DIDYMUS CAECUS :: Commentarii in Ecclesiasten (11–12)

TLG 2102 007 :: DIDYMUS CAECUS :: Commentarii in Ecclesiasten (11–12) DIDYMUS CAECUS Scr. Eccl. (Alexandrinus: A.D. 4) Commentarii in Ecclesiasten (11–12) Source: Binder, G., Liesenborghs, L. (eds.), Didymos der Blinde. Kommentar zum Ecclesiastes, pt. 6 [Papyrologische Texte und Abhandlungen 9] Bonn: Habelt, 1969: 2–244. Citation: Codex page — (line)

316	Eccl 11,1a〈b〉2a ἀπόστειλον τὸν ἄρτον
1	σου ἐπὶ πρόσωπον τοῦ ὕδατος 〈, ὅτι
1	ἐν πλήθει τῶν ἡμερῶν εὑρήσεις αὐ‐
1	τόν〉· δὸ[ς] μερίδα τοῖς ἑπτὰ καί γε τοῖς \| ὀκτώ.
2	(11,1a) ἡ λέξις αὕτη οὐδὲν ἔχει πρὸς ῥητόν. ποῖον γὰρ [ἐ]φ̣’ ἱστορίας ὠφέλιμόν \| ἐστιν τὸν “ἄρτον”, ὅν τις
3	ἔχει, “ἐπὶ πρόσωπον τοῦ ὕδ̣[ατ]ο̣ς” ἐκπέμπειν; μᾶλλον \| ἄχρηστον αὐτὸν ποιεῖ.
4	δεῖ οὖν πρὸς διάνοιαν μόνην καὶ ἀν[α]γωγὴν τὴν λέ‐
5	ξιν ταύτην \| λ̣[α]β̣εῖν.
5	πολλ[α]χοῦ τῶν θείων παιδευμάτων τὸ πλῆθος τῶν ἀν‐ (θρώπ)ων τῷ ὀνόματι \| τ̣ούτῳ προσαγορεύεται· “ῥῦσαί με”, φησίν, “ἐξ ὑδάτων πολλῶν, ἐκ χειρὸς υἱῶν ἀλλο\|τρίων”·
7	“ὕδατα πολλὰ” εἴρηκεν τοὺς “ἀλλοτρ[ί]ους” τῆς θεοσε‐ β[εία]ς “υἱούς”. καὶ πάλιν πολλ̣αὶ̣ \| ἄλλαι εἰ[σ]ὶ̣ν γρα‐
8	φαὶ τοῦτο διδάσ̣κουσαι· λέγεται γοῦν ὅτι (”)δίδωσιν ὁ θ(εὸ)ς ἐπὶ [τ]ὸ ὕδωρ \| τ̣α̣... [1—3]α(”) κα̣ὶ̣ οὐκ εὑρίσκον‐	2
9	[ται] ἐφ̣’ [ἱ]στ̣ο̣ρ̣ί̣ας λαμβανόμενα.
10	δύναται δὲ τὸ πλῆ\|θ̣ο̣ς̣ τ̣ῶ̣ν̣ ἀ̣ν̣(θρώπ)ων σημαίνειν τ̣[ὸ]
10	“ὕδ̣[ωρ]”.
10	δ̣ε̣ῖ̣ δ̣ὲ “ἐπὶ πρόσωπον τοῦ” τοιούτ[ο]υ “ὕδατος” \| [τ]ὸ̣ν̣ “ἄ̣ρ̣τ̣ον” τῆς σωτηρίας τὸν τρ[έφο]ντα ψυχὴν “ἀπο̣‐ στέλλειν”. τοῦτο λέγει ει \| .α̣ι̣..κ̣[?]... “ὕ̣δωρ” εἶναι,
12	ἀλλὰ “ἀπ[όστει]λον”, “μὴ φείσῃ” τὸν “ἄρτον”· σήψει γὰρ τὸ “ὕ\|δωρ” τ.αφ..[...].. ο̣ὗ̣τ̣ος. πάλιν π̣[ρὸς] ἀναγωγὴν δ̣ὲ̣ ἑτέραν ῥηθείη τοῦτο· \| ὁ
14	“ἄρτος” οὗτος οὐκ ἔστιν ὁ αἰσθητός, ἀλλ̣ὰ περὶ οὗ λέγε‐
15	ται ὅτι “ἐξ οὐρανοῦ καταβέ\|βηκεν” “ἄρτος τῆς ζωῆς”. δεῖ τοῦτον τὸν “ἄρτον” μετὰ τὸ καθάρσιον τῆς ψυχῆς αἴ\|ρεσ‐
16	θαι ὡς τὸ “ἐπιθυμήσας σοφίαν διατήρησον ἐντολάς, καὶ κ(ύριο)ς χορηγήσει σοι \| αὐτήν”. πρῶτον καθάρσιον δέχῃ —καθάρισόν σου τὴν ψυχήν, τὴν ψυχήν σου λάμ\|πρυνον—
18	καὶ οὕτω τὸν “ἄρτον” “ἐπάνω τ̣οῦ ὕδατος”, τὸ “ἐπάνω”
18	προσ〈σ〉η〈μαί〉ν〈ει〉 τὸ μετά. \| (11,1b) καὶ λέγει ὅτι “ἴσ〈θ〉ι ὅτι ἐν πλήθει ἡμερῶν	4
19	σου εὑρίσκεις τοῦτον τὸν ἄρτον”.
20	οὐ μέχρι τοῦ \| παρόντος ζῆν “ἐνεργεῖ” καὶ τρέφει,
20	ἀ̣λλὰ καὶ “ἐν πλήθει ἡμερῶν”. δυνατὸν δὲ καὶ \| τοῦτο ὅτι, ὅσω̣ν φωτισμοὶ πολλοὶ γί‐ νο̣νται ἀπὸ τοῦ “ἡλίου τῆς δικαιοσύνης”, “πλῆ\|θος ἡμερῶν”
22	ἔχεις κατὰ τὸ “μακρότητι ἡμερῶν ἐνπλήσω αὐτὸν” καὶ “ἔσῃ πολυ\|ήμερος”. “εὑρήσεις τὸν ἄρτον ἐν τῷ π[λή]θει τῶν ἡ‐ μερῶν”. ἔτι μᾶλλον καὶ μᾶλλο(ν), \| ὅσον “φωτίζῃ”, “εὑ‐
24	ρίσκεις” τὸν τῆς ἀληθεί[ας] “ἄρτον”, τὸν “τῆς ζωῆς”, ἵνα
25	ἡ σπορὰ τῆς δικαι\|οσύνης τὸ “ὕδωρ” ἦν καὶ μετὰ σπορὰ̣ν̣ τῆς δικαιοσύνης, “ἐπάνω”, σπείρῃς τὸν \| τρύγητον καὶ τοῦ
26	“φωτὸς τοῦ ἀληθινοῦ” τὴν γνῶσιν.
317	ἐπερ()· “ἐπὶ” ψεκτοῦ “ὕδατος” \| “ἐνεργήσει” ὁ “ἄρ‐
1	[τ]ος” ὁ ἐπαινετός;
1	—οὐ λέγομεν “ἐπ̣ὶ̣” ψεκτοῦ “ὕδατος”, ἀλλ’ ὥσπερ λέ\|‐
1	γομεν τὸ[ν] “ἐν ἀγνοίᾳ” καὶ “σκότει πορευόμενον̣” προσ‐ ιέναι τῷ “φω̣τὶ” καὶ οὐ λέγομε(ν) \| ὅτι μένοντ̣ε̣ς “ἐν ἀ‐	6
3	γνοίᾳ” καὶ “ἀγνωσίᾳ” πλησιάζουσιν τῷ “φωτί”· [ὁ] σ̣υν‐ δ̣[υα]ς\|μ[ὸ]ς λύει καὶ τὰ πρῶτα. οὕτω γοῦν καὶ τὸ “δεῦτε
5	πρὸς ἐμὲ πάντες οἱ κοπιάσαν\|τες καὶ πεφορτισμένοι”, οὐχ ἵνα μείνητε “πεφορτισμένοι”, “ἐγὼ” γὰρ “ἀναπαύ\|σω ὑμᾶς”.
6	κα̣ὶ τό γε παράδοξον· ὁ σὺν ἡ[δ]ονῇ πράτ[τ]ων τὴν ἁμαρτί‐ [αν] βαρυτάτην \| οὖσαν οὐ βαρεῖται, οὐ “φορτίζεται”, οὐ δοκεῖ κακὸν ὑ̣φ̣ί̣[στ]ασθαι. ὅταν δὲ αἰσθηθῇ οἷο(ν) \| βάρος
8	καὶ ἄχθος ἔχει ἡ ἁμαρτία, τότε “φορτίζεται” καὶ [“κοπι‐ ᾷ”] καὶ π̣ρ̣[όσ]εισιν τῷ “ἀνα\|παύοντι”. τοιοῦτόν ἐστιν καὶ
9	[τ]ὸ ἐν [Ἰσ]αΐᾳ λεγόμενον [ὅτι “ἐκο]π̣[ί]ασεν Αἴγυπτος,
10	ἐμπορί\|α Αἰθιόπων”—κατὰ κοινοῦ δηλονότι̣ ἢ “ἐμπορία” ἢ “ἐμ̣[πόρια”—“κ]α̣ὶ̣ ο̣ἱ̣ Σαβαὶτ ἄνδρες \| ὑψηλοὶ”—κα̣[ὶ
11	α]ὐ̣τοὶ “ἐκοπίασαν̣”· καὶ λέγει εὐθέως ὅ̣τ̣ι̣ [“ἐπὶ σὲ” προσ‐ ία]σιν, ὅτε. “ἐκοπί\|ασαν”· ὅτε προσεληλύθασι[ν, τότ]ε̣ “προσκυνήσουσίν σοι” ....[.....]ε̣....[..]..[?] \| ἀδύνα‐
13	τόν ἐστιν προσ[ιέναι] τῷ “φωτὶ” .[....]...[.] κα̣ὶ̣ [τῇ] ἀρετῇ τὸν μ̣.....ο(ν)\|τ[α] “ἐν τῇ ἀγνοίᾳ” καὶ κακίᾳ·	8
14	ὅσον γὰρ ἥδεται καὶ τέρπεται οὐ πρόσεισιν.
15	11,2a δὸς μερί\|δα τοῖς ἑπτὰ καί γε τοῖς ὀκτώ.
15	θεωρεῖς ὅτι ἡ ἐπιφορὰ τοῦ ἑξῆς στίχου οὐκ ἐπιτρέ‐ πει \| πρὸς ῥητὸν τὸ “ἐξαπόστειλον τὸν ἄρτον σου” λαβεῖν. “δίδωσιν μέρος τοῖς ἑπτὰ” ὁ προσιέ\|μενος τὴν παλαι‐
17	ὰν γραφὴν τὴν πρὸ τῆς ἐπιδημία〈σ〉 τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς· κα‐ λεῖται δὲ “ἑπτὰ” δι\|ὰ τὸν σαββατισμόν. “δίδωσιν μέρος τοῖς ὀκτὼ” ὁ παραδεξάμενος τὴν τ[οῦ] σ(ωτῆ)ρ(ο)ς \| ἀνά‐
19	στασιν· μετὰ γὰρ τὸ σάββατον γενομένη α̣ὕτη ἐστίν.
20	οἱ Ἰουδαῖοι “το[ῖς] ἑπτὰ \| διδόντες” οὐ “δεδώκασιν
20	τοῖς ὀκτὼ” [κ]αὶ διὰ τοῦτο οὐκ ἐσώθησαν. οἱ ἀπὸ τῶν \| αἱρέσεων πάλιν παραιτοῦνται τὸν νόμον καὶ τὴν παλαιὰν γραφήν· [δι]ὰ τὸ \| μὴ “διδόναι τοῖς 〈ἑπτὰ〉 μερίδα” ἐξ‐
20	έπεσαν [τ]οῦ σκοποῦ. καὶ ἵνα ἀκριβέστερον ε[ἴ]πω, \| οὐ‐	10
23	δὲ ὁ Ἰουδαῖος μὴ “διδοὺς τοῖς ὀκτὼ μερίδα δίδωσιν τοῖς ἑπτά”, οὐδὲ ὁ ἀπὸ τῶν ἐθνῶ(ν) \| “δίδωσιν τοῖς ὀκτὼ” μὴ
24	“διδοὺς μέρος [τ]οῖς ἑπτά”, τοῖς προαναφωνήσασιν τὴν \|
25	ὀγδοάδα. καὶ ὥσπερ ἐὰν λέγομεν ὅ[τι] ἔστιν ἦθος ἔχειν ῥερυθμισμέν[ο]ν ἄνευ \| θείας γνώσεως καὶ δοκεῖν θείαν
318	γνῶσιν ἔχειν ἄνευ πρακτικοῦ βίου, \| καὶ λέγομεν ὅτι πρα‐
1	κτικὸς βίος ἄνευ γνώσεως, θεωρητικὸς β̣[ίο]ς ἄνευ πράξε‐ ως, \| τὸ δὲ ὅλον οὐδὲ οὗτος ὠφελεῖ οὐδὲ ἐκεῖνος. ἐκεῖ‐ νος γὰρ τοῦ συνεζευγμένου ἀπο\|λειπόμενος ἀσθενέστερός ἐστιν καὶ ἀνωφελής. ὁ ἐκκλησι[α]στικῶς μόνως \| φρονῶν,
4	ἐκεῖνος “δίδωσιν καὶ τοῖς ἑπτὰ καὶ τοῖς ὀκτὼ μερίδα”.
5	ἑτερολέξως ἐ̣ν̣ τῷ \| Μιχέᾳ λ[έξ]ι̣[ς] δ̣[ι]άνοιαν ταύ‐
5	την ἔχουσα· λέγει ἐκεῖ γὰρ “καὶ αὕτη ἔσται εἰρήνη, ὅτ‐ αν \| Ἀσσοὺρ ἐ[π]έλθῃ ἐπὶ τὴν γῆν ὑμῶν καὶ ὅταν δράμῃ ἐπὶ τὰ ὅρια ὑμῶν, \| καὶ ἐπεγερθήσονται ἐπ’ αὐτὸν ἑπτὰ ποιμένες καὶ ὀκτὼ δήγματα ἀν(θρώπ)ων, καὶ ποιμα\|νοῦσιν
8	τὸν Ἀσσοὺρ {καὶ} ἐν ῥομφαίᾳ καὶ τὴν γῆν τοῦ Νεβρὼν ἐν
8	τῇ τάφρῳ \| 〈αὐτῆσ〉”. τὸ μέρος τ̣[οῦ] ῥ̣[η]τοῦ τούτου τινὲς	12
10	ἐξήτασαν λέγοντες ὅτι ‘πῶς “εἰρήνη” γί\|νεται, “ὅταν ἐπ̣‐
10	[έλ]θ̣ῃ ἐπὶ τὴν γῆν” τῆς ψυχῆς ἡμῶν “ὁ Ἀσσοὺρ κ[α]ὶ ὅταν ἐπιβῇ \| ἐ[πὶ] τὰ ὅρια” αὐτῆ[ς]; τ̣ότε τάραχον ἐργάζεται‘. [καὶ] ἔλεγον τοῦτο ὅτι ὅσον μακράν ἐστι(ν) \| οὗτος ο....
12	[..—π]ονηρὰ δὲ δύναμίς ἐστιν̣, [?] α̣ὐ̣τ̣[ὸ]ς ὁ διάβολος— ἡττᾶ[τ]αι πρὸς ὑμῶ(ν). \| ὅταν δὲ ἐγγίσῃ καὶ πλησιάσῃ καὶ
13	ἰ̣σ̣χυ̣ρ[οὺς] εὕ̣ρ̣ῃ, τότε καταλύ̣ε̣τ̣α̣ι̣. τοιοῦτόν \| τι καὶ πρὸ ὀλίγου μνημονευθέντος τοῦ ἐν Ἰ‐
15	σαΐᾳ εἶπον· “πρὶν ἢ γνῶναι \| τὸ παιδίον καλεῖν π(ατέ)ρα ἢ μητέρα, λήμψεται δύναμιν Δαμασκοῦ καὶ τὰ σκῦ\|λα τῆς Σα‐ μαρίας ἀπέναντι Ἀσσοὺρ τοῦ βασιλέως”. \| οὐ μέγα ἦν, εἰ
17	“εἰλήφει τὴν δύναμιν Δαμασκοῦ”, τουτέστιν τὰ ἔθνη, καὶ “τὰ σκῦλα \| τῆς Σαμαρίας λαβὼν” “παραδώσει”, εἰ ἀπῇ ὁ “Ἀσσύριος”. ὡς ἐάν τις κρατῇ χώρας \| ἀπόντος τοῦ κρα‐
19	τοῦντος βασιλέως καὶ λάβῃ αὐτήν, οὐ μέγα ἐστὶν οὐδὲ “εἰ‐
20	ρήνη” \| ἐστὶν ἀσφαλής· “ἐπελθὼν” γὰρ ἐκεῖνος ἐκδικήσει
20	τὰ λημφθέντα τῇ ἀπουσίᾳ αὐτοῦ. \| ὅταν δὲ παρόντος τοῦ	14
21	ὑπερασπίζοντος ληφθῇ ἀπ’ αὐτοῦ, ἰσχυροί εἰσιν καὶ “εἰ\|‐ ρήνην” βαθυτάτην ἔχοντες ο̣ἱ̣ ἀφαιρ〈οῦντεσ〉 τὰ ἐκείνου. τοῦτο οὖν λέγει ὅτι “αὕτη εἰρήνη” \| ἐστὶν ἡ ἀληθῶς. “αὕ‐
23	τη εἰρήνη” ἐστίν, ὅταν “ἐπελθὼν ὁ Ἀσσύριος εἰς τὴν γῆν ὑμῶ(ν)” \| ἡττηθῇ, ὅταν ἀπορηθῇ μηδὲν δυνάμενος “σκυλεῦ‐
25	σαι” ἀπὸ τῆς “γῆς” διὰ ἀσθένει\|αν τὴν ἑαυτοῦ.
25	“καὶ ἐπεγερθήσονται”, φησίν, “ἐπ’ αὐτὸν ἑπτὰ ποιμέ‐ νεσ”—τοὺς πρὸ \| τῆς ἐπιδημί〈α〉ς ἁγίους, ὡς εἶπον, διὰ
319	τὸ σάββατον “ἑπτὰ” ὠνόμασεν—“καὶ ὀκτὼ \| δήγματα ἀν‐
1	(θρώπ)ων” μετὰ τὴν ἐπιδημίαν πιστεύσαντα. “δάκνουσιν” οὗτοι καὶ \| πόνον αὐτῷ ἐνποιοῦσιν. ἡ λέξις γὰρ ἐν τῇ γραφῇ τοῦτο σημαίνει· “εἰ δὲ ἀλλήλους \| δάκνετε καὶ
3	κατεσθίετε”· καὶ ἐν τῷ Ἁμβακοὺμ πάλιν περὶ τοῦ αὐτοῦ τούτου τοῦ \| πονηροῦ λέγεται ὅτι “ἐξαίφνης ἀναστήσονται
5	δάκνοντες αὐτόν”. παρὰ προσδο\|κίαν οἱ ἀπὸ τῶν ἐθνῶν οἵ ποτε ὑπ’ αὐτὸν “ἀναστήσονται” πόνον αὐτῷ ἐνποι\|οῦντες,
6	“δάκνοντες αὐτόν”.
6	λέγει οὖν ὅτι οἱ πρὸ τῆς ἐπιδημίας ἅγιοι “ἐπεγερθή‐
6	σονται \| ἐπὶ τὸν Ἀσσύριον ἑπτὰ ποιμένες”, ἵνα πάντας τοὺς προφήτας \| πρὸ τῆς ἐπιδημίας, αὐτοὺς τοὺς πατριάρ‐ χας {τούτους πρὸς τούτους} “ποιμένας” λάβῃς, \| οὐκ ἐπὶ	16
9	τὸν “ἑπτὰ” ἀριθμὸν ἱστάμενον τὸν τεμνόμε[ν]ον εἰς πέντε
10	καὶ δύο, ἀλλὰ εἰς τὸ μυς\|τικὸν τῆς ἑβδομάδος.
10	οἱ τὸν “ἀπολειπόμενον [σαβ]βατισμὸν τῷ λαῷ τοῦ θ(ε‐ ο)ῦ” \| ἐσχηκ[ό]τες εὕροντες διὰ Ἰ(ησο)ῦ “ψυχῆς ἀνάπαυ‐ σιν”—“ε[ὑρή]σετε” γὰρ “ἀνάπαυσιν ταῖς \| ψυχαῖς ὑμῶν”—
12	οὗτοι ἐν τῷ ἀληθινῷ σαββάτῳ εἰσὶ[ν] καὶ παρονομάζονται \| ἀπ’ αὐτοῦ διὰ τοῦ “ἑπτά”. λέγο̣[ντα]ι̣ “ὀκτὼ δήγματα ἀν‐ (θρώπ)ων” οἱ [μ]ετὰ τὴν ἐπιδημ[ί]αν \| τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς
14	προσεληλυθότες τ[ῷ] εὐαγγελίῳ καὶ καταπονοῦντες καὶ
15	“δάκνοντες” \| τὸν ἐχθρόν.
15	καὶ τὸν πόνον αὐτοῦ, ὃν ἔσχεν τοῦ εὐαγγελίου πάντας καλέσαντος, \| διαφόρως ὁ λόγος σημαίνει ὁτὲ μὲν “συν‐ τριβὴν” αὐτοῦ—“ὁ θ(εὸ)ς τῆς εἰρήνης συν\|τρίψει τὸν
17	σατανᾶν”—, ὁτὲ δὲ τὸν πόνον αὐτοῦ—τὸ “δάκνεσθαι”—, ὁτὲ τὸ λελῦσθαι τὴν \| βλάβην αὐτοῦ—“δέδωκα” γὰρ “ὑμῖν
17	ἐξουσίαν πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ \| ἐπὶ πᾶ‐	18
19	σαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδική‐
20	σει”. τὸ “ἀδική\|σει” ὧδε τὸ “βλάψει” σημαίνει. \| 11,2b3ab ὅτι οὐ γιγνώσκεις τί ἔσται
21	πονηρὸν ὑπὸ τὴν γῆν. ἐὰν πληρωθῶ‐ σιν τὰ νέφη ὑε\|τοῦ, ἐπὶ τὴν γῆν
22	ἐκχέουσιν.
22	(11,2b) ἐπεὶ ἀγνοεῖς τὸ “ἐπὶ τῆς γῆς πονηρὸν” ‐ ἤτοι τὸ \| πραττόμενον ἐναντίως τῷ ἀγαθῷ ἢ τὸν πόνον ἐνποιῆσα〈ν〉 τὸ “πονηρὸν” τὸ δια\|δεξάμενον τὰ ἀνθρώ‐
24	πινα πράγματα—, διὰ τοῦτο ποίησον, ἃ ἐντέλλομαί σοι·
25	“δὸς \| μερίδα τοῖς ἑπτὰ καὶ τοῖς ὀκτώ”· ἐξ αὐτῶν γὰρ τῶν δύο γραφῶν “γνώσει” τὸ “πονη\|ρῶς” πραττόμενον καὶ τὸ ἐπελευσόμενον “πονηρὸν” κατὰ τῶν τὸ κακὸν \| ποι‐
27	ούντων. διὰ τοῦτο “δὸς μερίδα τοῖς ἑπτὰ καὶ τοῖς ὀκτώ”.
27	ἐπερ()· σὺ οὖν ὁ “διδοὺς τοῖς ἑπτά”; \|
320	—οὐ δύναται ἄλλως “γνῶναι”. ὡς ἐὰν λέγῃς· ἀνάγνω‐
320	θι τὴν γραφήν, ὅτι οὐκ οἶ\|δας τί δεῖ πρᾶξαι καὶ τί οὐ.	20
2	διὰ τοῦτο “γνῶθι τίνα ἔστιν”, τίνα δεῖ πράττειν καὶ τί‐ να μή. \| τούτῳ ὅμοιόν ἐστιν καὶ τὸ “πάντα δοκιμάζετε”. διὰ τί δὲ “δοκιμάζετε”; ἵνα “τὸ καλὸν \| κατέχητε” καὶ
4	“ἀπὸ παντὸς εἴδους πονηροῦ ἀπέχησθε”.
5	11,3ab ἐὰν πληρωθῶσιν \| τὰ νέφη 〈ὑετοῦ〉, ἐκχέουσιν
5	ἐπὶ τὴν γῆν. καὶ πρὸς τὸ ῥητὸν ἀληθές ἐστιν. ὅτε εὖ ἔ\|χει τὰ
6	πράγματα, ὅτε οἱ διακονούμενοι ὑπὸ τῆς προνοίας καλῶς ἔχουσιν, \| τὸ τηνικάδε “τὰ νέ̣φ̣[η] πληρωθέντα ἐπὶ τὴν γῆν ἐκχέουσιν”. τὸ ὕδωρ, ἐὰν \| εἰς τὸ πέλαγος ῥέῃ, μὴ γὰρ χρησιμεύει πρὸς σπόρον. εἰ καὶ ἄλλως πως πά(ν)\|τα τὰ
9	ὑπὸ τῆς προνοίας γινόμενα χρησιμεύει, ὅμως εἰς τὴν “γῆν”
10	οὐδὲν \| λυσιτελεῖ, ἐν τῷ Ἀδρίᾳ ἢ ἐν τῷ πελάγει ἐὰν ῥέῃ. ὡς πρὸς τὸ ῥητόν, τοῦτο \| δὲ πρὸς διάνοιαν. “νέφη πληρούμενα ὑετοῦ” τυγχάνουσιν αἱ διακο\|νοῦσαι
12	τῷ “λόγῳ τῆς σωτηρίας” ψυχαί. μία “νεφέλη” ὢν Μωϋσῆς ἔ‐ λεγεν· \| “προσδοκάσθω ὡς ὑετὸς τὸ ἀπόφθεγμά μο[υ]”. καὶ περὶ πάντων τῶν “βρε\|χόντων” τὸν πνευματικὸν “ἀμπελῶνα”,	22
15	τὸν “τ[οῦ] Ἰσραὴλ οἶκον”, “ἐντολὴ” δέ\|δοται, ὅτε ἀντὶ
15	“σταφυλῆς” “ἀκάνθας” ἠγίοχεν, “μὴ βρέχειν εἰς αὐτόν”. καὶ ἔτι ἐν̣ α̣ὐτῷ \| τῷ Ἰσαΐᾳ λέγεται· “αἱ νεφέλαι ῥανάτωσαν δικαιοσύνην, βλαστησάτω ἡ γῆ ἔλεος”. \| ἡ “βλάστη τοῦ ἐλέου”
17	οὐχ ὑπὸ τῆς αἰσθητῆς “γῆς” γίνεται, ἀλλ’ ὑπὸ ἐκείνης τῆς λεγο\|μένης “ἀγαθῆς γῆς” “καλῆς καρδίας”, ἔνθα πεσὼν ὁ Ἰ(ησο)ῦ “σπόρος” “ἐκαρποφόρησε(ν)”. \| ταῦτα δὲ τὰ “νέ‐
19	φη” πότε “πληροῦται τοῦ ὑετοῦ”, τουτέστιν τοῦ λόγου, ἢ
20	ὅτε “γίνεται ὁ τοῦ \| κ(υρίο)υ λόγος πρὸς” αὐτοὺς ὡς ἕ‐
20	καστον λέγειν· “τάδε λέγει πρός με κ(ύριο)ς”. ἰδοὺ ὁ “ὑετός”. τότε \| δὲ “πληροῦται τὰ νέφη ὑετοῦ”, ὅτε “ἐκ‐ χέουσιν ἐπὶ τὴν γῆν”. ἐάν τις μὴ “πληρωθῇ” \| τοῦ λόγου,
22	οὐ δύναται “βρέχειν”· ἀλλὰ οὐ δύναται ἕτερον “ποτίζειν”· οἷοί εἰσιν οἱ ψευδο\|διδάσκαλοι οἱ μηδὲν ἐπιστάμενοι καὶ
23	δοκοῦντες “πάντα κατέχειν”. “ἐπὶ τὴν \| γῆν” δὲ ἤτοι τὴν ἀνθρωπότητα ἢ τὴν “καρ‐	24
25	δίαν” ἑκάστου, τὴν εὐτρεπισμέ\|νην πρὸς ὑποδοχήν· ἰδοὺ
25	“σπόρος” ποτιστοῦ. \| 11,3cd ἐὰν πέσῃ ξύλον ἐν τῷ νότῳ
26	καὶ ἐν τῷ βορρᾷ, τόπῳ, οὗ πίπτει,
26	〈ἐκεῖ μενεῖ〉. \|
321	φανερὸν ὅτι ἀλληγορούμενον καὶ πρὸς ἀναγωγὴν τοῦτο. τίς γὰρ οὐκ οἶδεν ὅτι, \| ὁπότε ἄν τις ἐκκόπτῃ “ξύλα”,
2	“ἐκεῖ μενεῖ” τὸ “ξύλον, ὅπου πίπτει”; οὐδὲ τοῦτο δὲ \| πρὸς τὴν ἱστορίαν ἀληθές ἐστιν· τέμνεται γὰρ τοῦτο “ξύ‐ λον”, οὐχ ἵνα “ἐκεῖ μείνῃ, \| ὅπου πίπτει”, ἀλλ’ ἵνα
4	μετενεχθῇ εἰς χρείαν τινά.
5	“ξύλον” οὖν ὧδε λέγει τὸν \| ἄν(θρωπ)ον. καὶ λέγει
5	ὅτι, ὅπου ἐὰν καταλημφθῇ ὁ ἄν(θρωπ)ος, “ἐκεῖ” εὑρίσκε‐ ται \| κἀκεῖ κρίνεται, ἵνα ᾖ ὅμοιον τὸ “τοὺς πάντας δεῖ
5	ἡμᾶ[ς πα]ραστῆναι ἔνπρος\|θεν τοῦ βήματος τοῦ Χ(ριστο)ῦ, ἵνα κομίσηται ἕκαστος πρὸς ἃ διὰ τοῦ σώματος \| ἔπρα‐	26
8	ξεν”. εἰ δὲ “ἀγαθόν”, “πίπτει” εἰς τὸν “νότον”· εἰ δὲ
8	“κακόν”, εἰς τὸν “βορρᾶν”. \| πολλαχῶς διαστέλλεται ὁ “νότος” πρὸς τὸν “βορρᾶν”,
10	καὶ τοπικῶς, ἀλλὰ καὶ \| πρὸς ἀναγωγήν.
10	ἡ νύμφη ἐν τῷ ᾄσματι τῶν ᾀσμάτων λέγει· “ἐξεγεί\|‐ ρου, βορρᾶ, καὶ ἔρχου, ν[ό]τε”. ἀποπέμπει τὴν πονηρὰν δύναμιν ἀπ’ αὐ\|τῆς. ἐν αὐτῇ δὲ ἦν ἡ πο[ν]ηρὰ δύναμις. ὅτε τὸ “κακὸν” ἐνήρ̣γ̣ε̣ι̣, τὸ “κακὸ̣ν” \| πρὸ τῆς πίστεως,
13	πρὸ [τῆ]ς̣ κλή̣σεως, εἶχε τὸν “βορρέα〈ν〉” κατασκηνοῦντα \| ἐν αὐτῇ. ὅ〈τε〉 δὲ “ἐξέκλινεν ἀπὸ τοῦ κακοῦ” καὶ ἐπὶ
15	τὴν “ποίησιν τοῦ ἀγαθοῦ” \| ἐλήλυθεν, προσκαλεῖται τὸν “νότον”. καὶ τὴν αἰτίαν σκόπει· “διάπνευσον \| κῆπόν
16	μου καὶ ῥευσάτωσαν ἀρώματά μου” τοῦ “βορρᾶ” τοῦτο οὐ ποιοῦντος. \| καὶ φυσικώτερόν γε τοῖς ὀνόμασιν κέχρηται· “ψυχρὸν” γὰρ “ἄνεμον” εἶπε(ν) \| τὸν “βορρέαν”. ὁ “ψυ‐
18	χρὸς” δὲ 〈μ〉ύει τὰς “ὀπὰς” τῶν “δένδρω[ν]”, τοὺς ἀο‐
18	ράτους \| λεγομένους {σ}πόρους, ὥστε ἐπέχεσθαι ἔνδον	28
20	τὰ μόρ̣[ι]α. ἐὰν δὲ ὁ θερ\|μὸς “νότος” “διαπνεύσῃ τὸν κῆ‐ πον” τῆς ταῦτα λεγούσης ψυχῆς—“κῆπον” δὲ \| τὸν κατὰ
21	ψυχήν—ἀραιοῦνται οἱ πόροι, τουτέστιν αἱ ἔννο[ι]αι, ὅτι τὰ “ἀρώματα” \| τὰ εὐώδη νοήματα.
22	τοῦτο οὖν λέγει ὅτι “ὅπου πέσῃ τὸ ξύλον, ἐκεῖ μενεῖ”. ἐὰν \| “διαπνε{ο}ύσῃ” τῇ ψυχῇ ἀπὸ τοῦ “νότου”, “ῥεύσῃ τὰ ἀρώματ[α]”, εἰς τ̣όπον, ὅπου \| τὰ εὐώδη, “πίπτει”. {ἀντὶ
24	τοῦ}
24	ἐπερ()· οὐκοῦν οὐκέτι ἔνι μετάθ[εσι]ς;
25	—ἀλλὰ τέως \| τὴν εὐθέως γινομένην 〈πτ〉ῶσιν λέγει,
322	ὡς ἐὰν λέγω [ὅ]τι “πάντα τὰ ἔθνη \| παρασταθήσεται ἐπί‐
1	προσθεν τοῦ βασιλέως τοῦ ἐρχομένου σ(ωτῆ)ρ(ο)ς, ὥστε \| ἀφ〈ο〉ρίσαι αὐτὸν τὰς ἐρίφους ἀπὸ τῶν προβάτων· καὶ τὰ μὲν πρόβατα \| ἐκ δεξιῶν στήσῃ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων”. ἦ δέ, “ὅπου ἔπεσεν, ἔμεινεν” \| “ἐξ εὐωνύμων τὸ ἐρί‐
4	φιον, ἐκ δεξιῶν τὸ πρόβατον”;
5	—οὐ μήν, εἰ ἀκούει τὰ “ἐρ〈ίφ〉ια” “ὑ\|πάγετε εἰς τὸ	30
5	πῦρ τὸ αἰώνιον”, οὐ λέγει ὅτι ἀεὶ “ἐκεῖ μενεῖ” οὐδὲ τὰ εἰς τὴν \| βασιλείαν κεκλημένα ἀεὶ “ἐκεῖ{να} μενεῖ” καὶ οὐχὶ χωρήσῃ καὶ εἰς μείζο\|νας καὶ ὑπεραναβεβηκότας καὶ ὑπερκοσμίους τόπους, ὥστε φθάσαι ἐπὶ \| τὴν “δόξαν” ἐ‐
8	κείνην, ἣν “εἶχεν πρὸ τοῦ κόσμου” ὁ σ(ωτ)ήρ. καὶ τοῦτο λέγει ὅτι “ὅπου \| πίπτει, ἐκεῖ μενεῖ”,
9	ὡς ἐὰν λέγῃ ὁ φάσκων· ἐὰν σπουδαῖον ᾖ, εἰς τὴν ἀρετὴν \|
10	“μενεῖ”, ἐὰν φαῦλον, ἐν τῇ κακίᾳ. οὐκ ἔστιν δὲ τοῦτο ἀμφιβαλλόμενον, ἀλλὰ τὸ \| ἑπόμενον δεικνύς· εἰ δὲ καὶ ἀμφίβολον ε̣[ἰρ]ήκει, διὰ τὸ τρεπτὸν τῆς προαι\|ρέσεως·
12	οὐκ εἴρηται δὲ ἀμφιβόλως.
12	ἐπερ()· τὸ ”[ξύλ]ον” καὶ ἐν ἄλλῃ γραφῇ κεῖται; \| —ὁ μακαριζόμενος ἐπὶ τῷ μὴ βεβαδικέν[α]ι “ἐν βου‐ λῇ ἀσεβῶν” μηδὲ \| “ἑστάσθαι ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν” μηδὲ “κε‐
15	καθικέναι ἐν καθέδρᾳ λοιμῶν” \| “ἔσται”, φησίν, “ὡς τὸ ξύλον τὸ πεφυτευμένον παρὰ τὰς διεξόδους τῶν \| ὑδάτων”.
16	εἶτα μεθ’ ὁλίγα ἐπιφέρει· “καὶ πάντα, ὅσα ἐὰν ποιῇ, κατευοδωθήσεται”, \| δεικνὺς ὅτι περὶ ἀν(θρώπ)ου λέγε̣[ι]·	32
17	οὐ γὰρ φυτο[ῦ] ἔστιν τὸ “ποιεῖν” καὶ “κατευοδοῦσθαι”. \| καὶ ἐπιφέρεται· “οὐχ οὕτως [ο]ἱ ἀσεβεῖς, οὐχ [ο]ὕτως”, “ὡς τὸ ξύλον”. καὶ πάλιν \| ἐν Ἰηρεμίᾳ λέγεται· “εὐλο‐
19	γημέ[ν]ος ἄν(θρωπ)ος, ὃς πέποιθεν ἐπὶ τῷ κ(υρί)ῳ· ἔσται
20	κ(ύριο)ς \| ἐλπὶς αὐτοῦ· καὶ ἔσται ὡς ξύλ[ον] εὐθηνοῦν παρ’ ὕδατα”· καὶ λέγει αὐτὸ “εὐλογημέ\|νον” ὑπὸ κ(υρί‐
21	ο)υ. καὶ πάλιν ἐν ψαλ[μο]ῖ̣ς̣ ἔχ̣εις· “τότε ἀγαλλιάσονται πάντα τὰ ξύλα \| τοῦ δρυμοῦ πρὸ προσώπου 〈κυρίου〉”. \| 11,4ab5a τηρῶν ἄνεμον οὐ σπερεῖ,
23	κα[ὶ] βλέπων ἐν ταῖς νεφέλαις οὐ θερίσει, ἐν οἷς \| οὐκ ἔστιν γιγνώσ‐
24	κων, τ[ίς ἡ ὁ]δὸς τοῦ πν(εύματο)ς.
25	(11,4a) καὶ πρὸς τὸ ῥητὸν ἀλη\|θές ἐστιν, ἐπεὶ
25	γὰρ ὁ σφοδρ[ὸς “ἄ]ν̣εμος” διαρίπτει τὸ σπειρόμενον \|
323	σπέρμα καὶ οὐ χωρεῖ εἰς οὓς ἔδει αὔλακας τῆς γῆς. ὡς δὲ πρὸς ἀναγωγὴν ὁ “ἄνε\|μος” πολλάκις ἐπὶ ἀβεβαί‐ ου πράγματος λαμβάνεται· εἴρηται γὰρ ὅτι “περιφέρου\|σιν	34
3	παντὶ ἀνέμῳ”. ἐὰν “τηρεῖς” τὸν “ἄνεμον” τοῦτον, “οὐ σπε‐ ρεῖς”, ἀλλ’ ὅταν κατα\|παύσῃ, ὅταν γένηται αἰθρία πολλῇ
5	νηνεμίᾳ· τουτέστιν ὅσον ἡ ψυχὴ ὑπὸ \| παθῶν περιφέρεται
5	ὧδε κἀκεῖσε, οὐ δύνῃ “σπεῖραι ἐν δάκρυσιν”, ἵν’ “ἐν ἀ‐ γαλλιά\|σει θερίσῃς”, οὐ δύνῃ “σπεῖραι εἰς δικαιοσύνην”.
6	“τήρει” οὖν τὸ[ν] “ἄνεμον”. {δυνατὸν δέ} \| δυνατὸν δὲ καὶ τὸ “τηρεῖν” ἀντὶ τοῦ παρατηρεῖν λαμ‐ βάνεσθαι. λαμβάνεται δὲ ἡ \| λέξις καὶ ἐπὶ τούτου, ὁτὲ μὲν ἐπὶ φυλακῆς, ὁτὲ δὲ ἐπὶ παρατηρήσεως. ὅταν \| λέγῃ
9	ὅτι “παρατηρήσεται ὁ ἁμαρτωλὸς τὸν δίκαιον” καὶ “ζητεῖ
10	τοῦ θανατῶσαι”, \| ἐπιτηρεῖ δὲ ὡς εἰ τοξότης τηροίη, ποῖον μέλος γυμνόν ἐστιν τοῦ ἀντιπα\|ρατεταγμένου, ἵν’
11	ἐκ[εῖ] πέμψῃ τὸ βέλος. ὅταν δὲ λέγῃ {ὅταν δὲ λέγῃ} ὅτι \| “διατηρήσεις ἡμᾶς”, ἀντὶ [τοῦ “δι]αφυλάξῃς ἡμᾶς”. οὕτω καὶ ὁ ὄφις [.]..ου τὴν πτέρ\|ναν τοῦ ἀν(θρώπ)ου ἐπιτη‐
13	ρε̣[ῖ, εἰ] ἔξω ἐστὶν τοῦ ὑποδήματος. ὁ̣ [?] “ὑ̣π̣οδεδεμέ‐ νος \| τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου” οὐ πλήττε‐	36
15	ται τὴν πτέρναν ὑπὸ τοῦ \| ὄφεως. οὕτω γοῦν ἐν εὐλογίας τρόπῳ λέγεται πρός τινα· “σίδηρος καὶ χαλκ[ὸ]ς \| τὸ ὑπό‐
16	δημά σου”. οἶδας δὲ ὅτι “σίδηρος καὶ χαλκὸς” οὐκ ἔστιν εὐλογία εἰς ὑπο\|δήματα παραλαμβανόμενον· πλήττει γὰρ τὸν πόδα· ἕλκει γὰρ εἰς τὸ ἑαυτοῦ \| σχῆμα τὸ ὑπόδημα τὸν “ὑποδεδεμένον” καὶ τραῦμα γίνεται περὶ τὸν πόδα. \| τὸ
19	ἄτρωτον οὖν δείκνυσιν ὁ [λ]αβὼν “ἐξουσ[ί]αν πατεῖν ἐπάνω
20	ὄφεων καὶ \| σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν [το]ῦ ἐχθροῦ”. τὸ ἀκαταμάχητον καὶ \| τὸ ἄτρωτον διὰ τούτων
21	τῶν ὑλῶν πο[λλ]άκι̣ς σημαίνεται. 11,4b καὶ βλέπων ἐ̣[ν τ]αῖς \| νεφέλαις οὐ θερίσῃ.
22	ὅταν “βλέπει ἐν ταῖ[ς ν]ε̣[φ]έλαις”, ὁρᾷ ὄμβρον ἐπι‐ κείμενον, \| “οὐ θερίζει”.
23	βιαζόμεθα τὰ τοῦ ῥητοῦ· ἐὰν̣ [?]...[..]η̣ς ἐπικειμέ‐ νου “ὑετοῦ”, κατενεχ̣θεὶς \| ὁ “ὑετὸς” βλάπτει τὰ θεριζό‐
24	μενα ὑγραίν[ων καὶ] εὐκόλως εἰς σῆψιν ἔρχονται.	38
25	τοῦτο \| οὖν ἐστιν, ὃ προστάττει· ἐν καταλλήλῳ “και‐ ρ[ῷ” ἕκ]αστον “πρᾶγμα” καὶ ἰδίῳ καὶ σὺ \| ποίει. διὰ δὲ
26	τῶν δύο λέξεων τούτων με̣τ̣[α]φ̣έρει αὐτὰ εἰς πάντα. οἷον
324	ὁ εἰ̣σ̣αγόμενος \| εἰς θεοσέβειαν, ἀπὸ γνώσεως θείας τύχῃ “σπειρέτω”, ὅτε “καιρός” ἐστιν, δεχόμε\|νος μαθήματα, ἃ προσῆκεν τῷ εἰσαγομένῳ δέξασθαι. καὶ μὴ παραυτὰ \| “θε‐
3	ριζέτω”, ἀλλ’ ὅταν ἴδῃ ἐπικείμενον “ὑετὸν” δυνάμενον ποτίσαι, τότε “θεριζέ\|τω”. ἅμα γὰρ ἐπὶ τῶν τοιούτων ἀμ‐
4	φότερα λαμβάνεται.
5	ὁ σπουδαῖος ἄρχεται \| καὶ τέλος ἔχει ἀεὶ ἐν τῷ προ‐ κόπτειν. αἱ προλαβοῦσαι προκοπαὶ τέλος λαμβά\|νουσιν,
6	ἀρχὰς̣ δὲ αἱ διαδεχόμεναι. τοιοῦτό {ιουν} τι οὖν καὶ ἐν εὐαγγελίῳ ὁ σ(ωτ)ὴρ \| περὶ πν(εύματο)ς “θεριζόντων” καὶ “σπειρόντων” λέγει· “ἵνα ὁ σπείρων ἅμα χαίρῃ \| καὶ ὁ
8	θερίζων”. οὐκ ἔστιν δὲ τοῦτο ἐπωφελὲς ἐν τῷ αὐτῷ καιρῷ τὸ αἰσθητὸν \| “σπείρειν” καὶ “θερίζειν”. τὰ δὲ τῆς ἀ‐
10	ρετῆς καὶ “θεριζόμενα” φύεται καὶ φυόμενα \| εἰς τὸ “θε‐
10	ρίζεσθαι” ἔρχεται. εἶπον γὰρ ὅτι τῶν μὲν ἀπολείπεται, τοῖς δὲ ἐπέρχεται. \| εἴρηται γοῦν “ὅταν συντελέσῃ ἄν‐	40
11	(θρωπ)ος, τότε ἄρχε[τ]αι”· ᾗ δὲ “ἄρχεται” καὶ “συντε‐ λεῖ” “ἅμα”. \| σημαίνει δὲ τὴν “σπορὰν” ἡ “ἀρχή”, τὸ δὲ “τέλος” ὁ “θε[ρισ]μός”. “ἅμα χαίρει σπείρων καὶ \| θερί‐
13	ζων”.
13	δυνατὸν δὲ καὶ οὕτως λαβεῖν· ὅτε τὸ [σπ]έρμα αὐτοῦ “τελεσφορεῖται”, \| οὐκ ἔχει τὸν “θερίζοντα”. ὁ “θερί‐
14	ζων”, ὅτε οὐκ ἔχει “σπεῖραι”, οὐκ ἔχει, ὃ “θερίσῃ”.
15	“ἅμα” \| οὖν δύνατα[ι] α̣ὐ̣τ̣ὰ ὑπαρχθῆναι “εὐλογίᾳ”
15	κα[ὶ] “χάριτι θ(εο)ῦ”. 11,5a ἐν οἷς οὐκ ἔστιν \| γιγνώσκων, τίς ἡ ὁδὸς
16	τοῦ πν(εύματο)ς. τοῦτο λέγει ὅτι “ἐν οἷς οὐκ ἔστιν γιγνώς\|κων τὴν
17	ὁδὸν τοῦ πν(εύματο)ς” αἱ ἐντολαὶ αὗται χρησιμεύουσιν. εἶπον δὲ ὅτι ὁ σπου\|δαῖος καὶ τέλειός γε σπουδαῖος καὶ ἀεὶ ἐ[κ] προκοπῶν εἰς προκοπὰς δια\|βαίνων ἀμφότερα ποι‐
19	εῖ· οἶδεν γὰρ ἐκεῖ[ν]ος τὴν “ὁδὸν τοῦ πν(εύματο)ς”.	42
20	οὕτως οὖν \| “ἐστιν ὁ γιγνώσκων τὴν ὁδὸν τοῦ πν(εύ‐ ματο)ς”· “τηρ[εί]τω”, εἰ “ἄνεμός” ἐστιν, μὴ “σπει\|ρέτω”,
21	καὶ π̣ότε ἐπίκειται “ὑετός”, καὶ μὴ “θεριζέτω”. \| 11,5bc ὡς ὀστᾶ ἐν γαστρὶ τῆς κυοφο‐
22	ρούσης, οὕτως οὐ γνώσῃ τὰ ποιήματα
22	τοῦ θ(εο)ῦ. \| τὸ̣ ἀκατάλημπτον τῶν “ποιημάτων” τούτων ἢ τὸ δυσκατά‐ λημπτον \| σημαίνει. οἱ περὶ φύσεως ζῴων πραγματευσάμε‐
25	νοι ἑκάστου μορίου \| εἴρηκαν ὁδόν τινα καὶ ἀκολουθίαν μεταβολῆς· περὶ “ὀστέου” οὐκ ἔσχον \| εἰπεῖν. λέγουσιν
26	ὅτι αἷμα συνίστα̣τ̣αι τ̣οιῶσδε· τῆς τροφῆς τῆς προσενεχ‐ θεί\|σης δι̣αγευθείσης—ὅταν 〈διὰ τοῦ〉 πεπέ{μ}φθαι φλέγ‐
325	μα γένηται—ἡ τροφὴ εἰς αἷμα μεταβάλλει· \| τὸ δὲ ἄπεπ‐
1	τον ἐκβλητέον ἐστίν, οὐκ ἀναλύεται εἰς τὴν σύνστασιν τοῦ βε\|βρωκότος, ἀλλ’ ὡς περίττευμα ἀποβάλλεται. ὅταν δὲ πεφθῇ, τότε κατὰ με〈τα〉\|βολὴν καθεξῆς γινομένη〈ν〉
1	ἀναλύεται εἰς αἷμα. εἶτα ἐκ τοῦ αἵματος λέ\|γουσιν πυκ‐	44
4	νωθέντος καὶ παγέντος γίνεσθαι σάρκα καὶ ἐκ τῶν περιτ‐
5	τευ\|μάτων τῆς τροφῆς γίνεσθαι τρίχας, ὄνυχας καὶ τὰ τοι‐ αῦτα, {τ}ἃ ὥσπερ πε\|ριττεύματά ἐστιν. περὶ δὲ τῆς γενέ‐ σεως τοῦ “ὀστέου” οὐδεὶς ἐκείνων εὗρεν, \| ἵνα ἦν τοῦτο
7	ὡς “τὰ κρίματά σου ἄβυσσος πολλή”. τοιοῦτό[ν] ἐ̣στιν καὶ τὸ ἐν ἑνὶ τῶ(ν) \| ψαλμῶν λεγόμενον· “οὐκ ἐκρύβη τὸ ὀσ‐ τοῦν μου ἀπὸ σοῦ, ὃ ἐποίησας ἐν κρυ\|φῇ”. καὶ τὸ “ὃ ἐ‐
9	ποίησας ἐν κρυφῇ” τοῦτο λέγει ὅτι κεκρυμμένη ἐστὶν αὐ‐
10	τοῦ \| ἡ γένεσις· “οὐκ ἐκρύβη” δὲ τοῦτο “ἀπὸ σοῦ”. λοιπὸν πρὸς ἀναγωγὴν τοῦτο λάμ\|βανε. “κυοφορεῖ” ἡ
11	συνλαβοῦ[σ]α ὑπὸ ἀνδρὸς ἡ σπέρματα δεξαμένη. τὸ σπέρ\|‐ μα δὲ καταβληθὲν εἰς τὴ[ν] ὑστέραν πρώτην μεταβολὴν δέ‐ χεται εἰς φύσι(ν). \| οὐδὲν γὰρ ἕτερόν ἐστιν φ[ύσι]ς ἢ σπέρμα πεπυκνωμένον ἐγγὺς ἔχον τοῦ \| μεταβαλεῖν εἰς σάρ‐
14	κ[α]. μετὰ τὴν φύσιν ἡ μεταβο̣λὴ εἰς τὸ ἔν̣βρυον ἄγει, \|
15	τὸ ἔνβρυον εἰς τὸ ζῷον, μεθ’ ὃ ἡ ἀπότεξις εὐθέως γίνεται. ὥσπερ οὖν “οὐ γιγνώ\|σκεται” τὰ “ἐν γαστρὶ τῆς κυοφο‐
16	ρούσης”, εἰ μὴ τύχοι ἀποκάλυψις ὑ̣π̣ὸ θ(εο)ῦ [γ]ε̣νέσθαι, \| οὕτως ἡ ψυχὴ ἡ προσηκαμένη τὰ σπέρματα καὶ τὰς γονὰς [τὰς τοῦ] “νυμ\|φίου” τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς, περὶ οὗ λέγεται “ὁ ἔχων τὴν νύμφην νυμφίος ἐστ̣ί̣[ν]”, κεκρυμ\|μένας ἔχει	46
19	τὰς γονάς. τότε δὲ γίνοντα[ι] φανεραί, ὅταν εἰς ν̣[οήμα]‐
20	τα καὶ \| ἔργα μεταβάλωσιν αἱ γοναί, ἃς ἔσπειρε [θ](ε‐ ό)ς. οὐ δεῖ οὖν ἀεὶ “ἐν γασ̣τ̣ρ̣ὶ” [αὐτὰ] ἔχειν. \| “ἐν
21	γαστρὶ” δὲ ἔχει αὐτὰ κα[ὶ] “κυοφορεῖ” ἡ μὴ μεταβάλλου‐ σα τοὺς λόγ[ου]ς̣ κ̣[α]ὶ̣ [τ]ὰς \| νοήσεις τῶν ἔργων εἰς ἔργα καὶ θεωρήματα δογματικά. ὥσ[περ οὖν] ἐ̣κεῖνα \| “οὐ
23	γιγνώσκεις”, εἰ μὴ μεταβάλωσιν εἰς ἔργα ἀγαθὰ καὶ θεω‐ ρίας εὐ̣[σεβεῖς, οὕ]τ̣ως \| οὐδὲ τὰ ἄλλα “ποιήματα τοῦ
24	θ(εο)ῦ γνώσει”, ἐὰν μὴ μεταβάλωσιν εἰς τ̣[ὰ κατ’ ἐν]ερ‐
25	γεί\|αν ἔργα.
25	ἵνα “ὀστᾶ τῆς κυοφορούσης” κατὰ ἀναγωγὴν τὰ ἰσχυρὰ δ̣ό̣γ̣μ̣α̣τ̣α \| λάβῃς· διακρατητικὰ γάρ ἐστιν τὰ “ὀστέα” ὅ‐ λου τοῦ σώ̣μ̣ατος· οὕτω κα̣[ὶ] ἄ̣ν̣ευ \| τῶν δογμάτων τῆς εὐ‐
326	σεβείας τὰ πάθη καὶ ἐπιτηδεύματα οὐκ̣ ἔ̣[σ]τ̣[ιν] \| ὀρθῶς
1	κείμενα. διὰ τοῦτο λέγεται περὶ τούτων τῶν “ὀστέων” ὅτι καὶ “γνῶσιν” \| ἔχουσιν “θ(εο)ῦ” καὶ ἴσασιν ὅτι οὐδεὶς
2	“αὐτοῦ ὅμοιός” ἐστιν. οὐ καθάπαξ οὖν εἶπεν, ἀλλ’ ὅσον \| “ἐν τῇ γαστρὶ τῆς κυοφορούσης”· ὡς ἐὰν λέγω ὅτι νυκτὸς οὔσης οὐδὲν ὁρᾶ\|ται	48
4	τῶν ὁρατῶν, οὐ τοῦτο λέγω ὅτι οὐδὲν ὁρᾶται, ἀλλὰ νυκτὸς
5	οὔσης· οὐ ταὐτὸν \| δέ ἐστιν τὸ μηδὲν ὁρᾶσθαι καὶ νυκτὸς
5	μηδὲν ὁρᾶσθαι. \| 11,6abc ἐν πρωΐᾳ σπεῖρον τὸ σπέρ[μ]α
6	σου καὶ ἐν ἑσπέρᾳ μὴ ἀφέτω ἡ χείρ σου, ὅτι οὐ γιγνώ\|σκεις, ποῖον
7	στοιχήσει{ς} τοῦτο ἢ τοῦτο. (11,6ab) ἐπειδὴ πάνυ τ〈ρε〉πόμεθα ὡς ἐπὶ τὸ \| πλεῖ‐
8	στον πρὸς ῥητόν, καὶ τοῦτο πρὸς ἱστορίαν λημπτέον. πολλαχοῦ \| τὸ ὄνομα τῆς “ἡμέρας” οὐ τὸν πεφωτισμέ‐
10	νον ἀέρα μόνον, ὅταν ὑπὲρ \| γῆς ἦν ὁ ἥλιος, σημαίνει,
10	ἀλλὰ καὶ ὅλον τὸν βίον τοῦ ἀν(θρώπ)ου, ὡς ἐὰν λέγῃ ὁ \| ὑμνῳδὸς “καὶ σὲ ὑπέμεινα ὅλην τὴν ἡμέραν”. πολλάκις δὲ λέγεται \| “ἡμέρα” καὶ “καιρός” τις ἀρχόμενος καὶ λή‐
10	γω[ν]. λέγει οὖν ὅτι ἐν τῇ ἀρχῇ τοῦ \| “καιροῦ”—ἵνα	50
13	τὸν “καιρὸν” τοῦ “σπόρου” καὶ τοῦ ”[θ]ερισμοῦ” λάβῃς “ἡ‐ μέραν” \| μίαν—λέγει ἀρχομένου τοῦ “καιροῦ” ἐκείνου,
15	καθ’ ὃν ἔστιν “σπεῖραι”, μὴ \| ἀργὸς ἔσο, “σπεῖρον τὸ σπέρμα σου”. οὕτω γὰρ ἐν τῇ “ἑσπέρᾳ” οὐκ “ἀφῆται \| ἡ
16	χείρ σου” εὑρίσκουσα τί “θερίσει”· “πληρωθέντος τοῦ χρό‐ νου” ὁ “θερισμὸς” \| ἐνστήσεται.
17	καὶ ταῦτα μὲν ὡς πρὸς ῥητόν. ὡς δὲ πρὸς διάνοιαν οἱ̣ “ἐν \| δάκρυσιν σπείροντες”,
18	οἱ “σπ[είρο]ντες εἰς τὸ πν(εῦμ)α, ἵνα θερίσουσιν ζωὴν \| αἰώνιον”, ἐν ἀρχῇ “ἡμέρας” “σ[π]είρουσιν”, “ἡμέρας” δὲ
20	ἐκείνης, ἧς ἔρωτα \| καὶ πόθον ἔλαβεν ὁ “Ἀβραάμ, ἵνα ἴ‐ δῃ” καὶ δε̣ι̣χ̣θῇ αὐτῷ ὑπὸ τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς· καὶ \| ἡ “ἡμέ‐
21	ρα” ἐκείνη, περὶ ἧς πως ὁ τῶν ἁγίων χόρος λέγει· “αὕτη ἡ ἡμέρα, \| ἣν ἐποίησεν ὁ κ(ύριο)ς”. τὴν αὐτὴν ταύτην ὑποσημαίνει καὶ ὁ ἀπόστολος Ῥωμαί\|οις γράφων· “ἡ νὺξ προέκοψεν, ἡ δὲ ἡμέρα ἤνγισεν, ὡς ἐν ἡμέρᾳ \| εὐσχημόνως
24	περιπατοῦμεν”. τοῦτο οὖν λέγει· τέλος ἀπείληφεν ὁ τῆς
25	“ἀγν̣οί\|α[ς]” καιρὸς “νὺξ” ὀνομαζόμενος· τούτου “προκό‐
25	ψαντος” διαδέχεται ἡ “ἡμέρα”. \|	52
327	ἀρχὴ τῆς “ἡμέρας” ἐστὶν “πρ〈ω〉ΐα”, ἐν ᾗ σπεύδουσιν πάντες οἱ ἅγιοι. καὶ ὁ μὲν αὐ\|τῶν λέγει· “τὸ πρωῒ παρα‐
2	στήσομαί σοι καὶ ἐφόψομαι” καὶ “ὁ θ(εό)ς, ὁ θ(εό)ς μου, \| πρὸς σὲ ὀρθρίζω”. ἄλλος· “ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει τὸ πν(εῦμ)ά μου πρὸς σέ, ὁ θ(εό)ς”. ἐν ταύτῃ \| τῇ πρωϊνῇ “σπεῖρον ἐν
5	δάκρυσιν”, σὺν πόνοις “σπεῖρον” τὰ τῆς ἀρετῆς σπέρ\|ματα,
5	σὺν ἱδρῶτι “σπεῖρε εἰς τὸ πν(εῦμ)α”, ἵνα “θερίσῃς ζωὴν αἰώνιον” καὶ “σπεί\|ρας ἐν δάκρυσιν ἐν ἀγαλλιάσει θερί‐ σῃς” καὶ ἔλθῃς “ἀγαλλιώμενος” φέρω(ν) \| τὰ δράγματα τοῦ
7	σπόρου. “μὴ ἀφέτω” οὖν “ἡ χείρ σου” τὴν ἀρχὴν τῆς σπο‐
7	ρᾶς. \| ἐπ’ ἀμφοτέρους τοὺς λόγους “σπεῖρον”. δυνατὸν δὲ καὶ οὕτω λαβεῖν· ἐπεὶ “ὡς ἐν \| ἡμέρᾳ εὐ‐
9	σχημόνως περιπατεῖν” δεῖ καὶ “υἱοὶ φωτός” εἰσιν καὶ “υἱ‐
10	οὶ ἡμέρας”, \| οὗτοι τῆς ἀρετῆς “πρωΐαν” ἔ̣[χο]υσιν τὸν “ἐνεστῶτα αἰῶνα”, ἐν ᾧ “σπείρειν” \| ὀφείλουσιν, ἵν’ ἐν
11	τῷ “ἑσπ[ερι]νῷ” “θερίσουσιν”. οὐκ α̣ὐ̣τῶν δέ ἐστιν “ἑσπε‐ ρι\|νὸς” ἐκεῖνος, ἀλλὰ ἄλλων· [αὐ]τ̣ο̣[ῖ]ς̣ γ̣[ὰ]ρ̣ ἔσται φῶς
11	αἰώνιον, ὁ “ἥλιος τῆς δικαιο\|σύνης” ἀεὶ αὐτοὺς καταλάμ‐ πων. ὅμοιον ἔχεις ἐν ψαλμῷ κείμενον· \| “τὸ ἑσπέρας αὐ‐	54
14	λισθήσεται κλαυθμὸς καὶ εἰς τὸ πρωῒ ἀγαλλίασις”. ἅμα
15	“ἀνα\|τέλλει καὶ δύει ὁ ἥλιος”, ἀλλ’ οὐ τοῖς αὐτοῖς· οἷς ο̣[ὖ]ν̣ “ἀνατέλλει”, “ἀγαλλιῶνται”· \| οἷς δὲ “δύεται”,
16	“κλαίουσιν”. παραπλήσιον τού̣τ̣[ῳ] ἐν Ἰηρεμίᾳ φέρεται· “ὀψὲ \| φωνὴ αὐτῆς 〈ὠ〉λ〈ό〉λυξεν”, ὅτε “ἔδυε” αὐτῆ[ς ὁ] “ἥλιος”. ἀπειλῆς δὲ τρόπῳ εἴρηται· \| “καὶ δύσεται ἥλιος
18	ἐπὶ τοὺς προφήτασ”—”[π]ροφήτας” δὲ ὧδε λέγει τοὺς ψευ\|‐ δοπροφήτας—“καὶ συνσκοτάσει” γὰρ “ἐπ’ [αὐ]τοὺς ἡ ἡμέ‐
19	ρα”.
20	σὺ οὖν, ὦ ἄν(θρωπ)ε, προ\|τρεπόμενος “πρωΐᾳ σπεῖρε, μὴ ἀφέ[τ]ω ἡ χείρ σου” μέχρι τῆς “ἑσπέρας”, \| ἵνα λάβῃς
21	“θερισμὸν” ἄριστον παρὰ θ(εο)ῦ γνῶσιν· “φωτίσατε” γὰρ “ἑαυτοῖ̣ς φῶς \| γνώσεως, τρυγήσατε εἰς καρπὸν ζωῆς, ἕως
21	οὗ ἔλθωσιν ὑμῖν γενή\|ματα δικαιοσύνης”.	56
23	11,6c ὅτι οὐ γιγνώσκεις, ποῖ[ο]ν στοιχήσει{ς} τοῦ‐
23	το ἢ τοῦτο. “οὐ [γιγ]νώ\|σκεις”, φησίν, “ποῖον στοιχεῖ τοῦτο ἢ
24	τοῦτο”.
25	ἐὰν “σπείρας” μὴ γεωργῇς, ο[ὐ]κ \| οἶδας, εἰ φέρει
25	καρπὸν ἢ οὐ φέρει.
328	δυνατὸν δὲ καὶ τοῦτο λαβεῖν ὅτι ὁ αὐ̣[τὸς] \| “ἅμα”
1	“σπείρει” καὶ “θερίζει”, ὡς μὴ “στοιχῆσαι π̣ο̣ι̣ὸ̣ν̣” πρῶτον καὶ “π̣οιὸν” δεύτερον \| “ἅμα” πάντων γινομένων. καὶ ἔλα‐ βον χθὲς μαρτύριον τοῦ εὐαγγελίου \| ὅτι “ἵνα ὁ σπείρων
3	ὁμοῦ χαίρῃ καὶ ὁ θερίζων”, ὡς τὸν αὐτὸν “καιρὸν” εἶναι καὶ \| “σπόρου” καὶ “θερισμοῦ”, “θερισμοῦ” μὲν τῆς προ‐
5	λαβούσης προκοπῆς, “σπόρου” \| δὲ τῆς μελλούση[ς] δ̣[ι]α‐
5	δέχεσθαι.
5	δύναται δὲ καὶ ἡ ἐπιδημία τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς τοῖς \| μὲν γεγονέναι “πρ〈ω〉ΐα”, τοῖς δὲ “ἑσπέρα”· “ἑσπέρα” μὲν τοῖς ἀπιστήσασιν, \| “πρ〈ω〉ΐα” δὲ οἷς “ἀνέτειλεν” διὰ
7	τῆς “πίστεως” καὶ τῆς “εὐσεβείας”. καὶ τοῦτο δὲ \| ῥητέον· ἀδύνατόν ἐστιν ὀρθῶς διδάξαι μὴ μαθόντα. ἐν τῇ οὖν ἀρχῇ τῆς εἰσαγω\|γῆς τῆς παιδεύσε‐	58
10	ως “σπεῖρε καὶ μὴ ἀφέτω ἡ χείρ σου” ὥστε δυνηθῆναι \| πά‐
10	λιν ἔχειν γένημα καὶ “σπεῖραι” καὶ θρέψαι ἄλλους. τοιαύ‐ τη τις εὐλογία \| φέρετα̣ι ἐν τῇ Γενέσει περὶ Παύλου· “Βε‐ νιαμ[ίν]”, φησίν, “λύκος ἅρπαξ τ̣ὸ̣ πρ〈ω〉ϊνὸν \| ἔδετα̣ι̣
12	[καὶ] τὸ ἑσπέρας διαδώσει τροφήν”. “λ[ύ]κος [ἅ]ρπαξ” ἦν, ὅτε “ἐδίωκεν τὴν \| ἐκκλησίαν καὶ ἐπόρθει αὐτήν”· αλλο[?] ....[...] τ̣ῆ̣ς̣ καταστάσεως ἐκείνης \| καὶ λοιπὸν γέγονεν
14	ἐκ τοῦ “Βενιαμὶν” τοῦ υἱοῦ τῆς δεξίας, τοῦ “υἱοῦ τῆς
15	ἡμέρας”, \| τοῦ υἱοῦ τῆς ἀναπαύσεως, τότε λοιπὸν “τὸ πρωῒ ἤσθιεν”, ἐπαιδεύετο ἐν τῇ \| εἰσαγωγῇ τ̣ῇ̣ κατὰ τὴν
16	πίστιν, “κ̣α̣ὶ̣ τὸ ἑσπέρας διέδωκε τροφήν”, “ἀπόστολος” \| γέγονεν, “διδάσκαλος ἐν πί[στει] καὶ ἀληθείᾳ ἐθνῶν”.
17	ἐπερ()· τὸ οὖν “οὐ γιγνώσκεις”; \| —ἐπεὶ “ἅμα” εἰσίν, οὐκ ἔχεις γνῶσι[ν δι]αιροῦσαν τόδε ἀπὸ τοῦδε. τὸ “στοιχῆσαι” ὧδε \| σημαίνει τὸ συν‐
19	καταθέσθαι. \|	60
20	11,6d7ab καὶ ἐὰν τὰ δύο ἐπὶ τὸ αὐτὸ
20	ἀγαθά. καὶ γ̣λ̣υκ[ὺ] τὸ φῶς καὶ ἀγα‐ θὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς τοῦ \| βλέπειν σὺν τὸν ἥλιον. (11,6d) ἐάν, φησίν, “σπείρῃς” ἀγαθῶς καὶ “θερίσῃς”, “τὰ δύο \| ἀγαθὰ ἐπὶ τὸ αὐτὸ” γέγονεν. καὶ κ[α]λῶς̣ τ̣ελέ‐
25	σας τὴν προλαβοῦσαν προκοπὴν καὶ \| τὴν διαδεχομένην κα‐
23	λῶς παρέ̣λ̣α̣βες.
23	αὐτὸς οὖν Ἰ(ησοῦ)ς λέγει εἶναι “ἀρχὴ καὶ τέλος”· \| “ἐγώ”, φησίν, “εἰμι τὸ ἄλφα καὶ τὸ ὦ, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέ‐
25	λος”, “ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος, \| ὁ ζῶν καὶ ἐγενάμην νε‐
25	κρὸς [κ]αὶ ἰδοὺ ζῶν εἰμι εἰς τοὺς αἰῶνας”. ὅρα πῶς \| α[ὐτ]ὰ τὰ̣ δοκοῦντα ἀντικείμεν̣[α] κ̣αὶ πρότερα κατ̣’ ὕστε‐
329	ρα αὐτὸς εἶναι λέγει. \| λέγει γοῦν ὅτι “ἐγὼ ὁ πρῶτος
1	καὶ ἐγὼ ὁ ἔσχατος”, ἢ πρῶτον “ἐγὼ τὸ ἄλφα καὶ ἐγὼ τὸ ὦ”. \| ἔστιν γράμματα, ἃ χαράττει τὸ πν(εῦμ)α τὸ ἅγιον ἐν τῇ καρδίᾳ τῶν οὕτω παρεσκευασμέ\|νων. λέγει γάρ· “οὐκ ἐν
3	πλαξὶν λιθίναις, ἀλλ’ ἐν πλαξὶν σαρκίναις ἐπιγράφω”· καὶ λέγει \| ταύτας γράφεσθαι ὑπὸ τοῦ ἁγίου “πν(εύματο)ς”,	62
4	ὑπὸ τοῦ “ζῶντος πν(εύματο)ς”. αὐτὸς οὖν ἐστιν καὶ τὰ \|
5	γράμματα τὰ θεῖα· ἐν ᾗ γράφεται ἡ “βίβλος τῶν ζώντων”, ἐν ᾗ χαράττονται “τὰ ὀνό\|ματα” τῶν ἀποστόλων “ἐν τοῖς
6	οὐρανοῖς”, ἐκεῖ ἐνπολιτογραφοῦσιν. λέ[γ]ει οὖν “ἐγὼ τὸ ἄλφα \| καὶ ἐγὼ τὸ ὦ”. διὰ τ̣ῶν ἄλλων ἐδήλωσεν ὅτι κ̣α̣ὶ̣ τ̣ὰ ἄλλα ἐστίν. “ἀρχὴ” οὖν καὶ “τέλος” αὐτός \| ἐστιν. ἐξὸν
8	οὖν αὐτοῦ μετέχειν “ἅμα”, καθ’ ὃ “ἀρχή” ἐστιν καὶ “τέ‐ λος”· κατὰ ἄλλο μὲν “ἀρχή”, \| κατὰ ἕτερον δὲ “τέλος”.
9	καὶ ὥσπερ τὸν αὐτὸν λέγομεν “ἀμνὸν” καὶ “ποιμένα” καὶ
10	οὐ μά\|χεται ταῦτα, οὕτω λέγομεν καὶ “ὁδὸν” καὶ “θ[ύ]‐ ραν” καὶ οὐκ ἀντίκειται ταῦτα. οὕτως \| αὐτὸς λέγεται
11	“ἀρχὴ” καὶ “τέλος”. “ἀρχή” ἐστιν ὡ[ς] “θεμέλιος” τῆς “θείας οἰκοδομῆς” καταβ[α]λλό\|μενος· “θεμέλιον γὰρ ἄλ‐
12	λον οὐδεὶς δύνατ[αι] θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον”. αὐτὸς δέ ἐστι(ν) \| ἡ “κεφαλὴ τῆς γωνίας”· αὐτὸς ὁ “τεθεὶ̣ς̣ θε[μέ]λιος” “γέγονεν κεφαλὴ τῆς γωνία̣ς̣” \| συνάπτων·
14	ἡ “γωνία” δὲ δύο τοίχων συναφή ἐστιν. ὡς οὖν συνήχθη‐	64
15	σαν αἱ δύο δια\|θῆκαι καὶ οἱ δύο λαοὶ καὶ ἡ ἐκκλησία μία γέγονεν “κεφαλῇ” τῷ Χ(ριστ)ῷ χρωμένη, \| γέγονεν καὶ
16	“τέλος”. ἰδοὺ “ἀρχὴ καὶ τέλος”, “πρῶτος καὶ ἔσχατος”. τὸ “πρῶτον” ὧδε κατὰ τιμὴ(ν) \| λάβε· εἰσὶν “ἐν τῇ
17	ἐκκλησίᾳ” τὰ πρωτεῖα φ[ερόμ]ενοι οἷον “ἀπόστολ[οι], προφῆται”· \| εἰσὶν καὶ τὰ ἄλλα ἔχοντες οἷον “χάρισμα ἰαμ[άτω]ν, ἀντίλημψιν, κυβέρνησιν, \| [γ]λῶτταν”. πάντα
19	οὖν αὐτός ἐστιν. αὐτὸν γ̣[ὰρ μιμ]ούμενοι γίνονται ταῦτα.
20	καὶ οὕτω \| λέγεται 〈κ〉αὶ “πρῶτ〈οσ〉” κατὰ τιμὴν καὶ
20	“ἔσχατος” κ[ατὰ τι]μ̣ήν. εἰ δὲ θέλεις καὶ βαθύτερον λόγον \| ἀκοῦσαι· Ἰ(η‐
21	σοῦ)ς “διερχόμενος τοὺς οὐρανοὺς” [οὐ μό]νον ἐν τῇ ἀν‐ όδῳ ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ \| καθόδῳ πάντας ἐμιμήσατο τοὺς λογι‐ κο̣[ύς, ὡ]ς ἐν Ἰσαΐᾳ φέρεται τῷ ἀναβατικῷ, \| [ἵ]ν’ ὠφε‐
23	λήσει πᾶν τάγμα· οὐ διέβη γὰρ τόπ[ον] κ̣ατιώ̣ν, ἔνθα̣ οὐ πεποίηται ὠφέλειαν. \| [δ]ύναται οὖν καὶ τὸ ὑπεραναβε‐
24	βηκὸς ζῷον ε̣ἶ̣[ναι], “ἔσχατον” δὲ τ̣άχα ὁ “ἄν(θρωπ)ος ἢ
25	ὁ κα̣[τα]χθό\|νιος. πάντας̣ οὖν ἐμιμήσατο, ἵνα πᾶν̣ τ̣[άγ‐ μα] ὠ̣φελήσει. ε̣ἰ̣ γὰρ ὁ ἀπόστολος αὐτὸ̣[ς] “τοῖς \| πᾶσιν	66
26	πάντα γέγονεν, ἵνα πάντας κ[ε]ρ̣δ[ήσῃ”—ἐ]κ̣[εί]ν̣οις δὲ “πάντα γέγονεν” καὶ ᾧ̣ ”[ἔσ]χατοί” \| εἰσιν, “γέγονεν
27	τοῖς ἀνόμοις ἄνομος, [ἵνα τοὺς ἀνό]μ̣ους κερδήσῃ, τοῖς
330	Ἰο̣[υ]δ̣[αίοι]ς̣ \| {Ἰουδαίοις} Ἰουδαῖος”, τοῖς “σοφοῖς”
1	σοφός—, εἰ οὖν ὁ μιμητὴς αὐτοῦ ταῦτ’ ἐποίει, πολλῷ [πλ]έ\|ον αὐτός.
2	εἶτα λοιπὸν εἰρηκὼς λέγει· “ὁ ζῶν καὶ ἐγενάμην νε‐ κρός”. “ἐγὼ ὁ ζῶν”, ο[ὐ]χ̣ \| ὁ “γενάμενος ζῶν”· “ζῶν”
3	γάρ ἐστιν, “ζωὴ” γάρ ἐστιν, “ἐγένετο” δὲ “νεκρός”· ἀλ‐ λὰ τὸ μεσολα\|βῆσαι λύεται· ἐπήγαγεν γάρ· “καὶ ἰδοὺ ζῶν
4	εἰμι εἰς τοὺς αἰῶνας”. εἰ γὰρ καὶ “ζῶν” τυγχάν[ω](ν) \|
5	“νεκρὸς γέγονα”, οὐ “γέγονα εἰς τοὺς αἰῶνας νεκρὸς” ἀναλαμπούσης ἐκείνης \| τῆς “ζωῆς”, ἧς εἶχον πρὸ τῆς
6	νεκρώσεως.	68
6	11,7a καὶ γλυκὺ τὸ φῶς καὶ ἀγαθὸν τοῖς ὀφθαλμοῖ[ς]. \| ἑκατέρως τὸ “φῶς γλυκύ” ἐστιν “τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ ἀ‐ γαθόν”. ὠφελεῖ τοὺς “ὀφθαλμο[ύς]”. \| καὶ εἰ μὲν ἐπὶ τῶν
8	αἰσθητῶν λαμβάνεις, δείκνυσιν αὐτῷ τὰ ὁρατά. εἰ δὲ περὶ τοῦ̣ \| θείου “φωτὸς” τοῦ ἀϊδίου, περὶ οὗ λέγεται “ἦ[ν] τὸ
10	φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα \| ἄν(θρωπ)ον” “τοὺς ὀ‐
10	φθαλμοὺς τῆς καρδίας̣ φωτίζον”, “γλυκύ” ἐστιν αὐτοῖς. ἑκατέρως δὲ \| λημπτέον τὸ “φῶς” καὶ τοὺς “ὀφθαλ‐ μού[ς]”, ὡ̣σ̣αύτως καὶ τὴν “γλυκύτητα”. ὁμοίως ἐὰν \| πε‐
12	ρὶ τῶν ὁρατῶν λέγῃ τῶν δεικ[νυμ]ένων ὑπὸ τοῦ αἰσθητοῦ “φωτός”, τὸ “γλυ\|κ̣ὺ̣” ἀ̣ν̣τὶ τοῦ̣ ἡδύ ἐστιν̣. ἐὰν δὲ [λά]‐
13	β̣[ῃ]ς̣ τοὺς ἔσω “ὀφθαλμοὺς” καὶ τὸ “φῶς τὸ ἀληθινό(ν)”, \| οὕτω “γλυκύ” ἐστιν, ὡς εἴρητ[α]ι “γ̣ε̣ύ̣[σα]σθε̣ καὶ ἴδετε
15	ὅτι χρηστὸς ὁ κ(ύριο)ς” καὶ “ὡς γ̣λ̣υ\|κ̣έ̣α̣ τ̣ὰ̣ λόγ̣ι̣ά̣ σου
15	ὑπὲρ μέλι καὶ κ[ηρί]ον”, “φάγε μέλι, υἱέ, ἀγαθὸν γὰρ κηρίον, ἵνα \| γ̣λυ̣κα[ν]θ̣ῇ ὁ̣ φ̣[ά]ρ̣υ̣ν̣ξ”. κα[.....]τ̣ο “μέ‐
16	λι”, τὸ ἐσθιόμενον, τὸ{ν} “ἀγαθόν”, τὸ πνευματικὸν \| ἀ̣π̣ό̣σταγμ̣α̣ τ̣ῶν γ[ρ]α̣φῶν ε̣[... τὸ “κη]ρίον” δέ, ἐν ᾧ
16	συνίσταται ἡ λέξις τῶν γραφῶν \| .[..] ... [...].	70
18	11,7b τ̣ο̣ῦ̣ β̣λ̣έ̣πειν̣ [σὺν τὸν ἥλιον].
18	ὁ̣ ἔχων τὸ “φῶς” τοῦτο τὸν “ἥλιον βλέπει”. ἑκατέ\|ρως πάλιν ἄκουε.
19	τὰ ἄλλα̣ ὁ̣[ρατὰ δεί]κ̣ν̣υται ὑπὸ “ἡλίου” καὶ “φωτός”·
20	αὐτὸ δὲ τὸ “φῶς” \| ο̣[ὐ]χ̣ ὑ̣π̣ὸ ἄλλου δείκνυται, ἀλλ’ αὐ‐
20	τὸ [ἑαυτὸ] ἐ̣μφανίζει. ὅπερ οὖν ἐπὶ τῆς ἱστορίας γίνεται \| τοῦτο καὶ ἐπὶ
21	τῆς ἀναγωγῆς.
21	ε[ἰς τὸ ἁρ]μ[ο]νίως ἰδεῖν δεῖ ὄψιν εἶναι καὶ “φῶς” καὶ \| ὁρατά. ἔ̣σ̣[τ]ι̣ν̣ γάρ π̣οτε τῆ̣ς̣ [ὄψ]ε̣ω̣[ς οὔση]ς̣ τὰ ὁ̣ρατὰ μὴ θεωρεῖσθαι, ὅταν νὺξ ᾖ. καὶ πάλιν \| τ̣[ο]ῦ “φω‐
23	τὸς” ὄν̣[τ]ο̣ς̣ [ὅ]τ̣αν τι̣ς̣ μ̣[ὴ] σ̣κ̣[οπῇ, κ]ἂ̣ν̣ μ̣ὴ στερηθῇ αὐτοῦ, οὐχ ὁρᾷ αὐτά. τότε οὖν \| τ̣[α]ῦ̣τ̣α ὁρᾶτα̣[ι], ὅτε
24	[?] τ̣ὸ “φῶς” ...[......].... εἰς ἀντίλημψιν αὐτῶν καὶ
25	αὐτὰ [?] \| φ̣ανερώσει. κ[αὶ ἄ]λλο ἐσ[τ]ὶ̣[ν] [?] [τὸ δ]εικν[ύ]ον “φῶς” καὶ ἄλλο τὰ δεικνυόμενα \| [ὁ]ρ̣α̣τ̣ὰ	72
26	καὶ ἕτερον ἡ δεικν[ύουσα ὄψις. περ]ὶ̣ μ̣έ̣ντοι τῶν νοητῶν
331	οὐχ οὕτως ἔχει. τὸ “φῶς” ‖ οὐχ ὑπ̣ὸ “φωτὸς” δ[είκ]ν̣υται
1	καίτοι̣ [ὂ]ν̣ ὁρατόν, ἀλ̣〈λ〉’ ἑαυτὸ φανεροῖ. τοῦτο μέν\|‐ τοι Μω̣ϋσῆς θ̣εας̣.[.]ε̣..ς καὶ ει[?]...κ̣ρως ἔλεγεν· ‘“ἐμ‐ φάνισόν μ[ο]ι̣ σεαυτόν”, \| οὐκ ἄλλος δὲ δύναταί μοι
3	“ἐμφ[α]νίσ̣α̣ι”‘, ὡς εἴ τις τῷ “ἡλίῳ” ἔλεγεν· ‘“ἐμφά\|‐ νισόν μοι σεαυτόν”, ἄλλο γὰρ οὐδὲν δύναται σὲ δεῖξαι‘.
5	οὕτω καὶ ὁ σ(ωτ)ὴρ ἐν εὐαγ\|γελίοις ἔλεγε[ν]· “ὁ̣ ἔχων
5	τὰς ἐντολάς μου̣ καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκ[εῖ]νός ἐστι(ν) \| ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ π(α‐ τ)ρ(ό)ς μου, καὶ ἐμφ[α]\|νίσω αὐτῷ {ἑαυτῷ} ἐμαυτόν”.
7	πάλιν “ἐμφανίζω”, ‘οὐκ ἄλλος με δείκνυσιν‘. \| ἀλλὰ λέγεις ὅτι ὁ̣ [υ(ἱὸ)ς] “δείκνυσιν τὸν π(α‐	74
8	τέ)ρα”.
8	ἀλλὰ σκόπει ὅτι ἡ αὐτή ἐστιν π(ατ)ρ(ὸ)ς καὶ \| υ(ἱο)ῦ οὐ̣σία· ὥσπερ γὰρ ὁ “π(ατ)ὴρ δείκνυται” ὑπὸ τοῦ
10	υ(ἱο)ῦ, οὕτω καὶ ὁ υ(ἱὸ)ς ὑπὸ τοῦ π(ατ)ρ(ό)ς· \| “ὁ
10	ἑωρακὼς ἐμέ”, φησίν, “ἑώρακεν τὸν π(ατέ)ρα”. καὶ ὅρα ὅτι ἀποκαλύπτει \| ὁ υ(ἱὸ)ς τὸν π(ατέ)ρα, ἀποκαλύπτει
11	δὲ κα[ὶ ὁ] π(ατ)ὴρ τὸν υ(ἱό)ν. Παῦλος γοῦν λέγει ὡς “εὐ\|δόκησεν ὁ θ(εὸ)ς ἀποκαλύψαι τὸν υ(ἱὸ)ν [αὐτο]ῦ ἐν ἐμοί”. καὶ ὁ Πέτρος ἐμαρτυρήθη \| ὅτι ”[σ]ὰρξ καὶ
13	αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψεν” αὐ[τῷ] τὸν υ(ἱό)ν, ἀλλ’ ὁ γεν‐
13	νήσας αὐτὸν “οὐρ[ά]ν[ιος] π(ατ)ήρ”. \| 11,8abcd καὶ ἐὰν ἔτ[η πολ]λ[ὰ ζήσεται	76
14	ὁ ἄν(θρωπ)ο]ς̣, [ἐν π]ᾶ̣σιν .[..] εὐφραν‐
15	θήσετ̣αι καὶ μνη[σ]θή\|σεται τὰς ἡμέ‐
15	ρας τοῦ σκότου[ς], ὅ̣τι πολλαὶ ἔσον‐
15	[τ]αι. (11,8a) “κἂν” μυρία “ἔτη ζήσει \| ὁ ἄν(θρωπ)ος”, ἦν
16	δὲ “ἄν(θρωπ)ος” φυλάττων τὸ “κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν” καὶ οὕ\|τω ὁ “ἄν(θρωπ)ος” ὡς “εὐθὴς” γέγονεν ὥστε εἰδέ‐ ναι τὴν εὐθύτητα τοῦ φωτὸς καὶ \| τὸ “πρωῒ σπείρειν” καὶ τὸ “ἑσπέρας μὴ ἀφιέναι τῇ χειρὶ” μηδέν, “εὐφραν\|θήσε‐
19	ται”.
19	(11,8ab) “κἂν πολλὰ ἔτη ζήσεται, εὐφρανθήσεται”.
20	“ἔτη” δὲ “πολλὰ” γίνεται \| ἐκ περιόδου τοῦ “ἡλίου τῆς δικαιοσύνης”. ὡς γὰρ ὁ αἰσθητὸς ἥλιος περιοδεύ\|ων κύ‐
21	κλ〈ουσ〉 τινὰς “ἔτη” καὶ ἐνιαυτοὺς κατασκευάζει, οὕτω καὶ “τὸ φῶς \| τὸ ἀληθινόν”. περὶ τούτων οὖν λέγει ὁ
21	ἅγιος ὁ φωτισθεὶς ὑπ’ αὐτοῦ· “ἔτη αἰώ\|νια ἐμνήσθην καὶ	78
23	ἐμελέτησα”. εἰ “πρόσκαιρά” ἐστιν πάντα τὰ καθ̣’ ἡμᾶς, \| πῶς “αἰώνια ἔτη” ῥητέα τὰ παρ’ ἡμῖν γινόμενα;
25	καὶ ἔτι· “ἐμνήσθην ἡμε\|ρῶν αἰωνίων, σύνετε γενεὰς γε‐
332	νεῶν”. ἐξ “αἰωνίων ἡμερῶν” κατασκευάζεται \| τὰ “αἰώ‐
1	νια ἔτη”.
1	“κἂν πολλὰ” οὖν “ἔτη ζήσῃ ὁ ἄν(θρωπ)ος, εὐφρανθή‐ σεται ἐν αὐτοῖς”, \| ἐὰν οὕτως ὡς “ἄν(θρωπ)ος” ἐνεργῇ, ἐὰν μὴ “σ̣υνπαραβληθ̣εὶς” γένηται “κτηνώ\|δης”, ἐὰν μὴ
3	“ἵππος θηλυμανής”, “μὴ συνετὸς” κατὰ τὴν “ἡμίονον”. ἐπερ()· \| τὸ “καὶ ἐάν”;
4	—ἐπεὶ οὐ πάντες “ζῶσιν” ταῦτα τὰ “ἔτη”· ἀλλ’ οὐ‐
5	δὲ κατὰ φύσιν ὁ “ζῶν \| ζῇ”, ἀλλὰ ἐὰν θελήσῃ, “ζῇ”. κἂν τοῦτο οὖν ὑπαρχθῇ, “εὐφρανθήσεται” ἐν \| πάσαις
6	ταῖς ἡμέραις. ἐπὶ τοῦ ῥητοῦ οὖν οὐκ ἀναφέρεται τὸ ἀληθές” \| οὐκ,
7	“ἐὰν” μυρία τις “ἔτη ζήσῃ”, “ἐν πᾶσι̣ν αὐτοῖς εὐφραν‐ θ[ή]σεται”, εἰ μὴ ἄρα \| οὕτως εἴποις· ὁ σοφὸς οὐκ ἐπὶ τοῖς ἡδέσιν μόνοις χαίρει, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ \| τοῖς ἀηδέσιν
9	γενναίως αὐτὰ φέρων· “εὐλογήσω” γοῦν “τὸν κ(ύριο)ν ἐν	80
10	παντὶ και\|ρῷ”, λέγει, κἂν ἀηδῆ ἦν τὰ περιεστ[η]κότα, κἂν ἀνιαρὰ ἦν· ὥσπερ ὁ Ἰὼβ \| “ἐν παντὶ καιρῷ” “εὐ‐
11	φραίνετο”.
11	11,8cd καὶ μνησθήσεται τὰς ἡμέρας τοῦ σκότους, ὅτι πολλαὶ \| ἔσονται.
12	ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ὁ ἐν κακίᾳ ὢν οὐ “μνημονεύει” τῶν “αἰωνίω(ν) \| φωτῶν”, ὁ δὲ ἐν ἀρετῇ ὢν οἶδεν καὶ τ[ὴ]ν̣ κακίαν καὶ “μνημονεύει” αὐτῆς· οὕτω \| γοῦν “ἐκ‐
14	κλίνει” ἀπ’ αὐτῆς [..].σ̣κ̣ο̣.[......]..[.....].[...·
15	μ]έχρ̣ι̣ γ̣[ὰ]ρ̣ τ̣[οῦ] \| παρόντος ζῆν ἐνεργοῦσιν, ἀλλ’ οἱ κακοὶ [πα]ραδίδονται καὶ μετὰ ταῦτα \| τῷ σκότῳ
16	καὶ τοῖς ἄλλοις ἀηδέσιν, ταῖς τιμωρίαις πάσαις. ὁ “μνη\|μονεύων” οὖν οὐ πειραθήσεται αὐτῶν. ἑτέρως δὲ τὸ “μνημονεύειν” λαμβά\|νομεν· λαμβάνο‐ μεν δὲ καὶ τὴν χρῆσιν πολλάκις μνήμην καὶ τὸ \| μὴ
19	χρᾶσθαι 〈λήθην〉. ὅταν γὰρ λέγῃ περὶ τῶν δικαίων τῶν
20	τὰς θείας \| ἐπαγγελίας ἀπολαμβανόντων ὅτι “ἐπιλήσον‐ ται τῆς θλίψεως αὐτῶν \| τῆς πρώτησ”—ἀντὶ τοῦ οὐ	82
21	πειραθήσονται αὐτῆς ἔτι—“οὐδὲ ἐπέλθῃ αὐτῶν ἔτι \| ἐπὶ τὴν καρδίαν”. διὰ τί; “ἔσται γὰρ ὁ οὐρανὸς και‐ νὸς καὶ ἡ γῆ καινή”· μεταστοι\|χ[ει]ωθέντος τοῦ κόσ‐
23	μου καὶ τῶν ἐπαγγελιῶν ἀποδοθησομένων, οὐκέτι \| μνήμη ἔσται θλιβηροῦ. καὶ οὕτως εἰώθαμεν λέγειν·
25	ὅταν μεταβολὴ γένηται, \| λέγομεν λήθην “τῶν προτέ‐ ρων” λαμβάνειν, κἂν ἀγαθὰ κἂν μὴ ἀγαθὰ \| ὦσιν. λέ‐
26	γεται γοῦν· “ἐν ἡμέρᾳ ἀγαθῇ ἀμνηστία κακῶν”. μὴ γὰρ
333	τοῦτο λέγει ὅτι ὁ \| πειραθεὶς “ἡμερῶν ἀγαθῶν” καὶ φωτεινῶν ἐπελάθετο ὅτι πεπείραται “κακῶν”. \| ἀλλ’
2	οὐκέτι οὕτω “μνημονεύει” αὐτῶν κατὰ πεῖραν. \| 11,8e9abcd πᾶν τὸ ἐρχόμενον ματαιό‐	84
3	της. εὐφραίνου, νεανία, ἐν νεότητί σου, καὶ ἀγα\|θυνάτω σε ἡ καρδία
4	σου ἐν ἡμέραις νεότητός σου, καὶ
5	περιπάτει ἐν ὁδοῖς \| ἄμωμος καὶ
5	ἐν ὁράσει ὀφθαλμῶν σου. (11,8e) “τὸ ἐρχόμενον” οὐκ ἔστιν \| αἰώνιον·
6	“πρόσκαιρά” εἰσιν πρὸς ταῦτα “τὰ βλεπόμενα”, τὰ ὁ‐ ρατὰ δημι\|ουργήματα· “οὐ βλεπόμενα” δὲ καὶ “αἰώνια”, ἃ σπουδάζουσιν ἔχειν οἱ \| ἅγιοι λέγοντες· “σκοπούν‐ των ἡμῶν οὐ τὰ βλεπόμενα· τὰ γὰρ βλεπόμενα \| πρόσ‐
9	καιρα, τὰ δὲ μὴ βλεπόμενα αἰώνια”. εἰ “αἰώνιά” εἰ‐
10	σιν, οὐκ εἰσὶν μέλλοντα, \| κἄν π̣οτε μέλλουσαν εἴ‐
10	πῃς “ἀρετὴν” ἢ “γνῶσιν”· παρ’ ἡμᾶς τοῦτο γίνεται· \| εἰ μὴ γὰρ ἐγεγόνειμεν ἐν κακίᾳ ἢ ἐν ἀγνοίᾳ, οὐκ εἴ‐
10	χαμεν μέλλοντα φω\|τισμὸν ἢ μέλλουσαν ἀγαθ〈ω〉σύνην. τῇ φύσει οὖν τὰ θεῖα ἔξω εἰσὶν τοῦ μέλλει(ν) \| [ἀ]‐	86
13	ε[ὶ] π̣α̣ρ̣ό̣ντα. καὶ μέμνημαι ὅτι κέχρημαι τοιούτῳ παρα‐ δείγματί ποτε. \| ὁ μεταν̣[.......].[....].[.]..[..].
15	[..]ς̣ πάρεστιν δέ· ὧδε μέλλει. καὶ ἐχρη\|σάμην τοιούτῳ
15	παραδείγματι ὅτι ἡμέρας οὔσης ἐν οἴκῳ τι̣ς̣ θύραν κατα\|‐ κλείσας φραξάτω πᾶσαν ὀπήν, οὐ πάρεστιν αὐτῷ τὸ φῶς, πάρεστιν δέ. \| ἐὰν οὖν ἀνοίξῃ τὰς θυρίδας, ἐὰν τὴν ἄ‐ γνοιαν ἀποβάλῃ, εὑρίσκει παρ〈ὸ〉ν τὸ φῶς· \| ὥστε οὐ
18	μέλλον ἐστίν. “τὸ ἐρχόμενον” οὖν πᾶν τοιοῦτόν ἐστιν” \| “μάται‐
19	όν” ἐστιν, τῆς τῶν “ματαίων” φύσεως. “μάταιον” γὰρ οὐ
20	λοιδορού\|μενον, εἰ μὴ ἐκ συνκρίσεως τῶν ὑπεραναβεβη‐ κότων. τοιαῦτα μὲν \| ἐλέχθη ἐν ἀρχῇ τοῦ βιβλίου· τότε δὲ παραδείγμασιν τοιούτοις ἐχρώμεθα \| ὅτι δᾷδα καὶ
22	λαμπὰς φωτίζει· ὡς πρὸς τὸν ἥλιον δὲ καὶ τὸ φῶς ἐκεῖ‐ νο τὸ 〈ἡ〉\|λιακὸν “ματαία” ἐστὶν αὕτη, οὐ ψεγομένη
23	ἀλλ’ ὑποδεεστέρα. ἀμέλει γοῦν \| τινες θέλουσιν περὶ τῆς ἀρετῆς φρο‐
25	νεῖν, ἃ καὶ περὶ τῆς κακίας διανοοῦν[τ]αι· \| εἴρηται γὰρ	88
25	περὶ τῆς κακίας ὅτι “οὐδὲ ἦν ἐξ ἀρχῆς, οὐδὲ εἰς τὸν αἰῶνα ἔσται”. \| περὶ μὲν γὰρ τῆς εἰδωλολατρίας καὶ
334	“πορνείας” εἴρηται, συνεκδοχικῶς δὲ \| περὶ πάσης κα‐
1	κίας τοῦτο ἐκλαμβάνεται. καὶ λέγεται ὅτι “ἡ ἀδικία ἐ‐ ψεύσατο \| ἑαυτήν”. τὸ “ψεύσασθαι” δέ, ὡς λέγομεν γῆν “ἐψεῦσθαι”, ὡς σῖτον, ὡς ἄμπελον. \| καὶ λέγουσίν τι‐
3	νες οἱ περὶ τὴν συνσπορὰν τῆς ψυχῆς ἔχοντες ὅτι ἡ ἀ‐ ρετὴ \| τοιαύτη ἐστίν· οὐχ ὑφέστηκεν ἄνευ τοῦ ἐνερ‐
5	γοῦντος. ψεῦδος δέ ἐστιν τοῦτο” \| ἐν τῷ θ(ε)ῷ γὰρ ἔ‐
5	στιν κἀκεῖθεν αὐτὴν ἀρυόμεθα. κἂν ἡμεῖς οὖν ἀποστῶ‐ μεν, \| ἔστιν ἐν θ(ε)ῷ τὸ ἀγαθόν.
6	τὸ δὲ κακόν, ἐὰν μὴ ἐνεργῇ τις, οὐκέτι ἔστιν· καὶ περὶ \| αὐτοῦ γοῦν τοῦ ἀρχεκάκου τοῦ μετὰ ἄρθρου ὀνο‐ μαζομένου πάντα τὰ κακά· λέγεται \| γὰρ καὶ ὁ “πονη‐
8	ρὸς” καὶ ὁ “ἐχθρὸς” καὶ ὁ “θάνατος” καὶ ὁ “ἁμαρτω‐ λός”. \| λέγεται γοῦν “σύντριψον τὸν βραχίονα τοῦ ἁ‐
10	μαρτωλοῦ καὶ πονηροῦ”, \| “σύντριψον” αὐτοῦ τὸ ἔργον
10	“βραχίονα” ὀνομαζόμενον εἶτα εὐθέως λέγει· \| “ζητη‐	90
11	θήσεται ἡ ἁμαρτία αὐτοῦ, καὶ οὐ μὴ εὑρεθῇ δι’ αὑτήν”. “δι’ ἑαυτὴν οὐ\|κ εὑρίσκεται”· οὐκ ἔστιν γὰρ τῶν ὑφ‐ εστηκότων, συμβεβηκός ἐστιν δυνά\|μενον ἀποβληθῆναι. οὐκ ἔστιν ἀχώριστον συμβεβηκός· οὐδὲ[ν] δ̣ὲ̣ [τῶ]ν̣ \| ἀ‐
14	χωρίστων̣ ἐπιγίνεται, ἐπεὶ οὐδὲ ἀποβ̣άλλεται ο̣[ὐ]δ̣[έ]ν̣.
15	ο̣[ὕτ]ω οὐδὲν πολλά\|κις ἐπιγενόμενον 〈μένει〉.
15	〈ἐπερ()·〉 καὶ κάκωσις τί; —{μένει} ἀχώριστον· πλὴν οὐκ ἀεὶ ἦν \| ἀχώριστον,
16	ἀλλὰ ἀφ’ οὗ ἐβεβαιώθη, ἀφ’ οὗ ἕξιν ἔσχεν παράμονον. 11,9a εὐφραί\|νου οὖν, νεανίσκε, ἐν νεότητί σου.
17	λοιπὸν πρὸς τὸν “νεανίσκον” ἀποτείνεται. \| ἐὰν δὲ ἐπὶ “νεανίσκον”, μὴ χαρακτῆρας περιβλεπώ‐ μεθα σώματος· \| αἱ ἐντολαὶ γὰρ καὶ αἱ ἀπαγορεύσεις
20	καὶ αἱ προτροπαὶ ἀπαρεμφάτως γίνονται· \| “οὐ φονεύ‐
20	σεις”. καὶ λέγουσιν εἰς ἄλλας διαλέξεις τὰς προστά‐ ξεις ἑτέρως γίνεσθαι \| πρὸς θηλείας, ἑτέρως πρὸς ἄρρε‐ νας, παρ’ Ἑβραίοις καὶ παρ’ Αἰγυπτίοις· παρ’ ἡ\|μῖν	92
22	δὲ οὐ παρενφαίνει τὸ πρόσωπον. ἐὰν λέγω ὅτι “εὐφραί‐ νου”, \| οὐκ ἄλλως τῇ θηλείᾳ λέγεται καὶ ἄλλως τῷ ἀν‐ δρί. οὕτω καὶ τὸ “νεανίσκε” λέγω \| κ̣α̣ὶ συνήθειαν λέ‐
24	γω τῆς χρήσεως τῶν τοιούτων. ἐάν τις ἅμα ἀνδρῶ(ν) \|
25	καὶ γυναικῶν μνημονεύῃ, εἰς τὸ ἀρρενικὸν συνπεραίνει τὸν λόγον· \| λέγομεν ὅτι πάρεισιν ἄνδρες καὶ γυναῖκες
335	ἀκροασόμενοι, οὐκ ἀκροασ〈ό〉μεναι· \| ὕβριν γὰρ φέρει
1	τὸ συναπενεχθῆναι τὸν ἄνδρα τῇ γυναικί, τὴν δὲ γυ‐ ναῖκα \| τῷ ἀνδρὶ ἀποδοθῆναι μᾶλλον ἔπαινον φέρει· καὶ ἔτι προηγεῖται ἡ ἐντρέχεια \| τοῦ ἀνδρὸς τῆς γυ‐
3	ναικός· καὶ ἔτι, ἐὰν ᾖ αὐτὴ γυνὴ σύνζυγος τῷ ἀνδρί, “ἓν \| σῶμά” εἰσιν καὶ οὐκ ἀποδίδοται εἰς τὸ σῶμα τῆς
5	γυναικὸς ὁ ἀνὴρ ἀλλ’ ἡ γυνὴ \| εἰς τὸ τοῦ ἀνδρός· “κε‐
5	φαλὴ” γὰρ αὐτῆς ἐστιν. ἐὰν οὖν λέγῃ “εὐφραίνου νεα‐ νίσκε”, \| εἰς ἡλικίαν σκοποῦμεν· συναποδίδοται γὰρ
6	καὶ ἡ γυνή. καὶ ἐπὶ ῥητοῦ δὲ δύ\|ναταί τις εἰπεῖν τοῦτο ὅτι ‘ὦ	94
7	“νεανίσκε”, ὅτε ἀρχὴν ἔλαβες τοῦ εἰδέναι ἐφ’ οἷς \| “εὐφρανθῆναι” δεῖ, “εὐφραίνου”. μὴ ποτὲ τοῦτο ποίει, ποτὲ δὲ μή‘. ὡς ἐὰν λέγω \| τῷ σωφρονοῦντι ‘σωφρόνει‘,
9	οὐ λέγω ὅτι ‘ποτὲ ποίει, ποτὲ δὲ μή‘. καὶ “δικαίως \|
10	τὸ δίκαιον δίωκε”. εἶπον δὲ πολλάκις ὅτι τὸ ἀποπαύεσ‐ θαι τῶν ἐπαινετῶν \| ψόγον φέρει.
11	καὶ πρὸς ἀναγωγὴν δὲ πολλῷ πλέον· εἰσὶν γὰρ “νεα‐ νίσκοι” \| 〈οἱ〉 “ἰσχυροὶ” γινόμενοι 〈ἐ〉κ{ι̣} τοῦ ἔχειν
12	τὸν τοῦ “θ(εο)ῦ λόγον” καὶ δυνατοὶ γινόμενοι κατὰ τοῦ \| “πονηροῦ”. γράφει γοῦν ὁ Ἰωάννης καὶ λέγει ὅτι “ἔγραψα ὑμῖν, νεανίσκοι, \| ὅτι ἰσχυροί ἐστε καὶ ὁ λό‐
14	γος τοῦ θ(εο)ῦ ἐν ὑμῖν μένει καὶ νενικήκατε”. καὶ οὐ
15	δήπου \| μιᾷ ἡλικίᾳ γράφει σωματικῇ, ἀλλὰ τῇ νεαζούσῃ ψυχῇ τῇ “ἐνδυσαμένῃ τὸν \| νέον ἄν(θρωπ)ον”. περὶ οὗ
16	“νεανίσκου” λέγεται· “νεανίσκος μετὰ ὁσίου, καὶ εὐ‐ θεῖα ἡ ὁδὸς \| αὐτοῦ”. ἐὰν γὰρ “μετὰ ὁσίου”, τῆς ἀρε‐
17	τῆς, ὑπάρχῃ, οὗτος “εὐθεῖαν” ἔχει “τὴν ὁδόν”, οὐκ \| ἔχει “καμπύλην” ὁδόν, οἵαν εἶχον πρὸς οὓς ὁ λόγος “ὦ οἱ ἐνκαταλείποντες \| ὁδοὺς εὐθείας”, ὧν αἱ “ὁδοὶ τρα‐	96
19	χεῖαι” καὶ “καμπύλαι”.
20	11,9b καὶ ἀγαθυνάτω σε ἡ καρδία ἐν ἡμέ\|ραις νεό‐
20	τητός σου.
20	“ἡ καρδία σου ἀγαθυνάτω σε”, μὴ τὰ ἔξω. πολλάκις ἐλέχθη \| ἡμῖν περὶ διαφορᾶς εὐδαιμονίας καὶ μακαριότητος ὅτι τίθενταί τινες \| εὐδαιμονίαν τὴν συνπληρουμένην ἐκ τῶν τριῶν γενῶν τῶν ἀγαθῶν. \| οὐκ
23	“ἀγαθύνει” δὲ ὁ πλοῦτος, ἀγαθὸν ἀληθῶς οὐ ποιεῖ, οὐ‐ δὲ τὸ ὑγιαίνειν τῷ σώματι \| οὐδὲ τὸ ἀξίωμα καὶ δοξά‐
24	ριον ἔχειν. ἔχειν δὲ ψυχῆς ἀρετὴν “εὐφραίνει”. \|
25	τοῦτο οὖν ἐστιν “ἡ καρδία σου ἀγαθυνάτω σε”, μὴ τὰ ἐκτός, μὴ τὰ περὶ σῶ[μ]α· \| μὴ ἐπὶ τούτοις μέγα φρό‐
26	νει καὶ ταῦτα θηρᾶν σπεῦδε. 11,9c καὶ περιπάτει ἐν ὁδοῖς \| ἄμωμος.	98
27	βάδιζε, ἃς εἶπον “εὐθείας” ἀρτίως “ὁδούς”· αἱ ἀρε‐
336	ταὶ δὲ καὶ αἱ κατ’ αὐτὰς \| ἐνέργειαι καὶ αἱ θεωρίαι τῆς
1	ἀληθείας “ὁδοὶ ἀγαθαὶ καὶ εὐθεῖαί” εἰσιν. αὐτίκα γοῦν πρὸς τὸν \| Ἐλύμαν τὸν μάγον τὸν διαστρέψαντα τὸν ἀνθ‐ ύπατον ὁ Παῦλος λέγει· “οὐ παύῃ \| διαστρέφων τὰς ὁδοὺς
3	κ(υρίο)υ τὰς εὐθείας;” οὐχ ὅτι “διαστρέφονται” ἐκεῖ‐ ναι, \| ἀλλ’ ὅσον ἧκεν εἰς ἐκεῖνον “διαστρέφει” αὐτάς.
5	ὡς εἴ τις νέον ἀναπείθοι λέγων \| ὅτι οὐ δεῖ σωφρονεῖν
5	καὶ ψόγους φέρει τῆς σωφροσύνης, μὴ γὰρ ψεκτὴν αὐτὴν \| ποιεῖ. τινὲς γοῦν συναγορεύουσιν τῇ ἀδικίᾳ· οἱ δὲ ταύ‐ τῃ συναγορεύοντες \| διαβάλλουσιν τὴν δικαιοσύνην.
7	“ἀγαθυνέτω σε” οὖν “ἡ καρδία σου”, μὴ τὰ τυχηρά, \| μὴ τὰ σωματικά. τότε δὲ “ἀμώμους ὁδοὺς” ἕξεις ὡς καὶ μακαρισμοῦ τυχεῖν· \| “μακάριοι” γὰρ “οἱ ἄμωμοι ἐν ὁ‐
10	δῷ” καὶ “πορευόμενος ἄμωμος καὶ ἐργαζόμενος \| δικαι‐
10	οσύνην”. καὶ θεώρει ὅτι τὸ “περιπατεῖν” οὐ μάτην κεῖ‐ ται· ἠδύνατο γὰρ εἰπεῖν \| καὶ στῆθι “ἄμωμος” καὶ κά‐	100
11	θου “ἄμωμος”· προκοπὴν δὲ ὁ περίπατος σημαίνει. \| “περιπάτει” οὖν “ἄμωμος”, ἀρξάμενος ἄνυε τὴν “ὁδὸν” μετὰ τοῦ “ἀμώμου”. τοιοῦ\|τόν ἐστιν καὶ τὸ παρὰ Παύλῳ γραφόμενον· “ἐν καινότητι ζωῆς περι{ε}πα\|τήσομεν”,
14	ἵνα προκ[ό]πτωμεν “ἐν τῇ καινότητι [τ]ῆ̣ς̣ ζ̣ω̣ῆ̣ς̣”. [τὸ
15	ἱμά]τ̣ιον μὲν τῆς παλαι\|ᾶς ζωῆς “τὸν παλαιὸν ἄν(θρω‐ π)ον ἀποδυσάμενοι ἐνδυσόμεθα τὸν νέον”. \| καινὴν ζω‐
16	ὴν ἔχομεν, προκόπτομεν ἐν αὐτῇ, μὴ ἀπογευσάμενοι ἀπ’ αὐτῆς \| ἀναχαιτίσομεν.
17	11,9d καὶ ἐν ὁράσει ὀφθαλμῶν σου. ἑκατέρως πάλιν λάβε. \| ὅταν “ἀγαθύνῃ σε ἡ καρδία
18	σου”, καὶ τοὺς “ὀφθαλμοὺς” ἔχεις καλῶς ὁρῶντας. \| καὶ ἐπὶ ῥητοῦ· οὐ περιεργάζῃ κάλλος ἀλλότριον,
20	ἀποστρέφεις τὸν “ὀφθαλμὸν” ἀπὸ \| γυναικὸς πόρνης, οὐχ
20	ὁρᾷς γυναῖκα πρὸς ἐπιθυμίαν αἰσχράν· ἔχεις δὲ “ἄμω\|‐
20	μον” τὴν “ὅρασιν τῶν ὀφθαλμῶν”. ἐὰν δὲ καὶ τοὺς τῆς διανοίας λάβῃς \| “τοὺς πεφω‐	102
22	τισμένους ὀφθαλμοὺς καρδίας” καλουμένους, πολλῷ πλέ‐ ον \| τὸ “ἄμωμον” συνίσταται. \| 11,9e10ab καὶ γ[ν]ῶθι ὅτι ἐπὶ πᾶσιν
24	τούτοις ἄξει σε ὁ θ(εὸ)ς ἐν κρί‐
24	σει, καὶ ἀπόστησον θυμὸν ἀπὸ καρ‐
25	δίας σου \| καὶ παράγαγε πονηρίαν
25	ἀπὸ σαρκός σου.
337	(11,9e) ποίει ἃ προστάττω σοι \| μετὰ τοῦ εἰδέ‐
1	ναι “ὅτι ἐν πᾶσιν τούτοις ὁ θ(εὸ)ς ἄξει σε εἰς κρί‐ σιν”. ἡ “κρίσις” φαύλοις κόλα\|σιν ἐπιμετρεῖ, τοῖς δὲ
2	σπουδαίοις ἐπαγγελίαν καὶ ἀγαθά. ἐπεὶ οὐκ ἀμισθὶ κα‐ ταλύεις, \| ἐὰν “πορευθῇς” “ἄμωμος ἐν ταῖς ὁδοῖς” σου καὶ “εὐφρανθῇς ἐν ἡμέραις νεότη\|τός σου”, σπούδαζε·
4	“ἄξει” γὰρ “ὁ θ(εό)ς σε εἰς κρίσιν” περὶ τούτων. εἰ
5	ἦν φαῦλα, περὶ ὧν \| ἡ “κρίσις” αὐτῷ ἐγίνετο, κόλασις
5	ἦν προσδοκητέα· ἐπειδὴ δὲ ἀγαθά ἐστιν—ἐπιτη\|δεύμα‐	104
6	τα γὰρ καὶ πράξεις αἱ “ὁδοί” εἰσιν καὶ θεῖαι νοή‐ σεις—, ἐὰν οὕτως “ἄμωμος” βαδίσῃς, \| οὐκ ἀμισθὶ
7	καταλύεις· “ἄγει σε” γὰρ “ὁ θ(εὸ)ς ἐν τούτοις εἰς
7	κρίσιν”. 11,10a καὶ ἀπόστησον θυμὸν ἀπὸ \| καρδίας σου.
8	ὁ “θυμὸς” οὐκ ἔστιν ἀρετὴ “καρδίας” ἀλλὰ τοῦ θυμοειδοῦς. τοῦτο οὖν λέγει· \| μὴ τῷ λογιστικῷ σου
9	καὶ τῷ νῷ καταχρῶ εἰς “θυμόν”, ἀλλά, κἄν ποτε παρα‐
10	στῇ αὕτη ἡ \| κίνησις ἐν τῷ θυμοειδεῖ, τῇ “καρδίᾳ σου” κώλυε. οὕτω ἀφίσταται “ἀπὸ τῆς \| καρδίας
11	σου” οὐ ψαύων αὐτῆς.
11	τριδύναμός ἐστιν ἡ ψυχή, ὡς πολλοὶ εἰρήκασιν. \| καὶ ἔχει οὕτω τὸ πρᾶγμα· αἰσθήσεις ἔχομεν διαφό‐ ρους. καὶ ὥσπερ οὐκ ἔστιν \| ἀκοῇ ὁρᾶν οὐδὲ τῇ νο‐
13	ήσει ἅπτεσθαι ἢ ὀσφραίνεσθαι, οὕτω φαινόμεθα κατὰ \|
13	τὸν ἔσω ἄν(θρωπ)ον κ[α]ὶ [αὐ]τὴν̣ τὴν ψυχὴν ἔχοντες.	106
15	δύναμιν θυμικὴν ἔχομεν δὲ \| καὶ λογιστικὴν καὶ ἐπιθυ‐
15	μητικήν. πόθεν δέ; ὅτι ἑτέρα ἐστὶν ἡ λογιστικὴ τῆς \| θυμικῆς καὶ ἐπιθυμητικῆς ἐκ τῶν ἀλόγων ζῴων θεώρη‐ σον· ἔχου\|σιν θυμικὴν δύναμιν καὶ “θυμὸν” τὰ ἄλογα ζῷα καὶ ἐπιθυμητικὴν καὶ \| ἐπιθυμίαν, λογισμὸν δὲ οὐκ ἔχουσιν. μὴ ἔχοντα γὰρ λογισμὸν δηλονότι \| οὐκ
19	ἔχουσιν λογιστικόν, οὐκ ἔχουσιν νοῦν.
20	σημαίνεται δὲ ὁ νοῦς τῷ ὀνόματι \| τῆς “καρδίας”
20	συνεχῶς ἐν τῇ γραφῇ. τοῦτο οὖν λέγει ὅτι, κἄν ποτε θυμωθῇς, μὴ \| με‐
21	ταγάγῃς τὸν “θυμὸν” εἰς τὴν “καρδίαν”, ἵνα μὴ διά‐ θεσις γένηται ὁ “θυμός”. κἂν \| ἐπιθυμίαν σχῇς ἄφνω γενομένη〈ν〉 ἐν τῷ ἐπιθυμητικῷ, μὴ μετενέγ\|κῃς αὐτὴν
23	εἰς τὸν νοῦν καὶ τὸ λογιστικόν· διάθεσις γὰρ ἔσται
23	καὶ οὐκέτι πάθος \| ἢ προπάθεια ἀλλὰ κακία.	108
24	11,10b καὶ παράγαγε πονηρίαν ἀπὸ σαρκός σου.
25	“κα[ὶ ἀ]π̣ὸ τῆς \| σαρκός σου παράγαγε τὴν πονηρί‐
25	αν”. κακία δὲ δοκεῖ ἐπιθυμίας εἶναι ἡ [ἀ]κ̣ολα\|σία·
26	〈ταύτην〉 οὖν “παράγαγε ἀπὸ τῆς σαρκός σου”. δυνατὸν δὲ καὶ οὕτως· ἐὰν “ἀπο\|στῇ ὁ θυμὸς ἀπὸ
27	τῆς καρδίας σου”, οὐ πράττεις διὰ τῶν μελῶν καὶ τοῦ
338	σώματος \| πονηρίαν· ὁ θυμούμενος τύπτει πολλάκις καὶ ἐπιτίθησιν καὶ φονεύειν. \| ὅταν οὖν “ἀποστῇ ὁ θυμὸς
2	ἀπὸ τῆς καρδίας σου”, παρέρχεται καὶ τὰ διὰ τῶν \|
2	πράξεων πονηρὰ γινόμενα. \| 11,10c.12,1abc ὅτι ἡ νεότης καὶ ἡ ἄ‐	110
4	νοια ματαιότης· καὶ μνήσθητι τοῦ
5	κτίσαντός σε ἐν ἡμέραις \| νεότητός
5	σου, ἕως οὗ μὴ ἔλθωσιν αἱ ἡμέραι
5	τῆς κακίας σου. (11,10c) ἐὰν ὁ νέος μὴ \| “πορεύηται” “ἐν ταῖς
6	ὁδοῖς ἄμωμος” μηδὲ τὰ ἄλλα ποιῇ, ἃ προσετάγη ποιεῖν, \| ἐν “ἀγνοίᾳ” ἐστίν. εἴρηται γοῦν καὶ ἐν παροιμίαις ὑπ’ αὐτοῦ τούτου τοῦ σοφοῦ· \| “ἄνοια ἐξῆπται καρδίᾳ νέου”.
8	παραφύεται τῇ “νεότητι” ἡ “ἄγνοια”. εἰ μή τις γοῦν \| ὑπερβάλῃ τὴν τῆς “νεότητος” κίνησιν καὶ ὥσπερ ἐν “νεό‐
10	τητι” πρεσβυτι\|κῶς κινῆται, “ἄγνοιαν” πολλὴν ἔχει. “ἵνα δῷ ἀκάκῳ πανουργίαν, παιδὶ δὲ \| νέῳ αἴσθησίν τε
11	καὶ ἔννοιαν”. εἰ “δίδοται τῷ παιδὶ τῷ νέῳ” ὑπὸ τῆς σοφίας \| “αἴσθησις καὶ 〈ἔν〉νοια”, δῆλον ὅτι ἀπέβαλεν
11	τὴν “ἄγνοιαν”. ὅτε μὴ ἔχει ἐπιστήμη(ν), \| ἐν ἀνοησίᾳ	112
13	ἐστίν. διὰ τοῦτο καὶ ἐν ψαλμοῖς τῇ “νεότητι” προσῆψεν τὰ \| τοιαῦτα· “ἁμαρτίας νεότητός μου καὶ τὰς ἀγνοίας
15	μου μὴ μνησθῇ̣ς”. [ὅ]ρα ὅτι \| ἡ “νεότης” μάλιστα τούτων
15	δεκτική ἐστιν καὶ ταῦτα ἔχει. διὰ τοῦτο “εὐφραίνου”, \| ἵνα μὴ ἔχῃς “ἄνοιαν”· διὰ τοῦτο “πορεύου”, ἵνα μὴ “μα‐ ταιότητα” ἔχῃς καὶ “πονηρί\|αν σαρκός”.
17	12,1ba ἐν ἡμέρᾳ οὖν τῆς νεότητός σου μνήσθητι
17	τίς ἔκτισέν σε. \| θ(εό)ς ἐστιν ὁ “κτίσας”· οὐ “κτίζει” δὲ θ(εὸ)ς με‐ τὰ κακίας· διὰ τοῦτο σκόπει ὅτι “ἔκτισέν σε ἐν \| νεό‐
19	τητι”, οὐχ ἵνα “ἄγνοιαν” ἔχῃς, οὐχ ἵνα ἀφραίνῃς, οὐχ
20	ἵνα ἀνεπιστήμων \| ᾖς, ἀλλ’ ἵνα δεκτικὸς ὢν ἐπιστήμης
20	ἀναλάβῃς αὐτήν. 12,1c ἕως οὗ ἔλθωσιν αἱ ἡ\|μέραι τῆς κακίας σου.	114
21	ἐὰν τὴν “κακίαν” λέγῃ ταύτην τὴν ἐναντίαν τῇ ἀρε‐ τῇ \| τὴν ψόγον φέρουσαν τῷ ἔχοντι, λέγει· “ἕως μὴ ἔλ‐ θωσιν αἱ ἡμέραι τῆς κακίας σου”, \| ἐς ὅσον δεκτικὸς
23	εἶ ἀρετῆς καὶ “κακίας”, μὴ προσδόκα τὴν “κακίαν”, μὴ ἕτοιμον \| [σ]ε̣[α]υτὸν πρὸς ταύτην παρασκεύαζε. ὅταν
25	γὰρ ἀρετὴν ἔχῃς, οὐκ ἔχει χώραν \| ἔν σοι ἡ “κακία”.
25	ἐν τοῖς ἄγαν νηπίοις δύναμις ἀμφοτέρων ἐστίν, καὶ ἀρε\|τῆς καὶ “κακίας”· ἐν δὲ τοῖς ὑπερβᾶσιν τὴν νέαν ἡλικίαν τὴν κομιδῇ \| νηπίων οὕτως οὐκ ἔνι “κακία” τῷ
339	ἀρετὴν εἶναι ἐν τῇ ψυχῇ ἐκείνῃ. καὶ τὸ βρέφος \| ἀμοι‐
1	ρεῖ “κακίας” καὶ ὁ σπουδαῖος ἀνήρ, ἀλλ’ ἑτέρως καὶ ἑτέρως ἐκτός εἰσιν “κακίας”. ὁ μὲν γὰρ \| σπουδαῖος
2	τῷ διάθεσιν ἔχειν ἐναντίαν τῇ “κακίᾳ”—αὕτη δέ ἐστιν ἡ πρακτικὴ ἀρετή, \| ἡ ἁπαξαπλῶς ἀρετή· οὐ δύνανται δὲ
3	συνυπάρξαι τὰ ἐναντία—, ἐν δὲ τῷ βρέφει οὐ διάθε‐ σίς \| ἐστιν τὸ μὴ ἔχειν “κακίαν”, ἀλλὰ ἀπόφασις “κα‐
4	κίας”.	116
5	ἐὰν οὖν τὴν “κακίαν” λέγῃ̣ \| ταύτην τὴν χειρίστην
5	ἕξιν, “ἕως μὴ ἔλθωσιν αἱ ἡμέραι τῆς κακίας σου”, ποί‐ ει τὰ προς\|τεταγμένα σοι, “ἄμωμος” βάδιζε.
6	ἐπερ()· “ἕως οὗ ἔλθωσιν” ὡς ἀναγκαίως “ἐρχομένων”
6	αὐτῶν; \| —οὔ, ἀλλ’ ἡμῶν ἐπισπωμένων τὴν “κακίαν”. ἐὰν λέ‐ γω ὅτι ἐς ὅσον ὑγιαίνει τὸ τοῦ ζῴ\|ου σῶμα, οὐκ “ἔρχε‐
8	ται” νόσος, μὴ γὰρ ἀναγκαῖον λέγω. πάλιν λέγω ὅτι ἐς ὅσον \| 〈ν〉ήπιός τίς ἐστιν, οὐκ “ἔρχεται” αὐτῷ ἐπιστή‐
10	μη. ἑτέρως λέγω τοῦτο· ἡ ἡλικία γὰρ ἐνπ[ο]\|δίζει· οὐχ
10	ἡλικία γὰρ κωλύει τὴν νόσον ἢ τὴν ὑγίειαν, ἀλλὰ ἡ θα‐ τέρου τῶν ἐναντίων \| λέξις.
11	ἐὰν δὲ “κακίαν” λέγει ὅπερ λέγει τὴν κάκωσιν—ἡ κάκωσις δὲ καὶ κόλασις εἶναι \| δύναται—, πρὶν “ἔλ‐
12	θῃ” ἡ κόλασις, ἡ “κακία”, ποίησον ἃ λέγω σοι, ἵνα “ἐλ‐
12	θοῦσα” ἡ κάκωσις \| ἡ κολαστικὴ μὴ εὕρῃ σε ὑπεύθυνον.	118
13	ἐπερ()· πρὶν “ἔλθῃ” ἡ κόλασις; —ὁ θ(εὸ)ς προσάγει \| τιμωρίαν τοῖς ἀν(θρώπ)οις οὐχ
15	ὡς ἔτυχεν, ἀλλ’ ὅταν κρίνῃ συμφερόντως αὐτὴν ἐπε\|νεγ‐
15	κεῖν· κ(ύριο)ς γὰρ “κριτὴς δίκαιος, ἰσχυρὸς καὶ μακρό‐ θυμος μὴ ὀργὴν ἐπάγων καθ’ ἑκά\|στην ἡμέραν· ἐὰν μὴ ἐ‐
16	πιστραφῆτε, τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ στιλβώσει”. “κριτοῦ \| δικαίου” ὄντος τοῦ θ(εο)ῦ πῶς ἁμαρτόντες ἄν(θρωπ)οι οὐχ ὑποπίπτουσιν τιμω[ρί]ᾳ καὶ \| ἀνταποδόσει; ἆρα πα‐
18	ρὰ ἀσθένεια[ν “μὴ] ἐ̣π̣ήγαγεν”; οὔ· “ἰσχυρός” ἐστιν καὶ ἠ̣δ̣ύνατο \| παραυτὰ τιμωρήσασθαι, ἀλλὰ σὺν τῇ ἰσχύι “καὶ
20	μακρόθυμός” ἐστιν καὶ “οὐκ ἐπάγει \| ὀργὴν καθ’ ἑκάστην
20	ἡμέραν”· ᾧ μὲν “ἐπάγει”, ᾧ δὲ οὔ, δι’ οὓς οἶδεν α̣[ὐ‐ τὸ]ς βαθυ\|τάτους λόγους. ὅταν οὖν “μὴ ἐπάγοντος αὐτοῦ ὀργὴν καθ’ ἑκάστην ἡμέ[ρ]αν” \| καταφρονοῦσιν τῆς ἀ‐
22	πειλῆς, ἐπεὶ λάθῃ τὰ τῆς “κακίας”, ὡς χρείαν λοιπ[ὸν] \| γενέσθαι τιμωρηθῆναι, τότε, “ἐὰν μὴ ἐπιστραφῶσιν” οἷς
22	ἐμακροθύμησεν, \| “τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ στιλβώσει”.	120
25	αὕτη ἐστὶν ἡ “κακία” ἡ “ἐρ[χο]μ̣ένη”, \| οὐ χειρί‐
25	στη ἕξις οὖσα, ἀλλὰ κολαστική, σφοδροτάτη οὖσα κάκω‐
25	σ[ι]ς. ἐν τῷ \| “καιρῷ” οὖν τῆς “κρίσεως”, ἐπὶ καθένα
26	“καιρόν”, πάντας κρίνει. καὶ καλεῖ τὸν “καιρὸν” \|
340	τοῦτον ὁτὲ μὲν “καιρὸν κρίσεως” ὁτὲ δὲ “ἡμέραν ὀρ‐ γῆς” καὶ “ἡμέραν ἀνταπο\|δόσεως”.
2	“ἕως οὗ ἐλθεῖν τὴν κακίαν” ταύτην, “ἕως οὐκ ἦλ‐ θεν ἡ κακία”, μετανόησον. \| “τόπον” ἔχει “μετανοί‐
3	ας”· “οὐ βραδύνει κ(ύριο)ς τῆς ἐπαγγελίας, ὥς τινες βραδύτητα \| ἡγοῦνται, ἀλλὰ μακροθυμεῖ ἐπ’ αὐτοῖς
5	μὴ βουλόμενός τινα ἀπολέσαι, ἀλλὰ πά(ν)\|τας εἰς με‐
5	τάνοιαν χωρῆσαι”. ἐπεὶ τοίνυν ὑπέρθεσίς σοι δέδοται
5	“μετανοίας”, \| μετανόησον πρὶν “ἐλθεῖν” τὴν “κακίαν”. \| 12,1de2a〈b〉c καὶ φθάσουσιν ἔτη ἐν οἷς	122
7	ἐρεῖς· οὐκ ἔστιν μοι ἐν αὐτοῖς θέ‐ λημα· ἕως οὗ μὴ σκοτισθῇ \| ὁ ἥλιος
8	καὶ τὸ φῶς 〈καὶ ἡ σελήνη καὶ οἱ
8	ἀστέρεσ〉 καὶ ἐπιστρέψωσιν τὰ νέφη
8	ὀπίσω τοῦ ὑετοῦ. (12,1de) ἐὰν \| “ἔλθῃ ἡ κακία” ἡ κακωτική, “ἔτη”
9	ἐνίστανται “ἐν οἷς οὐκ” ἔχεις “ἐν αὐτοῖς θέλημα”. \|
10	οὐδεὶς δὲ θέλει κολασθῆναι. ἐὰν ἐνστῇ τὰ “ἔτη” τῶν ἐπαγγελιῶν, ἔχουσιν οἱ \| σπουδαῖοι “ἐν αὐτοῖς τὸ θέ‐ λημα”· θέλουσιν δὲ ἀπολαῦσαι τῶν ἐπαγγελιῶν \| ἐργα‐
12	σάμενοι τὰ φέροντα αὐτά. οἷον οἱ φιλήδονοι καὶ αὐτὸ τοῦτο τὰ αἰσθητὰ \| μόνα ἀποδεχόμενοι μὴ ἔχουσιν “θέ‐ λημα” εἰς καιρὸν λιμοῦ, ἔχουσιν δὲ \| εἰς εὐετηρίας
14	καιρό〈ν〉. τοῦ δικαίου οὖν ἐ[στ]ιν “θέλημα” ἐν τοῖς
15	καιροῖς ἐκείνοις, \| ὅτε αἱ ἀνταποδόσεις γίνονται. “θέλημα” ἐν Ἰσαΐᾳ γέγραπται· “θελήσουσιν”, \| φ[η]‐
16	σίν, “εἰ ἐγενήθησαν πυρίκαυστοι” οἱ κακοί. μὴ ὁ θέ‐ λων ὀργῆς ἐπικειμένης \| “πυρίκαυστος γένηται”; ἔχει
17	ἐν τῷ κ[αιρῷ] ἐκε̣ί̣νῳ τὸ “θέλημα” ἑαυτοῦ. 12,2a〈b〉 ἕως οὗ μὴ \| σκοτισθῇ ὁ ἥλιος καὶ τὸ φῶς	124
18	〈καὶ ἡ σελήνη καὶ οἱ ἀστέρεσ〉.
18	δύναται καὶ ἐπὶ ῥητοῦ ληφθῆναι τὸν καιρὸ(ν) \| κ[αὶ τ]ὰ “ἔτη ἐν οἷς οὐκ” ἔχει “θέλημα” ὁ ἁμαρτωλός·
20	〈τ〉ότε γενήσεται, ὅταν “ὁ οὐρα\|νὸ[ς] καὶ ἡ γῆ παρ‐
20	έλθῃ”. “παρερχομένου” δὲ “τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς” “ὁ ἥλιος”, φη\|σίν, “σκοτισθήσεται καὶ ἡ σελήνη οὐ δώσει
21	τὸ φῶς αὐτῆς”. “ἕως οὗ σκοτισθῇ ὁ ἥλιος”· \| δυ[ν]ατὸν δὲ καὶ οὕ‐
22	τως λαβεῖν· ὅσον ἐσμὲν ἐν τῷ βίῳ τούτῳ καὶ τὸ αὐτε‐ ξούσιον \| ἀ[κώλ]υτον ἔχομεν, δυνάμεθα καταλάμπεσθαι ὑπὸ τοῦ “ἡλίου τῆς δικαιοσύνης” \| καὶ [ὑ]πὸ τοῦ “φω‐
24	τὸς τοῦ ἀληθινοῦ” καὶ “τῆς σελήνης καὶ τῶν ἀστέρων”.
25	“σελήνην” \| δὲ ἀλληγορικώτερον λαμβάνομεν τὴν ἐκκλησιαστικὴν γνώμην· \| πρὸς δὲ τὸν “ἥλιον τῆς δι‐
26	καιοσύνης” “σελήνη” δύναται λεχθῆναι ἡ διδασκαλία \|
341	ἡ δυναμένη ἐνταῦθα φωτίσαι. καὶ καταλλήλως καὶ τοὺς “ἀστέρας” λάμβανε \| τοὺς διακόνους τῆς θείας δωρεᾶς,	126
2	τοὺς “ἀγγέλους”, ἐν οἷς ὁ θ(εὸ)ς “λαλεῖ” τὸν “λόγον”
2	ἑαυτοῦ. \| “σκοτίζονται” οὖν, 〈τ〉ουτέστιν ἀπὸ σοῦ· οὐδὲ γὰρ καθάπαξ σβέννυται ὁ “ἥλιος”. καὶ ὥς\|περ ἐν ταῖς νυ‐
4	ξὶν δοκεῖ “σκοτίζεσθαι” ἡμῖν ὁ “ἥλιος” αὐτὸς οὐ τοῦ‐
5	το πάσχων, \| ἀλλὰ πόρρω ἡμῶν γινόμενος μακρὰν τῆς ὄψεως, οὕτως καὶ “ὁ τῆς δικαιο\|σύνης ἥλιος” “σκοτίζε‐
6	ται” ἐκείνοις τοῖς μηκέτι ἀξίοις τοῦ φωτίζεσθαι ὑπ’ αὐ\|τοῦ.
7	12,2c καὶ ἐπιστρέψωσιν τὰ νέφη ὀπίσω τοῦ ὑετοῦ. “νέφη” πολλάκις ἐλέχθησαν \| τὰ διακονοῦντα τὸν
8	πνευματικὸν “ὑετόν”, ἤτοι ἄν(θρωπ)οι ἢ ἄγγελοι. “ἐπι‐ στρέφει” δὲ \| ταῦτα “ὀπίσω τοῦ ὑετοῦ”, οὐκέτι διακονεῖ
10	τὸν “ὑετόν”· οὐδὲ γὰρ συμφέρει τότε τὸν \| “ὑετὸν” κατ‐
10	ελθεῖν. ἔχεις ἀποστολικὸν ῥητὸν τοιοῦτον· συμβουλεύει σπουδαίους \| εἶναι τοὺς ἀν(θρώπ)ους καὶ ἀρετῆς καὶ
10	θείας γνώμης ἐπιμέλεσθαι καὶ ἀπέχεσ[θ]αι \| τῶν ἀντι‐	128
12	κειμένων· καὶ λαμβάνει παράδειγμα τοιοῦτο εἰπὼν τοῦτο ὅτι \| ἐς ὅσον ἡ θεία διδασκαλία ἐστίν, “προσέχειν δεῖ” καὶ ἀναλαβεῖν τὴν ἀρετὴν \| καὶ ἀποστῆναι τῆς κακίας·
14	κα̣ὶ̣ λέγει· “γῆ δὲ ἡ πιοῦσα τὸν ἐπ’ αὐτῆς πολλάκις ἐρ‐
15	χό\|μενον ὑετὸν καὶ τίκτουσα βοτάνην εὔθετον ἐκείνοις δι’ οὓς καὶ γεωργεῖται \| μεταλαμβάνει εὐλογίας παρὰ θ(εο)ῦ· ἐκφέρουσα δὲ ἀκάνθας καὶ τριβόλους \| ἀδόκιμος
17	καὶ κατάρας ἐγγὺς εἰς τὸ τέλος”· καὶ μεθ’ ἕτερα λέγει· πεπείσμε[θα] δὲ \| περὶ ὑμῶν, ἀγαπητοί, τὰ κρείσσονα̣ τ̣[ὰ] ἐχόμενα σωτηρίας”, ἀντὶ τοῦ· [δ]εόν\|τως τῷ “ὑε‐
19	τ〈ῷ〉” χρησάμενοι καὶ ποτισθέντες τὰ δέοντα 〈ἠ〉νέγκατε,
20	ἃ εἴρηκεν \| “σωτηρίας βοτάνην”.
20	οὐκέτι διακονοῦσίν σοι τὸν “ὑετόν”· ο[ὐ]δὲ γὰρ \| συμφερόντως σοι γίνεται τοῦτο· ἔχεις ἐνκείμενα σπέρματα τῶν “ἀκ[αν]θῶ(ν) \| καὶ τριβόλων”. συμφέρει οὖν αὐτὴν οὕτως ἔχουσαν “γῆν” μὴ ποτίζεσθαι, ἵνα \| μὴ βλάστη γέ‐
23	νηται ἐνκειμένων κακῶν καὶ τὰ πάθη εἰς κακίας καὶ δια\|‐
23	θέσεις μεταβάλωσιν. εἰ τοίνυν οὕτως ἐσμὲν ὡς “γῆ δόκι‐	130
25	μος” εἶναι [κ]α̣ὶ “τί\|κτουσα βοτάνην εὔθετον”, ῥεῖ τὰ “νέφη” τὸν “ὑετὸν” τὸν αὐξητ[ικὸ]ν \| τῶν πνευματικῶν
26	“βοτανῶν”.
26	〈ἐπερ()·〉 τοὺς διακονοῦντας ἀγγέλους; —“οὐχὶ \| πάντες ἐστὲ λειτουργικὰ πν(εύμ)ατα εἰς
342	διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς \| μέλλοντας κληρονο‐
1	μεῖν σωτηρίαν;” καὶ ἄν(θρωπ)οι δὲ διακονοῦσιν τὸν θεῖον \| “ὑετόν”, καὶ τούτοις προστάττεται “ῥαίνειν
2	δικαιοσύνην”, οὐ “ῥαίνειν” ὕδωρ, οὐ ῥεῖν ὄμβρον. \| 12,3a ἐν ἡμέρᾳ ᾗ ἂν σαλευθῶσιν
3	φύλακες τῆς οἰκίας. τὸ τῆς “οἰκίας” ὄνομα ἐν τοῖς \| θεοπνεύστοις λο‐
4	γίοις κατὰ διαφόρων κεῖται.
5	ὅταν γὰρ λέγῃ τὸν τοὺς \| Ἰ(ησο)ῦ “λόγους ἀκηκο‐
5	ότα” καὶ μεταβαλό〈ν〉τα εἰς ἔργα “οἰκοδομεῖν τὴν ἑαυ‐
5	τοῦ οἰ\|κίαν ἐπὶ τὴν πέτραν”, τὴν πολιτείαν καὶ τὸν βίον τὸν πρακτικὸν καὶ θεω\|ρητικὸν “οἰκίαν” λέγει τοῦ ἐνεργήσαντος. καὶ τὸ “οἰκίαι παρανόμων ὀφειλή\|σουσιν κα‐	132
8	θαρισμόν, οἰκίαι δὲ δικαίων δεκταὶ” τοὺς βίους καὶ τὰς πολιτείας “οἴ\|κους” ὀνομάζει. καὶ “ἐπεὶ ἐφοβοῦντο αἱ
10	μαῖαι τὸν θ(εό)ν, ἐποίησαν ἑαυταῖς \| οἰκίας”, “φοβηθεῖ‐
10	σαι” αὐτὸν τὸν φόβον ἔσχον καὶ “οἶκον” καὶ “ὀχύρωμα”· “ὀχύρω\|μα” γὰρ “ὁσίου φόβος κ(υρίο)υ”. σημαίνεται δὲ τῷ ὀνόματι τῆς “οἰκίας” πολλάκις \| ὁ
12	περὶ γῆν τόπος· ὅταν γὰρ λέγῃ ὅτι “ἐν μεγάλῃ οἰκίᾳ οὐ μόνα χρυσᾶ καὶ \| ἀργυρᾶ σκεύη τυγχάνουσιν, ἀλλὰ ξύλινα καὶ ὀστράκινα” καὶ “ἐάν τις”, φη\|σίν, “ἑαυτὸν ἐκκαθάρῃ
14	ἀπὸ τούτων”—τῶν “εἰς ἀτιμίαν σκευῶν”—, “ἔσται σκεῦος \|
15	εἰς τιμήν, εὔχρηστον τῷ δεσπότῃ, εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἡτοιμασμένον”, \| τοῦ[το] οὖν λέγει· ἐν τῷ κόσμῳ εἰσὶν σπουδαῖοι ἄνδρες· οὗτοι δὲ “σκεύη” εἰ\|σὶν “χρυσᾶ καὶ
17	ἀργυρᾶ”. καὶ ὅσοι τὸν νοῦν ἑαυτῶν “καθαίρουσιν” καὶ ἐργάζον\|ται διὰ πυρώσεως “σκεύη” εἰσὶν “χρυσᾶ”, οἱ περὶ
17	τὰ νοητὰ ἔχοντες τὴν σπου\|δή[ν], οἱ περὶ τὰ ὑπερκόσμια	134
20	ἠκονημένοι. “ἀργύρεα” δὲ “σκεύη” εἰσὶν οἱ τὸν \| λόγ[ον]
20	διακονούμενοι. πολλάκις γὰρ ἀποδέδεικται ὅτι ὁ “λόγος” τῷ ὀνόματι \| τοῦ “ἀργύρου” παρίσταται. καὶ λέγω ἀπὸ ἀπο‐ στολικοῦ ῥητοῦ σαφῶς εἰρημένου, ἵνα \| τὸ αἴν̣[ι]γ̣μα τοῦτο
22	φανῇ· τὸ πν(εῦμ)α δίδωσιν “λόγον σοφίας” καὶ “λόγον γνώ‐ σεως”. \| κα[ὶ ἔχ]εις διαφορὰν ταύτην· ὁ “λόγον” ἔχων “σο‐ φίας” καὶ “λόγον γνώσεως” καὶ νοεῖ \| ὀρθῶ̣ς̣ καὶ θεωρεῖ τὰ
24	ἐπι[σ]τημονικὰ καὶ λέγειν αὐτὰ δύναται διδασκαλικῶς· \|
25	εἰσὶν γὰρ “λόγον γνώσεως” ἔχοντες, οὐχ “ἱκανοὶ” δὲ “δι‐
343	δάξαι”· καί εἰσιν τῷ ὄντι \| ἀκριβῆ νόησιν ἔχοντες καὶ γνῶσιν ἀδιάπτωτον, οὐχ οἷοι δέ εἰσιν τὰ \| νοηθέντα αὐτοῖς
2	εἰς ἑτέρους μεταγαγεῖν διδασκαλικῷ τρόπῳ. εἰσὶν οὖν \| νοῦν ἔχοντες ἠκριβωμένον καὶ διὰ τοῦτο “χρύσεα σκεύη” εἰσίν, οὐχ οἷοι \| δέ εἰσιν διακονεῖν εἰς ἄλλους τὰ νοη‐
4	θέντα αὐτοῖς.
5	ἄλλοι δὲ “ἀργύρεά” εἰσιν \| δυνάμενοι λόγῳ τὰ νοηθέν‐ τα αὐτοῖς καὶ ἃ ἀναγιγνώσκουσιν σαφη\|νίσαι.
6	εἰσὶν δὲ ἄλλα “σκεύη ξύλινα καὶ ὀστράκινα”. καὶ τούτων “τὰ μὲν εἰς \| τιμήν, τὰ δὲ εἰς ἀτιμίαν” ἐστίν. τίμια δέ εἰσιν τὰ “χρύσεα καὶ ἀργυρᾶ”, “ἀτι\|μί‐	136
8	ας” δὲ τὰ “ξύλινα καὶ ὀστράκινα”. τὰ μὲν “ξύλινα” δύνα‐ ται ὑπὸ πυρὸς δαπανη\|θῆναι, τὰ δὲ “ὀστράκινα” οἷά τέ
9	ἐστιν “συντριβῆναι”.
10	ἀλλ’ οὐ φύσεις εἰσηγεῖται \| ὧδε ἀμεταβλήτους, ὡς βούλεται τῶν ἑτεροδόξων ὁ μῦθος. ἐπηγίοχεν \| γοῦν ὅτι
11	“ἐάν τις ἐκκαθάρῃ αὐτῶν ἀπὸ τῶν τῆς ἀτιμίας αὑτὸν” δη‐ λονότι \| “σκευῶν”, “ἔσται σκεῦος εἰς τιμὴν τῷ δεσπότῃ ἐπὶ πᾶν ἔργον ἀγαθόν”· \| ὥστε παρ’ ἑαυτόν τις γίνεται τί‐ μιον καὶ ἄτιμον “σκεῦος”. ἔστιν γοῦν καὶ \| μετάπτωσις
14	γινομένη ἀπὸ τιμίων εἰς τὸ ἄτιμον· εἴρηται γοῦν ἐν τοῖς \|
15	Ἰηρεμίου θρήνοις μεταβολῆς πολλῆς γενομένης τοῦ Ἰσραὴλ ἀπὸ εὐσε\|β̣είας εἰς ἀσέβειαν καὶ ἀπὸ πρακτικῆς ἀρετῆς εἰς πρακτικὴν κακίαν· “υἱοὶ Σιὼ(ν) \| οἱ τίμιοι ἐπηρμένοι χρυ‐
17	σίῳ” καὶ [ἀρ]γ̣[ύρ]ῳ, “πῶς ἐλογίσθησαν εἰς ἀγγεῖα ὀστρά\|‐
17	κινα”. θεωρεῖς ὅτι τὰ τίμια ἐκ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου πεποιη‐ μένα “ἐλογίσθησ[α](ν) \| εἰς ὀστράκινα”. ἀμέλει γοῦν καὶ	138
20	τὸ τοῦ Ἰσραὴλ γένος, ὅτε ἠπίστησεν [τ]ῷ σ(ωτῆ)ρ̣ι, \| “ὡς
20	σκεύη κεραμέως συντρίβονται, ποιμανεῖς αὐτοὺς ἐν ῥάβ[δῳ] σιδηρᾷ”· \| ὅτε ἦσαν πρόβατα, χρυσᾶ ἦσαν καὶ ὑπὸ “ῥάβδου” ποιμαντικῆς ἤγοντο, \| νῦν δὲ “ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ”, καὶ “συν‐
22	τρίβονται ὡς σκεύη κεραμέως”. [αὐ]τ̣ίκ̣α̣ [γ]ο̣ῦ̣ν \| κ̣αὶ ἐν Ἰηρεμίᾳ μυστικόν τι περὶ τῶν τοιούτων κεῖται· προστάττεται ”[κατα]βῆ[ναι] \| εἰς
24	τὸν οἶκον τοῦ κεραμέως, καὶ καταβὰς” εἶδεν “σκεῦος” πλατ‐
25	τόμενον, \| “πηλὸν” σχηματιζόμενον εἰς “σκεῦος”· καὶ ἐπει‐
344	δὴ οὐκ εἶχεν τὸ οἰκεῖον σχῆμα \| τοῦ “σκεύους” τοῦ “τιμί‐
1	ου”, “διέπεσεν ἐκ τῶν χειρῶν αὐτοῦ”· {ὁ κεραμεὺς} “διέ‐ πεσεν” \| αὐτό, ἵνα ἀναπλάσηται αὐτὸ 〈ὁ κεραμεύσ〉. ὅτε οὖν χώραν τις ἔχει μετανοίας, πήλινόν ἐστιν \| “σκεῦος”
3	δυνάμενον ἀναπλασθῆναι, μετασχηματισθῆναι. ὅταν δὲ λοι‐ πὸν βε\|βαιότητα σχῇ ἐν ἕξει σχεδὸν ἀδιαπτώτῳ ἢ δυσμετα‐
5	πτώτῳ, τότε λοιπὸν “ὀστρά\|κινόν” ἐστιν. διὰ τοῦτο προσ‐
5	ίεται. λοιπὸν ὁ προφήτης μετὰ τὸ ἰδεῖν ἐν τῷ “οἴκῳ \| τοῦ	140
6	κεραμέως” τὴν διάπλασιν τοῦ “σκεύους” λαμβάνει “βῖκον ὀ‐ στράκινον” καὶ \| “συντρίβ〈ει〉” αὐτόν. καὶ λέγει. “οὕτως φ〈θ〉ερῶ τὴν ὕβριν Ἰακώβ”. τότε λοιπὸν ἀπεδο\|κιμάσθησαν,
8	τότε “ἐκβέβληνται”.
8	καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ ἐν Ἰσαΐᾳ τούτου τοῦ “συντρι\|‐ βέντος σκεύους ὀστρακίνου” ὅτι οὕτω “συνετρίβη” “ὡς μὴ
10	εὑρεθῆναι” μέρος αὐτοῦ \| “ἐν ᾧ” τις δύναται ὀλίγον “ὕ‐
10	δωρ” λαβεῖν ἢ “πῦρ”, τουτέστιν ἀχρήσιμον παντελῆ γενό\|‐ μενον οὐδὲ τὸ “ὕδωρ” † τὸ ὀλίγον † ἢ τὸ ποτίζον ἔτι δυ‐ νάμενον δέξασθαι, οὐδὲ τὸ \| “πῦρ” ἐκεῖνο τὸ εἰς “ὀστρά‐
12	κινον” αὐτὸ καὶ στερεότητα ἀγαγόν. ἐπερ()· ὧδε οὖν “οἰκίαν” \| λέγει τὸν κόσμον ἢ τὴν
13	ἐκκλησίαν; —εἰσὶν καὶ ἐν ταύτῃ τὰ διάφορα \| “σκε[ύ]η” [τ]ὰ̣
14	“εἰς τιμὴν καὶ εἰς ἀτιμίαν”. καὶ ὅτι εἰσὶν ἐν τῇ ἐκκλη‐
15	σίᾳ τ̣ο̣ι̣οῦτο̣ι̣ \| ὁ θεῖος λ̣ό̣γος λέγει· “ἐξάρατε τὸν πονηρὸν ἐξ ὑμῶν αὐτῶν” “ἀτιμίας σκεύη” \| κ.[..]..[?] [πά]λιν	142
16	“ἀκούεται ἐν ὑμῖν πορνεία, καὶ τοιαύτη πορνεία ἥτις οὐ‐ δὲ ἐν \| το[ῖς] ἔ̣[θνεσ]ιν, ὥστε γυναῖκά τι〈να〉 τοῦ π(α‐ τ)ρ(ὸ)ς ἔχειν”. καὶ “ἐκβάλλεσθαι” τοῦτο[ν] \| κε[λ]εύε̣ι̣.
18	καὶ ἡ ἐκκλησία ..[1—2]ν δ̣[ύνατ]α̣ι̣ εἶναι ἡ “μεγάλη οἰκία” καὶ ὁ πε[ρ]ὶ̣ [γ]ῆν \| τ̣[όπο]ς̣.
19	“φύλακες” δὲ ταύτης τῆς “οἰκίας” εἰσὶν οἱ τεταγμένοι
20	φρουρεῖν αὐτὴν \| η.[..].[..]..ι̣ ἢ διδασκαλί̣[ᾳ]. ἐὰ̣ν μὲν τὴν ἐκκλησίαν λάβῃς, οἱ διδάσκαλοι. [πα]ρ̣έ\|πον[ταί]
21	γ̣ε τούτοις καὶ ἄγγελοι. περ[ὶ] γοῦν τοῦ Πέτρου εἴρηκαν· “ὁ ἄγγελος \| αὐ̣[τοῦ ἐστ]ιν”. καὶ οἱ ἐν τῇ ἐκκλη[σ]ίᾳ μικροὶ ἔχουσιν ἀγγέλους “βλέποντας διὰ \| π[αντὸς] τὸ
23	πρόσωπον τοῦ π(ατ)ρ(ό)ς”. ε̣ἰ̣ δὲ οἱ μικροί, πόσῳ οἱ τέ‐
23	λειοι. ἐπερ()· οὗτοι ...ε̣αν \| “σ̣αλε̣[υθῶσιν]”;
24	—ἐπίτασις γεγένητ̣[α]ι τῆς κακίας τῶν φρουρουμένων·
25	κατα\|λείψ̣[ουσι]ν οἱ φρουροί, κἄν γ̣ε̣ ἄνδ̣ρ̣ες ἦσαν τέλειοι	144
345	κἂν ἄγγελοι. λέγουσιν γοῦν· \| δεῦτε γὰρ καὶ “ἐνκαταλεί‐
1	πομεν αὐτήν”· ὡς προαναφωνεῖν τὸ ἅγιον πν(εῦμ)α καὶ λέ‐ γειν· \| “ἐνκαταλειφθήσεται ἡ θυγάτηρ Σιὼν ὡς σκηνὴ ἐν
2	ἀμπελῶνι”. γέγονέν τις \| Ἰουδαϊκὸς ἱστοριογράφος Ἰώσιππος· ἐκεῖνος ἐν ταῖς θεοσημίαις ταῖς γενο\|μέναις μετὰ τὸ προ‐
4	δοθῆναι τὸν σ(ωτῆ)ρα ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων καὶ τοιαύτην \|
5	ἔθηκεν ἣν λέγει· θύρα μεγάλη τοῦ ναοῦ ἦν· μόλις ἔκλειον ἰσχυροὶ ἄνδρες τριάκοντα, \| καὶ μοχλοὶ ἐπέκειντο ἵν’
6	ἀσφαλισθῇ κλεισθεῖσα· ἄφνω, λέγει, ἐν νυκτὶ μιᾷ οἱ \| ἱερεῖς̣ περιερχόμενοι ἤκουσαν, λέγει, φωνὴν ὡς πολλῶν λεγόντων· “μετα\|βαίνομεν ἐντεῦθεν”· καὶ ἄφνω, λέγει, αὐ‐
8	τομάτως ἠνεῴχθησαν αἱ πύλαι. \| καὶ τοῦτο ἦν τὸ “ἐνκαταλειφθήσεται ἡ θυγάτηρ Σιὼν ὡς
10	σκηνὴ ἐν ἀμπελῶνι”. \| καὶ τότε μάλιστα τοῦτο ὑπῆρκται, ὅτε ὁ σ(ωτ)ὴρ “ἐνκαταλέλοιπεν” λέγων· “ἐνκατέ\|λειψα τὸν
11	οἶκόν σου, ἀφεὶς τὴν κληρονομίαν μου”· “ἰδοὺ ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν” \| ὁ σ(ωτ)ὴρ πάλιν αὐτοῖς τοῖς Ἰου‐	146
12	δαίοις. τοῦτο οὖν ἐστιν τὸ “σαλευθῆναι τοὺς φύλακας \| [τ]ῆς
13	οἰκ[ί]ας”, τὸ μεταστῆναι τοὺς φρουρούς, τὸ μηκέτι περιέ‐
13	πειν τὸν “οἶκον”. ἐπερ()· \| ἐν ἡμέ̣[ρ]ᾳ οὖν ποίᾳ;
14	—..[..]ε.[?]λ[....]...[.]ι̣ν τ̣ῆς κρίσεως̣ ..λε–
14	[..].[......]οι̣. \|
15	ἐπερ()· εἰ δ[ὲ π]ερὶ γῆν τόπος, τί;
15	—πάλιν [...].[..].[..].ιωδε ἐπιτραπέντες δι̣.[...
15	...]ε̣. \| 12,3bcd καὶ διασ[τρα]φῶσιν ἄνδρες τῆς	148
16	δυν[ά]με[ως· καὶ ἤρ]γησαν αἱ ἀλήθου‐ σαι, ὅτ[ι ὠλιγ]ώ\|θησα[ν]· καὶ σκοτά‐
17	σουσιν αἱ βλέπουσαι ἐ[ν ταῖς ὀπ]αῖς. (12,3b) οἱ “ἄνδρες τ[ῆς δυν]ά̣\|μεω[ς” οὗ]τ̣οί εἰσιν, οἳ ὡσανεὶ στρατη[γοὶ ἄρχουσ]ι̣[ν] τ̣ῆς οἰκίας, οἱ ἄρχον‐
20	τ̣[ες. “δι]α\|στροφ[ὴν]” δὲ οὐ κακίαν αὐτῶν λέγει, [ἀλλὰ τὴν μ]ετάθεσιν τὴν ἐκ τ[ῆς ἀρχῆς], \| ἧς ἦσ̣[αν] ἐνκεχει‐
20	ρισμένοι. μηκέτι .ε̣[........].υ̣τω[....]ν̣π̣.ρ[......]. \| οὐκέ[τι ὁ σ]τρατηγὸς στρατηγός ἐστιν, [οὐκέ]τ̣ι̣ ὁ ἱπ‐
21	[π]εὺς ἱππεύς ἐστιν. 12,3c [καὶ ἤ]ρ̣\|γησα̣[ν αἱ] ἀλήθουσαι, ὅτι ὠλιγώθησαν. [?] ἐκ π....ς̣ τρόπου ...α[......]\|χει ἱσ̣[τορ]ί̣‐
23	αν. εἰ γὰρ “καταργεῖται” ἡ “κοιλ̣[ία” καὶ τὰ “βρώ]ματα”
23	αὐτῆς, ὅταν [......] \| ὁ βίος [....]ς καὶ ὁ κόσμος περιτ‐	150
25	τὸν το.[..... “ἤ]ργησαν αἱ ἀλήθουσα[ι” ......] \| οὐκέ̣‐
25	[τι ὄ]ντων τῶν “ἀληθομένων” λ.[......].[.....]τ̣ο ὅτι οὐ τοῦ θ(εο)ῦ [..].[...]..[?] \| εἰσι[ν. λ]έγει γοῦν ἐν Ἰ‐
26	ηρεμίᾳ πρὸς τ[οὺς ψευδο]προφήτας τοὺς ἐπιμ[ειγνύοντας] \|
346	τὰ λογικὰ “ἀχύροις”· εἰ τὸ “ἄχυρον” πρὸς τὸν {ἄνεμον} 〈“σῖτον”〉—“λέγει κ(ύριο)ς, οὐχ ὥσπερ σῖ\|τος οἱ λόγοι
2	μου;”—, οἱ τοῦ θ(εο)ῦ “λόγοι σῖτός” εἰσιν. οἱ δυνάμενοι διαιρεῖν αὐτοὺς καὶ \| λεπτύνειν καὶ
3	παρασκευάζειν, οὗτοι “ἀλήθοντές” εἰσιν ἢ “ἀλήθουσαι”, ἵνα \| θηλυκῶς εἴπω κατὰ τὴν λέξιν. οἱ ἐκκλησιαστικῶς
5	διαιροῦντες τοὺς \| “λόγους” τοῦ θ(εο)ῦ, “σῖτον” ὄντα, τροφίμους ἄρτους ποιοῦσιν καὶ “σιμίδαλιν” προς\|άγουσιν
6	εἰς τὸ θυσιαστήριον· εἰσὶν γὰρ καὶ θυσίαι διὰ “σιμιδά‐ λεως” προσφε\|ρόμεναι.
7	οἱ ἀπὸ τῶ[ν] ἑτεροδόξων οὐχ ὡς δεῖ διαιροῦντες τοὺς τοῦ θ(εο)ῦ “λόγους” \| ἀλλ’ ἐσφαλμένως καὶ εἰς ἀσέβειαν
7	αὐτοὺς α..ν̣τες κακῶς “ἀλήθουσιν”. τούτων τὸ \| “ἄλευρον”	152
9	“ἐκβλητόν” ἐστιν, οὐδὲ εἰ[ς θ]υσίαν οὐδὲ εἰς τροφὴν
10	χρησιμεῦον. \| ἐν Ὠσῆε γοῦν τῷ προφήτῃ λέγει· “ἵνα τί παρεσιωπήσατε ἀσέβειαν καὶ τὰς \| ἀδικίας αὐτῆς ἐτρυ‐
11	γήσατε, 〈ἐ〉φάγετε καρπὸν ψευδῆ;” εἶτα λέγει· “ἀνεμό‐ φθορα \| ἔσπειραν, καὶ ἡ καταστροφὴ αὕτη· δράγμα οὐκ ἔσχον ἰσχὺν τοῦ ποιῆσαι ἄλευρο(ν)”. \| τοῦτο κακῶς “ἀ‐
13	λήθεται” παρὰ τὴν “ἀλήθουσαν”. ἐν ταὐτῷ δὲ ἐπὶ τῶν νοητῶν καὶ \| [.....]...[...]
14	...[...]...............[..]...[..]. ἐν εὐα̣γ̣γ̣ελίῳ [..
15	...]\|[................... “δύ]ο̣ εἶν[αι ἐν] τ̣ῷ̣ [ἀγ]ρ̣ῷ, ἕνα παραλαμβανόμ[ε]ν̣ο̣ν̣ \| κ̣α̣ὶ̣ [ἕ]ν̣α̣ [ἀ]φ̣[ι]έ̣[μενον]”·
16	καὶ̣ “δ̣[ύο ἀλήθουσ]α̣[ι], μία παραλαμβάνεται .[..]... \| [ἀ]φ̣ί̣ε̣ται” ............[........]..[.] οὗτοί εἰσιν οἱ σπείροντες [.].ο[?] \| [....]..ρ....[..]..τ̣α̣ι̣ [.... .....]..[..]ν̣ αὐτοῖς δεδωκότος ..[...]ην \| [....]
19	σπ[εί]ροντες καὶ ἐξ αὐτη̣[........]..[..]ν “ἀφίενται”	154
20	πάλιν ..[...]α̣γ̣α\|[.....].[?]..[....].ρ.[..........]. ”[π]αραλαμβανομένου” κ.[...].....\|[.....]....[...]
21	α̣υτω[...........].[.].τη αὐτῇ γραφῇ καὶ α.[....]. \| [..........]ωσ[............]..[..] “ἀφίεται” ὡς “ἀνε‐ μόφ̣[θορ]α̣ \| [σπείρασα” ..]χ̣υν[............]..[..].. προς τ̣ινα [?]..νεν..[...]. \| [..........].ο̣..[....
25	........].. “ἄλευρα” οὐ̣κ “ἄλευρα” αληθ̣.[.....] \| [..
25	........]φι[............]...τον “ἄλευρον”, ὃ δύναται̣
347	...[....]. γενέ̣σθαι \|\| καὶ εἰς θυσίαν προσενεχθῆναι.
1	περὶ τῆς ματαίας ταύτης “σιμ〈ι〉δάλεως” ἐν Ἰσαΐᾳ λέγει· “ἐὰν \| προσφέρητε σιμίδαλιν, μάταιον, θυμίαμα μάταιόν μοί ἐστιν”. οὐδὲ τὸ “θυμίαμα” ἔχει \| τὴν “θυμιάματος”
3	“εὐωδίαν”· διὸ “βδέλυγμά ἐστιν”· οὐδὲ ἡ “σιμίδαλις” ἔχει τι χρήσιμον \| πρὸς τὸ ἀρτοποιηθῆναι ἢ εἰς θυσίαν
4	προσενεχθῆναι· διὸ “μάταιόν ἐστιν”.	156
5	αὗται οὖν αἱ \| “ἀλήθουσαι” αἱ ἐπαινεταὶ “ἤργησαν”· οὐκέτι γὰρ σαφηνίζουσιν τὰς γραφὰς συνσταλέν\|τος τοῦ χω‐
6	ρίου, τέλος ἀπολαβόντος τοῦ αἰῶνος τούτου. “ἤργησαν” οὖν αἱ “ἀλήθουσαι, ὅτι ὠλι\|γώθησαν”· τὸ
7	ὅσον ἐφ’ ὑμῖν, “ὀλίγας” αὐτὰς πεποιήκατε, ἀσθενεῖς αὐ‐
7	τὰς κατεσκευάσατε. \| ἐπερ()· οὐ διὰ τοῦτο ὡς τοῦ καιροῦ μηκέτι ἐπιτρέ‐
8	ποντος “ἀλήθειν”; —τὸ ὅσον ἧκεν εἰς τούτους ἠλατ\|τώθησαν· τὴν “ὀλίγω‐
9	σιν” ὧδε μὴ ἐλάττωσιν τοῦ ἀριθμοῦ ἡγοῦ, ἀλλὰ τῆς δυνά‐
10	μεως \| καὶ ἰσχύος αὐτῶν.
10	ἐπερ()· ἀλλὰ ἡ ἰσχὺς αὐτῶν παρὰ τὸν καιρὸν γέγονεν; —νομίζεις γὰρ ὅτι ὡς οἷόν \| τέ ἐστιν αἱ “ἀλήθουσαι”
11	αὗται οὐκ “ἀλήθουσιν” καὶ μετὰ ταῦτα τοῖς δυναμένοις τρέ‐ φεσθαι \| παρ’ αὐτῶν. ”〈ὠ〉λιγώθησαν” δέ, ἐπειδὴ τὸ πλεῖον μέρος τῶν τρεφομένων ἠλαττώθη \| καὶ ἔξω γέγονεν τοῦ
13	ζητεῖν τοιαύτην τροφήν. ἐπερ()· οὐ καταλλήλως λαμβάνομεν \| καὶ τοῦτο ἐκεί‐	158
14	νῳ τ〈ῷ〉 “καὶ ἐσκοτίσθη ὁ ἥλιος”;
15	—καὶ περὶ τοῦ “φωτὸς” οὖν καὶ τοῦ “ἡλίου” εἴπο\|μεν
15	ὅτι [μ]ὲ̣ν εἰς ἐκείνους [ἔ]δοξα̣ν “σκοτίζεσθαι”, οὐκ “ἐσκο‐ τώθησαν” δέ. πάλιν οὖ(ν) \| λέγω ὡς πρὸς τούτους τοὺς ἀν‐
16	α[ξίου]ς̣ τῆς τροφῆς η..[.......].[?] [“αἱ ἀλήθουσαι] \| ἤργησαν”.
17	12,3d καὶ σκοτάσ̣ουσιν αἱ β[λ]έ̣π̣ο̣υ̣σ̣αι ἐν ταῖς ὀπαῖ[ς. αἱ] “βλέπουσαι̣ [ἐν ταῖς] \| ὀπαῖς” ψυχαὶ αὗταί εἰσιν
18	αἱ ταῖς α̣[ἰσθήσ]εσιν χρώμενα[ι]. “ὀπὰς” γὰρ τὰς αἰσθ[ή‐ σεις λάβε]. \| “σκοτάσουσιν” οὖν αἱ “βλέπουσαι ἐν [τ]α̣[ῖς]
20	ὀ̣παῖς”. ὅταν γὰρ [πα]ρέλθῃ τ̣ὰ αἰσθητά, [τότε τὸ σκό]\|τος
20	κρατήσει· οὐκέτι ὁρῶσιν τ̣ὰ̣ [αἰσ]θ̣η̣[τ]ὰ̣ ὡς δεῖ, ἔξω γ[έ‐
20	γ]οναν λοιπὸν [?] [τῆς] \| ἀκριβοῦς α[ἰ]σθήσεως.	160
21	δυνατὸ̣[ν] δ̣ὲ̣ καὶ οὕτως λαβεῖν· οἱ “ἐρευνῶντες τὰς [γραφὰς]” \| καὶ “προσέχοντες τῇ ἀναγνώ[σ]ει” αὐτῶν εὑ‐ ρίσκουσιν “ὀπάς”, δι’ ὧν δύν[ανται φω]\|τισθῆναι καὶ ὁ‐
23	ρᾶν τὸ ἔνδον ὑπάρχον φῶς. “ἐσκοτίσθησαν” οὖν αὗται αἱ “ἐν̣ [ταῖς ὀπαῖς] \| βλέπουσαι” οὐκέτι οὐσῶν τῶν “ἀλη‐
24	θο[υ]σῶν”. αἱ δὲ “ἀλήθουσαι” σχίζουσαι τὰ σπ̣[έρματα] \|
25	ἐποίουν “ὀπάς”. καταλλήλως λάβε τῇ σχίσει τῶν σπερμά‐ των τὴν “ὀπὴν” τὴν [ἔρευναν] \| τῶν γραφῶν, τὴν σαφήνει‐
26	αν [αὐ]τῶν· αὕτη δέ ἐστιν τὸ καὶ “ἀλήθεσθαι” αὐτάς. κ[αὶ ἑτέρως] \| δὲ ῥητέον· δοκοῦσιν, φησίν, αἱ
27	“βλέπουσαι ἐν ταῖς ὀπαῖς” 〈ἰδεῖν〉 πολλά· κ[αὶ εἰσίν] \|
348	τινες δυνάμεναι προσβάλλειν τῷ φωτί· καὶ παρὰ τὴν δύ‐ ναμιν καὶ τὴν ἀς\|θένειαν τῆς ὄψεως ἀντίλημψις γίνεται τοῦ φωτός. ὅταν οὖν πάλιν τὸ φῶς \| κεκρυμμένον γένη‐
3	ται, αἱ “βλέπουσαι” δι’ “ὀπῶν” τινων “σκοτίζονται”. οὐ δύναν\|ται ἰδεῖν τὸ φῶς τὰς μικρὰς “ὀπὰς” ἐκείνας	162
5	ἔχο̣ν̣τες. ὅταν μέντοι μεταβάλῃ αὐτῶ(ν) \| τὸ σῶμα ἀπὸ τοῦ
5	“φθαρτοῦ” ἐπὶ τὸ “ἄφθαρτον” καὶ ἀπὸ τοῦ “ψυχικοῦ” ἐπὶ τὸ “πνευ\|ματικόν”, οὐκ ἔχουσιν οὐκέτι αἰσθήσεις “σκοτιζο[μ]έ‐ νας” ἀλλὰ ἀναλαμπούσας \| καὶ αὐξομένας. οὐ παντελῆ οὖν ὕβριν φέρει τὸ “σκοτισθῆναι τὰς βλεπούσας ἐν \| ταῖς ὀ‐
8	παῖς”· ὅταν γὰρ “σκοτισθῶσιν”, κατὰ τὸ μέτρον τῆς παρ‐ ούσης αἰσθήσεως \| μειζόνως ὄψονται τὰ πράγματα “κατ‐
10	αργουμένο[υ] τοῦ ἐκ μέρους”, ἵνα μὴ καὶ ἡ “ἐκ \| μέρους”
10	αὐτῶν “ὀπὴ” “καταργηθῇ” γινομένης μεγάλης ἀνοίξεως. δυνατὸν δὲ καὶ \| οὕτω λαβεῖν διὰ τὸ πληθυντικῶς εἰ‐
11	ρῆσθαι “τα̣ῖς ὀπαῖς”. φέρεται ἐπαινετὴ “ὀπὴ” \| ἑνικῶς ἐν τοῖς Μωσαϊκοῖς γράμμασιν, ὅτε πόθον ἔλαβεν τοῦ “ἰδεῖν τὸ \| πρόσωπον”
13	τοῦ θ(εο)ῦ καὶ ἐμφαν〈ῆ〉 αὐτὸν “γνωστ̣ῶς ἰδεῖν”. εἶπεν αὐτῷ ὁ θ(εὸ)ς ὅτι “ἄν(θρωπ)ος” \| ἔτι ὢ̣ν “οὐ δύνασαι”
14	τὴν αὐγ̣ὴν ἔχει̣ν· “τίθημι δέ [σ]ε ἐν τῇ ὀπῇ τῆς πέτρας”,	164
15	μιᾶς \| “πέτρας” εἶπεν “ὀπήν”. ἔστιν δὲ “ἡ πέτρα ὁ Χ(ρι‐ στὸ)ς” ἐκ τῆσ̣δε τῆς “πέτρας” καὶ ἡ ενδεχο\|μ̣ε̣[...]..σ̣ις
16	τοῦ Χ(ριστο)ῦ ἐντ̣α̣ῦ̣θ̣α̣ .[..].[.]..
16	κ̣[α]ὶ̣ λ̣έ̣γ̣ονται γ̣[ὰ]ρ “π̣έ̣τ̣ρα̣ι” ψεκταὶ π[λη]θυντικῶς \| [καὶ “ὀπαί”]· “πν(εῦμ)α συντρ[ῖβον π]έτρας”. καὶ λέγεται πρὸς τὸν διάβολον· “ἡ ὑπερ〈η〉φανία \| [τῆς] καρδίας σου
18	ἐπῆ[ρ]έν σε κατασκηνοῦντα ἐν ταῖς ὀπαῖς τῶν πετρῶν” \| —[οὐκ] “ἐν τῇ ὀπῇ τῆς πέ[τρ]ας”, μακάριον γὰρ τοῦτο—,
20	ἀλλ’ ἐπειδὴ ἀντιχρίστοις προς\|[έχου]σιν καὶ ψευδο[δι‐ δα]σκάλοις καὶ ψευδοπροφήταις, ἡ “ὀπὴ” ἐκείνων οὐ\|[κ
21	ἔστι]ν ἐφοπτικὴ ἀλλὰ μᾶλλον βλαπτική. “σχισμαὶ πετρῶν” γοῦν ἐν ἄ̣λλοις \| [“ὀπαὶ”] λέγονται· τὸ ἀσύμφωνον δὲ τῆς διδασκαλίας “σχίσμα” ἐστὶν καὶ “ὀ\|[πῶν]” πλῆθος.
23	οὐκ αἱ “βλέπουσαι” οὖν ἐν τῇ “ὀπῇ” “συνσκοτάζουσιν”, ἀλλὰ μᾶλλο(ν) \| [φωτ]ίζονται. αἱ δὲ ἐν ταῖς πολλαῖς “ὀ‐
25	παῖς” δοκοῦσαι ὁρᾶν “σκοτίζονται”. ὅταν \| [δὲ ἡ ἀ]λήθεια	166
25	εἰς μέσον ἔλθῃ, πᾶσα ἀπάτη λύεται· ἐν τῇ ἀ[π]άτῃ δὲ ἦσαν \| [αἱ π]ολλαὶ “ὀπαί”. καὶ ὡς ἔλεγον πολλάκις τὴν εἰκόνα τῆς διαψηφ〈ί〉σεως \| [ὅτι] ο̣ἱ ἀποτυγχάνοντες τοῦ
349	διαψηφισμοῦ μυρίας “πέτρας” 〈λέγουσιν〉. ἐὰν οὖν \| ἐπι‐
1	λάμψῃ 〈ἡ〉 ὀ̣〈ρθὴ〉 ψῆφος, ἃ οἱ διαψηφίζοντες ἐσφαλμένως ἔλεγον 〈λύεται〉. \| οὕτως αἱ ψευδοδοξοῦσαι ἀπούσης τῆς ἀληθείας γίνονται· ὅταν {τ}αὕτη φανῇ καὶ ἀνα\|λάμψῃ,
3	λύονται ὅλαι αἱ ψευδοδοξοῦσαι. \| 12,4ab καὶ κλείσουσιν θύρας ἐν ἀγο‐
4	ρᾷ ἐν ἀσθενείᾳ φωνῆς τῆς ἀληθούσης.
5	(12,4a) εἶπον περὶ τῶν \| ἀνθρωπίνων πραγμάτων τῶν τε “βλεπομένων καὶ προσκαίρων”. περὶ τοῦ \| μέλλοντος
6	αἰῶνος καὶ τοῦ τέλους τοῦ παρόντος αἰῶνος διδάσκει καὶ λέγει ὅτι “κλεί\|σουσιν θύρας ἐν ἀγορᾷ”.
7	“ἀγορὰν” δὲ ἐνταῦθα τὴν ἐκκλησίαν λέγει, ὡς οἱ ῥή‐
7	τορες \| λέγουσιν. ὅσον ἐνέστηκεν ὁ βίος οὗτος, αἱ “ἀγορ{ι}αὶ” τυγχάνουσιν ἢ ἡ “ἀγορά”, ἡ \| ἐκκλησία, ἐν ᾗ	168
9	ἀγορεύουσιν οἱ ἀγορεύοντες. “κλεισθήσεται” δὲ μετὰ ταῦ‐
10	τα οὐκ ἐ\|ν̣ούσης ἔτι διδασκαλίας ἐν τῷ τῆς “κρίσεως καιρῷ”. οὐ τοῦτο λέγω ὅτι 〈οὐκ〉 ἐνίοτε ἔσται \| [π]αίδευσις ἐν
11	τοῖς μέλλουσιν αἰῶσιν, ἀλλὰ κατ’ αὐτὸν τὸν “καιρὸν” καθ’ ὃν \| “παρίστανται” οἱ κρινόμενοι “τῷ βήματι τοῦ Χ(ρισ‐ το)ῦ”· τὸν λόγον γὰρ πρὸς τὰ πραχθέντα \| ἔχουσιν, πρὸς
13	τὸ παιδευθῆναι ἢ διδαχθῆναι. εἰ δέ ποτε ὁ πόνος ὁ ἐκ τῆς \| [....]ε̣.ς̣...ε̣[?]....[.....]ε̣σ̣[?].ν ἄλλος λόγος
15	οὐ διδασκαλία ἐστὶν παρὰ \| ἀν(θρώπ)ων προφερομένη ἢ
15	ἀγγέλων [.]......[?]......[....]... π̣ε̣ρ̣[ὶ] τῶν δέκα \| παρθένων ἐν τῇ παραβολῇ λέγεται ὅτι αἱ πέντε αἱ̣ ἔχουσαι συ̣ναχθὲν ἔλαιον τρυ\|γηθὲν ἀπὸ τῆς ἐλαίας τῆς ἀληθινῆς ἐκεῖναι ἔχ̣ο̣υσαι τὸ χορηγούμενον θρεπτικὸν \| ἐκφωτί‐
18	〈ζουσαι〉 δᾳδουχοῦσαι εἰσῆλθον μετὰ τοῦ νυμφίου εἰς τὸν παστόν, ὅτε “μέ\|σον νυκτὸς κραυγὴ γέγονεν. ἦλθεν ὁ νυμ‐	170
20	φ[ί]ος, ἐξέλθατε εἰς ὑπά〈ν〉τησιν”. αἱ δὲ \| μὴ λαβοῦσαι
20	ἔλαιον ἐν τοῖς ἀγγείοις, ἀλλὰ ἀμελήσασαι τοῦ φυλάττοντος τὸ \| φῶς, ἀπῆλθαν ἀγοράσαι καὶ οὐκέτι εὗρον τοὺς πωλοῦν‐ τας· οὐκέτι γὰρ ἦν \| τότε διδασκαλεῖον, οὐκέτι οἱ πω‐ λοῦντες τοὺς θείους λόγους ἦσαν. καὶ διὰ τοῦτο \| ἀπέ‐
23	μειναν ἔξω. καὶ ἐνταῦθα οὖν συνσταλέντος τοῦ χωρίου “κλείονται”
24	αἱ \| “ἀγοραί”, οὐκ ἔχουσιν ἐκείνας τὰς “θύρας ἠνεῳγμέ‐
25	νας” περὶ ὧν γράφουσιν \| οἱ θεῖοι λόγοι. αὐτίκα γοῦν ὁ
350	ἀπόστολος λέγει· “θύρα δέ μοι ἠνέῳγεν μεγάλη καὶ \| ἐν‐
1	εργὴς καὶ ἀντικείμενοι πολλοί”. 〈ἐ〉ὰν 〈ἡ〉 “μεγάλη θύ‐ ρα” τοῦ λόγου “ἀνοιγῇ” καὶ \| “ἐνεργῇ”, τότε οἱ “ἀντι‐
2	κείμενοι πολλοί” εἰσιν. τότε δὲ “ἐνεργεῖ”, ὅτε οἱ ἀ‐ κούοντες \| εἰς ἔργα μεταβάλλουσιν τὰ παιδεύματα. καὶ “ἀντικείμενοι” γίνονται “πολλοί”· \| ἀμέλει γοῦν ἐὰν πα‐
5	ρατηρησώμεθα τὰς γραφάς, οὐκ ἄλλοτε εὑρίσκονται \| ψευ‐	172
5	δοπροφῆται ἢ ὅτε προφῆται εἰσίν, καὶ οὐκ ἐν ἑτέρῳ και‐ ρῷ εἰσὶν \| οἱ ψευδαπόστολοι ἢ ὅτε ἀπόστολοι καὶ διδάσ‐ καλοι εἰσίν. φθονοῦντες \| γὰρ “ἀντίκεινται” καὶ πειρῶν‐ ται τῇ ἀληθείᾳ ἀντιλέγειν, πειρῶνται \| τοῖς καλῶς διδάσ‐ κουσιν ἀντιλέγειν, ἐνίοτε γοῦν καὶ ἐπιβουλεύουσιν \| αὐ‐
9	τοῖς καὶ εἰς θάνατον αὐτοὺς ἄγουσιν.
10	“θύρα” οὖν “μοι ἠνέῳγεν μεγάλη \| καὶ ἐνεργής”. οὐκ
10	“ἐκ〈έκ〉λειστο” δὲ ἡ “ἀγορά”, {οὐκ} αἱ “θύραι” τῆς “ἀγο‐ ρᾶς” ἦσαν “ἠνεῳ\|γμέναι”. καὶ ἐν ἑτέρᾳ ἐπιστολῇ αὐτοῦ λέγει· “ἐλθόντος” δέ μου “καὶ θύ\|ρας ἀνεῳχθείσης” “οὐκ ἔσχον ἄνεσιν τῷ πν(εύματ)ί μου τῷ μὴ εὑρεῖν Τίτον \| τὸν
13	ἀδελφόν”. πρὸ τῆς “θύρας ἀνοιγείσης οὐκ ἔσχεν ἄνεσιν” ὥστε τὸν λόγον \| προενέγκασθαι οὐχ εὑρὼν τὸν συνεργοῦν‐
15	τα. καὶ ἐν ταῖς παροιμίαις δὲ \| λέγεται· “μακάριος ἀνήρ,
15	ὃς εἰσακούσε[ταί] μ̣ου, καὶ ἄν(θρωπ)ος, ὃς ἐὰν τὰς ἐμοῦ ὁδοὺς \| φυλ[ά]ξῃ ἀγρυπ[νῶ]ν ἐπὶ ἐμαῖς θύραις καθ’ ἡμέ‐
16	ραν”. αἱ “θύραι” τῆς σοφίας αἱ \| “θύραι” τῆς “ἀγορᾶς” εἰ‐	174
17	σιν. “κλείονται” οὖν αἱ “θύραι” ἐν τῇ “ἀγορᾷ”, ὅταν συνσταλῇ \| τὸ παιδευτήριον. καὶ ὅρα γε ὅτι ἑκουσίως “κλείουσιν” τὰς “θύρας”. οὐ βίᾳ \| ἡ “κλῇσις” τῶν “θυ‐
19	ρῶν” γίνεται. τάχα δὲ τοῦτο, ἐπεὶ προστάττει {εναις}
20	“κρούει(ν) \| ἵνα ἀνοιγῇ”, ὅταν ὀκνῶσι[ν ο]ἱ ἄν(θρω‐
20	π)οι μὴ κόπτωσιν τὰς “θύρας”, “κλείονται”. \| (12,4b) “κλεισθεισῶν” δὲ τῶν “θυρῶν” τῆς “ἀγορᾶς” σκόπει, τί γίνεται “ἐν ἀσθενείᾳ φω\|νῆς τῆς ἀληθούσης”. ἐλέγετο ἡμῖν ὅτι ἔστιν “ἀλήθουσα παραλαμβανομέ\|νη” κα‐
23	λῶς “ἀλήθουσα” καὶ “ἄλευρον” καὶ “σιμίδαλιν” ἐπωφελῆ ποιοῦσα, \| ἄλλη δὲ “ἀφιεμένη” “ἀνεμόφθορα σπείρασα”·
25	καὶ “ἄλευρον” ἔχει οὐ δυνα\|τὸν ποιῆσαι ἄρτον. ἡ “μία” οὖν ἡ “παραλαμβανομένη” “ἐν ἀσθενείᾳ” τὴν “φω\|νὴν”
26	ἔχει.	176
26	θέλω δέ τι καινότερον εἰπεῖν, ὃ προτρέπομαι μὴ
26	καταδραμηθῆναι. \|
351	“ἐν ἀσθενείᾳ”, φησίν, “φωνὴ τῆς ἀληθούσης”, τῆς “παραλαμβανομένης”, οὐ τῆς “ἀφι\|εμένης”. οὐ πάντῃ δὲ ἀφωνίαν ἀναδέχεται· ἁγία γάρ ἐστιν ψυχὴ ἢ ἐκκλη\|σία
3	ἁγία· καὶ μετὰ ταῦτα γάρ, ὡς ἐνδέχεται, λαλεῖ. τὸ δὲ παράδοξον, ὃ ἔλεγον ἐρεῖν, του\|τέστιν· περὶ Μωϋσέως
4	εἰρήκαμέν ποτε ὅτι οὐ προθέσει κατηγόρου ἔλεγεν \|
5	κατὰ τῶν Ἰουδαίων. τοῦτο γὰρ ὁ σ(ωτ)ὴρ εἴρηκεν ὅτι “μὴ νομίσητε ὅτι ἐγὼ κα\|τηγορήσω ὑμῶν πρὸς τὸν π(ατέ)‐ ρα· ἔστιν Μωϋσῆς ὁ κατηγορῶν ὑμῶν εἰς ὃν \| ὑμεῖς ἠλ‐
7	πίσατε. εἰ γὰρ ἐπιστεύετε Μωσεῖ, ἐπιστεύετε ἂν ἐμοί. εἰ δὲ τοῖς ἐκεί\|νου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς ἐμοῖς ῥήμασι πιστεύετε;” οὐ προ\|θέσει οὖν τοῦ κατ‐
9	ειπεῖν αὐτῶν “ἐκατηγόρει”, εἴ γε καὶ περὶ “μοσχο‐
10	ποιησάντων” \| ἠξίωσεν λέγων· “εἰ μὲν ἀφεῖς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν, ἀφῇς· εἰ δὲ μή γε, κἀμὲ \| ἐξάλει‐	178
11	ψον ἐκ τῆς βίβλου σου, ἧς ἔγραψας”. οὕτως οὖν “ἐκατη‐ γόρει”. ἐπεὶ “οὐκ ἐπίστευ\|σαν” οὐδὲ “τοῖς γράμμασιν” αὐτοῦ, ἀπολογεῖται ὅτι ‘οὐδὲν τῶν χρηματισθέν\|των μοι
13	ἀπεσιώπησα, ἀλλ’ εἰπόντος τοῦ θ(εο)ῦ· “τάδε ἐρεῖς τῷ οἴκῳ Ἰακὼβ \| καὶ ἀγγελεῖς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ”, εἴρη‐
15	κα, καὶ οὐδέν ἐστιν τῶν χρηματισθέντων, \| ὃ ἀπεσιώπησα‘.
15	ἡ ἀπολογία ο̣ὖ̣ν, ἣ[ν] ἔ̣λ̣ε̣[γεν, ἐ]δ̣[ό]κει ἐκείνων εἶναι κατηγορία, \| ἐπεὶ εἰπόντος αὐτοῦ τὰ πρὸς πίστιν καὶ
16	ἀπόδειξιν̣ ἄ̣γ̣οντα̣ [οὐ] π̣ροσήκαντο. \| οὕτω καὶ ἐνταῦθα “ἀσθενής” ἐστιν ἡ “φωνὴ τῆς ἀλη‐ θούσης”. οὐχ οὕτω τεθαρρηκό\|τως λέγει, ὡς ὅταν ὠφελῶν‐ ται οἱ ἀκούοντες καὶ οἱ τρεφόμενοι ὑπὸ τῶν \| “ἀληθου‐
19	σ〈ῶ〉ν”, ἀλλὰ τρόπον τινὰ ἀπολογεῖται. καὶ εἰ οἷόν τε
20	ἦν, ἤθελεν, εἰ δυνατὸν \| ἦν, κρύψαι τὴν ἀπολογίαν, ἵνα μὴ ἐκεῖνοι ὑπόποδες γένωνται· ἀλλὰ \| ἀναγκάζεται διὰ
21	τῆς ἀληθείας εἰπεῖν ἃ πέφ[υ]κεν. ἐπερ()· οἱ “κλείοντες” οὖν τὴν \| “ἀγοράν”;	180
22	—οἱ διδάσκαλοι. ὅμοιόν ἐστιν τοῦτο τῷ ἐν Ἰσαΐᾳ λεγομένῳ \| κατὰ ἄλλην διάνοιαν μᾶλλον δὲ λέξιν· “ἐν‐ τελοῦμαι ταῖς νεφέλαις τοῦ \| μὴ βρέξαι εἰς αὐτὸν ὑε‐
24	τόν”· ἐπεὶ γὰρ ἐκ τοῦ δέχεσθαι τὸν “ὑετὸν” τὰς “ἀκάν‐
25	θας” καὶ \| τοὺς “τριβόλους” εἰς φυτὰ μετέβαλλον, ἡ πρόθεσις δὲ τῶν “νεφελῶν” καὶ \| τὸ ἐντειλάμενον αὐ‐
26	ταῖς ἦν, ἵνα ὁ “ἀμπελὼν βραχεὶς σταφυλὴν” ἐνέγκῃ· \| ἐπειδὴ δὲ ἀντὶ “σταφυλῆς ἀκάνθας” ἠγίοχεν, οὐ θέλων
352	δὲ αὐτῶν αὐξήσει(ν) \| τὸ κακὸν φειδῷ πάλιν καὶ ἀγα‐
1	θότητι “ἐνετείλατο” αὐταῖς “μὴ βρέχειν”. οὕτω καὶ \| οὗτοι, ἐπεὶ οὐκέτι εἶχον οὓ〈ς δεῖ〉 διδασκαλίαν δέ‐ χεσθαι, “ἔκλεισαν τὰς θύρας ἐν ἀγο\|ραῖς”.
3	καὶ ὧδε δὲ γίνεται τοῦτο πολλάκις, ὅταν γὰρ οἱ διδάσκαλοι ἀκούωσιν· \| “μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν,
5	μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ἔνπροσθεν τῶν \| χοίρων,	182
5	μήποτε στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶ[ς] καὶ καταπατήσωσιν”. πρὸς καλοῦ \| πάλιν “οὐ δίδοται ἐκείνοις”. ἔμελλον γὰρ ἀσεβεῖν μειζόνως “πατοῦντες” τοὺς \| θείους λόγους ὄν‐
7	τας “μαργαρίτας”, κόσμησιν τοῦ “ἔσω ἀν(θρώπ)ου” {εν‐ δοντος}· οὐδὲ τὸ \| κάλλος οὐδὲ τὸ τίμιον αὐτῶν ἐπιστά‐ μενοι ἔμελλον αὐτοὺς “πατεῖν”, ἀντὶ τοῦ κατα\|φρονεῖν.
9	τρόπον οὖν τινα καὶ ὧδε “ἐν ἀγορᾷ κλείουσιν τὰς
10	θύρας”· εἰ δὲ ὧδε, \| πολλῷ πλέον ἐκεῖ, ἕως τὸ κριτήρι‐
10	ον καὶ τὸ βῆμα “ἠνεῳγμένον” γένηται. \| 12,4cd καὶ ἀναστήσεται εἰς φωνὴν
11	τοῦ στρουθίου καὶ ταπεινωθήσονται πᾶσαι αἱ θυγατέρες \| τοῦ ᾄσματος.
12	(12,4c) “ἀναστήσεται” ἡ “ἀγορὰ” “εἰς φωνὴν τοῦ στρουθίου”. οἱ “ἐκ μέρους \| γιγνώσκοντες καὶ προφη‐
13	τεύοντες” “ἔκλεισαν” τὴν “ἀγορὰν” καὶ τὰς “θύρας” αὐ‐
13	τῆς. \| οὗτοι δέ εἰσιν οἱ “ἀπόστολοι”, οἱ “προφῆται”,	184
15	οἱ ἐν ἀνθρώποις “διδάσκαλοι”. δῶ\|μεν ὅτι καὶ τὰ πνευμα‐ τικὰ τὰ “εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα” “εἰς φωνὴν \| τοῦ
16	στρουθίου” {κα.[?].} ἀφίστανται.
16	δύναται “στρουθίον” ἐντα[ῦ]θ[α] ὁ σ(ωτ)ὴρ λέγεσθαι \| κατὰ τὸν ἄν(θρωπ)ον κατὰ το.[....] “καὶ ἐγενήθην ὡς στρουθίον ἐπὶ δώματος”. \| καὶ ἕκαστος δὲ τῶν ὀ̣[ρνίθ]ων, ὅταν “ἀκούσας τοὺς” Ἰ(ησο)ῦ “λόγους” εἰς ἔργα \| μετα‐
19	βάλῃ καὶ “οἰκίαν οἰ[κο]δομήσῃ” καὶ πληρώσῃ τὴν οἰκοδο‐
20	μὴν καὶ στε\|φαν〈ο〉ῖ τὴν οἰκοδομή〈ν〉, τὸ τηνικάδε “ἐπὶ τοῦ δώματος” βοᾷ ἐπαγρύπνως τὴν \| “φωνὴν” ἐγείρων.
21	δύναται δὲ καὶ αὐτὸ τὸ κήρυγμα τῆς ἀληθείας “στρου‐ θίον” \| τότε λεχθῆναι, ὑψ〈ι〉πετὲς τότε γινόμενον, ὅτε μὲν γὰρ κάτω ἐγίνετο \| πρὸς τοὺς ἀκροατάς. ἐπειδὴ δὲ νῦν καὶ οἱ ἀκροαταὶ οἱ τέλειοι ἐπηρμένοι γεγένην\|ται
24	καὶ μεταδιώκουσιν τὰ ὑπερκόσμια, ἐκεῖ αὐτοῖς βοᾷ τὸ
25	“στρουθίον \| ἐπὶ τοῦ δώματος”· ἄνω τοῦ κόσμου γενόμενον κέκραγεν τὸ τέλειον, \| τὸ “πρόσωπον πρὸς πρόσωπον” προσ‐
26	βαλεῖν τῇ ἀληθείᾳ. “ἀναστάντες \| εἰς φωνὴν τοῦ στρουθίου”, ἐπειδὴ δὲ δυνατὸν καὶ “ἀναστῆναι” αὐ{τους}\|τοὺς περὶ ὧν ὁ λόγος	186
353	κατὰ τὴν προσδοκωμένην ἀνάστασιν. \| πολυτρόπως δὲ κή‐
1	ρυγμα τῆς ἀναστάσεως σημαίνεται ἓν ὄν. ὅτε μὲν γὰρ \| “σάλπιγγι” παραβάλλεται—“σαλπίσει καὶ οἱ νεκροὶ ἀνα‐ στήσονται ἄφθαρτοι”—, ὁ σαλπι\|κτὴς οὗτος καὶ ὁ κῆ‐
3	ρυξ τῆς ἀναστάσεως ὁ βοῶν ἵνα τοῦ συνθέματος πάντες \| ἀκούσαντες “ἀναστῶσιν”. διὰ τοῦτο “σάλπιγγι” παραβέ‐
5	βληται. μεγαλόφω\|νον δὲ τὸ ὄργανον τοῦτο καὶ πανταχοῦ ἐξηχούμενον. οὕτως καὶ ἐνταῦθα \| “στρουθίον” εἶπεν πά‐
6	λιν τὸ κήρυγμα τῆς ἀναστάσεως, δοκεῖ οὐ χαμαίζηλον. \| “ἐγείρονται” οἱ “ἐγειρόμενοι”, ἀλλὰ ἀντὶ “φθαρτῶν” “ἄφθαρτοι”, ἀντὶ “ἀτίμων” \| καὶ “ἀσθενῶν” “ἰσχυροὶ”
8	καὶ “ἔνδοξοι”, ἀντὶ “ψυχικῶν” “πνευματικοί”.
8	“ἀναστή\|σεται” οὖν “εἰς φωνὴν τοῦ στρουθίου”.	188
9	ἐπερ()· ἡ “ἀγορὰ” ἐκείνη ἡ “κλεισθεῖσα” “ἀναστή‐
9	σεται”; \|
10	—“ἀναστήσεται” ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ. τοῦτο λέγω ὅτι τὸ κήρυγμα ἐκεῖνο τὸ ὧδε \| δημοσιευόμενον τὸ “ἐνεργούμε‐ νον” μεταβαλεῖ, ὥστε μηκέτι “ἐκ μέρους” \| εἶναι “προ‐
12	φητείαν ἢ γνῶσιν” ἀλλὰ “πρόσωπον πρὸς πρόσωπον”. τοῦ‐ τό ἐς\|τιν τὸ “ἀναστῆναι” {τὴν} κατὰ τὴν προτέραν ἀπό‐
13	δοσιν. ἐπερ()· ἵνα ποῖον “καιρὸν” \| λάβωμεν;
14	—τὸν τῆς “κρίσεως”.
15	ἐπερ()· ποίῳ “καιρῷ” “κλείεται”;
15	—ὅταν τέλος λάβῃ ὁ πα\|ρὼν αἰών. ἐν τοῖ̣ς̣ ...... [....]ενοις ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος ἕν ἐστιν. \| τὸ τέλος
16	τῆς ἡμέρας ταύτης ἀρχὴν φέρει τῆς ἑ̣ξῆ̣[ς] σ̣υν.χη.[...]. [.]..[....] \| οὐκ ἔστιν διαστῆσαι χρόνον ἀπὸ χρόνου. τὸ λεγόμενον οὖν ‘νῦν‘ [?], ὃ λέγουσιν \| σημειῶδες καὶ
18	πέρας χρόνου, τοῦ μὲν παρεληλυθότος τέλος ἐστίν, τοῦ δὲ \| ἐνεστῶτος μέλλων καὶ πάλιν τοῦ ἐνεστῶτος τέλος,	190
20	ἀρχὴ δὲ τοῦ μέλλοντος. \| τοῦτο ἐὰν οὖν λέγω, κρίσιν καὶ ἀνάστασιν ἅμα λέγω· δοκεῖ δὲ τέλος εἶναι τῆς \| ἀνα‐
21	στάσεως ἡ ἀρχὴ τῆς κρίσεως· προεπινοοῦμεν γὰρ αὐτοὺς ἐγειρομένους, \| οὐ κρινομένους, κἂν ἅμα γίνηται. ὡς ἔλεγον πολλάκις ὅτι τὸ σῶμα καὶ τὸ χρῶ\|μα ἅμα εἰσίν.
23	οὐκ ἔστιν θάτερον πρὸ θατέρου εἰπεῖν· προεπινοεῖται γὰρ τὸ \| σῶμα· δεῖ εἶναι σῶμα, ἵν’ οὕτω ᾖ χρῶμα· οὐδὲ
25	γὰρ προεπινοῶ τὸ χρῶμα, ἵνα \| ᾖ τὸ σῶμα.
25	12,4d καὶ ταπεινωθήσονται πᾶσαι αἱ θυγατέρες τοῦ
25	ᾄσματος. κατὰ πάσας \| τὰς ἀποδοθείσας εἰς τὸ “ἀναστήσεται εἰς φωνὴν τοῦ στρουθίου” τὴν “ταπεί\|νωσιν” τῶν “θυγα‐
27	τέρων τοῦ ᾄσματος” λέγω.
354	οἱ ψευδοδιδάσκαλοι “ᾄσματός” \| εἰσιν “θυγατέρες”,
1	“φωνῆς” μόνης εἰσὶν “θυγατέρες”, οὐ νοῦ, οὐ σοφίας, οὐκ ἐπιστήμης, \| οὐ φωτός. καὶ διὰ τὸ {καὶ διὰ τὸ} ἄναν‐ δρον αὐτῶν καὶ 〈διὰ τὸ〉 ἐκτεθηλυμμένον περὶ \| τὰ “πρόσ‐	192
3	καιρα” ἐχουσῶν “θυγατέρες” εἴρηνται. “ταπεινωθήσονται” οὖν αὗται· οἵ\|ῳ δὲ τρόπῳ παρ‐
4	όντος φωτὸς λύεται τὸ σκότος, οὕτω παρόντος τοῦ “ἀνα‐
5	στά(ν)\|τος εἰς φωνὴν τοῦ στρουθίου” ἢ τῆς “ἀγορᾶς” ἢ τοῦ σ(ωτ)ῆρ(ο)ς ἢ τῶν θείων διδασκάλω(ν) \| τὸ μηδὲν
6	οὖσαι ἐλέγχονται. δείκνυται ὅτι ἡ διδασκαλία αὐτῶν μέ‐ χρι τοῦ παρόν\|τος ζῆν τὴν ὕπαρξιν εἶχεν καί—ἵνα μι‐ κρὸν εἴπω πτωχότερον πολλάκις λεγόμενον \| ὑπό τινων—
8	ὅτι ἡ “ἀνθρωπίνη σοφία” εὐγλωττίαν ἐπαγγελλομένη καὶ σύνθεσι(ν) \| λέξεων μέχρι “φωνῆς” ἔχει τὴν ὕπαρξιν.
10	ἐπειδὴ δὲ παρελεύσεται ἡ “φωνὴ” \| αὕτη οὐκέτι κρουο‐
10	μένου ἀέρος, ὅταν ὑπὲρ τὸν ἀέρα γένωνται, οἱ περὶ ὧν \| ὁ λόγος “ταπεινοῦνται”. τὸ μηδὲν εὑρίσκονται αἱ “θυγα‐ τέρες τοῦ ᾄσματος” οὐκ ἂν \| λεχθέντων τῶν σοφῶν διδασ‐ κάλων “θυγατέρων” ἢ “ᾄσματος θυγατέρων” \| ἀλλ’ “υἱῶν
13	φωτός”, “υἱῶν σοφίας”.	194
13	ἐπερ()· ἐξ ἄλλης γραφῆς ἔχομεν εἰπεῖν ψεκτῶς; \| —“μετάστησον ἀπ’ ἐμοῦ ἦχον ᾠδῶν σου καὶ ψαλμὸν ὀρ‐
15	γάνων σου οὐκ ἀκούσο\|〈μ〉αι”· ἐνοχλουμένην τὴν “ᾠδὴν” αὐτῶν ἡγεῖται. “ᾠδὴ” δὲ καὶ “ᾆσμα” ταὐτόν ἐστιν. \| κα̣ὶ̣
16	ἔ̣[τ]ι̣ ”[μ]εταστρέψω”, φη[σ]ίν, “τὰς ἑορτὰς [α]ὐτῶν εἰς πένθος καὶ τὰς ᾠδὰς \| αὐτῶν εἰς θρήνους”· ἰδοὺ ψεκτὸν “ᾆσμα”. καὶ οἱ λέγοντες δὲ “ὕμνον ᾄσα\|τε ἡμῖν ἐκ τῶν ᾠδῶν Σιὼν” χλευάζοντες ἔλεγον. {ηδε} “ἐπὶ τῶν ποτα\|μῶν
19	Βαβυλῶνος ἐκεῖ ἐκαθίσαμεν καὶ ἐκλαύσαμεν”· ‘φθάσαντες
20	ἐπὶ τὴν \| “Βαβυλῶνα” καὶ τὰ ἄστατα αὐτῆς ῥεύματα “πο‐ ταμοὺς” καλούμενα \| “ἐκαθίσαμεν”· οὐκέτι περαιτέρω ἠθε‐ λήσαμεν ἀπελθεῖν μνήμην λαβόν\|τες τῆς πατρίδος ἑαυτῶν. “ἐν τῷ μνησθῆναι ἡμᾶς τῆς Σιὼν” τοῦτο γέγονεν· \| οὐκέτι
23	προσωτέρω τῆς “Βαβυλῶνος” ἠθελήσαμεν‘. εἶτα λέγει· “ἐπὶ ταῖς ἰτέαις \| ἐν μέσῳ αὐτῆς ἐκρε‐
24	μάσαμεν τὰ ὄργανα ἡμῶν”, τὰ “ὄργανα” τὰ μουσικά, τὰ
25	τοῦ \| “ᾄσματος” τοῦ “καινοῦ”. αἱ “ἰτέαι” δὲ φυτόν ἐστιν ἀκάρπους κατασκευάζ〈ο〉ν τοὺς \| ἀν(θρώπ)ους. λέγουσιν δὲ	196
26	ὅτι, ἐὰν τὸ ἄνθος αὐτοῦ ἐκτριβῇ εἰς ὕδωρ καὶ ποθῇ, ἀγό‐ νους \| ποιεῖ τοὺς πεπωκότας. διὰ τοῦτο ὁ ποιητὴς εἶπεν
355	“ὠλεσικάρπους” τὰς “ἰτέας”, \| ὅτι εὐνουχίζει τρόπον τι‐
1	νὰ τοὺς πιόντας. τὰ “ὄργανα” οὖν, τουτέστιν τὰ σώματα, ἐξ\|ήρτουν τῶν “ἰτεῶν”, τῶν κλάδων τῆς ἁγνείας. εἶτ’ ἐκεῖνοι ὥσπερ ἐπικερτο\|μοῦντες ἔλεγον· “ὕμνον ᾄσατε ἡμῖν ἐκ τῶν ᾠδῶν Σιών”, ὑβριστικώτε\|ρον “ᾠδὰς”
4	λέγοντες πληθυντικῶς. μία γὰρ “ᾠδή” ἐστιν ἡ τῆς “Σιὼν”
5	καὶ εἷς “ὕμνος”· \| λέγεται γὰρ τοῦτο ὅτι “ὁ θ(εό)ς, ᾠ‐
5	δὴν καινὴν ᾄσομαί σοι”, μίαν “ᾠδήν”. οὗτοι οὖν, ἐπεὶ τὸ \| διάφωνον ποιεῖ πολλὰς “ᾠδάς”, ἠρέμα τοῦτο λέγου‐ σιν· διάφωνα λέγεται “ἐκ \| τῶν ᾠδῶν ὑμῶν ᾄσατε ἡμῖν ὕμ‐ νον”. εἶτα ἐκεῖνοι γνόντες ὅτι κακο\|ήθως τὰς “ᾠδὰς” εἶ‐
8	πον πληθυντικῶς λέγ〈ουσιν〉· “πῶς ᾄσομεν τὴν ᾠδὴν κ(υρί‐ ο)υ ἐπὶ \| γῆς ἀλλοτρίας;” ‘ἐν “γῇ ἀλλοτρίᾳ” ἐσμὲν τῇ{ν}
9	ὑμῶν‘.	198
10	ὥστε ἔστιν ψεκτὸν “ᾆσμα” \| καὶ ἐπαινετόν.
10	καὶ ἐὰν λέγῃ “μ[ετ]ὰ ψαλλούσης μὴ ἐνδελέχιζε”, ψε‐ κτὸν “ᾆσμα” \| σημαίνει, ψαλμὸν οὐκ ὀρθῶς προφερόμενον. \| 12,5abc καί γε ἀπὸ ὕψους ὄψονται
12	καὶ θάμβοι ἐν τῇ ὁδῷ· καὶ ἀνθήσῃ τὸ ἀμύγδαλον, \| καὶ παχυνθῇ ἡ ἀκρίς.
13	(12,5a) ἐάν τις “ἀπὸ τοῦ ὕψους” θεωρήσῃ ὑψηλὸς γε‐ νόμενος, \| ἄνω τὴν καρδίαν ἔχῃ, ἄνω τὸ φρόνημα, ὁρᾷ ὅτι
15	“ἐν ταῖς ὁδοῖς θάμβοι” εἰσίν, φό\|βοι εἰσίν. τό̣δε ὅλως
15	περὶ τοιο[.].[.......]. σ̣[υ]νχεῖ τ̣ὴν διάνοιαν τ̣[ὰ] πε‐ ρ̣ὶ̣ [τ]ῆς \| χρήσεως ἀπαγγελλόμενα· καὶ μάλιστα, ὅταν πι‐ στευθῇ ἐγγὺς εἶναι, συνχεῖ τὴν διά\|νοιαν καὶ “θάμβος”
17	γίνεται· θαμβοῦνται ἐκ τῶν λεγομένων, καὶ ὥσπερ ἐπὶ τῶ(ν) \| αἰσθητῶν, ἐὰν προσδοκηθῇ κεραυνοῦ βολή, πάντες φοβοῦν‐ ται, βροντῆς γινο\|μένης πάντες δεδίασιν. τοῦτο γοῦν
20	καὶ ὁ ὑμνῳδὸς εἶπεν· “ἀπὸ φωνῆς \| βροντῆς σου δειλι‐	200
20	άσουσιν”. καὶ ὥσπερ ἀπὸ τῆς αἰσθητῆς “φωνῆς” δέος λαμ‐ βά\|νουσιν συνχεόμενοι, οὕτως ἀπὸ τοῦ μεγαλοφώνου θ(ε‐ ο)ῦ λόγου, περὶ οὗ λέγεται \| ὡς “βροντῆς”· “ὁ θ(εὸ)ς
22	τῆς δόξης ἐβρόντησεν” καὶ ἔτι “καὶ ἐβρόντησεν ἐξ οὐρα‐ νοῦ \| κ(ύριο)ς”.
23	ταύτης τῆς “βροντῆς” ἤ〈κου〉σαν οἱ ἀμφὶ τ〈ὸ〉ν Ἰά‐ κωβον καὶ Ἰωάννην· ἐχρημά\|τισαν γὰρ “υἱοὶ βροντῆς”.
25	καὶ ὡς Πέτρος διὰ τὸ στερρὸν τῆς πίστεως ἧς ἔσχεν \|
25	“πέτρας” καλουμένης παρ〈ω〉νομάσθη “Πέτρος”, οὕτω καὶ οὗτ〈οι〉 ἀπὸ τῆς μεγα\|λοφων[ί]ας ἐχρημάτισαν “υἱοὶ
26	βροντῆς”. ἀλλ’ ἴσως τις ἐνστήσεται πρὸς ἡμᾶς \| ὅτι ‘ναί,
27	βροντάτω μεγάλα ὁ Ἰωάννης θεολογῶν καὶ λέγων “ἐν ἀρχῇ
356	ἦν ὁ λόγος” \| καὶ “ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινὸν” καὶ “μονογενὴς θ(εὸ)ς ὁ ὢν εἰς κόλπον 〈τοῦ πατρόσ〉”· ποίαν “βρον\|τὴν”
2	ὁ Ἰάκωβος ἐνήνοχεν; εὐθέως γὰρ ἀφῃρέθη‘. λέγομεν ὅτι συνλημπτικῷ \| τρόπῳ δύναται εἰρῆσθαι ἢ ὅτι ἀμ‐
2	φότεροι μὲν κατὰ τὴν διάνοιαν εἴχοντο \| μεγαλοφώνων,	202
4	οὐκ ἐπετράπη δὲ ὁ Ἰάκωβος γράψαι ταχέως ἀπαλλαγεὶς
5	ἅμα \| τῇ ἀναλήμψει τοῦ σωτῆρος τοῦ βίου. ὥσπερ οὖν ἀπὸ τῆς “βροντῆς” τῆς αἰσθητῆς \| “θάμ‐
6	βος” λαμβάνει τοὺς ἀκούοντας καὶ διὰ προσδοκίας ἢ ἄλ‐ λου τινὸς σκηπτ{ρ}οῦ \| φοβοῦνται, οὕτως, ὅταν “ὑψωθῶ‐ σιν” οὗτοι οἱ κήρυκες τῆς ἀληθείας, “θάμ\|βος” λαμβά‐
8	νει τοὺς ἔτι “ἐν τῷ ὁδεύειν” ὄντας· δεῖ δὲ αὐτοὺς ἀναβάντας εἰς τὸ “ὕψος” \| ἤδη εἶναι.
9	12,5b καὶ ἀνθήσῃ τὸ ἀμύγδαλον.
10	οἱ περὶ φύσεως φυτῶν εἰρηκότες \| περὶ τοῦ “ἀμυγ‐
10	δάλου” τοῦτο λέγουσιν· πρὸ π[άντ]ων φυτῶν ἐν τῷ ἔαρι ἐκφέρει \| φύλ[λ]α καὶ ἀποβάλλει αὐτὰ μετὰ τὴν ἀποβο̣‐ λ̣ὴν πάντων τῶν ἄλλων δένδρων· \| παράμονον οὖν ἐστιν
12	τοῦτο.
12	διὰ τοῦτο καὶ ἡ “ῥάβδος” ἡ ἱερατικὴ “καρυΐνη” εἴ‐
12	ρηται. \| οὐ μ[έ]χ̣ρι γὰρ ὀλίγων ἡμερῶν διέμεινεν· ἀπὸ Μωσέως ἕως τῆς ἐπιδημίας \| τοῦ σ(ωτῆ)ρ̣(ο)ς̣ ἐφάνη.	204
14	ἐγεγόνεσαν δὲ καὶ ἄλλης διδασκαλίας ἀντὶ Ἰουδαί‐
15	ων παραδόσεις. \| ..ρ̣.... πράττοντες [?] “ἐ̣ν̣τολὰς ἀν‐ (θρώπ)ων̣” [....]..[...]...α... διάκονο̣ι τούτων \| τῶν
16	παραδόσεων. καὶ ταχὺ “ἤνθησαν” καὶ ταχὺ ἐμαράνθησαν. ἡ μέντοι \| “ῥάβδος” ἡ ἱερατικὴ “καρυΐνη” οὖ̣σ̣α̣ παρέμεινεν ἕως πολλοῦ, ἕως διαδοχὴ \| γένηται ἀπὸ τῆς μείζονος καὶ πνευματικωτέρας ἱερωσύνης· καὶ προ\|ήν‐
19	θησεν τῶν ἄλλων.
19	καὶ τοῦτο δὲ λεκτέον ὅτι οὔσης ἀληθοῦς διδασκα‐
20	λί\|ας ἔσται καὶ ψευδὴς καὶ ἠπατημένη. ὅ γε ἔλεγον· ἐν τοῖς καιροῖς τῶν προφη\|τῶν εὑρίσκονται ψευδοπρο‐ φῆται· μιμηλὸν γάρ ἐστιν τὸ κακὸν τοῦ ἀληθοῦς. \| ἀφ’
22	οὗ βεβόηται Χ(ριστὸ)ς ἐπιδημίᾳ, πολλοὶ ψευδόχριστοι
22	ἐπηγγείλαντο ἐλεύσεσθαι. \| τοῦτο οὖν λέγομεν ὅτι, κἂν ἐκεῖνα φυτὰ ἦσαν τὰ τῶν ἄλλων διδασκαλιῶ(ν), \| καὶ ὕστερον “ἀνθεῖ” μετὰ τὴν ὀρ‐	206
25	θὴν διδασκαλίαν καὶ πρὸ αὐτῆς λήγει· ἐπι\|φανείσης γὰρ
25	αὐτῆς σ{ζ}βέννυνται. αὕτη οὖν ἡ “ῥάβδος” τὰς τῶν ἄλλων “ῥάβδους” \| ἔλυσεν, τῶν ψευδαποστόλων, τῶν ψευδοπροφη‐
26	τῶν. ἐπερ()· “ἀνθήσει” οὖν τὸ \| “ἀμύγδαλον”;
27	—τοῦτο· ὅταν “αἱ θυγατέρες τοῦ ᾄσματος ταπεινωθῶ‐
357	σιν” \| αἱ ἐπαγγελλόμεναι διδασκαλία〈σ〉 ψευδεῖς, “ῥάβ‐ δους” ψευδεῖς, τότε ἔτι μᾶλλ[ον] “ἀνθ[ή]\|σει τὸ ἀμύγ‐
2	δαλον”.
2	εἰς τὴν ἀποστολικὴν λέξιν εἴπομεν ὅτι τότε σύνστα‐ σι̣[ς] ἔσται \| τῆς δικαιοσύνης, ὅταν κρατήσῃ ἐν ἀν(θρώ‐ π)οις ἡ ἀδικία. λύουσα τὴν ἀδικίαν [καὶ] τ̣ο̣ὺς \| πρεσ‐
4	βεύοντας αὐτὴν ἀναδείκνυται μεγάλη τις οὖσα, οὐκ ἂν
5	δειχθέν[τ]ο̣ς τοῦ \| μεγέθους αὐτῆς εἰ μὴ ἦν συνστᾶσα πολλὴ ἀδικία, ἣν ἔλυσεν. καὶ ἐλέγομ[ε]ν ὅτ̣[ι] \| “ἡ
6	ἀλήθεια τοῦ θ(εο)ῦ ἐν τῷ ἀνθρω[πίν]ῳ ψεύδει ἐπερίσ‐ σευσεν”. καὶ ἐφάσκο\|μεν τότε ὅτι τότε μάλισ[τα] τ̣ὸ κα̣. [..].ν ἐφάνη τῆς ἀληθείας, ὅτε πολλοὶ [σο]φι̣σ̣τα̣ὶ̣ \| εἰς	208
8	μέσον ἦλθαν ψευδεῖς καὶ ἐρ[ι]στικοὺς λόγους ἐπαγγελλό‐ μενοι. [ἔ]σ̣τ̣ω̣ τις̣ \| βασιλεὺς ἱκανὸς καὶ χεῖ[ρ]α π̣ολ‐
10	λ̣[ὴν] ἔχων καὶ ἐμπειροπόλεμος. μὴ [τὸ] μ̣έγ̣ε\|θος αὐτοῦ
10	φαίνεται, ὅτ[αν πολεμίου] συνστάντος τριάκοντα ἀν(θρώ‐ π)οις ἐ̣π̣έ̣λ̣[θῃ] \| καὶ περιγένηται αὐτῶν; κ[αὶ ο]ὕ̣[τως ὑ]π̣ὸ τοῦ Ἐκκλησιαστοῦ, μᾶλλο[ν] δ̣ὲ [ὑ]π̣ὸ̣ τ̣ο̣ῦ \| Ἔσ‐
12	δρα προβλήματα προ[υβ]λ̣ή̣θη[σα]ν περὶ τὸν βασιλέα. καὶ εἰρήκασ̣[ιν ο]ἱ̣ π[ρό]\|τεροι δύο καλῶς, ἴσχυσεν δὲ [ἡ]
13	δευτέρα ἑρμηνεία τοῦ τρίτου· καὶ εἴρηται̣ [ὅ]τ̣ι “νικᾷ \| ἡ ἀλήθεια” καὶ ἰσχύει. εἰ γὰρ καὶ “ἰσχύουσιν αἱ γυναῖ‐
14	κες” καὶ ὁ {τοιοῦτος} ”〈οἶνοσ〉” καὶ [ὁ “β]ασιλεὺς” \|
15	καὶ τὰ ἄλλα, ἀλλὰ “ὑπερισχύει ἡ ἀλήθεια”. ἡ “ὑπερίσχυ‐ σις” τῆς “ἀληθείας” ἐφ[ά]νη ἐκεί\|νων ἰσχυρῶν ὄντων τῶν ἑρμ̣η̣νευ[θ]έ̣ν̣[των] ὑπὸ τῶν ἄλλων. † εξευ̣\|τ̣ελης ησαν
17	μνημονευκότες μνημονευκότες δὲ ουτος † τὸ μέγεθος τῆς “ἀληθείας” οὐκ ἐφαίνετο.	210
18	12,5c καὶ παχυνθῇ ἡ ἀκρί̣[ς]. ἐν τῷ ἀποστολικῷ ἐλέ\|γετο πάλιν τοῦτο ὅτι ὅπου “νό‐
20	μος”, ἐκεῖ καὶ ἡ “πα̣[ρ]άβασις”. εἰ μὴ ἐληλυθ〈ὸ〉ς \| ἦν
20	εἰς μέσον τὸ εὐαγγέλιον, οὐκ ἐγ̣ίνετο μεγάλ̣η τιμωρία κα‐ τὰ τῶν 〈μὴ〉 παρα\|λαμβανόντων αὐτό. αὐτίκα γοῦν λέγει ὅτι δεῖ “κηρυχθῆναι τὸ εὐαγγέλιον \| τοῦτο τῆς βασιλεί‐
22	ας ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ εἰς μαρτύρι[ο]ν πᾶσιν τοῖς ἔθνεσιν”, ὅπως \| μηδεὶς πρόφασι〈ν ἕ〉λ〈ῃ〉 τὸ ἀνήκοον. ὅταν οὖν “ἀνθήσει” τὸ προειρημένον “ἀμύ\|γδαλον”,
24	“παχύνεται ἡ ἀκρίς”· ἡ “ἀκρὶς” δὲ ἀντὶ κολάσεως παρα‐
25	λαμβάνεται· \| “τὰ κατάλοιπα τῆς κάμπης κατέφαγεν ἡ ἀκρίς”. “παχύνεται” δὲ τότε πολλὴν \| τροφὴν δεχομένη·
26	τροφὴ δὲ αὐτῆς εἰσιν οἱ παραδιδόμενοι αὐτῇ ἄν(θρωπ)οι. δυνατὸν \| δὲ καὶ εἰς ἦθος λαβεῖν τὸ “ἀνθήσει τὸ	212
27	ἀμύγδαλον”.
358	τὸ “ἀμύγδαλον” ἔξω τοῦ \| ἐδωδίμου δύο περιβολὰς
1	ἔχει· ὀστρακώδη καὶ ἔπειτα πικρά, τὸ λέπος τὸ ἔξωθεν. δύνα\|ται τὸ ἔξω λέπος εἶναι τὸ σῶμα· πικρὸν γάρ ἐστιν, ἐπιτρεπῶς ἔχον πρὸς ἡδονάς. \| τὸ δὲ ὀστρακῶδες ἐκεῖνο
3	λέπος ἡ ψυχή, εὔτονος γὰρ καὶ μεγάλη· ἔνδον δὲ τὸ ἐ\|‐ δώδιμον τὸ πν(εῦμ)α. ὅταν οὖν πληρωθῇ ἐκεῖνο τὸ τῆς
5	ἐπευχῆς τοῦ ἀποστόλου \| γράφοντος· “ὁ δὲ τῆς εἰρήνης
5	θ(εὸ)ς ἁγιάσα̣[ι] ὑμᾶς, ὁλόκληρον ὑμῶν τὸ πν(εῦμ)α καὶ \| ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα”, “ἤνθησεν τὸ ἀμύγδ[αλον]”· ἐν τ[ῷ]
6	“ἀνθεῖν” γὰρ ἔχει τὰ τρία ταῦτα. \| “ἀνθεῖ” τοίνυν ὁ ἄν(θρωπ)ος, ὅτε προκόπτει ἐ[ν ἀ]ρετ̣ῇ, ὅ̣τ̣[ε] “μετασχηματιζόμενον” ἔχει \| “τὸ σῶμα” ὥσ‐
8	τε “σύνμορφον” γενέσθα[ι] “τῷ σώματι” τοῦ Χ(ριστο)ῦ. \| 12,5de καὶ [δι]ασχεδασθῇ ἡ κάππαρις,	214
9	ὅτι ἐπορεύθ[η ὁ ἄν](θρωπ)[ος] ε[ἰ]ς
9	οἶκον αἰῶνος αὐτοῦ.
10	(12,5e) ὁ “οἶκος \| τοῦ αἰῶνος” τοῦ “ἀν(θρώπ)ου”
10	ἡ μετὰ ταῦτα ζωή ἐσ[τιν. πάντα τὰ εἰρ]ημέν̣α γίνεται· καὶ “κλείονται \| ἐν τῇ ἀγορᾷ αἱ θύραι”, καὶ “ἀνίσταν‐
11	ται εἰ[ς φ]ω̣[νὴν] τ[ο]ῦ στρουθίου” οἱ εἰς τοῦτο κα\|‐ λούμενοι, καὶ ”〈ταπεινοῦνται〉 αἱ θυγατέρες τοῦ ᾄσμα‐
12	τος”. ο[ἱ] ὄ̣ντ̣[ες] ἐν τῷ “οἴκῳ” τοῦ “αἰῶνός” εἰσι(ν) \| οἱ “ἄν(θρωπ)οι”. ὁ περὶ γῆν δὲ τόπος οὗτός ἐστιν ὁ τούτο[υ τ]οῦ “αἰῶνος τοῦ πονηροῦ” “οἶκος”. \| τὰ εἰ‐
14	ρημένα πάντα γίνεται. ἐπεὶ οὖν “ἐπορεύθη εἰς” ἕτερον
15	“αἰῶνα”, {αφ}“εἰς” τὸν τοῦ \| “οἴκου ἑαυτοῦ αἰῶνα”,
15	“εἰς” τὸν μετὰ ταῦτα, λύεται ὅλα τὰ ὧδε φθάσαντα. δυνατὸν \| καὶ οὕτως αὐτὸ λαβεῖν, ἐπεὶ ὁ “ἄν(θρω‐
16	π)ο̣ς” [.]....[..]... ἐ̣σ̣τιν κατὰ τὴν ψυχη..[.].[?]. ὅταν λυθῇ πάντα τὰ προσγενάμενα τῷ “ἀν(θρώπ)ῳ”, τὰ ψεκ‐ τά, τὰ φαῦλα, “εἰς” τὸν \| ἑαυτοῦ λοιπὸν “οἶκον πορεύ‐	216
18	εται” 〈ἀφ〉εὶς τὸν τοῦ “αἰῶνος” τούτου. “αἰὼν” δὲ κατάλ\|ληλος καὶ “οἶκός” ἐστιν τῷ “ἀν(θρώ‐
19	π)ῳ” τῷ “κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν θ(εο)ῦ” γεγονότι \|
20	θεία κατάστασις, ἐν ᾗ “ἐπορεύθη” ἀπὸ τοῦ “αἰῶνος” τού‐
20	του. ἐκεῖνα λύεται, ὡς ἐὰν \| λέγῃ τις ὅτι πεπαύσεται
21	πορ{ν}εία. “ἐπορεύθη” γὰρ ὁ “ἄν(θρωπ)ος εἰς” τὸν τῆς ἀφθαρσίας \| χῶρον. \| 12,5f καὶ ἐκύκλωσαν ἐν ἀγορᾷ οἱ κοπ‐
23	τόμενοι. λοιπὸν “διασχεδασθείσης τῆς καπ\|πάρεως” καὶ “τῆς ἀ‐
24	κρίδος” πληθυνούσης οἱ πάλαι ἀγορεύοντες ὑπὲρ σωτηρί\|‐
25	ας τῶν ἀν(θρώπ)ων ὥσπερ θρηνοῦσιν αὐτούς. λοιπὸν “ἐν τῇ ἀγορᾷ οἱ κοπτόμε\|νοι ἐκύκλωσαν”.	218
26	ἔχεις καὶ ἐν εὐαγγελίῳ λεγόμενον ὑπὸ τοῦ σ(ωτῆ)‐ ρος· “τίνι ὁμοι\|ώσω τὴν γενεὰν ταύτην;” καὶ λέγει· “ὁ‐ μοία ἐστὶν παιδίοις ἐν ἀγορᾷ καθημένοις, \| ἃ προσφωνεῖ
28	ἕτερα πρὸς ἕτερα λέγοντες· ηὐλήσαμεν ὑμῖν καὶ οὐκ 〈ὠ〉ρ‐
359	χήσασθε, \| ἐθρηνήσαμεν ὑμῖν καὶ οὐκ ἐκόψασθε”. καὶ ἐπι‐ φέρει· “ἦλθεν Ἰωάννης μήτ̣ε ἐσθίων μήτε \| πίνων”. ἰδοὺ
2	τὸ “θρηνοῦν παιδίον”· ὁ γὰρ Ἰωάννης εἰς πᾶσαν τὴν πα‐ λαιὰν γραφὴν \| καὶ τοὺς διακονήσαντας αὐτὴν λαμβάνεται,
3	ὁ δὲ υ(ἱὸ)ς τοῦ ἀν(θρώπ)ου εἰς τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας, \| τὸν ἀποστολικὸν καὶ εὐαγγελικὸν χορόν. λέγει οὖν ὅτι
5	τὰ “παιδία αὐλεῖ” δέον τοὺς ἀκού\|οντας τοῦ αὐλοῦ “ὀρ‐
5	χεῖσθαι”. ἡ ὄρχησι̣[ς] δὲ λόγων μίμησιν ἐπαγγέλλεται διὰ χειρῶν \| γινομένην. ὅταν τοίνυν [ἀκ]ο̣ύ̣ω̣[σιν] τῶν τῆς σωτηρίας σοφῶν καὶ τὸν \| τῆς εὐσεβείας προφερομέ‐
7	νω̣ν λόγον καὶ συνσχηματισθῶσιν τοῖς ἀπαγγελλομένοις \|
7	τοῖς ἔργοις καὶ τῇ διανοίᾳ “ὀρχοῦντα[ι]” ἐπαινετῶς κατὰ τὴν ὄρχησιν, ἣν “ὠρχή\|σατο” Δα(υὶ)δ ἔνπροσθεν τῆς	220
9	κ[ιβωτοῦ. ὅτ]αν γὰρ “θρηνοῦσιν” εἰς μετάνοιαν καλοῦν‐
10	τες, \| εἰς αἴσθησιν ἐγείροντες “κ̣[όπτονται”, ὅ]τι τοῦτο αἴσθησιν ἐγείρει. ὅτ[αν ἄ]λλου ἁμαρ\|τάνοντος ἄλλος “θρη‐
11	νῇ” κα[ὶ] “κόπτ[ητ]αι”, εὐθέως λέγει ὅτι ‘ὅσον οὗτος ὑπὲρ ἐμοῦ κακί\|ζει ἑαυτόν, ὀφείλω κἀγὼ τοῦτ[ο] ποιῆ‐ σαι‘. καὶ οὗτοι οὖν ἀκούοντες τὸν θρῆνον, ἐὰν \| κατὰ
13	τοῦ στήθους φέρωσιν τὰς χεῖρας “κοπτόμενοι”, αἴσθησιν ἑαυτῶν ἀνεγείρουσι(ν). \| οὗτοι οὖν οἱ πάλαι ἀγορεύσαν‐
15	τες καὶ πολλὰ εἰρηκότες περὶ τῶν μὴ ἀκουσάντων \| “κόπ‐
15	τ[ον]ται”. οὕτω γοῦν καὶ ὁ “Ἰηρεμίας μετὰ τὸ αἰχμαλω‐ τισθῆναι τὸν Ἰ(σ)ρ(αὴ)λ \| καὶ Ἰ(ε)ρ(ου)σ(α)λ(ὴμ) ἐρη‐
16	μωθῆναι καθίσας κλαίων ἐθρήνησεν τὸν θρῆνον”. καὶ αὐ‐ τὸς \| ὁ θ(εὸ)ς λέγων· “θρήνησον πρός με ὑπὲρ νύμφην περιεζωσμένην σάκκον ἐπὶ τὸν \| ἄνδρα αὐτῆς τὸν παρθε‐
18	νικόν”. \| “ἐκύκλωσαν” οὖν “ἐν ἀγορᾷ οἱ κοπτόμενοι”.	222
20	χαίρουσιν οἱ διδάσκαλοι κατορθούντων τῶν ἀκρο\|ατῶν·
20	λυποῦνται, ὅταν παρακούωνται τὰ θεσπίσματα τὰ θεῖα. ἐ‐ πεὶ τοίνυν καὶ με\|τὰ τὸ ἁμαρτάνειν τοὺς ἀκροατὰς φείδον‐ ται αὐτῶν οἱ διδάσκαλοι ἐν τῷ ἀγορεύειν \| τὰ θεῖα, “κυ‐
22	κλοῦσιν κοπτόμενοι” οὐχ ὁρῶντες ἐκείνους ποιοῦντας, ἃ προστάττονται \| ποιεῖν.
23	καὶ ἡ καινὴ διαθήκη οἶδεν τὴν ἐκκλησίαν “ἀγοράν”, ὡς καὶ Ἕλληνες. ἐν \| ταῖς πράξεσιν γοῦν τῶν ἀποστόλων
24	λέγει ὅτι “ἔχουσιν” ζήτημά{τα} τι, “ἀγοραῖοι ἄγονται”, \|
25	τουτέστιν ῥήτορες. ‘δύνασθε‘, φησίν, ‘δίκην περὶ τού‐ του κινεῖν ἔχοντες τοὺς ἀγορεύ\|οντας, τοὺς ῥητορεύον‐
26	τασ‘.
26	“κοπτόμενοι” οὖν “ἐκύκλωσαν ἐν ἀγορᾷ” οἱ ἀγορεύ‐ οντες· \| γεγηθότες ἂν καὶ “ὀρχούμενοι” “κυκλώσαντες”,
360	εἰ τὰ λεγόμενα ὑπ’ αὐτῶν εἰς ἔργα \| αἰώνων 〈ἦν〉 μετα‐
1	βαλλόμενα. \| 12,6ab ἕως οὗ μὴ ἀνατραπῇ τὸ σχοι‐	224
2	νίον τοῦ ἀργυρίου καὶ συντριβῇ τὸ
2	ἀνθέμιον τοῦ χρυσίου. (12,6a) πρὸς ῥη\|τόν· “σχοινίον τοῦ ἀργυρίου” δύ‐
3	ναται εἶναι ἡ δόσις καὶ ἡ λῆμψις ἡ περὶ τὰ συναλλάγ‐
3	ματα. \| π[ρὸ]ς δὲ διάνοιαν· ἐπεὶ ὁ λόγος κ(υρίο)υ “ἄργυ‐
5	ρός” ἐστιν καὶ “τὰ λόγια αὐτοῦ ἀργύριον πεπυρω\|μένον”
5	ἐστίν, “σχοινία” ἐκ τούτων πλέκεται· ἤτοι καλῶς νοού‐ μενα ὑπὸ τῶν \| ὀρθοδόξων ἢ ἑτέρως, ἀμφοτέρως 〈οὐκ〉 “ἀνατρέπεται τὸ σχοινίον τοῦ ἀργυρίου”, \| “ἐνεργεῖ”.
7	ἐπειδὴ δὲ δεῖ πρὸς τὸ κείμενον λ[έγ]ε[ι]ν, [δύ]‐ ναται τοῦτο λέγεσθαι ὅτι “ἕως τὸ \| σχοινίον τοῦ ἀργυρί‐
8	ου” “ἐνεργεῖ” οὐκ “ἀνατ[ρεπό]μ̣εν̣[ον]”, οὐκ “ἐκβαλλόμε‐ νον”—“ἐκ\|βληθήσεται” γὰρ μετὰ ταῦτα, ὅταν “τὸ ἐκ μέ‐
10	ρο̣υς καταργηθῇ”—, οἱ “ἐν ἀγορᾷ οἱ κοπτό\|μενοι κυκλοῦσιν”,	226
10	“ἕως” ἔχουσιν τὸ “σχοιν[ίον] τοῦ ἀργυρίου”, “ἕως” πλέ‐ κουσιν τὰ “λόγια \| κ(υρίο)υ”· τότε γ̣ὰ̣[ρ] καὶ ἀγορεύ‐
11	ουσιν.
11	12,6b καὶ συν[τριβῇ τὸ ἀνθ]έμιον τοῦ χρυσίου. ἡ θήκη τοῦ \| “χρυσίου” ο̣ὕ̣[τ]ω καλεῖται, τάχα δὲ καὶ τὸ απαν[5—7 “χρ]υσίου”, μᾶλλον δὲ ἡ θήκη. \| ἀμ̣έλει
13	γοῦν τοὺς θησαυροφυλακοῦντας λε[...]..[..].[..]..ς ἐσ‐ τιν ουτος ἀντὶ τοῦ \| φύλαξ “χρυσίου”.
14	“χρυσί̣〈ο〉ν” οὖν ἐν τούτοις λημ[π]τέον τὸν νοῦν·
15	“ἀργύριον” δὲ εἰ τὸν \| προφορικὸν λόγον, “χρυσὸν” λαμ‐ βάνεις ὧδε τὸ νόημα, “ἀνθέμιον” δὲ τὸ ἡγεμο\|νικὸν ...ς
16	τ̣ο εἶναι θήκη καὶ φυλακὴ τοῦ “χρυσίου”. ἐὰν δὲ “ἄργυ‐ ρον” σημαίνῃ τὸν \| λόγον καὶ τὴν τοῦ θ(εο)ῦ γραφήν, πλοκή ἐστιν τὰ κατάλληλα καταλλήλοις λαμ\|βάνειν ῥητὰ
18	καὶ τὴν νόησιν εἴρειν τῶνδε πρὸς τάδε καὶ τὴν ἐκείνων
18	πρὸς \| ταῦτα.	228
19	ἐπερ()· “ἕως” τὴν ἐκκλησίαν οὐ λέγει;
20	—τοῦτο λέγει· “ἐν ἀγορᾷ οἱ κοπτόμενοι {κόπτον\|ται}
20	〈κυκλοῦσιν〉”. “ἀγορὰ” δέ ἐστιν ἡ ἐκκλησιαστικὴ διδασ‐ καλία. ἐκκλησιαστικὴν δὲ λέγω \| οὐ πάντως τὴν Χριστι‐
21	ανῶν, ἀλλὰ τὴν συνελευ〈σ〉τικήν. τοῦτο οὖν λέγει ὅτι ἐς ὅσον \| “ἐνεργεῖ” τὸ “σχοινίον
22	τοῦ ἀργυρίου”, “κυκλοῦσιν” καὶ “κόπτονται” τοὺς μὴ
22	πειθομένους. \| ὅταν δὲ “ἀνατραπῇ” “καταργηθέντος τοῦ ἐκ μέρους”, οὐκέτι “κυκλοῦσιν \| κοπτόμενοι τὴν ἀγοράν”· οὐκέτι γὰρ
25	ὁ κοπετὸς αὐτῶν ἐνεργήσει τι τότε ἀκουσομέ\|νου ἑκάστου·
25	‘νῦν μετανοεῖς, ὅτε “καιρὸς” οὐκ ἔστιν.‘ οὐ τοῦτο δέ φημι ὅτι \| οὐδέποτε ἔσται μετάνοια, ἀλλὰ τότε, ὅτε ὁ “καιρὸς τῆς κρίσεως” ἐνεργεῖ, ὅτε “τῷ βήματι \| τοῦ
27	Χ(ριστο)ῦ παρίστανται ἐπὶ τῷ κομίσασθαι ἕκαστος, ἃ
27	ἔπραξεν διὰ τοῦ σώματος”. \| 〈ἐπερ()·〉 ἐὰν δὲ “μὴ ἀνατραπῇ”;	230
28	—τοῦτο· τότε “κυκλοῦσιν ἐν ἀγορᾷ οἱ κοπτόμενοι”, \| ὅταν ἔτι “ἐνεργῇ” ὁ λόγος ὁ τῆς διδασκαλίας μὴ πειθο‐
361	μένων ἐκείνων, \| μὴ συνκατατιθεμένων, μ[ὴ] δεσμουμένων ὑπὸ τοῦ “σχοινίου τοῦ ἀργυρί[ου”· δ]εσμεῖ\|ται γὰρ ὁ
2	συνκατατιθέμενος.
2	“καὶ συντριβῇ τὸ ἀνθέμιον”. ἐλέχθη ὅτι [ἡ γραφὴ] \| διὰ τοῦ “χρυσοῦ” σημαίνει
3	τὰ νοήματα· τὰ νοήματα οὖν τὰ κατειργ̣[α]σ̣μ̣[ένα] κ̣[αὶ] \| εὐτρεπισθέντα οὕτως ὥσ[τ]ε λ̣όγ̣ι[α] ἀ̣γ̣α[θὰ] γενέσθαι.
5	καὶ γὰρ φαίνεται ”[π]έ̣τ̣[αλα]” \| τὰ τεμνόμενα ἐν τοῖς
5	ἱματ[ίο]ις τ̣[οῦ ἀρ]χιιερέως· λέγεται γὰρ εκιο̣..... [.......] \| “χρυσίον” καὶ τ̣η κατ̣ω̣ κατασκευ̣[...]..[.. ..]ης. δύναται οὖν “συντριβῆ̣[ναι” ....] \| συνενῶσαι
7	αὐτὰ καὶ ὥσπερ ἠλ[αθῆ]ναι. \| 12,6cd καὶ συντριβῇ ὑδρία ἐπὶ τὴν	232
8	πηγήν, καὶ συ[ντρ]οχάσει ὁ τροχὸς
8	ἐπὶ τὸν λάκκο[ν. (12,6c) ?] \| τινῶν ἐστιν ἀπ’ αὐτῆς τῆς “πη[γ]ῆ̣ς̣”
9	ἄ̣ν̣[ευ τ]ο̣ῦ ἀγγείου πίνειν. ἡ Ῥεβέκκα ἡ ἐ̣[πιμονὴ] \|
10	τῶν καλῶν, ἡ τελεία διδασκ[αλία, “ἐπὶ τὴ]ν πηγὴν κατα‐ βαίνουσα” “ὑ[δρίᾳ” ἐλάμ]\|βανεν τὸ πο〈τ〉όν, ἵνα “ποτίσῃ
11	[παῖδα” διψώ]μενον· ἐξ αὐτῆς τῆς “πηγῆς” δ̣[ὲ αὐτὴ ἔπιεν] \| ἄνευ “ὑδρίας”.
12	οὕτως εὑρίσκεις κ[αὶ] περ[ὶ] τῆς Σαμαρίτιδος γε‐ γραμμέν̣ο̣ν̣ [ὅτι καὶ] \| ἐκείνη “ἀφῆκεν τὴν ὑδρίαν”, ἐν
13	ᾗ εἰ̣[λ]ηλύθει ἀρύσασθαι ὕδωρ, “κα̣ὶ̣ ἀ̣[πῆλθεν” τοῖς] \| πολίταις ἑαυτῆς εἰπεῖν ὅτι “δεῦτε ἴδετε ἄν(θρωπ)ον, ὃς
15	εἶπέν μοι πᾶν τ̣ὸ̣ ἁ̣μ̣[άρτημά] \| μου”.	234
15	ἡ Ῥεβέκκα οὖν τὸν τοῦ Ἀβραὰμ “παῖδα ποτίζει” καὶ οὐκ αὐτόν̣ γ̣ε̣ μ̣[όνον, ἀλλὰ] \| καὶ πάν̣τας τοὺς μετ’ αὐ‐
16	τ̣ο̣ῦ̣. “κ̣αὶ τ̣α̣ῖ̣ς καμήλ̣ο̣ι̣ς” α̣ὐ̣τη...[?].[...]..[.......] \| πίνουσα—“κατέβη” γὰρ “ἐπ[ὶ] τὴν πηγήν”—, ἀλλὰ κἂν φέρῃ “ὑδρία” υ̣δ̣[........] \| ἔφερεν, ἀλλὰ “πάσαις”.
18	“τὸ ἐκ μέρους γιγνωσκόμενον” καὶ “τὸ ἐκ μέ[ρους προφη]\|τευόμενον” ἀπὸ τῆς “πηγῆς” “ὑδρία” ἐστὶν πλη‐
20	ρωθεῖσα. ὅταν οὖν “κα[ταργηθῇ] \| τὸ ἐκ μέρους”, “συν‐
20	τρίβεται [ἡ] ὑδρία”. καὶ οὐκ ἀπόλλυται, ἀλλ’ εἰς τὴν
20	“πηγὴ[ν” .......]. \| καὶ ὑπομιμνῄσκω ἄλλο [θ]εώρημα λεχθὲν δι’ ἑτέρων φωνῶν καὶ ση̣[8—10]\|νων ὑλῶν ἐλέγομεν ὅτι “τὸ ἐκ μέρους” οὐκ ἀφανίζεται, ἀλλὰ [8—10] \| “ἐκ μέρους”
23	εἶναι· προσθήκης γὰρ τῆς λειπούσης τιμῆς γεγενη[μένης
23	.....] \| κα̣ὶ “τὸ ἐκ μέρους” ἐν τοῖς ὅλοις. οὕτω καὶ	236
25	ἐνταῦθα, ὅταν μηκέτι χρεία ᾖ [τοῦ ἐξ “ὑδρίας”] \| πο‐
25	τισμοῦ τοῦ σ(ωτῆ)ρ(ο)ς “ποτίσαντος” καὶ πεποιηκότος ἐν τῷ “πίνοντι” “ῥ̣[εύματα ὕδα]\|τος ζῶντος”, ὁ ἔχων ἐν
26	ἑαυτῷ τὴν “πηγὴν τοῦ ὕδατος τοῦ ζῶντος” οὐχ [“ὑδρίας” δεῖται]. \| “συντρίβει” ἄρα κατ̣’ αὐτήν. καὶ οὐκ ἔξω που
362	“συντρίβει”, οὐκ ἔξω που βάλλω[ν “συντρίβει”], \| ἀλ‐
1	[λὰ ......] “πηγὴν” χύννεται τὸ “μέρος” [τ]ῷ ὅλῳ .[..][?] τουτέστιν τὸ “καταργεῖσθαι” αὐτὸ̣ \| κα̣ὶ̣ τ̣[ὸ
2	“συντρίβ]εσθαι τὴν ὑδρίαν”, ἵνα μ̣η̣κ̣έτι “ὑδρ̣[ί]α̣” ᾖ̣. καταλλήλως δὲ τοῖς ὀνό\|μ̣[ασ]ι̣[ν καὶ πρά]γ̣μασιν τὰ
3	νοητὰ χρῶνται ταῖς λέξεσιν. ἐπεὶ γὰρ “πηγῆς” μνήμη \| [.......].ε̣[?]ν “συντριβη” “τὸ ἐκ μέρ[ου]ς” καὶ ε.[.]
5	περὶ γνώσεως ἦν τελείας \| [....... “σ]υντριβὴν” “ὑ‐
5	δρίας” ε..[...]αλλ[.] “κατάργησιν τοῦ ἐκ μέρους” \| [........] τ̣ὸ κείμενον· “τὸ ἐκ μέρ[ους” κ]α̣ὶ [ἡ “ὑ‐ δ]ρία” ταὐτόν ἐστιν καὶ ἡ “πηγὴ” καὶ \| [τὸ “πρόσωπον]	238
7	πρὸς πρόσωπον” ποι.[...].δε[..].κι ἡμεῖς πολλάκις ἐν‐ ταῦθα ..ασον \| .αρ.[....]..νο, οὗ ἡ παρουσία “κατ[αρ‐ γ]εῖ τὸ ἐκ μέρους”. πολλάκις ἐλέγομεν εἶ\|να[ι ...
9	..]τα ἐπιπολαιότερα α̣[.......]κ̣ι̣νος ἀκοῦσαι, ἐξ ὧν
10	ὠφεληθῆ\|ναι [......] ἐὰν ἴδωμεν αὐτόν, υ[.........] ἐ̣κεῖνα “συντρίβομεν”· ἐπεὶ μείζονα \| θεω̣[ροῦμεν],
11	“ἐκβάλλομεν” αὐτά· οὐκ ἀθετ[οῦμ]ε̣ν̣ α̣ὐ[τά, ἀ]λ̣λ̣ὰ̣ “συν‐
11	τρίβομεν” αὐτὰ εἰς μείζονα. \| 12,6d κα[ὶ συντροχά]σε̣ι οὖν ὁ τροχὸς ἐπὶ τὸν	240
12	λάκκον. δύναται ἐκ παραλλήλου “λάκκος” \| κα[ταληφ]θῆναι·
13	ὥσπερ ἔστιν “ὑδρίᾳ” ἀ̣πὸ “πηγῆς” ἀρύσασθαι, οὕτω καὶ ἀ‐ πὸ “λάκ\|κου” “τ̣[ροχῷ” ἀν]ιμήσασθαι ὕδωρ. ὅταν οὖν μη‐
15	κέτι χρεία ἦν τοῦ οὕτως ἀνιμᾶ\|σθα̣[ι, τότε “ὁ τ]ρ̣[ο]χ̣ὸ̣ς̣
15	ἐπὶ τὸν λάκκον συντροχάσει” ...[..]ξ̣....[...]ο̣λεις α̣ὐτὸν \| [........].ι.
16	δυνατὸν δὲ καὶ ἑτέρως· στιχήριον γάρ ἐστιν καὶ ἕκαστος στίχος \| [ἰδίαν ἔχ]ει νόησιν. λέγομεν τοίνυν τοῦτο ὅτι ἐν πολλοῖς τόποις τῆς γραφῆς ὁ ᾅδης \| [“λάκ‐
18	κος” ὀν]ομάζεται. ἴδε γὰρ τί λέγει· “κ(ύρι)ε ἀνήγαγες ἐξ ᾅδο[υ] τ̣ὴν ψυχήν μου, ἔσωσάς με \| [ἀπὸ τῶ]ν κατα‐
19	βαινόντων εἰς λάκκον”. καὶ ὁ σ(ωτ)ὴρ ἐνανθρωπήσας καὶ	242
20	θάνα\|[τον ὑπὲρ ἀ]ν(θρώπ)ων ἀναδεξάμενος λέγει· “προσ‐ ελογίσθην μετὰ τῶν καταβαι\|[νόντων] εἰς λάκκον, ἐπεὶ ἐγενόμην ὡς ἄν(θρωπ)ος ἀβοήθητος”. ἐσταυρώθη \| [καὶ
22	ἦσα]ν αἱ χεῖρες αὐτοῦ καὶ οἱ πόδες ὡς “ἀβοηθήτου”· “ἤχθη ὡς πρόβατον \| [ἐπὶ σφαγή]ν”, ὡς “ἀβοήθητος”.
23	ἑαυτὸν δὲ εἰς τὸ “ἀβοήθητον” περιήγαγεν. καὶ ἐπιφέ\|‐ [ρει· ‘“ἐν νε]κροῖς ἐλεύθερος”, καὶ “προσελογίσθην
25	μετὰ τῶν καταβαινόντων εἰς \| [λάκκον]”, κ̣αὶ “ἄν(θρω‐
25	π)ος ἀβοήθητος” ἔδοξα εἶναι, ἀλλ’ “ἐν νεκροῖς ἐλεύ‐ θερός” εἰμι‘. \| [......]ος δὲ δύναται νοεῖσθαι τὸ
26	“ἐν νεκροῖς ἐλεύθε[ρ]ος”, τουτέστιν ἄνευ ἁμαρτίας. ‖	244

316

317

318

319

320

321

322

323

324

325

326

327

328

329

330

331

332

333

334

335

336

337

338

339

340

341

342

343

344

345

346

347

348

349

350

351

352

353

354

355

356

357

358

359

360

361

362