TLG 2892 114 :: MAXIMUS CONFESSOR :: Hymni [Sp.]

MAXIMUS CONFESSOR Theol., Protosecretarius, vel Maximus Homologetes
(Constantinopolitanus: A.D. 6–7)

Hymni [Sp.]

Source: Cantarella, R. (ed.), S. Massimo Confessore. La mistagogia ed altri scritti. Florence: Testi Cristiani, 1931: 236–252.

Dup. 2892 104

Citation: Hymn — (line)

1

(1t)

I.
2tὝμνος εὐχαριστήριος καὶ ἱκετήριος πρὸς Θεόν.
1Λειμών με τλήμον’ ἔσχε πάλαι φυτῶν ἀρίστων, ἦμος Θεοῦ μεγίστου ὑπ’ ἀφράστῳ προνοίῃ
5ἔρωτί τ’ ἰσομοίρῳ φῶς τοῦτ’ ἐγὼ κατεῖδον, πλασθεὶς χοὸς γεηροῦ καὶ πνεῦμα προσλαβών τε, γαίης μέσον πόλου τε
10ζῶον κατεστὼς οἴμοι, λάμπον Θεοῦ μεγάλου τῆς εἰκόνος μεθέξει. Ὄφις δ’ ὁ παγκάκιστος φθόνῳ σφοδρῷ ὑφέρπων,
15ὀλεθρίῃσι βουλαῖς ἀπαισίοις τε φήμαις δεινῶς ψιθυρίσας μοι, ἐξηπάτησεν οἴμοι καὶ τῆς ἐκεῖθεν ἔξω
20ὦσεν καλῆς τρυφῆς με, ἐξ ὀρχάτων τε Πατρός, ὧν θῆκε, φεῦ, γεωργόν, πάμπαν με ὀστρακίζων. Οἰκτρὸν δ’ ἔην θέατρον
25νόων σεπτῇ χορείῃ. Ἐπεὶ δὲ τραῦμα τοὐμὸν
ἰατρὸν οὐχ ὑπέστη, πλάστης ὁ παντεχνήμων σπλάγχνοις ἰδών με θερμοῖς236
30ξένως κατῆλθε πρός με, ἀνθρωπόμορφον ἁγνῶς λαβὼν ἀπειρολέκτρου γέννησιν ἐκ Μαρίης. Οὕτω δέ γ’ ἐκσαώζει
35ἀφαρπάσας πονηρᾶς δρακοντίης χερός με, ἀφαρπάσας μόρου τε, εἵμαρτο ὅς ῥ’ ἔμοιγε προστάγματος Θεοῖο
40ἄβουλ’ ἀπεκπεσόντι, δι’ οὗ ἑὸν παρέσχε πικρῷ δέμας μόρῳ γε. Συνέθλασε δὲ τούτου κάρηνον ὑδάτεσσιν
45ῥείθρων Ἰορδανείων. Ἁμαρτάδων ἐμῶν τε ἀσχημοσύνην ἔνθα ἐμβαπτίσας σκοτώδη· ἀναιδὲς ὃς δ’ ἐσαῦθις

1

(50)

οὐραῖον ἐνσαλεύων, ἐμὸν νόον ταράττει, κινήμασι κραδαίνων ἐς βόθρον ἐκφέρουσι πειρῶν θ’ ὑποσκελίζειν
55τρίβους ἐμῆς πορείης. Οἰστρηλατεῖ δ’ ἀνάγνως ἵππων βίην ἀτάκτων παλιμβόλως φέρουσαν. Ὀργᾷν κινῶν ἐς αἴσχη
60ἀτάσθαλα φρένας μου πάθη τε θυμόλεθρα. Πίπτειν ἐρείπιόν τε ἱππηλάτην βιάζων, ὃς ἡνίας διοικεῖ.
65Πυρσὸν μέγαν δ’ ἀνάπτει
ἐκ πυρφόρων βελέμνων, ἅ μοι φλέγει κακόφρων, ἐντόσθιον σαλεύων πῦρ μοι, ὃ ἐμπέφυρται.238
70 Σὺ δ’ ἀλλ’ ἐμοὶ πορίζοις σὴν χεῖρα, λαοσῶστα, πρόρριζον ἐκτέμνουσαν δόλους πικροῦ Βελίαλ· στήσας πάλαι σὺ ῥεῖθρον
75ἀναστραφὲν τάχιστα παλισσύτῳ πορείῃ, ἔργον ξένον τελέσσας. Ἐξήρανας θαλάσσης πολύρροον σὺ χεῦμα,
80πεζὸν διεκβιβάζων λαὸν σὸν Ἰσραῆλον, εἶπας δέ, καὶ τὰ πάντα Λόγῳ τεῷ παρήχθη· ἅρμα φλογὸς δ’ ἐπέσχες
85ταχυδρόμου γίγαντος, φαεσφόρου μεγίστου. Ἤμειψας ἑπταμέτρου παίδων τριῶν καμίνου φλόγ’ ἐς δρόσον βαθεῖαν.
90 Ἄσωτον ἠλέησας· πόρνης ἔλυσας ἅμμα κακενδέτων ἐρώτων, θερμὸν δακρυρροούσης. Στῆσας καὶ αἱμορρούσης
95σοῦ κρασπέδου προσάψει ἀείρροον φορυκτόν, ἤγειρας ἐκ νεκρῶν τε καὶ παῖδα Ἰαείρου πάλιν πνέοντα θῆκας.

1

(100)

Λεπροὺς δὲ ἐκκάθηρας, τυφλοῖς τ’ ἔδωκας ὄψιν, καὶ πνεῦμα ἐξέωσας κούρης Σιδωνιαίας· κλίνην ἐπῇρεν ἄλλος,
105λύσιν μελῶν ἀθροίσας, καὶ συγκύφουσαν ὀρθοῖς, καὶ δαίμονας διώκεις. Καὶ πενθερᾶς δὲ Πέτρου ἁφῇ χερὸς σὺ παύσας240
110θερμανσίην φλογώδη. Πλείω δ’ ἔρυξας ἄλλα, ἀριθμὸν ὅσσα φεύγει. Τί θαῦμα, εἴ κ’ ἐμοῖο ψύξεις φλογὸς πυρεῖα,
115ἀεννάου κρατῆρος δρόσον τεὴν σταλάξας ἐμοῖς ἐπ’ ἀνθράκεσσιν; Ἥν μοι φέροις, Σαωτήρ, πᾶσαν σύ γ’ ἐς βιοτήν,
120ὅπως τεὴν ὑμνήσω ἄκραντον χρηστότητα Πατρός τε καὶ Πνοῆς σῆς.

2

(1t)

II.
2tὝμνος ἱκετήριος εἰς Χριστόν, ἐν εἴδει ἐξομολογήσεως.
1 Ὤμοι ἐγὼ κακῶν μου, ἄνα ἄναρχε Σῶτερ, ἀβουλίας φρενῶν τε καὶ δουλικῆς ἀνάγκης,
5κακοσχόλου τε μόχθου, μάταιος ὅν γ’ ὑπέστην, ἐκ παιδόθεν καθείρξας δειναῖς πέδαις ἐμαυτὸν κακοτρόπου βιωτῆς,
10πλάνων τε ἠδ’ ἐρώτων. Ὤιμην ἄριστος εἶναι οἴκων καλῶν δομήτωρ, ὑψερεφῶν τε πύργων. Θεμέθλου, ὃ δ’ ἔβαλλον,
15οὐ πέτρα ἦν στατερά, στηριγμὸν ἐντιθεῖσα, ἀλλ’ ἄμμος, ἣν ῥάϊστα
δονοῦσι μέν γ’ ἀῆται, πηγαῖα δ’ αὖ ῥέεθρα242
20ῥοιζηδὸν ἑλκύουσι, βροχὴ ἰδ’ ἐμπεσοῦσα ἔξυγρον ἐμφανίζει. Πίπτουσι δ’ ἔνθεν οἶκοι, ἐρείπια στέγη τε
25οἰκτρῶς δόμων ὁρᾶται. Τίνες δ’ ἄρ’ ἦσαν οὗτοι, ἔκτιζον οὓς κακόφρων ψυχῆς ἐμῆς ὀλέθρῳ; Λιθῶδες ἦν κραδίης
30βούλημ’ ἁμαρτάδεσσιν ἀεὶ ἐφησυχάζον. Λευκάζον ἥγ’ ὀθνεῖον ἔξω φέρουσα χρῶμα, ὕπουλον ἀγνοοῦσι
35μορφάζετο φρόνημα ἐντόσθιον καλύπτον ἀσχήμονα πρόσοψιν, ὑπόκρισίν κεν εἴποις παντὶ ἀποτρόπαιον.
40 Οἰκοτρίβας δὲ εἶχον, δόξης ὅσοις μέμηλε ψευδονύμου φύσσης τε, καὶ ἣ πάλαι τύφουσα πόλοιο ῥίψεν αἶψα
45ἑωσφόρον σκοτώδη κρίσει Θεοῦ δικαίᾳ. Παῖδες δὲ τοῖς ἔησαν νήριθμοι ἠδὲ κοῦραι, πειθήνιον διδοῦσαι

2

(50)

οὖας κακῶν ἐφετμαῖς. Τῆμος βροχὴ δ’ ἰοῦσα πνεύσαντες ἠδ’ ἀῆται ῥέεθρά τ’ ἐμπεσόντα ἔσεισαν ἐκ θεμέθλων
55ἀπαίσιον τύρευμα, καὶ πτῶμα ἦν ξένον μοι,
ψυχῇ δ’ ἐμῇ ὄλισθος, ἄγειρεν ἣ τοσαύτην βλάβην ἔνοικον αὐτῇ,244
60θυμόν τ’ ἄνωθεν αἰνόν, βροτησίαν τε ἔχθραν. Πέτραν δὲ νῦν διέγνων θέμεθλον ἐμβαλέσθαι σώζοιτο ὡς ἂν οἶκος,
65λίθους ἔχων ἐκείνους οἳ τίμιοι ἔασι, χρυσῷ ἠδ’ ἀργυρῷ τε κεκοσμένοι ἀχράντως, πλουτισμὸς εὐσεβοῦσιν,
70ὄλβος τε ὁ κράτιστος. Τί γὰρ σαοφροσύνης κρεῖττον σεμνῆς κατέστη; Ἧς ἐκτὸς οὐ θεᾶσθαι Θεόν γ’ ἔνι βροτοῖσι.
75 Ταπεινότητος αὖθις ὑψιπετοῦ τί ἔπλε, τοῖς εἰδόσιν γ’ ἄμεινον, ἀληθὲς ὕψος ἥτις κεκτημένοις πορίζει;
80 Συνειδότος δὲ ἁγνοῦ ὑπ’ ὄψεσιν Θεοῖο ἐς καρδίην ὁρῶντος, τί βέλτιόν ποτ’ ἔσται, καὶ ἀγγέλοις ὅμοιον
85βροτὸν παριστάνοντος; Πτερώσεως δὲ θείης πάσχει νόος βρότειος ἄνωθεν ἦν ἁγνεύων, τηλαυγέσι πνοῇσιν,
90ὥστε κράτος θεωρεῖν μέγιστον, ἠδὲ ῥίζαν αὐτόσσυτον, κ’ ἄημα, ζωηφόρον γε πνεῦσιν, μυστηρίων τε κλεινῶν
95βάθεσσιν ἐμβατεύειν,
ὅσσον θ’ ὑπὸ προνοίης κόσμῳ καλὸν κάτεισιν, ὅσσον τε ἐν χρόνοισιν ἔσται ἀεὶ ἐοῦσι.246

2

(100)

Μακάρτερον τίς εἴποι; Τοιαῦτ’ ἐγώ, Σαωτήρ, δομήματα κράτιστα, ἰσχὺν σέθεν διδόντος, πέτρας ἐπὶ σταθηρᾶς
105τοῦ ἀκρογωνιαίου λίθου, ὃς αὐτὸς ἔπλες, ἐπείγομαι ἐγεῖραι. Αὐτὸς δέ μοι χορηγοῖς τὴν σὴν χάριν συνεργόν,
110τούτοις τέλος παρασχεῖν ὅπερ κράτιστον εἴη, σωτήριόν τ’ ἔμοιγε. Οὔτε βροχὴ βιαία πηγαῖα οὔτε ῥέεθρα
115ῥαγδαῖοι οὔτ’ ἀῆται σεῖσαι ἐμὸν τότ’ οἶκον ἕξουσι οὐδὲ τυτθόν, δομημένον θεμέθλῳ σοί, Σῶτερ, ἀκραδάντῳ.
120 Σύ μοι διδοῖς δὲ χεῖρα, συνεργάτης δὲ γίγνου ἔμοιγε καὶ περαίνοις τὸ ξύμπαν, ὄφρ’ ὑμνῶ σε δοτῆρα τῶν ἀρίστων
125τούτων τε συντελεστήν, βροτοὺς ἅπερ σαώζει. Σοῦ γὰρ δίχα, κραταιέ, οὔτ’ ἔργον οὔτε βουλή, νόημα οὔτ’ ἔρευγμα,
130οὐδέν τε τῶν ἁπάντων, κρείττονός γ’ ὅσσα μοίρης, τέλους τεύξηται πάμπαν. Σὺ σάρκα μοι παρέσχες φύσησας ἠδὲ πνεῦμα.
135 Σὺ καὶ πεσόντ’ ἔγειρας, ἀνήγαγες πόλονδε, σὺν σαρκὶ σῇ ἀείρας· σὺ τεθνεῶτ’ ἀνιστᾷς χαρίσμασι τεοῖσιν248
140εὐσπλαγχνίῃ τ’ ἀπείρῳ, ᾗ προφθάνεις με, Σῶτερ, καὶ σαρκὸς ἀξιοῖς σῆς κοινωνίας ἀφράστου. Σὺ καὶ τέλος σαώσεις,
145ἂν μὴ ἄκαρπον εὕρῃς ὅλως ἐμὴν πορείην, ἂν μὴ φέρω μολύβδου ὄγκον βαρὺ βρίθοντα ὠθοῦντά τ’ εἰς γεένναν

2

(150)

ἄσβεστον ἠδὲ πῦρ με, ἂν μὴ ἄναγνον ὕλην, χόρτον πυρός τ’ ἄναμμα. Καὶ προῖκα ταῖς ἐκεῖσε ἐνθήσεαι μοναῖσιν
155αἰωνίως βιοῦντα, δόξης τεῆς ὑμνῳδόν, ἀκηράτοις νόοισι πᾶσίν θ’ ὁμοῦ δικαίοις.

3

(1t)

III.
2tὝμνος ἱκετήριος εἰς τὴν ἁγίαν Τριάδα.
1 Μέμνησό μου, ἀνάρχου ἄρρητε βλαστὲ ῥίζης, ξένον τ’ ἄημα ἀμφοῖν ἴσον γόνῳ καὶ ἀρχῇ,
5μορφὴ τρισήλιός μοι· ὅταν κρίνῃς μ’ ἐλιτρὸν σῶσον πυρός με λάτριν τὸν σόν, ζάλης τε πάσης
ἄνελκε, Σῶτερ, αἰνῆς·250
10δεσμόν τε λῦσον αἶψα ἐσμοῦ λυγρῶν κακῶν μου. Γράψον δὲ σῇ με βίβλῳ ῥόον φυγόντα τόνδε ἄτρωτον ἠδὲ σᾶον.
15 Ψάλλειν τε καὶ γεραίρειν ἐν ἀπλέτοις χρόνοισι
νεῦσον τεὸν κράτος με.252