ἔτι· τοῖς δὲ τὰ προστεταγμένα παραβαίνουσιν ἀπ‐ ειλεῖ, λέγων· λθʹ, μʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ λαμβάνω ὑμᾶς λήμματι, | |
| καὶ ῥίψω ὑμᾶς, καὶ τὴν πόλιν, ἣν ἔδωκα ὑμῖν | ||
81.633 | καὶ τοῖς πατράσιν ὑμῶν, ἀπὸ προσώπου μου. Καὶ δώσω ἐφ’ ὑμᾶς ὀνειδισμὸν αἰώνιον, καὶ ἀτιμίαν αἰωνίαν, ἥτις οὐκ ἐπιλησθήσεται. Τοῦτο δὲ προσ‐ έταξεν ὁ Δεσπότης Θεὸς, καὶ τῆς δεισιδαιμονίας ἐκκό‐ | |
| 5 | πτων τὰ ἔθη, καὶ διδάσκων, ὡς οὐ μεμήνασιν οἱ προ‐ φῆται, ἀλλὰ τῶν θείων λογίων εἰσὶν ὑπουργοί· ἀπει‐ λήσας δέ γε τὴν αἰχμαλωσίαν, ὑπισχνεῖται καὶ τὴν ἐπάνοδον, καὶ οὕτως αὐτὴν ἐπίσημον λέγει γενήσε‐ σθαι, ὡς λήθῃ παραδοθῆναι τὴν ἔξοδον τὴν ἐξ Αἰγύ‐ | |
| 10 | πτου γεγενημένην, διὰ τὴν ταύτης λαμπρότητα. Ἡμεῖς δὲ, παρακαλῶ, καὶ τοῖς προφητικοῖς, καὶ τοῖς ἀποστολικοῖς ἀκολουθήσωμεν λόγοις, καὶ τὸν δι’ ἐκεί‐ νων καὶ τούτων φθεγξάμενον προσκυνήσωμεν, καὶ τοὺς ζωοποιοὺς αὐτοῦ φυλάξωμεν νόμους· ἵνα τῶν | |
| 15 | ἐπηγγελμένων ἀπολαύσωμεν ἀγαθῶν, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡ δόξα, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 19t | ΤΟΜΟΣ ϛʹ. | |
| 21 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΔʹ. Πάλιν διὰ παραβολῶν καὶ συμβόλων ποιεῖται τὴν προφητείαν· καὶ ὁρᾷ κατά τινα ἀποκάλυψιν δύο καλάθους σύκων κειμένους πρὸ τοῦ θείου νεώ. Λέγει | |
| 25 | δὲ καὶ τὸν τῆς προφητείας χρόνον· μετὰ γὰρ δὴ τὴν Ἰεχονίου μετανάστασιν, καὶ τὴν Σεδεκίου βασιλείαν, ταῦτα λέγει ἑωρακέναι. Καὶ τὸν μὲν ἕνα κάλαθον σύκων ἀρίστων τε καὶ πρωΐμων· τὸν δὲ ἕτερον λίαν αἰσχρῶν, καὶ παντελῶς ἀχρήστων εἰς ἐδωδήν. Εἶτα | |
| 30 | θείαν δεξάμενος περὶ τούτων ἐρώτησιν, εἶπε τὴν τῶν ὑποδειχθέντων διαφοράν· καὶ διδάσκεται λοιπὸν τὰ διὰ τούτων σημαινόμενα. Ἀπείκασε γὰρ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς τοῖς μὲν πρωΐμοις σύκοις τοὺς ἤδη γεγενημέ‐ νους δορυαλώτους, καὶ ὑπισχνεῖται αὐτοῖς τὴν ἐκεῖ‐ | |
| 35 | θεν ἐπάνοδον, καὶ τὴν αὑτοῦ κηδεμονίαν, καὶ σὺν εὐσεβείᾳ τὴν εὐπραξίαν. Τοῖς δὲ δυσειδέσι σύκοις ἀφομοιοῖ οὐ μόνον τοὺς ὑπολειφθέντας ἐν τῇ Ἰου‐ δαίᾳ, ἀλλὰ καὶ τοὺς εἰς Αἴγυπτον πεφευγότας, καὶ σὺν αὐτοῖς τὸν βασιλέα Σεδεκίαν, καὶ τοὺς ἄρχοντας, | |
| 40 | καὶ ἀπειλεῖ αὐτοῖς τῶν Βαβυλωνίων τὴν στρατιὰν, καὶ τὰ ἐκ τοῦ πολέμου φυόμενα σκυθρωπὰ, λιμὸν, καὶ λοιμὸν, καὶ σφαγὴν, καὶ αἰχμαλωσίαν· οὕτω ταῦτα προθεσπίσας, τὴν πρὸ τούτων τίθησι προφη‐ | |
| τείαν· ταῦτα μὲν γὰρ μετὰ τὸν Ἰεχονίαν ἐῤῥέθη· | ||
81.636 | ἃ δὲ μέλλει λέγειν, ἐπὶ Ἰωακεὶμ τοῦ βασιλέως, ὃς τοῦ Ἰεχονίου πατὴρ ἐτύγχανεν ὤν. Λέγει δὲ καὶ τὸν χρόνον σαφῶς. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΕʹ. | |
| 5 | αʹ. Ὁ λόγος ὁ γενόμενος πρὸς Ἱερεμίαν, ἐπὶ πάντα τὸν λαὸν τοῦ Ἰούδα, ἐν τῷ ἔτει τῷ τε‐ τάρτῳ τοῦ Ἰωακεὶμ, υἱοῦ Ἰωσίου βασιλέως Ἰού‐ δα· αὐτὸς ἐνιαυτὸς πρῶτος τῷ Ναβουχοδονό‐ σορ βασιλεῖ Βαβυλῶνος. Ἐν τούτῳ τῷ ἔτει ἐπι‐ | |
| 10 | στρατεύσας ὁ Ναβουχοδονόσορ κατὰ τῆς Ἱερουσαλὴμ, τοὺς μὲν ἐξηνδραπόδισε, τοῖς δὲ φόρον ἐπιθεὶς ἀν‐ έστρεψε. Λέγει τοίνυν καὶ τίνα τὰ εἰρημένα. γʹ. Ἐν τρισκαιδεκάτῳ ἔτει Ἰωσία, υἱοῦ Ἀμὼς βασιλέως Ἰούδα (καὶ ἕως τῆς ἡμέρας | |
| 15 | ταύτης εἴκοσι καὶ τρία ἔτη), ἐγενήθη λόγος Κυρίου πρός με, καὶ ἐλάλησα πρὸς ὑμᾶς ὀρθρί‐ ζων, καὶ οὐκ ἠκούσατε. Τοῦ πλήθους τῶν ἐτῶν ἐμνημόνευσε, τὴν τοῦ Θεοῦ μακροθυμίαν δεικνὺς, ὅτι ἀπειθούντων ἐπὶ τοσοῦτον ἠνέσχετο. Ἀπέστειλα | |
| 20 | γὰρ, φησὶ, πρὸς ὑμᾶς τοὺς δούλους μου, τοὺς προ‐ φήτας· παρεγγυῶ ὑμῖν, τὴν ὀλεθρίαν καταλιπόν‐ τας ὁδὸν, ἐπὶ τὴν ἑτέραν ἐλθεῖν τὴν πρόξενον τῆς ζωῆς· καὶ ὑπισχνούμην ὑμῖν ἀγαθὰ τοῦτο δρῶσι, καὶ οὐκ ἠκούσατε· ἀλλὰ τὴν τῶν εἰδώλων θερα‐ | |
| 25 | πείαν προείλεσθε. Καὶ διελέγχων τὸν τῆς ἀπειθείας σκοπὸν ἐπήγαγεν· «Ὅπως παροργίσητέ με ἐν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν ὑμῶν εἰς κακὸν ὑμῖν.» Παροξύναντες γάρ με ἐτολμᾶτε ἐκεῖνα· ἀλλὰ γὰρ καὶ τὴν βλάβην ὑμεῖς πάλαι ἐκαρποῦσθε. Οὗ χάριν, | |
| 30 | φησὶ, σὺν τῷ Ναβουχοδονόσορ τοὺς ὑπ’ αὐτοῦ τελοῦντας βασιλέας ἀθροίσω, καὶ καθ’ ὑμῶν, καὶ κατὰ τῶν πλησιοχώρων ὑμῶν, παρ’ ὧν τὴν τῶν εἰδώ‐ λων ἐδιδάχθητε λατρείαν, καὶ ἐρημίᾳ παντελεῖ καὶ τὴν ὑμετέραν [γῆν] παραδώσω καὶ τὴν ἐκείνων, | |
| 35 | καὶ τῆς πάσης αὐτοὺς εὐφροσύνης γυμνώσω· ταύ‐ της γὰρ ἴδια «φωνὴ νυμφίου, καὶ φωνὴ νύμφης· φωνὴ μύλου, καὶ φῶς λύχνου.» Ἑβδομηκοντούτῃ δὲ χρόνῳ περιορίζει τὴν ἐρημίαν. Μετὰ γὰρ δὴ τὰ ἑβδομήκοντα ἔτη, αὐτόν τε τῆς Βαβυλῶνος τὸν βασι‐ | |
| 40 | λέα, καὶ τοὺς ὑπηκόους ἐκείνου, δίκας τῆς ἀσεβείας καὶ παρανομίας ἀπαιτήσειν ἔφη, καὶ ἐμπεδώσειν | |
| ἅπασαν τοῦ Ἱερεμίου τὴν πρόῤῥησιν. Αὐτίκα τοί‐ | ||
81.637 | νυν κελεύεται λαβεῖν τὸ ποτήριον τοῦ οἴνου τοῦ ἀκράτου ἐκ χειρὸς Κυρίου, καὶ ποτίσαι σύμπαντα τὰ ἔθνη, «Πὸς ἃ ἐγώ σε, φησὶ, ἐξαποστελῶ πρὸς αὐτά.» ιϛ. Καὶ πίονται, καὶ ἐξεμοῦνται, καὶ ἐκμα‐ | |
| 5 | νήσονται ἀπὸ προσώπου τῆς μαχαίρας, ἧς ἐγὼ ἀποστελῶ ἀνὰ μέσον αὐτῶν. Ποτήριον δὲ οἴ‐ νου ἀκράτου τὴν δικαίαν τιμωρίαν καλεῖ· οὕτω καὶ ὁ θεῖος ἔφη Δαβὶδ, ὅτι «Ποτήριον ἐν χειρὶ Κυρίου οἴνου ἀκράτου πλῆρες κεράσματος.» Διὰ δὲ τοῦ, | |
| 10 | Πίονται καὶ ἐξεμοῦνται, τὸν κόρον δηλοῖ· διὰ δὲ ἐκμανήσονται, τὸ χαλεπὸν τῆς τιμωρίας αἰνίττε‐ ται. Εἶτα διηγεῖται ὁ προφήτης, ὡς ἐπότισε τὴν Ἱερουσαλὴμ, καὶ τὰς ὑπ’ αὐτὴν πόλεις τελούσας, σὺν τοῖς βασιλεῦσι καὶ ἄρχουσι· καὶ διδάσκει τὰ διὰ | |
| 15 | τοῦ ποτηρίου δηλούμενα. «Τοῦ θεῖναι αὐτὰς εἰς ἔρημον, καὶ ἄβατον, καὶ εἰς συριγμὸν, καὶ εἰς κατάραν, κατὰ τὴν ἡμέραν ταύτην.» Τουτέστιν, ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ. Καὶ ἄβατον μὲν καλῶν, τὴν ἐρη‐ μίαν δηλοῖ· διὰ δὲ τοῦ συριγμοῦ σημαίνει τὴν ἔκ‐ | |
| 20 | πληξιν τῶν θεωμένων. Τὰς γὰρ ἐπὶ τὸ χεῖρον ὁρῶντες μεταβολὰς, συρίττειν εἰώθαμεν· τούτοις ἀκόλουθος κατάρα· εἰώθασι γάρ τινες λέγειν, «Τάδε πάθοις, ἅπερ ὁ δεῖνα πέπονθε.» Προστίθησι δὲ, ὅτι καὶ τὸν Φαραὼ τὸν βασιλέα τῶν Αἰγυπτίων καὶ τοὺς ἐπ‐ | |
| 25 | άρχους αὐτοῦ, καὶ πάντας τοὺς ὑπηκόους πεπότικε· πρὸς δὲ τοῖς ἐγχωρίοις, καὶ τοὺς μετοίκους· συμ‐ μίκτους γὰρ ἐκείνους καλεῖ. Αἰνίττεται δὲ διὰ τού‐ των, ὅτι καὶ οἱ πεφευγότες Ἰουδαῖοι τοῖς αὐτοῖς περι‐ πεσοῦνται κακοῖς. Λέγει δὲ πεποτικέναι καὶ τῶν | |
| 30 | Χαλδαίων τοὺς βασιλέας, καὶ πᾶσαν τὴν Ἀραβίαν, καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς Οὔζ· τὴν δὲ Ἰδουμαίαν οὕτω κέκληκε· καὶ τοῦτο ὁ αὐτὸς προ‐ φήτης διδάσκει σαφέστερον ἐν τοῖς ἑξῆς. Λέγει γάρ· Πεπότικε «καὶ τῶν ἀλλοφύλων τοὺς βασιλεῖς, | |
| 35 | καὶ Μωαβίτας, καὶ Ἀμμανίτας, καὶ Τυρίους, καὶ Σιδωνίους, καὶ τὴν Δαιδὰν, καὶ τὴν Θαιμάν·» πόλεις δὲ καὶ αὗται τῆς Ἀραβίας, ὡς καὶ ἐν ταῖς τῶν ἄλ‐ λων προφητῶν ἑρμηνείαις ἐδείξαμεν. «Καὶ τὸν Βοὺζ,» Περσικὸν τὸ ἔθνος, «καὶ πάντα περικειρό‐ μενον τὸ κατὰ πρόσωπον αὑτοῦ.» Τοὺς Σαρακηνοὺς λέγει. | |
| 40 | κδʹ, κεʹ. Καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς Ἀραβίας, καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς τοὺς συμμίκτους, τοὺς καταλύοντας ἐν τῇ ἐρήμῳ. Καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς Ζαμβρή. Παρὰ τῷ Ἑβραίῳ καὶ τῷ Σύρῳ Ζεμβρὰν εὑρήκαμεν· τῆς δὲ Χετούρας οὗτος υἱός· | |
| 45 | καὶ οὗτοι μέντοι τὴν ἔρημον ᾤκησαν. «Καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς Ἐλάμ.» Καὶ τοῦτο Περσικὸν ἔθνος. «Καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς Μήδων καὶ Περσῶν.» | |
| κϛʹ. Καὶ πάντας τοὺς βασιλεῖς ἀφηλιώτου | ||
81.640 | τοὺς ἐγγὺς καὶ τοὺς πόῤῥω· καὶ ἕκαστον πρὸς τὸν ἀδελφὸν αὑτοῦ. Τουτέστιν, ὥστε δι’ ἀλλήλων δίκας δοῦναι τῆς ἀσεβείας. «Καὶ πάσας τὰς βασι‐ λείας τῆς γῆς, τὰς ἐπὶ προσώπου τῆς γῆς· καὶ | |
| 5 | βασιλεὺς Σησὰχ πίεται ἔσχατος αὐτῶν.» Τὸν Βα‐ βυλώνιον οὕτως ἡγοῦμαι κληθῆναι· διὰ τούτου γὰρ καὶ οἱ προῤῥηθέντες ἔπιον· καὶ μετ’ ὀλίγον τοῦτον πίεσθαι ἔσχατόν φησι. Μετὰ γὰρ δὴ τὴν διὰ τούτου τοῖς ἄλλοις προσενεχθεῖσαν τιμωρίαν αὐτὸς ἔδωκε | |
| 10 | δίκας. Εἶτα τοῖς πιεῖν μὴ βουλομένοις ἀπειλεῖ, ὅτι καὶ ἄκοντες πίονται. κθʹ. Ἄρξομαι γὰρ, φησὶν, ἀπὸ τῆς πόλεως ἐφ’ ἧς ὠνομάσθη τὸ ὄνομά μου ἐπ’ αὐτὴν, ἀπ’ αὐτῆς ἄρχομαι τοῦ κακῶσαι· καὶ ὑμεῖς καθα‐ | |
| 15 | ρισμῷ καθαρισθήσεσθε, καὶ οὐ μὴ καθαρισθῆτε. Τὴν ἀφωρισμένην, φησὶ, παραδίδωμι πόλιν· καὶ ὑμεῖς διαφεύξεσθε τὴν τιμωρίαν; οὐχ οἷόν τε τοῦτο γενέσθαι. λʹ. Καὶ σὺ προφητεύσεις ἐπ’ αὐτοὺς πάντας | |
| 20 | τοὺς λόγους τούτους, καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτοὺς, Κύριος ἀφ’ ὑψηλοῦ χρηματιεῖ, καὶ ἀπὸ τοῦ ἁγίου, αὑτοῦ δώσει φωνὴν αὑτοῦ. Ἀμφότερα δεδήλωκεν, ὅτι οὐρανόθεν ἐκφέρει τὴν ψῆφον, καὶ ὅτι ἐν τῷ ἀφιερωμένῳ ναῷ ποιεῖται τὴν ἐπιφάνειαν. «Λόγον | |
| 25 | χρηματιεῖ ἐκ τοῦ τόπου αὑτοῦ, καὶ οἶδεν ὥσπερ οἱ ληνοβατοῦντες ἀποκριθήσονται ἐπὶ πάντας τοὺς καθημένους ἐπὶ τῆς γῆς.» Τὴν ἀπόκρισιν τὸ ἔργον λέγει· ἕπεται γὰρ τῷ θείῳ λόγῳ καὶ τὸ ἔργον. λαʹ. Ἥκει ὄλεθρος ἐπὶ μέρος τῆς γῆς· ὅτι | |
| 30 | κρίσις τῷ Κυρίῳ ἐν τοῖς ἔθνεσι· κρίνεται αὐτὸς πρὸς πᾶσαν σάρκα· οἱ δὲ ἀσεβεῖς ἐδόθησαν εἰς μάχαιραν, λέγει Κύριος. Πάλιν τὴν ἄῤῥητον αὑτοῦ δείκνυσιν ἀγαθότητα. Οὐ γὰρ εἶπε, Κρινεῖ πᾶσαν σάρκα, ἀλλὰ, «Κρίνεται πρὸς πᾶσαν σάρκα·» δείκνυσι | |
| 35 | γὰρ τὰς οἰκείας εὐεργεσίας, καὶ τὴν τῶν λαμβανόν‐ των ἀχαριστίαν ἐλέγχει. Λέγει δὲ διὰ τῶν ἑξῆς, καὶ τὰ ἐκ τῶν πολέμων φυόμενα κακὰ, καὶ ὅτι ἄταφοι οἱ ἀνῃρημένοι κείσονται, καὶ ἀντὶ κόπρου ἐν τῇ γῇ ἔσονται. | |
| 40 | λδʹ, λεʹ. Ἀλαλάξατε, οἱ ποιμένες, καὶ κεκράξατε, καὶ κόψασθε, οἱ κριοὶ τῶν προβάτων, ὅτι ἐπλη‐ ρώθησαν αἱ ἡμέραι ὑμῶν εἰς σφαγὴν, καὶ οἱ σκορπισμοὶ ὑμῶν, καὶ πεσεῖσθε ὡς κριοὶ ἐκλε‐ κτοί. Καὶ ἀπολεῖται φυγὴ ἀπὸ τῶν ποιμένων, | |
| 45 | καὶ σωτηρία ἀπὸ τῶν κριῶν τῶν προβάτων. Ποιμένας τοὺς βασιλέας ἐκάλεσε, πρόβατα δὲ τοὺς ὑπηκόους, κριοὺς δὲ προβάτων τοὺς ἄρχοντας· πᾶσι δὲ φυγὴν καὶ μετανάστασιν ἀπειλεῖ. Προλέγει δὲ τοὺς | |
| θρήνους, καὶ τῶν βασιλέων, καὶ τῶν ἀρχόντων. | ||
81.641 | λζʹ. Ὅτι ἐπαύσατο, φησὶ, τὰ καλὰ τῆς εἰρήνης ἀπὸ προσώπου ὀργῆς θυμοῦ Κυρίου. «Τὰ δὲ καλὰ τῆς εἰρήνης,» γεωργίαι, φυτουργίαι, ἐμπορίαι, τεχνῶν ἐργασίαι, συμβολαίων ἀντιδόσεις, | |
| 5 | γάμοι, σύλλογοι, ἑορταὶ, θυμηδίαι, καὶ ὅσα τούτοις ἐστὶ παραπλήσια. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Κϛʹ. Μετὰ ταύτην πάλιν ἑτέραν τίθησι προφητείαν, ἣν ἐπὶ τοῦ βασιλέως Ἰωακεὶμ προσενεγκεῖν τῷ λαῷ | |
| 10 | προσετάχθη. Προσετάχθη δὲ ἐν τῇ αὐλῇ τῇ θείᾳ στῆ‐ ναι, καὶ τῷ λαῷ χρησμῳδῆσαι, καὶ πάντας τοὺς θείους διαπορθμεῦσαι λόγους. «Μὴ ἀφέλῃς γὰρ, φησὶ, ῥῆμα.» Εἶτα τὴν αἰτίαν τοῦ ἐσομένου διδά‐ σκει. | |
| 15 | γʹ. Ἴσως ἀκούσονται, καὶ ἀποστραφήσονται ἕκαστος ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὑτοῦ τῆς πονηρᾶς, καὶ παύσομαι ἀπὸ τῶν κακῶν, ὧν λογίζομαι ἐγὼ τοῦ ποιῆσαι αὐτοῖς, ἕνεκεν τῶν πονηρῶν ἐπιτηδευ‐ μάτων αὐτῶν. Τὸ ἴσως οὐχ ὡς ἀγνοῶν εἴρηκεν· | |
| 20 | ᾔδει γὰρ αὐτῶν τὸ ἀπειθές· ἀλλὰ τέθεικε τὴν ἀμ‐ φιβολίαν, ἵνα μὴ τῇ ἀποφάσει τῇ θείᾳ προσέχοντες, ἀπαγορεύσωσι τὴν σωτηρίαν· τούτῳ ἔοικε καὶ τὸ διὰ τοῦ Ἐζεκιὴλ εἰρημένον· «Ἐὰν ἄρα ἀκούσωσιν, ἐὰν ἄρα ἴδωσιν.» Οὐ γὰρ ἐκεῖνο ἀγνοίας· ἀλλ’ ἵνα | |
| 25 | μὴ λέγωσι, Προείρηκεν ἡμῶν τὴν ἀπείθειαν, ἀψευ‐ δὴς δέ ἐστι, πῶς οἷόν τε τοίνυν ἡμᾶς μεταβληθῆναι; διδάσκει δὲ διὰ τῶν εἰρημένων, ὅτι δυνατὸν, ἂν θελήσωσι, δέξασθαι τοῦ τρόπου μεταβολήν. Τούτου χάριν καὶ τὴν ἀπειλὴν προστίθησιν· «Ὅτι ἐὰν μὴ | |
| 30 | ἀκούσητε τῶν λόγων μου, οὓς διὰ τῶν προφητῶν ὑμῖν προσφέρω.» ϛʹ. Δώσω τὸν οἶκον τοῦτον, ὥσπερ τὴν Σηλώ· καὶ τὴν πόλιν δώσω ταύτην εἰς κατάραν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι τῆς γῆς. Τούτων ἀκούσαντες οἱ ἱερεῖς, | |
| 35 | καὶ οἱ ψευδοπροφῆται, καὶ πᾶς ὁ λαὸς, θάνατον ἀπ‐ ειλοῦσι τῷ προφήτῃ· πυθόμενοι δὲ οἱ ἄρχοντες, ἔδραμον ἐκ τῶν βασιλείων εἰς τὸν θεῖον νεών· τῶν δέ γε ἱερέων σὺν τοῖς ψευδοπροφήταις βλασφημίας τὸν προφήτην γραψαμένων, ὡς κατὰ τῆς πόλεως | |
| 40 | καὶ τοῦ θείου νεὼ τὴν πρόῤῥησιν ποιησάμενον, εἶπεν ὁ προφήτης, παρὰ τοῦ Θεοῦ τῶν ὅλων ἀπεστάλθαι, καὶ θείους εἶναι χρησμοὺς τοὺς παρ’ αὐτοῦ προ‐ φερομένους λόγους· προσφέρει δὲ αὐτοῖς καὶ παρ‐ αίνεσιν· | |
| 45 | ιγʹ. Βελτίους γὰρ, φησὶ, ποιήσατε τὰς ὁδοὺς ὑμῶν, καὶ τὰ ἔργα ὑμῶν. Ἀκούσατε τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ ὑμῶν, καὶ παύσεται Κύριος ἀπὸ τῶν κακῶν, ὧν ἐλάλησεν ἐφ’ ὑμᾶς. Εἰ δὲ | |
| ἀπειθεῖτε, καὶ τῇ συνήθει χρῆσθε γνώμῃ· | ||
81.644 | ιδʹ. Ἰδοὺ ἐγώ εἰμι ἐν χερσὶν ὑμῶν· ποιήσατέ μοι, ὡς συμφέρει, καὶ ὃ βέλτιον ὑμῖν φαίνεται. Εἶτα τῆς μιαιφονίας ὑποδείκνυσι τὸν καρπόν. ιεʹ. Ἀλλ’ ἢ γνόντες γνώσεσθε, εἰ ἀναιρεῖτέ | |
| 5 | με, ὅτι αἷμα ἀθῶον ὑμεῖς δίδοτε ἐφ’ ὑμᾶς, καὶ ἐπὶ τὴν πόλιν ταύτην. Προσταχθεὶς γὰρ, φησὶ, ὑπὸ τοῦ Θεοῦ τοὺς λόγους τούτους ἐποιησάμην. Τού‐ των ἀκούοντες καὶ οἱ ἄρχοντες, καὶ ὁ λαὸς, τῶν ἱερέων καὶ τῶν ψευδοπροφητῶν τὴν ἄδικον ἐλέγχουσι | |
| 10 | ψῆφον, ἀθῶον εἶναι φήσαντες τὸν προφήτην, ὡς τοῖς θείοις λόγοις διακονήσαντα. Εἶτά τινες τῶν γεραιο‐ τέρων παλαιᾶς αὐτοὺς ἀναμιμνήσκουσι προφητείας, καί φασι Μιχαίαν τὸν Μωραθίτην προφητεῦσαί ποτε, ὅτι Σιὼν ὡς ἀγρὸς ἀροτριαθήσεται, καὶ Ἱερου‐ | |
| 15 | σαλὴμ ὡς ὀπωροφυλάκιον ἔσται, καὶ τὸ ὄρος τοῦ οἴκου ἔσται ὡς ἄλσος δρυμοῦ· καὶ ταῦτα εἰρηκότα μηδὲν πεπονθέναι δεινόν. Τοὐναντίον γὰρ, τὴν ἀπει‐ λὴν δείσαντες τηνικαῦτα τῇ μεταβολῇ τοῦ βίου διέφυγον τὴν ὀργήν· ὑμεῖς δὲ, φησὶ, παγχάλεπα | |
| 20 | τετολμήκατε. Καὶ γὰρ Οὐρίαν ποτὲ τὸν Σαμαίου, τοιαῦτά ποτε χρησμοδοτήσαντα, εἶτα δείσαντα τὸν βασιλέα Ἰωακεὶμ, καὶ εἰς τὴν Αἴγυπτον ἀποδράντα, περιείδομεν ἀναιρούμενον ὑπὸ τοῦ βασιλέως Ἰωακείμ· ἐκεῖθεν γὰρ ἀγαγὼν αὐτὸν κατηκόντισε· δῆλον ποιεῖ | |
| 25 | καὶ τὸν τοῖς εὐσεβέσι λόγοις κεχρημένον, καί φησι· κδʹ. Πλὴν χεὶρ Ἀχικὰμ υἱοῦ Σαφὰν ἦν μετὰ Ἱερεμίου τοῦ μὴ παραδοθῆναι αὐτὸν εἰς χεῖρας τοῦ λαοῦ μὴ ἀνελεῖν αὐτόν. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΖʹ. | |
| 30 | Οὕτω τοῦτο τὸ διήγημα συμπληρώσας, ἐφ’ ἕτερον μεταβαίνει τούτου πρεσβύτερον. αʹ. Ἐν ἀρχῇ βασιλείας Ἰωακεὶμ υἱοῦ Ἰω‐ σίου βασιλέως Ἰούδα, ἐγένετο ὁ λόγος οὗτος παρὰ Κυρίου πρὸς Ἱερεμίαν, λέγων. Εἶτα λέγει ὡς | |
| 35 | προσετάχθη κλοιοὺς τῷ τραχήλῳ περιθεῖναι, καὶ τού‐ τους ἀποστεῖλαι τοῖς ἐκ γειτόνων βασιλεῦσιν, ὧν καὶ τὰ ὀνόματα τίθησιν. Ἐκελεύσθη δὲ καὶ τούτους τοὺς λόγους ἐκπέμψαι διὰ τῶν πρεσβειῶν. εʹ. Ἐγὼ ἐποίησα καὶ τὴν γῆν, καὶ τοὺς ἀν‐ | |
| 40 | θρώπους, καὶ τὰ κτήνη, ὅσα ἐπὶ προσώπου τῆς γῆς, ἐν τῇ ἰσχύϊ μου τῇ μεγάλῃ, καὶ τῷ βραχίονί μου τῷ ὑψηλῷ. Καὶ δώσω αὐτὴν, ᾧ ἐὰν δόξῃ ἐν ὀφθαλμοῖς μου. Τὸ, «ἐν τῇ ἰσχύϊ μου τῇ μεγάλῃ, καὶ τῷ βραχίονί μου τῷ ὑψηλῷ,» διὰ τὸ μέγεθος τῶν | |
| 45 | στοιχείων καὶ τὴν τῶν ἀκουόντων ἀσθένειαν τέθεικεν· αὐτὸ γὰρ ἀρκεῖ τὸ βουληθῆναι καὶ παραγαγεῖν ὅσα | |
| βούλεται. | ||
81.645 | ϛʹ. Καὶ νῦν ἐγώ εἰμι· δέδωκα τὴν γῆν ταύ‐ την ἐν χειρὶ Ναβουχοδονόσορ βασιλέως Βαβυλῶ‐ νος τοῦ δούλου μου, καὶ τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ ἐρ‐ γάσασθαι δέδωκα αὐτῷ, καὶ δουλεύειν αὐτῷ. | |
| 5 | Θηρία τοῦ ἀγροῦ, τὰ βάρβαρα ἔθνη λέγει. Ποιητής εἰμι, φησὶ, καὶ Δεσπότης, ὡς βούλομαι κυβερνῶ. ζʹ. Καὶ δουλεύσουσιν αὐτῷ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ τῷ υἱῷ αὐτοῦ, καὶ τῷ υἱῷ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ καιρὸς τῆς γῆς αὐτοῦ. Σαφῶς ἐδίδαξεν, | |
| 10 | ὅτι καθάπερ δημίοις χρησάμενος τοῖς Βαβυλωνίοις, καὶ δίκας δι’ αὐτῶν τὰ ἄλλα ἔθνη εἰσπραξάμενος, ὕστερον καὶ αὐτοὺς πανωλεθρίᾳ παραδώσει· ἀπειλεῖ δὲ καὶ τοῖς ἀντιλέγουσι, καὶ τὸν δὲ τὸν ζυγὸν ἀπωθου‐ μένοις, λιμὸν καὶ σφαγὴν, καὶ ἀνδραποδισμόν. Παρ‐ | |
| 15 | εγγυᾷ δὲ αὐτοῖς, μὴ πιστεῦσαι χρησμῳδοῖς, καὶ μάντεσι, καὶ οἰωνοσκόποις, καὶ ὀνειροπόλοις, ἀλλ’ εἶξαι, καὶ δέξασθαι τὸν τοῦ Βαβυλωνίου ζυγόν· καὶ ὑπισχνεῖται εἰρήνην τοῖς πειθομένοις. Ταῦτα δὲ ἔφη καὶ Σεδεκίᾳ τῷ βασιλεῖ, καὶ παρεγγυᾷ μὴ πι‐ | |
| 20 | στεῦσαι τοῖς ψευδοπροφήταις, εἰρήνην ὑπισχνουμέ‐ νοις, καὶ τῶν ἀποκομισθέντων εἰς Βαβυλῶνα θείων σκευῶν τὴν ἀποκατάστασιν. Ψευδῆ γὰρ οὗτοι λέ‐ γουσι. ιηʹ. Εἰ δὲ προφῆταί εἰσι, καὶ ἔστι λόγος Κυρίου | |
| 25 | ἐν αὐτοῖς, ἀπαντησάτωσαν τῷ Κυρίῳ τῶν δυνάμεων, πρὸς τὸ μὴ πορευθῆναι τὰ σκεύη τὰ ἀπολειφθέντα ἐν οἴκῳ Κυρίου, καὶ ἐν οἴκῳ βασι‐ λέως Ἰούδα, καὶ Ἱερουσαλὴμ, εἰς Βαβυλῶνα. Τὸ, «Ἀπαντησάτωσαν τῷ Κυρίῳ,» ἀντὶ τοῦ «κωλυσά‐ | |
| 30 | τωσαν,» καὶ νικησάτωσαν τὰς θείας προῤῥήσεις, καὶ δειξάτωσαν ἀργὰς τὰς θείας προῤῥήσεις. Ὄψεσθε γὰρ πάντα τὰ ὑπολειφθέντα ἱερὰ σκεύη εἰς τὴν Βα‐ βυλῶνα μετακομιζόμενα, καὶ μετὰ τὸν ἑβδομηκον‐ τούτην χρόνον ἐκεῖθεν πεμπόμενα, ἀφιερωμένῳ | |
| 35 | μοι ἀποδιδόμενα οἴκῳ· τῶν δὲ Μεχωνὼθ καὶ ἡ τρίτη τῶν Βασιλειῶν μέμνηται· χρείαν δὲ κρατήρων ἐπλήρουν· ἐπεποίηντο δὲ ἐκ χαλκοῦ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΗʹ. Μετὰ ταῦτα διηγεῖται, ὡς Σεδεκίου βασιλεύοντος, | |
| 40 | ἐν τῷ τετάρτῳ ἔτει, Ἀνανίας ὁ ψευδοπροφήτης, καὶ τοῦ λαοῦ, καὶ τῶν ἱερέων παρόντων, εἰπεῖν ἐτόλ‐ μησε· βʹ, γʹ, δʹ. Τάδε λέγει Κύριος τῶν δυνάμεων, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Συνέτριψα τὸν ζυγὸν βασιλέως | |
| 45 | Βαβυλῶνος. Καὶ ὅτι ἐντὸς δύο ἐτῶν, καὶ τὰ ἱερὰ σκεύη τὰ ἀποκομισθέντα ἀποκαταστήσω. | |
| Καὶ τὸν Ἰεχονίαν ἐπανάξω σὺν πᾶσι τοῖς αἰχμα‐ | ||
81.648 | λώτοις. Αὐτὸς δὲ ὁ προφήτης Ἱερεμίας δεῖξαι βουλό‐ μενος, ὡς εὔχεται ταῦτα γενέσθαι. ϛʹ. Στήσαι Κύριος, ἔφη πάντων ἀκουόντων, τὸν λόγον σου, ὃν σὺ προφητεύεις, τοῦ ἐπιστρέ‐ | |
| 5 | ψαι τὰ σκεύη οἴκου Κυρίου, καὶ πᾶσαν τὴν μετοικίαν ἐκ Βαβυλῶνος εἰς τὸν τόπον αὑτῶν. Οὐ μὴν εἴασε βεβαιωθῆναι τῇ συγκαταθέσει τὴν προ‐ φητείαν. Ἔφη γάρ· ζʹ—θʹ. Πλὴν ἄκουσον τὸν λόγον τοῦτον, ὃν ἐγὼ | |
| 10 | λαλῶ εἰς τὰ ὦτά σου, καὶ εἰς τὰ ὦτα παντὸς τοῦ λαοῦ. Οἱ προφῆται οἱ πρότεροί μου, καὶ οἱ πρότεροι ὑμῶν ἀπὸ αἰῶνος, καὶ προεφήτευσαν ἐπὶ γαίας πολλὰς, καὶ ἐπὶ βασιλείας μεγάλας, εἰς πόλεμον, καὶ εἰς κακὰ, καὶ εἰς θάνατον. | |
| 15 | Ὁ προφητεύσας εἰς εἰρήνην, ἐλθόντος τοῦ λόγου τοῦ προφήτου, γνωσθήσεται ὁ προφήτης, ὃν ἀπ‐ έστειλεν αὐτὸν Κύριος ἐν πίστει. Τὸ τέλος, φησὶ, τῶν πραγμάτων, δείξει τῆς προφητείας τὸ ἀληθές. Ὀψόμεθα τοίνυν, εἴγε κατὰ τὴν ἐμὴν προφητείαν | |
| 20 | Βαβυλωνίοις παραδοθησόμεθα. Ἀλλὰ τούτων οὐδὲν ἀπώνατο ὁ ψευδοπροφήτης ἐκεῖνος· ἀλλ’ οὓς ἔφερεν ὁ προφήτης κλοιοὺς συνέτριψε, τοῦτον τὸν τρόπον συντριβήσεσθαι λέγων τὸν τοῦ Ναβουχοδονόσορ ζυγὸν, δυοῖν ἐτῶν διελθόντων. Ἀλλ’ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς τὸν | |
| 25 | προφήτην παρηγγύησε πρὸς τὸν Ἀνανίαν εἰπεῖν· «Κλοιοὺς ξυλίνους συνέτριψας, καὶ ποιήσω ἀντὶ τούτων σιδηροῦς κλοιούς.» Τὸν ζυγὸν δὲ τῶν Βα‐ βυλωνίων σιδηροῦν ὀνομάζει, ὡς βαρυτέρας διὰ τὴν ἀπείθειαν ἐσομένης τῆς τιμωρίας. Εἶτα δυσχεράνας | |
| 30 | ὁ προφήτης, ὡς ἀκριβῶς μεμαθηκὼς Ἀνανίου τὴν ψευδῆ χρησμολογίαν, ἔφη πρὸς αὐτόν· «Ἄκουσον δὴ, Ἀνανία, οὐκ ἀπέστειλέ σε Κύριος, καὶ σὺ πεποι‐ θέναι ἐποίησας τὸν λαὸν τοῦτον ἐπ’ ἀδίκοις.» Προ‐ λέγει δὲ αὐτοῦ καὶ τὴν ἐντὸς ὀλίγων μηνῶν τελευτήν. | |
| 35 | «Ὅτι ἔκκλισιν, φησὶν, ἐλάλησας πρὸς τὸν Κύριον.» Ἀντὶ τοῦ, Παρεσκεύασας τὸν λαὸν ἀπὸ τῶν θείων λογίων ἐκκλῖναι, καὶ τῇ σῇ ψευδολογίᾳ πιστεῦσαι. Εἶτα διηγήσατο καὶ τοῦ ψευδοπροφήτου τὸν θάνατον, καὶ τῆς θείας μακροθυμίας τὴν ἀμετρίαν· οὐ γὰρ | |
| 40 | εὐθὺς αὐτὸν ἐστέρησε τῆς ζωῆς, ἀναμένων τὴν μεταμέλειαν· ἐπιμείναντα μὲν τῇ πονηρίᾳ, μετὰ μῆνας ἑπτὰ θανάτῳ παρέδωκεν. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΘʹ. Ἐντεῦθεν εἰς ἕτερον μεταβαίνει διήγημα, καὶ δι‐ | |
| 45 | δάσκει ὡς ἐπέστειλε, τοῦ Θεοῦ βουλεύσαντος, τοῖς ἐν Βαβυλῶνι δορυαλώτοις, μετὰ τὴν Ἰεχονίου τοῦ βασιλέως αἰχμαλωσίαν. Λέγει καὶ τὰς προσηγορίας τῶν ἀποκομισάντων τὰ γράμματα. Περιεῖχε δὲ ταῦτα, ὡς ὁ τῶν ὅλων Θεὸς τοῖς αἰχμαλώτοις ἤδη γεγενημέ‐ | |
81.648(50) | νοις κελεύει, καὶ παιδοποιῆσαι, καὶ δείμασθαι οἰκίας, | |
81.649 | καὶ κατεγγυῆσαι τὰς θυγατέρας ἀνδράσι, καὶ γυναῖ‐ κας ἀγαγεῖν τοῖς υἱέσι, καὶ φροντίσαι τῆς αὔξης τοῦ γένους, καὶ ὑπὲρ τῶν ἀνδραποδισάντων προσεύξα‐ σθαι. «Ὅτι ἐν τῇ εἰρήνῃ αὐτῶν, φησὶν, ἔσται ὑμῖν | |
| 5 | εἰρήνη.» Τούτῳ συμβαίνει τῷ λόγῳ καὶ ἡ τοῦ Ἀπο‐ στόλου νομοθεσία, παρεγγυῶσα «ποιεῖσθαι προσ‐ ευχὰς καὶ ἐντεύξεις, ὑπὲρ βασιλέων, καὶ πάντων τῶν ἐν τῇ ὑπεροχῇ καὶ ἐξουσίᾳ ὄντων, ἵνα ἤρεμον καὶ ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ σεμνό‐ | |
| 10 | τητι.» Ταῦτα μέντοι γενέσθαι προσέταξεν ὁ τῶν ὅλων Θεὸς, διδάσκων αὐτοὺς τοῖς ψευδοπροφήταις μὴ πεί‐ θεσθαι, ἀλλὰ τὸν ὡρισμένον ἀναμεῖναι χρόνον· τοῦτο γὰρ διὰ τῶν ἑξῆς δεδήλωκε, λέγων· «Μὴ ἀναπειθέ‐ τωσαν ὑμᾶς οἱ ψευδοπροφῆται ὑμῶν οἱ ἐν ὑμῖν, καὶ | |
| 15 | μὴ ἀπατάτωσαν ὑμᾶς οἱ μάντεις ὑμῶν. Καὶ μὴ ἀκούετε τῶν ἐνυπνίων ὑμῶν, ὧν ὑμεῖς ἐνυπνιά‐ ζεσθε.» θʹ. Ὅτι ἄδικα οὗτοι προφητεύουσιν ὑμῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου· οὐκ ἀπέστειλα αὐτοὺς, φησὶ | |
| 20 | Κύριος. Διδάσκει δὲ καὶ τὸν τῆς ἐπανόδου καιρόν· τῶν γὰρ ἑβδομήκοντα, φησὶ, πληρουμένων ἐτῶν ἐπι‐ σκέψομαι ὑμᾶς, καὶ τὰς ἀγαθὰς ἐπαγγελίας πληρώσω. Ὑπισχνεῖται δὲ καὶ πάσης αὐτοὺς ἀξιώσειν κηδε‐ μονίας, καὶ προσευξομένοις παρέξειν ἀγαθά· | |
| 25 | «Ὅταν γὰρ, φησὶ, ζητήσητέ με ἐν ὅλῃ καρδίᾳ ὑμῶν, ἐπιφανοῦμαι ὑμῖν, φησὶ Κύριος.» Ἴστε δὲ καὶ τοῦτο, ὡς τοὺς διαφυγόντας τὴν προτέραν αἰχμαλω‐ σίαν, καὶ λιμῷ καὶ σφαγῇ παραδώσω. «Καὶ δώσω αὐτοὺς, ὥσπερ τὰ σῦκα σουαρεὶμ, ἃ οὐ βρωθήσε‐ | |
| 30 | ται ἀπὸ πονηρίας.» Ἅπερ εἶπεν ἄνω αἰσχρὰ, ἐνταῦθα σουαρεὶμ ὠνόμασε. Σουαρεὶμ δὲ ἔστι τῇ Ἑβραίων φωνῇ τὰ ἐν ταῖς ὕλαις φυόμενα, τουτέστι τὰ ἄγρια, τὰ ἀνεπιμέλητα, τὰ φυτουργίας οὐκ ἀξιού‐ μενα, τὰ εἰς βρῶσιν ἄχρηστα. | |
| 35 | ιηʹ. Καὶ δώσω αὐτοὺς εἰς σάλον πάσαις ταῖς βασιλείαις τῆς γῆς. Δείσουσι γὰρ ἅπαντες τὰς ἐπ‐ ενεχθείσας ἀκούοντες συμφοράς. «Καὶ εἰς ὅρκον, καὶ εἰς συριγμὸν, καὶ εἰς ὀνειδισμὸν, ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν, οὗ διέσπειρα αὐτοὺς ἐκεῖ.» Εἰώθασι πολλοὶ | |
| 40 | λέγειν, Μὴ πάθοιμι ἃ ὁ δεῖνα πέπονθε! τοῦτο οὖν λέγει εἰς ὅρκον· τὸ δὲ εἰς συριγμὸν πολλάκις εἰρή‐ καμεν. Τοῦ δὲ ὀνειδισμοῦ καὶ ὁ μακάριος μέμνηται Δαβίδ· «Ἐγενήθημεν ὄνειδος τοῖς γείτοσιν ἡμῶν, μυ‐ κτηρισμὸς καὶ χλευασμὸς τοῖς κύκλῳ ἡμῶν·» | |
| 45 | καὶ πάλιν· «Ἔθου ἡμᾶς εἰς ὀνειδισμὸν τοῖς ἔθνεσι.» Ταῦτα δὲ, φησὶ, πείσονται, «Ὅτι ἀπ‐ έστειλα πρὸς αὐτοὺς τοὺς δούλους μου τοὺς προφή‐ τας, ὀρθρίζων καὶ ἀποστέλλων, καὶ οὐκ ἤκουσαν, φησὶ | |
| Κύριος.» Διὰ τοῦ ὀρθρίζων, τὸ ἐπιμελὲς δεδήλωκεν. | ||
81.652 | Οὐ γὰρ πάρεργον εἶχε τοῦτο, καὶ λίαν σπουδαίαν αὐ‐ τῶν ἐποίει τὴν φροντίδα. Ἔπειτα προλέγει καὶ τῶν δύο ψευδοπροφητῶν τὸν ὄλεθρον, τοῦ Ἀχιὰβ, καὶ τοῦ Σεδεκίου. «Δώσω γὰρ αὐτοὺς, φησὶν, εἰς | |
| 5 | χεῖρας Ναβουχοδονόσορ βασιλέως Βαβυλῶνος, καὶ πατάξει αὐτοὺς κατ’ ὀφθαλμοὺς ὑμῶν.» κβʹ. Καὶ λήψονται ἐπ’ αὐτοῖς κατάραν ἐν πάσῃ τῇ ἀποικίᾳ Ἰούδα, καὶ ἐν Βαβυλῶνι, λέγοντες, Ποιήσαι σε Κύριος, ὡς Σεδεκίαν ἐποίησε, καὶ | |
| 10 | Ἀχιάβ. Σαφῶς ἐντεῦθεν μανθάνομεν τῆς κατάρας τὴν ἑρμηνείαν· λέγει δὲ καὶ τῆς τιμωρίας τὸν τρό‐ πον. «Οὓς ἀπετηγάνισε βασιλεὺς Βαβυλῶνος ἐν πυρί.» κγʹ. Δι’ ἣν ἐποίησαν ἀνομίαν ἐν Ἰσραήλ. Διδά‐ | |
| 15 | σκει καὶ ταύτης τὸ εἶδος. «Καὶ ἐμοιχῶντο τὰς γυναῖκας τῶν πολιτῶν αὐτῶν, καὶ λόγον ἐχρημάτισαν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου ἄδικον, ὃν οὐκ ἐχρημάτισα αὐτοῖς Καὶ ἐγώ εἰμι ὁ γνώστης, καὶ ὁ μάρτυς, λέγει Κύριος.» Οὐδέν με γὰρ, φησὶ, λανθάνει τῶν | |
| 20 | γιγνομένων· ἀλλ’ ὁρῶ καὶ τὰ ἐν παραβύστῳ τολμώ‐ μενα. Ἀπειλεῖ δὲ καὶ Σαμαίᾳ τῷ Ἐλαμίτῃ, ὡς ἐναν‐ τία χρησμῳδῆσαι τετολμηκότι, καὶ ἐπιστεῖλαι Σο‐ φονίᾳ τῷ ἱερεῖ, καὶ τοῖς ὑπὸ τοῦτον τελοῦσιν ἱερεῦσιν. Ἐπέστειλε δὲ ταῦτα· | |
| 25 | κϛʹ. Κύριος ἔδωκέ σε εἰς ἱερέα, ἀντὶ Ἰωδαὲ τοῦ ἱερέως. Ἰωδαὲ ὁ ἀρχιερεὺς πολυθρύλλητος ἦν· Ἐπᾶ‐ ραι τοίνυν τοῦ Σοφονίου τὸ φρόνημα βουληθεὶς, τῆς ἐκείνου ἀρχῆς ἐμνημόνευσεν. «Γενέσθαι σε εἰς ἐπιστάτην ἐν οἴκῳ Κυρίου, παντὶ ἀνθρώπῳ προφη‐ | |
| 30 | τεύοντι, καὶ παντὶ ἀνθρώπῳ μαινομένῳ· ἵνα δῷς αὐ‐ τὸν εἰς τὸ κλεῖσμα Σινὼχ, καὶ εἰς τὸν καταρά‐ κτην.» Καὶ ἤδη προειρήκαμεν, ὡς ἐπιλήπτους ἐκά‐ λουν τοὺς προφήτας· δῆλον δὲ καὶ ἐντεῦθεν· τὸν γὰρ προφήτην συνέταξε τῷ μαινομένῳ· τὸ δὲ Σινώχ | |
| 35 | ὁ Σύρος εἰρκτήν ἡρμήνευσεν. Λέγει δὲ, ὅτι Διὰ τοῦτο ἄρχεις, ὥστε τοὺς κακὰ προφητεύοντας καθείργειν, καὶ κολάζειν· τοῦτο γὰρ διὰ τῶν ἑξῆς δηλοῖ. κζʹ, κηʹ. Τί γὰρ δὴ, φησὶν, οὐκ ἐπεπλήξατε τῷ Ἱερεμίᾳ, τοιαῦτα γράψαι τετολμηκότι, | |
| 40 | ὥστε ὑμᾶς καὶ οἰκοδομὰς οἰκοδομῆσαι, καὶ κή‐ πους φυτεῦσαι; Ταύτην ἀνέγνω τὴν ἐπιστολὴν Σοφονίας ὁ ἀρχιερεὺς τῷ προφήτῃ· παραυτίκα δὲ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς ἀντιγράψαι τῷ προφήτῃ παρακελεύε‐ ται, καὶ τῷ ἐν Βαβυλῶνι σημῆναι λαῷ, ὡς ψευδῆ | |
| 45 | Σαμαίας προειρηκώς ἐστιν, οὐκ ἀποσταλεὶς παρὰ τοῦ τῶν ὅλων Θεοῦ. Οὗ δὴ χάριν πρόῤῥιζον αὐτὸν σὺν τῷ γένει παντὶ παραδώσω θανάτῳ, καὶ τῶν ἀνιαρῶν οὐκ ὄψεται τὴν μεταβολήν. Ταῦτα τοίνυν μεμαθηκότες, δείσωμεν τὸ ψεῦδος, καὶ τῇ ἀληθείᾳ | |
81.652(50) | πιστεύσωμεν, καὶ τὴν ἀμφιβολίαν τῶν ψυχῶν ἐξελά‐ | |
81.653 | σωμεν, καὶ τοῖς θείοις ἀκολουθήσωμεν λόγοις, ὅπως ἴδωμεν τῆς ἄνω Ἱερουσαλὴμ τὰ ἀγαθὰ, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡ δόξα, σὺν τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, | |
| 5 | νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 7t | ΤΟΜΟΣ Ζʹ. | |
| 9 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Λʹ. | |
| 10 | Δεῖξαι βουλόμενος ὁ Δεσπότης Θεὸς τὴν τῆς προ‐ φητείας ἀλήθειαν συγγραφῇ παραδοῦναι, τῷ προφήτῃ κελεύει τάς τε περὶ τῆς αἰχμαλωσίας, τάς τε περὶ τῆς ἀνακλήσεως γεγενημένας προῤῥήσεις. Πρῶτον μέντοι προλέγει τὰ σκυθρωπά. | |
| 15 | εʹ, ϛʹ Οὕτως εἶπε Κύριος· Φωνὴν φόβου ἀκού‐ σεσθε· φόβος, καὶ οὐκ ἔστιν εἰρήνη. Ἐρωτήσατε δὴ, καὶ ἴδετε εἰ ἔτεκεν ἄρσεν; Σαφῶς δεδήλωκεν τὴν τῆς ὀδύνης ὑπερβολήν· τὸ γὰρ μέγεθος τῆς συμφορᾶς συνέκρινεν ὠδῖσι τικτούσης. Τοῦτο γὰρ | |
| 20 | σημαίνει τὸ «Ἐρωτήσατε καὶ ἴδετε εἰ ἔτεκεν ἄρ‐ σεν;» Συμφωνεῖ δὲ καὶ τὰ ἑξῆς. «Καὶ περὶ φό‐ βου, ἐν ᾧ καθέξουσιν ὀσφύν· διότι ἑώρακα πάντα ἄνθρωπον, καὶ αἱ χεῖρες αὐτοῦ ἐπὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, ὡς τικτούσης.» Νῦν μὲν τὴν ὀδύνην δεικνὺς, τῆς | |
| 25 | τικτούσης παρατίθησι τὴν εἰκόνα· ἑτέρωθι δὲ, τὸ πένθος διδάσκων, ἐπὶ τῆς κεφαλῆς συμπεπλεγμένας ἔχειν ἕκαστον ἔφη τὰς χεῖρας. «Πάντα τὰ πρόσ‐ ωπα εἰς ἴκτερον ἐγενήθη.» Καὶ τοῦτο δέους ση‐ μαντικόν. | |
| 30 | ζʹ. Ὅτι μεγάλη ἡ ἡμέρα ἐκείνη, καὶ οὐκ ἔστι τοιαύτη· καὶ χρόνος στενότητός ἐστι καὶ θλίψεως παντὶ Ἰακώβ. Ἀπὸ τοῦ μεγέθους τῆς τιμωρίας τὴν ἡμέραν μεγάλην ὠνόμασεν. Εἶτα συνάπτει ψυχαγωγίαν τοῖς σκυθρωποῖς. Λέγει γάρ· | |
| 35 | «Καὶ ἀπὸ τούτου σωθήσεται.» Καὶ ὑπισχνεῖται συν‐ τρίψειν τὸν τῆς δουλείας ζυγόν. Προλέγει δὲ καὶ τὴν τοῦ τρόπου μεταβολήν. «Καὶ οὐκ ἐργάσονται ἔτι ἀλλοτρίοις.» θʹ. Καὶ ἐργάσονται Κυρίῳ τῷ Θεῷ αὑτῶν. Ἀλ‐ | |
| 40 | λοτρίους τὰ εἴδωλα προσηγόρευσε· γνόντες γὰρ ὡς ὁ Δεσπότης Θεὸς, καὶ τὰ ἀγαθὰ χορηγεῖ, καὶ τὰς | |
| παιδείας ἐπάγει, πάντων, φησὶ, προτιμήσουσι τὴν | ||
81.656 | αὐτοῦ προφητείαν. «Καὶ Δαβὶδ τὸν βασιλέα αὐτῶν ἀναστήσω αὐτοῖς.» Τῇ προφητείᾳ τὸ τέλος ὁ Δεσπό‐ της Χριστὸς ἐπιτέθεικεν. Ἐκ Δαβὶδ γὰρ ἐβλάστησε κατὰ σάρκα, καὶ ποιμαίνει οὐκέτι μόνον τὸν Ἰσραὴλ, | |
| 5 | ἀλλὰ πάντα τὰ ἔθνη, ὡς ἐν σκιᾷ καὶ τύπῳ, καὶ ἐπὶ τοῦ Ζοροβάβελ ἐδέξατό τινα ἡ πρόῤῥησις ἔκβα‐ σιν. Ταῦτα ὑποσχόμενος πάλιν αὐτοὺς ψυχαγωγεῖ, τὴν ἀνάκλησιν ἐπαγγελλόμενος. Καὶ τοῖς μὲν Βαβυ‐ λωνίοις ὄλεθρον ἀπειλεῖ. «Ποιήσω γὰρ, φησὶν, ἔκλει‐ | |
| 10 | ψιν ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν, εἰς οὓς διεσκόρπισά σε ἐκεῖ.» Αὐτοῖς δὲ ἀγαθῶν ἐπαγγελίας προσφέρει. «Σὲ γὰρ, φησὶν, οὐ μὴ ποιήσω εἰς ἔκλειψιν, καὶ παι‐ δεύσω σε εἰς κρίσιν, καὶ ἀθωῶν οὐκ ἀθωώσω σε.» Ἀντὶ τοῦ, παιδεύσω, καὶ ψυχαγωγήσω, καὶ οὔτε | |
| 15 | ἀπαίδευτον ἐάσω, οὔτε ἀβοήθητον καταλείψω· τὸ γὰρ «ἀθωῶν οὐκ ἀθωώσω σε» τοῦτο δηλοῖ, ὀντὶ τοῦ, ἀπείραστόν σε τῶν κακῶν οὐκ ἐάσω· τῷ δὲ μεγέθει τῆς ἀπειλῆς μεταβαλεῖν αὐτῶν τὴν πονηρίαν βουλό‐ μενος, ἐπάγει καὶ ταῦτα· | |
| 20 | ιβʹ, ιγʹ. Βίαιον τὸ σύντριμμά σου· ἀλγηρὰ ἡ πληγή σου. Οὐκ ἔστι κρίνων κρίσιν σου. Οὐδεὶς γὰρ ἀνθρώπων ἤλεγχε τοῦ Ναβουχοδονόσορ τὴν ἀδικίαν. «Εἰς ἀλγηρὸν ἰατρεύθης,» τουτέστι σὺν ὀδύνῃ. «Ὠφέλεια οὐκ ἔστι σοι.» Τὴν ὠφέλειαν νῦν | |
| 25 | οὐκ ἐπὶ τῆς ψυχῆς τέθεικεν, ἀλλ’ ἐπὶ τῆς ἀνθρω‐ πίνης ἐπικουρίας· τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὰ ἑξῆς. ιδʹ. Πάντες οἱ φίλοι σου ἐπελάθοντό σου, οὐ μὴ ἐπερωτήσωσι περὶ σοῦ· ὅτι πληγῇ ἐχθροῦ ἔπαισά σε. Οὐ γὰρ ἐχρησάμην τῇ συνήθει | |
| 30 | μακροθυμίᾳ, ἀλλὰ βαθεῖαν δέδωκα τὴν τομήν. Τοῦτο καὶ ἰατρὸς ποιεῖ χαλεπὸν τὸ πάθος θεώμενος. Καὶ διδάσκων τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον, ἐπήγαγε· «Παι‐ δείαν στερεὰν ἐπὶ πᾶσαν ἀδικίαν σου· διότι ἐπλη‐ θύνθησαν αἱ ἁμαρτίαι σου.» Συμφωνεῖ δὲ τούτοις | |
| 35 | καὶ τὰ ἑξῆς. ιεʹ. Τί βοᾷς ἐπὶ τὸ σύντριμμά σου; βίαιον τὸ ἄλγος σου; Ἀντὶ τοῦ, σφοδρὸν, ἀλλ’ ὅμως δίκαιον. «Διὰ πλῆθος ἀνομιῶν σου, ὅτι ἴσχυσαν αἱ ἁμαρτίαι σου, ἐποίησά σοι ταῦτα.» Ἀπειλεῖ δὲ ὅμως | |
| 40 | τοῖς ἐπελθοῦσιν αὐτοῖς πολεμίοις, καὶ σφαγὴν, καὶ δουλείαν· οἱ γὰρ τὸν θάνατον διαπεφευγότες, δοῦλοι τῶν νενικηκότων ἐγένοντο. Ἐπιμένει δὲ αὐτὴν | |
| ταῖς χρησταῖς ἐπαγγελίαις ψυχαγωγῶν. | ||
81.657 | ιζʹ. Ὅτι ἀνοίξω τὸ ἴαμά σου, ἀπὸ πληγῆς ὀδυνηρᾶς ἰατρεύσω σε, φησὶ Κύριος. Καὶ τῇ τομῇ, καὶ τῇ σπογγιᾷ, καὶ τοῖς αὐστηροτέροις, καὶ τοῖς ἠπιωτέροις φαρμάκοις ἐχρήσατο. «Ὅτι διεσπαρμένη | |
| 5 | ἐκλήθη Σιών.» Ἐπετώθαζε γὰρ αὐτῇ τὰ γειτο‐ νεύοντα ἔθνη, καὶ τὴν αἰχμαλωσίαν προτιθέντα, καὶ τὴν δουλείαν. «Αὕτη θήραμα ὑμῶν ἐστιν, ὅτι ζητῶν οὐκ ἔστιν αὐτήν.» Ἡνίκα, φησὶ, παρεῖδον αὐτὴν καὶ οὐκ ἐπήμυνον, προὔκειτο τοῖς πολεμοῦσιν | |
| 10 | αὐτὴν, ὡς θήραμα ἕτοιμον. Ἀλλὰ μετὰ τὴν παι‐ δείαν τῆς δουλείας αὐτοὺς ἐλευθερώσω, ὥστε ἐπαν‐ ελθεῖν καὶ δείμασθαι τὰς πόλεις, καὶ τὸν ναὸν ἀνα‐ στῆσαι, καὶ τὴν κατὰ νόμον ἐν αὐτῷ λατρείαν ἐπιτελεῖν. Τοῦτο γὰρ ἔφη· «Καὶ ὁ ναὸς κατὰ τὸ | |
| 15 | κρίμα αὐτοῦ καθεδεῖται.» Προστίθησι δὲ καὶ ὅσα τῆς εὐπραξίας ἴδια. ιθʹ. Καὶ ἐξελεύσονται ἀπ’ αὐτῶν ᾄδοντες, καὶ φωνὴ παιζόντων. Ὑπισχνεῖται δὲ καὶ αὔξην τοῦ γένους, καὶ πολυγονίαν. «Χεῶ γὰρ αὐτοὺς, | |
| 20 | φησὶ, καὶ οὐ μὴ σμικρυνθῶσι.» κʹ. Καὶ εἰσελεύσονται, φησὶν, οἱ υἱοὶ αὐτῶν, ὡς τὸ πρότερον, καὶ τὰ μαρτύρια αὐτῶν κατὰ πρόσωπόν μου ὀρθωθήσονται. Τὰ μαρτύρια ὁ Σύρος συναγωγὰς ἡρμήνευσε. «Καὶ ἐπισκέψομαι ἐπὶ | |
| 25 | πάντας τοὺς θλίβοντας αὐτούς.» καʹ. Καὶ ἔσονται ἰσχυρότεροι αὐτῶν ἐπ’ αὐ‐ τούς. Θλίβοντας τοὺς Βαβυλωνίους λέγει· ἰσχυρο‐ τέρους δὲ τούτων Μήδους καὶ Πέρσας· οὗτοι γὰρ αὐτῶν τὴν σωτηρίαν κατέλυσαν. «Καὶ ὁ ἄρχων | |
| 30 | αὐτοῦ ἐξ αὐτοῦ ἐξελεύσεται.» Κατὰ τὸν τῆς αἰχμα‐ λωσίας καιρὸν, ἄρχοντα τῶν Βαβυλωνίων εἶχον τὸν βασιλέα. Μετὰ δὲ τὴν ἐπάνοδον, πρῶτον μὲν ἔσχον τὸν Ζοροβάβελ, καὶ τὸν τοῦ Ἰωσεδὲκ υἱόν· μετὰ δὲ ταῦτα, ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων ἰθύνοντο. «Ὅτι τίς ἐστιν | |
| 35 | οὗτος, ὃς ἔδωκε τὴν καρδίαν αὐτοῦ ἐπιστρέψαι πρός με; φησὶ Κύριος.» Τοῦτο καὶ ἀλλαχοῦ φησιν· Ἐρωτήσατε γενεὰς τὰς γενομένας προτέρας ὑμῶν, τίς ἐπίστευσε Κυρίῳ, καὶ κατῃσχύνθη. Εἶτα τῇ τοῦ Θεοῦ ὀργῇ τὰ συμβεβηκότα αὐτοῖς ἀνατίθησιν | |
| 40 | ἀλγεινά· καὶ δεικνὺς αὐτῆς τὸ δίκαιον, ἐπάγει· «Ἐπ’ ἀσεβεῖς ἥξει.» Διδάσκων δὲ καὶ τὸ δυνατὸν, ἐπιφέρει· κδʹ. Οὐ μὴ ἀποστραφῇ ὀργὴ θυμοῦ Κυρίου, ἕως ἂν ποιήσῃ, καὶ ἕως οὗ πληρώσῃ ἐγχεί‐ | |
| 45 | ρημα καρδίας αὑτοῦ. Τῇ γὰρ βουλῇ αὐτοῦ τίς ἀνθέστηκε; Τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν ἐλέγχων, «Ἐπ’ ἐσχάτων, φησὶ, τῶν ἡμερῶν γνώσεσθε αὐτά.» Ἐπειδὴ τοὺς λόγους οὐ πιστεύετε, δι’ αὐτῶν μαθήσεσθε | |
| τῶν πραγμάτων τῆς πείρας. | ||
81.660 | ΚΕΦΑΛ. ΛΑʹ. Ἀναμίξας δὲ πάλιν τὰ θυμήρη τοῖς σκυθρωποῖς, τὴν τούτων αἰτίαν διδάσκει. βʹ. Οὕτως εἶπε Κύριος· Εὗρον θερμὸν ἐν | |
| 5 | ἐρήμῳ, μετὰ ὀλωλότων ἐν μαχαίρᾳ πορευομένους ἐν σπουδαῖς Ἰσραήλ. Τὸ θερμὸν καὶ ὁ Σύρος καὶ ὁ Ἑβραῖος οἰκτιρμὸν τεθείκασιν· ἔχει δέ τινα πρὸς τοῦτο συγγένειαν καὶ ἡ ἑρμηνεία τῆς Ἑλλάδος φωνῆς· ὑποθερμαινόμενος γάρ τις χαυνοῦται εἰς | |
| 10 | ἔλεον· ἔρημον δὲ καλεῖ τὴν Βαβυλῶνα· καὶ διδά‐ σκει ὅτι ἐκεῖ δουλεύοντας ᾤκτειρεν ὁ Δεσπότης. Συμφωνεῖ δὲ καὶ τῇ Σύρου ἑρμηνείᾳ καὶ τὰ ἑξῆς. γʹ. Ἀγάπησιν αἰωνίαν ἠγάπησά σε· διὰ τοῦτο | |
| 15 | εἵλκυσά σε εἰς οἰκτείρημα. Οὐχ ὁ σὸς, φησὶ, τρό‐ πος αἴτιός σοι τῆς σωτηρίας· ἀλλ’ ὁ ἐμὸς ἔλεος. Προλέγει δὲ, ὅτι πάλιν χορεύσουσι τυμπάνοις κεχρη‐ μένοι, καὶ τοῖς ἄλλοις ὀργάνοις, καὶ φυτουργίας φροντίσουσι, καὶ τὰς θείας ἐπιτελέσουσιν ἑορτάς. | |
| 20 | Προλέγει καὶ τὴν ἕνωσιν τῶν φυλῶν. ϛʹ. Ὅτι ἔστιν ἡμέρα κλήσεως ἀπολογου‐ μένου ἐν ὄρεσιν Ἐφραΐμ· Ἀνάστητε, καὶ ἀνα‐ βῶμεν εἰς Σιὼν, πρὸς Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν. Οὗτοι γὰρ, οἱ πάλαι ταῖς δαμάλεσι λατρεύοντες, ὑπὲρ | |
| 25 | τῶν προτέρων ἁμαρτημάτων ἀπολογήσονται, καὶ εἰς τὴν Σιὼν δραμοῦνται, καὶ τὸν τῶν ὅλων Θεὸν προσ‐ κυνήσουσι. Παρακελεύεται δὲ αὐτοῖς, τὸν μὲν Θεὸν ἀνυμνεῖν μετ’ εὐφροσύνης, κατὰ δὲ τῶν γειτονευόν‐ των ἐθνῶν μέγα φρονεῖν. Τοῦτο γὰρ λέγει· «Χρεμε‐ | |
| 30 | τίσατε ἐπὶ κεφαλὴν ἐθνῶν.» Καὶ δηλώσατε διὰ τού‐ του τὴν θείαν ἐπικουρίαν. Λέγει δὲ καὶ τὸν τῆς ἐπανόδου καιρόν. ηʹ. Συνάξω γὰρ αὐτοὺς, φησὶν, ἐν ἑορτῇ Φασὲκ ἀπ’ ἐσχάτου τῆς γῆς. Τὸ δὲ Φασὲκ τὸ | |
| 35 | Πάσχα ἑρμηνεύεται τῇ Ἑλλάδι φωνῇ. Καὶ τὸ πλῆθος αὐτῶν σημαίνων· «Ἐν αὐτοῖς, φησὶ, χωλὸς καὶ τυφλὸς, ἔγκυος καὶ τίκτουσα, ὁμοθυμαδὸν ἐκκλησία μεγάλη.» Ἐν γὰρ ταῖς πολυανθρώποις πόλεσι πάντα ἔστιν εὑρεῖν τὰ τοιαῦτα. Ἀναμιμνήσκει δὲ | |
| 40 | καὶ τοῦ τῆς αἰχμαλωσίας κλαυθμοῦ· καὶ προλέγει τῆς ἐπανόδου τὴν θυμηδίαν, καὶ τὰς κατὰ τὴν ὁδοι‐ πορίαν ψυχαγωγίας. «Ἐν παρακλήσει γὰρ, φησὶν, ἀνάξω αὐτοὺς, αὐλίζων ἐπὶ διορυγὰς ὑδάτων, ἐν ὁδῷ εὐθείᾳ, καὶ οὐ μὴ πλανηθῶσιν ἔτι ἐν αὐτῇ.» | |
| 45 | Καὶ τὴν αἰτίαν τῆς κηδεμονίας δεικνὺς ἐπήγαγεν· «Ὅτι ἐγενόμην τῷ Ἰσραὴλ εἰς πατέρα, καὶ Ἐφραῒμ πρωτότοκός μού ἐστιν.» Ἐφραῒμ οὐ τὸν τοῦ Ἰωσὴφ καλεῖ υἱὸν, ἀλλὰ τὰς δέκα φυλάς· ἐν αὐταῖς δὲ ἦν | |
| Ῥουβὴν ὁ πρωτότοκος, καὶ Συμεὼν ὁ δεύτερος. | ||
81.661 | Ἐκαλοῦντο δὲ Ἐφραῒμ αἱ δέκα φυλαὶ, ἐπειδὴ τὰ βασίλεια ἐν τῷ κλήρῳ τοῦ Ἐφραῒμ ᾠκοδόμητο. Καὶ καθάπερ νῦν ἀπὸ τῆς Ῥωμαίων πόλεως Ῥωμαῖοι πάντες ὀνομαζόμεθα· οὕτως ἀπὸ τοῦ Ἐφραῒμ προσ‐ | |
| 5 | ηγορεύοντο τηνικαῦτα αἱ δέκα φυλαί. Ταῦτα δὲ καὶ ἐν τοῖς ἔθνεσι κηρυχθῆναι κελεύει, καὶ μηνυθῆναι πᾶσι τοῦ λαοῦ τὴν ἐπάνοδον· ἐγένετο δὲ οὐ διὰ λόγων τὸ κήρυγμα, ἀλλ’ ἤκουον πάντες, γεγωνότερον τῶν πραγμάτων βοώντων. Ὑπισχνεῖται δὲ καὶ γῆς εὐ‐ | |
| 10 | καρπίαν, καὶ κτηνῶν πολυγονίαν, καὶ ψυχῆς εὐ‐ φροσύνην. Τὸ δέ· ιδʹ. Μεθύσω τὴν ψυχὴν τῶν ἱερέων, τῶν υἱῶν Λευΐ, ἀντὶ τοῦ, ἀγαθῶν ἐμπλήσω παντοδαπῶν· τοῦτο γὰρ δηλοῖ καὶ τὰ ἐπαγόμενα. «Καὶ ὁ λαός μου τῶν | |
| 15 | ἀγαθῶν ἐμπλησθήσεται, φησὶ Κύριος.» ιεʹ. Οὕτως εἶπε Κύριος· Φωνὴ ἐν Ῥαμᾷ ἠκού‐ σθη, θρῆνος, καὶ κλαυθμὸς, καὶ ὀδυρμός· Ῥαχὴλ ἀποκλαιομένη ἐπὶ τοὺς υἱοὺς αὑ‐ τῆς, καὶ οὐκ ἤθελε παρακληθῆναι ἐπὶ τοῖς | |
| 20 | υἱοῖς αὑτῆς, ὅτι οὐκ εἰσίν. Καὶ ἡ Ῥαμὰ τῆς Βενια‐ μίτιδος ἦν φυλῆς· καὶ τῆς Ῥαχὴλ ὁ τάφος ἐν τῷ ἱπποδρόμῳ ἐστὶ Χαφραθὰ, τοῦ ἐλθεῖν εἰς Ἐφραθά. Καὶ τέλος μὲν ἔλαβεν ἡ προφητεία ἐπὶ Ἡρώδου τοῦ πρώτου· οὗτος γὰρ ἀνεῖλε τὰ βρέφη, συναναιρήσειν | |
| 25 | ἐλπίζων τὸν γεννηθέντα Σωτῆρα. Τέθεικε δὲ ταῦτα ὁ προφήτης μεταξὺ τῆς τῶν ἀγαθῶν ἐπαγγελίας· διδάσκων, ὅτι τὸ ἀληθῶς ἀγαθὸν, καὶ τὸ τῆς σωτη‐ ρίας κεφάλαιον, τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ἡ κατὰ σάρκα γέννησις, δι’ ἣν ὑπέμεινε τὰ βρέφη τὴν | |
| 30 | ἄδικον ἐκείνην σφαγήν. ιϛʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Διαλειπέτω ἡ φωνή σου ἀπὸ κλαυθμοῦ, καὶ οἱ ὀφθαλμοί σου ἀπὸ δακρύων· ὅτι ἔστι μισθὸς τοῖς σοῖς ἔργοις, φησὶ Κύριος, καὶ ἐπιστρέψουσιν οἱ υἱοὶ αὐτῶν εἰς | |
| 35 | τὰ ὄρη αὑτῶν. Καὶ διδάσκων ποίων ἔργων ὑπι‐ σχνεῖται μισθὸν, ὑποδείκνυσιν αὐτῷ τὴν ἐν Βαβυ‐ λῶνι μετάνοιαν. ιηʹ. Ἀκούων ἤκουσα Ἐφραῒμ ὀδυρομένου. Δι‐ δάσκει δὲ καὶ τίσιν ἐκέχρητο λόγοις· «Ἐπαίδευσάς | |
| 40 | με, Κύριε, καὶ οὐκ ἐπαιδεύθην· ὥσπερ μόσχος οὐκ ἐδιδάχθην.» Τοῦτο καὶ ὁ προφήτης ἐν τοῖς πρόσθεν εἴρηκεν· «Ἐμαστίγωσας αὐτοὺς, καὶ οὐκ ἐπόνεσαν· συνετέλεσας αὐτοὺς, καὶ οὐκ ἠθέλησαν δέξασθαι παι‐ δείαν.» Καὶ Ὡσηὲ δὲ ὁ προφήτης φησίν· «Ἐφραῒμ | |
| 45 | δάμαλις δεδιδαγμένη ἀγαπᾷν νεῖκος.» Ἀντιλέγει, | |
| φησὶ, καὶ οὐ δέχεται τὸν τοῦ νόμου ζυγόν. Καὶ πάλιν· | ||
81.664 | «Ἐγένετο Ἐφραῒμ, ὡς παροιστρῶσα δάμαλις.» Τίθησι δὲ καὶ ἅπερ ποτνιώμενος ἔλεγεν· «Ἐπίστρε‐ ψόν με, Κύριε, καὶ ἐπιστρέψω· ὅτι σὺ Κύριος ὁ Θεός μου εἶ.» Σοῦ γὰρ μὴ θέλοντος, οὐκ ἀπαλλαγή‐ | |
| 5 | σομαι τῆς δουλείας. ιθʹ. Ὅτι ὕστερον αἰχμαλωσίας μου μετε‐ νόησα, καὶ ὕστερον τοῦ γνῶναι ἐκρότησα ἐπὶ μηρὸν, καὶ ἐστέναξα ἐφ’ ἡμέραις αἰσχύνης μου. Μετὰ τὴν πεῖραν τῶν κακῶν, εἰς αἴσθησιν | |
| 10 | ἦλθε τῆς ἁμαρτίας. Τοῦτο καὶ ὁ μακάριος Δαβὶδ εἶπε· «Πρὸ τοῦ με ταπεινωθῆναι, ἐγὼ ἐπλημμέ‐ λησα· διὰ τοῦτο τὸ λόγιόν σου ἐφύλαξα.» Καὶ πάλιν· «Ἀγαθόν μοι, ὅτι ἐταπείνωσάς με, ὅπως ἂν μάθω τὰ δικαιώματά σου.» Τὸ δὲ πατάσσειν τὸν μηρὸν, τῶν | |
| 15 | ὀδυνομένων καὶ μεταμελουμένων ἴδιον. «Καί γε ἐνετράπην, καὶ ὑπεῖξά σοι, ὅτι ἔλαβον ὀνειδισμὸν ἐκ νεότητός μου.» Ἄνωθεν γὰρ καὶ ἐξ ἀρχῆς παρα‐ βαίνων σου τὰς ἐντολὰς διετέλεσα. Δείκνυσι δὲ καὶ τὴν φιλανθρωπίαν ὁ Δεσπότης, καί φησιν· | |
| 20 | κʹ. Εἰ υἱὸς ἀγαπητὸς ἐμοὶ Ἐφραῒμ, εἰ παιδίον ἐντρυφῶν. Ἀντὶ τοῦ, τρυφερὸν, καὶ ἐπίχαρι· εἰ ἐπιμένεις, φησὶ, ταύτῃ χρώμενος τῇ διαθέσει, καὶ τῆς ἐμῆς μεμνημένος κηδεμονίας, τῶν ἀγαθῶν ἀπο‐ λαύσεις· τὴν γὰρ ὑπόσχεσιν ἐντέθεικε τοῖς ἑξῆς. | |
| 25 | «Ὅτι ἀνθ’ ὧν οἱ λόγοι μου ἐν αὐτῷ εἰσι, μνείᾳ μνησθήσομαι αὐτοῦ ἔτι.» Ἐπειδὴ μεταμελείᾳ κέ‐ χρηται, καὶ τῶν ἐμῶν ἐντολῶν μνημονεύει, τῆς παρ’ ἐμοῦ τεύξεται προμηθείας. «Διὰ τοῦτο γὰρ, φησὶν, ἐπισκέψομαι αὐτὸν, ἐλεῶν ἐλεήσω αὐτόν.» Εἶτα | |
| 30 | παρακελεύεται τοῖς τῆς μετανοίας κεχρῆσθαι φαρ‐ μάκοις. καʹ. Στῆσον σεαυτὴν σιονείμ. Τὸ σιονεὶμ ὁ Σύρος σημεῖα ἡρμήνευσεν· ἀντὶ τοῦ, ἐπισημήνασθαι ἔδει, τίνας μὲν ἐκ τῆς παρανομίας ἐδρέψω καρποὺς, | |
| 35 | ποίων δέ σοι ἀγαθῶν μεταμέλεια γεγένηται πρόξενος. Διὰ τοῦτο καὶ τῇ αὐθαιρέτῳ παιδείᾳ κεχρῆσθαι παρ‐ εγγυᾷ. «Ποίησον σεαυτῇ τιμωρίαν, δὸς τὴν καρ‐ δίαν σου εἰς τοὺς ὤμους σου.» Ἀντὶ τοῦ, Ἐπίθες σεαυτῇ τὸ φορτίον τῆς μετανοίας. Ἐπίμεινον οἷς | |
| 40 | προείλου καλῶς· τοῦτο γὰρ ἐπήγαγεν, «Ὁδὸν ἣν πεπόρευσαι.» Εἶτα παρακελεύεται αὐτῇ ἀναστρέψαι, καὶ εἰς τὰς οἰκείας πόλεις ἐπανελθεῖν, καὶ μὴ | |
| καταλιπεῖν τὸ πένθος. «Ἀπόστρεψον γὰρ, φησὶν, | ||
81.665 | εἰς τὰς πόλεις σου πενθοῦσα.» Οὐκ ἐναντίον δὲ τῇ εὐφροσύνῃ τὸ τοιοῦτον πένθος. Χρὴ γὰρ ἡμᾶς, καὶ τῶν ἀγαθῶν ἀπολαύοντας, τῶν οἰκείων μεμνῆσθαι παραπτωμάτων, καὶ ταῦτα θρηνεῖν. | |
| 5 | κβʹ. Ἕως πότε ἀποστρέψεις θυγάτηρ ἠτιμω‐ μένη· ὅτι ἔκτισέ σε Κύριος εἰς σωτηρίαν, εἰς καταφύτευσιν καινὴν, ἐν τῇ σωτηρίᾳ περι‐ ελεύσονται ἄνθρωποι. Ἔδειξεν ἐνταῦθα σαφῶς καὶ τῆς ἀνακλήσεως τὴν αἰτίαν· τὴν γὰρ καινὴν κατα‐ | |
| 10 | φύτευσιν δι’ αὐτῆς ἔσεσθαι προθεσπίζει· ταύτην δὲ οἱ ἐξ αὐτῆς βλαστήσαντες ἀπόστολοι τῇ οἰκουμένῃ προσήνεγκαν· καὶ τοῦτο σαφῶς ὁ προφητικὸς ἔφη λόγος. «Ἐν τῇ σωτηρίᾳ περιελεύσονται ἄνθρωποι.» Οὗτοι γὰρ τὰ ἔθνη περινοστήσαντες, τὴν σωτηρίαν | |
| 15 | αὐτοῖς διὰ τῆς θεογνωσίας προσήνεγκαν. Εἶτα πάλιν τὰ μετὰ τὴν ἐπάνοδον ἀγαθὰ προαγορεύει, καὶ τὴν ἐντεῦθεν φυομένην εὐφροσύνην. Τὸ δὲ, «Σπερῶ ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰσραὴλ, καὶ ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰούδα, σπέρμα ἀνθρώπων, καὶ σπέρμα κτηνῶν,» τὸ πλῆθος σημαίνει. | |
| 20 | κθʹ, λʹ. Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, φησὶν, οὐ μὴ εἴπωσιν, οἱ πατέρες ἔφαγον ὄμφακα, καὶ οἱ ὀδόντες τῶν τέκνων ᾑμωδίασαν. Ἀλλ’ ἕκα‐ στος ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ αὐτοῦ ἀποθανεῖται, καὶ τοῦ φαγόντος τὸν ὄμφακα αἱμωδιάσουσιν οἱ | |
| 25 | ὀδόντες αὐτοῦ. Τοῦτο σαφέστερον καὶ διὰ τοῦ θεσπεσίου Ἐζεκιὴλ ὁ Δεσπότης, καὶ ἡμεῖς δὲ διὰ πλειόνων τὴν ἑρμηνείαν ἐποιησάμεθα. Ὃ δὲ λέ‐ γει, τοιοῦτόν ἐστιν· Ὥσπερ οὐχ οἷόν τε τὸν ὄμφακα ἐσθίειν, τοῦ δὲ ἐσθίοντος τοὺς ὀδόντας μὴ αἱμωδιά‐ | |
| 30 | σαι· οὕτως οὐχ οἷόν τε τῶν πατέρων ἡμαρτηκότων, δίκας εἰσπραχθῆναι τοὺς παῖδας. Καὶ εἰς βεβαίωσιν τοῦ εἰρημένου τὰ ἐπαγόμενα τίθησιν. λαʹ, λβʹ. Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ διαθήσομαι τῷ οἴκῳ Ἰσραὴλ καὶ τῷ | |
| 35 | οἴκῳ Ἰούδα Διαθήκην καινήν. Οὐ κατὰ τὴν Διαθήκην ἣν διεθέμην τοῖς πατράσιν αὐτῶν ἐν ἡμέρᾳ ἐπιλαβομένου μου τῆς χειρὸς αὐτῶν, ὥστε ἐξαγαγεῖν αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου· ὅτι αὐτοὶ οὐκ ἐνέμειναν ἐν τῇ Διαθήκῃ μου, καὶ ἐγὼ | |
| 40 | ἠμέλησα αὐτῶν, λέγει Κύριος. Οὕτω, φησὶν, ἀδύνατόν ἐστι τοὺς παῖδας εἰσπραχθῆναι δίκας ὑπὲρ πατρῴων ἁμαρτημάτων, ὅτι καὶ τῶν πατέρων ἡμαρ‐ τηκότων τὰ μέγιστα ἀγαθὰ τοῖς παισὶν ἐπαγγέλλο‐ μαι. Πολλὰς μέντοι κατ’ αὐτὸ προῤῥήσεις ἡμᾶς | |
| 45 | ἐδίδαξε· πρῶτον μὲν, ὅτι εἷς ἐστι νομοθέτης τῶν δύο Διαθηκῶν· εἶτα τῆς προτέρας Διαθήκης τὸ ἀτε‐ λές· οὐ γὰρ ἂν ἐδεήθημεν τῆς δευτέρας, τῆς προ‐ | |
| τέρας ἀρκούσης· πρὸς τούτοις, ὅτι ὁ μονογενὴς τοῦ | ||
81.668 | Θεοῦ Λόγος τῶν εὐαγγελικῶν ἡμῖν ἀγαθῶν χορηγὸς ἐγένετο· αὐτὸς τὸν Ἰσραὴλ ἠλευθέρωσε τῆς Αἰγυ‐ πτίων δουλείας. Αὐτὸς τοιγαροῦν, καὶ τῷ Μωσῇ δια‐ λεγόμενος ἔφη· «Ἐγώ εἰμι ὁ ὤν.» Καὶ ἱκανὸς ὁ | |
| 5 | λόγος, οὐ μόνον τὴν Ἰουδαίων διελέγξαι παρανομίαν, ἀλλὰ καὶ τὴν αἱρετικὴν βλασφημίαν γυμνῶσαι. λγʹ. Ὅτι αὕτη ἡ Διαθήκη, ἣν διαθήσομαι τῷ οἴκῳ Ἰσραὴλ καὶ τῷ οἴκῳ Ἰούδα, μετὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας, φησὶ Κύριος· Διδοὺς νόμους | |
| 10 | μου ἐπὶ διανοίας αὐτῶν, καὶ ἐπὶ τοῦ στή‐ θους τῶν καρδιῶν αὐτῶν γράψω αὐτοὺς, καὶ ἔσομαι αὐτοῖς εἰς Θεὸν, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι εἰς λαόν. Τοῦτο δι’ αὐτῶν ἡμῖν ὁ Θεὸς τῶν πραγμάτων ἔδειξε. Τοὺς γὰρ ἱεροὺς ἀποστόλους εἰς τὸ ὄρος ἀνα‐ | |
| 15 | γαγὼν, οὐ πλάκας αὐτοῖς ἔδωκε λιθίνας, ἀλλ’ ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν τοὺς θείους ἐνέγραψε νόμους, καὶ τοὺς μακαρισμοὺς προσενήνοχε τοῖς ἐργάταις τῆς ἀρετῆς. λδʹ. Καὶ οὐ μὴ διδάξωσιν ἔτι ἕκαστος τὸν πλησίον αὑτοῦ, καὶ ἕκαστος τὸν ἀδελφὸν αὑ‐ | |
| 20 | τοῦ, λέγων· Γνῶθι τὸν Κύριον· ὅτι πάντες εἰδή‐ σουσί με, ἀπὸ μικροῦ ἕως μεγάλου αὐτῶν. Τῶν δὲ ῥητῶν τούτων τὸ τέλος ὁ μέλλων δέξεται βίος. Ἐν ἐκείνῳ γὰρ οὐκέτι δεόμεθα τῆς παρ’ ἀλλήλων διδασκαλίας, τῶν πραγμάτων ἐναργῶς φαινομένων, | |
| 25 | καὶ τῶν παθῶν πεπαυμένων, καὶ τῶν μὲν σωμάτων ἀφθάρτων, τῶν δὲ ψυχῶν γενομένων ἀτρέπτων. Ἔθος δὲ τῇ θείᾳ Γραφῇ τὰς προφητείας ἀναμιγνύναι. Καὶ γὰρ τοῖς περὶ τῆς αἰχμαλωσίας λόγοις συνάπτει τοὺς περὶ τῆς ἀνακλήσεως· καὶ ὁ Κύριος δὲ ἐν τοῖς ἱεροῖς | |
| 30 | Εὐαγγελίοις κατὰ ταὐτὸν τίθησι τοὺς περὶ τῆς Ἱερου‐ σαλὴμ καὶ τοὺς περὶ τῆς συντελείας λόγους. «Ὅτι ἵλεως ἔσομαι ταῖς ἀνομίαις αὐτῶν, καὶ τῶν ἁμαρ‐ τιῶν αὐτῶν οὐ μὴ μνησθῶ ἔτι.» Τοῦτο τοῦ παν‐ αγίου βαπτίσματος δωρεῖται ἡ χάρις· μετὰ γὰρ δὴ | |
| 35 | ἄφεσιν, τῶν προτέρων ἁμαρτημάτων οὐ μέμνηται. Μετὰ ταῦτα δείξας ὡς αὐτός ἐστιν ἡλίου, καὶ σελή‐ νης, καὶ ἀστέρων δημιουργὸς, καὶ ὅτι αὐτὸς προσ‐ έταξε τὸν μὲν ποιεῖν τὴν ἡμέραν, τοὺς δὲ φωτίζειν τὴν νύκτα, καὶ ὡς αὐτοῦ νεύοντος κεκίνηται ἡ θά‐ | |
| 40 | λασσα, καὶ γαλήνης ἀπολαύει, ἐπήγαγεν· λϛʹ. Ἐὰν παύσωνται οἱ νόμοι οὗτοι ἐκ προσ‐ ώπου μου, φησὶ Κύριος, καὶ τὸ γένος Ἰσραὴλ παύσεται γενέσθαι ἔθνος κατὰ προσώπου μου πάσας τὰς ἡμέρας. Τούτοις παραθεῖναι δεῖ τὸ διὰ | |
| 45 | τοῦ Ἡσαΐου τοῦ προφήτου εἰρημένον· «Ἐὰν ᾖ | |
81.669 | ὁ ἀριθμὸς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ὡσεὶ ἄμμος τῆς θα‐ λάσσης, τὸ κατάλειμμα σωθήσεται.» Ἀμφότεραι τοίνυν αἱ προφητείαι τὸ ἀληθὲς ἔχουσιν. «Οὐ γὰρ πάντες οἱ ἐξ Ἰσραὴλ, οὗτοι Ἰσραὴλ, ἀλλ’ οἱ τῷ | |
| 5 | Θεῷ πεπιστευκότες, καὶ τὸ σωτήριον δεξάμενοι κή‐ ρυγμα.» Ἐξ ὧν καὶ δι’ ὧν κατὰ πᾶσαν τὴν οἰκου‐ μένην Ἐκκλησία συνέστη. λζʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Ἐὰν ὑψωθῇ ὁ οὐ‐ ρανὸς εἰς τὰ μετέωρα, καὶ ἐὰν ταπεινωθῇ ἡ γῆ | |
| 10 | εἰς τὸ ἔδαφος κάτω, καὶ ἐγὼ ἀποδοκιμῶ τὸν οἶκον Ἰσραὴλ, λέγει Κύριος. Ὡς ἀδύνατον, φησὶ, ἢ ὑψηλότερον γενέσθαι τὸν οὐρανὸν, ἢ βαθυτέραν τὴν γῆν· οὕτως ἀδύνατον παντελῶς ἀποῤῥιφῆναι τὸν Ἰσραήλ. | |
| 15 | ληʹ. Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ οἰκοδομηθήσεται πόλις τῷ Κυρίῳ, ἀπὸ Ἀνα‐ νιὴλ ἕως τῆς πύλης τῆς γωνίας. Ὁ Σύρος οὕτως λέγει· «Ἀπὸ πύργου τῆς γωνίας Ἀνανιήλ.» λθʹ. Καὶ διεξελεύσεται ἔτι τὸ σχοινίον τῆς | |
| 20 | διαμετρήσεως αὐτῆς ἀπέναντι αὐτῶν ἕως βουνοῦ Γαρήβ, Ὀνόματα λέγει τόπων τῶν κύκλῳ τῆς πόλεως. «Καὶ περικυκλωθήσεται ἐξ ἐκλεκτῶν λίθων·» τουτέστι, μεγάλων καὶ ἰσχυρῶν. μʹ. Καὶ πᾶσαν τὴν κοιλάδα τῶν Φαγαρὶμ, καὶ | |
| 25 | πρὸς τὴν Σποδίαν. Καὶ πᾶσαν Ἀσαριμὼθ ἕως χειμάῤῥου Κέδρων, ἕως τῆς γωνίας πύλης ἵππων Ἀνατολῆς, Ἁγίασμα Κυρίῳ. Σποδίαν κα‐ λεῖ τὸν τόπον ἔνθα ἔῤῥιπτον τῶν θυσιῶν τὴν κόνιν· φαγαρὶμ δὲ τοὺς τόπους τῶν θυομένων κρεῶν· εἰρη‐ | |
| 30 | κὼς δὲ ἄνω τὸν κύκλον τῆς πόλεως, ἐν τούτοις ἔδειξε τοῦ θείου νεὼ τὸν περίβολον, «Καὶ οὐκέτι οὐ μὴ ἐκτίλῃ, καὶ οὐ μὴ καθαιρεθῇ ἕως τοῦ αἰῶνος. Τὴν τούτων τῶν λόγων ἀμφιβολίαν ἐν τοῖς πρόσθεν διέλυσε. «Πέρας γὰρ, ἔφη, λαλήσω ἐπὶ ἔθνη καὶ | |
| 35 | βασιλείας τοῦ ἀνοικοδομεῖσθαι καὶ καταφυτεύεσθαι.» Καὶ ἐὰν στραφὲν τὸ ἔθνος ἐκεῖνο ποιήσῃ πονηρὰ, οὐ μὴ ἐπαγάγω ἐπ’ αὐτὸ τὰ ἀγαθὰ ἃ ἐλάλησα. ΚΕΦΑΛ. ΛΒʹ. Καὶ ἐνταῦθα τοίνυν ἐπηγγείλατο ταῦτα· ἐπειδὴ | |
| 40 | δὲ κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ἐλύττησαν, καὶ καθ’ ἑαυτῶν τὴν δίκην ἐκίνησαν, ἐντεῦθεν ἐφ’ ἑτέραν μεταβαίνει προφητείαν, ἧς ἐδέξατο τὴν ἐνέργειαν ἐν | |
| τῷ δεκάτῳ ἔτει τῆς Σεδεκίου βασιλείας. Οὗτος δὲ ἦν | ||
81.672 | ἐνιαυτὸς ὀκτωκαιδέκατος τῷ Ναβουχοδονόσορ βασιλεῖ Βαβυλῶνος. Ἐπολιορκεῖτο δὲ ὑφ’ αὐτοῦ κατὰ τόνδε τὸν καιρὸν ἡ πόλις· ὁ δὲ προφήτης δεσμωτήριον ᾤκει, ἐμβεβληκότος αὐτὸν Σεδεκίου τοῦ βασιλέως, | |
| 5 | ἐπειδήπερ τῆς πόλεως τὴν ἅλωσιν προηγόρευσε, καὶ τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ λαοῦ τὸν ἀνδραποδισμόν. Διὰ τοῦτο φησὶ, «τὸ δεσμωτήριον ᾤκει.» Προτάτ‐ τεται δὲ ὅμως ὑπὸ τοῦ Θεοῦ πρίασθαι τὸν τοῦ ἀδελ‐ φοῦ ἀγρόν· «Σοὶ γὰρ, φησὶν, ἡ ἀγορασία προσ‐ | |
| 10 | ήκει, ὡς πελάζοντι κατὰ τὴν συγγένειαν.» Ἀφίκετο δὲ πρός με καὶ ὁ τοῦτον ἀποδιδόμενος, καὶ ἐπριάμην ὡς προσετάχθην, καὶ τὴν περὶ τούτου συγγραφὴν ἐδεξάμην, πάντων παρόντων, τοῦ τε ἀποδομένου καὶ τῶν μεμαρτυρηκότων. Ταύτην δέδωκε τῷ Βα‐ | |
| 15 | ροὺχ, τὸν Θεὸν εἰρηκὼς προστεταχέναι ἐν ἀγγείῳ τοῦτο τεθεῖναι ὀστρακίνῳ, ὥστε εἰς πολλὰς διαρκέσαι ἡμέρας. Τοῦτο δὲ γενέσθαι προσέταξεν ὁ Θεὸς, καὶ δι’ αὐτῶν πείθων τὸν λαὸν τῶν πραγμάτων, ὅτι ἀλη‐ θῶς ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας ἀνακληθήσονται, καὶ τὴν | |
| 20 | πατρῴαν γῆν ἀπολήψονται. Τοῦτο γὰρ καὶ ὁ προφή‐ της ἔφη· ιεʹ. Ὅτι οὕτως εἶπε Κύριος παντοκράτωρ ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Ἔτι κτηθήσονται οἰκίαι, καὶ ἀγροὶ, καὶ ἀμπελῶνες ἐν τῇ γῇ ταύτῃ. Τούτων δὲ οὕτως | |
| 25 | γεγενημένων, ἱκετείαν ἐγὼ, φησὶ, προσενήνοχα τῷ Δεσπότῃ, ταῦτα λέγων ὅτι, Οὐρανοῦ καὶ γῆς εἶ δη‐ μιουργὸς, καὶ πάντα ἐφορᾷς, καὶ οὐδέν σε λέληθεν, οὔτε τῶν παρόντων, οὔτε τῶν ἐσομένων· ἔχεις δὲ καὶ ἐλέου θησαυροὺς ἀμετρήτους, εἰσπράττῃ δὲ καὶ τῶν | |
| 30 | ἁμαρτημάτων εὐθύνας. Εἰ δὲ καὶ οἱ παῖδες τὴν τῶν πατέρων πονηρίαν μιμήσαιντο, μείζους αὐτοῖς τιμω‐ ρίας ἐπάγεις, ὡς τοῖς πατρῴοις μὴ παιδευθέντας κακοῖς. Καὶ ἕτερα δὲ πολλὰ τοιαῦτα προστεθεικὼς, καὶ τῶν ἐν Αἰγύπτῳ γεγενημένων μνημονεύσας θαυ‐ | |
| 35 | μάτων, καὶ τῶν μετὰ τὴν ἐκεῖθεν ἀπαλλαγὴν παρα‐ σχεθεισῶν δωρεῶν, καὶ μέντοι καὶ τῆς τῶν εὐεργετη‐ θέντων ἀχαριστίας, πυνθάνεται, τί δή ποτε τῶν πο‐ λεμίων προκαθημένων, καὶ τὴν πόλιν πολιορκούντων, καὶ τῶν ἔνδον ὑπὸ τοῦ λιμοῦ καὶ λοιμοῦ φθειρομέ‐ | |
| 40 | νων, ἀγρόν μοι προσέταξας πρίασθαι, καὶ τὴν περὶ τούτου λαβεῖν συγγραφὴν, ἀναστάτου γιγνομένης τῆς πόλεως; Πρὸς ταῦτά φησιν ὁ Θεός· κζʹ. Ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς πάσης σαρκός· μὴ ἀπ’ ἐμοῦ κρυβήσεται πᾶς λόγος; Ὁ πάντων, | |
| 45 | φησὶ, δημιουργὸς καὶ Δεσπότης, ἀγνοῆσαί τι δύναται τῶν γιγνομένων; κηʹ. Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· παραδιδο‐ μένη παραδοθήσεται ἡ πόλις αὕτη εἰς χεῖρας Χαλδαίων, καὶ εἰς χεῖρας Ναβουχοδονόσορ βασι‐ | |
81.672(50) | λέως Βαβυλῶνος, καὶ λήψεται αὐτήν. Εἶτα λέγει ὅπως εἰσελθόντες ἐμπρήσουσιν αὐτὴν, καὶ οἰκίας ἐν αἷς ἔθυον τῇ Βάαλ, καὶ ἔσπενδον σπονδὰς θεοῖς ἑτέ‐ | |
| ροις. Ἐλέγχει καὶ τὸν τῶν γιγνομένων σκοπὸν. | ||
81.673 | «Πρὸς τὸ παραπικράναι με.» Παραδίδωμι δὲ, φησὶ, τὴν πόλιν διὰ τὴν τῶν οἰκητόρων παρανομίαν. Ἀεὶ γάρ με παροξύναντες διετέλεσαν, ἀφ’ ἧς ἡμέρας ᾠκοδόμησα αὐτὴν, ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. Οὗ δὴ | |
| 5 | χάριν ἐδοκίμασα ἀπαλλάξαι αὐτὴν ἀπὸ προσώπου μου, περὶ πάσης τῆς κακίας τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ, καὶ υἱῶν Ἰούδα. Ὁμοθυμαδὸν γὰρ καὶ οἱ βασιλεῖς, καὶ οἱ ἱερεῖς, καὶ οἱ ἄρχοντες, καὶ οἱ τὰ ψευδῆ προφη‐ τεύοντες, σὺν παντὶ τῷ λαῷ, ἐπέστρεψαν ἐπ’ ἐμὲ | |
| 10 | νῶτον, καὶ οὐ πρόσωπον· ἐμὲ γὰρ καταλιπόντες, τοῖς εἰδώλοις ἐλάτρευον. Διδάσκει δὲ καὶ ὁ μακάριος Ἐζεκιὴλ, ὡς τὰ νῶτα τῷ ναῷ διδόντες, προσεκύνουν τὸν ἥλιον· ἐγὼ δὲ, φησὶν, οὐ διέλιπον διὰ τῶν προ‐ φητῶν ἐκπαιδεύων αὐτοὺς τὴν ἀλήθειαν. Αὐτοῖς δὲ | |
| 15 | οὐκ ἀπέχρησεν ἡ ἐν ταῖς οἰκίαις ἀσέβεια, ἀλλὰ καὶ ἐν αὐτῷ τῷ ἀφιερωμένῳ μοι οἴκῳ ἔστησαν τὰ τῶν εἰδώλων ἰνδάλματα. λεʹ. Καὶ ᾠκοδόμησαν τοὺς βωμοὺς τῇ Βάαλ, ἐν φάραγγι υἱοῦ Ἐννὼμ, πύργους τοὺς ἐν Γέβ. | |
| 20 | Καὶ ἐντεῦθεν δῆλον, ὡς τὸ Θαφὲθ εἰδώλου ἦν ὄνομα. Τὸ γὰρ Βάαλ γενικὸν ὄνομα τῶν εἰδώλων· λέγει δὲ, ὅτι ἐν τούτοις τοῖς τόποις τὴν κατὰ τῶν υἱῶν καὶ θυγατέρων ἐτόλμων μιαιφονίαν. «Διὰ τοῦτο, φησὶ, παραδέδωκα τὴν πόλιν ταύτην λιμῷ, καὶ λοιμῷ, καὶ | |
| 25 | σφαγῇ, καὶ δουλείᾳ.» Ἀλλ’ ὅμως τοῖς ἀνδραποδι‐ ζομένοις μετὰ τὸν ὡρισμένον χρόνον ἐλευθερίας μεταδώσω, καὶ εἰς τὴν πατρῴαν ἐπανάξω γῆν, καὶ τῆς προτέρας αὐτοὺς ἀξιώσω κηδεμονίας. Τὸ δέ· λθʹ. Καὶ δώσω αὐτοῖς καρδίαν ἑτέραν, καὶ | |
| 30 | ὁδὸν ἑτέραν, ὥστε φοβεῖσθαί με πάσας τὰς ἡμέρας, οὕτω νοητέον, ὅτι διὰ τῆς παιδείας, καὶ διὰ τῆς μετὰ ταῦτα ἐλευθερίας, γνώσονταί με μόνον ὄντα Θεὸν, καὶ τῆς προτέρας ἀπαλλαγήσονται πλάνης. μʹ. Καὶ διαθήσομαι αὐτοῖς διαθήκην αἰώνιον, | |
| 35 | ἣν οὐκ ἀποστρέψω ὄπισθεν αὐτῶν. Ἔτυχον ἂν καὶ ταύτης τῆς ἐπαγγελίας, εἴπερ ἠθέλησαν· αὐτοὶ δὲ ἀποστάντες τῆς χάριτος ἐγυμνώθησαν. Ταῦτα δὲ, καὶ τὰ τούτοις ὅμοια, διὰ πλειόνων εἰπὼν, ἐπ‐ ήγαγε· | |
| 40 | μγʹ, μδʹ. Καὶ κτηθήσονται ἀγροὶ ἐν τῇ γῇ, ᾗ σὺ λέγεις ὅτι ἄβατός ἐστιν ἀπὸ ἀνθρώπων καὶ κτηνῶν, καὶ παραδοθήσεται ἐν χειρὶ Χαλδαίων. Καὶ κτήσονται ἀγροὺς ἐν ἀργυρίῳ, καὶ γραφή‐ σονται ἐν βιβλίῳ, καὶ σφραγισθήσεται. Ταῦτα | |
| 45 | πρὸς τὴν πεῦσιν ἀπεκρίνατο τοῦ προφήτου· διδά‐ σκων ὡς τούτου χάριν αὐτῷ προσέταξε πρίασθαι τὸν ἀγρὸν, ἵνα καὶ διὰ τῶν πραγμάτων δείξῃ τῆς προφητείας τὸ ἀληθές. «Ὠνήσονται γὰρ, φησὶν, ἀγρούς· καὶ ἐν γῇ Βενιαμὴν, καὶ κυκλόθεν Ἱερου‐ | |
81.673(50) | σαλὴμ, καὶ ἐν πόλεσιν Ἰούδα, καὶ ἐν πόλεσι τοῦ | |
81.676 | ὄρους, καὶ ἐν πόλεσι τῆς Σεφιλὰ, καὶ ἐν πόλεσι τῆς Ναγέβ.» Σεφιλὰ τὴν πεδιάδα καλεῖ· Ναγὲβ τὴν μεσημβρίαν. ΚΕΦΑΛ. ΛΓʹ. | |
| 5 | Εἶτα πάλιν ἑτέραν ἀποκάλυψιν, ἔτι τὸ δεσμωτήριον οἰκῶν, ὁ προφήτης ὁρᾷ. Καί φησι πρὸς αὐτὸν ὁ Θεός· γʹ. Κάλεσον πρός με, καὶ ἐπακούσομαί σου, καὶ ἀναγγελῶ σοι μεγάλα καὶ ἰσχυρὰ, ἃ οὐκ | |
| 10 | ἔγνως. Καὶ δείξας τὴν πολιορκίαν, προλέγει καὶ τὴν ἐλευθερίαν. ϛʹ. Ἰδοὺ γὰρ ἐγὼ ἐπάγω ἐπ’ αὐτὴν συνούλω‐ σιν καὶ ἴαμα, καὶ ἰατρεύσω αὐτούς. Ἡ συνού‐ λωσις τὴν τελείαν ἴασιν δηλοῖ. Εἶτα διδάσκει ὅπως | |
| 15 | τὴν ἐπάνοδον ὁρῶντα τὰ ἔθνη ὑμνήσει τῆς ἐλευθε‐ ρίας τὸν χορηγόν· καὶ οἱ μὲν καλοκἀγαθίᾳ συζῶντες, θαυμάσουσιν· οἱ δὲ πονηρίαν ἀσπαζόμενοι πικραν‐ θήσονται, ὁρῶντες ἐν εὐπραξίᾳ τὴν πόλιν, καὶ τὰς θείας ἑορτὰς ἐπιτελουμένας συνήθως. | |
| 20 | ιεʹ. Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, καὶ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀνατελῶ κέρας τῷ Δαβὶδ, ἀνατο‐ λὴν δικαίαν· καὶ ποιήσει κρίμα καὶ δικαιοσύ‐ νην ἐν τῇ γῇ. Καὶ ἤδη προειρήκαμεν, ὡς τυπικῶς μὲν ἐπὶ τοῦ Ζοροβάβελ ταῦτα τετύχηκε πέρατος, | |
| 25 | ἀκριβῶς δὲ τὴν τῆς προφητείας ἀλήθειαν ὁ Δεσπότης ἡμᾶς ἐδίδαξεν. ϛʹ. Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις σωθήσεται Ἰουδαία, καὶ Ἱερουσαλὴμ κατασκηνώσει πεποι‐ θυῖα· καὶ τοῦτο τὸ ὄνομα ὃ κληθήσεται, Κύριος | |
| 30 | δικαιοσύνη ἡμῶν. Τοῦτο τὸ ὄνομα καὶ ἐν τοῖς πρόσ‐ θεν ἐντέθεικε, τῇ τῶν Ἑβραίων αὐτὴν καλέσας φωνῇ Ἰωσεδέκ. ιζʹ. Ὅτι τάδε λέγει Κύριος· Οὐκ ἐξολοθρευθή‐ σεται τῷ Δαβὶδ ἀνὴρ καθήμενος ἐπὶ θρόνου | |
| 35 | οἴκου Ἰσραήλ. Τοῦτο καὶ ὁ πατριάρχης προσείρη‐ κεν Ἰακώβ· «Οὐκ ἐκλείψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα, καὶ ἡγούμενος ἐκ τῶν μηρῶν αὐτοῦ, ἕως οὗ ἔλθῃ ὃ ἀπόκειται, καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν.» Ἀλλὰ μετὰ τὸν Ζοροβάβελ οὐκ ἴσμεν ἡγεμονεύσαντά τινα ἐκ τῆς | |
| 40 | Ἰούδα φυλῆς. Εὑρίσκομεν δὲ ὅμως τὴν τῆς προ‐ φητείας ἀλήθειαν· τῆς γὰρ βασιλικῆς καὶ τῆς ἱερα‐ τικῆς ἐπιμιξία ἐγένετο· οἱ δὲ ἱερεῖς ἦρχον ἕως Ἡρώδου τοῦ ἀλλοφύλου. Διὰ τοῦτο καὶ ἡ παροῦσα προφητεία τοῖς περὶ τοῦ Δαβὶδ τὰ περὶ τῶν ἱερέων | |
| 45 | συνάπτει. ιηʹ. Περὶ τῶν ἱερέων, φησὶ, καὶ Λευϊτῶν, οὐκ ἐξολοθρευθήσεται ἀνὴρ ἐκ προσώπου μου ἀνα‐ φέρων ὁλοκαυτώματα, καὶ θυμιῶν δῶρον, καὶ | |
| ποιῶν θυσίαν πάσας τὰς ἡμέρας. Καὶ ταύτης | ||
81.677 | δὲ τῆς προφητείας ὁρῶμεν τὴν ἔκβασιν. Τῆς γὰρ Και‐ νῆς Διαθήκης κατὰ τὴν θείαν δοθείσης ἐπαγγελίαν, ἐδόθη καὶ ἱερωσύνη κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ· καὶ οἱ ταύτης ἠξιωμένοι, τὴν λογικὴν θυσίαν ἐνδελε‐ | |
| 5 | χῶς προσφέρουσι τῷ Θεῷ. Εἶτα λέγει· Ὡς ἀδύνατόν ἐστιν ἡμέραν νύκτα γενέσθαι, καὶ τὴν νύκτα ἡμέραν, οὕτως οὐχ οἷόν τε τὴν Δαβιτικὴν κατα‐ λυθῆναι βασιλείαν. Καὶ ταύτης δὲ τῆς προφητείας δῆλόν ἐστι τὸ τέλος· ὁ γὰρ ἐκ Δαβὶδ κατὰ σάρκα | |
| 10 | Χριστὸς, οὐ τὸν κάτω θρόνον ἔχει· ἀλλὰ, τῷ Πατρὶ συνεδρεύων, ἰθύνει τὰ σύμπαντα. Καὶ μέντοι καὶ περὶ τῶν ἱερέων καὶ τῶν Λευϊτῶν ταὐτὸ τοῦτο λέγει, ὡς τῇ δυνάμει τοῦ οὐρανοῦ, καὶ τῇ ψάμμῳ τῆς θαλάσσης, τὸ τούτων παραβληθήσεται γένος. | |
| 15 | Καὶ μαρτυρεῖ τοῖς λεγομένοις τὰ πράγματα. Ἅπασα γὰρ γῆ καὶ θάλαττα πλήρεις ἀρχιερέων, καὶ τῶν τὴν Λευϊτικὴν λειτουργίαν πληρούντων διακόνων. Εἰρηκὼς δὲ καὶ τὰ παρὰ τῶν δυσσεβῶν λεγόμενα, ὅτι τὰς δύο φυλὰς, ἃς ἐξελέξατο, τήν τε βασιλικὴν | |
| 20 | καὶ τὴν ἱερατικὴν, ἀπώσατο παντελῶς, ὑπέσχετο πάλιν ἅπερ ἤδη προείρηκεν. ΚΕΦΑΛ. ΛΔʹ. Οὕτω ταύτην συμπεράνας τὴν προφητείαν, ἐφ’ ἑτέραν μεταβαίνει· καὶ τῶν πολεμίων προσκαθη‐ | |
| 25 | μένων, εἰπεῖν κελεύεται Σεδεκίᾳ τῷ βασιλεῖ, καὶ ὅτι Ἁλώσεται ἡ πόλις, καὶ ἐμπρησθήσεται· καί σε λα‐ βόντες τῷ Βαβυλωνίων προσάξουσι βασιλεῖ· ἀλλὰ τὸν μὲν θάνατον διαφεύξῃ, αἰχμάλωτος δὲ ἀπαχθεὶς, τὴν ἀλλοτρίαν οἰκήσεις, καὶ ἐν εἰρήνῃ δέξῃ τοῦ βίου | |
| 30 | τὸ πέρας, καὶ τῶν νομιζομένων παρὰ τῶν προσηκόν‐ των ἀξιωθήσῃ. Καὶ ταῦτα, φησὶν, εἶπον τῷ βασιλεῖ, τῶν πολεμίων οὐ μόνον τὴν Ἱερουσαλὴμ, ἀλλὰ καὶ τὰς ὑπολοίπους τῆς Ἰουδαίας πόλεις πολιορκούντων. Ταύτῃ δὲ συνάπτει τῇ προφητείᾳ καὶ ἑτέραν, ταύ‐ | |
| 35 | την ἔχουσαν τὴν διάνοιαν· Ὁ Σεδεκίας προσέταξε κατὰ τὸν θεῖον νόμον ἐλευθέρους ἀφεθῆναι τοὺς Ἑβραίους οἰκέτας· ὁ γὰρ νόμος σαφῶς διηγόρευ‐ σεν, ἓξ μὲν ἔτη τούτους δουλεῦσαι, τῷ δὲ ἑβδόμῳ ἔτει τῆς ἐλευθερίας τυχεῖν. Ὑπακούσαντες δὲ ἅπαν‐ | |
| 40 | τες, καὶ τὴν ἐλευθερίαν μεταδόντες, πάλιν αὐτοὺς εἰς τὴν προτέραν εἵλκυσαν δουλείαν, κακῇ μεταμε‐ λείᾳ χρησάμενοι. Ἀγανακτήσας τοίνυν ὁ τῶν ὅλων Θεὸς, ἀναμιμνήσκει μὲν τῆς ἐν Αἰγύπτῳ δουλείας, καὶ τῆς γεγενημένης ἐλευθερίας, καὶ τῆς μετὰ ταῦτα | |
| 45 | δεδομένης νομοθεσίας· ἐπιμέμφεται δὲ, ὡς ἀγαπή‐ σασι μὲν τοῦ νόμου τὴν φυλακὴν, μεταμεληθεῖσι δὲ, καὶ τοῦτον πατήσασιν. ιεʹ. Ἐπιστρέψαντες γὰρ, φησὶ, ποιῆσαι τὸ εὐθὲς ἐν ὀφθαλμοῖς μου, τοῦ καλέσαι ἄφεσιν | |
81.677(50) | ἕκαστον τοῦ πλησίον αὑτοῦ· καὶ συνετελέσατε διαθήκην κατὰ πρόσωπόν μου ἐν τῷ οἴκῳ οὗ | |
| ἐπεκλήθη τὸ ὄνομά μου ἐπ’ αὐτῷ. Ἔνδον γὰρ ἐν | ||
81.680 | τῷ ἀφιερωμένῳ μοι οἴκῳ, ἐμοῦ παρόντος τὰς συν‐ θήκας ποιησάμενοι τῆς ἀφέσεως, παραυτίκα ταύτας παρέβησαν. Ἐπειδὴ τοίνυν οὐκ ἐβουλήθητε ποιή‐ σασθαι τὴν ἄφεσιν· «Ἰδοὺ ἐγὼ καλῶ ὑμῖν ἄφεσιν, | |
| 5 | φησὶ Κύριος, εἰς τὴν μάχαιραν, καὶ εἰς τὸν θάνατον, καὶ εἰς τὸν λιμόν. Καὶ δώσω ὑμᾶς εἰς διασπορὰν πάσαις ταῖς βασιλείαις τῆς γῆς.» Ἐλέγχει δὲ καὶ τὴν τοῦ ὅρκου παράβασιν. ιηʹ, ιθʹ. Καὶ δώσω τοὺς ἀνθρώπους τοὺς παρ‐ | |
| 10 | εληλυθότας τὴν διαθήκην μου, τοὺς μὴ στή‐ σαντας τοὺς λόγους τῆς διαθήκης μου ἣν ἐποίησαν κατὰ πρόσωπόν μου, τὸν μόσχον ὃν ἐποίησαν εἰς δύο, καὶ διῆλθον διὰ μέσου τῶν διχοτομημάτων αὐτοῦ, τοὺς ἄρχοντας | |
| 15 | Ἰούδα, καὶ τοὺς ἄρχοντας Ἱερουσαλὴμ, τοὺς δυνατοὺς, καὶ τοὺς ἱερεῖς, καὶ πάντα τὸν λαὸν τῆς γῆς, τοὺς διελθόντας ἀνὰ μέσον τῶν διχοτο‐ μημάτων τοῦ μόσχου. Οὕτως εἰώθεισαν ὀμνύναι κατὰ τὸ παλαιόυ. Ἀμέλει καὶ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς πρὸς | |
| 20 | τὸν Ἀβραὰμ τὰς συνθήκας ποιούμενος, κριὸν τριετῆ, καὶ μόσχον, καὶ τράγον, ὁμοχρόνους διχοτομηθῆναι κελεύσας, καὶ τὰ τμήματα ἀντιπρόσωπα τεθεῖναι ἀλλήλοις, κλίβανον καπνιζόμενον, καὶ λαμπάδας πυρὸς, ἀνὰ μέσον τῶν διχοτομημάτων πεποίηκε | |
| 25 | διελθεῖν, κατὰ τὸ κρατοῦν ἔθος τὰς πρὸς αὐτὸν συν‐ θήκας ποιούμενος· τοῦτο καὶ οὗτοι δεδράκασι, τὰς περὶ τῆς ἐλευθερίας τῶν Ἑβραίων οἰκετῶν ἐπαγγε‐ λίας ποιούμενοι, καὶ ὅρκῳ τὴν ἐλευθερίαν βεβαιῶσαι βουλόμενοι· ἀλλὰ τοῦτον παραυτίκα παρέβησαν. | |
| 30 | Διάτοι τοῦτο ἀπειλεῖ παραδώσειν αὐτοὺς τοῖς ἐχθροῖς, καὶ τὰ σώματα αὐτῶν βορὰν τοῖς θηρίοις προθήσειν· καὶ τῷ βασιλεῖ καὶ τοῖς ἄρχουσιν ἐπιθήσειν τὸν τῆς δουλείας ζυγόν. ΚΕΦΑΛ. ΛΕʹ. Ταύτην συμπεράνας τὴν προφητείαν, πρεσβυτέρας | |
| 35 | ἀναμιμνήσκει προῤῥήσεως. Ἐν γὰρ ταῖς ἡμέραις Ἰωακεὶμ, υἱοῦ Ἰωσίου βασιλέως Ἰούδα, τοὺς υἱοὺς Ῥηχὰβ εἰς τὸν θεῖον ναὸν εἰσαγαγεῖν προσετάχθη, καὶ ἐν μιᾷ τῶν αὐλῶν οἶνον τούτοις προσενεγκεῖν. Ἐγὼ δὲ, φησὶ, τὸ προσταχθὲν πεπλήρωκα, καὶ κερά‐ | |
| 40 | μια οἴνου πλήρη προτεθεικὼς, παρηγγύων πιεῖν. Ἀντέλεγον δὲ ἐκεῖνοι, λέγοντες· Οὐ μὴ πίωμεν οἶνον· ὅτι Ἰωναδὰβ υἱὸς Ῥη‐ χὰβ, ὁ πατὴρ ἡμῶν, ἐνετείλατο ἡμῖν, εἰπών· Οὐ μὴ πίητε οἶνον ὑμεῖς, καὶ οἱ υἱοὶ ὑμῶν, ἕως τοῦ | |
| 45 | αἰῶνος. (ζʹ) Καὶ οἰκίας οὐ μὴ οἰκοδομήσητε, καὶ σπέρμα μὴ σπείρητε, καὶ ἀμπελῶνας μὴ φυτεύσητε, μηδὲ ἔστω ὑμῖν· ἀλλ’ ἐν σκηναῖς κατοικήσετε πάσας τὰς ἡμέρας ὑμῶν· ὅπως ζήσητε ἡμέρας πολλὰς ἐπὶ τῆς γῆς, ἐφ’ ἧς ὑμεῖς | |
81.680(50) | διατρίβετε ἐπ’ αὐτῆς. Τούτων δὲ, φησὶν, ἡμεῖς τῶν λόγων ἀκούσαντες, τὰς πατρῴας ἐφυλάξαμεν ἐντο‐ | |
| λὰς, σὺν ταῖς γυναιξὶ καὶ τοῖς υἱέσι· καὶ οὔτε οἰκίας | ||
81.681 | ἐδειμάμεθα, οὔτε γεωργίας ἐπεμελήθημεν· ἀλλ’ ἐν σκηναῖς οἰκοῦντες μέχρι τοῦ παρόντος διετελέσαμεν· νῦν δὲ τῶν Βαβυλωνίων ἐπελθόντων, εἰς τήνδε τὴν πόλιν καταφυγεῖν ἠναγκάσθημεν. Θαυμάσαι δὲ ἄξιον | |
| 5 | καὶ τοῦ πατρὸς τὴν νομοθεσίαν, καὶ τῶν υἱῶν καὶ τῶν ἀπογόνων τὴν εὐπείθειαν· τὸν γὰρ ἀφρόντιδα καὶ ἀκτήμονα βίον ἠγάπησαν, καὶ τὸ πάντων παρα‐ δοξότατον, ὅτι παῖδας ἔχοντες ὠλιγώρουν τῆς κτή‐ σεως, τῆς θείας ἐλπίδος τὸ κατὰ σφᾶς αὐτοὺς ἐξαρ‐ | |
| 10 | τήσαντες. Εἰ δὲ κατὰ τὸν τοῦ νόμου καιρὸν, ὃς οὐκ εἶχε τὴν τελειότητα, διὰ τὴν τῶν νομοθετουμένων ἀσθένειαν, τὴν ἄκραν οὗτοι φιλοσοφίαν ἠσπάσαντο, τίνες ἂν ἐγένοντο τὸν εὐαγγελικὸν ἀκούσαντες νό‐ μον; Ἀλλ’ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς κελεύει τῷ προφήτῃ, | |
| 15 | ἅπασιν εἰπεῖν τοῖς τὴν Ἱερουσαλὴμ οἰκοῦσιν, ὅτι Οὗτοι μὲν τὴν τοῦ πατρὸς φυλάττοντες ἐντολὴν, πιεῖν οὐκ ἠθέλησαν οἶνον· ὑμεῖς δὲ, καὶ προφητικὰς διδα‐ σκαλίας νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν δεχόμενοι, κατὰ τοὺς ἐμοὺς οὐ πολιτεύεσθε νόμους. Οὗ δὴ χάριν, ὑμῖν | |
| 20 | ἐπάξω παντοδαπὰς συμφορὰς, τοῖς δὲ τοῦ Ῥηχὰβ ἀπογόνοις, τὴν πατρῴαν φυλάξασιν ἐντολὴν, τὸ κάλ‐ λιστον τῶν ἀγαθῶν ἐπαγγέλλεται. ιθʹ. Οὐ μὴ ἐκλείψει, φησὶν, ἀνὴρ ἐκ τῶν υἱῶν Ἰωναδὰβ, υἱοῦ Ῥηχὰβ, παρεστηκὼς κατὰ πρόσ‐ | |
| 25 | ωπόν μου, πάσας τὰς ἡμέρας τῆς γῆς. Ἰστέον μέντοι, ὡς ἅπας ἐκείνους φυλάττων τοὺς νόμους, υἱὸς Ἰωναδὰβ υἱοῦ Ῥηχὰβ χρηματίζει. ΚΕΦΑΛ. Λϛʹ. Μετὰ ταῦτα λέγει, ὡς προσετάχθη πᾶσαν συγ‐ | |
| 30 | γράψαι τὴν προφητείαν. Κεφαλίδα δὲ βιβλίου καλεῖ τὰ εἰλήματα, οἷς μέχρι τοῦ παρόντος φίλον Ἰουδαίοις κεχρῆσθαι. Εἰκὸς γὰρ, φησὶν, ἀκριβέ‐ στερον αὐτοὺς μεμαθηκότας τὰ ἀπειληθέντα κακὰ, διὰ τῆς μεταμελείας τῆς σωτηρίας τυχεῖν· ποιεῖ δὲ | |
| 35 | τὸ προσταχθὲν ὁ προφήτης. Καὶ αὐτὸς μὲν, ὑπὸ τῆς θείας ἐνεργούμενος χάριτος, προσέφερε τοὺς χρη‐ σμούς· ἔγραφε δὲ τούτους ὁ Βαρούχ. Καὶ ἐπειδήπερ εἰς τὸν θεῖον νεὼν εἰσελθεῖν ἐκωλύετο, (καθεῖρκτο γὰρ,) τῷ Βαροὺχ παρεγγυᾷ ἀναγνῶναι τῷ λαῷ τὰ | |
| 40 | συγγεγραμμένα· καὶ συχνοῦ διελθόντος χρόνου, δη‐ μοτελοῦς ἐπιτελουμένης νηστείας, ὁ Βαροὺχ ἀνέγνω τὴν προφητείαν· εἷς δὲ τῶν ἀκουσάντων, εὐσεβέ‐ στερον κινηθεὶς, μηνύει τοῖς ἄρχουσι τὰ ἠπειλημένα κακά· οἱ δὲ τὸν Βαροὺχ μετεστείλαντο, καὶ ἀναγνῶναι | |
| 45 | προσέταξαν, καὶ δέους ἐμπλησθέντες τὸν τούτων μαθεῖν ἐσπούδασαν συγγραφέα. Ὁ δὲ Βαροὺχ ἐδί‐ δαξεν, ὡς Ἱερεμίας ὑπὸ τῆς θείας ἐμπνεόμενος χάριτος ταῦτά μοι παρηγγύησε γράψαι. Οἱ δὲ ἄρχον‐ τες τὸ βιβλίον ἔδοσαν τῷ βασιλικῷ γραμματεῖ· τῷ δὲ | |
81.681(50) | Βαροὺχ φυγεῖν παρηγγύησαν· ἐμήνυσαν δὲ τὰ συγ‐ γεγραμμένα τῷ βασιλεῖ. Ὁ δὲ ἤγαγε μὲν τὸν γραμ‐ ματέα, καὶ ἀναγνῶναι κελεύει. Δυσσεβὴς δὲ ὢν, καὶ | |
| παράνομος, τὰς ἀναγινωσκομένας ἐκτέμνων σελίδας | ||
81.684 | τῷ πυρὶ παρεδίδου· διὰ γὰρ τὴν τοῦ χειμῶνος ὥραν ἐσχάρα παρέκειτο. κδʹ. Καὶ οὐκ ἐζήτησαν, φησὶ, τὸν Κύριον· οὐδὲ διέῤῥηξαν τὰ ἱμάτια αὐτῶν ὁ βασιλεὺς καὶ | |
| 5 | πάντες οἱ παῖδες αὐτοῦ, οἱ ἀκούσαντες πάντας τοὺς λόγους τούτους. Ἀλλ’ ὥσπερ τούτων τὴν ἐσχάτην ἀναλγησίαν κατηγορεῖ, οὕτως ἐπαινεῖ τὸν Ἐλναθὰν, καὶ Δαλαΐαν, καὶ Γαμαρίαν. Ὑπ‐ έθεντο γὰρ οὗτοι τῷ βασιλεῖ, μὴ κατακαῦσαι τὸ βι‐ | |
| 10 | βλίον, καὶ οὐκ ἤκουσεν αὐτῶν. Οὐκ ἠρκέσθη δὲ τῇ τολμηθείσῃ παρανομίᾳ ὁ δυσσεβὴς βασιλεύς· ἀλλὰ τὸν Βαροὺχ καὶ τὸν Ἱερεμίαν συλληφθῆναι προσ‐ έταξεν. Ὁ δὲ τῶν ὅλων Θεὸς τῷ Ἱερεμίᾳ κελεύει ἐν ἑτέρῳ βιβλίῳ τοὺς προτέρους λόγους συγγράψαι. Ὁ | |
| 15 | μὲν γὰρ χάρτης ἐκαύθη, ὁ δὲ θεῖος νόμος μεμένη‐ κεν ἀβλαβής. Οὕτω καὶ τοῦ ληφθέντος σώματος πε‐ πονθότος, ὁ Λόγος μεμένηκεν ἀπαθής· εἰπεῖν δὲ ὁ προφήτης καὶ τῷ Ἰωακεὶμ ἐκελεύσθη ταῦτα. κθʹ, λʹ. Τάδε λέγει Κύριος, Σὺ κατέκαυσας τὸ | |
| 20 | βιβλίον τοῦτο εἰπὼν, Διατί ἔγραψας ἐπ’ αὐτῷ λέ‐ γων, ὅτι Εἰσπορευόμενος εἰσπορεύσεται βασιλεὺς Βαβυλῶνος, καὶ διαφθερεῖ τὴν γῆν ταύτην, καὶ ἐκλείψει ἀπ’ αὐτῆς ἄνθρωπος καὶ κτῆνος. Διὰ τοῦτο οὕτως εἶπε Κύριος ἐπὶ Ἰωακεὶμ βασιλέα | |
| 25 | Ἰούδα, Οὐκ ἔσται αὐτῷ καθήμενος ἐπὶ θρόνου Δαβὶδ, καὶ τὸ θνησιμαῖον αὐτοῦ ἔσται ἐῤῥιμμένον ἐν τῷ καύματι τῆς ἡμέρας, καὶ ἐν τῷ παγετῷ τῆς νυκτός. Ἀψευδὴς ἡ προφητεία. Εἰ γὰρ καὶ ἐβασί‐ λευσεν Ἰεχονίας ὁ υἱὸς αὐτοῦ, ἀλλὰ μετὰ τρεῖς μῆνας | |
| 30 | ἀπήχθη αἰχμάλωτος. Ἀπειλεῖ δὲ αὐτῷ καὶ παντὶ τῷ οἴκῳ τὸν ὄλεθρον, καὶ τῇ πόλει τὴν ἐρημίαν, καὶ τῷ λαῷ τὰ προῤῥηθέντα κακά. Πεπλήρωκε δὲ πάλιν τὸ προσταχθὲν ὁ προφήτης, καὶ γέγραφε πάλιν τὴν προφητείαν, τοῦ Βαροὺχ ὑπουργήσαντος. «Καὶ | |
| 35 | προσετέθησαν, φησὶν, ἔτι ἐν αὐτῷ λόγοι πλείονες ἢ οὗτοι.» Ἐπειδὴ γὰρ ἐχαλέπηνεν ὁ δυσσεβὴς βασι‐ λεὺς ἀκούσας τῶν ἀπειλῶν, πολλαπλασίως γενέσθαι ταύτας προσέταξεν ὁ Δεσπότης. Ἡμεῖς δὲ, παρα‐ καλῶ, καὶ τὰς θείας δείσωμεν ἀπειλὰς, καὶ ταῖς | |
| 40 | ἀγαθαῖς πιστεύσωμεν ὑποσχέσεσιν, καὶ ἀξίως περι‐ πατήσωμεν τῆς κλήσεως, ἧς ἐκλήθημεν, ἵνα καὶ τῶν ἀπειλῶν τὴν πεῖραν ἐκφύγωμεν, καὶ ὑπισχνουμένων ἀπολαύσωμεν ἀγαθῶν, χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡ | |
| 45 | δόξα πρέπει, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, | |
| καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | ||
81.685(1t) | ΤΟΜΟΣ Ηʹ. | |
| 3 | ΚΕΦΑΛ. ΛΖʹ. Μέλλων ὁ θεσπέσιος προφήτης τὰ κατὰ τὴν ἅλωσιν | |
| 5 | ἐξηγεῖσθαι τῆς πόλεως, διδάσκει πρῶτον ποίαν ἄγων ἡλικίαν ἤρξατο τῆς βασιλείας ὁ Σεδεκίας, καὶ πόσον ἐβασίλευσε χρόνον· καὶ ὅτι κατὰ τὸν τῆς πολιορκίας καιρὸν, τὰς κατ’ αὐτοῦ καὶ τῆς πόλεως εἰρημένας ὑπὸ τοῦ προφήτου προῤῥήσεις μαθὼν, ἀποστείλας | |
| 10 | τινὰς παρεκάλεσεν αὐτὸν τὰς ὑπὲρ αὐτοῦ πρεσβείας προσενεγκεῖν τῷ Θεῷ· κατ’ ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν οὐ δεσμωτήριον ᾤκει, ἀλλ’ ἀδεῶς ἐν τῇ πόλει διῆγε. Τῶν δὲ Βαβυλωνίων πολιορκούντων τὴν πόλιν, ἧκον εἰς ἐπικουρίαν τῶν Ἰουδαίων οἱ Αἰγύπτιοι, δηλονότι | |
| 15 | τοῦ βασιλέως εἰς συμμαχίαν αὐτοὺς καλέσαντος. Τοῦτο δὲ μαθόντες Χαλδαῖοι, τῆς πολιορκίας ἀπέστη‐ σαν. Ὁ τοίνυν Δεσπότης Θεὸς τῷ βασιλεῖ καὶ τοῖς ἄρχουσιν εἰπεῖν παρηγγύησε τῷ προφήτῃ, μήτε τῇ τῶν Αἰγυπτίων ἐπικουρίᾳ θαῤῥῆσαι, μήτε τῶν Χαλ‐ | |
| 20 | δαίων καταφρονῆσαι· οἱ γὰρ Αἰγύπτιοι καταλήψονται τὴν ἐνεγκοῦσαν ὡς τάχιστα, καὶ οἱ Χαλδαῖοι πάλιν ἀναστρέψαντες, καὶ πολιορκήσουσι τὴν πόλιν, καὶ πυρὶ παραδώσουσι. Καὶ διδάσκων, ὡς αὐτὸς κατ’ αὐτῶν τὴν ψῆφον ἐξήνεγκεν, ἐπιφέρει καὶ ταῦτα· ιʹ. Ἀλλ’ ἐὰν πατάξητε πᾶσαν τὴν δύναμιν τῶν | |
| 25 | Χαλδαίων τῶν πολεμούντων ὑμᾶς, καὶ κατα‐ λειφθῶσί τινες ἐκκεκεντημένοι ἄνδρες ἐν αὐτοῖς, ἕκαστος ἐν τῇ σκηνῇ αὑτοῦ, οὗτοι ἀναστή‐ σονται, καὶ κατακαύσουσι τὴν πόλιν ταύτην ἐν πυρί. Μὴ γὰρ δὴ νομίσητε τὴν τῶν Χαλδαίων ῥώ‐ | |
| 30 | μην περιγίγνεσθαι. Ἀρκοῦσι γὰρ εἰς ὑμετέραν πανολεθρίαν καὶ ὀλίγοι τραυματίαι, δι’ ἀσθένειαν καταλειφθέντες ἐν ταῖς σκηναῖς· ἀσθενεῖς γὰρ ὑμᾶς ἡ ἁμαρτία πεποίηκεν. Εἶτα διδάσκει, ὡς ἀνακωχῆς τινος αὐτοῖς γενομένης διὰ τὴν τῶν Χαλδαίων ὑπο‐ | |
| 35 | χώρησιν, αὐτὸς μὲν πρὸς τοὺς οἰκείους αὑτοῦ ἐξελή‐ λυθε, πρίασθαι ἄρτους βουλόμενος· Σερουΐα δέ τις ὑποπτεύσας αὐτὸν πρὸς τοὺς πολεμίους πεφευγέναι, εἰσήγγειλε παρὰ τοῖς ἄρχουσιν· οἱ δὲ ἀκούσαντες καθεῖρξαν αὐτὸν, οὐκ εἰς τὴν δημοσίαν εἱρκτὴν, | |
| 40 | «ἐπεπλήρωτο γὰρ, φησὶν, ἐκείνη,» ἀλλ’ εἰς τὸν οἶκον Ἰωνάθαν τοῦ γραμματέως· συχνῶν δὲ διελθου‐ σῶν ἡμερῶν, μεταπέμπεται μὲν αὐτὸν κρύβδην ὁ Σεδεκίας, καὶ ἔρεται, εἰ ἔστι λόγος παρὰ Κυρίου· ὁ δὲ προφήτης αὐτῷ προλέγει τὴν ἅλωσιν· μετὰ δὲ | |
| 45 | τὴν πρόῤῥησιν, αἰτιᾶται τὴν εἰς αὐτὸν γεγενημένην ἀδικίαν. | |
| ιηʹ, ιθʹ. Τί γὰρ, φησὶν, ἠδίκησά σε, καὶ τοὺς | ||
81.688 | παῖδάς σου, ὅτι ἐδώκατέ με εἰς τὸν οἶκον τῆς φυλακῆς· Καὶ ποῦ εἰσιν οἱ προφῆται ὑμῶν οἱ προφητεύσαντες ὑμῖν, λέγοντες· Οὐ μὴ ἔλθῃ βασιλεὺς Βαβυλῶνος ἐφ’ ὑμᾶς ἐπὶ τὴν γῆν ταύ‐ | |
| 5 | την; Τῶν πραγμάτων, φησὶ, δειξαμένων τὴν τῆς ἐμῆς προφητείας ἀλήθειαν, τῶν δὲ ὑμετέρων προφητῶν τὴν ψευδολογίαν, ἔδει κρίναι δικαίως, καὶ τοὺς ψευδομένους ἀπαιτῆσαι δίκας, οὐ τὸν τὰ ἀληθῆ προμηνύσαντα. Εἶτα παρακαλεῖ τῆς οἰκίας | |
| 10 | ἀπαλλαγῆναι τοῦ γραμματέως. Ὁ δὲ Σεδεκίας ἐκεῖ‐ θεν μὲν αὐτὸν ἐξήγαγεν, εἰς δὲ τὸ δημόσιον αὐτὸν ἐξέπεμψε δεσμωτήριον, καὶ ἄρτον ἕνα καθ’ ἑκάστην ἡμέραν χορηγηθῆναι προσέταξεν. ΚΕΦΑΛ. ΛΗʹ. | |
| 15 | Τινὲς μέντοι τῶν ἀρχόντων δυσχεράναντες τὰς κατὰ τῆς πόλεως γεγενημένας ὑπὸ τοῦ προφήτου προῤῥήσεις· (ἔλεγε γὰρ τοὺς μὲν αὐτομολοῦντας πρὸς τοὺς Χαλδαίους σωτηρίας ἀπολαύσεσθαι, τοὺς δέ γε τῆς πολιορκίας ἀνεχομένους ὀλέθρῳ παραδο‐ | |
| 20 | θήσεσθαι), παροξύνουσι κατὰ τοῦ προφήτου τὸν βασι‐ λέα, φήσαντες αὐτὸν χαυνοῦν τῶν πολεμεῖν δυνα‐ μένων τὴν προθυμίαν ταῖς τοιαύταις χρησμολογίαις. Ὁ δὲ ἀνόητος βασιλεὺς τοῖς εἰσαγγείλασι τὸν προ‐ φήτην ἐξέδωκεν· οἱ δὲ τὴν ἐξουσίαν λαβόντες, ἐχρή‐ | |
| 25 | σαντο κατ’ αὐτοῦ τῷ θυμῷ, καὶ καθῆκαν αὐτὸν εἰς λάκκον δυσώδη βόρβορον ἔχοντα. Καὶ Ἰουδαίων μὲν οὐδεὶς ἐπεκούρησε τῷ προφήτῃ, τοιαύτας ὑπὲρ τῶν θείων λογίων ἀπαιτουμένῳ δίκας. Ἀβδεμέλεχ δὲ ὁ εὐνοῦχος, ἀνὴρ Αἰθίοψ, ἐπιμέμφεται τῷ βασιλεῖ, καὶ | |
| 30 | μετὰ παῤῥησίας βοᾷ· (θʹ.) «Ἐπονηρεύσω ὡς ἐποίησας ἀποκτεῖναι τὸν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ ἀπὸ προσώπου τοῦ λιμοῦ, ὅτι οὐκ εἰσὶν ἔτι ἄρτοι ἐν τῇ πόλει.» Δεξάμενος δὲ τὸν ἔλεγχον ὁ Σεδεκίας τὸν Ἀβδεμέλεχ ὑπουργὸν ποιεῖται τῆς τοῦ προφήτου | |
| 35 | σωτηρίας. Ὁ δὲ συνεργοὺς ἑτέρους λαβὼν, καὶ πα‐ λαιὰ ῥάκη τῷ προφήτῃ ῥίψας, καὶ ταῦτα ταῖς μα‐ σχάλαις ὑπὸ τὸ σχοινίον θεῖναι κελεύσας ἀνείλκυσεν αὐτὸν ἐκ τοῦ λάκκου Χερέθ. Χερὲθ δὲ τὸν λάκκον καλεῖ. Ἀναχθέντα δὲ αὐτὸν, καὶ τὸ δεσμωτήριον | |
| 40 | οἰκοῦντα, πάλιν ὁ βασιλεὺς μετεπέμψατο, καὶ εἰσ‐ ήγαγε πρὸς αὐτὸν εἰς τὴν οἰκίαν Ἀσαλισαὴλ, «τὴν ἐν οἴκῳ Κυρίου.» Ὁ δὲ Σύρος τοῦτο «ἔσω τριόδων» ἡρμήνευσεν· ἀξιοῖ δὲ τὸν προφήτην θεῖον αὐτῷ μηνύσαι λόγον, καὶ τ’ ἀληθὲς μὴ κρύψαι. Ὁ δὲ | |
| 45 | προφήτης φησίν· ιεʹ. Ἐὰν ἀναγγελῶ σοι, οὐχὶ θανατώσεις με; καὶ ἐὰν συμβουλεύσω σοι, οὐ μὴ ἀκούσῃς μου. Καὶ γὰρ ὡς προφήτης ᾔδει τὰ γενησόμενα, καὶ τὴν πεῖραν εἶχε διδάσκαλον. Τοῦ δὲ βασιλέως ὀμω‐ | |
81.688(50) | μοκότος ἦν μὴν αὐτὸν μὴ παραδώσειν τοῖς δυσσε‐ | |
| βέσιν, εἶπε πάλιν. | ||
81.689 | ιζʹ, ιηʹ. Ἐὰν ἐξελθὼν ἐξέλθῃς πρὸς ἡγεμόνα βασιλέως Βαβυλῶνος, ζήσεται ἡ ψυχή σου, καὶ ἡ πόλις αὕτη οὐ μὴ κατακαυθῇ ἐν πυρὶ, καὶ ζή‐ σεις σὺ καὶ ὁ οἶκός σου. Ἐὰν δὲ μὴ ἐξέλθῃς | |
| 5 | σὺ πρὸς τοὺς ἄρχοντας βασιλέως Βαβυλῶνος, καὶ παραδοθήσεται ἡ πόλις αὕτη εἰς χεῖρας Χαλ‐ δαίων, καὶ κατακαύσουσιν αὐτὴν ἐν πυρὶ, καὶ σὺ οὐ μὴ σωθῇς ἐκ χειρὸς αὐτῶν. Ταῦτα πολλάκις προείρηκεν· ἀναγκαῖον δὲ ζητῆσαι, τί δήποτε ἐξιοῦσι | |
| 10 | μὲν ὑπισχνεῖται τὴν σωτηρίαν, μὴ ἐξιοῦσι δὲ τὸν ὄλεθρον ἀπειλεῖ. Ὅρκους ὁ Σεδεκίας ἐδεδώκει τῷ Ναβουχοδονόσορ, ἡνίκα αὐτὸν προυβάλετο εἰς βασι‐ λέα, ὡς τὸν φόρον τελέσει, καὶ εὔνοιαν περὶ τὸν κεχειροτονηκότα φυλάξει· ὀλίγου δὲ χρόνου διελθόν‐ | |
| 15 | τος, παραβὰς τὰ συγκείμενα, οὔτε τὸν δασμὸν ἐτέ‐ λεσε, καὶ πρὸς Αἰγυπτίους κατέφυγεν. Ὁ Δεσπότης τοίνυν Θεὸς, ἐπειδὴ οὐ κατ’ εἰδώλων ἀψύχων τοὺς ὅρκους ἐποιήσατο, ἀλλὰ κατ’ αὐτοῦ τοῦ τῶν ὅλων Δημιουργοῦ, καὶ τούτους παραβῆναι τετόλμηκεν, ἐξ‐ | |
| 20 | ελθεῖν κελεύει πρὸς τοὺς Χαλδαίους, καὶ ταύτῃ θερα‐ πεῦσαι τὴν τῶν ὅρκων παράβασιν· ὁ μέντοι Σεδε‐ κίας τῷ προφήτῃ φησίν· ιθʹ. Ἐγὼ λόγον ἔχω τῶν Ἰουδαίων τῶν προσ‐ πεφευγότων πρὸς τοὺς Χαλδαίους, μὴ δώσειν | |
| 25 | με εἰς χεῖρας αὐτῶν, καὶ καταμωκήσονται μου. Δέδια, φησὶ, μὴ τοῖς αὐτομόλοις καταγέλαστος γένω‐ μαι· ἀλλ’ ὅμως πάλιν αὐτὸς ὁ προφήτης προτρέ‐ πει, καὶ ἀπειθοῦντι προσφέρει τὴν ἀπειλήν. κβʹ. Ἰδοὺ γὰρ, φησὶ, πᾶσαι αἱ γυναῖκες, αἱ | |
| 30 | καταλειφθεῖσαι ἐν οἴκῳ βασιλέως Ἰούδα, ἐξ‐ άγονται πρὸς τοὺς ἄρχοντας βασιλείας Βαβυλῶ‐ νος, καὶ αὗται λέγουσιν. Ἠπάτησάν σε, καὶ ἠδυνήθησάν σοι ἄνδρες εἰρηνικοί σου, καὶ κατ‐ ισχύσουσί σου ἐν ὀλισθήματι ποδός σου. | |
| 35 | Δέδιας, φησὶ, μὴ τοῖς αὐτομόλοις ἐπίχαρτος γένῃ· ὄψῃ μετὰ ταῦτα τῆς πόλεως ἁλούσης, ἐκ τῶν βασι‐ λείων γυναῖκας ἑλκομένας, καὶ ἀναμιμνησκούσας σε τῆς τῶν ψευδοπροφητῶν ἀπάτης, καὶ λεγούσας, ὅτι Τούτων σοι γεγένηνται πρόξενοι οἱ τὴν εἰρήνην | |
| 40 | ὑποσχόμενοι, καὶ τῆς παρὰ σοῦ τιμῆς ἀπολαύσαν‐ τες, καὶ διὰ ταύτην σε τὴν αἰτίαν ἐκ τῶν θείων νόμων ὀλισθῆσαι παρασκευάσαντες. κγʹ. Καὶ πάσας τὰς γυναῖκάς σου, καὶ τὰ τέκνα σου ἐξάξουσι πρὸς τοὺς Χαλδαίους. Καὶ ἡ πόλις | |
| 45 | δὲ, φησὶν, ἐμπρησθήσεται, καὶ σὺ δορυάλωτος ἀπ‐ αχθήσῃ. Ἀλλ’ ὁ ἐμβρόντητος βασιλεὺς ἀπειθῶν διετέ‐ λεσε. Τῷ μέντοι προφήτῃ παρηγγύησε, μηδενὶ τῶν ἀρχόντων μηνύσαι τὰ εἰρημένα· εἰπεῖν δὲ, ὡς Ἠντι‐ βόλησα τὸν βασιλέα, μὴ εἰς ἐκείνην μεταπέμψαι με | |
81.689(50) | τὴν χαλεπωτάτην εἱρκτήν. Εἶτα διηγεῖται, ὡς ἀφ‐ ίκοντο, καὶ μαθεῖν ἐπειράθησαν τὰ εἰρημένα τῷ βασιλεῖ, καὶ ὡς ἔπεισεν αὐτοὺς τὰ περὶ τοῦ δεσμω‐ | |
| τηρίου διεξελθών. | ||
81.692 | ΚΕΦΑΛ. ΛΘʹ. Ἐντεῦθεν λοιπὸν τὰ κατὰ τὴν ἅλωσιν διηγεῖται, καί φησι τῷ μὲν ἐννάτῳ ἔτει τῆς Σεδεκίου βασι‐ λείας τοὺς Βαβυλωνίους ἐπιστρατεῦσαι· τῷ δὲ ἑν‐ | |
| 5 | δεκάτῳ ἔτει τοῦ Σεδεκίου, ἐν τῷ μηνὶ τῷ τετάρτῳ, ἐννάτῃ τοῦ μηνὸς, τὸ μὲν τεῖχος καταβληθῆναι, τοὺς δὲ πολεμίους ὁρμῆσαι κατὰ τῆς πόλεως. Τούτου δὲ γενομένου, ἀπέδραμε Σεδεκίας, καὶ οἱ ἐπὶ ῥώμῃ σεμνυνόμενοι πάντες. Καταδιώξαντες δὲ οἱ Χαλδαῖοι | |
| 10 | ἔφθασαν αὐτὸν, καὶ συνέλαβον παρὰ τὴν Ἱεριχὼ πόλιν. Ἀραβὸθ δὲ Ἱεριχὼ ἀπὸ δυσμῶν τῆς Ἱεριχὼ λέγει· «Ἀπήγαγον δὲ αὐτὸν εἰς Ῥεβλαθὰ τῆς Ἐμάθ.» Τελεῖ δὲ τοῦτο ὑπὸ τὴν Ἔμεσαν· ὡς εἶναι δῆλον, ὅτι Ἐμὰθ ἐνταῦθα τὴν Ἔμεσαν | |
| 15 | καλεῖ. «Καὶ ἐλάλησε μετ’ αὐτοῦ κρίματα. Ἀντὶ τοῦ, διήλεγξε τὴν τῶν ὅρκων παράβασιν, τὴν περὶ τὸν εὐεργετηκότα, καὶ βασιλέα κεχειροτονηκότα, δύσνοιάν τε καὶ ἀχαριστίαν. Διελέγξας δὲ τὴν ἀδικίαν, ἐπι‐ φέρει τὴν τιμωρίαν· καὶ πρῶτον μὲν, ὁρῶντος αὐτοῦ, | |
| 20 | κατασφάττει τοὺς παῖδας, καὶ πάντας τοὺς ἐν τέλει καὶ ἀξιωτάτους· οὕτω δὲ αὐτὸν κολάσας τῇ τῶν ἀνιαρῶν θεωρίᾳ, τὸ βλέπειν ἀφείλετο. Διηγεῖται δὲ ὅπως καὶ τὰ βασίλεια, καὶ τοὺς ἄλλους οἴκους ἐν‐ έπρησαν, καὶ τοὺς τῆς πόλεως περιβόλους κατέλυσαν· | |
| 25 | τοὺς δὲ λοιποὺς ἐξηνδραπόδισε Ναβουζαρδὰν ὁ ἀρχι‐ μάγειρος τοῦ βασιλέως. Ὀλίγους δέ τινας πενίᾳ συζῶντας κατέλιπε, γεωργεῖν παρακελευσάμενος· ιαʹ, ιβʹ. Καὶ ἐνετείλατο Ναβουχοδονόσορ βα‐ σιλεὺς Βαβυλῶνος περὶ Ἱερεμίου Ναβουζαρδὰν | |
| 30 | λέγων· Λάβε αὐτὸν, καὶ τοὺς ὀφθαλμούς σου θὲς ἐπ’ αὐτὸν, καὶ μὴ ποιήσῃς αὐτῷ μηδὲν κακόν· ὅτι ἀλλ’ ἢ καθὼς ἐὰν λαλήσῃ πρὸς σὲ, οὕτως ποιήσεις μετ’ αὐτοῦ. Ηὔξησε τὴν τῶν Ἰουδαίων κατηγορίαν, καὶ Ναβουχοδονόσορ ὁ βασιλεὺς, καὶ | |
| 35 | Ἀβδεμέλεχ ὁ Αἰθίοψ. Ἀλλόφυλοι γὰρ ὄντες τὸν προ‐ φήτην ᾐδέσθησαν· Ἰουδαῖοι δὲ προφητικοῖς λόγοις ἐντεθραμμένοι, οὔτε τοῖς θείοις προσέχειν ἠβουλήθη‐ σαν λόγοις, καὶ τοὺς προφήτας παντοδαπαῖς τιμω‐ ρίαις ὑπέβαλον. Πέρας μέντοι εἴληφεν ἡ τοῦ Θεοῦ | |
| 40 | ἐπαγγελία· χειροτονήσας γὰρ τὸν προφήτην, ὑπ‐ έσχετο ἄμαχον αὐτὸν δείξειν, καὶ στύλῳ σιδηρῷ, καὶ τείχει χαλκῷ ὅμοιον, ὅτι πολεμήσουσι μὲν αὐτὸν, οὐ περιγενήσονται δέ. Ὁ μέντοι Ναβουζαρδὰν, καὶ πᾶσα ἡ τῶν ἀρχόντων συμμορία, μετεπέμψαντο τὸν | |
| 45 | Ἰερεμίαν ἐκ τῆς εἱρκτῆς, καὶ τῷ Γοδολίᾳ παρέδω‐ καν, ὃν ἄρχειν τῶν καταλειφθέντων ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ προσέταξε. Συγγραφῆς δὲ ὁ προφήτης ἠξίωσε καὶ τὰ περὶ τοῦ Ἀβδεμέλεχ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ προῤῥηθέντα, καὶ τέλους τετυχηκότα. Οὐδὲν γὰρ ἀτημέλητον, οὐδὲ | |
81.692(50) | ἄμισθον παρ’ αὐτῷ· τότε δὲ, φησὶν, ὑπέσχετο ὁ Θεὸς | |
| ταῦτα λέγων· | ||
81.693 | Ἰδοὺ ἐγὼ φέρω τὸν λόγον μου ἐπὶ τὴν πόλιν ταύτην εἰς κακὰ, καὶ οὐκ εἰς ἀγαθά· καὶ ἔσον‐ ται κατὰ πρόσωπόν σου ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ. (ιζʹ, ιηʹ.) Καὶ σώσω σε ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, φησὶ | |
| 5 | Κύριος· καὶ οὐ μὴ δώσω σε εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, ὧν σὺ φοβῇ ἀπὸ προσώπου αὐτῶν. Ὅτι σώζων σώσω σε, καὶ ἐν ῥομφαίᾳ οὐ μὴ πεσῇ· καὶ ἔσται σοι ἡ ψυχή σου εἰς εὕρημα, ὅτι ἐπεποίθεις ἐπ’ ἐμὲ, φησὶ Κύριος. «Ἀληθῶς μακάριος, οὗ ὁ | |
| 10 | Θεὸς Ἰακὼβ βοηθὸς αὐτοῦ· καὶ ἡ ἐλπὶς αὐτοῦ ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτοῦ·» καὶ, «Μακάριος ὁ λαὸς οὗ Κύριος ὁ Θεὸς αὐτοῦ.» Τί γὰρ ὤνησε τὸν Σεδε‐ κίαν ἡ βασιλεία; Τί δὲ παρέβλαψε τὸν Ἀβδεμέλεχ ἡ δουλεία; Ὁ μὲν γὰρ διὰ τὴν ἀσέβειαν ἐκεῖνα πέπον‐ | |
| 15 | θεν ἅπαντα· ὁ δὲ διὰ τὴν εὐλάβειαν πεῖραν οὐκ ἔλαβε τῶν κακῶν. ΚΕΦΑΛ. Μʹ. Εἶτα διδάσκει ὁ προφήτης, τίνα πρὸς αὐτὸν ὁ Να‐ βουζαρδὰν ὁ ἀρχιμάγειρος λέγει, | |
| 20 | Κύριος ὁ Θεός σου ἐχρημάτισε τὰ κακὰ ταῦτα ἐπὶ τὴν πόλιν ταύτην. (γʹ.) Καὶ ἐπήγαγε, καὶ ἐποίησε Κύριος, καθὼς ἐλάλησεν, ὅτι ἡμαρ‐ τήκατε αὐτῷ, καὶ οὐκ ἠκούσατε τῆς φωνῆς αὐ‐ τοῦ, καὶ ἐγένετο τὸ ῥῆμα τοῦτο ὑμῖν. Καὶ ἐντεῦ‐ | |
| 25 | θεν δῆλον, ὡς ἐπ’ εὐεργεσίᾳ τῶν ἄλλων ἐθνῶν τὸν Ἰσραὴλ ὁ Θεὸς ἐξ ἀρχῆς ἐξελέξατο· τά τε γὰρ δι’ αὐτοὺς γινόμενα θαύματα κατέπληττεν ἅπαντας, καὶ σαφῶς ἐδίδασκεν, ὅτι ὁ τούτων Θεὸς μόνος ἀλη‐ θὴς Θεός· καὶ αὖ πάλιν, τὰ συμβαίνοντα αὐτοῖς | |
| 30 | λυπηρὰ, τῆς μὲν αὐτῶν κατηγόρει παρανομίας, τοῦ δὲ Θεοῦ τὴν δικαίαν ἐκήρυττε ψῆφον. Αὐτίκα τοίνυν ἔφη Ναβουζαρδὰν, καὶ τούτους δίκας ἀξίως δεδωκέναι, καὶ τὸν Θεὸν δίκαια δεδρακέναι. Εἶτα αἵρεσιν δίδωσι τῷ προφήτῃ, καὶ ὑπισχνεῖται μὲν τὴν | |
| 35 | ἐν Βαβυλῶνι θεραπείαν, εἰ ἐκείνης τὴν οἴκησιν προέλοιτο· ἐπαγγέλλεται δὲ καὶ καταλείψειν, εἰ τοῦτο προέλοιτο, καί φησιν· Ἰδοὺ πᾶσα ἡ γῆ ἐναντίον σου· ὅπου ἂν ᾖ ἀγαθὸν καὶ ἀρεστόν σοι πορευθῆναι, πο‐ | |
| 40 | ρεύου. (εʹ.) Καὶ πρὶν ἢ ἀπαλλαγῶ ἐγὼ, ἀπόῤῥιψαι σὺ, καὶ ἀνάστρεψον πρὸς Γοδολίαν, υἱὸν Ἀχί‐ καμ, υἱοῦ Σαφὰν, ὃν κατέστησε βασιλεὺς Βαβυ‐ λῶνος ἐν γῇ Ἰούδα, καὶ οἴκησον μετ’ αὐτοῦ ἐν μέσῳ τοῦ λαοῦ σου· εἰ δὲ μὴ, εἰς πάντα τὰ | |
| 45 | καλὰ ἐν ὀφθαλμοῖς σου πορευθῆναι, πορεύου. Αὐτοκράτωρ εἶ, φησὶν, ἔξω τῆς ἐμῆς ἐξουσίας τελεῖς, ὑπὸ τὴν θείαν εἶ δεσποτείαν, τὸ δοκοῦν σοι πράττε. Τούτοις καὶ τοῖς τοιούτοις χρησάμενος | |
| λόγοις, καὶ πλεῖστα δῶρα δεδωκὼς, ἀπέλυσεν· ὁ | ||
81.696 | μέντοι προφήτης πρὸς τὸν Γοδολίαν ἀφίκετο. Εἶτα διηγεῖται ὁ προφήτης, ὡς τῶν ἀρχόντων οἱ ἀπο‐ δράντες τὰ κατὰ τὸν Γοδολίαν μεμαθηκότες, συν‐ έδραμον πρὸς αὐτὸν, καὶ ὡς ὅρκῳ αὐτοὺς ἔπεισεν ὁ | |
| 5 | Γοδολίας μηδὲν πείσεσθαι λυπηρὸν ὑπὸ τῶν Χαλ‐ δαίων, καὶ προέτρεψε τοὺς ἀπὸ γῆς συλλέξαι καρ‐ ποὺς, καὶ μετ’ εἰρήνης τῶν τῆς εἰρήνης ἀγαθῶν ἀπολαύειν. Ἐπανῆλθον δὲ καὶ οἱ πρὸς Ἰδουμαίους, καὶ Μωαβίτας, καὶ Ἀμμανίτας καταφυγόντες, ἐπειδὴ | |
| 10 | τὸν Γοδολίαν ἔμαθον ἄρχοντα γεγενῆσθαι. Εἶτα διδάσκει ὡς ὁ Ἰωανὰν σὺν τοῖς ἄλλοις ἄρχουσιν ἐπιβουλήν τινα τυρευομένην ὑπὸ τοῦ Ἰσμαὴλ, ἐμή‐ νυσε τῷ Γοδολίᾳ· μηνύσαντες δὲ οὐκ ἔπεισαν, ὡς ἀληθῆ λέγουσι· καὶ ὡς Ἰωανὰν κρύβδην ἐζήτησε | |
| 15 | κατασφάξαι τὸν Ἰσμαήλ· «Μήποτε πατάξῃ ψυ‐ χήν σου, καὶ διασκορπισθήσονται πάντες οἱ Ἰουδαῖοι οἱ συνηγμένοι πρὸς σὲ, καὶ ἀπολοῦνται οἱ ἐπίλοιποι Ἰουδαῖοι.» Ἀλλ’ οὐδὲ τούτων ἀκούσας ὁ Γοδολίας ἠνέσχετο, ἀλλ’ ἀπαγορεύει τὴν ἐπιχείρησιν, συκο‐ | |
| 20 | φαντίαν τὴν κατηγορίαν καλῶν. ΚΕΦΑΛ. ΜΑʹ. Ἑπτὰ δὲ διεληλυθότων μηνῶν, ἀφίκετο πάλιν ὁ Ἰσμαήλ· ἐκ δὲ τοῦ βασιλικοῦ γένους ἐτύγχανεν ὢν, καὶ τραπέζης σὺν αὐτῷ κοινωνήσας, ἀνεῖλε τὸν | |
| 25 | Γοδολίαν, καὶ τοὺς συγκαταλειφθέντας σὺν αὐτῷ ἅπαντας, καὶ Χαλδαίους, καὶ Ἰουδαίους. Δυοῖν δὲ διελθουσῶν ἡμερῶν εʹ. Ἦλθον, φησὶν, ἄνδρες ἀπὸ Συχὲμ, καὶ ἀπὸ Σαλὴμ, καὶ ἀπὸ Σαμαρείας, ὀγδοήκοντα | |
| 30 | ἄνδρες ἐξυρημένοι τοὺς πώγωνας καὶ διεῤῥω‐ γότες τὰ ἱμάτια αὑτῶν, καὶ κοπτόμενοι· καὶ μάννα, καὶ λίβανος ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν, τοῦ εἰσενεγκεῖν εἰς οἶκον Κυρίου. Τὴν Σαλὴμ Σιλὼμ καλεῖ, καὶ ὁ Ἑβραῖος, καὶ ὁ Σύρος. Διδάσκει δὲ, | |
| 35 | ὡς καὶ τούτους ἅπαντας ὁ Ἰσμαὴλ κατηκόντισε, καὶ εἰς φρέαρ τὰ τούτων ἔῤῥιψε σώματα· ἕτεροι δέ τινες δέκα περιπεσόντες, καὶ αὐτοὶ ἱκέτευσαν τὸν Ἰσμαὴλ, ἐπισχεῖν τὴν σφαγὴν, θησαυροὺς αὐτῷ τινας μηνύ‐ σειν ἐπαγγελλόμενοι. Ταῦτα δὲ ἅπαντα δεδρακὼς, | |
| 40 | τοὺς ὑπολειφθέντας ἅπαντας ᾤχετο λαβὼν, καὶ πρὸς Ἀμμωνίτας κατέφυγεν. Ὁ δὲ Ἰωανὰν σὺν τοῖς ἄλλοις ἄρχουσι, τὰ γεγενημένα μαθὼν, πλῆθος συν‐ αγαγὼν ἐπεστράτευσε τῷ Ἰσμαήλ· οἱ δὲ ὑπὸ τοῦ Ἰσμαὴλ ἐξανδραποδισθέντες, τοὺς κατ’ αὐτοῦ στρα‐ | |
| 45 | τεύσαντας θεασάμενοι, ἥσθησάν τε καὶ προσεχώρη‐ σαν τούτοις· ὁ δὲ Ἰσμαὴλ σὺν ἀνδράσιν ὀκτὼ τοῖς Ἀμμωνίταις προσέφυγε· καὶ ταῦτα δὲ τοῖς Ἰου‐ δαίοις ἡ θεία ψῆφος προσέφερεν. Ἐπειδὴ γὰρ ἐνό‐ μισαν τοὺς πολεμίους πεφευγέναι, ταῖς ἀλλήλων | |
81.696(50) | παρεδόθησαν δεξιαῖς· ὁ μέντοι Ἰωανὰν, τὸ πλῆθος τούτων συναγαγὼν, εἴς τινα κώμην τῇ Βηθλεὲμ πελάζουσαν παρεγένετο, εἰς Αἴγυπτον φυγεῖν βουλόμενος· ἐδεδίει γὰρ τοὺς Χαλδαίους, διὰ τὴν τοῦ Γο‐ | |
| δολίου σφαγήν. | ||
81.697 | ΚΕΦΑΛ. ΜΒʹ. Κοινῇ μέντοι πάντες, οἵ τε ἄρχοντες καὶ ὁ λαὸς, τὸν προφήτην ἱκετεύουσι, ταῦτα λέγοντες· βʹ, γʹ. Πεσέτω ὁ ἔλεος ἡμῶν κατὰ πρόσωπόν | |
| 5 | σου, καὶ πρόσευξαι πρὸς Κύριον τὸν Θεόν σου περὶ τῶν καταλοίπων τούτων, ὅτι κατελείφθημεν ὀλίγοι ἀπὸ πολλῶν, ὡς οἱ ὀφθαλμοί σου βλέ‐ πουσιν ἡμᾶς. Καὶ ἀναγγειλάτω ἡμῖν Κύριος ὁ Θεός σου τὴν ὁδὸν ἣν πορευσόμεθα ἐν αὐτῇ, | |
| 10 | καὶ λόγον ὃν ποιήσωμεν. Ἀντιβολοῦσι μὲν ὀρθῶς, καὶ μαθεῖν τὸ πρακτέον ἐπιθυμοῦσιν. Ἀπει‐ θοῦσι δὲ συνήθως, καὶ τοῖς θείοις ἀντιλέγουσι νόμοις· ὁ δέ γε προφήτης καὶ ἀντιβολήσειν ὑπισχνεῖται, καὶ μηνύσειν τὰ κελευόμενα· οἱ δὲ εἰς ἅπαντα εἴξειν | |
| 15 | ὑπέσχοντο, καὶ ὅρκῳ τὴν ἐπαγγελίαν ἐκύρωσαν. εʹ, ϛʹ. Ἔστω γὰρ, φησὶ, Κύριος ἐν ἡμῖν, εἰς μάρτυρα δίκαιον καὶ πιστὸν, ὅτι κατὰ τὸν λό‐ γον ὃν ἐὰν ἀποστείλῃ σε Κύριος ὁ Θεὸς πρὸς ἡμᾶς οὕτω ποιήσομεν. Καὶ ἐὰν ἀγαθὸν, καὶ ἐὰν | |
| 20 | κακὸν, καὶ τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, οὗ ἡμεῖς ἀποστέλλομέν σε πρὸς αὐτὸν, ἀκουσό‐ μεθα, ἵνα βέλτιον ἡμῖν γένηται, ὅτι ἀκουσόμεθα τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Τὰ μὲν ῥή‐ ματα εὐσεβείας μεστὰ, οὐ συμφωνεῖ δὲ τοῖς λόγοις | |
| 25 | τὰ πράγματα. Δέκα γὰρ διελθουσῶν ἡμερῶν τῆς ἀποκρίσεως ὁ προφήτης τετύχηκε· τὴν δὲ τῆς ἀποκρίσεως ἀναβολὴν γεγενῆσθαι νομίζω εἰς ὠφέ‐ λειαν τῶν ᾐτηκότων· ἵνα γνῶσιν ὡς μόγις ὁ Θεὸς τοῦ προφήτου τὴν ἱκετείαν ἐδέξατο. Λέγει τοίνυν | |
| 30 | αὐτὸς ὁ προφήτης, προστεταχέναι τὸν Θεὸν τῇδε γῇ προσμεῖναι. Πάσης γὰρ ὑμᾶς, φησὶν, ἀξιώσω κηδεμονίας. «Καὶ οἰκοδομήσω ὑμᾶς, καὶ οὐ μὴ καθελῶ, καὶ φυτεύσω ὑμᾶς, καὶ οὐ μὴ ἐκτίλω. Ὅτι ἀναπέπαυμαι ἐπὶ τοῖς κακοῖς, οἷς εἶπόν με ποιῆσαι ὑμῖν.» Ἐκβάλλει δὲ αὐτῶν καὶ τὸ δέος, | |
| 35 | καὶ θαῤῥεῖν παρεγγυᾷ. ιαʹ. Μὴ φοβηθῆτε γὰρ, φησὶ, ἀπὸ προσώπου βασιλέως Βαβυλῶνος, οὗ ὑμεῖς φοβεῖσθε ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ· ὅτι μεθ’ ὑμῶν εἰμι ἐγὼ, τοῦ ἐξαιρεῖσθαι ὑμᾶς, καὶ σώζειν ὑμᾶς ἐκ χειρὸς αὐ‐ | |
| 40 | τοῦ. Ἐπαγγέλλεται δὲ καὶ τὴν τῶν γεγενημένων αἰχμαλώτων ἀνάκλησιν. Εἰ δὲ τοῖς ἐμοῖς, φησὶν, ἀντιτείνητε λόγοις, καὶ τὴν Αἴγυπτον καταλάβοιτε, ταύτῃ διαφυγεῖν τοὺς πολεμίους πειρώμενοι, ἐκεῖ τοὺς πολεμίους οὓς δεδίττετε, πέμψω. | |
| 45 | ιϛʹ. Ἔσται γὰρ, φησὶν, ἡ ῥομφαία, ἣν ὑμεῖς φοβεῖσθε ἀπὸ προσώπου αὐτῆς, ἐκεῖ εὑρήσει | |
| ὑμᾶς ἐν γῇ Αἰγύπτου· καὶ ὁ λιμὸς δὲ πάλιν | ||
81.700 | ὃν πεφρίκατε, ἐν ἐκείνῃ ὑμῖν ἐπισκήψει τῇ γῇ· Καὶ τὰ αὐτὰ πλατύτερον εἰρηκὼς ἐπάγει καὶ ταῦτα· ιηʹ. Καθὼς ἔσταξεν ὁ θυμός μου, καὶ ἡ ὀργή | |
| 5 | μου ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Ἱερουσαλήμ· οὕτω στάξει ὁ θυμός μου ἐφ’ ὑμᾶς εἰσελθόντων ὑμῶν εἰς Αἴγυπτον· καὶ ἔσεσθε εἰς ἄβατον, καὶ ὑπο‐ χείριοι, καὶ εἰς ἀρὰν, καὶ εἰς ὀνειδισμὸν, καὶ οὐ μὴ ἴδητε ἔτι τὸν τόπον τοῦτον. Ἔδειξεν, ὡς ἐνῆν | |
| 10 | ἀνθρώποις ἰδεῖν τὸ τῆς δυνάμεως μέγεθος. Τὰ γὰρ ἐπενεχθέντα Ἰουδαίοις κακὰ σταγόνας ἐκάλεσε τοῦ θυμοῦ, τουτέστι τῆς τιμωρητικῆς ἐνεργείας. Εἶτα ὁ προφήτης, καὶ τῶν ὅρκων ἀναμιμνήσκει. κʹ. Ὑμεῖς γὰρ, ἀπεστείλατέ με πρὸς Κύριον | |
| 15 | τὸν Θεὸν ὑμῶν, λέγοντες· Πρόσευξαι περὶ ἡμῶν, καὶ πάντα ὅσα ἂν λαλήσῃ Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνάγγειλον ἡμῖν, καὶ ποιήσομεν· καὶ ἀπ‐ ήγγειλα ὑμῖν σήμερον, καὶ οὐκ ἠκούσατε τῆς φω‐ νῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ ὑμῶν, κατὰ πάντα ὅσα | |
| 20 | ἀπέστειλε πρὸς ὑμᾶς. Καὶ νῦν ἐστε γινώσκον‐ τες, ὅτι ἐν ῥομφαίᾳ, καὶ ἐν λιμῷ, καὶ ἐν θανάτῳ ἐκλείψετε ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, ἐν ᾧ ὑμεῖς βού‐ λεσθε εἰσελθόντες κατοικεῖν ἐκεῖ. Ταῦτα γὰρ, ἃ διαφυγεῖν πειρᾶσθε, εὑρήσετε ἐν Αἰγύπτῳ. | |
| 25 | ΚΕΦΑΛ. ΜΓʹ. Τούτων ἀκούσαντες οἱ τοῦ λαοῦ προστατεύοντες, θρασύτητι καὶ ἀλαζονείᾳ συνέζων, καὶ τῶν παρα‐ κλήσεων ἐπελάθοντο, καὶ τῶν ὅρκων, καὶ τῷ προ‐ φήτῃ εἰπεῖν ἐτόλμησαν, | |
| 30 | βʹ, γʹ. Ψευδῆ σὺ λαλεῖς· οὐκ ἀπέστειλέ σε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν πρὸς ἡμᾶς λέγων, Μὴ εἰσέλθητε εἰς Αἴγυπτον. Ἀλλὰ Βαροὺχ, υἱὸς Νηρίου, συμβάλλει σε πρὸς ἡμᾶς, ἵνα δῷς ἡμᾶς εἰς χεῖρας Χαλδαίων, τοῦ θανατῶσαι ἡμᾶς καὶ | |
| 35 | ἀποικίσαι ἡμᾶς εἰς Βαβυλῶνα. Ταῦτα πρὸς τὸν προφήτην εἰρηκότες, καὶ ἄντικρυς παραβεβηκότες τοὺς γεγενημένους ὅρκους, ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον ὥρμη‐ σαν σὺν παντὶ τῷ ἀθροισθέντι λαῷ· συναπήγαγον δὲ καὶ τὸν προφήτην, καὶ τὸν Βαρούχ. Ἐν τοίνυν τῇ | |
| 40 | Τάφνας (πόλις δὲ αὕτη τῆς Αἰγύπτου) προστάτ‐ τεται ὁ προφήτης λίθους λαβεῖν, καὶ τούτους πρὸ τῶν πυλῶν κατακρύψαι τῶν βασιλείων, τῶν Ἰου‐ δαίων ὁρώντων, καὶ ταῦτα προαγορεῦσαι. ιʹ, ιαʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω καὶ ἄγω Ναβου‐ | |
| 45 | χοδονόσορ βασιλέα Βαβυλῶνος, τὸν δοῦλόν μου, καὶ ἐπιθήσει τὸν θρόνον αὑτοῦ ἐπάνω τῶν λίθων τούτων, καὶ ἀρεῖ τὰ ὅπλα αὑτοῦ ἐπ’ αὐ‐ τούς. Καὶ τοὺς μὲν τῶν Αἰγυπτίων παραδώσει | |
| θανάτῳ, τοὺς δὲ ἐξανδραποδίσας μεταναστήσει· | ||
81.701 | ἐμπρήσει δὲ καὶ τοὺς τῶν εἰδώλων ναοὺς, καὶ αὐτὰ δέ γε λήψεται δορυάλωτα. Καὶ διδάσκων, ὡς οὐ πάρεργον ποιήσεται τὴν κατὰ τῆς Αἰγύπτου στρατείαν, ἀλλ’ ἐπιμελῶς αὐτὴν καταλύσει, ἀπεικά‐ | |
| 5 | ζει αὐτὸν ποιμένι τοῦ ἱματίου τοὺς φθεῖρας συλ‐ λέγοντι. Ἐπιμελῶς δὲ τοῦτο ποιοῦσιν οἱ ποιμένες πλείστης σχολῆς ἀπολαύοντες. Καὶ φθειριεῖ, φησὶ, τὴν Αἴγυπτον, ὡς φθειρίζει ποιμὴν τὸ ἱμάτιον αὑτοῦ καὶ ἐξελεύσεται ἐκεῖ‐ | |
| 10 | θεν ἐν εἰρήνῃ. (ιγʹ.) Καὶ συντρίψει τοὺς στύλους Ἡλιουπόλεως, καὶ τοὺς ἐν Ὤν. Καὶ τοὺς οἴκους τῶν θεῶν αὐτῶν κατακαύσει ἐν πυρί. Διώνυμος ἦν ἡ πόλις· καὶ γὰρ Ὢν ἐκαλεῖτο, καὶ Ἡλιούπολις. Τοῦτο ἡμᾶς καὶ ἡ Ἔξοδος ἐδίδαξεν· | |
| 15 | ἔφη γὰρ κεκτικέναι πόλεις τῷ Φαραὼ τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ, τήν τε Πειθὼ, καὶ Ῥαμεσσῆ, καὶ Ὢν, ἥ ἐστιν Ἡλιούπολις. Τὸν μέντοι Ναβουχοδονόσορ «δοῦ‐ λον ἑαυτοῦ» καλεῖ ὁ Θεὸς, οὐχὶ ὡς σχέσει ὄντα δοῦλον καὶ διαθέσει, ἀλλ’ ὡς φύσει δοῦλον· τοῦ γὰρ | |
| 20 | ποιητοῦ δοῦλον τὸ ποίημα· διδάσκει δὲ κατὰ ταὐτὸν, ὡς αὐτοῦ συγχωροῦντος ταῦτα ἐποίει. ΚΕΦΑΛ. ΜΔʹ. Τοῖς μέντοι Ἰουδαίοις καὶ ἀπείθειαν νοσοῦσι πα‐ ραίνεσιν πάλιν ὁ φιλάνθρωπος φέρει Δεσπότης, | |
| 25 | διακόνῳ χρώμενος τῷ προφήτῃ. Καὶ πρῶτον μὲν ἀναμιμνήσκει τῶν γεγενημένων ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ κα‐ κῶν, διὰ τὴν τῶν οἰκητόρων παρανομίαν, εἶτα τού‐ τοις αὐτοῖς ἐπιμέμφεται, ὡς τὰ ὅμοια τολμῶσι, καὶ τὴν θείαν ἐπισπωμένοις ὀργήν. | |
| 30 | ζʹ, ηʹ. Ἰδοὺ γὰρ, φησὶν, ὑμεῖς ποιεῖτε κακὰ μεγάλα ἐπὶ τὰς ψυχὰς ὑμῶν, ἐκκόψαι ὑμῶν ἄνδρα καὶ γυναῖκα, νήπιον καὶ θηλάζοντα, ἐκ μέσου Ἰούδα, πρὸς τὸ μὴ καταλειφθῆναι ὑμῶν μηδένα. Παραπικράναι με ἐν τοῖς ἔργοις τῶν | |
| 35 | χειρῶν ὑμῶν, θυμιᾷν θεοῖς ἑτέροις ἐν γῇ Αἰγύ‐ πτῳ οὗ εἰσήλθετε παροικεῖν ἐκεῖ, ἵνα ἐκκοπῆτε, καὶ ἵνα γένησθε εἰς κατάραν, καὶ εἰς ὀνειδι‐ σμὸν ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι τῆς γῆς. Ἀναμιμνήσκει δὲ αὐτοὺς, ὡς ἔναυλον ἔχοντας μνήμην, καὶ τῶν τολ‐ | |
| 40 | μηθέντων κακῶν ὑπό τε τῶν πατέρων αὐτῶν, καὶ τῶν βασιλέων, καὶ μέντοι καὶ τῶν δυνατῶν· καὶ τῶν διὰ ταῦτα ἐπενεχθεισῶν αὐτοῖς παντοδαπῶν συμ‐ φορῶν. Καὶ τούτοις ἐπιφέρει τὴν ἀπειλὴν, Κύριον ἑαυ‐ τὸν τῶν δυνάμεων ὀνομάζων, καὶ Θεὸν Ἰσραήλ· ἵνα | |
| 45 | καὶ τὸ μέγεθος τῆς ἐξουσίας ἀκούοντες, καὶ τὴν περὶ τοὺς προγόνους κηδεμονίαν μανθάνοντες, καὶ ἐντραπῶσι καὶ δείσωσιν. «Ἰδοὺ ἐφίστημι τὸ πρόσ‐ ωπον ἐφ’ ὑμᾶς εἰς κακά.» Ἴδιον τῶν ἀγανα‐ κτούντων βλοσυρὸν μὲν βλέπειν, ἀτενὲς δὲ ἔχειν τὸ | |
81.701(50) | ὄμμα, καὶ ἐπὶ πλεῖστον ἐπὶ τοὺς παροξύνοντας ἀποβλέπειν. Ἀπὸ τῶν ἀνθρωπίνων τοίνυν σχηματί‐ | |
| ζει τὴν ἀπειλὴν, καί φησιν· «Ἐφίστημι τὸ πρόσ‐ | ||
81.704 | ωπόν μου ἐφ’ ὑμᾶς εἰς κακὰ τοῦ ἐξολοθρεῦσαι πάντα τὸν Ἰούδαν.» Εἶτα λέγει, ὡς λιμῷ καὶ ῥομ‐ φαίᾳ παραδοθήσονται, καὶ παγγενῆ διαφθαρήσονται, καὶ γενήσονται εἰς ὅρκον, καὶ εἰς ἀπώλειαν, καὶ εἰς | |
| 5 | κατάραν, καὶ εἰς ὀνειδισμὸν, καὶ τὰ αὐτὰ πείσον‐ ται τοῖς ἐν τῇ Ἱερουσαλὴμ πολιορκηθεῖσι. «Τού‐ των μέντοι οὐδεὶς διαφεύξεται, οὐδὲ εἰς τὴν Ἰου‐ δαίαν ἐπανήξει γῆν.» Ἀλλὰ τούτων οὐδὲν τοὺς ἀθλίους, καὶ τρισαθλίους ἐξεδειμάτωσεν ἄνδρας. | |
| 10 | Ἀλλ’ ἄντικρυς ἐβόων πάντες, καὶ ἄνδρες, καὶ γυ‐ ναῖκες, διαφερόντως δὲ οἱ Βαβυλώνιοι, «ὅτι. Τῶν σῶν οὐκ ἀνεχόμεθα λόγων.» Τὸ δὲ τούτου χαλε‐ πώτερον, ὅτι καὶ θείους τούτους νομίζοντες, ἀντέλε‐ γον προφανῶς. | |
| 15 | ιϛʹ, ιζʹ. Τὸν λόγον γὰρ, φησὶν, ὃν ἐλάλησας πρὸς ἡμᾶς τῷ ὀνόματι Κυρίου, οὐκ ἀκουσόμεθά σου. Ὅτι ποιοῦντες ποιήσομεν πάντα λόγον, ὃς ἐξελεύσεται ἐκ τοῦ στόματος ἡμῶν, θυμιᾷν τῇ βασιλίσσῃ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ σπένδειν αὐτῇ σπον‐ | |
| 20 | δὰς, καθὰ ἐποιήσαμεν ἡμεῖς, καὶ πατέρες ἡμῶν καὶ οἱ βασιλεῖς ἡμῶν, καὶ οἱ ἄρχοντες ἡμῶν, ἐν πόλεσιν Ἰούδα, καὶ ἐν διόδοις Ἱερουσαλήμ. «Βασίλισσαν οὐρανοῦ» τὴν Ἀφροδίτην καλοῦσι, καὶ οἱ Ἕλληνες αὐτὴν Οὐρανίαν προσαγορεύουσι. | |
| 25 | Ταῦτα δὲ, φησὶ, ποιοῦντες, εἰς κόρον ἀπελαύσαμεν τῶν ἀγαθῶν· τὴν δὲ ταύτης θεραπείαν καταλιπόντες, καὶ πολέμῳ, καὶ λιμῷ παρεδόθημεν. Εἶτα αἱ γυναῖκες ἀναιδέστερον ἐβόων· ιθʹ. Ὅτι εἰ ἡμεῖς ἐθύομεν τῇ βασιλίσσῃ | |
| 30 | τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἐσπένδομεν αὐτῇ σπονδὰς, μὴ ἄνευ τῶν ἀνδρῶν ἡμῶν ἐποιήσαμεν αὐτῇ χαυῶνας, καὶ ἐσπείσαμεν αὐτῇ σπονδάς; Ἀσεβὲς μὲν τὸ γεγενημένον, ἀληθὲς δὲ τὸ εἰρημένον· καὶ γὰρ ἐν τοῖς πρόσθεν ἑρμηνευομένοις ὁ τῶν | |
| 35 | ὅλων Θεὸς ἔφη, «Ἢ οὐχ ὁρᾷς, τί οὗτοι ποιοῦσιν; Οἱ υἱοὶ αὐτῶν συλλέγουσι ξύλα, καὶ οἱ πατέρες αὐ‐ τῶν καίουσι πῦρ, καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν τρίβουσι στέαρ, τοῦ ποιῆσαι χαυῶνας τῇ στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ. Ὁ μέντοι προφήτης πρὸς ἅπαντας ἀπεκρίνατο, ὅτι | |
| 40 | Ταύτης ἕνεκα τῆς δεισιδαιμονίας, καὶ τῆς περὶ τὰ εἴδωλα πλάνης, τὰς παντοδαπὰς ὑμῖν ὁ Δεσπότης Θεὸς ἐπήγαγε τιμωρίας. Τῆς γὰρ τοῦ νόμου παρα‐ βάσεως οὗτοι καρποί· ὑμεῖς δὲ καὶ τούτους θεώμενοι περὶ τὴν πλάνην μεμήνατε. | |
| 45 | Ἐμμείνατε τοίνυν ταῖς ὁμολογίαις ὑμῶν, καὶ ποιοῦντες ποιήσατε τὰς εὐχὰς ὑμῶν. (κϛʹ.) Πλὴν ἀκούσατε τὸν λόγον Κυρίου· Ἰδοὺ ἐγὼ τῷ ὀνόματί μου τῷ μεγάλῳ, εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς, ἐὰν γένηται ἔτι ὄνομά μου καλούμε‐ | |
81.704(50) | νον ἐν τῷ στόματι παντὸς Ἰουδαίου λέγον‐ | |
81.705 | τος, Ζῇ Κύριος, ἐν ὅλῃ γῇ Αἰγύπτου. Πάλιν ἔδειξεν ὁ ὅρκος, ὡς οὐδὲν ὀμωμοκὼς ὑπερκείμενον ἔχει· ἀπειλεῖ δὲ τοῖς ἐν Αἰγύπτῳ διάγουσιν Ἰου‐ δαίοις πανωλεθρίαν· τοῦτο γὰρ διὰ τῶν εἰρημένων | |
| 5 | δεδήλωκε· συμφωνεῖ δὲ τὰ ἑξῆς. Ἀπειλεῖ γὰρ αὐ‐ τοῖς καὶ λιμὸν καὶ ῥομφαίαν, καὶ τοῖς ταῦτα διαφεύ‐ γουσι μετανάστασιν. «Καὶ γνώσονται πάντες οἱ κατάλοιποι Ἰουδαῖοι, οἱ παροικοῦντες ἐν γῇ Αἰ‐ γύπτῳ, τίνος λόγος ἐμμένει, ὁ ἐμὸς ἢ ὁ αὐτῶν. | |
| 10 | Δι’ αὐτῶν μαθήσονται τῶν πραγμάτων τὴν τῶν ἐμῶν λόγων ἀλήθειαν. κθʹ. Καὶ τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον, φησὶ Κύριος, ὅτι ἐπισκέψομαι ἐγὼ ἐφ’ ὑμᾶς ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ εἰς κακὰ, ὅπως γνῶτε, ὅτι στάσει στήσον‐ | |
| 15 | ται οἱ λόγοι μου ἐφ’ ὑμᾶς εἰς κακά. Ἡ τῶν πρα‐ γμάτων ἔκβασις δείξει τὴν τῶν λόγων ἀλήθειαν. Ὥσπερ γὰρ τὸν Σεδεκίαν παρέδωκα τῷ τῶν Βα‐ βυλωνίων βασιλεῖ· οὕτω τὸν Φαραὼ Οὐαφρῆ, πρὸς ὃν ὑμεῖς καταφεύγετε, παραδώσω τῷ Ναβουχοδόνο‐ | |
| 20 | σορ· Οὐαφρῆ δὲ καλεῖ τὸν Φαραὼ, διδάσκων, ὡς τοῦτο μὲν εἶχε κύριον ὄνομα, τὸ δέ γε Φαραὼ τῆς βασιλείας δηλωτικόν. Οὕτω καὶ τοὺς ἡμετέρους ὀνομά‐ ζομεν βασιλέας, Τιβέριος Καῖσαρ, καὶ Κλαύδιος Καῖ‐ σαρ· καὶ ἔστι τὸ μὲν κύριον, τὸ δὲ τῆς βασιλείας ἴδιον. | |
| 25 | ΚΕΦΑΛ. ΜΕʹ. Οὕτω ταύτην τὴν ἱστορίαν συμπεπλεγμένην συμ‐ περάνας προφητείαν, πρεσβυτέρας ἀναμιμνήσκει προῤῥήσεως, ἣν ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰωακεὶμ εἰπεῖν τῷ Βαροὺχ προσετάχθη. | |
| 30 | βʹ, εʹ. Εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Ἐπεὶ σὺ Βα‐ ροὺχ εἶπας· Οἴμοι! ὅτι προσέθηκε Κύριος πόνον ἐπὶ κόπον μου. Ἐκοιμήθην ἐν στεναγμοῖς, καὶ ἀνάπαυσιν οὐχ εὗρον. Οὕτως εἰπὲ αὐτῷ· Οὕτως εἶπε Κύριος, Ἰδοὺ ἐγὼ ᾠκοδόμησα, ἐγὼ καθ‐ | |
| 35 | ελῶ καὶ οὓς ἐφύτευσα, ἐγὼ ἐκτιλῶ· καὶ σύμ‐ πασαν τὴν γῆν ἐκείνην. Καὶ σὺ ζητεῖς σεαυτῷ μεγάλα; Μὴ ζήτει, ὅτι ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω κακὰ ἐπὶ πᾶσαν σάρκα, λέγει Κύριος· καὶ δώσω τὴν | |
| ψυχήν σου εἰς εὕρημα, ἐν παντὶ τόπῳ οὗ ἐὰν βα‐ | ||
81.708 | δίσῃ ἐκεῖ. Ψυχαγωγεῖ τὸν Βαροὺχ ὁ Δεσπότης διακονοῦντα τῷ προφήτῃ, καὶ τοὺς χρησμοὺς γρά‐ φοντα, καὶ σχετλιάζοντα, καὶ δυσχεραίνοντα· τὸν δὲ βίον τὸν ὀδύνης μεστὸν φέρειν γενναίως παρεγγυᾷ. | |
| 5 | Εἰ γὰρ ἅπαντα, φησὶ, τὸν λαὸν, ὃν ἐξήγαγον ἐξ Αἰ‐ γύπτου, ἐφύτευσα δὲ ἐν τῇ γῇ ταύτῃ, ἀνασπῶ νῦν, καὶ ἐκκόπτω, καὶ τοσαύταις παραδίδωμι τιμωρίαις, σὺ ἀλύεις, ὅτι μὴ μόνος ἐν εὐθυμίᾳ διάγεις; ἀλλ’ οὐ χρή σε τοῦτο δρᾷν· ἐγὼ δὲ ὅμως φροντιῶ σου, καὶ | |
| 10 | τούτοις ἐπάγων τὴν τιμωρίαν, σοὶ προσοίσω παρα‐ ψυχήν· καὶ ἔνθα ἂν διάγῃς, τῆς παρ’ ἐμοῦ τεύξῃ κηδεμονίας. Προσήκει τοίνυν ἡμᾶς ταῦτα μεμαθη‐ κότας, μὴ δυσχεραίνειν, ὅταν ἡμῖν προσβάλλῃ τι λυπηρὸν, ἀλλ’ αἰτεῖν μὲν παρὰ τοῦ Θεοῦ τὰ βελτίω, | |
| 15 | φέρειν δὲ τὰ παρόντα· ταύτην γὰρ ἡμῶν τὴν καρτε‐ ρίαν ὁ Δεσπότης ὁρῶν, οὐκ ἐάσει πειραθῆναι ὑπὲρ ὃ δυνάμεθα· ἀλλὰ ποιήσει σὺν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν, τοῦ δυνηθῆναι ἡμᾶς ὑπενεγκεῖν· ᾧ πρέπει δόξα καὶ μεγαλοπρέπεια, σὺν τῷ μονογενεῖ αὐτοῦ | |
| 20 | Υἱῷ, καὶ τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 22t | ΤΟΜΟΣ Θʹ. | |
| 24 | ΚΕΦΑΛ. Μϛʹ. | |
| 25 | αʹ. Ὁ λόγος ὁ γενόμενος παρὰ Κυρίου πρὸς Ἱερεμίαν τὸν προφήτην ἐπὶ πάντα τὰ ἔθνη. Πέρας ἐπιθεὶς ταῖς περὶ τοῦ λαοῦ προφητείαις, τοῖς ἄλλοις ἔθνεσι τὰ γενησόμενα προθεσπίζει, διδάσκων ὅτι πάντων ἐστὶ καὶ δημιουργὸς, καὶ Θεὸς, καὶ Δε‐ | |
| 30 | σπότης. Τὰ πρῶτα μέντοι περὶ τῆς Αἰγύπτου διέξεισι· διδάσκει δὲ καὶ τὸν τῆς προφητείας καιρόν· μετὰ γὰρ τὴν τοῦ Φαραὼ Νεχαὼ τελευτὴν ἡ πρόῤῥησις γίνεται· οὗτος δὲ παρὰ τὸν Εὐφράτην ποταμὸν τὸν Ἰωσίαν ἀνεῖλεν· ἀνῃρέθη δὲ καὶ αὐτὸς ὑπὸ τοῦ τῶν | |
| 35 | Βαβυλωνίων βασιλέως. γʹ, δʹ. Ἀναλάβετε ὅπλα, καὶ ἀσπίδας, καὶ προσαγάγετε εἰς πόλεμον. Καὶ ἐπισάξατε ἵππους, ἐπίβητε ἱππεῖς, κατάστητε ἐν ταῖς περι‐ κεφαλαίαις ὑμῶν, προβάλλετε δόρατα, καὶ ἐν‐ | |
| 40 | δύσασθε θώρακας ὑμῶν. Ἐπειδὴ τούτοις ἐθάῤ‐ ῥουν, ἱππικῇ τε ἐμπειρίᾳ, καὶ πανοπλίᾳ, τούτοις κε‐ χρῆσθαι παρακελεύεται, διδάσκων ὡς ἀνόνητα ταῦτα. | |
| Τὰ γὰρ ἑξῆς τοῦτο δηλοῖ. | ||
81.709 | εʹ. Τί ὅτι αὐτοὶ πτοοῦνται, καὶ ἀποχωροῦσιν ὀπίσω; Διότι οἱ ἰσχυροὶ αὐτῶν κοπήσονται. Φυγῇ ἔφυγον, καὶ οὐκ ἀνέστρεψαν περιεχόμε‐ νοι κυκλόθεν, λέγει Κύριος. Εἶτα προσ‐ | |
| 5 | τακτικῶς· ϛʹ. Μὴ φευγέτω ὁ κοῦφος, καὶ μὴ ἀνασωζέσθω ὁ ἰσχυρὸς ἐπὶ βοῤῥᾶν· τὰ πρὸς Εὐφράτην ἠσθέ‐ νησαν, καὶ πεπτώκασιν. Ἔπειτα τῆς προτέρας εὐπραξίας ἀναμιμνήσκει· | |
| 10 | ζʹ, ηʹ. Τίς οὗτος ὡς ποταμὸς ἀναβήσεται, καὶ ὡς ποταμοὶ κυμαίνει τὰ ὕδατα αὐτοῦ, Αἴγυ‐ πτος ὡς ποταμὸς ἀναβαίνων, καὶ ὡς ποταμὸς ἐκταράσσει τὰ ὕδατα αὑτῆς. Ἐπιδείκνυσι δὲ αὐτῆς καὶ τοὺς ἀλαζονικοὺς λόγους. «Καὶ εἶπεν, | |
| 15 | Ἀναβήσομαι, καὶ κατακαλύψω γῆν, καὶ ἀπολῶ πόλιν, καὶ τοὺς κατοικοῦντας ἐν αὐτῇ.» Καὶ διδά‐ σκων, ὡς οὐ συμβαίνει τὰ πράγματα τῇ φαντασίᾳ τῶν λογισμῶν, εἰρωνικῶς φησιν· θʹ. Ἐπίβητε ἐπὶ τοὺς ἵππους, παρασκευάσατε | |
| 20 | τὰ ἅρματα, ἐξέλθετε, οἱ μαχηταί. Λέγει δὲ τῶν Αἰγυπτίων τοὺς ἐπικούρους. «Αἰθίοπες καὶ Λίβυες καθωπλισμένοι ὅπλοις, καὶ Λυδοὶ ἀνάβητε, ἐκτινά‐ ξατε τόξον.» Εἶτα διδάσκει ὡς τοῦ Θεοῦ νεύοντος καταλύεται τῶν Αἰγυπτίων τὸ θράσος. | |
| 25 | ιʹ. Καὶ ἡ ἡμέρα ἐκείνη τῷ Κυρίῳ τῷ Θεῷ ἡμῶν ἡμέρα ἐκδικήσεως, τοῦ ἐκδικῆσαι τοὺς ἐχθροὺς αὑτοῦ· καὶ καταφάγεται ἡ μάχαιρά μου κρέατα, καὶ ἐμπλησθήσεται, καὶ μεθυσθήσεται ἀπὸ τοῦ αἵματος αὐτῶν. Δηλοῖ δὲ διὰ τούτων τῶν ἀνῃρημέ‐ | |
| 30 | νων τὸ πλῆθος. «Ὅτι θυσία τῷ Κυρίῳ Σαβαὼθ ἀπὸ γῆς βοῤῥᾶ ἐπὶ ποταμῷ Εὐφράτῃ.» Ἐπειδὴ δίκας τῆς ἀσεβείας ἔδωκαν οἱ Αἰγύπτιοι καὶ τοῦ Θεοῦ βουληθέντος ἀνῃρέθησαν, διὰ τοῦτο θυσίαν κέκληκε τὴν ἐκείνων σφαγήν. | |
| 35 | ιαʹ. Ἀνάβηθι Γαλαὰδ, καὶ λάβε ῥητίνην παρ‐ θένῳ θυγατρὶ Αἰγύπτου. Καὶ οἱ τοῦ Ἰωσὴφ ἀδελφοὶ ῥητίνην καὶ στακτὴν ἀπεκόμισαν εἰς τὴν Αἴγυπτον. Ἡ δὲ ῥητίνη δένδρων ἐστὶ δάκρυον εἰς φάρμακα ἐπιτήδειον· γεωργεῖ δὲ μάλιστα ταύτην ἡ Γαλαάδ· | |
| 40 | εἴρηκε δὲ ταῦτα κατ’ εἰρωνείαν, δεικνὺς τὸ τοῦ πά‐ θους ἀνήκεστον. Τοῦτο γὰρ δηλοῖ καὶ τὰ ἑξῆς. «Εἰς κενὸν ἐπλήθυνας ἰάματά σου· ὠφέλεια οὐκ ἔστιν ἐν σοί.» Καὶ δεικνὺς τὸ μέγεθος τῆς πληγῆς, ἐπ‐ ήγαγεν· | |
| 45 | ιβʹ. Ἤκουσαν ἔθνη φωνῆς σου, καὶ τῆς κραυ‐ γῆς σου ἐπλήσθη ἡ γῆ, ὅτι μαχητὴς πρὸς μα‐ χητὴν ἠσθένησεν· ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἔπεσαν ἀμφό‐ τεροι. Προηγόρευκε διὰ τούτων καὶ τὴν ἐσομένην | |
| τῶν νενικηκότων κατάλυσιν. Ταῦτα μενοῦν περὶ τῆς | ||
81.712 | προτέρας ἥττης προεθέσπισεν ὁ προφήτης. Ἐν δὲ τοῖς ἑξῆς προλέγει τὴν εἰς Αἴγυπτον Ναβουχοδονόσορ στρατιὰν, καὶ παρεγγυᾷ μηνυθῆναι τὴν πρόῤῥη‐ σιν τῇ Μαγδώλῳ, καὶ τῇ Μέμφει, καὶ τῇ Ταφνὰς, | |
| 5 | καὶ μέντοι καὶ πάσῃ τῇ Αἰγυπτίων βασιλείᾳ, καί φησιν· «Ἐπίστηθι, καὶ ἑτοίμασον σεαυτὴν, ὅτι κατέφαγεν ἡ μάχαιρα τὴν σμίλακά σου.» Ὁ Σύ‐ ρος τὴν σμίλακα, «τὰ ἐν κύκλῳ σου» ἡρμήνευσε· ταυτὸ δὲ τοῦτο καὶ ἡ σμίλαξ αἰνίττεται· βοτάνη γάρ | |
| 10 | ἐστι συμπλεκομένη τοῖς παραφυομένοις φυτοῖς· τρο‐ πικῶς τοίνυν τοὺς ἐπικούρους τῶν Αἰγυπτίων οὕτως ὠνόμασεν, ὧν τὴν ἧτταν καὶ τὴν φυγὴν προεθέ‐ σπισε. ιεʹ. Διότι ἔφυγεν ὁ Ἄπις, ὁ μόσχος σου ὁ | |
| 15 | ἐκλεκτὸς, καὶ οὐκ ἔμεινε. «Μόσχον ἐκλεκτὸν» τὸν Ἄπιν λέγει· βοῦς δὲ ἦν οὗτος, παρ’ αὐτῶν τρεφόμε‐ νος καὶ προσκυνούμενος· διδάσκει τοίνυν ὁ προφητι‐ κὸς λόγος τὴν αἰτίαν τῆς ἥττης· μόσχον γὰρ θεο‐ ποιοῦντες, καὶ τούτῳ θαῤῥοῦντες, ἐπικουρίας οὐκ | |
| 20 | ἔτυχον. «Ὅτι Κύριος παρέλυσεν αὐτόν.» Τουτ‐ έστι τὸν μόσχον. Παρέλυσε δὲ καὶ τὸν ἐν ἐκείνῳ ἐνεργοῦντα, καὶ τοὺς ἀνθρώπους πλανῶντα. ιϛʹ. Καὶ τὸ πλῆθός σου ἠσθένησε, καὶ ἔπεσε. Λέγει δὲ καὶ τὴν ἐπισκήψασαν αὐτοῖς δειλίαν, | |
| 25 | καὶ ὅτι ἀλλήλους προέτρεπον εἰς φυγὴν, δεδιότες τοὺς πολεμίους, καὶ τοὺς ἐκείνων ἐπικούρους. «Ἀναστῶ‐ μεν γὰρ, φησὶ, καὶ ἀποστρέψωμεν εἰς τὸν λαὸν ἡμῶν, καὶ εἰς τὴν πατρίδα ἡμῶν, ἀπὸ προσώπου μαχαίρας Ἑλληνικῆς.» Εἰκὸς μὲν καί τινας τῶν | |
| 30 | Ἑλλήνων τῷ Βαβυλωνίων βασιλεῖ συστρατεῦσαι· ἡγοῦμαι δὲ, ὅτι κατ’ αὐτὸν καὶ τῶν Μακεδόνων προλέγει τὴν δυναστείαν· ὁ γὰρ Ἀλέξανδρος τῶν Αἰγυπτίων καταλύσας τὴν βασιλείαν Μακεδόσι δου‐ λεύειν ἠνάγκασε. | |
| 35 | ιζʹ. Καλέσατε τὸ ὄνομα Φαραὼ Νεχαὼ βα‐ σιλέως Αἰγύπτου Σαὼν ἐεβεὶρ ἐμωήδ. Ταῦτα δὲ ὁ Σύρος οὕτως ἡρμήνευσε· «Καλέσατε τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ταράττων, καὶ καιροὺς παραφέρων·» πάλαι γὰρ ἰσχυρὰ ἦν τῶν Αἰγυπτίων ἡ βασιλεία, καὶ τὰ | |
| 40 | πελάζοντα διετάραττεν ἔθνη, καὶ πολλῶν εὐπραξίαν εἰς δυσπραγίαν μετέβαλε. ιηʹ. Ζῶ ἐγὼ, λέγει Κύριος ὁ Θεὸς, ὁ βασιλεὺς τῶν δυνάμεων ὄνομα αὐτῷ. Καὶ τὸ ἀΐδιον αὐτοῦ καὶ τὸ δυνατὸν, κατὰ ταυτὸν ἡμᾶς ἐδίδαξεν. «Ὅτι | |
| 45 | ὥσπερ ἐστὶ τὸ Θαβὼρ ἐν τοῖς ὄρεσι, καὶ ὡς Κάρ‐ | |
| μηλος ἐν τῇ θαλάσσῃ, οὕτως ἥξει.» Ἀντὶ τοῦ, Μὴ | ||
81.713 | ἀμφιβάλῃς· ὥσπερ γὰρ ἀναμφισβητήτως ὁμολογοῦσι πάντες, καὶ τὸ Θαβὼρ ὄρος εἶναι, καὶ τῇ θαλάσσῃ πελάζειν, καὶ τὸν Κάρμηλον· οὕτως ἡ πρόῤῥησις ἔχει τὸ ἀληθές. | |
| 5 | ιθʹ. Σκεύη ἀποικισμοῦ ποίησον σεαυτῇ, κατ‐ οικοῦσα θύγατερ Αἰγύπτου· ἀντὶ τοῦ, εὐτρε‐ πὴς εἰς αἰχμαλωσίαν γενοῦ· λέγει δὲ καὶ τῆς βασι‐ λευούσης πόλεως τὴν ἐρημίαν· ἡ γὰρ Μέμφις κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἐγεγόνει πόλις βασιλική· καὶ | |
| 10 | τοῦτο ἡμᾶς ὁ θεσπέσιος Ἡσαΐας ἐδίδαξεν. «Ἐξ‐ έλιπον γὰρ, φησὶν, οἱ ἄρχοντες Τάνεως, καὶ ὑψώ‐ θησαν οἱ ἄρχοντες Μέμφεως. κʹ. Δάμαλις καλὴ κεκαλλωπισμένη Αἴγυπτος. Τὸ ἀδάμαστον αὐτῆς, καὶ ἀπειρόζυγον, καὶ τρυφη‐ | |
| 15 | λὸν, διὰ τούτων δεδήλωκεν· καὶ τὴν πολλὴν αὐτῶν ἐλέγχων ἀσθένειαν, διδάσκει, ὡς καὶ λίαν ὀλίγων ἐπελθόντων πολεμίων οὐκ ἠδυνήθησαν ἀντισχεῖν. Τοῦτο γὰρ λέγει· «Ἀπόσπασμα ἀπὸ βοῤῥᾶ ἦλθεν ἐπ’ αὐτήν.» | |
| 20 | καʹ. Καὶ οἱ μισθωτοὶ αὐτῆς ἐν αὐτῇ, ὡς μόσχοι. σιτευτοί. Τῶν ἐπικούρων δεδήλωκε τὴν ἀσθένειαν· ὁ γὰρ σιτευτὸς μόσχος τὴν μὲν γῆν οὐκ ἐργάζεται, ὑπὸ δὲ ἄλλων ἐσθίεται· λέγει δὲ καὶ αὐτῶν τὴν φυ‐ γήν. «Ἀπεστράφησαν γὰρ, φησὶ, καὶ ἔφυγον | |
| 25 | ὁμοθυμαδόν· οὐκ ἔστησαν.» Ἐπάγει καὶ τὴν αἰτίαν· «Ὅτι ἡμέρα ἀπωλείας ἦλθεν ἐπ’ αὐτοὺς, καὶ καιρὸς ἐκδικήσεως αὐτῶν.» Ἔδει γὰρ αὐτοὺς δίκας δοῦ‐ ναι τῆς ἀσεβείας· διδάσκει μέντοι διὰ τούτων, ὡς μακροθυμίᾳ χρώμενος ὁ Δεσπότης ὕστερον ἐπάγει | |
| 30 | τὴν τιμωρίαν. κβʹ. Φωνὴ αὐτῶν ὡς ὄφεως συρίζοντος. Τῶν δυσπραγούντων ἴδιον τὸ στένειν καὶ συρίττειν, καὶ ὑπὸ τῆς ἀθυμίας θερμαινόμενον ἐκφέρειν πνεῦμα. «Ὅτι ἐν ψάμμῳ πορεύσονται.» Τὸ σαθρὸν αὐτῶν | |
| 35 | διὰ τούτων δεδήλωκε· καὶ γὰρ ὁ Κύριος τὸν ἀκούοντα τὸν λόγον αὐτοῦ, καὶ μὴ ποιοῦντα, παρέβαλεν ἀνδρὶ μωρῷ, ἐπὶ τῆς ψάμμου τὴν οἰκίαν οἰκοδομήσαντι. «Ἐν ἀξίναις ἥξουσιν ἐπ’ αὐτὴν, ὡς κόπτοντες ξύλα.» Εἶτα προστακτικῶς· | |
| 40 | κγʹ. Ἐκκόψατε τὸν δρυμὸν αὐτῆς, λέγει Κύ‐ ριος ὁ Θεὸς, ὅτι οὐ μὴ ἱλασθῇ ὁ Θεὸς, ὅτι πληθύνει ὑπὲρ ἀκρίδα. Τουτέστι, τῶν ἐνοικούν‐ των τὸ πλῆθος, «Καὶ οὐκ ἔστιν αὐτοῖς ἀριθμός.» Δρυμῷ αὐτὴν ἀπεικάζει, τοὺς πολεμίους δρυμοτόμοις, | |
| 45 | κδʹ. Κατῃσχύνθη θυγάτηρ Αἰγύπτου, παρεδόθη εἰς χεῖρας λαοῦ ἀπὸ βοῤῥᾶ, εἶπε Κύριος τῶν δυνάμεων, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ. Ταῦτα καὶ τοῖς Ἰου‐ | |
| δαίοις εἰς Αἴγυπτον κατελθοῦσι προεθέσπισεν ὁ προ‐ | ||
81.716 | φήτης, ὅτε καὶ τοὺς λίθους κατέκρυψεν ἐν τοῖς προ‐ πυλαίοις τῶν βασιλείων κεʹ. Ἰδοὺ ἐκδικῶ ἐγὼ τὸν Ἀμμῶνα υἱὸν αὐτῆς. Ἀμμῶνα καλοῦσι τὸν Δία οἱ Αἰγύπτιοι· ἀφ’ | |
| 5 | οὗ καὶ χώρα Ἀμμωνιακὴ προσηγορεύθη· τούτῳ μέ‐ γιστον κατεσκεύασαν τέμενος. Υἱὸν δὲ αὐτῆς τὸν Ἀμμῶνα ὀνομάζει, ὡς παρ’ αὐτῆς θεοποιηθέντα· χειροποίητον γὰρ τὸ ἄγαλμα. Ἀπειλεῖ τοίνυν καὶ τὸν Ἀμμὼν τὸ εἴδωλον παραδώσειν Βαβυλωνίοις, καὶ | |
| 10 | μέντοι καὶ τοὺς ἄλλους αὐτῶν θεούς· τοῦτο γὰρ λέγει· «Καὶ ἐπὶ Φαραὼ, καὶ ἐπ’ Αἴγυπτον, καὶ ἐπὶ τοὺς θεοὺς αὐτῆς, καὶ ἐπὶ τοὺς βασιλεῖς αὐτῆς· καὶ ἐπὶ Φαραὼ καὶ ἐπὶ τοὺς πεποιθότας ἐπ’ αὐτόν.» Πάντων, φησὶ, κατὰ ταυτὸν περιγενήσονται οἱ πολέμιοι, καὶ τοῦ βασιλέως, | |
| 15 | καὶ τῶν ἀρχόντων, καὶ τῶν εἰδώλων, καὶ τῶν ἐπι‐ κούρων· παραδοθεῖσα μέντοι τῷ Βαβυλωνίων βασι‐ λεῖ, τὴν προτέραν ἀνακτήσεται δυναστείαν. κϛʹ. Μετὰ ταῦτα γὰρ, φησὶν, ἠρεμήσει κατὰ τὰς ἡμέρας τὰς ἔμπροσθεν, λέγει Κύριος. Μετὰ | |
| 20 | ταῦτα καὶ τῷ Ἰσραὴλ τὰ θυμήρη προλέγει, καὶ τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπάνοδον προθεσπίζει. Προαγορεύει δὲ καὶ τῶν Βαβυλωνίων τὸν ὄλεθρον. κηʹ. Καὶ σὺ γὰρ, φησὶ, μὴ φοβοῦ, παῖς μου Ἰα‐ κὼβ, λέγει Κύριος, ὅτι μετὰ σοῦ εἰμὶ ἐγώ· ὅτι | |
| 25 | ποιήσω συντέλειαν ἐν παντὶ ἔθνει, εἰς ὃ εἰσ‐ άξω σε ἐκεῖ. Σὲ δὲ οὐ μὴ ποιήσω ἐκλιπεῖν, καὶ παιδεύσω σε εἰς κρῖμα, καὶ ἀθῶον οὐκ ἀθωώσω σε. Ἰατρικήν σοι παιδείαν ἀνάξω· τοῦτο γὰρ λέ‐ γει, «παιδεύσω σε εἰς κρῖμα, καὶ ἀδέκαστον | |
| 30 | οὐκ ἐάσω.» Τοῦτο γὰρ δηλοῖ, «Καὶ ἀθῶον οὐκ ἀθωώσω σε.» ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΜΖʹ. Ἐντεῦθεν ἐπὶ τοὺς ἀλλοφύλους μεταφέρει τὴν προ‐ φητείαν· ἀλλοφύλους δὲ καλεῖ τοὺς τὴν Ἀσκάλωνα, | |
| 35 | καὶ τὴν Γάζαν, καὶ τὴν Ἄζωτον, καὶ τὴν Γὲθ, καὶ τὴν Ἄκκαρον οἰκοῦντας. Λέγει δὲ γεγενῆσθαι τὴν πρόῤῥησιν πρὸ τοῦ πατάξαι Φαραὼ τὴν Γάζαν, καὶ ἀπεικάζει χειμάῤῥῳ πλημμυροῦντι τῶν Βαβυλω‐ νίων τὴν στρατιάν· ὑπὸ δὲ τούτου κατακλυζομένας | |
| 40 | τὰς πόλεις, καὶ διαφθειρομένους τοὺς ἐνοικοῦντας, καὶ ὀλολυγῇ χρωμένους, καὶ οὐδὲ τῶν ὅπλων καὶ τῶν ἁρμάτων τὸν κτύπον φέρειν ἀνεχομένους· διδάσκει δὲ, ὅτι καὶ τῆς φύσεως διὰ τὸ δέος ἐπελάθοντο πατέ‐ ρες, καὶ τῶν υἱῶν ἠμέλησαν. «Οὐκ ἐπέστρεψαν | |
| 45 | γὰρ, φησὶ, πατέρες ἐπὶ υἱοὺς αὑτῶν, ἀπὸ ἐκλύσεως χειρῶν αὑτῶν.» δʹ. Ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἐρχομένῃ, τοῦ ἀπολέσαι πάντας ἀλλοφύλους. Προλέγει δὲ καὶ Τυρίοις | |
| καὶ Σιδωνίοις, ὡς εἰς ἐπικουρίαν τούτων ἐληλυθόσι, | ||
81.717 | τὸν ὄλεθρον. «Ἀφανιῶ γὰρ, φησὶ, Τύρον, καὶ Σι‐ δῶνα, καὶ τοὺς καταλοίπους τῆς βοηθείας αὐτῶν· ὅτι ἐξολοθρεύσει Κύριος τοὺς ἀλλοφύλους τοὺς κατα‐ λοίπους τῶν νήσων, καὶ Καππαδοκίας.» Καὶ τοὺς | |
| 5 | ἄλλους προφήτας ἑρμηνεύσαντες, ἐδείξαμεν ὡς ἄπ‐ οικοι Κυπρίων καὶ Καππαδοκῶν ᾤκησαν πάλαι τὴν Παλαιστίνην. εʹ. Ἥκει φαλάκρωμα ἐπὶ Γάζαν. Ἀντὶ τοῦ, τῆς πάλαι περιφανείας ἀφαιρεθήσῃ· δηλοῖ δὲ πολλάκις | |
| 10 | καὶ τὸ πένθος. Ἀπόκειραι γὰρ, φησὶ, τὴν κεφα‐ λήν σου, καὶ ἀνάλαβε ἐπὶ χειλέων θρῆνον. «Ἀπεῤ‐ ῥίφη Ἀσκάλων, καὶ τὰ λοιπὰ τῶν Ἐνακίμ.» Ἀπό‐ γονοι δὲ ἐκείνου τὴν Ἀσκαλωνίαν ᾤκησαν. Ἕως πότε συστραφήσεσθε; (ϛʹ.) Ἕως τίνος | |
| 15 | κόψει ἡ μάχαιρα τοῦ Κυρίου; «Μάχαιραν Κυ‐ ρίου» τὸν Ναβουχοδονόσορ ἐκάλεσεν· αὐτοῦ γὰρ συγ‐ χωροῦντος, ἐκεῖνα εἰργάζετο, καὶ δι’ ἀλλήλων οἱ δυσ‐ σεβεῖς δίκας τῆς ἀσεβείας ἐτίννυον. «Ἀποκατάστηθι εἰς τὸν κολεόν σου· ἀνάπαυσαι, καὶ ἐπάρθητι.» | |
| 20 | Καὶ δεικνὺς τίς ὁ ἐνεργεῖν κελεύσας, ἐπήγαγε· ζʹ. Καὶ Κύριος ἐνετείλατο αὐτῇ ἐπὶ τὴν Ἀσκά‐ λωνα, καὶ ἐπὶ τὰς παραθαλασσίους, καὶ ἐπὶ τὰς καταλοίπους πορευθῆναι. Τῇ μέντοι προσωποποιΐᾳ κέχρηται, σαφέστερον διδάσκων, ὡς οὐκ ἀκυβέρνη‐ | |
| 25 | τος ἡ κτίσις, ἀλλ’ ὁ ταύτης ποιητὴς τοῖς πᾶσιν ἐφ‐ έστηκε, καὶ ποτὲ μὲν αὐτοῖς χορηγεῖ τῶν ἀγαθῶν τὴν ἀφθονίαν, ποτὲ δὲ συγχωρεῖ συμφοραῖς περιπίπτειν. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΜΗʹ. Ὁ δὲ προφήτης ἐπὶ τὴν Μωὰβ μεταφέρει τὴν | |
| 30 | πρόῤῥησιν. αʹ. Τῇ Μωὰβ οὕτως εἶπε Κύριος τῶν δυνά‐ μεων, ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Οὐαὶ ἐπὶ Νεβὼ, ὅτι ἀπ‐ ώλετο· ἑάλω. Τοῦτο εἴδωλον ἦν, καὶ μέμνηται αὐτοῦ Ἡσαΐας ὁ προφήτης· λέγει δὲ οὕτως· «Ἔπεσε | |
| 35 | Βὴλ, συνετρίβη Νεβών·» ἔστι δὲ καὶ πόλις ἐπ‐ ώνυμος τοῦ εἰδώλου. Ἐλήφθη Καριαθέμ· κατῃσχύνθη καὶ ἡτ‐ τήθη Μασιγάθ. (βʹ.) Οὐκ ἔστιν ἔτι ἰατρεία Μωὰβ, γαυρίαμα ἐν Ἐσεβών. Πόλεις ἦσαν λαμπραὶ, ἐφ’ | |
| 40 | αἷς μέγα ἐφρόνουν οἱ Μωαβῖται. «Ἐλογίσαντο ἐπ’ αὐτὴν κακά· Δεῦτε, ἐκκόψωμεν αὐτὴν ἀπὸ ἔθνους, καὶ παῦσιν παύσεται.» Εἶτα διδάσκει, ὡς οὐδὲ φεύγοντες τῆς σωτηρίας ἀπολαύσονται. «Ὄπισθέν σου βαδιεῖται μάχαιρα.» Τοῦτο δὲ τοὺς διώκοντας | |
| 45 | δηλοῖ. | |
81.720 | γʹ. Ὅτι φωνὴ κεκραγότων ἐξ Ὠρωναΐμ. Ἄλλη πόλις αὕτη. Λέγει δὲ καὶ τὴν Ζογορὰ τὴν λυπη‐ ροῦ δέξασθαι ἀγγελίαν, καὶ τὰς ἄλλας πόλεις ὀλο‐ λυγῆς ἐμπλησθήσεσθαι· παρακελεύεται αὐτοῖς καὶ | |
| 5 | φυγὴν, καὶ τοῖς ἀγρίοις ὄνοις παραπλησίως ἐν τῇ ἐρήμῳ διάγειν· καὶ διδάσκων μὴ περιβόλοις θαῤῥεῖν, ἀλλ’ ἀφθάρτῳ Ποιητῇ καὶ Δεσπότῃ, ἐπήγαγεν· ζʹ. Ἐπειδὴ ἐπεποίθεις ἐν τῷ ὀχυρώματί σου, ἥξουσί σοι θλίψεις· καὶ οὐ μόνον σὺ τοῖς πο‐ | |
| 10 | λεμίοις συλληφθήσῃ, ἀλλὰ καὶ Χαμὼς ἐξελεύ‐ σεται ἐν ἀποικίᾳ. Εἴδωλον δὲ ἦν τοῦτο τῶν Μωα‐ βιτῶν. Οἱ ἱερεῖς αὐτοῦ, καὶ οἱ ἄρχοντες αὐτοῦ ἅμα. (ηʹ.) Καὶ ἥξει ὄλεθρος ἐπὶ πᾶσαν πόλιν. Λέγει | |
| 15 | δὲ τὸν αὐλῶνα, καὶ τὴν πεδιάδα, τὸ αὐτὸ δέξεσθαι πάθος. Προλέγει καὶ τὴν παντελῆ τῶν πολεμίων ἐρημίαν. θʹ. Δότε γὰρ, φησὶ, σημεῖα τῇ Μωάβ. Ἐν ταῖς ἐρήμοις καὶ παντελῶς ἀβάτοις, σημεῖά τινα τιθέντες | |
| 20 | ἐκ λίθων, οὕτω τὴν πορείαν ποιοῦνται, καὶ εἰς ἐκεῖνα ἀφορῶντες ὁδεύουσιν ἀπλανῶς. «Ὅτι ἁφῇ ἀναφθήσεται.» Τουτέστιν, ἐμπρησθήσεται. «Καὶ αἱ πόλεις αὐτῆς εἰς ἄβατον ἔσονται.» Παρὰ τὸ μὴ εἶναι ἐνοικοῦντα ἐν αὐτῇ. Πόθεν ἔνοικος αὐτῇ; | |
| 25 | Διδάσκει δὲ διὰ τῶν ἑξῆς ὡς ὁ τῶν ὅλων Θεὸς ταῦτα κελεύει γενέσθαι. ιʹ. Ἐπικατάρατος ὁ ποιῶν τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀμελῶς, καὶ ἐπικατάρατος ὁ ἐξαίρων μάχαι‐ ραν αὐτοῦ ἀφ’ αἵματος. Εἰ δὲ τοὺς ἀμελῶς σφάτ‐ | |
| 30 | τοντας, ἔνθα κελεύει Θεὸς, ἀραῖς ὁ προφητικὸς ὑπο‐ βάλλει λόγος, ποίας ἡμεῖς τίσομεν δίκας τῆς πνευ‐ ματικῆς ἐργασίας ὀλιγωροῦντες; ιαʹ. Ἀνεπαύσατο Μωὰβ ἐκ παιδαρίου, καὶ πεποιθὼς ἦν ἐπὶ τῇ δόξῃ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἐνέχεεν | |
| 35 | ἐξ ἀγγείου εἰς ἀγγεῖον. Τουτέστιν, οὐκ ἐνήλλαξεν αὐτοῦ τὴν ἐνοίκησιν, οὐδὲ μετανάστης ἐγένετο. «Καὶ εἰς ἀποικισμὸν οὐκ ᾤχετο· διὰ τοῦτο ἔστη γεῦμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ, καὶ ἡ ὀσμὴ αὐτοῦ οὐκ ἐξέλιπεν.» Ἐπ‐ έμεινε τῇ τροπῇ, καὶ ἐπειδὴ ἀγγείου ἐμνημόνευσεν, | |
| 40 | ἀναγκαίως καὶ γεύσεως, καὶ ὀσμῆς. Διὰ τοῦτο, φησὶ, μεμένηκεν ἐν εὐπραξίᾳ, καὶ δυσκληρίας πεῖραν οὐκ ἔλαβεν. ὡς ἀεὶ τοῖς αὐτοῖς ἐνδιατρίψας χωρίοις ιβʹ. Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, φησὶ Κύριος· καὶ ἀποστελῶ αὐτῷ κλίνοντας, καὶ | |
| 45 | κλινοῦσιν αὐτὸν, καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ λεπτυ‐ νοῦσι, καὶ τὰ κέρατα αὐτοῦ συντρίψουσιν. | |
| Παραβολικῶς καὶ ταῦτα καὶ τροπικῶς τέθεικε· καὶ | ||
81.721 | γὰρ τὸ κλίνουσιν ὡς περὶ ἀγγείου εἴρηκεν, ἀντὶ τοῦ ἐκκενώσουσι· καὶ οὐκ ἀποχρήσει αὐτοῖς τὰ ἐν τοῖς ἀγγείοις λαβεῖν, ἀλλὰ καὶ ταῦτα συντρίψουσι. Καλεῖ δὲ ἀγγεῖα μὲν τὰς πόλεις, τὰ δὲ ἔνδον τῶν | |
| 5 | ἀγγείων τὸν πλοῦτον· ἀμφότερα δὲ πεποιήκασιν οἱ πολέμιοι, καὶ ἐπόρθησαν, καὶ ἐνέπρησαν. ιγʹ. Καὶ καταισχυνθήσεται Μωὰβ ἀπὸ Χα‐ μὼς, ὥσπερ κατῃσχύνθη οἶκος Ἰσραὴλ ἀπὸ Βαι‐ θὴλ, ἐλπίδος αὐτῶν. Ἐν τῇ Βαιθὴλ ὁ Ἱεροβοὰμ | |
| 10 | τὴν δάμαλιν ἔστησεν· διδάσκει τοίνυν ὁ προφητικὸς λόγος, ὅτι καθάπερ ὁ Ἰσραὴλ οὐδεμιᾶς ἐπικουρίας ἐκ τῶν εἰδώλων τετύχηκεν, οὕτως ἡ Μωὰβ οὐδὲν ἀπ‐ ώνατο τοῦ Χαμώς. Εἶτα δείκνυσιν αὐτοὺς ἐπὶ τῇ ῥώμῃ μεγαλοῤῥημονοῦντας, ὄλεθρον δὲ ὑπομένοντας, | |
| 15 | ἐπειδὴ τοῦτο προσέταξεν ὁ τῶν ὅλων Θεός. Εἰρηκὼς δὲ τὸν τῆς τιμωρίας ἐληλυθέναι καιρὸν, τοῖς γει‐ τνιῶσι παρακελεύεται διεγεῖραι αὐτὸν εἰς ἀνδρείαν, καὶ εἰς τὴν προτέραν διαναστῆσαι ῥώμην· παρ‐ εγγυᾷ δὲ αὐτοὺς εἰπεῖν· | |
| 20 | ιζʹ. Πῶς συνετρίβη βακτηρία εὐκλεὴς, ῥάβδος μεγαλώματος; Δηλοῖ δὲ ταῦτα καὶ τὴν ἰσχύν σου, καὶ τὸ ὑπὲρ τὴν ἰσχύν σου φρόνημα· ἀπαριθμεῖται δὲ καὶ τὰς πόλεις, αἳ πάλαι ἦσαν λαμπραὶ καὶ ἐπί‐ σημοι, καὶ διδάσκει τὴν τῆς εὐπραξίας μεταβολήν· | |
| 25 | δείκνυσι δὲ καὶ τὴν αἰτίαν. κϛʹ. Μεθύσατε γὰρ αὐτὸν, φησὶν, ὅτι ἐπὶ τὸν Κύ‐ ριον ἐμεγαλύνθη. Μαθόντες γὰρ Μωαβῖται τὰ Ἰου‐ δαίοις συμβάντα ἐπετώθαζον ἀσθένειαν κατηγοροῦντες τοῦ τῶν ὅλων Θεοῦ. Τοῦτο γὰρ διδάσκει καὶ τὰ ἑξῆς. | |
| 30 | «Ἐπικρούσει Μωὰβ ἐν χειρὶ αὑτοῦ.» Ἀντὶ τοῦ, χορεύων καὶ ἐπιχαίρων. «Καὶ ἔσται εἰς γέλωτα καὶ αὐτός.» Εἶτα σαφέστερον· κζʹ. Καὶ μὴν εἰς γελοιασμόν σοι ἦν Ἰσραήλ· καὶ ἐν κλοπαῖς σου εὑρέθη, ὅτι ἐπολέμεις | |
| 35 | αὐτόν; Τί σε, φησὶν, ἠδικηκότα κατεπολέμεις; Τοιχωρυχοῦντας εὗρες, ἢ λωποδυτοῦντας; «Ἐν αὐ‐ τῷ μεταναστεύσεις.» Τουτέστι διὰ τὴν εἰς αὐτὸν ἀδικίαν· λέγει δὲ αὐτῶν καὶ τὴν φυγήν. κηʹ. Κατέλιπον τὰς πόλεις, καὶ ᾤκησαν πέ‐ | |
| 40 | τρας οἱ κατοικοῦντες Μωὰβ, ἐγένοντο ὡς περι‐ στεραὶ νοσσεύουσαι ἐν πέτραις, στόματι βοθύνου. Τὰ γὰρ ἐν ταῖς ἀκρωρείαις κατέλαβον σπήλαια, τῶν πολεμίων οὐκ ἐνεγκόντες τὴν προσβολήν. Καλεῖ δὲ αὐτὸν καὶ ὑβριστὴν, καὶ ἀλαζόνα, καὶ ὑπερήφανον. | |
| 45 | «Καὶ τούτων, φησὶν, αὐτόπτης ἐγενόμην ἐγώ.» Καὶ διδάσκων, ὡς ἤλεγξε τῶν ἔργων ἡ πεῖρα τῶν λόγων τὸν ὄγκον, ἐπήγαγεν. | |
| λʹ. Οὐχὶ κατὰ τὸ ἱκανὸν αὐτοῦ οὕτως βρα‐ | ||
81.724 | χίονες αὐτοῦ; οὐχ οὕτως ἐποίησε. Πρὸ τοῦ πολέμου γὰρ ἀλαζονευόμενος, καὶ ἀπειλῶν ἀριστεύειν, ἰδὼν τοὺς πολεμίους ἀπέδρα. Τὸ δὲ, «κειράδας αὐ‐ χμοῦ,» ὁ Σύρος οὕτως ἡρμήνευσε· «Κεφαλαὶ αὐ‐ | |
| 5 | τῶν κεκαρμέναι, καὶ οἱ πώγωνες αὐτῶν ἐξυρημέ‐ νοι.» Αἰχμαλώτων δὲ τοῦτο τὸ σχῆμα· δηλοῖ δὲ καὶ ὁ προφητικὸς λόγος ἐπὶ Μωάβ· λαʹ. Ὀλολύζετε ἐπ’ ἄνδρας τείχους, κειρά‐ δας αὐχμοῦ. Τουτέστι, τοὺς πάλαι μὲν τείχεσι κε‐ | |
| 10 | χρημένους καὶ περιβόλοις, νῦν δὲ ἀποκειραμένους τὴν προτέραν εὐημερίαν, καὶ αὐχμὸν περικει‐ μένους. λβʹ. Ὡς κλαυθμὸν Ἰαζὴρ ἀποκλαύσομαί σοι. Ἱστορίας τινὸς ἀνέμνησε, δεδήλωκε δὲ τὴν τοῦ θρή‐ | |
| 15 | νου ὑπερβολήν. «Ἄμπελος Σεβαμὰ, κλήματά σου διῆλθε θάλασσαν.» Εὔοινος ἦν αὐτὴ καὶ πολύοινος. Ἀπεικάζει τοίνυν θαλάττῃ τῆς ἀμπέλου τὸ πλῆθος. Λέγει δὲ ταύτης διαχθῆναι τὴν γῆν, καὶ διαφθαρῆναι τὴν ἄμπελον. | |
| 20 | λγʹ. Οἶνος ἦν, φησὶν, ἐν ληνοῖς σου· πρωῒ οὐκ ἐπάτησαν, οὐδὲ δείλης οὐκ ἐποίησαν. Τοῦτο ὁ Σύρος οὕτως ἡρμήνευσεν· «Οὐκέτι δὲ ληνοβατοῦντες λέγοντες, Ἰὰ, ἰά.» Καὶ διαφόρως τὰ αὐτὰ εἰρηκὼς, ἡρμήνευσε τὸ «κειράδας αὐ‐ | |
| 25 | χμοῦ.» λζʹ, ληʹ. Πᾶσαν κεφαλὴν ἐν παντὶ τόπῳ ξυρή‐ σονται, καὶ πᾶς πώγων ξυρηθήσεται· καὶ πᾶσαι αἱ χεῖρες κόψονται, καὶ ἐπὶ πάσης ὀσφύος σάκ‐ κος. Καὶ ἐπὶ πάντων τῶν δωμάτων Μωὰβ, καὶ ἐν | |
| 30 | ταῖς πλατείαις αὐτῆς κοπετός. Διὰ πάντων δὲ τούτων τὸ μέγεθος διδάσκει τῆς συμφορᾶς. «Ὅτι συνέτριψα τὸν Μωὰβ, ὡς ἀγγεῖον, οὗ οὐκ ἔστιν αὐτοῦ χρεία, φησὶν ὁ Κύριος.» Ἔδειξεν αὐτοῦ τὸ παντελῶς ἄχρηστον· δείκνυσι δὲ σαφῶς καὶ τὴν | |
| 35 | τοῦ Ναβουχοδονόσορ ὀξύτητα. μʹ. Τάδε λέγει Κύριος· Ἰδοὺ ὡς ἀετὸς ὁρ‐ μήσει, καὶ ἐκπετάσει τὰς πτέρυγας αὑτοῦ ἐπὶ Μωάβ. Καὶ ὁ θεσπέσιος Ἐζεκιὴλ ἀετῷ τὸν Ναβου‐ χοδονόσορ ἀπεικάζει· βασιλικὸν γὰρ τὸ ζῶον, καὶ | |
| 40 | τῶν πτηνῶν ἁπάντων ὀξύτατόν τε καὶ δυνατώτατον. Προλέγει καὶ τοῦ Μωὰβ τὴν δειλίαν, καὶ ἀπει‐ κάζει αὐτοῦ τὴν καρδίαν γυναικὸς ὠδινούσης καρ‐ | |
| δίᾳ· διδάσκει δὲ αὐτοῦ καὶ τὴν ἀσέβειαν. | ||
81.725 | μβʹ. Ἀπολεῖται Μωὰβ ἀπὸ ὄχλου, ὅτι ἐπὶ τὸν Κύριον ἐμεγαλύνθη. Προλέγει καὶ τὰ ἐπάλληλα κακά. μγʹ, μδʹ. Φόβος καὶ βόθυνος, καὶ παγὶς ἐπὶ | |
| 5 | σὲ τὸν καθήμενον ἐν Μωὰβ, φησὶ Κύριος. Ὁ φεύγων ἀπὸ προσώπου τοῦ φόβου ἐμπεσεῖται εἰς τὸν βόθυνον, καὶ ὁ ἀναβαίνων ἐκ τοῦ βοθύνου συλληφθήσεται ἐν τῇ παγίδι. Δηλοῖ δὲ διὰ τούτων, ὡς καὶ οἱ φυγῇ χρησάμενοι ἡλώθησαν, καὶ οἷς οὐκ | |
| 10 | ἤθελον περιέπεσον. «Ὅτι ἐπάξω ταῦτα ἐπὶ Μωὰβ, ὡς ἐν ἐνιαυτῷ, ᾧ ἐπισκέψομαι αὐτὴν, φησὶ Κύριος.» Ἐνιαυτὸν τὸν καιρὸν καλεῖ· ὅταν, φησὶ, δοκιμάσω τιμωρήσασθαι αὐτοὺς, τούτοις αὐτοὺς περιβαλῶ τοῖς κακοῖς. Προθεσπίζει δὲ αὐτῶν καὶ τὸν | |
| 15 | ἐμφύλιον πόλεμον. μεʹ. Ὅτι πῦρ ἐξῆλθεν ἐξ Ἐσεβὼν, φλὸξ ἐκ πόλεως Σεὼν, καὶ κατέφαγεν ἀρχηγοὺς Μωάβ. Προλέγει δὲ αὐτοῖς καὶ θυμήρη τινά. μζʹ. Καὶ ἐπιστρέψω τὴν αἰχμαλωσίαν Μωὰβ ἐπ’ | |
| 20 | ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν, φησὶ Κύριος. Ἔδειξε καὶ διὰ τῆς τιμωρίας, καὶ διὰ τῆς φιλανθρωπίας, ὡς αὐτός ἐστι Κύριος πάντων, πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτὸν, καὶ ὅτι οὐχὶ Ἰουδαίων μόνον ἐστὶ Θεὸς, ἀλλὰ πάντων ἀνθρώπων. «Ἕως ἐνταῦθα | |
| 25 | τὸ κρῖμα Μωάβ.» Τουτέστιν, ἡ κατ’ αὐτοῦ ἐξ‐ ενεχθεῖσα ψῆφος. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΜΘʹ. Μεταβαίνει δὲ λοιπὸν ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν τῆς προφητείας ὁ λόγος, καί φησι πρὸς αὐτοὺς τῶν ὅλων | |
| 30 | ὁ Κύριος· αʹ. Μὴ υἱοὶ οὐκ εἰσὶν ἐν Ἰσραὴλ, ἢ παρα‐ ληψόμενος οὐκ ἔστιν αὐτοῖς; Διατί παρέλαβε Μελχὼμ τὴν Γαλαὰδ, καὶ ὁ λαὸς αὐτῶν ἐν πόλεσιν αὐτῆς οἰκεῖ; Τὴν Γαλααδῖτιν αἱ δέκα | |
| 35 | κατεῖχον φυλαί. Τούτων τοίνυν αἰχμαλώτων γεγενη‐ μένων, ταύτην κατέσχον οἱ Ἀμμωνῖται. Πρὸς τού‐ τους φησὶν ὁ Θεός· Τοῦ λαοῦ κατεφρονήσατε, ἢ ἐμοῦ; «Παραληψόμενον» γὰρ ἀντὶ τοῦ «τὸν ληψόμενον» καὶ ἐπικουρήσοντα, ἑαυτὸν κέκληκε. Μελχὼμ δὲ | |
| 40 | εἴδωλον ἦν τῶν υἱῶν Ἀμμών. Ἐκεῖνο, φησὶ, τὸ μὴ ὂν, ἐμοῦ τοῦ ἀεὶ ὄντος περιγενέσθαι νομίζετε; | |
| βʹ. Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, φησὶ Κύ‐ | ||
81.728 | ριος, καὶ ἀκουτιῶ ἐπὶ Ῥαββὰθ υἱῶν Ἀμμὼν θόρυβον πολέμων. Ῥαββὰθ πόλις ἦν τῆς Ἀρα‐ βίας· τὸ δὲ, «ἀκουτιῶ» ἀκουσθῆναι ποιήσω. «Καὶ ἔσται εἰς ἄβατον καὶ ἀπώλειαν· καὶ οἱ βωμοὶ | |
| 5 | αὐτῆς ἐν πυρὶ κατακαυθήσονται, καὶ παραλήψεται Ἰσραὴλ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν, φησὶ Κύριος.» Καὶ ἐπιμένει τὰ συμβησόμενα τοῖς Ἀμμωνίταις προ‐ λέγων. γʹ. Ὀλόλυξον, Ἐσεβὼν, ὅτι ὤλετο ἡ ἰσχύς | |
| 10 | σου· κεκράξατε, θυγατέρες Ῥαββάθ· περιζώ‐ σασθε σάκκους, καὶ κόπτεσθε, καὶ ἀναδρά‐ μετε διὰ τῶν τειχῶν, ὅτι Μελχὼμ εἰς ἀποικίαν βαδιεῖται, καὶ οἱ ἱερεῖς αὐτοῦ, καὶ οἱ ἄρχοντες αὐτοῦ ἅμα. Ἔδειξε καὶ τὴν τῶν εἰδώλων ἀσθένειαν· | |
| 15 | αἰχμάλωτα γὰρ καὶ αὐτὰ μετὰ τῶν προσκυνούντων ἀπῆλθον. δʹ. Τί ἀγαλλιᾶσθε ἐν τοῖς πεδίοις Ἐνακίμ; διέῤῥευσε τὰ πεδία σου, θύγατερ τῆς ἀτι‐ μίας. Ἀναίδειαν αὐτῆς κατηγορεῖ, καὶ τὸ ἐπὶ τῷ | |
| 20 | πλούτῳ θράσος. Τοῦτο γὰρ καὶ τὰ ἑξῆς διδάσκει. «Ἡ πεποιθυῖα ἐπὶ τοῖς θησαυροῖς αὑτῆς, ἡ λέ‐ γουσα, Τίς ἐπελεύσεται ἐπ’ ἐμέ;» Καὶ ἐπειδὴ τοῖς ὁρωμένοις προσεῖχε, καὶ τὸν ἀόρατον ἠγνόει Θεὸν, διδάσκει τίς ὁ κολάζων. | |
| 25 | εʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ φέρω ἐπὶ σὲ φόβον, εἶπε Κύριος τῶν δυνάμεων, ἀπὸ πάσης τῆς περιοίκου σου. Πανταχόθεν, φησὶ, δραμοῦνται οἱ μηνύοντές σοι τῶν πολεμίων τὴν στρατιάν. «Καὶ διασπαρήσεσθε ἕκα‐ στος εἰς τὸ πρόσωπον αὑτοῦ, καὶ οὐκ ἔσται ὁ συν‐ | |
| 30 | άγων μετανάστην. Οὐ γὰρ κατὰ ταὐτὸν φεύξετε, ἀλλὰ διὰ τὴν τοῦ δέους ὑπερβολὴν σκεδασθήσεσθε· προλέγει δὲ καὶ τούτοις ἐπάνοδον, ἵνα μὴ μέγα φρονῶσιν Ἰουδαῖοι, ἅτε μόνοι τῆς ἐπανόδου τετυ‐ χηκότες. Προλέγει δὲ καὶ τῇ Ἰδουμαίᾳ τὰ σκυθρωπά· | |
| 35 | καὶ ἐπειδὴ ηὔχουν ἐπὶ σοφίᾳ, ταύτης αὐτοὺς ἐστε‐ ρῆσθαί φησιν. «Οὐκ ἔστι σοφία ἐν Θαιμὰν, ἀπώ‐ λετο βουλὴ ἐκ συνετῶν.» Πόλις ἦν αὕτη, καὶ ταύτης ἐβασίλευσεν Ἐλιφάζ· Ἐλιφὰζ γὰρ ὁ Θαιμανῶν βα‐ σιλεύς. | |
| 40 | ηʹ. Ἠπατήθη ὁ τόπος αὐτοῦ· βαθύνατε ἑαυτοὺς εἰς κάθισιν, οἱ κατοικοῦντες ἐν Δαι‐ | |
| δὰν, ὅτι δύσκολα ἐποίησεν· ἤγαγον ἐπ’ αὐ‐ | ||
81.729 | τὸν ἐν χρόνῳ ᾧ ἐπεσκεψάμην αὐτόν. Καὶ ἡ Δαι‐ δὰν ἑτέρα πόλις· παρακελεύεται δὲ αὐτοῖς ὑπὸ γῆν κρυβῆναι· τοῦτο γάρ ἐστι, «βαθύνατε εἰς κάθισιν.» Καὶ διδάσκει, ὡς αὐτὸς αὐτοῖς ἐπάγει τὴν τιμωρίαν· | |
| 5 | εἰ καὶ ἐν τῷ προλαβόντι χρόνῳ, φησὶν, ἐχρησάμην μακροθυμίᾳ. θʹ. Ὅτι τρυγηταὶ ἦλθόν σοι, καὶ οὐ κατα‐ λείψουσί σοι κατάλειμμα. Τρυγητὰς τοὺς πολε‐ μίους καλεῖ, οὓς λέγει πάντα ληΐζεσθαι καὶ πορθεῖν· | |
| 10 | διδάσκει δὲ καὶ τὸν τῆς ἐφόδου καιρόν. «Ὡσεὶ κλέπται ἐν νυκτὶ ἐπιθήσουσι χεῖρα αὑτῶν.» ιʹ. Ὅτι ἐγὼ κατέσυρα τὸν Ἠσαῦ, ἀνεκάλυψα κρυπτὰ αὐτῶν· κρυβῆναι οὐ μὴ δύνωνται. Μέγιστα ὄρη καὶ ὑψηλὰ τῇ Ἰδουμαίᾳ παράκεινται· | |
| 15 | σπήλαια τοίνυν ἐν τούτοις ὀρύττοντες, εἰς ἐκεῖνα κατέφυγον δυσμενῶν ἐπιόντων· ἀλλὰ τῆς ἐλπίδος ἥμαρτον, κἀκεῖθεν αὐτοὺς παραδεδωκότος τοῦ τῶν ὅλων Θεοῦ· «Ὤλετο σπέρμα αὐτοῦ διὰ χειρὸς ἀδελφοῦ καὶ γείτονος αὐτοῦ.» Οὐκ ᾐδέσθη, φησὶ, | |
| 20 | οὔτε τὴν φύσιν οὔτε τὴν γειτνίασιν. Ἀδελφοὶ γὰρ ἦσαν Ἰακὼβ καὶ Ἠσαῦ, καὶ μέντοι καὶ ὅμοροι· οὐδεὶς γὰρ ἕτερος αὐτοὺς ἀπ’ ἀλλήλων διέστησεν. ιαʹ. Οὐκ ἔστιν ὁ ἐλεῶν ὑπολείπεσθαι ὀρφανούς σου, ἵνα σωθῶσι, καὶ ἐγὼ αὐτοὺς | |
| 25 | διασώσω. Πάντες, φησὶ, διὰ τὴν πολλήν σου πονη‐ ρίαν ἀπεχθῶς πρὸς σὲ διάκεινται· κἀγὼ ὁ δίκαιος κριτὴς ἐπίκουρός σου γένωμαι; «Καὶ αἱ χῆραί σου ἐπ’ ἐμοὶ πεποιθέτωσαν.» Καὶ τοῦτο κατ’ εἰρωνείαν τέθεικεν, ὡς δηλοῖ τὰ ἑξῆς. | |
| 30 | ιβʹ. Ὅτι τάδε λέγει Κύριος· Ἰδοὺ οἷς οὐκ ἦν νόμος πιεῖν τὸ ποτήριον, πίοντες ἔπιον, καὶ σὺ ἀθωωμένη οὐ μὴ ἀθωωθῇς. Τοὺς ἀσεβείᾳ καὶ πονηρίᾳ συζῶντας κολάζειν μοι νόμος· ἀπ‐ ήχθησαν δὲ εἰς Βαβυλῶνα καὶ προφῆται καὶ ἱερεῖς, | |
| 35 | Δανιὴλ, Ἐζεκιὴλ, καὶ ἄνδρες εὐσεβεῖς, Ἀνανίας, Ἀζαρίας, Μισαὴλ, καὶ ἄλλοι ὡς εἰκὸς πλεῖστοι, ὧν ἡ ἱστορία μέμνηται. Ἐκεῖνοι τοίνυν, φησὶν, οὐχ ὑπέκειντο διὰ τὴν ἀρετὴν τῇ τιμωρίᾳ, γεγένηνται δὲ δορυάλωτοι· καὶ σὺ διαφυγεῖν προσδοκᾷς; Ἀλλ’ | |
| 40 | οὐ τεύξῃ τῆς ἐλπίδος, «Ὅτι πίνουσα πίῃ.» ιγʹ. Ὅτι κατ’ ἐμαυτοῦ ὤμοσα, λέγει Κύριος, ὅτι εἰς ἀφανισμὸν, καὶ ὀνειδισμὸν, καὶ εἰς ἄβατον, καὶ εἰς ἐπικατάρασιν ἔσῃ. Βοσὼρ ἐν μέσῳ μέρους αὐτῆς, καὶ πᾶσαι αἱ πόλεις αὐτῆς | |
| 45 | ἔσονται ἔρημοι ἕως τοῦ αἰῶνος. Βοσὼρ οὐ ταύτην λέγει τὴν Βόστραν, ἀλλ’ ἑτέραν ἐπὶ τῇ Ἰδουμαίᾳ | |
| διακειμένην. | ||
81.732 | ιδʹ. Ἀκοὴν ἤκουσα παρὰ Κυρίου, καὶ ἀγγέλους εἰς ἔθνη ἀπέστειλε· συνάχθητε, καὶ παραγένεσθε ἐπ’ αὐτὴν, καὶ ἀνάστητε εἰς πόλεμον ἐπ’ αὐ‐ τήν. Τὸ δὲ, «ἀγγέλους εἰς τὰ ἔθνη ἀπέστειλεν,» | |
| 5 | ἀντὶ τοῦ «ἐκέλευσε» τέθεικεν· εἰκὸς δὲ καὶ τῷ θείῳ προστάγματι διακονοῦντας ἀγγέλους διεγείρειν τοὺς πολεμίους· καὶ γὰρ ὁ θεῖος λέγει Δαβίδ· «Ἐξαπέστειλεν εἰς αὐτοὺς ὀργὴν θυμοῦ αὑτοῦ· θυμὸν, καὶ ὀργὴν, καὶ θλίψιν, ἀποστολὴν δι’ ἀγγέλων | |
| 10 | πονηρῶν.» Πονηροὺς δὲ καλεῖ, οὐχ ὡς φύσει τοιού‐ τους, ἀλλ’ ὡς τιμωρίας χάριν ἐκπεμπομένους. Κακὰ γὰρ καλεῖν εἰώθαμεν καὶ τὰς ἐπαγομένας συμ‐ φοράς. Οὕτως ἄγγελος τὰ τῶν Αἰγυπτίων ἀνεῖλε πρωτότοκα· οὕτως ἕτεροι κατὰ τοῦ Ἰσραὴλ ἀπεστά‐ | |
| 15 | λησαν, ἡνίκα τὸν λαὸν ἀπηρίθμησεν ὁ Δαβίδ. Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα τοιαῦτα ἔστιν εὑρεῖν παρὰ τῇ θείᾳ Γραφῇ ιεʹ. Ἰδοὺ μικρὸν δέδωκά σε ἐν ἔθνεσιν· εὐκα‐ ταφρόνητον ἐν ἀνθρώποις. Ἄσημοι γάρ εἰσιν Ἰδου‐ | |
| 20 | μαῖοι· καὶ παντελῶς ἠγνοήθησαν, εἰ μὴ δήλους αὐ‐ τοὺς πεποίηκεν ἡ θεία Γραφή· καὶ δήλους αὐτοὺς οὐ πᾶσιν, ἀλλὰ τοῖς σπουδαίοις ποιεῖ. ιϛʹ. Ἡ παιγνία σου ἐνεχείρησέ σοι ταῦτα, καὶ ἡ ἀτιμία τῆς καρδίας σου. Εἰδωλολατρείαν, | |
| 25 | καὶ τρυφὴν, καὶ ἀκολασίαν διὰ τούτων κατηγορεῖ. «Κατέλυσεν ἐν τρυμαλιαῖς πετρῶν.» Καὶ ἤδη προ‐ ειρήκαμεν, ὁποίας εἶχον καταφυγάς. «Συνέλαβεν ἰσχὺν βουνοῦ ὑψηλοῦ.» Τὰς ἀκρωρείας λέγει· μέγι‐ σται δὲ αὗται, καὶ ὑψηλαί. «Ὅτι ἐὰν ὑψώσῃς, ὡς | |
| 30 | ἀετὸς, νοσσιάν σου· ἐκεῖθεν καθελῶ σε, λέγει Κύ‐ ριος.» ιζʹ. Καὶ ἔσται ἡ Ἰδουμαία εἰς ἄβατον. Λέγει δὲ, ὅτι καὶ οἱ διιόντες δι’ αὐτῆς θαυμάσουσι, καὶ τῷ συρίγματι δηλώσουσι τὴν τῆς ἐρημίας ὑπερβολήν· | |
| 35 | καὶ ὅτι Σοδόμοις καὶ Γομόροις, καὶ ταῖς ἄλλαις πό‐ λεσιν αἳ τοῦ πάθους ἐκοινώνησαν ταύταις, ἔρημοι παραπλησίως αἱ προῤῥηθεῖσαι γενήσονται πόλεις. Καὶ ἀψευδὴς ὁ λόγος· καὶ γὰρ ὁ Δαιδὰν, καὶ ἡ Θαι‐ μὰν, καὶ ἡ Βοσὼρ ἔρημοί εἰσι παντελῶς. Λέγει δὲ | |
| 40 | καὶ τὸν Βαβυλώνιον λέοντι παραπλησίως κατ’ αὐτῆς ὁρμήσειν, καὶ διὰ τοῦ Ἰορδάνου τὴν πορείαν ποιή‐ σεσθαι· καὶ κελεύει τοὺς λογάδας κατ’ αὐτῆς ὁπλί‐ σασθαι, καὶ ἐπάγει· ιθʹ. Ὅτι τίς ὥσπερ ἐγώ; καὶ τίς ἀντιστήσεταί | |
| 45 | μοι; τίς οὗτος ὁ ποιμὴν, ὃς στήσεται κατὰ πρόσ‐ ωπόν μου; Οὔτε γὰρ οἱ βασιλεῖς, οὔτε τὰ τούτων εἴδωλα, ἐμοῦ κελεύοντος, ἀντιστῆναι δυνήσονται. κʹ. Διὰ τοῦτο ἀκούσατε τὴν βουλὴν Κυρίου, ἢν ἐβουλεύσατο ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν, καὶ λογισμὸν | |
81.732(50) | αὐτοῦ, ὃν ἐλογίσατο ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Θαι‐ | |
81.733 | μάν. Εἶτα λέγει εὐαρίθμητα μὲν αὐτῶν ἔσεσθαι τὰ πρόβατα, ἄβατον δὲ τὴν χώραν· καὶ τοῦ θρήνου τὸν ἦχον τὴν Ἐρυθρὰν καταλήψεσθαι θάλασσαν, ἀετῷ δὲ παραπλησίως τὸν Βαβυλώνιον ἐπιστήσεσθαι, καὶ | |
| 5 | τῶν ὀχυρωμάτων κρατήσειν· τοὺς δὲ Ἰδουμαίους δει‐ λίᾳ καὶ ὀδύνῃ περιπεσεῖσθαι, ὡς γυναικὶ τικτούσῃ τὴν καρδίαν αὐτῶν παραβάλλεσθαι. Ἐνταῦθα περά‐ νας τῆς Ἰδουμαίας τὴν πρόῤῥησιν, ἐπὶ τὴν Δαμα‐ σκὸν μεταφέρει τὸν λόγον, καί φησιν· | |
| 10 | κγʹ. Κατῃσχύνθη Ἠμὰθ καὶ Ἀρφὰθ, ὅτι ἀκοὴν πονηρὰν ἤκουσαν. Ἠμὰθ, ὡς καὶ ἤδη προειρήκα‐ μεν, τὴν Ἔμεσαν λέγει· ἔστι δὲ καὶ ἄλλη Ἠμὰθ, ἡ νῦν Ἐπιφάνεια. Ἀρφὰθ δέ τινές φασι τὰς νῦν Ῥεφανέας καλουμένας. «Ἐξέστησαν ἐν θαλάσσῃ, | |
| 15 | ἐθυμώθησαν, ἀναπαύσασθαι οὐ μὴ δύνανται.» Θά‐ λασσαν ἐκάλεσε τὸ πλῆθος τῆς στρατιᾶς· ἔδειξε δὲ καὶ τὴν πρώτην τῶν Δαμασκηνῶν ὁρμήν· περὶ γὰρ αὐτῶν ἔφη, «Ἐθυμώθησαν·» ἐλέγχει δὲ τὴν μετὰ ταῦτα δειλίαν. | |
| 20 | κδʹ. Ἐξελύθη Δαμασκὸς, ἀπεστράφη εἰς φυγὴν, καὶ ἐξεῤῥίφη· τρόμος ἐπελάβετο αὐτῆς, καὶ ὠδῖνες κατέσχον αὐτὴν ὡς τικτούσης. Διδάσκει δὲ καὶ τὴν αἰτίαν τῆς συμφορᾶς. κεʹ. Πῶς οὐχὶ ἐγκατέλιπε πόλεις ἐμὰς, | |
| 25 | ἐμὴν κώμην ἠγάπησεν; Ἐμὰς, φησὶ, πόλεις καὶ κώμας λαβεῖν ἐπεχείρησε· πόλεις δὲ αὑτοῦ καὶ κώμας, τὰς τοῦ Ἰσραὴλ ὀνομάζει· ἀεὶ δὲ πρὸς ταύ‐ τας Δαμασκηνοὶ ἐναντίως διέκειντο. κϛʹ, κζʹ. Διὰ τοῦτο πεσοῦνται οἱ νεανίσκοι | |
| 30 | σου ἐν ταῖς πλατείαις σου, καὶ πάντες οἱ ἄν‐ δρες οἱ πολεμισταὶ ἐκπεσοῦνται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, φησὶ Κύριος τῶν δυνάμεων. Καὶ καύσω πῦρ ἐν τείχει Δαμασκοῦ, καὶ καταφάγεται ἄμφοδα υἱοῦ Ἄδερ. «Υἱὸς Ἄδερ» ἐστὶν ὄνομα. | |
| 35 | Βαραδὰδ γὰρ ἐκαλεῖτο τῇ Σύρων φωνῇ· βασιλεὺς δὲ ἦν οὗτος τῆς Δαμασκοῦ, καὶ ὡς ἡ προφητεία δηλοῖ, λαμ‐ προῖς αὐτὴν οἰκοδομήμασι διεκόσμησεν· οἷς τὸν ἐμ‐ πρησμὸν ἀπειλεῖ. Προλέγει δὲ ὁ προφήτης καὶ τοῖς Ἰσμαηλίταις, τοῖς νῦν καλουμένοις Σαρακηνοῖς, | |
| 40 | τὰς ἐπενεχθείσας συμφοράς. κηʹ. Τῇ Κηδὰρ, τῇ βασιλίσσῃ τῆς αὐλῆς, ἣν ἐπάταξε Ναβουχοδονόσορ βασιλεὺς Βαβυλῶνος, οὕτως εἶπε Κύριος. Κηδὰρ εἷς τῶν υἱῶν Ἰσμαὴλ, | |
| καὶ τοῦτο διδάσκει τῆς Κτίσεως τὸ βιβλίον· κατ’ | ||
81.736 | ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν, ὡς εἰκὸς, αὕτη τῶν ἄλλων ἐκράτει φυλῶν· ὅθεν αὐτὴν καὶ βασίλισσαν ὀνο‐ μάζει. Αὐλὴν δὲ καλεῖ ἅπασαν τὴν τῶν Σαρακηνῶν στάσιν· ἐπειδὴ νομάδες εἰσὶν, ἐν σκηναῖς κατοι‐ | |
| 5 | κοῦντες. Παρακελεύεται δὲ στρατεῦσαι ἐπ’ αὐτοὺς, καὶ ληΐσασθαι τὰ πρόβατα, καὶ τὰς καμήλους, ἐκ‐ πορθῆσαι δὲ καὶ τὰς σκηνάς· καὶ ὁ Κεδὲμ δὲ υἱὸς ὑπῆρχε τοῦ Ἰσμαήλ· παρακελεύεται δὲ καὶ τούτοις ὑπὸ γῆν λαθεῖν· τοῦτο γὰρ λέγει. | |
| 10 | λʹ. Βαθύνατε εἰς κάθισιν. Ὥστε φυγεῖν τῶν πολεμίων τὴν προσβολήν. λαʹ. Ἀνάστηθι, ἀνάβηθι ἐπὶ ἔθνος εὐστα‐ θοῦν, καθήμενον εἰς ἀναψυχὴν, φησὶ Κύριος. Οἷς οὐκ εἰσὶ θύραι, οὐδὲ μοχλοί· αὐτοὶ μό‐ | |
| 15 | νοι καταλύουσιν. Ῥᾳδία σοι, φησὶν, ἡ νίκη· οὐ δεῖ σοι πολιορκίας, οὐδὲ προσεδρείας, οὐδὲ χρόνου μακροῦ· εὐάλωτοί εἰσι, καὶ εὐχείρωτοι. Δείκνυσι δὲ καὶ ὡς αὐτὸς ἐπάγει τὴν τιμωρίαν. «Καὶ λικμήσω αὐτοὺς παντὶ πνεύματι κεκαρμένους τὰ πρόσωπα αὑτῶν, | |
| 20 | καὶ ἐκ παντὸς πέρατος αὐτῶν οἴσω τὴν τροπὴν αὐτῶν.» Τουτέστιν, εἰς ἕκαστον κλῖμα τραπήσονται εἰς φυγήν. Καὶ οἱ πρὸς ἀνίσχοντα ἥλιον ἱδρυμένοι, καὶ οἱ πρὸς ἑσπέραν ἐσκηνωμένοι. λγʹ. Καὶ ἔσται ἡ αὐλὴ διατριβὴ στρουθῶν, | |
| 25 | καὶ ἄβατος ἕως αἰῶνος. Οὐ μὴ καθίσει ἐκεῖ ἄνθρωπος, καὶ οὐ μὴ κατοικήσει υἱὸς γηγε‐ νοῦς. Καὶ μαρτυρεῖ τοῖς λόγοις τὰ πράγματα· καταλιπόντες γὰρ τὴν πανέρημον, τοῖς οἰκουμένοις φρουρίοις πελάζουσι. Προθεσπίζει δὲ καὶ τὰ τῇ Αἰλὰμ | |
| 30 | συμβεβηκότα· δηλοῖ δὲ καὶ τῆς προφητείας τὸν χρόνον. Εὐθὺς γὰρ βασιλεύσαντος Σεδεκίου ταύτην ἔφη γενέσθαι. λεʹ. Τάδε λέγει Κύριος τῶν δυνάμεων· Ἰδοὺ ἐγὼ συντρίβω τόξον Αἰλὰμ, ἀρχὴν δυναστείας | |
| 35 | αὐτῶν. Αἰλὰμ πόλις ἐστὶν ἐν τῷ στομίῳ τῆς Ἐρυ‐ θρᾶς κειμένη θαλάττης. Ἐμπόριον δὲ ἦν τοῦτο πά‐ λαι λαμπρὸν, καὶ νῦν οἱ πρὸς Ἰνδοὺς ἀποπλέοντες ἐκεῖθεν ἀνάγονται. λϛʹ. Καὶ ἐπάξω ἐπὶ Αἰλὰμ τέσσαρας ἀνέμους | |
| 40 | ἐκ τῶν τεσσάρων ἄκρων τοῦ οὐρανοῦ, καὶ οὐκ ἔσται ἔθνος ὃ οὐχ ἥξει ἐκεῖ. Τῆς Αἰγύπτου κρα‐ τήσας ὁ Βαβυλώνιος, ὥρμησεν ἐπανιὼν κατ’ αὐτῆς, ἔχων μὲν τὴν προτέραν στρατιὰν ἀπὸ τῶν βορειο‐ τέρων καὶ ἑῴων συνειλεγμένην μερῶν· συνῆν δὲ | |
| 45 | αὐτῷ καὶ νησιωτῶν πλῆθος, ὃ τὴν ἑσπέραν ᾤκει· καὶ προσέλαβε δὲ ἐπ’ αὐτὸν, καὶ Αἰγυπτίους, καὶ Λίβυας, καὶ Αἰθίοπας, οἳ τὸ νοτιώτερον οἰκεῖν ἔλαχον | |
| τμῆμα. Ταῦτα ὁ προφητικὸς προεθέσπισε λόγος. | ||
81.737 | λζʹ. Καὶ πτοήσω αὐτοὺς ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν αὑτῶν, τῶν ζητούντων τὴν ψυχὴν αὐτῶν· καὶ ἐπάξω ἐπ’ αὐτοὺς κατὰ τὴν ὀργὴν τοῦ θυμοῦ μου, φησὶ Κύριος, καὶ ἐπαποστελῶ ὀπίσω | |
| 5 | αὐτῶν τὴν μάχαιράν μου, ἕως οὗ ἀναλώσῃ αὐτούς. Πάλιν μάχαιραν αὑτοῦ τοὺς Βαβυλωνίους ἐκάλεσε· δι’ αὐτῶν γὰρ καὶ τούτους εἰσεπράξατο δίκας. ληʹ. Καὶ θήσω τὸν θρόνον μου ἐν Αἰλὰμ, καὶ | |
| 10 | ἀπολῶ ἐκεῖθεν βασιλέα καὶ μεγιστᾶνας, φησὶ Κύριος. Τὸ, «θήσω τὸν θρόνον μου,» ἀντὶ τοῦ, ἐκεῖ δικάσω, καὶ τὴν ψῆφον ἐξοίσω, οἷόν τισι δημίοις κε‐ χρημένος τοῖς πολεμίοις. Ἔχει δὲ καὶ νῦν ἐκεῖ τὸν θρόνον, εἰς εὐσέβειαν καὶ ταύτης μεταβληθείσης τῆς | |
| 15 | πόλεως· ὥστε καὶ κατὰ τοῦτον τὸν λόγον ἀληθὴς ἡ πρόῤῥησις. λθʹ. Καὶ ἔσται ἐπ’ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν, ἐπι‐ στρέψω τὴν αἰχμαλωσίαν Αἰλὰμ, λέγει Κύριος. Ἡγοῦμαι καὶ διὰ ταύτην, καὶ διὰ τὰς ἄλλας, αἷς | |
| 20 | τὴν ἀνάκλησιν ἐπηγγείλατο, μὴ μόνης τῆς αἰσθητῆς αἰχμαλωσίας ὑπισχνεῖσθαι τὴν ἐλευθερίαν τὸν ἀγα‐ θὸν Δεσπότην, ἀλλὰ καὶ τῆς νοητῆς· πλείονα γὰρ ποιεῖται τῶν ψυχῶν ἐπιμέλειαν· διὰ γάρ τοι τοῦτο καὶ τοῖς σώμασι τὰς παιδείας προσφέρει. Προλέγει | |
| 25 | τοίνυν τὴν τοῦ διαβόλου κατάλυσιν, καὶ ἀσεβείας τὴν παῦλαν, καὶ τὴν τῶν αἰχμαλώτων ὑπὸ τῆς ἁμαρ‐ τίας γεγενημένων ἀνθρώπων ἐλευθερίαν. Ἧς τε‐ τυχηκότες τὸν ταύτης χορηγὸν ἀνυμνήσωμεν, καὶ τὴν ἐλευθέραν ζωὴν ἀγαπήσωμεν, καὶ τὴν προτέραν | |
| 30 | βδελυξώμεθα δουλείαν· ἵνα καὶ σὺν παῤῥησίᾳ τῷ Δεσποτικῷ βήματι παραστῶμεν, χάριτι καὶ φιλ‐ ανθρωπίᾳ τοῦ δικαίου κριτοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, δόξα πρέπει καὶ μεγα‐ λοπρέπεια, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν | |
| 35 | αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 36t | ΤΟΜΟΣ Ι. | |
| 38 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Νʹ. Τὰ τοῖς ἄλλοις ἔθνεσι συμβησόμενα προθεσπίσας, | |
| 40 | τῆς Βαβυλῶνος λοιπὸν προλέγει τὸν ὄλεθρον. βʹ. Ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι, καὶ ἀκου‐ | |
| στὸν ποιήσατε, καὶ ἐπάρατε σημεῖον· ἀκου‐ | ||
81.740 | τίσατε, καὶ μὴ κρύψητε· εἴπατε, Ἑάλω Βαβυλών. Ἐπειδὴ τὰς ἄλλας βασιλείας καταλύσας τῶν Βαβυ‐ λωνίων ὁ βασιλεὺς, ὑπὸ τὴν ἑαυτοῦ τελεῖν δυνα‐ στείαν ἠνάγκασε, μηνυθῆναι κελεύει τοῖς ἔθνεσι τὴν | |
| 5 | ταύτης κατάλυσιν. «Κατῃσχύνθη Βήλ.» Εἴδωλον ἦν σφόδρα παρὰ τῶν Βαβυλωνίων τιμώμενον· καὶ τινὲς μὲν Δία τοῦτο καλοῦσι, τινὲς δὲ Κρόνον. Λέγει δὲ καταισχυνθῆναι· πρῶτον μὲν ὡς ἐπαρκέσαι τοῖς προσκυνοῦσιν οὐ δυνηθέντα, ἔπειτα ὡς τῶν τιμών‐ | |
| 10 | των παντελῶς στερηθέντα. «Ἡ ἀπτόητος, ἡ τρυ‐ φερά.» Καὶ τὸ δυνατὸν αὐτῶν δεδήλωκε, καὶ τὸ ἁβροδίαιτον. «Παρεδόθη Μαιρωδάχ.» Καὶ τὸν πρῶτον Βαβυλωνίων βασιλεύσαντα Μαιρωδὰχ ὠνό‐ μασαν. Ἐνταῦθα τοίνυν ἢ τὸν τελευταῖον λέγει, ἐφ’ | |
| 15 | οὗ γέγονεν ἡ τῆς βασιλείας κατάλυσις, ἢ τὸν πρῶτον, ὃς ἀπὸ τῆς Νινευῒ εἰς τὴν Βαβυλῶνα τὴν βασιλείαν μετέθηκε. Καὶ ἐπὶ μὲν τοῦ δευτέρου λάβοι τις ἂν, καὶ ἐπὶ τοῦ πρώτου, τὸ «παρεδόθη·» ἐπὶ δὲ τοῦ δευτέρου τὴν βασιλείαν αὐτήν· λέγει δὲ αὐτῆς καὶ | |
| 20 | τὰ εἴδωλα πάντα καταισχυνθῆναι, καὶ γενέσθαι δήλην αὐτῶν τὴν ἀσθένειαν. Ἔθνος δὲ ἀπὸ βοῤῥᾶ κατὰ τῆς Βαβυλῶνος στρατεῦσαν τοὺς Μήδους λέγει. Οὗτοι δὲ, φησὶ, καὶ τὴν γῆν αὐτῶν ἀπέφηναν ἔρημον, καὶ αὐτὴν ἐξεπόρθησαν. Κατὰ τοῦτον, φησὶ, | |
| 25 | τὸν καιρὸν ἀπολήψονται ἐλευθερίαν αἵ τε δέκα φυλαὶ, καὶ αἱ δύο· καὶ κατ’ αὐτὸ ἐπανήξουσι, καὶ φεύ‐ ξονται πρὸς Κύριον. «Διαθήκη γὰρ αἰώνιος οὐκ ἐπιλησθήσεται.» Τουτέστιν, ἡ πρὸς τοὺς πατέρας ἐπαγγελία γεγενημένη. Εἶτα ἀπεικάζει αὐτοὺς προ‐ | |
| 30 | βάτοις ἀπολωλόσι· τοῖς ποιμέσι τῆς ἀπωλείας τῶν προβάτων ἀνατίθησι τὴν αἰτίαν· ποιμένας δὲ καλεῖ οὐ μόνον τοὺς βασιλέας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἱερέας· λέγει δὲ καὶ ποῦ παρεσκεύασαν αὐτὰ πλανηθῆναι. «Ἔξωσαν αὐτοὺς ἐπὶ τὰ ὄρη· ἐπλάνησαν αὐτοὺς, ἐξ ὄρους | |
| 35 | ἐπὶ βουνὸν ᾤχοντο, ἐπελάθοντο κοίτης αὑτῶν.» Βου‐ νοὺς καὶ ὄρη τὰ τῶν εἰδώλων τεμένη καλεῖ· ἐν ἐκείνοις γὰρ προσεκύνουν τὰ εἴδωλα· κοίτην δὲ αὐ‐ τῶν τὸν θεῖον νεών· ἐκεῖθεν γὰρ εἶχον τὴν ἀπόλαυσιν τῶν ἀγαθῶν. Αὕτη, φησὶν, ἡ πλάνη τοῖς πολεμίοις | |
| 40 | αὐτοὺς παραδέδωκεν, ἀνθ’ ὧν ἥμαρτον Κυρίῳ. ζʹ. Νομὴ δικαιοσύνης τῷ συναγαγόντι τοὺς πατέρας αὐτῶν τῷ Κυρίῳ. Οὕτω καὶ ὁ μακάριος λέγει Δαβίδ· «Ἡμεῖς δὲ λαὸς αὐτοῦ, καὶ πρόβατα νομῆς αὐτοῦ.» Τοῦτο καὶ ἐνταῦθα λέγει· ὅτι νομὴ | |
| 45 | δικαιοσύνης ἦσαν τῷ Κυρίῳ, ὃς τοὺς πατέρας αὐτῶν ἐξελέξατο. ηʹ. Ἀπαλλοτριώθητε ἐκ μέσου Βαβυλῶνος, καὶ ἀπὸ γῆς Χαλδαίων ἐξέλθατε· καὶ γένεσθε ὥσπερ ἔριφοι κατὰ πρόσωπον προβάτων. Τοὺς ἐρίφους, | |
81.740(50) | τράγους ὁ Σύρος ἡρμήνευσε. Παρακελεύεται τοίνυν | |
| αὐτοῖς περιγενέσθαι τῶν Βαβυλωνίων, καὶ τὴν ἐνεγ‐ | ||
81.741 | κοῦσαν καταλαβεῖν· διὰ τοῦτο γὰρ αὐτοὺς καὶ τρά‐ γοις ἀπείκασεν· ἰσχυρότεροι γὰρ τῶν προβάτων οἱ τράγοι· οὕτω καὶ ὁ θεσπέσιος Δανιὴλ τὸν μὲν Ἀλέ‐ ξανδρον εἶδε τράγῳ ἀπεικασθέντα, τὸν δὲ Δαρεῖον | |
| 5 | κριῷ. Λέγει δὲ καὶ τὸ πλῆθος τῶν ἐπιόντων τῇ Βα‐ βυλῶνι καὶ ὅτι περιέσονται, καὶ τῶν ἠθροισμένων ἐκεῖ ἀγαθῶν ἐμπλησθήσονται. Διδάσκει δὲ καὶ τὴν αἰτίαν, ὧν ὑπομένει κακῶν. ιαʹ, ιβʹ. Ὅτι ηὐφραίνεσθε, καὶ κατεκαυχᾶσθε | |
| 10 | διαρπάζοντες τὴν κληρονομίαν μου. Καὶ διότι ἐσκιρτᾶτε, ὡς βοΐδια ἐν βοτάνῃ, καὶ ἐκερατίζετε ὡς ταῦροι. Καὶ κατῃσχύνθη ἡ μήτηρ αὐτῶν σφόδρα. Τουτέστι, ἡ Βαβυλών. Κατωρύγη ἡ τεκοῦσα ὑμᾶς μήτηρ εἰς ἀγαθά. Ἀντὶ τοῦ, | |
| 15 | φροῦδος γεγένηται· τὴν ὑπερβολὴν δὲ τῆς κατα‐ λύσεως τοῦτο δηλοῖ· τοῦτο γὰρ καὶ τὰ ἑξῆς διδάξει. Ἰδοὺ ἐσχάτη ἐθνῶν ἔρημος, καὶ ἄνυδρος. (ιγʹ.) Καὶ ἀπὸ ὀργῆς Κυρίου οὐ κατοικηθήσεται, καὶ ἔσται εἰς ἀφανισμὸν πᾶσα. Λέγει δὲ καὶ τοὺς | |
| 20 | διοδεύοντας σκυθρωπάζειν μὲν διὰ τὴν τοῦ πάθους ὑπερβολὴν, τῷ δὲ συρίγματι μηνύειν τὴν ἔκπληξιν. Κελεύει δὲ καὶ τοῖς τοξόταις ἀφειδῶς ἀφεῖναι τὰ βέλη, καὶ τῆς ἀσεβείας αὐτῆς ἀπαιτῆσαι δίκας. Τῷ Κυ‐ ρίῳ γὰρ, φησὶν, ἥμαρτε. Προλέγει δὲ καὶ τὴν τῶν | |
| 25 | Βαβυλωνίων δειλίαν, καὶ τὴν τῶν περιβόλων κατά‐ λυσιν· καὶ ἐπιλέγει τὴν αἰτίαν τῆς συμφορᾶς. Ὅτι ἐκδίκησις παρὰ τοῦ Θεοῦ ἐστιν, ἐκδική‐ σατε αὐτήν· καθὼς ἐποίησεν, οὕτως ποιήσατε αὐτῇ· (ιϛʹ.) Ἐξολοθρεύσατε σπέρματα ἐκ Βα‐ | |
| 30 | βυλῶνος, κατέχοντα δρέπανον ἐν καιρῷ θερισμοῦ. Ἀντὶ τοῦ, Μὴ μόνους τοὺς στρατευομένους, ἀλλὰ καὶ τοὺς γεωργοῦντας θανάτῳ παράδοτε. Τοῦτο γὰρ καὶ αὐτοὶ δεδράκασι τῷ Ἰσραὴλ πολεμοῦντες. «Ἀπὸ προσώπου μαχαίρας Ἑλληνικῆς ἕκαστος εἰς τὸν λαὸν | |
| 35 | αὑτοῦ ἀναστρέψουσι, καὶ ἕκαστος εἰς τὴν γῆν αὑ‐ τοῦ φεύξονται.» Πρὸ τῆς Βαβυλῶνος, Λυδοὺς ὁ Κῦρος κατεστρέψατο· ὑπέταξε δὲ καὶ Ἴωνας, καὶ Αἰολέας· ἐκ δὲ τῆς Ἑλλάδος ἀπῳκίσθησαν οὗτοι, καὶ τὴν Ἀσίαν ᾤκησαν· ἄγων τοίνυν καὶ τούτους ὁ | |
| 40 | Κῦρος ἐπεστράτευσε τῇ Βαβυλῶνι. Ὁ μέντοι προ‐ φητικὸς λόγος οὐ μάτην τῶν Ἑλλήνων ἐμνήσθη· ἀλλὰ διδάσκων, ὡς καὶ τὰ πόῤῥω που κατῳκισμένα ἔθνη θεία ψῆφος κατὰ τῶν Βαβυλωνίων συνήγαγε. ιζʹ. Πρόβατον πλανώμενον Ἰσραήλ. Ἡ περὶ τὰ | |
| 45 | εἴδωλα πλάνη τῶν κακῶν αὐτῷ γεγένηται πρόξενος. «Λέοντες ἔξωσαν αὐτόν.» Τοὺς Ἀσσυρίων βασιλέας οὕτως ὠνόμασεν. «Ὁ πρῶτος κατέφαγεν αὐτοὺς | |
| βασιλεὺς Ἀσσούρ.» Θεγλαθφαλασὰρ, καὶ Σαλμανα‐ | ||
81.744 | σὰρ, καὶ Σεναχηρείμ· καὶ οὕτως ὕστερος βασιλεὺς Βαβυλῶνος Ναβουχοδονόσορ «τὰ ὀστᾶ αὐτοῦ» κατ‐ έφαγεν. Ἀντὶ τοῦ, τῶν προπατόρων τὰ λείψανα. Οὗ δὴ χάριν, φησὶ, ποινὴν αὐτοὺς πράξομαι, καὶ | |
| 5 | ταῦτα πείσεται, ἃ πέπονθεν ἡ Νινευῒ, ἡ παλαιὰ τῶν Ἀσσυρίων μητρόπολις. Τούτους δὲ τιμωρησά‐ μενος, ἐπανάξω τὸν Ἰσραὴλ εἰς τὴν πατρῴαν γῆν· Βάσαν γὰρ, καὶ Κάρμηλον, καὶ ὄρος Ἐφραῒμ, αὐτὴν καλεῖ. Προλέγει δὲ καὶ τὴν ἐπὶ τὰ κρείττω μετα‐ | |
| 10 | βολὴν, καὶ τὴν τῆς προτέρας πλάνης ἀπαλλαγήν. Εἶτα «γῆν παραπικραινόντων» πάλιν τὴν τῶν Χαλ‐ δαίων καλεῖ· μάχαιραν δὲ τοὺς πολεμίους· καὶ κε‐ λεύει τούτοις κατ’ ἐκείνων ὁρμῆσαι, καὶ τὰ παρ’ αὐτοῦ κελευόμενα πράξαι. «Σφύραν δὲ πάσης τῆς | |
| 15 | γῆς,» τὴν τῶν Βαβυλωνίων βασιλείαν ὠνόμασεν, ὡς πᾶσι τοῖς ἔθνεσι ἐπενεγκοῦσαν πληγὴν, καὶ τὰς ἄλλας καταλύσασαν βασιλείας. Ἴδιον γάρ ἐστι σφύρας τὸ λεπτύνειν τὰ παρ’ αὐτῆς τυπτόμενα. κεʹ, κϛʹ. Ἤνοιξε Κύριος τὸν θησαυρὸν αὑτοῦ, | |
| 20 | καὶ ἐξήνεγκε τὰ σκεύη τῆς ὀργῆς αὑτοῦ· ὅτι ἔργον ἐστὶ τῷ Θεῷ, καὶ Κυρίῳ τῶν δυνάμεων, ἐν γῇ Χαλδαίων. Ὅτι ἐληλύθασιν οἱ καιροὶ αὐτῆς. Σκεύη ὀργῆς τοὺς πολεμίους καλεῖ, ὡς τῇ ὀργῇ ὑπουργοῦντας. Θησαυροὺς δὲ, τὴν τιμωρητι‐ | |
| 25 | κὴν ψῆφον, καιροὺς δὲ αὐτῆς, τὴν τιμωρίαν ἐκάλε‐ σεν. Οὐκέτι γὰρ, φησὶν, ὁ Δεσπότης μακροθυμήσει, ἀλλ’ ἀπαιτήσει δίκας τῆς ἀσεβείας. Εἶτα διδάσκων, ὡς αὐτὸς ἐπάγει τὴν τιμωρίαν, παρακελεύεται καὶ τὰς ἀποθήκας ἐρευνῆσαι, καὶ πάντα διαφθεῖραι, καὶ | |
| 30 | μηδὲ ἴχνος τῆς προτέρας εὐπραξίας καταλιπεῖν. Προλέγει δὲ καὶ τοὺς ἐκεῖθεν ἀποδιδράσκοντας, τῶν Ἰουδαίων τὸ πλῆθος, καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ καταλαμ‐ βάνοντας, καὶ μηνύοντας τὰ κατειληφότα τὴν Βαβυ‐ λῶνα κακά. Ἔπειτα παρακελευσάμενος αὐτὴν πα‐ | |
| 35 | θεῖν ἃ δέδρακεν, «Ἀνταπόδοτε γὰρ αὐτῇ, φησὶ, κατὰ τὰ ἔργα αὐτῆς,» καὶ τὴν κατ’ αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ μανίαν ἐπιδείξας, πρὸς αὐτὴν ποιεῖται τοὺς λόγους. λαʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπὶ σὲ, λέγει Κύριος τῶν δυνά‐ μεων, τὴν ὑβρίστριαν. Ἡ τεθεῖσα προσηγορία τὸν | |
| 40 | κατὰ τοῦ Θεοῦ τύφον αἰνίττεται, καὶ τὴν εἰς πάντας ἀνθρώπους παρανομίαν δηλοῖ. Ὅτι ἥκει ἡμέρα τῆς πτώσεώς σου, καὶ καιρὸς ἐκδικήσεώς σου. (λβʹ.) Καὶ ἀσθενήσει ἡ ὕβρις σου, καὶ πεσεῖται, καὶ οὐκ ἔσται ὁ ἀνιστῶν | |
| 45 | αὐτήν· καὶ ἀνάψω πῦρ ἐν τῷ δρυμῷ αὐτῆς, καὶ καταφάγεται πάντα τὰ κύκλῳ αὐτῆς. Δρυμὸν τὸ πλῆθος τῶν ἐνοικούντων· «Τὰ δὲ κύκλῳ,» τοὺς ὑπηκόους· «ἀσθένειαν δὲ ὕβρεως,» τὴν τῆς δυνα‐ στείας κατάλυσιν. Ταῦτα δὲ, φησὶ, πείσονται, ὅτι τὸν | |
81.744(50) | ἐμὸν ἐξανδραποδίσαντες λαὸν, ἀποδοῦναι τὴν ἐλευθε‐ | |
| ρίαν αὐτοῖς εἰς καιρὸν οὐκ ἠθέλησαν. Τούτου δὴ | ||
81.745 | χάριν, ἀπειλεῖ παραδώσειν τοῖς πολεμίοις, καὶ τὴν πόλιν, καὶ τοὺς ἐνοικοῦντας, καὶ τὰ τῆς ψευδολο‐ γίας μαντεῖα, καὶ τοὺς ἀριστεύειν ἐν αὐτῇ εἰω‐ θότας, καὶ τοὺς εἰς ἐπικουρίαν αὐτῶν ἀφικομένους, | |
| 5 | καὶ τοὺς ἀποκειμένους θησαυρούς. Ἀπειλεῖ δὲ καὶ τὸ ὕδωρ αὐτῆς φροῦδον ποιήσειν· ὕδωρ δὲ τροπικῶς τὸ πλῆθος καλεῖ· εἰκὸς δὲ προαγορεύειν καὶ τὰ τῷ ὕδατι συμβησόμενα. Πάλαι γὰρ αὐτὴν μέσην ἔτεμνεν ὁ Εὐφράτης, νῦν δὲ ὁ μὲν ποταμὸς ἐτέτραπτο | |
| 10 | εἰς ἑτέραν ὁδὸν, σμικροτάτη δὲ διώρυξ διὰ τῶν ἐρει‐ πίων ὁδεύει. Νήσους δὲ καλεῖ τὰς τῆς πόλεως οἰκίας, ὡς κύκλῳ τοὺς περιβόλους ὕδατος περικλύζοντος, καὶ πάλιν ἐν μέσῳ τῆς πόλεως ἐχούσας τὸν ποταμόν. Ἰνδάλματα δὲ τὰς τῶν δαιμόνων φαντασίας κα‐ | |
| 15 | λεῖ· θυγατέρας δὲ Σειρήνων ὁ Σύρος τοὺς στρουθο‐ καμήλους ἡρμήνευσε· καὶ δαίμονας δὲ ἔθος οὕτω καλεῖν τῇ θείᾳ Γραφῇ, διὰ τὸ καταθέλγειν καὶ ἐξ‐ απατᾷν τοὺς ἀνθρώπους· καὶ οὗτοι μέντοι κἀκεῖνοι τῆς ἐρημίας σημαντικοί. «Καὶ οὐκ οἰκοδομηθήσε‐ | |
| 20 | ται ἔτι εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ οὐ κατοικηθήσεται ἔτι εἰς γενεὰς καὶ γενεάς.» Καὶ τετύχηκεν ἀμφό‐ τερα πέρατος· οὔτε γὰρ ᾠκοδομήθη, ἀλλ’ ἐστέρηται τῶν περιβόλων μέχρι καὶ τήμερον, καὶ ἐπὶ πλεῖστον ἀοίκητος ἔμεινε· τοῦτο γὰρ εἶπεν «εἰς γενεὰς καὶ | |
| 25 | γενεάς.» Καὶ νῦν δὲ ὀλίγοι τὴν γῆν ταύτην οἰκοῦ‐ σιν Ἰουδαῖοι. Ἀπεικάζει δὲ αὐτὴν Σοδόμοις καὶ Γο‐ μόῤῥοις, καὶ διὰ τὴν προτέραν ἀσέβειαν, καὶ διὰ τὴν ἐπενεχθεῖσαν ὕστερον ζημίαν. Ὑποδείκνυσι δὲ καὶ τῶν πολεμίων τὴν πανοπλίαν, καὶ ἐοικέναι φησὶ | |
| 30 | θαλάσσῃ κυμαινούσῃ· καὶ πυρὶ παραβάλλει προθυ‐ μίαν. Τῶν δὲ Βαβυλωνίων ὑπὸ δειλίας λέγει παρα‐ λυθῆναι τὰς χεῖρας, καὶ τὴν ὀδύνην αὐτῶν ὠδῖσι γυναικὸς ἀπεικάζει. Διδάσκει δὲ καὶ ὡς αὐτὸς στρατ‐ ηγεῖ τῶν Μήδων. «Ὅτι τίς ὥσπερ ἐγώ· καὶ τίς | |
| 35 | ἀντιστήσεταί μοι; καὶ τίς οὗτος ποιμὴν, ὃς στήσε‐ ται κατὰ πρόσωπόν μου;» Ἐπειδὴ ποιμὴν τοῦ Ἰσραὴλ ὠνομάζετο, ἐνόμισαν δὲ τῆς Βαβυλῶνος οἱ βασιλεῖς αὐτοῦ περιγενήσεσθαι τοῦ τῶν ὅλων Θεοῦ, διδάσκει, ὡς αὐτὸς αὐτοῖς ἐπάγει τὴν τιμω‐ | |
| 40 | ρίαν, ἀσύγκριτον ἔχων τὴν δύναμιν. Εἶτα παρακε‐ λεύεται καὶ αὐτὰ διαφθεῖραι τὰ ἀρνία τῶν προβά‐ των, καὶ τὴν νομὴν ἀφανίσαι· καλεῖ δὲ ἀρνία τὰ βρέφη, νομὴν δὲ τὴν πόλιν, καὶ τὴν ὑποκειμένην γῆν. Περὶ μέντοι τῶν παιδίων καὶ ὁ μακάριος προ‐ | |
| 45 | θεσπίζει Δαβίδ· «Μακάριος γὰρ, φησὶν, ὃς κρατή‐ σει τὰ νήπιά σου, καὶ ἐδαφιεῖ αὐτὰ πρὸς τὴν πέτραν. μϛʹ. Διότι ἀπὸ φωνῆς ἁλώσεως Βαβυλῶνος σει‐ σθήσεται ἡ γῆ, καὶ κραυγὴ αὐτῆς ἐν ἔθνεσιν ἀκουσθήσεται. Ἐπειδὴ γὰρ ἐπίσημος ἦν ἡ πόλις, | |
81.745(50) | πάντοσε διέδραμε καὶ τοῦ πάθους ἡ φήμη. | |
81.748 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΝΑʹ Εἶτα διαφόροις ὀνόμασι τοὺς πολεμίους καλεῖ· καὶ πρῶτον μὲν ἄνεμον καύσωνα· διαφθείρειν γὰρ οὗτος πέφυκε τὰ φυτά. Εἶτα ὑβριστάς· διὰ τούτου | |
| 5 | δὲ δηλοῖ τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον. Πείσῃ γὰρ, φησὶν, ὃ πεποίηκας. Τούτοις ἐντειλάμενος ἀφειδῶς κατὰ πάντων χρήσασθαι τῷ θυμῷ, ἐπήγαγε· εʹ· Διότι οὐκ ἐχήρευσεν Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδας ἀπὸ τοῦ Θεοῦ αὑτῶν, ἀπὸ Κυρίου παντοκράτορος, | |
| 10 | ὅτι ἡ γῆ αὐτῶν ἐπλήσθη ἀνομίᾳ, ἀπὸ τῶν ἁγίων Ἰσραήλ. Διὰ τὴν δεισιδαιμονίαν αὐτῶν, καὶ τὴν παρανομίαν περιεῖδον αὐτούς· οὐ γὰρ δὴ παντε‐ λῶς αὐτοὺς τῆς ἐμῆς κηδεμονίας ἐγύμνωσα. ζʹ, ηʹ. Ποτήριον χρυσοῦν Βαβυλὼν ἐν χειρὶ | |
| 15 | Κυρίου, μεθύσκον πᾶσαν τὴν γῆν ἀπὸ τοῦ οἴνου αὑτῆς· ἔπιεν ἔθνη τοῦτο, ἐσαλεύθη ἔθνη. Καὶ ἄφνω ἔπεσε Βαβυλὼν, καὶ συνετρί‐ βη. Καὶ τὸ ἐνύπνιον ἑρμηνεύων ὁ μακάριος Δανιὴλ, τὴν κεφαλὴν τὴν χρυσῆν αὐτὸν εἶπε τὸν Βαβυλώ‐ | |
| 20 | νιον· καὶ ἐνταῦθα τὴν δι’ αὐτοῦ τιμωρίαν, τοῖς ἄλ‐ λοις ἐπενεχθεῖσαν ἔθνεσι, ποτήριον χρυσοῦν προσ‐ ηγόρευσε. Λέγει τοίνυν, ὅτι καὶ τοῖς ἄλλοις ἔθνεσι τὴν τιμωρίαν ἐπήνεγκε, καὶ ἐξαίφνης αὐτὴ παρὰ πᾶσαν ἐλπίδα ἑάλω, καὶ ἀνάστατος γέγονεν. Εἶτα τοῖς εἰς | |
| 25 | ἐπικουρίαν ἐληλυθόσιν ἔθνεσι λέγει, «Θρηνεῖτε αὐτήν· λάβετε ῥητίνην τῇ διαφθορᾷ αὐτῆς, εἰ πως ἰαθήσεται.» Ἀντὶ τοῦ, προσενέγκατε αὐτῇ τῆς βοηθείας τὰ φάρμακα· κέχρηται δὲ καὶ ἠθοποιίᾳ ὁ προφήτης, καὶ τὴν παρ’ ἐκείνων ἀπόκρισιν τίθη‐ | |
| 30 | σιν. θʹ, ιʹ. Ἰατρεύσαμεν αὐτὴν, καὶ οὐκ ἰάθη· ἐγκαταλίπωμεν αὐτὴν, καὶ ἀπέλθωμεν ἕκαστος εἰς τὴν γῆν αὑτοῦ· ὅτι ἤγγικεν εἰς οὐρανὸν τὸ κρῖμα αὐτῆς, καὶ ἐπήρθη ἕως τῶν ἄστρων. | |
| 35 | Εἰσήνεγκε Κύριος τὸ κρίμα αὐτοῦ. Τοῦτον τοῦ Βαβυλωνίου τὸν τῦφον καὶ ὁ μακάριος προεθέ‐ σπισεν Ἡσαΐας· «Εἶπε γὰρ, φησὶν, Ἐπάνω τῶν ἄστρων θήσω τὸν θρόνον μου.» Διδάσκει δὲ σαφέ‐ στερον τὸν ὑπουργοῦντα, καὶ τὸν κελεύοντα. | |
| 40 | ιαʹ, ιβʹ. Ἤγειρε Κύριος τὸ πνεῦμα βασιλέως Μήδων· ὅτι ἐπὶ Βαβυλῶνα ἡ ὀργὴ αὐτοῦ, τοῦ ἐξολοθρεῦσαι αὐτήν· ὅτι ἐκδίκησις Κυρίου ἐστὶν, ἐκδίκησις ναοῦ αὑτοῦ, ἐπὶ τειχῶν Βαβυ‐ λῶνος. Ἃ τετόλμηκε κατὰ τοῦ ναοῦ, τοῖς τῆς Βαβυ‐ | |
| 45 | λῶνος περιβόλοις ἐπάξω. Εἶτα εἰρωνικῶς τοῖς Βαβυ‐ λωνίοις παρακελεύεται, καὶ φύλακας ἐπιστῆσαι τοῖς τείχεσι, καὶ τούτους διεγεῖραι, καὶ εὐτρεπίσαι τὰ ὅπλα· καὶ διδάσκων, ὡς οὐδὲν αὐτοῖς ὄφελος ἐντεῦ‐ | |
| θεν γενήσεται, ἐπήγαγε· «Καὶ ποιήσει Κύριος ὅσα | ||
81.749 | ἐλάλησεν ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Βαβυλῶνα.» Προ‐ ηγόρευσε γὰρ διὰ τῶν προφητῶν τὴν ταύτης κατάλυ‐ σιν. «Κατὰ δὲ τοῦ βραχίονος» τὸν Θεὸν ὀμωμο‐ κέναι λέγει, ἀντὶ τοῦ, κατὰ τῆς ἑαυτοῦ δυνάμεως· | |
| 5 | τοῦτο γὰρ ἐπήγαγεν· ιεʹ, ιϛʹ. Ποιῶν γῆν ἐν τῇ ἰσχύϊ αὑτοῦ· ἑτοιμά‐ ζων τὴν οἰκουμένην ἐν τῇ σοφίᾳ αὑτοῦ· ἐν τῇ συνέσει αὑτοῦ ἐξέτεινε τὸν οὐρανόν. Εἰς φωνὴν ἤχους αὐτοῦ ἔθετο πλῆθος ὕδατος ἐν οὐρανῷ, | |
| 10 | καὶ ἀνήγαγε νεφέλας ἐξ ἐσχάτου τῆς γῆς· ἀστραπὰς εἰς ὑετὸν ἐποίησεν· ἐξήγαγε φῶς ἐκ θησαυρῶν αὑτοῦ. Καὶ τὰ τῆς δημιουργίας τέ‐ θεικεν, καὶ τὰ τῆς προμηθείας· οὐ γὰρ μόνον πε‐ ποίηκε τὰ σύμπαντα, ἀλλὰ καὶ διατελεῖ κυβερνῶν. Τὸ | |
| 15 | «εἰς φωνὴν ἤχους αὐτοῦ ἔθετο πλῆθος ὕδατος ἐν οὐρα‐ νῷ,» διδάσκει τὸν διὰ τῶν νεφελῶν τῆς βροντῆς ἐπιτελούμενον κτύπον. Παρατίθησι δὲ τῇ θεολογίᾳ τὴν τῶν δαιμόνων ἀσθένειαν· καὶ δείκνυσιν αὐτὰ τῆς τῶν χρυσοχόων δεόμενα τέχνης, καὶ ὅτι ὑπ’ ἄλλων γινό‐ | |
| 20 | μενα, οὐδὲ τοῖς ἀλόγοις ζώοις ἀναπνεῖν ὁμοίως ἰσχύει. Προλέγει δὲ αὐτῶν καὶ τὴν παῦλαν. Ἐν καιρῷ γὰρ, φησὶν, ἐπισκοπῆς ἀπολοῦν‐ ται. (ιθʹ.) Οὐ τοιαύτη ἡ μερὶς τῷ Ἰακὼβ, ὅτι ὁ πλάσας τὰ πάντα αὐτός ἐστι μερὶς αὐτοῦ | |
| 25 | καὶ Ἰσραὴλ ῥάβδος κληρονομίας αὐτοῦ· Κύ‐ ριος τῶν δυνάμεων ὄνομα αὐτῷ. Τῆς Βαβυλῶ‐ νος ἐκεῖνοι θεοὶ, τοῦ δὲ Ἰσραὴλ ὁ τῶν ἁπάντων ποιη‐ τής. Εἰκότως τοίνυν οἱ μὲν καταλύονται, οἱ δὲ ἐπανέρχονται. | |
| 30 | κʹ. Διασκορπίζεις σύ μοι σκεύη πολέμου, καὶ διασκορπιῶ ἔθνη ἐν σοί. Τοῦτο ὁ Σύρος ἡρμή‐ νευσεν, «Ἑτοίμασόν μοι σκεύη πολέμου.» Κατὰ μέντοι τὴν ἑλληνικὴν ἑρμηνείαν, οὕτω νοητέον· Ἐπειδὴ τοῖς ὅπλοις σου κατὰ τοῦ ἐμοῦ ἐχρήσω λαοῦ, | |
| 35 | καὶ βέλη καὶ δόρατα κατὰ τούτων ἠκόντισας, κἀγὼ διασκορπιῶ ἔθνη ἐν σοί. Τοῦτο γὰρ λέγει· Σκορπί‐ σας σκεδάσω κἀγὼ τὰ εἰς ἐπικουρίαν σου ἐληλυ‐ θότα ἔθνη, καὶ τοὺς ἵππους, καὶ τοὺς τούτων ἀναβά‐ τας, καὶ πᾶσαν ἡλικίαν, καὶ γένος ἑκάτερον, καὶ | |
| 40 | ἄρχοντας, καὶ ἀρχομένους, καὶ ποιμαίνοντας, καὶ γεωργοῦντας. Καὶ ταῦτα πείσεσθε, ὑπὲρ ὧν κατὰ τῆς Σιὼν ἐτολμήσατε. κεʹ. Ἰδοὺ ἐγὼ πρὸς σὲ, τὸ ὄρος τὸ διεφθαρμέ‐ νον, λέγει Κύριος, τὸ διαφθεῖρον πᾶσαν τὴν | |
| 45 | γῆν. Ὄρος αὐτὴν καλεῖ διὰ τὸ περιφανὲς τῆς δυνα‐ στείας, διεφθαρμένον δὲ διὰ τὸ δυσσεβὲς καὶ παρά‐ νομον. «Καὶ ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ σὲ, καὶ | |
| κατακυλιῶ σε ἀπὸ τῶν πετρῶν.» Τουτέστι, | ||
81.752 | ταπεινήν σε δείξω. «Καὶ δώσω σε εἰς ὄρος ἐμπεπυρισμένον,» ἀντὶ τοῦ, ἄχρηστον παντελῶς· καὶ τοῦτο δηλοῖ τὰ ἑξῆς. κϛʹ. Καὶ οὐ μὴ λάβωσιν ἀπὸ σοῦ λίθον εἰς | |
| 5 | γωνίαν, καὶ λίθον εἰς θεμέλιον, ὅτι εἰς ἀφανισμὸν ἔσῃ εἰς τὸν αἰῶνα, λέγει Κύριος. Οὔτε βασιλέα, οὔτε ἄρχοντα ἐκ τῶν νέων οἰκητόρων ἐχειροτόνη‐ σαν· οἱ μὲν γὰρ θεμέλιοι τὴν οἰκοδομὴν φέ‐ ρουσιν, αἱ δὲ γωνίαι συνάπτουσιν. | |
| 10 | κζʹ. Ἄρατε σημεῖον ἐπὶ τῆς γῆς, σαλπίσατε σάλπιγγι ἐν ἔθνεσιν· ἁγιάσατε ἐπ’ αὐτὴν ἔθνη. Ἀντὶ τοῦ ἀφορίσατε. Παραγγείλατε ἐπ’ αὐτὴν βα‐ σιλείαις Ἀραρὰτ παρ’ ἐμοῦ, καὶ τοῖς Ἀσχα‐ ναζαίοις. Ἀραρὰτ τὴν Ἀρμενίαν καλεῖ· Ἀσχανα‐ | |
| 15 | ζαῖοι δὲ, ἔθνος ἕτερον ἐκείνοις πελάζον. Τούτους δὲ πάντας ὁ Περσῶν καὶ Μήδων συνήγαγε βασιλεύς· τοῦτο γὰρ ἐπάγει· κηʹ. Ἁγιάσατε ἐπ’ αὐτὴν ἔθνη· τὸν βασιλέα τῶν Μήδων, καὶ ἡγουμένους αὐτοῦ, καὶ πάντας | |
| 20 | τοὺς στρατηγοὺς αὐτοῦ. Λέγει δὲ καὶ τὴν γῆν σει‐ σθῆναι. κθʹ. Διότι ἐξανέστη ἐπὶ Βαβυλῶνα λογισμὸς Κυρίου, τοῦ θεῖναι τὴν γῆν Βαβυλῶνος εἰς ἀφα‐ νισμὸν, τοῦ μὴ κατοικεῖσθαι αὐτήν. Προλέγει | |
| 25 | καὶ τὴν πολιορκίαν, καὶ τὴν ἀσθένειαν τῶν ἔνδοθεν πολεμούντων, καὶ τὸν τῆς πόλεως ἐμπρησμὸν, καὶ τοὺς τῷ βασιλεῖ τὴν ταύτης μηνύοντας ἅλωσιν. Ἀπεικάζει καὶ ἅλῳ λεπτυνθείσῃ, καὶ ἀμητῷ ὡρίμῳ, τῶν οἰκιῶν τὴν κατάλυσιν. Τίθησι καὶ τῆς Ἱερουσα‐ | |
| 30 | λὴμ τὰ ῥήματα, ἃ περὶ τοῦ Βαβυλωνίων ἔλεγε βα‐ σιλέως. λδʹ. Ἐμερίσατό με, κατέφαγέ με, κατ‐ έλαβέ με ὡς σκότος λεπτὸν, Ναβουχοδονόσορ βασιλεὺς Βαβυλῶνος. Ὁ λεπτότατος ἀὴρ μᾶλ‐ | |
| 35 | λον τῶν ἡμετέρων καθικνεῖται σωμάτων. Λέγει τοί‐ νυν, ὅτι Τὸ σκότος τῆς συμφορᾶς καὶ αὐτά μου τῆς ψυχῆς ἐπλήρωσε τὰ μέλη. «Κατέστησέ με ὡς σκεῦος κενὸν, καὶ κατέπιέ με ὡς δράκων· ἐν‐ έπλησε τὴν κοιλίαν αὑτοῦ ἀπὸ τῆς τρυφῆς μου.» | |
| 40 | Πάντων, φησὶν, ἐγύμνωσέ με τῶν ἀγαθῶν, καὶ δρά‐ κοντα ἐμιμήσατο στρουθῶν νεοττοὺς καταπιόντα, πάντα μου τὸν πλοῦτον λαβὼν, καὶ τῆς εὐπραξίας γυμνώσας. Διδάσκει δὲ, ὡς αἱ παρανομίαι αὐτῆς καὶ αὐτὴν ἀσθενῆ, κἀκεῖνον ἀπέφηναν ἰσχυρόν. | |
| 45 | λεʹ. Ἔξωσάν με οἱ μόχθοι μου, καὶ αἱ ταλαιπω‐ ρίαι μου εἰς Βαβυλῶνα, ἐρεῖ κατοικοῦσα Σιών· καὶ τὸ αἷμά μου, ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Χαλδαίαν, ἐρεῖ Ἱερουσαλήμ. Ἐκδικηθήσεται, φησὶ, τὸ αἷμά | |
| μου παρ’ αὐτῶν, καὶ δίκας τίσουσιν ὧν παρηνόμησαν | ||
81.753 | εἰς ἐμέ. Οὕτω τὰ περὶ τῆς Ἱερουσαλὴμ ὁ προφήτης δείκνυσι, καὶ τὴν παρὰ τοῦ Θεοῦ ἐξενεχθεῖσαν δι‐ καίαν ψῆφον. λϛʹ. Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ κρινῶ | |
| 5 | τὸν ἀντίδικόν σου, καὶ ἐκδικήσω τὴν ἐκδίκησίν σου. Ἐπειδὴ ἔγνως τὴν ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐγγιγνομέ‐ νην βλάβην. «Καὶ ἐρημώσω τὴν θάλασσαν αὐτῆς.» Τουτέστι, τὸ πλῆθος τῶν ὑπηκόων. «Καὶ ξηρανῶ τὴν πηγὴν αὐτῆς.» Τὴν βασιλείαν, καὶ τὴν κατὰ πάν‐ | |
| 10 | των δυναστείαν. Εἶτα λέγει καὶ τὰ τῆς ἐρημίας ἴδια, περὶ ὧν πολλάκις εἰρήκαμεν· «Οὐ κατοικηθήσεται δὲ ἐπὶ τὸ αὐτό.» Ὀλίγας γὰρ ἔχει νῦν οἰκίας, καὶ ταύτας ἐσκεδασμένας. Ἀπεικάσας δὲ λέουσι τοὺς ἀριστέας αὐτῆς, προλέγει αὐτῶν τήν τε δειλίαν, καὶ | |
| 15 | τὸν ὄλεθρον. λθʹ, μʹ. Δώσω γὰρ, φησὶ, πότημα αὐτοῖς, καὶ με‐ θύσω αὐτοὺς, ὅπως καρωθῶσι, καὶ ὑπνώσωσιν ὕπνον αἰώνιον, καὶ οὐ μὴ διεγερθῶσι, λέγει Κύριος. Καὶ καταβιβάσω αὐτοὺς ὡς ἄρνας | |
| 20 | εἰς σφαγὴν, καὶ ὡς κριοὺς μετ’ ἐρίφων. Τούς τε ἄρχοντας καὶ ἀρχομένους, καὶ μετὰ τοῦ βα‐ σιλέως τοὺς ὑπηκόους· ἄρνας γὰρ καὶ ἐρίφους τοὺς ὑπηκόους ἐκάλεσε, κριοὺς δὲ τοὺς ἄρχοντας. μαʹ. Πῶς ἑάλω Σεσὰχ, καὶ ἐθηρεύθη τὸ καύ‐ | |
| 25 | χημα πάσης τῆς γῆς; Αὐτὴν οὕτω καλεῖ τὴν Βαβυ‐ λῶνα. Καὶ γὰρ τὸν ταύτης βασιλέα Σεσὰχ ἐν τοῖς πρόσθεν ἑρμηνευομένοις προσηγόρευσε. Εἰκὸς δὲ αὐτὴν οὕτως ὀνομασθῆναι πάλαι, μετονομασθῆναι δὲ Βαβυλῶνα. Ὅτι γὰρ τὴν πόλιν οὕτω καλεῖ, τὰ | |
| 30 | ἐπαγόμενα μαρτυρεῖ. «Πῶς ἐγένετο Βαβυλὼν εἰς ἀφανισμὸν ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι;» Δείκνυσι καὶ τῶν ἐπιστρατευσάντων τὸ πλῆθος. μβʹ. Ἀνέβη ἐπὶ Βαβυλῶνα ἡ θάλασσα· ἐν ἤχῳ κυμάτων αὐτῆς κατελήφθη. Εἶτα προαγο‐ | |
| 35 | ρεύσας τὴν ἐρημίαν, πάλιν εἰς μέσον φέρει τὸν Βήλ. μδʹ. Ἐκδικήσω γὰρ, φησὶν, ἐπὶ τὸν Βὴλ ἐν Βαβυλῶνι, καὶ ἐξοίσω ἃ κατέπιεν ἐκ τοῦ στόμα‐ τος αὐτοῦ· καὶ οὐ μὴ συναχθῶσι πρὸς αὐ‐ | |
| 40 | τὸν ἔτι τὰ ἔθνη. Μέμνηται καὶ ὁ Δανιὴλ τῆς προσφερομένης αὐτῷ τροφῆς, καὶ ὅπως ταύτην οἱ ἱερεῖς κατηνάλισκον. Προλέγει δὲ ὁ προφητικὸς λόγος καὶ τῆς πλάνης τὴν παῦλαν· ψυχαγωγεῖ δὲ καὶ τὸν λαὸν, καὶ παρακελεύεται μὴ δεῖσαι τὰ ἐπερχόμενα | |
| 45 | τῇ Βαβυλῶνι κακὰ, καὶ διδάσκει ὡς πρὸ πολλοῦ | |
| ταῦτα μεμήνυται. | ||
81.756 | μϛʹ. Εἰσελεύσεται γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ ἐνιαυτῷ ἡ ἀκοὴ, καὶ μετ’ αὐτὸν ἐν τῷ ἐνιαυτῷ ἡ ἀκοὴ καὶ ἡ ἀδικία ἐν τῇ γῇ. Καὶ ἐξουσιαστὴς ἐπὶ ἐξουσιαστὴν, καὶ παραβολὴ ἐπὶ παραβολήν. | |
| 5 | Πρὸ γὰρ ἑνὸς καὶ δύο ἐνιαυτῶν τῆς ἐφόδου τῶν πο‐ λεμίων μηνυομένης, ἐπέμειναν ἀδικοῦντες καὶ συν‐ ήθως παρανομοῦντες. Διά τοι τοῦτο καὶ τοῖς προσ‐ κυνουμένοις γλυπτοῖς, καὶ τοῖς προσκυνοῦσιν αὐτὰ, τὸν ὄλεθρον ἀπειλεῖ, καὶ τὴν κτίσιν πᾶσαν ἐπὶ τῇ | |
| 10 | πανωλεθρίᾳ ταύτης εὐφραίνεσθαι λέγει· διδάσκει δὲ καὶ τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον. μθʹ. Καὶ μέντοι ἐν Βαβυλῶνι, τοῦ πεσεῖν τραυ‐ ματίας Ἰσραὴλ ἐν αὐτῇ. Καὶ τῆς οὖν Βαβυλῶνος πεσοῦνται τραυματίαι ὑπὸ πάσης τῆς γῆς· ἃ γὰρ | |
| 15 | εἰς τὸν Ἰσραὴλ εἰργάσατο, ὑφ’ ἑτέρων πείσεται. νʹ. Ἀνασωζόμενοι ἐκ γῆς, πορεύεσθε, καὶ μὴ ἵστασθε· μνήσθητε, οἱ μακρόθεν, τοῦ Κυρίου. Τοῖς αἰχμαλωτευθεῖσιν Ἰουδαίοις ταῦτα λέγει. «Καὶ Ἱε‐ ρουσαλὴμ ἀναβήτω ἐπὶ τὴν καρδίαν ὑμῶν.» Τῆς | |
| 20 | ἀνακειμένης τῷ Θεῷ μὴ ἐπιλάθησθε πόλεως. Εἶτα ἐκ προσώπου ἐκείνων· ναʹ. ᾘσχύνθημεν, ὅτι ἠκούσαμεν ὀνειδισμὸν ἡμῶν. Κατεκάλυψεν ἀτιμία τὸ πρόσωπον ἡμῶν. Εἰσῆλθον ἀλλογενεῖς εἰς τὰ ἅγια ἡμῶν, εἰς οἶκον | |
| 25 | Κυρίου. Οὕτω τούτων ἀποδυρομένων, ὁ Δεσπότης ἔφη· νβʹ, νγʹ. Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ ἐκδικήσω ἐπὶ τὰ γλυπτὰ αὐτῆς, καὶ ἐπὶ πάσῃ τῇ γῇ αὐτῆς πεσοῦνται τραυματίαι. Ὅτι | |
| 30 | ἐὰν ἀναβῇ Βαβυλὼν ὡς ὁ οὐρανὸς, καὶ ἐὰν ὀχυρώσῃ ὕψος τῆς ἰσχύος αὑτῆς, παρ’ ἐμοῦ ἥξουσιν ἐξολοθρεύοντες αὐτὴν, λέγει Κύριος. Περιβόλους εἶχε μεγίστους, καὶ λίαν ὑψηλούς· διδά‐ σκει τοίνυν ὁ Δεσπότης Θεὸς, ὡς οὐδεμίαν ὄνησιν | |
| 35 | ἐκεῖθεν καρπώσονται, αὐτοῦ κατ’ αὐτῶν τὴν ψῆφον ἐκφέροντος. Συνάπτει δὲ τῇ θείᾳ ψήφῳ τὸ ἔργον, καί φησι· νδʹ, νεʹ. Φωνὴ κραυγῆς ἐν Βαβυλῶνι, καὶ συν‐ τριβὴ μεγάλη ἐν γῇ Χαλδαίων. Ὅτι ἐξωλόθρευσε | |
| 40 | Κύριος τὴν Βαβυλῶνα, καὶ ἀπώλεσεν ἐξ αὐτῆς φωνὴν ἠχοῦσαν ὡς ὕδατα πολλά. Τὸ πλῆθος τῶν οἰκητόρων διὰ τούτων δεδήλωκεν· καὶ οὐδὲν, φησὶν, ἀπώνατο τῶν τόξων, οὔτε τῶν δοράτων, τοῦ Θεοῦ δίκας αὐτὴν πραττομένου. Πρὸς γὰρ τοῖς στρατ‐ | |
| 45 | ηγοῖς, καὶ τοῖς ἀριστεῦσι, «Καὶ τὸ μέγιστον τεῖχος αὐτῆς κατασκαφήσεται, καὶ αἱ ὑψηλαὶ πύλαι πυρὸς γενήσονται παρανάλωμα.» Οὕτω ταῦτα προειρηκὼς, διδάσκει, ὡς τήνδε τὴν πρόῤῥησιν ἔγρα‐ ψεν ἐν τῷ τετάρτῳ τῆς Σεδεκίου βασιλείας, τοῦ | |
81.756(50) | Θεοῦ τοῦτο προστάξαντος· καὶ τὸ βιβλίον ἔδωκε τῷ. | |
81.757 | Σαραίᾳ, ὃς εἰς τὴν Βαβυλῶνα παρὰ Σεδεκίου ἐπέμφθη· καὶ ὡς τοῦτο παρηγγύησεν ἀναγνῶναι τὸ βιβλίον ἐν Βαβυλῶνι, καὶ εἰπεῖν· ξβʹ. Κύριε, σὺ ἐλάλησας ἐπὶ τὸν τόπον τοῦτον, | |
| 5 | τοῦ ἐξολοθρεῦσαι αὐτὸν, καὶ τοῦ μὴ εἶναι ἐν αὐτῷ κατοικοῦντα, ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους, ὅτι ἀφανισμὸς εἰς τὸν αἰῶνα ἔσται. Ταῦτα δὲ, ἔφη, προσευξάμενος, καὶ λίθῳ τὸ βιβλίον προσδήσας, ῥίψον εἰς τὸν Εὐφράτην, καὶ ἐρεῖς· | |
| 10 | ξδʹ. Οὕτως καταδύσεται Βαβυλὼν, καὶ οὐ μὴ ἀναστῇ ἀπὸ προσώπου τῶν κακῶν, ὧν ἐγὼ ἐπάγω ἐπ’ αὐτήν. Τοῦτο δὲ εἰς ψυχαγωγίαν τῶν αἰχμαλώ‐ των γενέσθαι προσέταξεν ὁ Δεσπότης· ἵνα μαθόντες καὶ ταύτης τὴν ἅλωσιν, καὶ τὴν οἰκείαν ἐλευθερίαν, | |
| 15 | παραψυχὴν ἔχωσι τῶν ἀγαθῶν τὴν ἐλπίδα. Ἡ μὲν οὖν προφητεία ἐντεῦθεν ἔσχε τὸ τέλος. ΚΕΦΑΛ. ΝΒʹ. Ἱστορικώτερον δὲ διέξεισι τὰ ἑξῆς· καὶ διδάσκων, ὅπως τε ἐβασίλευσεν ὁ Σεδεκίας, καὶ ὅτι παρανο‐ | |
| 20 | μῶν διετέλεσε· καὶ ὡς ἐν τῷ ἐννάτῳ ἔτει τῆς βα‐ σιλείας αὐτοῦ ἐπεστράτευσε Ναβουχοδονόσορ, καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ πολιορκῶν διετέλεσε μέχρις ἑν‐ δεκάτου ἔτους, ἕτερον ἔξωθεν ἐγείρας περίβολον ἀπὸ λίθων μεγίστων· καὶ ὅπως ὁ λιμὸς τοὺς ἔνδον τῶν | |
| 25 | πολεμίων χαλεπώτερον κατειργάζετο. Διηγεῖται δὲ, ὡς τοῦ τείχους πεσόντος νύκτωρ ἀπέδρασαν οἱ δυ‐ νατοὶ σὺν τῷ βασιλεῖ, καὶ ὡς οἱ Χαλδαῖοι διώξαντες συνέλαβόν τε αὐτοὺς, καὶ ἀπήγαγον εἰς Δεβλαθὰ, καὶ παρέστησαν τῷ Ναβουχοδονόσορ· ὁ δὲ διελέγξας | |
| 30 | ἐπὶ τῇ τῶν ὅρκων παραβάσει τὸν Σεδεκίαν, πρῶτον μὲν ἀνεῖλε τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ, εἶτα τοὺς ἄρχοντας· καὶ ὅτι μετὰ τὴν πικρὰν ἐκείνην θεωρίαν, τοῦ βασι‐ λέως τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐξορύξας, καὶ πέδας αὐτῷ παραθεὶς, ἀπήγαγέ τε εἰς Βαβυλῶνα, καὶ μύλωνι | |
| 35 | παρέδωκε. Διδάσκει τε καὶ ὅπως Ναβουζαρδὰν ὑπὸ τοῦ Ναβουχοδονόσορ ἀποσταλεὶς, καὶ τὸν θεῖον νεὼν ἐνέπρησε, καὶ πρὸς τούτῳ τὰ βασίλεια, καὶ τὰς λαμ‐ πρὰς τῆς πόλεως οἰκίας, καὶ τοὺς περιβόλους τοῦ ἄστεως ἐκ βάθρων ἀνέσπασεν· ἀπήγαγε δὲ καὶ | |
| 40 | ἅπαντας τοὺς λοιποὺς εἰς Δεβλαθὰ, ὀλίγους τινὰς τῶν πενήτων καταλιπὼν, ὥστε τὴν γῆν γεωργεῖν. Καὶ τοὺς στύλους τοὺς χαλκοῦς τοὺς παμμεγέθεις, οὓς Σολομὼν κατεσκευάκει, καὶ τὴν θάλασσαν τὴν χαλ‐ κῆν χωνεύσας, ἀπεκόμισεν εἰς Βαβυλῶνα, καὶ τοὺς | |
| 45 | ποδιστῆρας, καὶ τοὺς ἀναληπτῆρας· τοὺς δὲ ποδιστῆ‐ ρας ὁ Σύρος νιπτῆρας ποδῶν ἡρμήνευσε. Καὶ τὰ ἄλλα δὲ σκεύη μετὰ τούτων ἀπήνεγκε. Σαπφὼθ δὲ τοὺς ὀβελίσκους καλεῖ· διδάσκει δὲ, ὅπως καὶ τὸν πρῶτον ἱερέα, καὶ τὸν δεύτερον, καὶ τοὺς μετὰ τούτων ἀπ‐ | |
81.757(50) | αχθέντας ἀνεῖλε τῶν Βαβυλωνίων ὁ βασιλεύς· λέγει | |
81.760 | τε καὶ τῶν ἀπαχθέντων αἰχμαλώτων τὸν ἀριθμόν· πρὸς δὲ τούτοις ἐξηγεῖται, ὅπως μετὰ τὰ ἑπτὰ καὶ τριάκοντα ἔτη τῆς Ἰεχονίου αἰχμαλωσίας· αὐτὸν γὰρ Ἰωακεὶμ ὀνομάζει· Ἀϊλὰδ Μαροδὰκ βασι‐ | |
| 5 | λεὺς τοῦτον αὐτὸν τὸν Ἰεχονίαν τῆς εἱρκτῆς ἠλευθέ‐ ρωσε, καὶ μεταδοὺς εὐμενείας, ἠξίωσε θρόνων βασι‐ λικῶν, καὶ πρὸ τῶν ἄλλων αὐτὸν βασιλέα καθῆσθαι προσέταξε, καὶ ὁμοδίαιτον εἶχεν, ἀφθόνως αὐτῷ χορηγῶν τὴν τῶν ἀναγκαίων ἀπόλαυσιν. Καὶ τοῦτο | |
| 10 | δὲ τὴν τοῦ Δεσπότου φιλανθρωπίαν κηρύττει. Κολά‐ ζων γὰρ ἐλεεῖ, καὶ παιδείαν ἐπάγων ψυχαγωγεῖ, καὶ τοῦ δικαίου τὴν ψῆφον τῇ φιλανθρωπίᾳ κιρνᾷ. Ἡμεῖς τοίνυν τῆς κρίσεως τὸ δίκαιον δείσωμεν, καὶ τῇ φιλ‐ ανθρωπίᾳ θαῤῥοῦντες, μὴ ἀπαγορεύσωμεν τὴν σω‐ | |
| 15 | τηρίαν· ἀλλὰ τὸν θεῖον προσμείνωμεν ἔλεον, καὶ τὴν εὐθεῖαν πορείαν ὁδεύωμεν, ἵνα τὸ μακάριον κατα‐ λάβωμεν τέλος, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡμῶν ἡ δόξα, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεῖ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν | |
| 20 | αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 21t | ΤΟΜΟΣ ΙΑʹ. ΒΑΡΟΥΧ. | |
| 23 | ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Αʹ. Ὁ θαυμάσιος Βαροὺχ συναπῆρε μὲν εἰς Αἴγυπτον | |
| 25 | τοῖς πεφευγόσιν Ἰουδαίοις· τοῦτο γὰρ ἐν τοῖς πρό‐ σθεν ἐδιδάχθημεν· μετὰ πέντε μέντοι ἔτη τοῦ ἁλῶναι τὴν πόλιν, τὴν Βαβυλῶνα κατέλαβε. Πᾶσαν γὰρ εἰσ‐ έφερον σπουδὴν τῆς εὐσεβείας οἱ τρόφιμοι, ὥστε τοὺς ἀσθενεῖς ἐπερείδειν, καὶ πρὸς τὴν ἀλήθειαν | |
| 30 | ποδηγεῖν. Ἀφικόμενος τοίνυν εἰς τὴν Βαβυλῶνα, τοῦ θείου Ἱερεμίου τὴν προφητείαν ὑπανέγνω πᾶσι τοῖς αἰχμαλώτοις, καὶ μέντοι καὶ τῷ Ἰεχονίᾳ, ὃς ὀλίγον βασιλεύσας χρόνον ἐγένετο δορυάλωτος· καὶ οὐ δι‐ ήμαρτε τοῦ σκοποῦ. Εἰς αἴσθησιν γὰρ αὐτοὺς ἤνεγκε | |
| 35 | τῶν προτέρων ἁμαρτημάτων, ὡς καὶ γνῶναι τῆς συμφορᾶς τὴν αἰτίαν, καὶ δάκρυα προχέαι πολλὰ, καὶ χρήματα εἰσενεγκεῖν ἕκαστον, καὶ ταῦτα ἀπο‐ | |
| στεῖλαι τοῖς ὑπολειφθεῖσιν ἱερεῦσιν εἰς Ἱερουσα‐ | ||
81.761 | λὴμ, ὥστε ἱερεῖα πρίασθαι, καὶ ταῦτα θῦσαι, καὶ τὸν Δεσπότην Θεὸν ἱλεώσασθαι. Τὸ γὰρ μάννα θυσίαν οἱ Ἑβραῖοι καλοῦσι. Αἰτοῦσι δὲ ζωὴν, καὶ τῷ Ναβου‐ χοδονόσορ, καὶ τῷ Βαλτάσαρ τῷ υἱῷ αὐτοῦ. Οὕτω | |
| 5 | καὶ ὁ θεῖος Ἀπόστολος ὑπὲρ τῶν ἔτι πολεμούντων τῇ εὐσεβείᾳ βασιλέων, καὶ τῶν ἐν ὑπεροχῇ καὶ ἐξουσίᾳ ὄντων, ἐνομοθέτησεν εὔχεσθαι. Τοσαύτη συμφωνία τῶν παλαιῶν πρὸς τὰ νέα. Αἰτοῦσι δὲ καὶ αὐτοὶ δου‐ λεύειν ἠναγκασμένοι φωτισθῆναι τοὺς ὀφθαλμοὺς, | |
| 10 | ἵνα μή τινα ὑπομένωσι πλάνην. Ἀναμιμνήσκουσι δὲ καὶ τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων, καὶ τῆς ψήφου τῆς θείας ὁμολογοῦσι τὸ δίκαιον. Παρακαλοῦσι δὲ καὶ αὐτὴν αὐτῶν ἀναγνωσθῆναι τῷ Θεῷ τὴν ἐπιστολὴν ἐν ταῖς λαμπραῖς ἑορταῖς. | |
| 15 | ιεʹ. ιϛʹ. Καὶ ἐρεῖτε, φησὶ, Τῷ κυρίῳ Θεῷ ἡμῶν ἡ δικαιοσύνη, ἡμῖν δὲ ἡ αἰσχύνη τοῦ προσώπου ἡμῶν, ὡς ἡ ἡμέρα αὕτη ἀνθρώπῳ Ἰούδα, καὶ τοῖς κατοικοῦσιν Ἱερουσαλὴμ, καὶ τοῖς ἄρ‐ χουσιν ἡμῶν, καὶ τοῖς ἱερεῦσιν ἡμῶν, ἐναντίον | |
| 20 | Κυρίου. Δικαιοτάτη, φησὶν, ἡ καθ’ ἡμῶν ἐξενεχθεῖσα τοῦ Θεοῦ ψῆφος· ἡμεῖς δὲ αἰσχύνης ἄξιοι, κοινῇ πάντες παρανομήσαντες. Μετὰ γὰρ τῶν βασιλέων, καὶ οἱ ἱερεῖς τὴν ἐναντίαν ἐτρέποντο. ιζʹ, ιηʹ. Ὅτι ἠπιστήσαμεν αὐτῷ. Καὶ οὐκ | |
| 25 | ἠκούσαμεν τῆς φωνῆς Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν, πορεύεσθαι τοῖς προστάγμασι Κυρίου, οἷς ἔδωκε κατὰ πρόσωπον ἡμῶν. Ἀναμιμνήσκονται δὲ καὶ τῶν παλαιῶν. ιθʹ. Ἐξ οὗ γὰρ τῆς Αἰγυπτίων δουλείας | |
| 30 | ἠλευθερώθησαν οἱ πατέρες ἡμῶν, μέχρι τοῦ παρ‐ όντος, παραβαίνοντες τὸν θεῖον διετελέσαμεν νόμον· καὶ ἐσχεδιάζομεν πρὸς τὸ μὴ ἀκούειν τῆς φωνῆς αὐτοῦ. Τὸ δὲ «ἐσχεδιάζομεν,» ἀντὶ τοῦ, «καὶ ἐπενοοῦμεν ἁμαρτημάτων εἴδη·» τοὺς | |
| 35 | τοιούτους καὶ ὁ μακάριος Παῦλος ἐφευρετὰς καλεῖ κακῶν· ἐδρεψάμεθα δὲ, φησὶ, τοὺς τῶν ἁμαρτημά‐ των καρπούς. κʹ. Ἐκολλήθη γὰρ εἰς ἡμᾶς τὰ κακὰ, καὶ ἡ ἀρὰ, ἣν συνέταξε Κύριος τῷ Μωσεῖ τῷ παιδὶ | |
| 40 | αὑτοῦ. Περιέχει καὶ τὰς ἀρὰς, καὶ τὰς εὐλογίας ὁ νόμος· τοῖς μὲν φυλάσσουσι τὰς εὐλογίας, τοῖς δὲ παραβαίνουσι τὰς ἀράς. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Βʹ. Λέγουσι δὲ, ὅπως καὶ τῶν προφητῶν κατεφρό‐ | |
| 45 | νουν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ πρὸς αὐτοὺς πεμπομένων, καὶ ὅτι τὰ προῤῥηθέντα ὑπ’ ἐκείνων τετύχηκε πέ‐ ρατος. βʹ. Καὶ ἤγαγε, φησὶν, ἐφ’ ἡμᾶς κακὰ μεγάλα, | |
| ἃ οὐκ ἐποιήθη ὑποκάτω παντὸς τοῦ οὐρανοῦ, | ||
81.764 | καθὰ ἐποίησεν ἐν Ἱερουσαλήμ. Καὶ διδάσκοντες, ὡς καὶ ταῦτα προεῤῥέθη, ἐπήγαγον· «Κατὰ τὰ γεγραμμένα ἐν τῷ νόμῳ Μωσοῦ.» γʹ. Τοῦ φαγεῖν ἄνθρωπον υἱοῦ αὐτοῦ σάρ‐ | |
| 5 | κας, καὶ ἄνθρωπον σάρκας θυγατρὸς αὑτοῦ. Ἡ γὰρ πολιορκία κατεσκεύασε τὸν λιμόν· ὁ δὲ ἀνθρωπείων σωμάτων μεταλαβεῖν κατηνάγκασεν. Ἐγενόμεθα, φησὶν, ἐπίχαρτοι καὶ τοῖς γειτονεύουσιν ἔθνεσι. | |
| 10 | εʹ. Καὶ ἐγενήθημεν ὑποκάτω καὶ οὐκ ἐπάνω, τουτέστι δοῦλοι καὶ οὐ δεσπόται. Εἶτα τὴν αἰτίαν ἐπιφέρουσιν, «Ὅτι ἡμαρτήκαμεν Κυρίῳ τῷ Θεῷ ἡμῶν, πρὸς τὸ μὴ ὑπακούειν τῆς φωνῆς αὐτοῦ.» Πάλιν τῇ θείᾳ ψήφῳ τὸ δίκαιον ἀπονείμαντες, | |
| 15 | σφίσιν αὐτοῖς ἀπονέμουσι τὴν αἰσχύνην. Πολλάκις γὰρ ἀπειλήσαντι τῷ Θεῷ, καὶ ταῦτα διὰ τῶν προ‐ φητῶν προθεσπίσαντι, οὐχ ἥξαμεν πρὸς τὸν Αἰώ‐ νιον ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν, ἀλλ’ ἀντιτείνοντες δι‐ ετελέσαμεν. | |
| 20 | θʹ. Καὶ ἐγρηγόρησε Κύριος ἐπὶ τοῖς κακοῖς οἷς ἐπήγαγεν ἐφ’ ἡμᾶς. «Ἐγρήγορσιν Θεοῦ» τὴν τιμωρίαν καλεῖ. Τὴν γὰρ μακροθυμίαν αὐτοῦ ὕπνον ἔθος τῇ θείᾳ Γραφῇ καλεῖν. Πάλιν μέντοι μνημονεύ‐ σαντες τῆς τιμωρίας, δίκαιον ὀνομάζουσι τὸν Δεσπό‐ | |
| 25 | την. Παραβάντας γὰρ, καὶ ἰαθῆναι μὴ βουληθέντας, ἐκόλασεν. Εἶτα ποτνιώμενοι ἀντιβολοῦσι, καὶ ἀνα‐ μιμνήσκουσι τῆς παλαιᾶς ἐλευθερίας, ἧς ἔτυχον οἱ πατέρες αὐτῶν, τῆς πικρᾶς τῶν Αἰγυπτίων ἀπαλλα‐ γέντες δουλείας. Ἀναμιμνήσκουσι δὲ καὶ τῶν γεγε‐ | |
| 30 | νημένων θαυμάτων. Προφέρουσι δὲ καὶ τὰς οἰκείας πλημμελείας, καὶ βοῶσιν· ιβʹ. Ἡμάρτομεν, ἠσεβήσαμεν, ἠδικήσαμεν, Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐν πᾶσι τοῖς δικαιώμασί σου. Πᾶσάν σου, φησὶ, παρέβημεν ἐντολὴν, πάντα | |
| 35 | πεπατήκαμεν νόμον. ιγʹ. Ἀποστραφήτω ὁ θυμός σου ἀφ’ ἡμῶν, ὅτι κατελείφθημεν ὀλίγοι ἀπὸ πολλῶν, ἐν τοῖς ἔθνεσιν, οὗ διέσπειρας ἡμᾶς ἐκεῖ. Ὁμολογοῦμεν τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον. Στῆναι δὲ ταύτην ἀντιβο‐ | |
| 40 | λοῦμεν· εἰς ὀλίγους γὰρ περιέστημεν οἱ πάλαι τῇ ψάμμῳ παραβαλλόμενοι. ιδʹ. Εἰσάκουσον, Κύριε, τῆς προσευχῆς ἡμῶν, καὶ τῆς δεήσεως ἡμῶν, καὶ ἐξελοῦ ἡμᾶς ἕνεκέν σου. Οὐχ ἡμεῖς ἄξιοι, ἀλλὰ σὺ φιλάνθρωπος· χρη‐ | |
| 45 | ματίζομεν δὲ καὶ σὸς λαός· διά τοι τοῦτο φειδοῦς ἀπολαύσομεν. «Καὶ δὸς ἡμῖν χάριν κατὰ πρόσ‐ ωπον τῶν ἀποικισάντων ἡμᾶς.» Ἵνα μὴ μισήσωσιν, ἀλλ’ ἐάσωσιν. ιεʹ. Ἵνα γνῷ πᾶσα ἡ γῆ, ὅτι σὺ εἶ Κύριος ὁ | |
81.764(50) | Θεὸς ἡμῶν, καὶ ὅτι τὸ ὄνομά σου ἐπεκλήθη ἐπὶ Ἰσραὴλ καὶ τὸ γένος αὐτοῦ. Ἡ μεταβολὴ τῶν | |
| ἡμετέρων κακῶν πρόφασις εὐσεβείας τοῖς ἄλλοις | ||
81.765 | γενήσεται. Μαθήσονται γάρ σου τοῦ ἡμετέρου Θεοῦ τὴν ἰσχύν. ιϛʹ. Κύριε, κάτιδε ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ ἁγίου σου, καὶ ἐννόησον εἰς ἡμᾶς. «Οἶκον ἅγιον» τὸν ἐν | |
| 5 | Ἱεροσολύμοις καλεῖ· ἐν ἐκείνῳ γὰρ τὴν οἰκείαν ἐπι‐ φάνειαν ἐποιεῖτο. Κλῖνον, Κύριε, τὸ οὖς σου, καὶ ἄκουσον ιζʹ. Ἄνοιξον τοὺς ὀφθαλμούς σου, καὶ ἴδε. Εἰώθασιν οἱ χαλεπαίνοντες μύειν τοὺς ὀφθαλμοὺς, | |
| 10 | ὅταν οἱ ἠδικηκότες ὀφθῶσι, καὶ τὰς κόρας ἀπο‐ στρέφειν τῶν ἡμαρτηκότων παρακαλούντων· ἀνθρω‐ πίνως τοίνυν ταῦτα τεθείκασιν. Οὐ γὰρ σύνθετον τὸ θεῖον, ἀλλ’ ἁπλοῦν καὶ ἀπερίγραφον. Τούτοις προστιθέασιν «Ὅτι οὐχ οἱ τεθνεῶτες ὑμνεῖν σε | |
| 15 | πεφύκασιν.» Ἀλλ’ ἴδιον τοῦτο τῶν ζώντων. ιηʹ Ψυχὴ γὰρ ἡ λυπουμένη ἐπὶ τὸ μέγεθος βα‐ δίζει· πνεῦμα κύπτον καὶ ἀσθενοῦν, καὶ ὀφθαλ‐ μοὶ οἱ ἐκλείποντες, καὶ ἡ ψυχὴ ἡ πεινῶσα, δώ‐ σουσί σοι δόξαν καὶ δικαιοσύνην, Κύριε. Οἱ μεγί‐ | |
| 20 | σταις περιπεσόντες συμφοραῖς, καὶ ἐν ἀπογνώσει τῶν κρειττόνων γενόμενοι· εἶτά τινος μεταβολῆς ἀπολαύσαντες, τὴν σὴν γνησίως ἀνυμνοῦσι φιλαν‐ θρωπίαν. Εἶτα λέγουσιν· ιθʹ. Ὅτι οὔτε ταῖς τῶν πατέρων, οὔτε ταῖς | |
| 25 | ἡμετέραις δικαιοσύναις θαῤῥοῦντες, οἴκτου τινὸς ἀντιβολοῦμεν τυχεῖν. Ἄξιοι γὰρ ἡμεῖς τῶν διὰ τῶν προφητῶν ἀπειληθέντων κακῶν· οὗτοι γὰρ ἡμῖν παρῄνουν τὴν ὑπὸ τῆς δικαίας σου κρίσεως δέξα‐ σθαι παιδείαν, καὶ δουλεῦσαι τῷ βασιλεῖ Βαβυλῶνος· | |
| 30 | καὶ διετελέσαμεν ἀντιλέγοντες. Καὶ πεπλήρωκας Δέσποτα, ὅσα δι’ ἐκείνων προείρηκας. Καὶ οὐ μόνον ἡμεῖς οἱ ζῶντες παρεδόθημεν δουλείᾳ· ἀλλὰ καὶ τῶν πατέρων ἡμῶν οἱ τάφοι, καὶ μέντοι καὶ τῶν βασι‐ λέων, ἀνεσπάσθησαν ἐκ βάθρων, ὡς τὰ ἐκείνων | |
| 35 | ὀστᾶ ὕπαιθρα ἐῤῥῖφθαι, καὶ ταῖς ἐναντίαις τοῦ ἀέρος μεταβολαῖς διαφθείρεσθαι. κεʹ. Καὶ ἀπεθάνοσαν ἐν πόνοις πονηροῖς, ἐν λιμῷ, καὶ ἐν ῥομφαίᾳ, καὶ ἐν ἀποστολῇ. Οὐ μόνον δὲ ἡμᾶς λιμῷ, καὶ σφαγῇ, καὶ δουλείᾳ παρέδωκας· | |
| 40 | ἀποστολὴν γὰρ τὴν αἰχμαλωσίαν καλεῖ· ἀλλὰ καὶ τὸν ἅγιόν σου νεὼν, τὸν διὰ τὸ σὸν ὄνομα γεγενημέ‐ νον περιφανῆ καὶ περίβλεπτον, ἀπέφηνας ἔρημον. Καὶ ταῦτα μέντοι οὐ πρὸς ἀξίαν τῆς ἡμετέρας ἀσε‐ βείας ἐπήγαγες, ἀλλ’ ἐκέρασας φιλανθρωπίᾳ τὸ | |
| 45 | δίκαιον. κζʹ. Ἐποίησας γὰρ, φησὶν, εἰς ἡμᾶς, Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν, πᾶσαν ἐπιείκειάν σου, καὶ πάντα οἰκτιρμόν σου τὸν μέγαν. Ἀναμιμνήσκουσι δὲ καὶ τῶν ἐν τῷ νόμῳ γεγραμμένων ἀπειλῶν· διαφερόν‐ | |
81.765(50) | τως γὰρ ἐν τῇ ᾠδῇ τὰ συμβησόμενα αὐτοῖς προεῖπε | |
| κακά· «Ὀδόντας θηρίων ἀποστελῶ εἰς αὐτούς.» | ||
81.768 | Καὶ διδάσκων, ὡς τοὺς πολεμίους θῆρας καλεῖ, ἐπ‐ ήγαγεν· «Ἔξωθεν ἀτεκνώσει αὐτοὺς μάχαιρα, καὶ ἐκ τῶν ταμείων φόβος.» Καὶ πάλιν, «Δια‐ σπερῶ αὐτούς·» τούτων ἀναμιμνήσκουσι τῶν ἀπει‐ | |
| 5 | λῶν· ἀναμιμνήσκουσι δὲ καὶ τῶν ἀγαθῶν ὑποσχέ‐ σεως. Εἶπας γὰρ, φησὶ, μεταμελομένοις ὀρέξειν τὸν ἔλεον, καὶ τῆς αἰχμαλωσίας ἐλευθερώσειν, καὶ τὴν προτέραν ἀποδώσειν ἐλευθερίαν. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Γʹ. | |
| 10 | αʹ. Κύριε παντοκράτωρ ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ· ψυχὴ ἐν στενοῖς, καὶ πνεῦμα ἀκηδιῶν κέκραγε πρὸς σέ. Τὴν ὑπερβολὴν, φησὶ, βλέπω τῶν συμ‐ φορῶν, καὶ τῆς ἀθυμίας τὸ μέγεθος. «Ἄκουσον, Κύριε, καὶ ἐλέησον, ὅτι Θεὸς ἐλεήμων εἶ· καὶ | |
| 15 | ἐλέησον, ὅτι ἡμάρτομεν ἐναντίον σου.» Πέλαγος ἔχεις φιλανθρωπίας, ἄβυσσον ἔχεις ἐλέου, ὄρεξον τοῦτον τοῖς δεομένοις· τοῖς γὰρ ἡμαρτηκόσι καὶ μεταμελουμένοις ἁρμόττει ὁ ἔλεος. γʹ. Ὅτι σὺ καθήμενος τὸν αἰῶνα, καὶ ἡμεῖς | |
| 20 | ἀπολλύμενοι τὸν αἰῶνα. Σὺ, φησὶν, αἰώνιος, ἡμεῖς δὲ πρόσκαιροι· σὺ ἀΐδιος καὶ ἀνώλεθρος· ἡμῶν δὲ ὁ βίος μικρῷ μέτρῳ μετρεῖται. Τὸ καθήμενος εἰς τὸν αἰῶνα, εἰς τοῦτο τέθεικεν. δʹ. Κύριε παντοκράτωρ ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ· | |
| 25 | ἄκουσον δὴ τῆς προσευχῆς τῶν τεθνηκότων Ἰσραήλ. Ἔδειξεν ὁ λόγος σαφῶς τῆς ψυχῆς τὸ ἀθάνατον. «Καὶ τῶν υἱῶν, τῶν ἡμαρτηκότων ἐναν‐ τίον σου.» Σὺ, φησὶν, εἶπας, «Τῶν φαγόντων τὸν ὄμφακα αἱμωδιάσουσιν οἱ ὀδόντες.» Εἰς τὰ μειράκια | |
| 30 | τοίνυν ἀπόβλεψαι τὰ ἁμαρτίας ἐλεύθερα, καὶ μὴ μνησθῇς τῶν πατρῴων ἁμαρτημάτων. «Ἀλλὰ μνή‐ σθητι τῆς χειρός σου, καὶ τοῦ ὀνόματός σου ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ.» Τῇ συνήθει, φησὶ, χρῆσαι θαυμα‐ τουργίᾳ, καὶ ὡς ἐξήγαγες ἐξ Αἰγύπτου, οὕτως ἐλευ‐ | |
| 35 | θέρωσον ἐκ Βαβυλῶνος. ϛʹ. Ὅτι σὺ εἶ Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν. Ὅτι σὺ εἶ ὁ αὐτὸς, καὶ οὐκ ἠλλοίωσαι· τὴν αὐτὴν ἔχεις δύναμιν, τὴν αὐτὴν φιλανθρωπίαν. Αἰνέσομέν σε, Κύριε, (ζʹ.) ὅτι διὰ τοῦτο ἔδωκας | |
| 40 | τὸν φόβον σου ἐπὶ καρδίαν ἡμῶν, τοῦ ἐπικλη‐ θῆναι τὸ ὄνομά σου. Ἔδειξε τῆς τιμωρίας τὴν ὄνησιν· παιδευθέντες γὰρ, φησὶν, ἐπεστράφημεν, «Καὶ αἰνέσομέν σε ἐν τῇ ἀποικίᾳ ἡμῶν· ὅτι ἀπ‐ εστρέψαμεν ἐπὶ καρδίαν ἡμῶν πᾶσαν ἀδικίαν πατέ‐ | |
| 45 | ρων ἡμῶν, τῶν ἡμαρτηκότων ἐναντίον σου.» Οὐχ ἑπόμεθα, φησὶ, τοῖς πατράσιν, οὐδὲ τὴν ἐκείνων παιδείαν ὁδεύομεν, ἀλλὰ τοῖς σοῖς ἀκολουθοῦμεν νόμοις. Βλέπε τοίνυν ἡμῶν τὰ ὀνείδη, καὶ τὴν χαλε‐ πὴν δουλείαν, ἣν ὑπομένομεν διά τε τὴν ἡμετέραν | |
81.768(50) | ἀσέβειαν, καὶ τὴν πατρῴαν παρανομίαν. Ταύτην ὁ θαυμάσιος Βαροὺχ τὴν προσευχὴν τοῦ λαοῦ ἐν‐ τεθεικὼς τῷ συγγράμματι, τίθησι καὶ τὴν θείαν | |
| ἀπόκρισιν. | ||
81.769 | θʹ—ιαʹ. Ἄκουε, Ἰσραὴλ, ἐντολὰς ζωῆς, ἐν‐ ωτίσασθε γνῶναι φρόνησιν. Τί ἐστιν, Ἰσραὴλ, τί ὅτι ἐν τῇ γῇ τῶν ἐχθρῶν εἶ; Ἐπαλαιώθης, ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ· συνεμιάνθης τοῖς νεκροῖς, προσ‐ | |
| 5 | ελογίσθης μετὰ τῶν εἰς ᾅδου. Τί τὸ καινόν; φησί· τί τὸ παράδοξον; Ὁ ἐμὸς χρηματίσας λαὸς, ὁ περι‐ φανὴς, ὁ πολυθρύλλητος, δοῦλος ἀντ’ ἐλευθέρου, καὶ ἀλλοφύλοις ἀνδράσι καὶ δυσσεβέσι συμβιοτεύων, νεκροῖς ἔοικε διὰ τὴν ὑπερβολὴν τῶν κακῶν. Εἶτα | |
| 10 | τὰ τούτων αἴτια διδάσκει. ιβʹ, ιγʹ. Ἐγκατέλιπες τὴν πηγὴν τῆς σοφίας. Τῇ ὁδῷ τοῦ Θεοῦ εἰ ἐπορεύθης, κατῴκεις ἂν ἐν εἰρήνῃ τὸν αἰῶνα χρόνον. Σαυτῷ, φησὶ, πρό‐ ξενος ἐγένου τῶν παρόντων κακῶν· δέον γάρ σε | |
| 15 | ποδηγῷ χρήσασθαι τῷ νόμῳ, ὃν ἡ τῆς σοφίας σοι πηγὴ προσενήνοχε, ματαίοις ἠκολούθησας λογισ‐ μοῖς. ιδʹ. Μάθε, ποῦ ἐστι φρόνησις, ποῦ ἐστιν ἰσχὺς, ποῦ ἐστι σύνεσις, τοῦ γνῶναι ἅμα ποῦ ἐστι | |
| 20 | μακροβίωσις καὶ ζωὴ, ποῦ ἐστι φῶς ὀφθαλμῶν, καὶ εἰρήνη. Νῦν γοῦν, ἐπειδήπερ οὐ πρότερον, ζήτησον καὶ γνῶθι, τίς ὁ τούτων χορηγὸς τῶν ἀγαθῶν. ιεʹ. Τίς εὗρε τόπον αὐτῆς· καὶ τίς εἰσῆλ‐ | |
| 25 | θεν εἰς τοὺς θησαυροὺς αὐτῆς; Τουτέστι, τῆς φρονήσεως. ιϛʹ—ιηʹ. Ποῦ εἰσιν οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν, οἱ κυριεύοντες τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, οἱ ἐν τοῖς ὀρνέοις τοῦ οὐρανοῦ ἐμπαίζοντες, | |
| 30 | καὶ τὸ ἀργύριον θησαυρίζοντες, καὶ τὸ χρυσίον, ᾧ ἐπεποίθεισαν οἱ ἄνθρωποι, καὶ οὐκ ἔστι τέλος τῆς κτήσεως αὐτῶν, οἱ τὸ ἀργύριον τεκταί‐ νοντες, καὶ μεριμνῶντες, καὶ οὐκ ἔστιν ἐξεύρεσις τῶν ἔργων αὐτῶν; Σύγκρισιν εὐσεβείας ποιεῖται | |
| 35 | καὶ πλούτου καὶ δυναστείας, καὶ παρακελεύεται τῶν ἀνομωτάτων ἀναμνησθῆναι βασιλέων, οἳ κόρον οὐκ ἔσχον τοῦ πλούτου. Οὗτοι δὲ, φησὶ, καὶ τῶν θηρίων καὶ τῶν ὀρνέων διὰ τῆς θηρευτικῆς ἐκράτησαν τέχνης. Διδάσκει δὲ καὶ τούτων τὸ | |
| 40 | τέλος. ιθʹ—καʹ. Ἠφανίσθησαν, καὶ εἰς ᾄδου κατ‐ έβησαν, καὶ ἄλλοι ἀνέστησαν ἀντ’ αὐτῶν. Νεώτεροι εἶδον φῶς, καὶ κατῴκησαν ἐπὶ τῆς γῆς· ὁδὸν δὲ ἐπιστήμης οὐκ ἔγνωσαν. Οὐδὲ συνῆκαν | |
| 45 | τρίβους αὐτῆς, οὐδὲ ἀντελάβοντο αὐτῆς. Κἀκεῖ‐ νοι, φησὶ, φθορᾷ παρεδόθησαν, καὶ οἱ ἐξ ἐκείνων τοῖς μὲν ζῶσι συνηριθμήθησαν, καὶ τοῦ αἰσθητοῦ φωτὸς τῆς αἴγλης μετέλαχον· οὐκ ἐδέξαντο δὲ συν‐ έσεως καὶ θεογνωσίας ἀκτῖνα. Ἀπαριθμεῖται δὲ καὶ | |
81.769(50) | τοὺς μεγαφρονοῦντας ἐπὶ σοφίᾳ Χαναναίους, καὶ Ἰδουμαίους, καὶ Ἰσμαηλίτας· Θαιμὰν γάρ ἐστιν | |
| Ἰδουμαία, Ἄγαρ δὲ μήτηρ τοῦ Ἰσμαήλ· τού‐ | ||
81.772 | τους καλεῖ μυθολόγους· παραβολικῶς γὰρ εἰώθασι διαλέγεσθαι. Ἀλλ’ ὅμως οὐδὲ οὗτοι τῆς σοφίας ἔγνω‐ σαν τὴν ὁδόν· τῇ γὰρ ἀσεβείᾳ δουλεύοντες διετέ‐ λεσαν. | |
| 5 | κδʹ, κεʹ. Ὦ Ἰσραὴλ, ὡς μέγας ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ, καὶ εὐμήκης ὁ τόπος τῆς κτήσεως αὐ‐ τοῦ! Μέγας, καὶ οὐκ ἔχει τελευτὴν, ὑψηλὸς καὶ ἀμέτρητος. Μὴ τοῦτον, φησὶ, νόμιζε εἶναι τοῦ Θεοῦ τὸν νεὼν, ὃν Σολομὼν κατεσκεύασεν· ὁ γὰρ τοῦ | |
| 10 | Θεοῦ ναὸς παμμεγέθης τίς ἐστι, καὶ ἀμέτρητος, καὶ μέντοι καὶ ἀνώλεθρος· οὐ γὰρ ἔχει τελευτήν. Εἶτα τῶν γιγάντων μνημονεύσας, τῶν ἐπὶ μεγέθει σώμα‐ τος πολυθρυλλήτων γεγενημένων, ἐπήγαγεν κζʹ, κηʹ. Οὐ τούτους ἐξελέξατο ὁ Θεὸς, οὐδὲ | |
| 15 | ὁδὸν ἐπιστήμης ἔδωκεν αὐτοῖς. Καὶ ἀπώλοντο διὰ τὴν ἀβουλίαν αὑτῶν. Ταῦτα μέντοι διεξέρχεται, δεῖξαι βουλόμενος, ὡς πάντων αὐτοὺς προτετίμηκε τῶν ἐθνῶν, καὶ μόνοις τε νόμον ἔδωκεν ἔγγραφον, καὶ προφήτας ἐπέστησε, καὶ πάσης ἐπιμελείας | |
| 20 | ἠξίωσεν, ὕστερον μέντοι καὶ πρὸς αὐτοὺς ἐνανθρω‐ πίσας ἀφίκετο· τοῦτο γὰρ δηλῶν διὰ τῶν ἑξῆς δι‐ δάσκει. κθʹ. Τίς ἀνέβη εἰς τὸν οὐρανὸν, καὶ ἔλαβεν αὐτὴν, καὶ κατεβίβασεν αὐτὴν ἐκ τῶν νεφελῶν; | |
| 25 | Τουτέστι, τὴν σοφίαν λʹ. Τίς διέβη πέραν τῆς θαλάσσης καὶ εὗρεν αὐτὴν, καὶ οἴσει αὐτὴν χρυσίου καθαροῦ; Οὐκ ἔστι, φησὶν, ὠνητὴ, οὐδὲ ἐμπόροις ἁπλῶς προκει‐ μένη | |
| 30 | λαʹ. Οὐκ ἔστιν ὁ γινώσκων τὴν ὁδὸν αὐτῆς, οὐδὲ ὁ ἐνθυμούμενος τὴν τρίβον αὐτῆς. Ὑπερ‐ βαίνει, φησὶ, τὸν ἀνθρώπινον λογισμόν. λβʹ. Ἀλλ’ ὁ εἰδὼς τὰ πάντα γινώσκει αὐτὴν, καὶ ἐξεῦρεν αὐτὴν τῇ συνέσει αὑτοῦ. Τὸ ἐξεῦρεν | |
| 35 | ἀνθρωπίνως τέθεικε· πηγὴν γὰρ αὐτὸν τῆς σοφίας ἐκάλεσε, καὶ ἐν τῷ προοιμίῳ τῆσδε τῆς προφητείας πηγὴν αὐτὸν ζωῆς ὠνόμασε. Δείκνυσι δὲ ἐν τοῖς ἑξῆς τῆς δημιουργίας Θεοῦ τὸ παντοδύναμον. «Ὁ κατασκευάσας τὴν γῆν εἰς τὸν αἰῶνα χρόνον, ἐνέπλη‐ | |
| 40 | σεν αὐτὴν κτηνῶν τετραπόδων.» Αἰὼν καλεῖται καὶ ὁ τῶν ἀνθρώπων παρὼν βίος· ὁ δὲ μέλλων, αἰὼν αἰῶνος. λγʹ—λεʹ. Ὁ ἀποστέλλων τὸ φῶς, καὶ πορεύεται· ἐκάλεσεν αὐτὸ, καὶ ὑπήκουσεν αὐτῷ, τρόμῳ. | |
| 45 | Οἱ δὲ ἀστέρες ἔλαμψαν ἐν ταῖς φυλακαῖς αὑτῶν, καὶ εὐφράνθησαν. Ἐκάλεσεν αὐτοὺς, καὶ εἶπον, Πάρεσμεν· ἔλαμψαν μετ’ εὐφροσύνης τῷ ποιήσαντι αὐτούς. Πάντα, φησὶν, εἴκει τῷ | |
| ποιητῇ· ἕκαστον τῶν γεγενημένων τοὺς οἰκείους | ||
81.773 | ὅρους φυλάττει· φυλακὰς δὲ ἀστέρων τοὺς καιροὺς καλεῖ· κατὰ γὰρ τὸν ὡρισμένον ἕκαστος ἀνίσχει καιρόν. λϛʹ. Οὗτος ὁ Θεὸς ἡμῶν. Ἁπάντων δημι‐ | |
| 5 | ουργὸς, ὁ τούτων κυβερνήτης καὶ πρύτανις. «Οὐ λογισθήσεται ἕτερος πρὸς αὐτόν.» Οὐχ Υἱοῦ καὶ Πατρὸς ποιεῖται σύγκρισιν, ἀλλὰ τοὺς καλουμένους ὁ λόγος ἐκβάλλει θεούς. λζʹ. Ἐξεῦρε πᾶσαν ὁδὸν ἐπιστήμης. Πάλιν τὸ | |
| 10 | ἐξεῦρεν ἀνθρωπίνως τέθεικε. Πηγὴ γάρ ἐστι τῶν ἀγαθῶν. «Καὶ ἔδωκεν αὐτὴν Ἰακὼβ τῷ παιδὶ αὑτοῦ, καὶ Ἰσραὴλ τῷ ἠγαπημένῳ ὑπ’ αὐτοῦ.» Τὴν τῆς θεογνωσίας διδασκαλίαν, τὸν διὰ Μωσέως δοθέντα νόμον. | |
| 15 | ληʹ. Μετὰ ταῦτα ἐπὶ τῆς γῆς ὤφθη, καὶ τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη. Σαφῶς ἡμῖν ὁ λόγος ὑπέδειξε τὴν τοῦ Μονογενοῦς ἐνανθρώπησιν, καὶ ὡς αὐτός ἐστι τῶν ἁπάντων δημιουργὸς, καὶ τῆς σοφίας πηγή. Αὐτὸς τοίνυν αὐτῆς ὑπάρχει καὶ ποιητὴς, καὶ | |
| 20 | Δεσπότης· καὶ περὶ αὐτοῦ φησιν ἐν Παροιμίαις· «Κύριος ἔκτισέ με ἀρχὴν ὁδῶν εἰς ἔργα αὑτοῦ.» Οὐ γὰρ ὁ Θεὸς Λόγος ἐκεῖνα λέγει, ἀλλὰ τοῦ Θεοῦ Λόγου ἡ ὑπ’ αὐτοῦ κατασκευασθεῖσα σοφία. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ. Δʹ. | |
| 25 | αʹ. Αὕτη ἡ βίβλος τῶν προσταγμάτων τοῦ Θεοῦ. Τουτέστιν, ἡ διὰ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ δεδομένη. «Καὶ νόμος ὁ ὑπάρχων εἰς τὸν αἰῶνα.» Ἡ γὰρ παλαιὰ Διαθήκη τὸ τέλος ἐδέξατο. «Πάντες οἱ κρατοῦντες αὐτὴν εἰς ζωὴν, | |
| 30 | οἱ δὲ καταλιπόντες αὐτὴν ἀποθανοῦνται.» Ἔδειξεν ἀμφοτέρων τὸ τέλος· εἶτα παραινεῖ τῷ λαῷ τῷ χρη‐ ματίζοντι Ἰακώβ. βʹ. Ἐπιστρέφου, Ἰακὼβ, καὶ ἐπιλαβοῦ αὐτῆς· διόδευσον πρὸς τὴν λάμψιν κατέναντι τοῦ φωτὸς | |
| 35 | αὐτῆς. Ἀκολούθησον τῇ αὐγῇ τῆς ἀκτῖνος· φωτ‐ αγωγεῖ γάρ σε, καὶ ποδηγεῖ πρὸς ζωήν. γʹ. Μὴ δῷς ἑτέρῳ τὴν δόξαν σου, καὶ τὰ συμ‐ φέροντά σοι ἔθνει ἀλλοτρίῳ. Ἀλλ’ οὐκ ἤκουσεν Ἰσραήλ· οὗ δὴ χάριν αὐτοὶ μὲν πόῤῥω τῶν ἀγαθῶν | |
| 40 | καθεστήκασι, τῶν δὲ θεοσδότων ἀγαθῶν ἀπολαύει τὰ ἔθνη. δʹ. Μακάριοί ἐσμεν, Ἰσραὴλ, ὅτι τὰ ἀρεστὰ τοῦ Θεοῦ ἡμῖν γνωστά ἐστι. Οὐκ ἔχομεν, φησὶ, πρόφασιν ἀγνοίας, δεδήλωκε γὰρ ἡμῖν τὰ ἀρέσκοντα. | |
| 45 | Εἶτα παραθαῤῥύνει, καὶ διδάσκει, ὡς παρεδόθησαν εἰς δουλείαν τηνικαῦτα, οὐ παντελῶς αὐτοὺς ἀποστρα‐ φέντος τοῦ τῶν ὅλων Θεοῦ, ἀλλὰ διὰ τῆς παιδείας αὐ‐ τοὺς εὐεργετῆσαι πειραθέντος· τὸν γὰρ εὐεργέτην, φη‐ σὶ, καταλιπόντες, τὴν τῶν δαιμόνων προτετιμήκατε | |
81.773(50) | λατρείαν· πρόξενοι δὲ καὶ τῇ θρεψαμένῃ τῆς ἐρη‐ μίας ἐγένεσθε. Κέχρηται δὲ καὶ προσωποποιίᾳ, καὶ | |
| δείκνυσι τὴν πόλιν θρηνοῦσαν, καὶ ταῖς ὑπηκόοις λέ‐ | ||
81.776 | γουσαν πόλεσιν, ὅτι «Πένθος μοι πικρὸν ὁ Δε‐ σπότης ἐπήγαγεν.» Εἶδον γὰρ τῶν οἰκητόρων τοὺς μὲν ἀναιρεθέντας, τοὺς δὲ χαλεπῇ δουλείᾳ παραδο‐ θέντας. | |
| 5 | ιβʹ. Μηδεὶς ἐπιχαιρέτω μοι τῇ χήρᾳ καταλει‐ φθείσῃ ὑπὸ λαῶν. Χήραν ἑαυτὴν καλεῖ, ὡς ἔρημον τῆς θείας γεγενημένην κηδεμονίας. «Ἠρη‐ μώθην διὰ τὰς ἁμαρτίας τῶν τέκνων μου.» Ἀπαρι‐ θμεῖται δὲ καὶ ταύτας, καὶ διηγεῖται τὴν τῶν πολε‐ | |
| 10 | μίων ὠμότητα. Οὐκ ᾐσχύνθησαν, φησὶ, πρεσβύτην, οὐδὲ παιδίου ἠλέησαν. (ιϛʹ.) Καὶ ἀπήγαγον τοὺς ἀγα‐ πητοὺς τῆς χήρας, καὶ ἀπὸ τῶν θυγατέρων τὴν μόνην ἠρήμωσαν. Μόνην ἑαυτὴν, ὡς ἡγοῦμαι, καλεῖ, | |
| 15 | διὰ τὸ ἐν αὐτῇ μόνῃ εἶναι τοῦ Θεοῦ τὸν νεὼν, ἢ τάχα ἐπειδὴ μόνῃ κατελείφθη, τῶν Ἀσσυρίων τὰς ἄλλας πόλεις πορθησάντων. Εἶτα λέγει, ὡς αὐτὴ μὲν ἐπαμῦναι οὐ δύναται, ὑπισχνεῖται δὲ τοῦ Θεοῦ τὴν βοήθειαν. Θρηνεῖ μέντοι τὴν παροῦσαν ἐρημίαν. | |
| 20 | Κατελείφθην γὰρ, φησὶν, ἔρημος. (κʹ.) Καὶ ἐξ‐ εδυσάμην τὴν στολὴν τῆς εἰρήνης. Δείκνυσι δὲ καὶ τὴν τῶν ὑπολειφθέντων μεταβολήν. «Καὶ ἐνεδυσά‐ μην τὸν σάκκον τῆς δεήσεώς μου, καὶ κράξω.» Ἀλλ’ οὐχ οἱ τοῖχοι ταῦτα ἔδρων ἢ ἔλεγον, ἀλλ’ οἱ | |
| 25 | ἐνοικοῦντες. Εἶτα παρακελεύεται αὐτοῖς τῇ τοῦ Θεοῦ θαῤῥῆσαι φιλανθρωπίᾳ, καὶ αἰτῆσαι τὸν ἔλεον· Καὶ γὰρ ἐγὼ, φησὶν, ἀναμένω τὴν ὑμετέραν ἐπάνοδον. κγʹ. Ἐξέπεμψα γὰρ ὑμᾶς μετὰ πένθους καὶ κλαυθμοῦ· ἀποδώσει δέ μοι ὁ Θεὸς ὑμᾶς μετὰ χαρ‐ | |
| 30 | μονῆς καὶ εὐφροσύνης. Ἔοικε ταῦτα τοῖς ὑπὸ τοῦ μακαρίου Δαβὶδ εἰρημένοις· «Πορευόμενοι ἐπορεύοντο, καὶ ἔκλαιον, βάλλοντες τὰ σπέρματα αὑτῶν· ἐρχόμε‐ νοι δὲ ἥξουσιν ἐν ἀγαλλιάσει, αἴροντες τὰ δράγματα αὑτῶν.» Λέγει δὲ καὶ τῶν γειτονευόντων ἐθνῶν τήν τε | |
| 35 | ἐπὶ τῇ αἰχμαλωσίᾳ θυμηδίαν, καὶ τὴν μετὰ τὴν ἐπ‐ άνοδον σκυθρωπότητα. Παρακελεύεται δὲ αὐτοῖς, ὑπο‐ μεῖναι τὴν ἐπενεχθεῖσαν παιδείαν, καὶ ὑπισχνεῖται τὴν τῶν πραγμάτων μεταβολήν. «Κατεδίωξέ σε, φησὶν, ὁ ἐχθρός σου, καὶ ὄψῃ αὐτοῦ τὴν ἀπώλειαν | |
| 40 | ἐν τάχει, καὶ ἐπὶ τοῦ τραχήλου αὐτοῦ ἐπιβήσῃ.» Ἐχθροὺς καλεῖ Ἰδουμαίους Μωαβίτας, Ἀμμανίτας, Ἀλλοφύλους. κϛʹ. Οἱ τρυφεροί μου ἐπορεύθησαν ὁδοὺς τρα‐ χείας· ἤρθησαν ὡς ποίμνιον ἡρπασμένον ἐχθρῷ. | |
| 45 | Τρυφεροὺς καλεῖ τοὺς ἐν εὐπορίᾳ καὶ πλούτῳ, ὡς πεῖραν οὐκ ἔχοντας τῶν λυπηρῶν· εἶτα παρακελεύ‐ εται αὐτοῖς τῇ μεταμελείᾳ τὴν σωτηρίαν καρπώ‐ | |
| σασθαι. Ταῦτα ὡς ἐκ προσώπου τῆς Ἱερουσαλὴμ | ||
81.777 | εἰρηκὼς, αὐτῇ λοιπὸν παρακλητικοὺς προσφέρει λόγους. λʹ. Θάρσει, Ἱερουσαλὴμ, παρακαλέσει σε ὁ ὀνομάσας σε. Δέδεκταί σου, φησὶ, τὴν ἐπὶ τὰ κρείτ‐ | |
| 5 | τω μεταβολήν. Μεταβαλεῖ σοι τὴν συμφορὰν ὁ τὴν προσηγορίαν σοι τεθεικώς· τουτέστιν, ὁ δημιουργός σου, ὁ πάσης σε πόλεως προτιμήσας. λαʹ, λβʹ. Δείλαιοι οἵ σε κακώσαντες, καὶ ἐπι‐ χαρέντες τῇ σῇ πτώσει. Δείλαιοι αἱ πόλεις, αἷς | |
| 10 | ἐδούλευσαν τέκνα σου. Ἔδωκαν γὰρ δίκας Βα‐ βυλώνιοι τῆς παρανομίας ἀξίας. Εἶτα διδάσκει, ὡς τὰ οἰκεῖα λοιπὸν ἡ Βαβυλὼν θρηνήσει κακά. λδʹ, λεʹ. Περιελῶ γὰρ αὐτῆς, φησὶ, τὸ ἀγαλλία‐ μα τῆς πολυοχλίας αὐτῆς, καὶ τὸ γαυρίαμα | |
| 15 | αὐτῆς εἰς πένθος ἔσται. Πῦρ γὰρ ἐπελεύσεται αὐτῇ παρὰ τοῦ Αἰωνίου εἰς ἡμέρας μακρὰς, καὶ κατοικηθήσεται ὑπὸ δαιμονίων τὸν πλείονα χρόνον. Ταύτην διὰ Περσῶν τὴν τιμωρίαν ἐδέξατο· ἔδειξε δὲ ὁ λόγος, ὡς οὐ παντελῶς αὐτὴν ἀοίκητον | |
| 20 | ἔσεσθαι προηγόρευσεν, ἀλλ’ ἐπὶ πολὺν χρόνον· οἰ‐ κεῖται δὲ νῦν ὑπὸ ὀλίγων Ἰουδαίων. λϛʹ. Περίβλεψαι πρὸς ἀνατολὰς, Ἱερουσαλὴμ, καὶ ἴδε τὴν εὐφροσύνην σου, τὴν παρὰ τοῦ Θεοῦ σοι ἐρχομένην. Τὴν τῶν αἰχμαλώτων ἐπάνο‐ | |
| 25 | δον προθεσπίζει. λζʹ. Ἰδοὺ ἔρχονται οἱ υἱοί σου, οὓς ἐξαπ‐ έστειλας· ἔρχονται συνηγμένοι ἀπὸ ἀνατολῶν ἕως δυσμῶν, τῷ ῥήματι τοῦ Ἁγίου, χαίροντες τῇ τοῦ Θεοῦ δόξῃ. Οὐ γὰρ τῇ οἰκείᾳ δυνάμει περιεγένοντο | |
| 30 | τῶν ἐχθρῶν, ἀλλ’ ὁ παραδοὺς Θεὸς τὴν ἐλευθερίαν ἀπέδωκε. ΚΕΦΑΛ. Εʹ. Κελεύει δὲ καὶ τὴν πενθήρη στολὴν ἀποθέσθαι, καὶ περιτίθησιν αὐτῇ τῆς ἱερωσύνης τὸ σχῆμα. | |
| 35 | βʹ. Περιβαλοῦ γὰρ, φησὶ, τὴν διπλοΐδα τῆς παρὰ τοῦ Θεοῦ δικαιοσύνης, καὶ ἐπίθου τὴν μίτραν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς σου, τῆς δόξης τοῦ αἰωνίου. Ἐν γὰρ τῇ μίτρᾳ τὸ πέταλον ἔκειτο τὸ χρυσοῦν· ἐν ᾧ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ προσεγέγραπτο. | |
| 40 | γʹ, δʹ. Ὁ γὰρ Θεὸς δείξει τῇ ὑπ’ οὐρανὸν πάσῃ τὴν σὴν λαμπρότητα. Κληθήσεται γάρ σου τὸ ὄνομα παρὰ τοῦ Θεοῦ εἰς τὸν αἰῶνα εἰρήνη δι‐ καιοσύνης, καὶ δόξα θεοσεβείας. Ταῦτα δὲ τὰ ὀνόματα νῦν ἔχει· διὰ τοῦτο καὶ εἰς αὐτὴν συντρέ‐ | |
| 45 | χουσιν ἅπαντες. Λαμπρὰν γὰρ αὐτὴν καὶ περιφανῆ πεποίηκε τὸ σωτήριον πάθος. Πάλιν δὲ αὐτῇ παρα‐ κελεύεται ἰδεῖν ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν τοὺς αἰχ‐ μαλώτους ἐπανιόντας, καὶ διδάσκει, ὡς ἀπήχθησαν μὲν πεζοὶ δεσμὰ περικείμενοι, ἐπανήξουσι δὲ πάσης | |
81.777(50) | τιμῆς ἀξιούμενοι. Εἰδέναι μέντοι χρὴ, ὡς τῶν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἐπανελθόντων, καὶ οἱ πεφευγότες κατὰ τὸν τοῦ πολέμου καιρὸν, καὶ τὰ ἑσπέρια, καὶ τὰ νό‐ τια μέρη κατειληφότες, ἐπανῆλθον λοιπὸν, ὡς εἰ‐ ρήνης τῷ ἔθνει παρασχεθείσης· οὗ δὴ χάριν καὶ τῶν | |
| 55 | ἀπὸ δυσμῶν ἐμνημόνευσεν. | |
81.780 | ζʹ. Συνέταξε γὰρ ὁ Θεὸς ταπεινοῦσθαι πᾶν ὄρος ὑψηλὸν, καὶ θῖνας ἀεννάους, καὶ φάραγγας πληροῦσθαι εἰς ὁμαλισμὸν τῆς γῆς, ἵνα βαδίσῃ Ἰσραὴλ ἀσφαλῶς τῇ τοῦ Θεοῦ δόξῃ. Πᾶσαν, | |
| 5 | φησὶ, δυσκολίαν κατηνύασε· τοὺς ἐοικότας ὄρεσιν ὑψηλοῖς Βαβυλωνίους κατέλυσε· τοὺς ἐκείνοις ὑπο‐ κειμένους, φάραγξι ταπειναῖς ἐοικότας, ἀνανεῦσαι πεποίηκεν· ἡμῶν δὲ πανταχόθεν ἄδεια τῆς ἐπαν‐ όδου γεγένηται. | |
| 10 | ηʹ. Αἱ σκιάδες, καὶ οἱ δρυμοὶ, καὶ πᾶν ξύλον εὐωδία τῷ Ἰσραὴλ προστάγματι τοῦ Θεοῦ. Ταῦτα ἔοικε τοῖς ὑπὸ τοῦ Δαβὶδ εἰρημένοις· «Τὰ ὄρη ἐσκίρτησαν ὡσεὶ κριοὶ, καὶ οἱ βουνοὶ ὡς ἀρνία προβάτων.» Δρυμοὺς τοίνυν τροπικῶς καλεῖ τὰ | |
| 15 | μεταξὺ διακείμενα ἔθνη, ἃ καρπὸν εὐσεβείας οὐκ ἔφερον τῷ Θεῷ. Τὸν μέντοι Ἰσραὴλ ἐπανιόντα μετὰ πάσης προὔπεμψαν θεραπείας. Λέγει δὲ καὶ τὸ αἴ‐ τιον τῶν ἀγαθῶν. θʹ. Ἡγήσεται γὰρ ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ μετ’ | |
| 20 | εὐφροσύνης, τῷ φωτὶ τῆς δόξης αὐτοῦ, σὺν ἐλεημοσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ παρ’ αὐτοῦ. Θεοῦ ἡγουμένου πάντα λεῖα καὶ εὐμαρῆ. Κέχρηται ἐλεη‐ μοσύνῃ μὲν περὶ τὸν λαὸν, δικαιοσύνῃ δὲ κατὰ Βαβυλωνίων. Οὗτοι μὲν γὰρ ἁμαρτάνοντες διὰ τῆς | |
| 25 | παιδείας ὠφέλειαν ἐδέξαντο· ἐκείνους δὲ μανικωτέ‐ ρους καὶ δυσσεβεστέρους ἡ νίκη πεποίηκεν. Ἀντιβο‐ λήσωμεν τοιγαροῦν καὶ ἡμεῖς, ξεναγὸν ἡμῶν γενέ‐ σθαι καὶ ποδηγὸν τὸν τῶν ὅλων Θεόν· ἵνα τῷ φωτὶ τοῦ προσώπου αὐτοῦ κατὰ τὴν Δαβιτικὴν πορευόμε‐ | |
| 30 | νοι μελῳδίαν, μὴ ἐκκλίνωμεν δεξιᾷ ἢ ἀριστερᾷ, ἀλλὰ τὴν βασιλικὴν ὁδὸν ὁδεύσωμεν, τὴν ἀπάγουσαν εἰς τὴν ζωήν· ἧς ἡμᾶς γένοιτο ἐπιτυχεῖν χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ ἡ δόξα, σὺν τῷ παναγίῳ Πνεύ‐ | |
| 35 | ματι, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. | |
| 37t | ΤΟΜΟΣ ΙΒʹ ΘΡΗΝΟΙ. | |
| 39 | ΚΕΦΑΛ. Αʹ. | |
| 40 | Ὁ μὲν θρῆνος συμπαθείας καὶ φιλοστοργίας ση‐ | |
| μεῖον· ἡγοῦμαι δὲ τὸν θεσπέσιον προφήτην ὠφελείας | ||
81.781 | ἕνεκα, καὶ τῶν τηνικαῦτα ἀνθρώπων, καὶ τῶν εἰς ὕστερον ἐσομένων, τοὺς θρήνους συγγράψαι· ἵνα κἀκεῖνοι καὶ οὗτοι μάθωσι διὰ τῶν γραμμάτων, ὅσων πρόξενος ἡ ἁμαρτία κακῶν· τέσσαρας | |
| 5 | μέντοι συγγέγραφε Θρήνους, τὰ ἑκάστου ῥήματα καὶ κατὰ τὸν ἀριθμὸν καὶ τὴν τάξιν τῶν στοιχείων συντεθεικώς· θρηνεῖ δὲ τῆς πόλεως τὴν ἐρημίαν, τῆς προτέρας τῶν οἰκητόρων μεμνημένος πληθύος, καὶ δυσφοροῦσαν ὁρῶν τὴν πάλαι παρὰ τῶν ἄλλων | |
| 10 | πόλεων δεχομένην τὸν φόρον· προσωποποιίᾳ δὲ κε‐ χρημένος, λέγει νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν τὴν πόλιν δακρύειν, τοῦ ψυχαγωγοῦντος οὐκ ὄντος, καὶ τῶν φίλων αὐτῆς παντελῶς ἠρνημένων. Φέρει δὲ εἰς μέσον καὶ τῆς Ἰουδαίας ἁπάσης τὴν μετανάστασιν, | |
| 15 | καὶ τὴν χαλεπὴν δουλείαν, καὶ εὐχειρώτους αὐτοὺς λέγει γεγενῆσθαι διὰ τὴν ἁμαρτίαν. «Πάντες γὰρ, φησὶν, οἱ διώκοντες αὐτὴν, κατέλαβον αὐτὴν ἀνὰ μέσον τῶν θλιβόντων. Ἀναμιμνήσκει καὶ τῶν πο‐ ταμοὺς μιμουμένων ὁδῶν κατὰ τὸν τῶν ἑορτῶν και‐ | |
| 20 | ρόν· πάντοθεν γὰρ εἰς τήνδε τὴν πόλιν συνέτρεχον ἅπαντες· καὶ θρηνεῖ. Δοκεῖ γάρ πως τοῖς ἀνιαρῶς διακειμένοις μεταβολήν τινα δέχεσθαι καὶ τὰ ἄψυχα· λέγει δὲ καὶ τὰ τούτων αἴτια. εʹ. Ἐγένοντο οἱ θλίβοντες αὐτὴν εἰς κεφαλὴν, | |
| 25 | καὶ οἱ ἐχθροὶ αὐτῆς εὐθηνοῦσιν· ὅτι Κύριος ἐτα‐ πείνωσεν αὐτὴν ἐπὶ τὸ πλῆθος τῶν ἀσεβειῶν αὐτῆς. Τοῦτο καὶ ὁ μακάριος αὐτοῖς προλέγει Μω‐ σῆς τὸν θεῖον παραβαίνουσι νόμον· «Ὅτι ἔσονται οἱ ἐχθροί σου ἄνω, καὶ σὺ κάτω·» λέγει δὲ | |
| 30 | καὶ τοῖς θηλάζουσι σὺν τοῖς πρεσβυτέροις τὸν ὄλεθρον· «Θηλάζων, φησὶ, μετὰ καθεστηκότος πρεσβυτέ‐ ρου.» Οὕτω κἀνταῦθα· «Τὰ νήπια αὐτῆς ἐπορεύθη‐ σαν ἐν αἰχμαλωσίᾳ κατὰ πρόσωπον θλίβοντος.» Διηγεῖται δὲ ὅπως ἀφῃρέθη τὴν προτέραν εὐπρέ‐ | |
| 35 | πειαν, καὶ ἀπεικάζει τοὺς ἄρχοντας κριοῖς ἐστερη‐ μένοις νομῆς· ἐγυμνώθησαν γὰρ τῆς προτέρας ἰσχύος. Εἶτα λέγει τῆς Ἱερουσαλὴμ παλαιᾶς εὐπρα‐ ξίας καὶ δυσπραξίας μνησθῆναι, καὶ παραθεῖναι ἐκεί‐ νοις τὰ νῦν ἐπελθόντα κακά· καὶ πλεῖον ἀνιᾶ‐ | |
| 40 | σθαι διὰ τὸ γενέσθαι τοῖς δυσμενέσιν ἐπίχαρτον. Συνεχῶς δὲ διδάσκει τῶν συμφορῶν τὴν αἰτίαν, τὴν ὠφέλειαν πραγματευόμενος. ηʹ. Ἁμαρτίαν γὰρ, φησὶν, ἡμάρτηκεν Ἱε‐ ρουσαλὴμ, διὰ τοῦτο εἰς σάλον ἐγένετο. Οὗ δὴ | |
| 45 | χάριν καὶ οἱ πρότερον αὐτὴν γεραίροντες ἐξύβρισαν εἰς αὐτὴν, τὴν δυσκληρίαν αὐτῆς θεασάμενοι. Εἶτα τῶν παντοδαπῶν ἁμαρτημάτων ἀναμιμνήσκει. θʹ. Ἀκαθαρσία πρὸ ποδῶν αὐτῆς· οὐκ ἐμνή‐ | |
| σθη ἐσχάτων αὑτῆς, καὶ πέπτωκε θαυμα‐ | ||
81.784 | στῶς. Προσήκει γὰρ μὴ τῇ εὐπραξίᾳ θαῤῥεῖν, ἀλλὰ καὶ τὴν μεταβολὴν προσμένειν. Ἐπειδὴ τοίνυν, φη‐ σὶν, οὐδεὶς ἀνθρώπων αὐτῇ προσφέρει παραψυχὴν, σὺ Δέσποτα τὴν ἀθλίως κρατοῦσαν θεασάμενος, | |
| 5 | οἴκτειρον. Θρηνεῖ δὲ διαφερόντως τὸ τῶν ἀδύτων τοῦ ναοῦ κατατολμῆσαι τοὺς δυσμενεῖς, καί φησι· ιʹ. Χεῖρα αὑτοῦ ἐξεπέτασε θλίβων, ἐπὶ πάντα τὰ ἐπιθυμητὰ αὐτῆς· εἶδε γὰρ ἔθνη εἰσελθόντα εἰς τὸ ἁγίασμα αὐτῆς, ἃ ἐνετείλω μὴ εἰσελθεῖν | |
| 10 | εἰς τὴν ἐκκλησίαν σου. Εἰς μὲν τὰ ἅγια τῶν ἁγίων μόνῳ τῷ ἀρχιερεῖ εἰσιτητὸν ἦν, καὶ τοῦτο μέντοι ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ· εἰς δὲ τὰ πρὸ τούτων ἅγια οἱ ἱερεῖς εἰσῄεσαν μόνοι· εἰς δὲ τὴν ἐνδοτέραν αὐλὴν καὶ οἱ Λευΐται· εἰς δὲ τὴν ἐξωτέραν οἵ τε ἐκ γέ‐ | |
| 15 | νους Ἰσραὴλ, καὶ οἱ περιτετμημένοι προσήλυτοι· πάντα γὰρ ἀπερίτμητον καὶ εἰς ἐκείνην εἰσελθεῖν ὁ νόμος ἐκώλυε· διαφερόντως μέντοι Μωαβίτας καὶ Ἀμμανίτας εἰσελθεῖν ἀπαγορεύει· «Ἀμμανίτης γὰρ, καὶ Μωαβίτης, οὐκ εἰσελεύσεται εἰς ἐκκλη‐ | |
| 20 | σίαν Κυρίου, οὐδὲ εἰς τὸν αἰῶνα.» Τοῦτον ἀνέ‐ μνησε τὸν νόμον ὁ Θρῆνος· εἶτα διηγεῖται τὰ ἀπὸ τοῦ λιμοῦ συμβεβηκότα κακά. ιαʹ. Πᾶς ὁ λαὸς αὐτῆς καταστενάζοντες, ζη‐ τοῦντες ἄρτον. Ἔδωκαν γὰρ τὰ ἐπιθυμήματα | |
| 25 | αὐτῆς ἐν βρώσει, τοῦ ἐπιστρέψαι ψυχήν. Ἐν‐ ταῦθα ἐπιθυμήματα τὰ βρέφη καλεῖ· ἐγεύσαντο γὰρ ἐν τῷ λιμῷ καὶ ἀνθρωπίνων κρεῶν. Αἰτεῖ μέντοι τὴν θείαν φιλανθρωπίαν. Ἴδε Κύριε, καὶ ἐπίβλεψον, ὅτι ἐγενόμην ἠτιμωμένη. Εἶτα τοὺς δι’ αὐτὴν παρ‐ | |
| 30 | ιόντας παρακαλεῖ τὴν ἀσύγκριτον αὐτῆς ὀδύνην ἰδεῖν. Ταύτην δὲ, φησὶν, ὁ Δεσπότης ἐπήγαγέ μοι φθεγ‐ ξάμενος ἐν ἐμοί· τουτέστι, προσέταξε μόνον, καὶ ἐπηνέχθη μοι τὰ κακά· τὸ δὲ Ἐπεφύλλισέ μοι. Ἧψέ μοι, ὁ Σύρος ἡρμήνευσε. Διηγεῖται δὲ καὶ τὴν | |
| 35 | ἐπενεχθεῖσαν αὐτῇ θεήλατον πληγήν. ιγʹ. Ἐξ ὕψους αὑτοῦ ἐξαπέστειλε πῦρ ἐν τοῖς ὀστέοις μου, καὶ κατήγαγεν αὐτὸ ἐπ’ ἐμέ. Αὐτὸς γὰρ συνεχώρησε τοῖς πολεμίοις, καὶ πολιορκῆ‐ σαι, καὶ πορθῆσαι, καὶ ἐμπρῆσαι τὴν πόλιν. «Διεπέ‐ | |
| 40 | τασε δίκτυον τοῖς ποσί μου, ἀπέστρεψέ με εἰς τὸ ὀπίσω· ἔδωκέ με ἠφανισμένην ὅλην τὴν ἡμέραν ὀδυνωμένην.» Δίκτυον καλεῖ τὸ ἄφυκτον τῶν κακῶν· καὶ γὰρ οἱ ἀποδράντες ἑάλωσαν. Δείκνυσι δὲ καὶ τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον. | |
| 45 | ιδʹ. Ἐγρηγόρησεν ἔτι τὰ ἀσεβήματά μου, ἐν χερσὶν αὑτοῦ συνέπλεξέ με. Ἀντὶ τοῦ, Συν‐ επόδισε, καὶ τοῖς ἐχθροῖς παρέδωκεν. «Ἐβάρυνε τὸν ζυγὸν αὑτοῦ ἐπὶ τὸν τράχηλόν μου.» Πικρῶς γὰρ τοῖς ὠμοτάτοις Βαβυλωνίοις δουλεύειν ἠνάγκασε. «Καὶ | |
81.784(50) | ἠσθένησεν ἡ ἰσχύς μου, ὅτι ἔδωκε Κύριος ἐν χερσί | |
81.785 | μου ὀδύνας, ἃς οὐ μὴ δύνωμαι ὑποστῆναι.» Ὀδύρεται δὲ καὶ τῶν ἀριστέων τὸν ὄλεθρον. ιεʹ. Ἐξῆρε πάντας τοὺς ἰσχυρούς μου· ὁ Κύριος ἐκάλεσεν ἐπ’ ἐμὲ καιρὸν τοῦ συντρίψαι | |
| 5 | τοὺς ἐκλεκτούς μου. Τὴν συμφορὰν καὶ ὁ Σύρος, καὶ ὁ Ἑβραῖος, καιρόν καλεῖ· καὶ ἡμεῖς δὲ πολ‐ λάκις εἰώθαμεν τῶν καιρῶν τὰς δυσκολίας ὀδύρε‐ σθαι. Ληνὸν ἐπάτησε Κύριος παρθένῳ θυγατρὶ Ἰού‐ | |
| 10 | δα. (ιϛʹ.) Ἐπὶ τούτοις ἐγὼ κλαίω. Πολλάκις ἡ θεία Γραφὴ τὴν μεγίστην τιμωρίαν ἀπεικάζει ληνῷ, διὰ τὸ πάντας ἐν τοῖς ληνοῖς ἀποθλίβεσθαι τοὺς βότρυας, καὶ μηδεμίαν ὡς τὰ πολλὰ διαφεύγειν ῥᾶγα. «Καὶ οἱ ὀφθαλμοί μου κατήγαγον ὕδωρ, ὅτι ἐμακρύνθη | |
| 15 | ἀπ’ ἐμοῦ ὁ παρακαλῶν με.» Καὶ διδάσκων, τίς οὗ‐ τος, ἐπήγαγεν· «Ὁ ἐπιστρέφων ψυχήν μου.» Διὰ γάρ τοι τοῦτο καὶ τὴν παιδείαν ἐπήγαγε, τῇ ψυχῇ τὴν ὠφέλειαν πραγματευόμενος. Θρηνεῖ δὲ καὶ τῶν υἱῶν τὴν ἀπώλειαν, καὶ τὴν τῶν ἐχθρῶν ἐπι‐ | |
| 20 | κράτειαν. Δείκνυσι δὲ αὐτῆς καὶ τὸ σχῆμα τοῦ πέν‐ θους. ιζʹ. Διεπέτασε Σιὼν τὰς χεῖρας αὑτῆς. Εἰ‐ ώθασι γὰρ αἱ πενθοῦσαι, καὶ ἐκτείνειν, καὶ συστέλ‐ λειν τὰς χεῖρας. Λέγει δὲ αὐτὴν καὶ ἀπαραμύθητον | |
| 25 | εἶναι, ἅτε δὴ τοῦ Θεοῦ τοῖς ἐχθροῖς ὁρμῆσαι κατ’ αὐτῆς συγχωρήσαντος, καὶ τὴν καθιερωμένην μολῦ‐ ναι. «Ἐγενήθη γὰρ, φησὶν, Ἱερουσαλὴμ, ὡς ἀποκαθημένη ἐν μέσῳ αὐτῶν.» Ἀκάθαρτος δὲ ἦν κατὰ τὸν νόμον ἡ τοῦ αἵματος τὸν ῥοῦν ὑπομένουσα· | |
| 30 | ταύτῃ τοίνυν ἀπεικάζει τὴν πόλιν ἀλλοφύλων καὶ δυσσεβῶν πληρωθεῖσαν ἀνθρώπων. Συνεχῶς μέντοι ὁ προφήτης τῆς ψήφου τὸ δίκαιον εὐφημεῖ, τὴν ἐντεῦθεν ὠφέλειαν προσφέρων τοῖς ἐντυγχάνουσιν. ιηʹ. Δίκαιός ἐστι Κύριος, ὅτι τὸ στόμα αὐτοῦ | |
| 35 | παρεπίκρανα. Τοὺς γὰρ ὑπ’ αὐτοῦ τεθέντας παρ‐ έβην νόμους. Θρηνήσας δὲ τῶν παρθένων καὶ τῶν νεανίσκων ἀνδραποδισμὸν, διδάσκει, ὡς ἀνωφε‐ λὴς ἡ τῶν εἰδώλων δουλεία. Ἐραστὰς γὰρ ἐκεῖνα καλεῖ. Ἱκετεύει δὲ τὸν λῦσαι δυνάμενον τὴν | |
| 40 | τῶν κακῶν ἀωρίαν, οἰκτεῖραι αὐτὴν ὁμολογοῦσαν τὴν ἁμαρτίαν. «Παραπικραίνουσα γὰρ, φησὶ, παρεπί‐ κρανα.» Ἀνιᾷ δὲ αὐτὴ διαφερόντως τὸ τοὺς ἐχθροὺς ἐπιτωθάζειν· καὶ τοῦτο δὲ, φησὶ, σοῦ νεύσαντος γέ‐ γονεν. «Ἐπήγαγες γὰρ ἡμέραν, καὶ ἐκάλεσας και‐ | |
| 45 | ρὸν, καὶ ἐγένοντό μοι οἴμοι, οἴμοι.» Αἰτεῖ δὲ κἀκείνους ταῖς αὐταῖς περιπεσεῖν συμφοραῖς. κβʹ. Εἰσέλθοι γὰρ, φησὶ, πᾶσα ἡ κακία αὐτῶν κατὰ πρόσωπόν σου. Ὡς ἐθεάσω, φησὶ, τὴν ἐμὴν παρανομίαν, βλέπε καὶ τὴν ἐκείνων ἀσέβειαν. «Καὶ | |
81.785(50) | ἐπιφύλλισον αὐτοὺς, ὃν τρόπον ἐπεφύλλισας ἐμὲ | |
81.788 | περὶ πάντων τῶν ἁμαρτιῶν μου· ὅτι πολλοὶ οἱ στε‐ ναγμοί μου, καὶ ἡ καρδία μου λυπεῖται.» Καὶ ἐν‐ ταῦθα ὁ Σύρος τὸ ἐπιφύλλισον οὕτως ἡρμήνευσεν· «Θλῖψον αὐτοὺς, ὡς ἔθλιψας ἐμέ.» Ὁ μὲν οὖν πρῶ‐ | |
| 5 | τος Θρῆνος τοῦτο ἔχει τὸ τέλος. ΚΕΦΑΛ. Βʹ Τοῦ δὲ δευτέρου τὸ προοίμιον τοῦτο· αʹ. Πῶς ἐγνόφωσεν ὀργῇ αὑτοῦ Κύριος τὴν θυγατέρα Σιών; Κατέῤῥιψεν ἐξ οὐρανοῦ εἰς γῆν | |
| 10 | δόξαν Ἰσραήλ; Καὶ οὐκ ἐμνήσθη ὑποποδίου ποδῶν αὐτοῦ ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς αὐτοῦ; Καὶ ἐν‐ τεῦθεν δῆλον, ὡς «ὑποπόδιον τῶν ποδῶν αὐτοῦ» ὁ θεῖος Δαβὶδ τὸν θεῖον ὀνομάζει ναόν· «Προσκυ‐ νεῖτε γὰρ, φησὶ, τῷ ὑποποδίῳ τῶν ποδῶν αὐτοῦ.» | |
| 15 | Ὁ μέντοι προφήτης ἀπείκασε γνόφῳ τὴν συμφοράν· καὶ λέγει ἐξ οὐρανῶν εἰς γῆν ῥιφῆναι τὴν πόλιν Ἐπειδὴ τῆς ἐπανθούσης χάριτος ἐγυμνώθη, ἐγέ‐ νετο τοῖς πολεμίοις εὐάλωτος. βʹ. Κατεπόντισε Κύριος οὐ φεισάμενος πάντα | |
| 20 | τὰ ὡραῖα Ἰακώβ· καθεῖλεν ἐν θυμῷ αὑτοῦ τὰ ὀχυρώματα τῆς θυγατρὸς Ἰούδα, ἐκόλλησεν αὐτὰ εἰς τὴν γῆν. Τουτέστι, μέχρις ἐδάφους κατ‐ ήνεγκεν. «Ἐβεβήλωσε βασιλεῖς αὐτῆς, καὶ ἄρ‐ χοντας αὐτῆς.» Ταῦτα καὶ ὁ μακάριος προεῖπε | |
| 25 | Δαβίδ· «Ἔθου, γὰρ, φησὶ, τὰ ὀχυρώματα αὐτοῦ δειλίαν, διήρπασαν αὐτὸν πάντες παραπορευόμενοι τὴν ὁδόν.» γʹ. Συνέκλασεν ἐν ὀργῇ θυμοῦ αὑτοῦ πᾶν κέ‐ ρας Ἰσραήλ. Κέρας καλεῖ τοὺς ἄρχοντας, καὶ τοὺς | |
| 30 | δυνάστας. «Ἀπέστρεψεν ὀπίσω δεξιὰν αὑτοῦ ἀπὸ προσώπου ἐχθροῦ, καὶ ἀνῆψεν ἐν Ἰακὼβ πῦρ φλέ‐ γον, καὶ κατέφαγε πάντα τὰ κύκλῳ αὐτοῦ.» Οὐ γὰρ ἠθέλησεν ἐπαμῦναι τῶν δυσμενῶν ἐπελθόντων, ἀλλ’ ἐῴκει στρατηγῷ γενναίῳ καταλῦσαι ῥᾳδίως δυνα‐ | |
| 35 | μένῳ τοὺς πολεμίους, καὶ τὰς χεῖρας εἰς τοὐπίσω μεταφέροντι, καὶ παραχωροῦντι τοῖς δυσμενέσι τὴν νίκην. Ἐπ’ ἐμὲ δὲ, φησὶ, τοὐναντίον ἐχρήσατο ταῖς χερσίν. δʹ. Ἐνέτεινε γὰρ τὸ τόξον αὑτοῦ ὡς ἐχθρὸς, | |
| 40 | καὶ ἐστερέωσε δεξιὰν αὐτοῦ ὡς ὑπεναντίος, καὶ ἀπέκτεινε πάντα τὰ ἐπιθυμήματά μου ἐν σκηνῇ θυγατρὸς Σιών· ἐξέχεεν ὡς πῦρ τὸν θυμὸν αὑ‐ τοῦ. Καὶ γὰρ ἐν τῷ ναῷ τὰς σφαγὰς ἐτόλμησαν οἱ πολέμιοι. Διδάσκει δὲ ὁ λόγος, ὡς τοῦ Θεοῦ συγχω‐ | |
| 45 | ρήσαντος ἐκεῖνα πάντα ἐγένετο· ἐπειδὴ γὰρ ἐξ‐ ήμαρτον, τὰ δυσμενῶν εἰργάσατο, καὶ διὰ τῶν πο‐ λεμίων καὶ τοὺς περιβόλους κατέλυσε, καὶ τὰς οἰκίας ἐνέπρησε, καὶ ἀνδράσι καὶ γυναιξὶ τὸ πένθος ἐπ‐ ήνεγκε. Τοῦτο γὰρ λέγει· | |
81.788(50) | Ἐπλήθυνε θυγατρὶ Ἰούδα τεταπεινωμένον | |
81.789 | καὶ τεταπεινωμένην. (ϛʹ.) Ἐξέσπασεν ὡς ἄμ‐ πελον τὸ σκήνωμα αὑτοῦ. Κατέκαυσαν γὰρ οἱ πολέμιοι τὸν θεῖον νεών. «Διέφθειρεν ἑορτὴν αὐ‐ τοῦ.» Οὐκ ἔτι γὰρ ἑορτὰς ἐπετέλουν, ἀλλὰ θρηνεῖν | |
| 5 | ἠναγκάζοντο. «Ἐπιλαθέσθαι ἐποίησε Κύριος Σιὼν ἑορτῆς, καὶ σαββάτου.» Προστέθεικε δὲ καὶ τῶν βασιλέων καὶ τῶν ἱερέων τὸν ὄλεθρον, καὶ τοῦ ναοῦ τὴν ἐρημίαν, καὶ τοῦ θυσιαστηρίου τὸν μια‐ σμὸν, καὶ τὴν τοῦ τείχους κατάλυσιν, καὶ τὸ πάν‐ | |
| 10 | των ἀνιαρώτατον. «Φωνὴν πολέμου ἔδωκαν ἐν οἴκῳ Κυρίου·» ὡς ψαλμὸν Λευϊτῶν. «Ἐν ἡμέρᾳ ἑορτῆς.» Ἀντὶ γὰρ τῆς συνήθους ὑμνῳδίας ὁ τῶν πολεμίων ἀλαλαγμὸς ἀνεπέμπετο. ηʹ. Ἐλογίσατο Κύριος τοῦ διαφθεῖραι τεῖχος | |
| 15 | θυγατρὸς Σιών· ἐξέτεινε μέτρον. Τουτέστι, τὴν ἴσην καὶ δικαίαν ψῆφον· τοῦτο καὶ ὁ μακάριος ἐθεάσατο Ζαχαρίας. Πάλιν δὲ τῶν πυλῶν, καὶ τῶν τειχῶν, καὶ τῶν ἀρχόντων μνημονεύσας, ἐπήγαγε, «Καὶ οὐκ ἔστι νόμος.» Πρὸ γὰρ τῆς ἐφόδου τῶν | |
| 20 | πολεμίων, ἀδεῶς παρεβαίνετο· μετὰ δὲ τὴν τῆς πόλεως ἅλωσιν, καὶ τοῦ ναοῦ τὸν ἐμπρησμὸν, οὐδὲ βουλόμενοι πληροῦν τὴν κατὰ νόμον λατρείαν ἠδύ‐ ναντο. «Καί γε προφῆται αὐτῆς οὐχ εὗρον ὅρασιν παρὰ Κυρίου.» Τοὺς ψευδοπροφήτας λέγει, τοὺς τὰ | |
| 25 | ψευδῆ μαντευσαμένους αὐτῇ. Ὑποδείκνυσι καὶ τοὺς γεγηρακότας θρηνοῦντας, καὶ σάκκον περιεζωσμέ‐ νους, καὶ αὐτὸς δὲ ὁ προφήτης βοᾷ· ιαʹ. Ἐξέλιπον ἐν δάκρυσιν οἱ ὀφθαλμοί μου, ἐταράχθη ἡ κοιλία μου· ἐξεχύθη εἰς γῆν ἡ | |
| 30 | δόξα μου ἐπὶ τὸ σύντριμμα τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μοῦ. Δείκνυσι δὲ καὶ τὸ πάντων ἐλεεινότατον πάθος. «Ἐν τῷ ἐκλύεσθαι νήπια καὶ θηλάζοντα ἐν πλατείαις πόλεως.» Ὁ γὰρ λιμὸς καὶ τὴν τῆς φύσεως φιλοστοργίαν ἐνίκησε. Τοῦτο γὰρ ἐπ‐ | |
| 35 | ήγαγεν· ιβʹ. Ταῖς μητράσιν αὑτῶν εἶπον, Ποῦ σῖτος καὶ οἶνος; ἐν τῷ ἐκλύεσθαι αὐτούς. Λέγει δὲ μὴ εὑρίσκειν ἀξίαν εἰκόνα τοῦ πάθους. ιγʹ. Τί γὰρ, φησὶ, μαρτυρήσω σοι, καὶ τί | |
| 40 | ὁμοιώσω σοι, θύγατερ Ἱερουσαλήμ; Ἀναμιμνή‐ σκει δὲ καὶ τῶν ψευδοπροφητῶν, τῶν τὰ χρηστὰ προλεγόντων. ιδʹ. Προφῆται γάρ σου, φησὶν, εἶδόν σοι μά‐ ταια, καὶ ἀφροσύνην· καὶ οὐκ ἀπεκάλυψαν τὴν | |
| 45 | ἀδικίαν σου, τοῦ ἀποστρέψαι τὴν αἰχμα‐ λωσίαν σου. Καὶ εἶδόν σοι λήμματα μάταια, καὶ ἔξωσάν σε. Ἐμποδὼν γὰρ ἐγένοντο τῇ μετα‐ μελείᾳ τὰ θυμήρη προλέγοντες, καὶ οὐκ εἴων αὐτοὺς | |
| τῆς πολλῆς ἀποστῆναι παρανομίας. | ||
81.792 | ιεʹ. Ἐκρότησαν ἐπὶ σὲ χεῖρας πάντες οἱ παρα‐ πορευόμενοι τὴν ὁδόν· ἐσύρισαν, ἐκίνησαν κεφαλὴν αὐτῶν ἐπὶ τὴν θυγατέρα Ἱερουσαλήμ. Ἴδιον τοῦτο τῶν θαυμαζόντων τὴν ἐπὶ τὰ χείρω | |
| 5 | μεταβολήν. Λέγει δὲ καὶ ἅπερ ἔλεγον· «Εἰ αὐτὴ ἦν ἡ πόλις στέφανος δόξης, καλὴ εὐπρέπεια, εὐφροσύνη πάσης τῆς γῆς;» Λέγει πάντα ταῦτα πεπληρῶσθαι κατὰ τὰς θείας προῤῥήσεις· διδάσκει δὲ καὶ οἵοις οἱ δυσμενεῖς ἐκέχρηντο λόγοις, ἐφ‐ | |
| 10 | ηδόμενοι τοῖς συμβεβηκόσιν αὐτῇ κακοῖς. «Αὕτη γὰρ ἡ ἡμέρα ἢν προσεδοκῶμεν, εὕρομεν καὶ εἴδομεν αὐτήν.» Τοῦτο γὰρ καὶ ὁ μακάριος προ‐ εῖπε Δαβίδ· «Ἐγενήθημεν ὄνειδος τοῖς γείτοσιν ἡμῶν, μυκτηρισμὸς καὶ χλευασμὸς τοῖς κύκλῳ | |
| 15 | ἡμῶν.» Καὶ πάλιν· «Ἔθου ἡμᾶς εἰς ὀνειδισμὸν ἐν τοῖς ἔθνεσι, κίνησιν κεφαλῆς ἐν τοῖς λαοῖς.» Πάλιν δὲ προσωποποιίᾳ κεχρημένος ὁ προφήτης, τοῖς περιβόλοις καὶ τῇ πόλει παρακελεύεται νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν δακρύειν, διὰ τὰς παντοδαπὰς συμφο‐ | |
| 20 | ράς· λέγει δὲ καὶ τὴν ὑπερβολὴν τῶν κακῶν. «Εἰ φάγονται γυναῖκες καρπὸν κοιλίας αὑτῶν; ἐπι‐ φυλλίδα ἐποίησε μάγειρος.» Τουτέστι, τὸν ὀψί‐ γονον καρπὸν ἥψησε. Τοῦτο γὰρ ἐπήγαγε· «Φονευ‐ θήσονται νήπια πολλὰ θηλάζοντα μασθούς.» | |
| 25 | Προστίθησι δὲ καὶ τὴν ἑτέραν ἀτοπίαν· «Εἰ ἀπο‐ κτενοῦσιν ἐν ἁγιάσματι Κυρίου ἱερέα καὶ προφή‐ την;» Καὶ τῇ τῶν προσώπων ποιότητι, καὶ τοῦ τόπου, ἔδειξε τὴν τοῦ πάθους ὑπερβολήν. Θρηνήσας δὲ τῶν γεγηρακότων καὶ τῶν μειρακίων καὶ | |
| 30 | τῶν παρθένων τὸν ἀνδραποδισμὸν, ἐπήγαγεν· κβʹ. Ἐκάλεσας ὡς εἰς ἡμέραν ἑορτῆς παρ‐ οικίαν μου κυκλόθεν· καὶ οὐκ ἐγένετο ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς Κυρίου ἀνασωζόμενος, καὶ καταλελειμ‐ μένος. Τῶν γὰρ πολεμίων τὴν ἔφοδον δείσαντες, ὡς | |
| 35 | εἰς ὀχυρὰν τὴν πόλιν κατέφυγον· ἐκεῖ μέντοι πάντες ἑάλωσαν· εἰώθασι δὲ καὶ κατὰ τὸν τῶν ἑορτῶν καιρὸν ἐκεῖ πάντες συντρέχειν· οὗ δὴ χάριν τὴν ἅλωσιν ἀπείκασε τῇ ἑορτῇ. «Ἐξέθρεψα, καὶ ἐπεκράτησα καὶ ἐπλήθυνα, καὶ ὁ ἐχθρὸς πάντα συνετέλεσε.» | |
| 40 | Μάταιός μου, φησὶν, ὁ πόνος ἐγένετο· τῶν τροφίμων γὰρ πάντων ἔρημος ἐγενόμην. Ἐνταῦθα τὸν δεύτερον συνεπέρανε Θρῆνον. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γʹ. Ἄρχεται δὲ οὕτω τοῦ τρίτου· | |
| 45 | αʹ. Ἐγὼ ἀνὴρ ὁ βλέπων πτωχείαν. Διαφε‐ ρόντως γὰρ οὗτος ὁ προφήτης παρὰ πάντας τῶν συμφορῶν τὸν καιρὸν προεφήτευσε· πτωχείαν τοί‐ | |
| νυν καλεῖ τὴν ἔνδειαν τῶν ἀγαθῶν. | ||
81.793 | Ἐν ῥάβδῳ θυμοῦ, (βʹ.) Παρέλαβέ με, καὶ ἀπ‐ ήγαγέ με εἰς σκότος καὶ οὐ φῶς. Οἰκειοῦται τὰ κατὰ τῆς πόλεως πάθη, καὶ καλεῖ σκότος τὴν δυσκληρίαν. | |
| 5 | γʹ. Πλὴν ἐν ἐμοὶ ἐπέτρεψεν· ἤλλαξε χεῖρα αὑτοῦ ὅλην τὴν ἡμέραν. Πάλαι γάρ μοι τὰ ἀγαθὰ χορηγῶν, νῦν τὰς παιδείας ἐπάγει. Τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὸ, «Ἤλλαξε χεῖρα αὑτοῦ.» δʹ. Ἐπαλαίωσε σάρκας μου, καὶ δέρμα μου· | |
| 10 | ὀστᾶ μου συνέτριψε. Ταῦτα γὰρ πάντα ἡ ἀθυμία ποιεῖ. εʹ. Ἀνῳκοδόμησε κατ’ ἐμοῦ, καὶ ἐκύκλωσέ με. Ἀντὶ τοῦ, διαφυγεῖν οὐ δύναμαι τὰ ἐπενε‐ χθέντα κακά· δηλοῖ δὲ καὶ τὸν ἔξωθεν περίβολον, | |
| 15 | ὃν οἱ πολέμιοι πολιορκήσαντες ἐδείμαντο. ϛʹ. Κεφαλήν μου ἐμόχθησεν, ἐκάθισέ μου ἐν σκοτεινοῖς, ὡς νεκροὺς αἰῶνος. Τὴν πι‐ κρὰν δουλείαν διὰ τούτων αἰνίττεται· καὶ γὰρ τοῦ Σεδεκίου τοὺς ὀφθαλμοὺς ὁ Βαβυλώνιος ἐξορύξας, | |
| 20 | μύλωνι παρέδωκε· τοῦτο δὲ καὶ τὰ ἐπαγόμενα δηλοῖ. ζʹ. Ἐβάρυνε τὸν ζυγὸν τοῦ τραχήλου μου. Ὠμοτάτοις γάρ με δεσπόταις δουλεύειν ἠνάγκασε. ηʹ. Καί γε ὅτι κεκράξομαι, καὶ βοήσω. Οὐ | |
| 25 | δέχεται γάρ μου δεομένου τὴν δέησιν. θʹ. Ἀνῳκοδόμησε τὰς ὁδούς μου ἐν μαρμάρῳ, καὶ τὰς τρίβους μου ἠφάνισε. Συνέχομαι γὰρ κακοῖς, ἃ διαφυγεῖν οὐ δύναμαι. ιʹ. ιαʹ. Ἄρκος ἐνεδρεύουσα ἐγένετό μοι αὐ‐ | |
| 30 | τὸς, ὡς λέων ἐν κρυφίοις. Κατεδίωξέ με ἀφ‐ εστηκότα, καὶ διετάραξέ με. Ἔδειξε τῆς παιδείας τὸ δίκαιον· ἐγὼ γὰρ, φησὶν, ἀπέστην προτέρα· εἶθ’ οὕτως αὐτὸς τιμωρίαν ἐπήνεγκε. Τούτων μέντοι τῶν προῤῥήσεων καὶ οἱ ἀρχαιότεροι μέμνηνται προ‐ | |
| 35 | φῆται. Ἔθετό με ἠφανισμένην· (ιβʹ.) Ἐνέτεινε τὸ τόξον αὐτοῦ· καὶ ἐστήλωσέ με ὡς σκοπὸν εἰς βέλος. Οἱ κατὰ σκοποῦ βάλλοντες, καὶ ταύτην μελετῶντες τὴν τέχνην, οὐ δύο καὶ τρία καὶ τέσσαρα, ἀλλὰ | |
| 40 | πολλὰ πέμπειν εἰώθασι βέλη. Τὸ ἐπάλληλον τῆς συμφορᾶς διὰ τῶν εἰκόνων δεδήλωκε. Λέγει δὲ καὶ τῆς ψυχῆς τὴν ὀδύνην· νεφροὺς γὰρ τοὺς λογι‐ σμοὺς καλεῖ· καὶ ὅτι ἐπίχαρτος ἐγένετο τοῖς ἐχθροῖς, οἳ καὶ τὰς ἐπενεχθείσας αὐτῇ συμφορὰς ᾄδοντες | |
| 45 | διετέλουν· Ἐγύμνωσε γάρ με, φησὶ, πάσης ἰσχύος. | |
| Τοῦτο γὰρ δηλοῖ τό· | ||
81.796 | ιϛʹ. Ἐξέβαλεν ἐν ψήφῳ τοὺς ὀδόντας μου, καὶ ἐψώμισέ με σποδόν. Ὁ δὲ Σύρος, Ἐν πέτρᾳ, λέγει, ἐστέρησέ με καὶ τῆς προτέρας εἰρήνης, καὶ τῶν παντοδαπῶν ἀγαθῶν. | |
| 5 | ιηʹ. Καὶ εἶπον, Ἀπώλετο νίκη μου, καὶ ἡ ἐλπίς μου ἀπὸ Κυρίου. Ἀπηγόρευσα, φησὶ, τὰς χρηστοτέρας ἐλπίδας, ἀλλ’ ὅμως τῇ συνεχεῖ τῶν ἀνιαρῶν μνήμῃ τὴν ψυχὴν κατατήκω, καὶ εἰς ἔλεον τὸν Δεσπότην ἐφέλκομαι. | |
| 10 | κβʹ. Τὰ ἐλέη Κυρίου πολλὰ ὅτι οὐκ ἐξελί‐ πομεν, ὅτι οὐ συνετελέσθησαν οἱ οἰκτιρμοὶ αὐτοῦ. Εἰ γὰρ σύμμετρον τῇ ἁμαρτίᾳ τὴν τιμω‐ ρίαν ἐπήγαγεν, οὐκ ἂν οὐδὲ ἡμεῖς διεφύγομεν τὴν σφαγήν. Εἶτα ὁ προφήτης τὴν ὑπὲρ αὐτῶν ἱκετείαν | |
| 15 | προσφέρει. κγʹ. Ἀνακαίνισον αὐτοὺς, ὡς ὄρθρον πρωϊνόν. Ἐπειδὴ σκότος τὴν συμφορὰν προσηγόρευσεν, ὄρ‐ θρῳ παραβάλλει τὴν ταύτης μεταβολήν. «Ἐπλη‐ θύνθη ἡ πίστις σου εἰς τὰς πρωΐας.» Τῆς γὰρ | |
| 20 | μεταβολῆς γενομένης, γνησιώτερον τῇ εὐσεβείᾳ προσέξουσι. Πολλοὶ γάρ εἰσιν οἱ στεναγμοί μου, καὶ ἡ καρδία μου ἐξέλιπε. κδʹ. Μερίς μου Κύριος, εἶπεν ἡ ψυχή μου, διὰ τοῦτο ὑπομενῶ αὐτόν. Ἑτέραν, φησὶν, οὐκ ἔχω | |
| 25 | καταφυγὴν, ἀλλὰ τὴν σὴν προσμένω βοήθειαν. Εἶτα διδάσκει τῆς εἰς Θεὸν ἐλπίδος τὸ χρήσιμον. κεʹ, κϛʹ. Ἀγαθὸς Κύριος τοῖς ὑπομένουσιν αὐτόν· ψυχὴ, ἣ ζητήσει αὐτὸν, ζήσεται. Ἀγα‐ θὸν τὸ ὑπομένειν, καὶ ἐλπίζειν εἰς τὸ σωτήριον | |
| 30 | τοῦ Κυρίου. Ταῦτα εἰς ψυχαγωγίαν τῶν ἀθυμούν‐ των διδάσκει, καὶ ἕτερα. κζʹ, κηʹ. Ἀγαθὸν ἀνδρὶ, ὅταν ἄρῃ ζυγὸν ἐκ νεότητος αὑτοῦ. Καθήσεται κατὰ μόνας, καὶ σιωπήσει, ὅτι ἦρεν ἐφ’ ἑαυτὸν ζυγὸν βαρύν. | |
| 35 | Τοῦτο καὶ ὁ μακάριος ἔφη Δαβὶδ· «Ἀγαθόν μοι, ὅτι ἐταπείνωσάς με, ὅπως ἂν μάθω τὰ δικαιώματά σου·» τὸ δὲ, «Καθήσεται κατὰ μόνας καὶ σιωπή‐ σει,» καρτερεῖν διδάσκει, καὶ ὑπομένειν τὰ λυπηρά. Συμφωνεῖ δὲ καὶ τὰ ἐπαγόμενα· | |
| 40 | κθʹ, λʹ. Δώσει ἐν χώματι στόμα αὑτοῦ· εἰ ἄρα ἐστὶν ὑπομονῆς ἐλπίς. Δώσει τῷ παίοντι αὐτὸν σιαγόνα αὑτοῦ. καὶ χορτασθήσεται ὀνει‐ δισμῶν. Εὐαγγελικὸς οὗτος ὁ νόμος· ὁ γὰρ Κύριος | |
| διηγόρευσε, τῷ παίοντι τὴν σιαγόνα τὴν δεξιὰν, | ||
81.797 | στρέψαι καὶ τὴν ἄλλην. Τὸ δὲ, «Δώσει ἐν χώματι στόμα αὑτοῦ,» ὁ Σύρος «ἐν γῇ» εἶπε· τουτέστι, Σιγήσει, καὶ οἴσει γενναίως τὰς λοιδορίας καὶ τὰ ὀνείδη, ὥσπερ γῆς ἔχων πεπληρωμένον τὸ στόμα. | |
| 5 | Τοῦτο καὶ ὁ θεσπέσιος Δαβὶδ ἐδήλωσε· «Ἐν τῷ συστῆναι τὸν ἁμαρτωλὸν ἐναντίον μου, ἐταπεινώ‐ θην, καὶ ἐκωφώθην, καὶ ἐσίγησα ἐξ ἀγαθῶν.» Εἶτα διδάσκει, ὡς οὐκ ἐπὶ πλεῖστον κέχρηται ταῖς παιδείαις ὁ Δεσπότης, φιλάνθρωπος ὢν, ἀλλὰ μετὰ | |
| 10 | τὴν παιδείαν ἐπάγει τὸν ἔλεον. λγʹ Οὐ. γὰρ ἐταπείνωσε, φησὶν, ἐξ ὅλης καρ‐ δίας αὐτοῦ οὐδὲ ἀπώσατο υἱοὺς ἀνθρώπων. Ὀργιζομένου γὰρ τὸ σχῆμα, τὸ δὲ βούλημα φιλ‐ ανθρωπίας μεστόν. Εἰς ὠφέλειαν μέντοι τῶν ἀν‐ | |
| 15 | θρώπων κέχρηται τῇ παιδείᾳ· τοῦτο γὰρ ἐπήγαγε· λδʹ. Τοῦ ταπεινῶσαι ὑπὸ τοὺς πόδας αὑτοῦ πάντας δεσμίους γῆς, τουτέστι, τοὺς τῇ γῇ προσ‐ δεδεμένους, καὶ μετάρσιον οὐκ ἔχοντας φρόνημα· ἀδικίᾳ γὰρ συζῶσι, καὶ τὸν ἐφορῶντα οὐ δειμαί‐ | |
| 20 | νουσι. λζʹ, ληʹ. Τίς οὕτως εἶπε, καὶ ἐγένετο; Κύριος οὐκ ἐνετείλατο. Ἐκ στόματος Ὑψίστου οὐκ ἐξ‐ ελεύσεται τὰ κακὰ καὶ τὰ ἀγαθὰ ἡμῶν. Τὴν πρόνοιαν ἀναιρούντων ὁ λόγος κατηγορεῖ· οὗτοι γὰρ | |
| 25 | εἱμαρμένῃ καὶ τύχῃ ἀνατιθέασι τὰ γιγνόμενα. λθʹ. Τί γογγύσει ἄνθρωπος ζῶν, ἀνὴρ περὶ τῆς ἁμαρτίας αὑτοῦ; Ἡ ῥᾳθυμία γὰρ, ἀλλ’ οὐχὶ φύσις, πρόξενος τῆς ἁμαρτίας, οὗ δὴ χάριν καὶ τὴν τιμωρίαν ὁ δικαστὴς ἐπιφέρει τοῖς ἁμαρτάνουσιν. | |
| 30 | μʹ. Ἐξηρευνήθη ἡ ὁδὸς ἡμῶν, καὶ ἠτάσθη. Εἶδε γὰρ τὴν παρ’ ἡμῶν τολμηθεῖσαν παρανομίαν. «Καὶ ἐπιστρέψωμεν πρὸς Κύριον.» Γένοιτο δὲ ἡμῖν πρόφασις μεταμελείας ἡ τιμωρία. μαʹ. Ἀναλάβωμεν καρδίας ἡμῶν, καὶ ἐμβλέ‐ | |
| 35 | ψωμεν πρὸς τὸν ὑψηλὸν, τὸν κατοικοῦντα ἐν τῷ οὐρανῷ. Τῶν περιττῶν, φησὶ, φροντίδων τοὺς λο‐ γισμοὺς ἀπαλλάξαντες, τὸν θεῖον αἰτήσωμεν ἔλεον. μβʹ. Ἡμεῖς ἡμάρτομεν, καὶ ἠσεβήσαμεν, καὶ σὺ οὐχ ἱλάσθης. Δικαίαν, φησὶ, τὴν τιμωρίαν | |
| 40 | ἐπήγαγες. μγʹ, μδʹ. Ἐσκέπασας ἐν θυμῷ, καὶ κατεδίω‐ ξας ἡμᾶς· ἀπέκτεινας, καὶ οὐκ ἐφείσω. Ἀπ‐ εσκέπασας νεφέλην ἐστερεωμένην σεαυτῷ, ἕνεκεν τοῦ μὴ διελθεῖν πρὸς σὲ προσευχὴν | |
| 45 | ἡμῶν. Τοῦτο καὶ δι’ ἑτέρου προφήτου φησὶν ὁ Θεὸς, «Ὅτι τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διιστῶσιν ἀναμέσον ὑμῶν καὶ ἐμοῦ.» Ταύτας καὶ οὗτος τῇ νεφέλῃ ἀπείκασεν, ἣ διεκώλυσε τὴν πρόσοδον τῆς προσευχῆς. Θρηνεῖ δὲ καὶ ὀδύρεται διαφερόντως, ὁρῶν ἐπικερτομοῦντας | |
81.797(50) | τοὺς δυσμενεῖς, καὶ τῷ λαῷ τὰ ὀνείδη προσφέροντας· | |
81.800 | λέγει δὲ τούτους θηρεῦσαι, καὶ κατασφάξαι, καὶ εἰς λάκκον ῥίψαι, καὶ λίθον ἐπιθεῖναι, καὶ ὑποβρύχιον ποιῆσαι τῷ ὕδατι· διὰ δὲ τούτων ἁπάντων τὴν ὑπερ‐ βολὴν δεδήλωκε τῶν κακῶν. Οὕτω καὶ ὁ θεσπέσιος | |
| 5 | Δαβὶδ ἐκ προσώπου τούτων αὐτῶν· «Σῶσόν με, ὁ Θεὸς, ὅτι εἰσήλθοσαν ὕδατα ἕως ψυχῆς μου. Ἐν‐ επάγην εἰς ἰλὺν βυθοῦ, καὶ οὐκ ἔστιν ὑπόστασις. Ἦλθον εἰς τὰ βάθη τῆς θαλάσσης, καταιγὶς κατ‐ επόντισέ με.» Καὶ πάλιν· «Μή με καταποντισάτω | |
| 10 | καταιγὶς ὕδατος, μηδὲ καταπιέτω με βυθὸς, μηδὲ συσχέτω ἐπ’ ἐμὲ φρέαρ τὸ στόμα αὑτοῦ.» Οὕτω καὶ ἐνταῦθα· νεʹ, νϛʹ. Ἐπεκαλεσάμην τὸ ὄνομά σου, Κύριε, ἐκ λάκκου κατωτάτου. Φωνῆς μου ἤκουσας· | |
| 15 | μὴ φράξῃς τὰ ὦτά σου εἰς τὴν δέησίν μου, καὶ εἰς τὴν κραυγήν μου. Διδάσκει καὶ ὡς ἔπεισε τὸν φιλάνθρωπον. νζʹ. Ἤγγισας γὰρ, φησὶν, ἐν ἡμέρᾳ, ἦ ἐπ‐ εκαλεσάμην σε, καὶ εἶπάς μοι, Μὴ φοβοῦ. Ἀπό‐ | |
| 20 | χρη δὲ εἰς παραψυχὴν καὶ ὁ βραχὺς οὗτος λόγος. Εἶτα διδάσκει, ὡς αὐτοῖς καὶ τοῖς δυσμενέσι δικαίως δικάσας, ἐκείνους μὲν δουλείᾳ παρέδωκεν, αὐτοὺς δὲ ἐλευθερίας ἠξίωσεν. Αἰτήσας δὲ τοῖς δυσσεβέσι πο‐ λεμίοις τὸν ὄλεθρον, τὸν τρίτον πεπλήρωκε θρῆ‐ | |
| 25 | νον. ΚΕΦΑΛ. Δʹ. αʹ. Πῶς ἠμαυρώθη χρυσίον, ἠλλοιώθη τὸ ἀρ‐ γύριον τὸ ἀγαθόν· ἐξεχύθησαν λίθοι ἅγιοι ἀπ’ ἀρχῆς πασῶν διεξόδων; Ταύταις ἀπεικάζει ταῖς | |
| 30 | ὕλαις τὴν τῶν προγόνων εὐσέβειαν, καὶ θρηνεῖ τῶν ἐγγόνων τὴν γεγενημένην μεταβολήν. Τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὰ ἑξῆς· βʹ. Οἱ υἱοὶ Σιὼν, οἱ τίμιοι, οἱ ἐπηρμένοι, οἱ ὑπὲρ χρυσίον· πῶς ἐλογίσθησαν εἰς ἀγγεῖα | |
| 35 | ὀστράκινα, ἔργα χειρῶν κεραμέως; Τοῦτο καὶ διὰ τοῦ θείου Ἡσαΐου προείρηκεν ὁ Δεσπότης· «Ὅτι ἔσονται ἄχρηστοι, ὡς κεράμιον συντριβὲν εἰς λεπτὰ ἐν οἷς οὐκ ἔστιν ὕδωρ ἀρύσασθαι, ἢ πῦρ λαβεῖν ἀπὸ καύστρας.» | |
| 40 | γʹ. Καί γε δράκοντες ἐξεδύσαντο μασθοὺς, ἐθήλασαν σκύμνους αὑτῶν, θυγατέρες λαοῦ μου εἰς ἀνίατον, ὡς στρουθίον ἐν ἐρήμῳ. Καὶ τὰ πικρότερα, φησὶ, θηρία τῶν τέκνων ἐπιμελεῖται· ἡ δὲ τοῦ πάθους ὑπερβολὴ τῆς Σιὼν τοὺς οἰκήτορας καὶ | |
| 45 | αὐτῆς ἐπιλαθέσθαι τῆς φύσεως παρεσκεύασε· καὶ τῶν μὲν πλείστων σφαγέντων, τῶν δὲ λοιπῶν ἀν‐ δραποδισθέντων, ὀλίγοι τινὲς μεμενήκασιν ἐοικότες στρουθίῳ μόνῳ κατὰ τὴν ἔρημον πλανωμένῳ. Δηλοῖ | |
| δὲ τὰ ὑπὸ τοῦ λιμοῦ τεχθέντα κακά. | ||
81.801 | δʹ. Ἐκολλήθη γλῶσσα θηλάζοντος πρὸς τὸν φάρυγγα αὐτοῦ ἐν δίψει· νήπια ᾔτησαν ἄρτον, καὶ ὁ διακλῶν αὐτοῖς οὐκ ἦν. Διδάσκει δὲ καὶ τὴν προτέραν τούτων χλιδήν. | |
| 5 | εʹ. Οἱ ἐσθίοντες τρυφὰς ἠφανίσθησαν ἐν ταῖς ἐξόδοις. Ἀντὶ τοῦ κατὰ τὴν ἀγορὰν ἐῤῥιμμένοι. «Οἱ τιθηνούμενοι ἐπὶ κοκκίνῳ περιελάβοντο κοπρίας.» Λέγει δὲ τούτων τὴν ἁμαρτίαν πρόξενον γεγενῆσθαι· καὶ τῇ Σοδόμων παρατίθησι ταύτην. | |
| 10 | Λέγει δὲ καὶ τῶν Ναζιραίων τὴν πρὸ τῶν συμ‐ φορῶν εὐδοξίαν, καὶ τὴν ἐν τῇ συμφορᾷ κακουχίαν· καὶ τὴν ἐν πολέμῳ δὲ σφαγὴν τῶν τοῦ λιμοῦ βελῶν αἱρετωτέραν εἶναί φησιν. Ἐντίθησι δὲ τῷ θρήνῳ καὶ τὸ πάντων χαλεπώτατον πάθος· | |
| 15 | ιʹ. Χεῖρες γυναικῶν οἰκτιρμόνων ἥψησαν τὰ παιδία ἑαυτῶν· ἐγένοντο εἰς βρῶσιν αὐταῖς ἐν τῷ συντρίμματι τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μου. Τὴν γὰρ φυσικὴν φιλοστοργίαν ἡ βία τῆς πείνης ἐνίκησε. Ταῦτα δὲ τῇ Σιὼν ἐπήνεγκεν ὁ Δεσπότης | |
| 20 | ἐνδίκως ἀγανακτήσας. ιβʹ. Οὐκ ἐπίστευσαν βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες τὴν οἰκουμένην, ὅτι εἰσ‐ ελεύσεται ἐχθρὸς καὶ ἐκθλίβων διὰ τῶν πυλῶν Ἱερουσαλήμ. Εἶχον γὰρ ἐνέχυρα μεγάλα τοῦ πι‐ | |
| 25 | στεῦσαι, τὰ κατὰ τὸν Σεναχηρεὶμ, οὗ τὴν στρατιὰν ἐν βραχεῖ μορίῳ νυκτὸς κατηνάλωσε. Παρεδόθη δὲ τοῖς πολεμίοις καὶ διὰ τὴν τῶν ψευδοπροφητῶν ἐξαπάτην, καὶ διὰ τὴν τῶν ἱερέων μιαιφόνιαν. ιδʹ. Εἷρψαν νεανίσκοι αὐτῆς ἐν ταῖς ἐξόδοις. | |
| 30 | Ἐξόδους τὰς ἀγυιὰς καλεῖ, καὶ τὰς καλουμένας ῥύμας· «Ἐμολύνθησαν ἐν αἵματι ἐν τῷ μὴ δύνα‐ σθαι αὐτοὺς, ἐῤῥίφθησαν σὺν τοῖς ἐνδύμασιν αὐ‐ τῶν.» Ὁ μὲν λιμὸς ἠνάγκαζεν ἐῤῥίφθαι· προκαθή‐ μενοι δὲ οἱ πολέμιοι θάπτειν ἐκώλυον, οἱ δὲ κύνες | |
| 35 | τοὺς ἐῤῥιμμένους ἀνήλισκον. Λέγει δὲ καὶ τὰ παρὰ τῶν πολεμίων θρυλλούμενα· ιεʹ. Ἀπόστητε ἀπὸ ἀκαθάρτων. Ἀκαθάρτους ἐκάλουν ἡμᾶς. Εἶτα δείξας, τίνας ὀνομάζει ἀκα‐ θάρτους, ἀνέλαβε τὸ ῥητὸν, καί φησιν· «Ἀπόστητε | |
| 40 | ἀπὸ ἀκαθάρτων· ἀπόστητε, μὴ ἐγγίσητε αὐ‐ τοῖς, ὅτι παρώξυναν,» τουτέστι, τὸν Θεόν. «Καὶ ἀνήφθησαν, καί γε ἐσαλεύθησαν.» Ἐγυμνώθησαν, φησὶ, διὰ τὴν παρανομίαν τῆς θείας ἐπικουρίας. «Εἴπατε ἐν τοῖς ἔθνεσιν, Οὐ μὴ προσθῶσι τοῦ παρ‐ | |
| 45 | οικεῖν πρὸ προσώπου Κυρίου.» Παντελῶς, φησὶν, ἡμᾶς ἀπηγόρευσεν. ιζʹ. Οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν ἐξέλιπον, μάταια σκοπούντων ἡμῶν· ἀπεσκο‐ | |
| πεύσαμεν εἰς ἔθνος οὐ σῶζον. Τῇ γὰρ Αἰγυπτίων | ||
81.804 | ἐπικουρίᾳ θαῤῥήσαντες, ἐψεύσθημεν τῆς ἐλπίδος. Εἶτα τὴν τῶν πολεμίων ὠμότητα δείκνυσιν· οὔτε γὰρ γῆρας φειδοῦς, οὔτε μὴν αἰδοῦς ἱερωσύνην ἠξίω‐ σαν. | |
| 5 | ιηʹ. Ἐθηρεύσαμεν μικροὺς ἡμῶν, τοῦ μὴ εἰσπορεύεσθαι ἐν ταῖς πλατείαις ἡμῶν. Ὁ δὲ Σύρος «ἐθήρευσαν» ἡρμήνευσεν· καὶ ἔχει τὸ ἀκό‐ λουθον λόγος· οἱ γὰρ πολέμιοι μετὰ τῶν γεγηρα‐ κότων καὶ τοὺς νέους ἐθήρευσαν. Ταῦτα δὲ, φησὶν, | |
| 10 | ὑπεμείναμεν, «ὅτι ἤγγικεν ὁ καιρὸς ἡμῶν, ἐπλη‐ ρώθησαν αἱ ἡμέραι ἡμῶν.» Ἔδειξεν ὁ λόγος, ὡς σταθμῷ καὶ μέτρῳ κεχρημένος ὁ τῶν ὅλων Θεὸς καὶ μακροθυμεῖ καὶ κολάζει. Ὅταν γὰρ τῇ μακροθυμίᾳ χρησάμενος καταφρονοῦντας θεάσηται, τὴν τιμωρίαν | |
| 15 | ἐπιφέρει, ἵνα παύσῃ τὴν ἁμαρτίαν. Εἶτα διδάσκει, ὡς ἡ τῶν πολεμίων ταχύτης ἐνίκησε καὶ τῶν ἀστῶν τὴν κουφότητα. Προλέγει δὲ τὸ σωτήριον πά‐ θος· κʹ. Πνεῦμα προσώπου ἡμῶν Χριστὸς Κύ‐ | |
| 20 | ριος, συνελήφθη ἐν ταῖς διαφθοραῖς ἡμῶν, ᾧ εἴπαμεν, Ἐν τῇ σκιᾷ αὐτοῦ ζησόμεθα ἐν τοῖς ἔθνεσιν. Εἰπάτωσαν οἱ Ἰουδαῖοι, τίνα καλεῖ Χρι‐ στὸν ὁ προφητικὸς λόγος; τίς δὲ τῶν παρ’ αὐτοῖς κληθέντων χριστῶν, ἢ βασιλεὺς, ἢ προφήτης, ἢ ἱε‐ | |
| 25 | ρεὺς, Κύριος ὠνομάσθη; ἀλλ’ οὐκ ἂν ἔχοιεν δεῖξαι, καίτοι πολλῇ κεχρημένοι ψευδολογίᾳ. Δῆλον τοίνυν, ὡς τὸν Σωτῆρα καὶ Κύριον ἡμῶν προεθέσπισεν ὁ προφήτης, συλληφθέντα παρ’ αὐτῶν διὰ τὴν τῆς ἀσε‐ βείας αὐτῶν διαφθοράν. Τούτους δὲ ἐν τῇ σκιᾷ οἱ | |
| 30 | προφῆται ζήσεσθαι λέγουσι. Καὶ ἐπίστευον διὰ τῶν ἱερῶν ἀποστόλων, καὶ τῶν θείων αὐτῶν θεσπι‐ σμάτων κηρυττομένων τοῖς ἔθνεσι. Προΐδωμεν δὲ τὰ κατ’ αὐτὸν, τοῦ παναγίου ἡμᾶς φωτίσαντος Πνεύ‐ ματος. «Πνεῦμα, φησὶ, προσώπου ἡμῶν Χριστὸς | |
| 35 | Κύριος.» Ταύτην μέντοι τὴν προφητείαν ὁ προ‐ φήτης τοῖς θρήνοις ἐντέθεικε, τοὺς τηνικαῦτα Ἰου‐ δαίους διδάσκων, ὡς διὰ τὸ μηδέπω τεχθῆναι τὴν τούτων ἐλπίδα, φειδοῦς τεύξονται, καὶ τῆς ἀνακλήσεως ἀπολαύσονται, καίτοι μέλλοντες σταυρῷ | |
| 40 | τὸν τῆς οἰκουμένης παραδώσειν Σωτῆρα. καʹ. Χαῖρε καὶ εὐφραίνου, θύγατερ Ἰδουμαίας, ἡ κατοικοῦσα ἐν γῇ Οὔζ· καί γε ἐπὶ σὲ ἐπ‐ ελεύσεται, τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου, καὶ πίε‐ σαι, καὶ μεθυσθήσῃ, καὶ ἀποχεεῖς. Ὑπερ‐ | |
| 45 | βολὴν αὐτοῖς κακῶν ὁ προφητικὸς προείρηκε λόγος· τοῦτο γὰρ δηλοῖ τὸ, «μεθυσθήσῃ, καὶ ἀποχεεῖς.» Καὶ ὁ θεσπέσιος δὲ Δαβὶδ περὶ αὐτῶν φησι, «Μνή‐ σθητι, Κύριε τῶν υἱῶν Ἐδὼμ, τὴν ἡμέραν Ἱερου‐ | |
| σαλήμ· τῶν λεγόντων, Ἐκκενοῦτε, ἐκκενοῦτε, ἕως | ||
81.805 | τῶν θεμελίων αὐτῆς.» Καὶ γὰρ ἀδελφοὶ ὄντες, καὶ γειτονεύοντες, εἰρηνεύειν μὲν οὐκ ἐβούλοντο, τὸ δὲ προγονικὸν διεφύλαξαν μῖσος. κβʹ. Ἐξέλιπεν ἀνομία σοῦ, θύγατερ Σιών· οὐ | |
| 5 | προσθήσει τοῦ ἀποικίσαι σε ἔτι· ἐπεσκέψατο ἀνομίαν σου, θύγατερ Ἐδὼμ, ἀπεκάλυψεν ἐπὶ τὰ ἀσεβήματά σου. Τῇ μὲν Σιὼν προηγόρευσε τὰ χρη‐ στά, τἀναντία δὲ τῇ Ἰδουμαίᾳ· ἐπ’ αὐτῆς γὰρ ἔφη τὴν τιμωρίαν χωρήσειν. Ἀληθὲς δὲ καὶ τὸ, «Οὐ | |
| 10 | προσθήσει τοῦ ἀποικίσαι σε ἔτι.» Παντελῶς γὰρ οἱ ἀνδραποδίσαντες κατελύθησαν, καὶ ὑπὸ τὴν Περσῶν δυναστείαν ἐγένοντο. Ὁ μὲν οὖν προφήτης τοῦτο τοῖς θρήνοις τὸ τέλος ἐπέθηκεν· ἡμεῖς δὲ τὸν δεδωκότα στόμα ἀνθρώπῳ, καὶ διδάσκοντα ἄνθρωπον γνῶσιν | |
| 15 | ὑμνοῦμεν, ὅτι καὶ τοῦδε τοῦ προφήτου δήλην τὴν διάνοιαν, ὡς ἦν ἡμῖν ἐφικτὸν, πεποιήκαμεν, καὶ ταῖς ἄλλαις προφητικαῖς βίβλοις προστεθείκαμεν καὶ τήνδε τὴν ἑρμηνείαν, ὡς μηδὲ μίαν διὰ τὴν αὐ‐ τοῦ χάριν προφητείαν καταλιπεῖν ἀνερμήνευτον. Τοὺς | |
| 20 | δέ γε ἐντευξομένους παρακαλῶ, δέξασθαι μὲν τὰ εὖ καὶ καλῶς εἰρημένα· εἰ δέ τι ἐλλείπει, συγγνῶναι. Ἄνθρωποι γὰρ ὄντες, καὶ τῆς τελειότητος ἀποδέον‐ τες, τὴν οἰκείαν εἰσηνέγκαμεν προθυμίαν, ὠφέλειάν τινα τοῖς φιλοθέοις καὶ φιλοπόνοις πορίζοντες, οὓς | |
| 25 | ἀντιδοῦναι παρακαλοῦμεν τῷ πόνῳ τῆς ἑρμηνείας τῆς προσευχῆς τὴν βοήθειαν· ἵν’ ὑπὸ ταύτης ἐρει‐ δόμενοι τὸ λειπόμενον τῆς ζωῆς ἐξανύσωμεν, ἔργοις καὶ λόγοις καὶ λογισμοῖς τὸν Θεὸν καὶ Σωτῆρα καὶ Κύριον ἡμῶν θεραπεύοντες, μεθ’ οὗ τῷ Πατρὶ, σὺν | |
| 30 | τῷ παναγίῳ Πνεύματι, δόξα πρέπει, καὶ μεγαλοπρέ‐ πεια, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν | |
| αἰώνων. Ἀμήν. | ||