TLG 2062 444 :: JOANNES CHRYSOSTOMUS :: In Christi natalem [Sp.]

JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl., Patriarcha (Constantinopoleos)
(Antiochenus Constantinopolitanus: A.D. 4–5)

In Christi natalem [Sp.]

Source: Mercati, S.G. (ed.), “Antica omelia metrica εἰς τὴν Χριστοῦ γένναν” [Biblica 1] 1920: 84–90.

Citation: (Line)

t1Τοῦ αὐτοῦ 〈ἁγίου Ἰωάννου
t2ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου〉
t3Εἰς τὴν τοῦ Χριστοῦ γένναν.
1Φόβου γέμει καὶ φρίκης ἡ σήμερον ἡμέρα, καὶ πολλῆς ἐκπλήξεως καὶ χαρμονῆς ἀπείρου.
5Δεσπότης γὰρ ἐκ νύμφης
παρθένου προέρχεται παράδοξον θάλαμον τὴν κόρην εὑράμενος. Ὁ γὰρ ἄνω 〈***84
10 δίχα φθορᾶς γεννηθείς, οὗτος κάτω 〈***〉 δίχα σπορᾶς γεννᾶται. Καὶ ὁ ἄνω ἐν κόλποις [τοῦ] πατρὸς αὐλιζόμενος,
15οὗτος [ἐν] ἀγκάλαις μητρὸς παρθένου βαστάζεται. Εἴ τις οὖν κατανοήσει τὴν σήμερον ἡμέραν, 〈*〉 τρόμῳ συστέλλεται·
20φόβου γὰρ καὶ τρόμου γέμει,
20 ὡς ἤδη προείρηται. Σήμερον τῆς ἀπιστίας τῶν Ἰουδαίων [ὁ] ἔλεγχος καὶ τῶν ἁπάντων 〈**〉 ἀπαρχὴ καὶ πρόοδος.
25Οἱ φύλλα ἐζωσμένοι
καὶ φοροῦντες δέρματα, οὗτοι ἐν τῷ φορεῖσθαι αὐτὸν φοροῦσι Χριστόν. Σήμερον οὖν χαρμονῆς85
30 ἡμέρα καὶ ταραχῆς· [ἔστι γὰρ] τῶν δαιμόνων πόλεμος· [καὶ τοῦ] διαβόλου θόρυβος· [Καὶ] τῶν εἰδώλων ὄλεθρος· τοῦ θανάτου θάνατος,
35καὶ τοῦ κόσμου παντὸς ἐκ τούτου ἐλευθερίας ἀρχή. Σὺ δέ μοι τὴν παρθένον (fol. 49v) τὴν ἁγίαν ἴδε 〈*〉, καὶ σκόπησον τὸ πρᾶγμα,
40 πῶς τυγχάνει ἄπειρον. Πῶς γὰρ οὐ διασπᾶται τὸν Κύριον φέρουσα· πῶς [γὰρ] αὐτῆς καὶ ἡ γαστὴρ ὅλως οὐ διαλύεται,
45Ἀλλὰ φέρει ἐν γαστρὶ τὸν κτίστην 〈****〉 〈****〉 τῆς γαστρός, ὡς ἐπίσταται αὐτός. Καὶ εἰ δάκτυλον θεοῦ

(50)

[βαστάσαι] οὐκ ἤνεγκεν Αἴγυπτος, πῶς ἤνεγκε παρθένος τοῦ θεοῦ 〈τὴν〉 δεξιάν; [Καὶ] εἰ ὁλκὴν οὐκ ἐβάστασε μικρὰν χρυσίου ἄνθρωπος,86
55πῶς ἡ κόρη ἐβάστασε τοῦ Πατρὸς τὸν θησαυρόν; Εἰ δὲ ἦν καὶ τῷ Χριστῷ εἰς ὁμιλίαν ἐλθεῖν καὶ εἰπεῖν· «Ὅθ’ ὑπῆρχες
60 τῆς κόρης ἐγγάστριος, Οὐκ ἄμετρον εἶχες φύσιν καὶ σθένος ἀνίκητον; οὐκ ἔλεγές σου θρόνον ὑπάρχειν τὸν οὐρανόν;
65Καὶ ὅλως οὖν οὕτως ὑπάρχων ἀχώρητος τοῖς πᾶσιν, τὴν νηδὺν τῆς παρθένου ἔχεις ἐνδιαίτημα. Καὶ πῶς ὁ ἐν [τοῖς] κόλποις ὢν
70 τοῦ ἀχράντου σου Πατρὸς κόρης ἀπειρογάμου ὑπάρχεις ἐγγάστριος;» »[Ναί, φησί], παρεφθάρη ὁ Ἀδάμ· κατεκλύσθη ὁ κόσμος·
75ἐφλέχθη τὰ Σόδομα· ἐπατήθη ὁ νόμος· Προφῆται ὑβρίσθησαν·
οὐκ ἠκούσθην [ἐγὼ] ὁ θεός· ἐδέσποζεν ὁ δράκων·87
80 ἐκράτουν οἱ δαίμονες· Ὁ κόσμος ἀπώλλυτο· ἄγγελος σαρκωθῆναι καὶ σῶσαι οὐκ ἴσχυεν 〈*******〉.
85Διὰ τοῦτο 〈***〉· ἐγὼ ἀναλαμβάνω τὴν τοῦ δούλου μορφήν 〈*〉 〈*******〉.» Ὢ τοῦ θαύματος 〈**〉·
90 ἐκπλήττομαι καὶ φρίττω ὑπὸ τοσούτων θαυμάτων τὸν νοῦν κυματούμενος. Ἐκεῖνο μόνον εἰπεῖν ἱκανὸς εὑρίσκομαι
95τό· Ὢ βάθος καὶ πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως θεοῦ.» Καὶ τοῦτο γὰρ ἐξαίσιον καὶ σφόδρα παράδοξον· καὶ μήτηρ καὶ παρθένος

(100)

ἡ κόρη εὑρίσκεται. Οὐ σπείρεται καὶ γεννᾷ· οὐκ ἀροῦται καὶ τίκτει· οὐκ ἀναμένει πάθος· οὐκ ἐκδέχεται φθοράν.88
105Οὐ τὸν φθαρτὸν 〈***〉 〈******* **〉 ἐκδεχομένη χαυνοῦται τοῖς μέλεσιν, Ὅτι μετὰ τὸ γεννῆσαι
110 ἀσπόρως τὸν Κύριον τοσοῦτον ὅσον τοῦ Κυρίου ἀθαλαμεύτου παιδός ... Ἀληθῶς ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε·
115πάντα ἐν σοφίᾳ*〉 〈***ἐποίησας». Λογίζου [δέ] μοι [καὶ] τὸν Ἀδὰμ χορεύειν φορούμενον καὶ πολλὰ ὀνειδίζειν
120 τὸ θηρίον 〈***〉 [Καὶ] χαιρόμενόν τι λέγειν· «Παμπόνηρε, τί ὤνησας συλήσας με; Τί ποτε ἐπραγματεύσω συλήσας με;» .........
125Ἴδε· ὁ φύλλα συκῆς περὶ τὴν ὀσφὺν φορῶν καὶ 〈τοὺσ〉 χιτῶνας νεκροῦ
ἐνδεδυμένος τὸ πρίν, Ἴδε νῦν φορούμενον89
130 τὸν ζῳοποιοφόρον· πόθεν, φησίν, τοσαύτη δέδοται παρρησία; Πόθεν, «Κύριος εἶπεν πρὸς μ· Υἱός μου εἶ σ;
135******* *******〉 Ἵνα γὰρ τῇ [ἁγίᾳ] Παρθένῳ τὴν γένναν λογίζεσθε καὶ νομίσητε μητέρα
140 ἀληθινὴν τῆς σαρκός, Σημαίνω νῦν τὸν ἐμὸν Κύριον 〈****〉· αὐτὸς γὰρ καὶ τῆς [μακαρίας] Μαρίας τυγχάνει δημιουργός.
145[Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων· ἀμήν].90