TLG 2591 006 :: ORION :: Etymologicum (excerpta e cod. Vat. gr. 1456)

ORION Gramm., Magister Procli Phil.
(Thebanus (Aegypti) Alexandrinus fort. Constantinopolitanus fort. Caesariensis (Palaestinae): A.D. 5)

Etymologicum (excerpta e cod. Vat. gr. 1456)

Source: Micciarelli Collesi, A.M. (ed.), “Nuovi ‘excerpta‘ dall’ ‘etimologico‘ di Orione” [Byzantion 40] 1970: 521–542.

Citation: Entry — (line)

1

Ἀγαθόν: δὲ λέγεται παρὰ τὸ ἄγαν θεῖν· ἤγουν ἐφ’ ᾧ ἄγαν θέομεν ἤτοι ἐφιέμεθα.

2

Ἀγλαά: παρὰ τὴν αἴγλην, ἐφ’ οἷς τις ἀγάλλεται καὶ λαμπρύ‐ νεται.

3

Ἄγγελος: εἴρηται παρὰ τὸ εἰς ἀγγελίαν πέμπεσθαι ἐκ θεοῦ ἐπὶ γῆς ἢ ἐξ οὐρανοῦ πρὸς ἄνθρωπον· διὰ τοῦτο καὶ εὐαγγελι‐ στὴς εἴρηται διὰ τὸ εὖ ἀγγέλλειν ἡμῖν, ἤγουν καλόν· τὸ γὰρ
εὖ καλόν ἐστιν.521

4

Ἄνθρωπος: λέγεται διὰ τὸ ἄνω θρεῖν ἤγουν ὁρᾶν ἢ πάλιν τὸ ἀνορθροῒ περιπατεῖν.

5

Ἀνάστασις: ἀνα–στάσις ἤγουν πάλιν ἀνάστασις.

6

Ἀνάγνωσις: πάλιν γνῶσις· τὸ ἀνά πάλιν ἐστίν.

7

Ἀναγραφή: πάλιν γραφή.

8

Ἄσκησις: διὰ τὸ ὡς ἀσκὸν νεκροῦσθαι τὸν ἀσκητήν· ὅρος δὲ αὐτῆς ὁ πόνος τῆς μαθήσεως.

9

Ἀσθένεια: παρὰ τὸ μὴ ἔχειν δύναμιν.

10

Ἀσωτία: τὸ μὴ ὂν εἰς σωτηρίαν· σωτὴρ γὰρ τὸ σῶον τη‐ ρεῖν.

11

Ἀταξία: τὸ μὴ ὂν ἐν τάξει καλῇ.

12

Αἰγιαλός: ὁ ἐγγὺς τῆς ἁλός, ἤγουν τῆς θαλάσσης.

13

Ἄκαιρον: τὸ παράκαιρον.

14

Ἀναβίωσις: διὰ τὸ ἄνω βάσις, ἤγουν πάτησις.

15

Ἀμφίβληστρον: διὰ τὸ ἀμφιβάλλεσθαι.522

16

Ἄρχων: ὁ ἄρα ἔχων, πάντως ἔχων.

17

Ἀρτοκόπος: διὰ τὸν τοῦ ἄρτου κόπον.

18

Ἀνεξικακία: διὰ τὸ ἀνέχεσθαι τὴν κακίαν.

19

Ἀρετή: λέγεται παρὰ τὸ ἀρέσκειν τῇ ἀληθείᾳ τὸ γινόμενον ... ἢ ἀρετὴ ἐκ τοῦ ἀρέσκεσθαι.

20

Ἀκεστόν: ἐστι τὸ ἰάσιμον παρὰ τὸ ἀκέσασθαι καὶ ἀνή‐ κεσθαι τὸν ἀθεράπευτον.

21

Ἄχος: ἀπὸ τοῦ μὴ διαχεῖσθαι· ὅθεν καὶ τὸ χαίρειν παρὰ τὸ διαχεῖσθαι.

22

Ἄλογον: διὰ τὸ ἄμοιρον 〈εἶναι〉 τοῦ λόγου.

23

Ἀμάραντον: παρὰ τὸ ἀμαρεῖν, ὅτι οὐκ ἐᾷ τὰ παραπεφυκότα αὐτῇ μαραίνεσθαι.

24

Ἄρουρα: παρὰ τὸ ἀραιοῦσθαι αὐτὴν γεωργουμένην· κυρίως
δὲ ἡ πρὸς σπορὰν καὶ ἄροσιν ἐπιτηδεία.523

25

Ἀγέρωχος: ὁ ἄγαν αὐχῶν.

26

Αἰπόλος: παρὰ τὸ αἰγοπόλος, ἤγουν 〈ὁ〉 αἶγας βόσκων. ἢ ὁ περὶ τὰ αἴπη εἱλούμενος, ὅ ἐστιν ὄρη.

27

Ἄκριτον: τὸ ἀδιαχώριστον.

28

Ἄνηθον: διὰ τὸ ἄνω θεῖν. ἢ διὰ τὴν ἐν τάχει αὔξησιν.

29

Ἀτέχνως: ἀδόλως· δόλος γὰρ ἡ τέχνη.

30

Ἀρνεῖσθαι: διὰ τὸ αἴρεσθαι τὰς χεῖρας ἐπὶ παραιτήσει.

31

Ἀράχνη: παρὰ τὸ ἀναρριχᾶσθαι εἴρηται. ἢ παρὰ τὴν ἀραιό‐
τητα.524

32

Ἀμᾶν: ἠμᾶσθαι· ἐπὶ τοῦ θερίζειν. παρὰ τοῦ ὁμοῦ ἐπισπᾶν.

33

Ἀκτή: παρὰ τὸ κατεαγνῦσθαι τὰ κύματα.

34

Ἁγνεία: παρὰ τὸ ἀγωνιᾶν εἰς τὸ καθαρεύειν.

35

Ἄμπελος: παρὰ τὸ ἄνω πελάζειν.

36

Ἀραί: παρὰ τὸ αἴρειν. κακῶς.

37

Ἀλύειν: παρὰ τὸ ἀπορεῖν καὶ ἐν πλάνῃ ἔχειν τὴν ψυχήν.

38

Ἀχλύς: ἡ ἄγαν εἰλύουσα καὶ ἀποκρύπτουσα.

39

Ἄνεμοι: ἄμενοί τινες ὄντες, κατὰ μετάθεσιν στοιχείου, ὡς ἂν εἰ οὐκ ἠρεμοῦντες, ἢ ὡς οὐδὲν τὸ αὐτὸ μένοντες.

40

Ἀγρός: παρὰ τὴν ἄγραν.525

41

Ἄνεμος: διὰ τὸ ἀναμένειν καὶ πάλιν φυσᾶν.

42

Ἀήρ: διὰ τὸ ἀείρειν, ὅ ἐστι κουφίζειν.

43

Ἀστήρ: διὰ τὸ ἄστατον ἔχειν τὸν δρόμον.

44

Ἀηδών: διὰ τὸ ἀεὶ ᾄδειν.

45

Ἄκανθα: διὰ τὸ αἰκίζειν ἤγουν πλήττειν.

46

Ἀστραπή: διὰ τὸ ἀστάτως καὶ ῥᾷον παύεσθαι.

47

Αἰπόλος: ὁ ἐπὶ τὰ αἴπη πολούμενος, ἅ ἐστιν ὄρη· οἷον αἰ‐ ποπόλος. ἢ ὁ περὶ τὰς αἶγας ἀναστρεφόμενος· οἷον αἰγοπόλος, συμπεριλαμβανομένων ἔξωθεν καὶ τῶν προβάτων.

48

Ἄρρωστος: παρὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥῶσιν.

49

Ἀσθενής: παρὰ τὸ μὴ ἔχειν σθένος.

50

Βίος: λέγεται διὰ τὴν βίαν. διὰ τοῦτο καὶ βέλος διὰ τὸ βίᾳ βάλλεσθαι.

51

Βίβλος: διὰ τὸ τοὺς βίους βάλλεσθαι ἐν αὐτῇ ... ἢ διὰ τὸ βαβαί ἢ διὰ τὸ βέβαιον.

52

Βωμός: διὰ τὸ βαίνειν τὸ αἷμα ἐν αὐτῷ.526

53

Βροχή: διὰ τὸ βραχέως θεῖσθαι καὶ χέεσθαι.

54

Βοτάνη: διὰ τὸ βιαίως τείνεσθαι, ἤγουν αὔξειν.

55

Βάπτισμα: λέγεται διὰ τὰ τοῦ βίου πταίσματα.

56

Βαΐν: διὰ τὸ βίᾳ τίλλεσθαι.

57

Βουνός: διὰ τὸ βαίνειν τὴν ἄνω.

58

Βορρᾶς: ἴσως διὰ τὸ βίᾳ ῥεῖν καὶ ῥάσσεσθαι.

59

Βροντή: ὡς οὖσα βαρεῖα τῇ φωνῇ.

60

Βοῦς: διὰ τὸ βίαιον τῆς δυνάμεως.

61

Βόλος: ὅτι βαλλόμενος λύεται.

62

Βώρδων: παρὰ τὸ τὰ βαρέα 〈δονεῖν〉 δύνασθαι.

63

Γάμος: διὰ τὸ τὴν γῆν ἅμα γίνεσθαι.

64

Γῆν: διὰ τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων ἐξ αὐτῆς εἶναι.

65

Γραφεῖον: διὰ τὸ ἐπὶ γραφῇ ὄν.

66

Γηροκομεῖον: διὰ τὸ τοὺς γέροντας μένειν.

67

Δημοσθένης: διὰ τὸ εἶναι τοῦ δήμου σθένος ἤγουν δύναμις.527

68

Δημιουργός: ὁ δειμάμενος τὰ ἔργα, ἤγουν ποιῶν.

69

Δάκρυον: ὡς ἐπίπαν τὸ ἐκ δέους ἢ δέοντος ἐκκρινόμε‐ νον.

70

Δειλία: ἐκ τοῦ δέους λίαν.

71

Δίκαιός: ἐστιν [ὁ] ἐκ τοῦ τὸ δίκαιον ἀγαπᾶν.

72

Δημοκράτης: ὁ τὸν δῆμον κρατῶν.

73

Δικανικός: διὰ τὸ τὰς δίκας νικᾶν.

74

Δαπάνη: τοῦ δέοντος πενία ἤγουν ἐλάττωσις.

75

Δράκων: διὰ τὸ δράσσασθαι. κακῶς.

76

Διδάσκαλός: ἐστιν ὁ διδοὺς τὸ καλόν.

77

Δένδρον: διὰ τὸ δεόντως ἱδρῦσθαι.

78

Δόλος: ἐστὶ διὰ τὸ δελεάζειν.

79

Ἐκκλησία: διὰ τὸ ἐκλελεγμένον εἰς ἕν.

80

Ἐπιτίμιον: τὸ ἐπὶ τιμῇ ὑπάρχον.

81

Εὖρος: διὰ τὸ πλατύ· εὖρος γὰρ πλάτος.

82

Ἐξόδιον: διὰ τὸ ἔξω ὂν βίου.

83

Ἔρημος: διὰ τὸ ἠρεμεῖν ἤγουν ἡσυχάζειν.

84

Εὐκτήριον: διὰ τὸ 〈εὖ, ἤγουν〉 τὸ καλόν, τηρεῖν.528

85

Εὐχή: διὰ τὸ εὖ, ἤγουν καλόν, ἔχειν.

86

Ἐνύπνιον: διὰ τὸ ἐν ὕπνῳ καὶ μόνον.

87

Ἑσπέρα: ὁ τῆς ἑῴας, ἤγουν τῆς πρωΐας, πέρας.

88

Ζωγράφος: ὅτι ζῷα μιμούμενος γράφει.

89

Ζῶον: διὰ τὸ ἐκ ζωῆς ὄν.

90

Ἥλιος: διὰ τὸ εἰλεῖσθαι τῷ δρόμῳ. ἢ διὰ τὸ ἵεσθαι, ἤγουν φέρεσθαι, λίαν.

91

Θυσιαστήριον: διὰ τὸ τὰς θυσίας τηρεῖν.

92

Θυμιατήριον: διὰ τὸ τὸ θυμίαμα τηρεῖν.

93

Ἰατρεῖον: διὰ τὸ τὴν ἴασιν τηρεῖν.

94

Ἱέραξ: διὰ τὸ ἵεσθαι, ἤγουν φέρεσθαι, τῷ ἀέρι ῥᾳδίως.

95

Ἱερεύς: ἐπειδὴ ἵεται ῥᾷον τὸ εὖ, ἤγουν φέρει εὐχερῶς,
τὸ καλόν.529

96

Κόσμος: διὰ τὸ κεῖσθαι ἅμα.

97

Κανδῆλα: διὰ τὸ δῆλον ποιεῖν καὶ φαίνειν.

98

Κοινωνία: διὰ τὸ ἑνίζεσθαι καὶ ἀλλήλοις, ἤγουν ἓν εἶναι.

99

Καλαμάριν: διὰ τὸ τοὺς καλάμους αἴρειν.

100

Κόπρος: τοῦ κόπου ῥύσις. ἢ ῥεῦσις.

101

Κόμη: διὰ τὸ κομᾶν, ἤγουν θάλλειν, τὴν τρίχα. τὸ κο μικρόν.

102

Κάπηλος: πηλὸν τὸν οἶνον λέγουσιν Ἴωνες τὸν πάλλοντα καὶ βλάπτοντα τὰς φρένας.

103

Κτῆνος: διὰ τὸ κτένεσθαι ἤγουν σφάζεσθαι.

104

Κύων: εἰς τὸ κράζειν ὤν.

105

Κάμηλος: διὰ τὸ κάμνειν μέλη.

106

Κιναιδός: ὁ κινῶν ἑαυτῷ ἡδονήν.

107

Κείναιδος: ὁ κενὸς αἰδοῦς. τὸ κει καὶ τὸ ναι δίφθογγος.530

108

Κώλυσις: διὰ τὸ κωλύειν τὸν σκοπὸν τοῦ καλοῦ.

109

Κληρονόμος: ὁ τὸν κλῆρον νεμόμενος.

110

Κάλλος: διὰ τὸ πρὸς αὐτὸ καλεῖν.

111

Κόριδα: διὰ τὸ κόρον ἐμποιεῖν τῇ ἰδέᾳ.

112

Κῆπος: διὰ τὸ κεῖσθαι καὶ πίνειν.

113

Καρπός: τὸ καίριον παντὸς πράγματος. ἢ 〈ὁ〉 καιροῦ παντὸς ἴδιος καρπός.

114

Κλάδος: καλὸν λίαν εἶδος.

115

Κόραξ: διὰ τὸ τοῖς κοινοῖς κράξαι.

116

Κλίμακα: διὰ τὸ καλεῖν εἰς μῆκος.

117

Κάμηλος: κατὰ συγγένειαν τοῦ ρ πρὸς τὸ λ κάμηρός τις ἀπὸ τοῦ τοὺς μήρους κάμπτειν ἐν τῷ καθέζεσθαι· οὕτως Ἡρά‐ κλειτος.

118

Λαιμός: παρὰ τὸ λάειν, ὅ ἐστιν ἀπολαύειν.

119

Λοίδωρος: διὰ τὸ λύειν τὸ δῶρον τῆς ἀγάπης.531

120

Λιμήν: διὰ τὸ λίαν μένειν καὶ ἀχειμάστως.

121

Λύκος: λίαν κακός.

122

Λίθος: λίαν θέσις.

123

Λύχνος: διὰ τὸ λύειν τὸ νύχος ἢ τὸν ὄγνον, ἤγουν τὸ σκότος.

124

Λογοθέτης: ὁ τοὺς λόγους ἀποτίθων.

125

Λουτρόν: διὰ τὸ λύειν τὸν ῥῦπον.

126

Λάχανον: διὰ τὸ λίαν χεύειν, ἤγουν ἐξανοικτόν, τοῖς φύλ‐ λοις.

127

Μήνη: ἡ σελήνη, ἀπὸ τοῦ μὴ μένειν ἐν ταὐτῷ, ἀλλὰ ποτὲ μὲν μειοῦσθαι, ποτὲ δὲ αὐξάνεσθαι.

128

Μωρός: διὰ τὸ μὴ ὁρᾶν τὸ συμφέρον.

129

Μοναχός: διὰ τὸ μόνος θεῷ προσευχόμενος. ἢ ὁ μόνος
ἔχων τὸ πάντων αἴτιον, ἤτοι καλόν.532

130

Μήνιγγες: παρὰ τὸ μένειν ἐν αὐτοῖς τὸν ἐγκέφαλον.

131

Μύσταξ: ἐν ᾧ οἱ μυκτῆρες στάζουσιν.

132

Μονογενής: ὁ μόνος τῷ γένει ὤν.

133

Μελέτη: διὰ τὸ μέλλον, ἤτοι τὰ μέλλοντα, μεριμνᾶν.

134

Μάχαιρα: διὰ τὸ μάχεσθαι ῥᾷον. ἢ διὰ τὸ μάχεσθαι πάσῃ φύσει καὶ τόπον ἐμποιῶν βίᾳ.

135

Μυστήριον: κατὰ τὸ μύειν κατ’ αἴσθησιν νοῦ καὶ τηρεῖν τὸ νοούμενον· κατὰ δὲ Ὦρον ἡ ἀδιαίρετος γνῶσις τῶν παρὰ πολλοῖς ἀγνοουμένων.

136

Μάρμαρον: λέγεται διὰ τὸ μαίρω.

137

Μάχαιρα: διὰ τὸ χαίρειν τοῖς αἵμασι.

138

Μάρμαρον: λέγεται διὰ τὸ μαίρω. ἢ διὰ τὸ μαρμαίρειν ἤτοι στίλβειν.

139

Μηρός: παρὰ τὸ μερίζω, ἔνθα μεμέρισται τὸ σῶμα. ὡς
Ἡρῳδιανός.533

140

Μήδεα: τὰ αἰδοῖα παρὰ τὸ μέδειν τῆς γενέσεως. καὶ μέζεα.

141

Μαλακός: ὁ μάλα, ἤγουν καλός, πάνυ.

142

Μέλαν: διὰ τὸ μὴ λάμπειν.

143

Μηλωτή: δορὰ προβάτου· μῆλα γὰρ παρὰ τοῖς σοφοῖς τὰ πρόβατα λέγεται.

144

Μάρτυς: παρὰ τὸ μαίρω τὸ σημαῖνον τὸ λαμπρύνω· μάρ‐ τυς γὰρ ὁ τὰ ἀφανῆ λέγων καὶ λαμπρύνων· ἐκ τούτου γίνεται καὶ μάρμαρον.

145

Νήπιος: ἤπιος γὰρ ὁ πρᾶος. ἢ νηέπιος ὁ λέγειν μὴ δυνά‐ μενος.

146

Νεφέλη: διὰ τὸ τὰ νάματα ἀφελεῖν ἐκ τῆς θαλάσσης. ἢ
ταῦτα φέρειν.534

147

Νεωκόρος: ὁ τοῦ ναοῦ παῖς· ἤγουν 〈ἀπὸ τοῦ〉 κορεῖν κοσμεῖν 〈τὸ〉 κοῦρος.

148

Νερόν: διὰ τὸ νεωστὶ ἀεὶ ῥέειν.

149

Νᾶμα: διὰ τὸ νομὰς ἔχειν ἅμα εἰκός.

150

Νυμφίος: διὰ τὸ νῦν ἠμφιᾶσθαι καλῶς.

151

Νόμισμα: διὰ τὸ νομίζεσθαί τι μηδὲν ὄν.

152

Νοτάριος: ἢ διὰ τὸ νότα, ῥωμαϊστί, ἢ ὁ τὰ νοήματα τηρῶν.

153

Νείφω: νέφος γὰρ καὶ νένοφεν, ὁ μέσος παρακείμενος παρὰ Ἀριστοφάνει [fr. 46 kock], καὶ τὸ νεφέλη διδάσκει. Ἀπολ‐ λώνιος δὲ ὁ τοῦ Ἀρχιβίου καὶ τὸ νείφω κατὰ τροπὴν ἔλεγε γεγε‐ νῆσθαι. κυρίως—γάρ φησιν—νείφειν εἴρηται ἀπὸ τῆς τοῦ
5ὕδατος προφορᾶς καὶ νηφάλια θύειν εἴρηται, ὅταν καὶ τὸ ὕδωρ σπένδωσιν. εἰ μέν τοι ἐκπέπτωκεν ἀπ’ αὐτοῦ καὶ τὸ νιφὰς καὶ τὸ νιφετὸς διὰ τοῦ ι οὐ θαῦμα· καὶ γὰρ ἀπὸ τοῦ λείβω λιβάς, καὶ ἀπὸ τοῦ νείφω νιφάς, καὶ ἀπὸ τοῦ πείθω πιστός, καὶ ἀπὸ τοῦ
λείφω συναλ〈ο〉ιφή.535

154

Ξέστης: διὰ τὸ ἀπεξεσμένον τοῦ εἴδους. ἢ καὶ τὸ ἀκρι‐ βὲς τοῦ μέτρου.

155

Ξύριον: διὰ τὸ ξέειν ῥᾷον.

156

Ξύλον: διὰ τὸ ξέεσθαι καὶ λεαίνεσθαι. ἢ διὰ τὸ ξηρὰν ὕλην εἶναι.

157

Ὄρνεα: διὰ τὸ τὰ ὄρη ναίειν ἤγουν οἰκεῖν.

158

Ὀψώνιον: διὰ τὸ ὄψον, ἤγουν βρῶμα, ὠνεῖσθαι.

159

Ὅροι: διὰ τὸ δι’ αὐτῶν ὁρᾶν τὰ πράγματα.

160

Ὀλοκοτίνιν: διὰ τὸ τὸν ὅλον κότον ἐν αὐτῷ.

161

Οὐρανός: εἴρηται διὰ τὸ ὁρᾶσθαι ἄνω. ἢ ὅρασις ἄνω.

162

Οἶκος: διὰ τὸ ὑπό τινος κοσμῆσθαι.536

163

Ὄφις: ἐκ τοῦ φῆσαι, ἤγουν λαλήσαι, τῇ Εὔᾳ.

164

Ὀψάριον: ὄψον αἰρόμενον ἀπὸ ὕδατος.

165

Οἰκονόμος: ὁ τὸ οἰκεῖον νέμων ἐκάστῳ.

166

Ὄρη: διὰ τὸ ὁρᾶσθαι μηκόθεν. ἢ τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐκ μηκόθεν δι’ αὐτῶν.

167

Ὄνος: ἐκ τοῦ οὐ νοεῖν. ἢ ὠνητόν.

168

Οἶνος: παρὰ τὸ ὀνῶ τὸ σημαῖνον τὸ εὐφραίνω.

169

Ὀρφανός: παρὰ τὴν ὀρφνήν τὸ σημαῖνον τὸ σκότος. ἤγουν ὁ ἐσκοτισμένος.

170

Παιδίον: διὰ τὸ παιδείας δέεσθαι.

171

Πατήρ: διὰ τὸ τοὺς παῖδας τηρεῖν.

172

Πινάκιν: διὰ τὸ τῇ πείνῃ ὑπουργεῖν.

173

Πείνη: διὰ τὸν πόνον. ἡ πρόσσουσα τὴν γονήν.537

174

Πονηρία: διὰ τὸ τὸν πόνον εἰσάγειν καὶ μόχθον αὐτῷ τῷ κεκτημένῳ· διὸ ἡ Σοφία· ἐὰν κακὸς γένῃ, μό‐ νος ἀντλήσεις κακά. [Septuag. Prov. 9, 12].

175

Πίθηκος: ὅτι τὸ πᾶν ἠθικεύει.

176

Πηγή: διὰ τὸ ποτόν.

177

Πήγανον: διὰ τὸ πήσσειν τὴν γονὴν ἤγουν τὸν γόνον.

178

Περιστερά: ὅτι στερρὰ ποιεῖται τὰ νοσσία ἑαυτῆς. ἢ διὰ τὸ περιστατικὸν τοῦ αἴρεσθαι τὰ νοσσία ἑαυτῆς.

179

Πτωχός: διὰ τὸ πτῶμα ἐκ πλούτου ἔχειν.

180

Πένης: διὰ τὸν πόνον τῆς ζωῆς.

181

Παλαιόν: διὰ τὸ ἐκ πάλαι, ἤγουν ἐκ χρόνου, εἶναι.

182

Πενθερός: ὁ τὸ πένθος αἴρων.

183

Ποταμός: ὁ ἔχων ποτὸν καὶ ἄμμον.

184

Πρεσβύτης: ὁ πρεσβευτὴς ἢ ὁ περισσῶς βιώσας.

185

Πόρτα: διὰ τὸν πόρον τηρεῖν.

186

Πόλις: διὰ τὸ ἐκ πολλῶν συνίστασθαι.

187

Πέτρα: διὰ τὸ παίειν τρανῶς.538

188

Πλίνθος: πήλινος θέσις· πηλὸς δὲ διὰ τὸ πάνυ λεαίνε‐ σθαι, 〈ἤγουν〉 λεῖον.

189

Πύργος: διὰ τὸ ὑπὲρ γῆν εἶναι, ἤγουν ἐπάνω φαίνεσθαι.

190

Πόλεμος: παρὰ τὸ τὰς πόλεις μειοῦν.

191

Ῥῶσις: ὑγιεία, ἐκ τούτου ἀρρωστία κατὰ στέρησιν ὑ‐ γιείας, ἡ δύναμις καὶ τὸ ῥωμαλέον.

192

Ῥίζα: διὰ τὸ ῥᾷον ζῆν.

193

Σελήνη: εἴρηται παρὰ τὸ σέλας ἀεὶ ἔχειν· ὅθεν καὶ ἐνιαυ‐ τὸς ὁ ἔνος ἀεὶ νεάζων. οὕτως Ἡρακλείδης.

194

Σωφροσύνη: διὰ τὸ σῶα φρονεῖν.

195

Σολοικισμός: σώου λόγου αἰκισμός.

196

Σωτηρία: τὸ σῶον τηρηθῆναι.
[σῶον: τὸ σῶον τηρηθῆναι].539

197

〈σημεῖον: τὸ〉 σῶον μὴ ὄν, ἀλλ’ ὑπόμνημα.

198

Σῶμα: διὰ τὸ σῶον αἷμα.

199

Σοφία: διὰ τὸ σῶα φῆν ἤγουν λαλεῖν.

200

Σελήνη: διὰ τὸ ἐν νυκτὶ φαίνειν· σέλας γὰρ οἱ παλαιοὶ τὸ φῶς ἐκάλεσαν.

201

Στρουθίον: διὰ τὸ στερρῶς θέειν ἤγουν ὁρᾶν· ἢ διὰ τὸ τρέχειν τὸν ἀέρα.

202

Σχολαστικός: διὰ τὸ σχολάζειν τοῖς ἀστικοῖς ἢ τῷ δικαίῳ.

203

Σχολεῖον: διὰ τὸ σχολάζειν τῇ διδαχῇ.

204

Σίκριτον: διὰ τὸ σείειν τὰς κρίσεις.

205

Σπόγγος: διὰ τὸ σπουδῇ γομοῦσθαι.

206

Σύμβολον: διὰ τὸ συμβάλλεσθαι.

207

Στράτα: διὰ τὸ ἱσταμένη ῥέειν.

208

Σίνιπι: παρὰ τὸ σίνεσθαι τοὺς ὦπας.

209

Τραπεζίτης: διὰ τὸ τὴν τροπὴν ζητεῖν ἀεὶ καὶ οὐ τὸ ὀρθόν.

210

Τρίχες: διὰ τὸ τριχῇ χέεσθαι παρὲξ τῆς ὄψεως, ἔνθεν κἀ‐
κεῖθεν καὶ ὄπισθεν.540

211

Τράπεζα: διὰ τὸ ἀεὶ τρέπεσθαι, ἤγουν συστέλλεσθαι.

212

Τρίβιδιν: διὰ τὸ τρίβειν βίᾳ.

213

Τρυγών: καθ’ ὃ τηρεῖ τὴν γονήν.

214

Ὑπόδημα: διὰ τὸ ὑποκάτω ὅλον δῆμα.

215

Ὑμνῳδία: ὕμνος μετ’ ᾠδῆς.

216

Φίλημα: τὸ φιλοῦν καὶ τὸ φιλούμενον ἅμα.

217

Φυτόν: διὰ τὸ φύειν. τὸ ὂν ἤγουν τὸ ὑπάρχον.

218

Φάραγξ: διὰ τὸ φέρεσθαι ὀξέως.

219

Φιλόσοφος: διὰ τὸ φιλεῖν τὴν σοφίαν.

220

Χάρτης: διὰ τὸ τοὺς χαρακτῆρας 〈εἶναι ἐν αὐτῷ〉.

221

Χειμών: διὰ τὸ χέειν μονίμως ἐπὶ μῆνας ε ἢ ἕξ.

222

Χρυσοχόος: διὰ τὸ τὸν χρυσὸν χωνεύειν καὶ χέειν.

223

Χόρτος: ὅτι ἐν τῇ χέρσῳ τείνεται.

224

Χωρίον: διὰ τὸ ἐν τόπῳ εἶναι χωρητόν.

225

Χείμαρρος: διὰ τὸ χέεσθαι εὐμαρῶς, ἤγουν εὐκόλως, ἢ διὰ τὸ τὸν χειμῶνα ῥεῖν.

226

Χοῖρος: διὰ τὸ τὴν χύσιν ἐρᾶν καὶ ῥυφᾶν.541

227

Χελιδών: χείλη ἡδέα. ἢ διὰ τὸ τὰ χείλη δονεῖν ἤγουν σείειν.

228

Ψαλμῳδία: ψαλμὸς μετ’ ᾠδῆς λεγόμενος.

229

Ψυχή: διὰ τὸ ἐμψύχειν καὶ ζωογονεῖν τὸν νεκρόν.542