TLG 1386 014 :: HISTORIA ALEXANDRI MAGNI :: Recensio V (cod. Vind. theol. gr. 244)

HISTORIA ALEXANDRI MAGNI Narr. Fict., vel Pseudo–Callisthenes
(Varia)

Cf. et ANONYMI HISTORICI in FGrH (1139 007)

Recensio V (cod. Vind. theol. gr. 244)

Source: Mitsakis, K. (ed.), Der byzantinische Alexanderroman nach dem Codex Vind. Theol. gr. 244 [Miscellanea Byzantina Monacensia 7] Munich: Institut für Byzantinistik und neugriechische Philologie der Universität, 1967: 21–87.

Dup. partim 1386 012

Citation: Page — (line)

21

Διήγησις καὶ ἡ γέννησις καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἀλεξάνδρου, τὸ πῶς ἐγεννήθη καὶ ἀνατράφην καὶ περὶ τῆς ἀνδρείας αὐτοῦ καὶ τὴν μάθησιν καὶ τὴν χαράν του. Ἦτον ἀπὸ τὸν θεὸς ὁρισμὸς καὶ ἦτον φρόνιμος καὶ ἔμορφος καὶ χαροποιὸς εἰς τοὺς αὐθεντάδες καὶ εἰς
5τὴν στρατείαν καὶ εἶχεν χέρι καλὸ νὰ φιλοδωρῆ καὶ νὰ στέκη εἰς τὸν λόγον του, νὰ μηδὲν σφάλη τοὺς ὅρκους του. Καὶ μετὰ ταῦτα ἐβασίλευσεν ὅλον τὸν κόσμον. Ἐπὶ ἔτους πέντε χιλιάδες ἐβασίλευσεν εἰς τὴν παλαιὰν Ῥώ‐ μην ὁ Ταρκιανὸς ὁ Βασιλεὺς καὶ εἰς τὴν Ἀνατολὴν καὶ εἰς τὴν Ἱε‐
10ρουσαλὴμ ἐβασίλευσεν ὁ Δάρειος, ὁ υἱὸς τοῦ Κυρίσου, καὶ ὅλα τὰ βασίλεια τοῦ κόσμου αὐτὸν ἐτελοῦσαν λιζάτον. Καὶ εἰς τὴν Ἱερου‐ σαλὴμ ἦτον αὐθέντης εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας ὁ προφήτης Ἱερεμίας ἀρχιερεὺς καὶ εἰς τὴν Αἴγυπτον ἐβασίλευσεν ὁ πονηρὸς καὶ ἀστρο‐ νόμος Ἐκτέναβος, ὅλην τὴν Αἴγυπτον καὶ μὲ τὴν γῆν τῶν Ἀλα‐
15τίνων. Καὶ ὁ Φίλιππος ὁ Ἕλληνος ἐβασίλευσεν τὴν Μακεδονίαν μὲ τοὺς Φιλίππους καὶ μὲ τὴν Φιλιππόπολιν. Τοῦ Φιλίππου τοῦ βασιλέως ἐγεννήθη τέκνον ἄρρεν καὶ οὐδὲν ἦτον σπόρος ἐδικός του, ἐπεὶ ἦτον σπόρος ξένος, καθὼς τὸ θέλετε ἀκούσει. Καὶ ἐπο‐ νόμασαν τὸ ὄνομα τοῦ παιδίου εἰς τὲς ἡμέρες Ἀλέξανδρον ῥωμαϊ‐
20κὰ καὶ εἶχεν ἀπὸ τῆς ἄνω προνοίας χάριν μεγάλην. Λέγουν ὁ κόσμος ὅλος ὅτι ἔναι υἱὸς τοῦ Φιλίππου τοῦ βασιλέως ὁ Ἀλέξαν‐ δρος καὶ οὗτος ὁ λόγος ἔναι ψευδός, τὸ ἀληθὲς ἔνι τοῦτο· τοῦ βασιλέως τῆς Αἰγύπτου υἱός, τοῦ Νεκτέναβου τοῦ πονηροῦ καὶ ἀστρονόμου, καθὼς τὸ θέλετε ἀκούσει τὴν διήγησίν του ὕστερα.
25Ὁ βασιλεὺς μὲ τὰ μαγικά του ἐκράτειεν τὸν τόπον τῆς Δα‐21

22

μασκοῦ, ὁποὺ ὀνομάζεται Αἴγυπτος. Ἐβαρέστησεν ὁ κόσμος ὅλος τὴν ἀστρονομίαν του καὶ τὰ μαγικά του καὶ ἐποίησαν βουλὴν μὲ τὸν Δάρειον τῆς Περσίας καὶ ὁ βασιλεὺς τῆς Βερροίας καὶ ὁ βασιλεὺς τῆς Λεντίας καὶ πολλοὶ ἕτεροι βασιλεῖς. Οὗτοι· «Ἂς
5ἐξέλθωμεν μὲ τὰ φουσάτα μας πρὸς τὸν μάγον, νὰ τὸν διώξωμεν τὸν μάγον καὶ Αἴγυπτον». Καὶ ἐσύναξαν οἱ βασιλεῖς φουσάτα πάμπολλα, ἀναρίθμητα. Ἦτον δὲ εἰς τὸ σύνορον τῆς Περσίας ἕνα κάστρον καὶ εἶχαν αὐθέντην εἰς τὴν μέσην τους Αἴγυπτον ὀνόματι Βερκαρίαν. Ἰδόντας ὁ συνορίτης ὁ Βερβέρης φουσάτον
10πολὺ μαζωμένον, ὁποὺ ἔρχονται καταπάνου τοῦ βασιλέως Αἰγύ‐ πτου τοῦ Νεκτέναβου, ἐπῆγεν εἰς αὐτὸν καὶ ὁμολόγησέν τον περὶ τὰ φουσάτα, τὸ πόσες χιλιάδες ἔρχονται. Καὶ εἶπεν τοῦ Νεκτέναβου ὅτι νὰ ἠξεύρης, ἔρχεται ὁ βασιλεὺς τῆς Περσίας ὁ Δάρειος, ὁποὺ τὸν ἐμαυτόν του ὀνομάζει ἴσος μὲ τὸν θεόν, καὶ ἔφθασεν καὶ ἐσέ‐
15βην εἰς τὸ σύνορόν σου μὲ τὰ φουσάτα του πολλὰ καὶ ἀναρίθμητα καὶ μὲ ἄλλους βασιλεῖς ἑτέρους ἔρχονται καταπάνου σου· ὥσπερ ὅταν ἀρχερίσουν τὰ κύματα τῆς θαλάσσης καὶ οὐδεὶς ἠμπορεῖ ν’ ἀριθμήση αὐτὰ εἰ μὴ εἷς θεός, τόσον φουσάτο ἔρχεται καταπά‐ νω σου νὰ πολεμήση. Ὁ βασιλεὺς ὁ Νεκτέναβος ἐγέλασεν καὶ
20εἶπεν· «Σῦρε ὀπίσω εἰς τὸ βασίλειόν σου καὶ κατανόει καλῶς καὶ πάλιν νὰ μοῦ ἀποστείλης λόγον ἐγλήγορα, ἐπιστολὴν γραμμέ‐ νην». Καὶ ὁ βασιλεὺς ὅρισεν καὶ ἔγραψαν πιττάκια εἰς ὅλον τὸν τόπον [f. 26v] τῆς Αἰγύπτου, τὴν Δαμασκόν. Καὶ ἀφὸν ἐπροβό‐ δισεν τὲς ἐπιστολὲς εἰς ὅλον τὸν τόπον ὁ Νεκτέναβος, ἠπῆρεν
25τὸ χαρτὶ τῆς ἀστρονομίας καὶ τῆς λεκανομαντείας καὶ ἐσέβην εἰς τὸ παρακέλλιν τὸ βασιλικὸν καὶ ἐγέμισεν τὸν ὀστράκινον πί‐
νακαν νερὸν καὶ ἄνοιξεν τὸ βιβλίον του καὶ εἶδεν εἰς τὸ νερὸν22

23

δύο φουσάτα ὁποὺ ἔρχονται νὰ πολεμήσουν· καὶ εἶδεν τὸν θεὸν τῆς Αἰγύπτου τὸν Ἀπόλλωνα ὅτι ἐσέβη εἰς τὸ κάτεργον πρὸς τῆς μερίας τοῦ φουσάτου τῆς Περσίας καὶ φέρνει τὸ φουσάτο τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως καταπάνου εἰς τὴν Αἴγυπτον. Ἰδόντας
5οὖν ὁ Νεκτέναβος ὅτι νικᾶται ὑπὸ τοὺς Πέρσηδας ἐζαλίσθην ζάλην μεγάλην καὶ ἐσηκώθη ἀπὸ τὴν τρομάραν του καὶ ἔκλαυσεν πικρὰ καὶ εἶπεν· «Ὦ κάστρον τῆς Αἰγύπτου Δαμασκοῦ καὶ ἔμορ‐ φον μὲ τοὺς πρωτοκαβαλλαραίους καὶ χρυσοπτερνιστηράτους καὶ ἀνδρειωμένους τῆς Αἰγύπτου τοὺς πρώτους καὶ τὰ πάντερπνά
10σας κάλλη καὶ ὁ πλοῦτος σας καὶ ἡ ἐμορφάδα σας, ἔχετε τόσους πολλοὺς χρόνους μετ’ ἐμένα καὶ τώρα χωρίζεσθε μὲ μεγάλην πικρίαν· ὥσπερ τις τρώει τὸ φαρμάκι καὶ σύντομα ἀποθνήσκει, οὕτως καὶ ἐγὼ χωρίζομαι τὸ βασίλειόν μου». Ὁ βασιλεὺς Αἰγύ‐ πτου ὁ Νεκτέναβος οὐδὲν ἐδυνήθη νὰ πολεμήση μὲ τὸν Δάρειον
15τὸν βασιλέα τῆς Περσίας. Ἀπὸ τὴν πολλήν του λύπην καὶ τὴν ἐντροπήν του ἐκούρεψεν τὰ γένεια του καὶ τὰ μαλλία του καὶ ἐξέ‐ βην ἀπὸ τὸ κάστρον τῆς Αἰγύπτου καὶ ἔφυγεν εἰς ξένον τόπον, ὅπου οὐδὲν τὸν ἐγνώριζαν· καὶ ὑπῆγεν εἰς τοὺς Φιλίππους εἰς τὸν τόπον τῆς Μακεδονίας καὶ κανεὶς ἄνθρωπος δὲν τὸν ἐγνώρισεν
20καὶ ἔκαμεν τὸν ἐμαυτόν του μάγον, ἰατρὸν θαυμαστόν· εἴ τι ἄρα ἔλεγεν, ὅλα ἀληθίνευαν οἱ λόγοι του. Ἡ στρατεία καὶ τὰ φουσάτα καὶ οἱ ἄρχοντες ἐσυνήχθησαν εἰς τὸ παλάτιν νὰ ποιήσουν βουλὴν μὲ τὸν βασιλέα τους, καθὼς εἶχαν συνήθειον, καὶ ἐγύρευσαν καὶ οὐ‐ δὲν τὸν ηὗραν καὶ μόνον ηὗραν ἕνα πιττάκιν γραμμένον καὶ ἔγραφεν
25οὕτως, ὅτι ἐγὼ οὐδὲν δύνομαι καταπρόσωπα τὸν Δάρειον νὰ στα‐ θῶ καὶ ὑπηγαίνω ἀπὸ ἐσᾶς γέροντας καὶ πάλιν θέλω ἔλθει πρὸς ἐσᾶς νέος χρονῶν τριάντα· καὶ νὰ μοῦ ἱστορίσετε τὸ πρόσωπόν μου εἰς τὸν στύλον καὶ νὰ μοῦ βάλετε τὸ στεφάνι μου εἰς τὸ κεφάλιν τῆς ἱστορίας· καὶ εἴ τις ἔλθη καὶ σταθῆ εἰς τὸν στύλον καὶ πέση
30τὸ στεφάνι μου εἰς τὸ κεφάλιν του, αὐτὸν τὸν ἄνθρωπον νὰ τὸν
προσκυνήσετε, ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ υἱός μου καὶ αὐτὸς σᾶς θέλει23

24

ἐλευθερώσει ἐκ χειρὸς τοῦ Δαρείου. Καὶ ἔλαβον τὸ πιττάκιν τοῦ Νεκτέναβου μὲ τὸ στέμμαν του καὶ ἔκαμαν στύλον εἰς τὴν μέσην τοῦ κάστρου καὶ ἔγραψαν τὸ πρόσωπον τοῦ βασιλέως καὶ ἔβαλαν τὴν ἐπιστολήν του καὶ τὸ στέμμαν του στὸ πρόσωπον ἐκεῖνον
5ὁποὺ ἱστόρισαν καὶ ἔκλαψαν πικρά. Καὶ ὑπῆγαν εἰς τὴν ἐκκλησίαν τους εἰς τὸν θεόν τους τὸν Ἀπόλλωνα καὶ ἐπαρακάλεσαν αὐτὸν νὰ τοὺς ὁμολογήση τὴν ἅπασαν ἀλήθειαν διὰ τὸν βασιλέα τους τὸν Νεκτέναβον· ὅταν γοῦν διὰ νυκτὸς εἶδαν εἰς τὸν ὕπνον τους καὶ εἶπεν ὅτι πάλιν, ὅταν πληρωθῶσιν χρόνοι τριάντα, πάλιν θέλει
10γυρίσει πρὸς ἐσᾶς καὶ θέλει τσακίσει τὰ σπαθία τῆς δεξιᾶς χει‐ ρὸς τῆς Περσίας καὶ σᾶς θέλει ἐβγάλει καὶ θέλει σᾶς ἐλευθερώσει. Ὁ Νεκτέναβος εἰς τοὺς Φιλίππους ἔκαμεν λεκανομαντεῖες μεγάλες καὶ ὅλον ἀληθίνευαν εἰς τὴν τέχνη του. Ὁ βασιλεὺς τῶν Μακεδόνων ὁ Φίλιππος εἶχεν γυναῖκαν ὡραίαν, τὸ ὄνομα αὐτῆς
15Ὀλυμπιάδα, καὶ πολλὰ ἦτον στεῖρα. Καὶ ὁ βασιλεὺς οὐδὲν εἶχεν καλὴ καρδίαν [f. 27r] ποτὲ πρὸς τὴν βασίλισσαν διὰ τὴν ἀτε‐ κνίαν της, διότι εἶχεν πλοῦτον πολὺν ὁ βασιλεὺς μὲ τὸν ἐμαυτόν του, τὸ πὼς θέλει ἀπομείνει τὸ βασίλειόν του ἔρημον καὶ ὁ πλοῦ‐ τος του. Ἦτον γοῦν ὡραία ἡ Ὀλυμπιάδα καὶ ἐκ τὴν ἐμορφία
20της οὐδὲν ἤθελεν νὰ τσακίση τὴν καρδίαν της· ἦλθεν γοῦν ὁρισμὸς τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως νὰ ὑπηγαίνη ὁ Φίλιππος εἰς τὸ ταξίδι καὶ εἶπεν τῆς γυναικός του τῆς Ὀλυμπιάδος ὅτι μεγάλη κάκητα ἔχω ἀπὸ σέν, ὀμμάτια μου καὶ φῶς τῶν ὀφθαλμῶν μου, ψυχή μου, καρδία μου Ὀλυμπιάδα· ἐγὼ ὑπηγαίνω εἰς τὸ φουσάτο καὶ
25ἐὰν οὐδὲν εὕρω τέκνον ἀπὸ τὰ σπλάγχνα μου, ἀπὸ τὸν ἐμαυτόν μου, νὰ ἠξεύρης ὅτι πλέον τοὺς ὀφθαλμούς σου οὐδὲν τὰ θέλω ἰδεῖ, ὡσὰν ἤσουν μαθημένη νὰ ἔλθης εἰς τὸν θρόνον μου. Λοιπὸν
μὲ ἐπονειδισμὸν ὑπῆγεν εἰς τὸ ταξίδιν ἐτοῦτο.24

25

Μία γοῦν τῶν ἡμερῶν ἀπὸ τὲς βαγίτσες της εἶδεν τὴν βα‐ σίλισσα πικραμένη καὶ εἶπεν της· «Μηδὲν πικραίνεσαι, ὦ βασί‐ λισσα Ὀλυμπιάδα, ἐδῶ εἰς τὸ κάστρον ἐτοῦτο τῶν Φιλίππων ἔναι ἕνας ἄνθρωπος μάντης καὶ ἰατρὸς καὶ ἀστρονόμος καὶ εἴ τι ἄρα
5λέγει, ἀληθινεύουν». Περὶ τὸ πὼς ἤκουσεν τοὺς λόγους τῆς βα‐ γίτσας της, εἶπεν της· «Δράμε ἐγλήγορα καὶ φέρε τὸν ἄνθρωπον αὐτὸν εἰς ἐμένα, μήνα μὲ ποιήση τίποτες εἰς τὴν τάλαιναν». Ὁ Νεκτέναβος ἦλθεν ἐγλήγορα εἰς τὴν Ὀλυμπιάδα καὶ ἐσύντυχεν καὶ εἶπεν του· «Ἄνθρωπε τῆς Αἰγύπτου, ἀλήθεια ἔναι ὅπερ ἠκού‐
10σαμεν διὰ τ’ ἐσένα; Ἠμπορεῖς νὰ ποιήσης τίποτες μὲ τὰ βοτανι‐ κά σου εἰς ἐμένα, μήνα ποιήσω παιδὶ ἀπὸ τὰ σπλάγχνα μου; Καὶ ἂν ποιήσης καὶ κάμω παιδὶ τοῦ μεγάλου βασιλέως Φιλίππου, θέλεις θεραπεύσει τὴν καρδίαν του καὶ θέλεις δυναμώσει καὶ τὴν ἐ‐ δικήν μου τὴν καρδίαν πρὸς αὐτὸν καὶ μέγας νὰ ὀνομαστῆς ἀπὸ
15τὸν βασιλέαν καὶ ἀπὸ τοὺς αὐθεντάδες τῆς Μακεδονίας. Καὶ ποίησε τὴν ἰατρικήν σου τέχνη ἐγλήγορα». Ὁ Νεκτέναβος ἰδόντας τὴν Ὀλυμπιάδα, τὴν ὡραιότητάν της καὶ τὴν λαμπηδόνα τοῦ προσώ‐ που της καὶ τὰ καλά της κάλλη, ἐτήρα την εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς ὀρθὰ καὶ ἐδιέβην ὁ νοῦς του καὶ ἐξέστην. Ἐκείνη ἐδοκήθη καὶ
20ἐπῆρε κρυφὰ νὰ τὸν ἐρωτᾶ καὶ λέγει του· «Ὦ ἄνθρωπε, τί με κ’ ἐσὺ πόνους γεμίζεις; Ἐὰν ἔχης ὄρεξιν, ποίησον τὴν τέχνην σου καὶ μηδὲν ἀργῆς». Καὶ ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους τῆς βασίλισσας, εἶπεν της καὶ ἐσίμωσεν σιμά της, ὥστε ἐκόλλησεν τὸ πρόσωπόν του εἰς τὸ πρόσωπον αὐτῆς, καὶ ἐκάην καὶ ἐτόξευσεν εἰς τὴν καρ‐
25δίαν του ἀπὸ τὸν ἔρωτάν της καὶ εἶπεν της ὅτι ἐγὼ ἐβλέπω ὅτι ὁ θεὸς θέλει μείνει μετὰ ἐσένα ἢ ὁ Ἀμμὼν ἢ ὁ Φιλογένης ἢ ὁ Ἀρκούτσης ὁ θεὸς ὁ μέγας· καὶ ἐὰν ποιήσης ὡσὰν σοῦ θέλω εἰπεῖ,
παιδὶν θέλεις ποιήσει καὶ ἐσὺ μητέρα θέλεις ὀνομαστῆ, βασίλισσα25

26

τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ». Καὶ ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους του, ἐχάρην χαρὰν μεγάλη, διότι θέλει γεννήσει παιδὶ ἀπὸ τὸν ἐμαυτόν της, καὶ εἶπεν του· «Ὡσὰν τρυγόνα θλίβομαι, ὦ ἄνθρωπε· ἔλ[α] κοντὰ εἰς τὸ παλάτι τὸ βασιλικὸν νὰ σοῦ ποιήσω ἕνα σπιτόπουλον μι‐
5κρόν». Καὶ ὅταν ἔλθουν οἱ θεοὶ τῶν Ἑλλήνων, ὁποὺ θέλουν σεβῆ πρὸς αὐτήν, ὁποὺ ἤβλεπεν εἰς τὸ νερὸν τῆς λεκανομαντείας. [f. 27v] Ὁ Νεκτέναβος ἔκαμεν τὸν ἐμαυτόν του μάγον μὲ τὰ μα‐ γικά του καὶ ἐσέβη εἰς τὸ παλάτι τῆς βασίλισσας νὰ μείνη μὲ τὴν Ὀλυμπιάδα εἰς τὸ πρόσωπον τὸν θεὸν τῶν Ἑλλήνων τὸν Ἀμμών.
10Τὸ κεφάλιν του ἔκαμεν ὡς ἀετοῦ καὶ εἰς τὴν κεφαλήν του κερατό‐ πουλα χρυσὰ καὶ οὐρὰν ὥσπερ τοῦ βασιλίσκου· τὰ ποδάρια του ἐποίησεν καὶ τοὺς ἐλάτες ὡσὰν τοῦ γρύψου καὶ τὰ πτερά του χρυ‐ σὰ καὶ μαῦρα. Καὶ ἐσέβην εἰς τὴν βασίλισσαν τὴν Ὀλυμπιάδα μὲ φόβον καὶ μὲ τρόμον μέγαν καὶ ἔμειναν οἱ δύο καὶ πάλιν
15ἐξέβη ὀπίσω μὲ πολλὰ ποιήματα καὶ θαυμαστὸς ἐφάνη εἰς τὸ ξέ‐ βαν του καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸ σπιτόπουλόν του. Καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ὑπῆγεν εἰς τὴν βασίλισσαν καὶ εἶπεν της· «Τώρα εἶσαι εὐχαρι‐ στημένη εἰς ὅλες τὲς γυναῖκες, Ὀλυμπιάδα· σήμερον τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ βασιλέα βαστάζεις, παιδὶ ἄρρεν· καὶ ὅταν θέλης κάμει τὸ
20παιδί, νὰ στείλης διὰ τ’ ἐμένα νὰ ἔλθω καὶ εἴ τι σοῦ εἰπῶ, οὕτως νὰ κάμης καὶ εἰς ποίαν ὥραν νὰ γεννήσης τὸ παιδί». Ἐλθόντος γοῦν εἰς τὴν γέννησιν τοῦ παιδίου ἔστειλεν καὶ ἔκραξεν τὸν Νεκτένα‐ βον καὶ ἄνοιξε τὸ βιβλίον τῆς ἀστρονομίας καὶ οὐδὲν ἦτον ὥρα καλὴ νὰ γεννήση τὸ παιδὶ καὶ εἶπεν τὲς γυναῖκες καὶ ἐσήκωσεν
25τοὺς πόδας τῆς βασίλισσας νὰ μηδὲν πέση τὸ παιδί· καὶ ὅταν εἶδεν ὅτι ἐπλάτυνεν ἡ νύκτα καὶ ἐδυνάμωσεν τὸ γύρισμα τοῦ οὐρανοῦ καὶ τὰ στοιχεῖα τῆς γῆς, καὶ εἶπεν καὶ ἄφηκαν τὴν βα‐ σίλισσαν καὶ ἐγέννησεν τὸ παιδὶ τὸν Μάρτιον μῆναν ὥρας ἐννέα τῆς νυκτός. Καὶ ὅταν ἐγεννήθη τὸ παιδίον καὶ ἐξέβην εἰς τὸ φῶς
30τοῦ κόσμου, καὶ ἔκλαυσεν καὶ εἶπεν· «Ὅταν σωθοῦν οἱ σαράντα26

27

χρόνοι, πάλιν θέλω γυρίσει εἰς ἐσένα, μητέρα ἐδική μου γῆς». Καὶ εἶδεν πᾶς ἄνθρωπος καὶ ἐξενίστη πὼς ἐσύντυχεν τὸ παιδά‐ ριον. Ἡ Ὀλυμπιάδα παρευθὺς ἠπῆρεν τὸ παιδὶ καὶ ἐδιάβασέν το εἰς τὴν ἐκκλησίαν τὸν δαφνιώνα τὸν Ἀπόλλωνα καὶ ἠπῆρεν εὐχὴ
5ἀπὸ τὸν ἱερέαν τους καὶ ἐπαρακάλεσέν τον ν’ ἀνοίξη τὸ χαρτὶ τῆς ἀστρονομίας νὰ τῆς δείξη διὰ τὸ παιδί, ποταπὸς θέλει γένη. Καὶ ἐπαρακάλεσεν τὸν θεόν της τὸν Ἀπόλλωνα νὰ τῆς φανῆ κατ’ ὄναρ· καὶ εἰς τὸν ὕπνον του τοῦ ἱερέως τῶν Ἑλλήνων ἐφάνη ὁ Ἀπόλλων καὶ εἶπεν περὶ τὸν Ἀλέξανδρον, ὅτι θέλει γένη ὁλου‐
10νοῦ τοῦ κόσμου βασιλέας καὶ θέλει γένη δόκιμος καὶ φρόνιμος πολλὰ καὶ νὰ δωρῆ τοὺς αὐθέντας· καὶ ἀκόμη καὶ τὸν βασιλέα, τὸν ἐδικόν του τὸν πατέρα, θέλει σκοτώσει καὶ ὅταν θέλουν πληρώσει σαράντα χρόνοι, πάλιν θέλει γυρίσει εἰς τὴν μάννα του τὴν γῆν, ἔνθα ἐπλάστη.
15 Ὁ Φίλιππος ὅταν ἦτον εἰς τὸ φουσάτο τῆς Περσίας, ἠπῆρε συμπάθιον ἐκ τὸν Δάρειον καὶ ἐγύρισεν ὀπίσω. Καὶ ὅταν ἐκατέλα‐ βεν ἡ νύξ, εἶδεν εἰς τὸν ὕπνον του ὅτι τοῦ ἐφάνη ὁ θεὸς ὁ Ἀμμὼν εἰς τὸ πρόσωπόν του ὡς λέοντας μὲ κερατόπουλα χρυσὰ εἰς τὸ κεφάλιν του καὶ ἐκράτειεν τὸ παιδί, τὸν Ἀλέξανδρον, εἰς τὰς
20χεῖρας του καὶ εἶπεν τοῦ Φιλίππου· «Χαῖρε, βασιλέα τῆς Μακε‐ δονίας, καὶ εὐφραίνου, ὅτι ἠπόκτησες υἱὸν τὸν Ἀλέξανδρον δό‐ κιμον καὶ φρόνιμον καὶ ὡραιότατον καὶ εἰς τὴν ἀνδρείαν ἀνδρειω‐ μένος καὶ εὐτυχιάρης εἰς τὸ ῥιζικόν του καὶ βασιλέας θέλει γένη τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ». Καὶ ὁ Φίλιππος ἐσηκώθη ἀπὸ τὸ στρῶμαν
25του καὶ ἐγίνη ἐξεστηκὼς ἀπὸ τὸ ὅραμα ὁποὺ εἶδεν εἰς τὸν ὕπνον του καὶ ἐσέβην εἰς λογισμὸν μέγαν καὶ ἔκραξεν τὸν φιλόσοφον τὸν Ἀριστοτέλη καὶ ὁμολόγησέν του τὸ ἐνύπνιον, ὅπερ εἶδε. Καὶ εἰς αὐτὴν τὴν ὥραν ἦλθεν ἀετὸς μέγας ἀπανωθέον τὴν τέντα τοῦ βασιλέως καὶ ἀπόλυσεν αὐγὸν καὶ ἔπεσεν εἰς τὸν ὦμον τοῦ
30Φιλίππου καὶ ἐξυπνίσθη ἀπὸ τὸν φόβον του καὶ ἀπήδησεν ἀπὸ τὴν27

28

κοίτην του· καὶ ἔπεσεν τὸ αὐγὸν εἰς τὴν γῆν καὶ ἐτσακίστη καὶ ἐξέβην ὄφις [f. 28r] μέγας καὶ ἐτριγύρισεν τὴν τένταν του ὁλό‐ γυρα καὶ πάλιν ἐσέβην ὀπίσω, ὁποῦθεν ἦτον. Καὶ εἶπεν ὁ Ἀριστο‐ τέλης ὁ φιλόσοφος τὸν Φίλιππον· «Ἀληθινὸν ἦτον τὸ ἐνύπιόν
5σου, βασιλέα». Καὶ εἰς αὐτὴν τὴν ὥραν ἦλθαν μαντατοφόροι ἀπὸ τὴν Ὀλυμπιάδα διὰ τὴν γέννησιν τοῦ παιδίου τοῦ Φιλίππου. Ὁ Φίλιππος ὡς ἤκουσεν, ὑπῆγεν ἐγρήγορα εἰς τὴν Μακεδονίαν εἰς τὸ κάστρο του καὶ ἐχάρην χαρὰν μεγάλη. Καὶ ἔβγαλαν οἱ ἄρχοντες τὸ παιδίον εἰς συναπάντησιν τοῦ βασιλέως καὶ ἠπῆρεν
10τὸ παιδίον εἰς τὰς χεῖρας του καὶ κατεφίλησέ το καὶ ἐστάθην ἡ καρδία του εἰς τὸν τόπον καὶ εἶπεν· «Δόξα σοι ὁ θεός, ὁποὺ εἶδα καὶ ἐγὼ παιδὶ ἀπὸ τὰ σπλάγχνα μου, διότι εἶναι ὄμορφον ὡσὰν τὸν Ἰωσὴφ τὸν πάγκαλον». Καὶ ὁ βασιλεὺς ἔμασεν τετρακόσια παιδία καὶ ἐπαρέδωκέ τα τοῦ Ἀλεξάνδρου διὰ
15νὰ μαθαίνουν τὴν τέχνην τοῦ πολέμου. Καὶ τότε ὄρθωσεν ἔ‐ μορφα καὶ καλά, ὁποὺ εἶδαν καὶ ἐθαύμασαν, καὶ ἀρχέρισαν τὸν πόλεμον· καὶ ὅποιο παιδὶ ἐξεμάτωναν εἰς τὸν πόλεμον, ἐβγά‐ ναν το ὡσὰν νικημένον. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἀπ’ ὅλα τὰ παιδία ἔφθανέν τους καὶ ἐπαρέδιδέν τους εἰς τὸ δικόν του κέρδος καὶ ἐκέρ‐
20δισεν ὅλα τὰ παιδία τὰ τετρακόσια· καὶ ἐπονόμασαν τὸν Ἀλέξαν‐ δρον βασιλέα καὶ ἐφούμισάν τον ὅλοι· «Πολλὰ τὰ ἔτη τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ». Εἶδεν γοῦν ὁ διδάσκαλος τοῦ Ἀλεξάνδρου τὸ νῖκος, τὸ πῶς ἐκέρδισεν τὸν πό‐ λεμον, ἐθαύμασεν καὶ εἶπεν· «Τὸν ῥιζικάρη τὸν ἄνθρωπον οἱ θεοὶ
25καὶ οἱ διάβολοι τὸν βοηθοῦν· καὶ τοῦ κακορίζικου τοῦ ἀνθρώπου οὐδὲ θεὸς τὸν βοηθᾶ, οὐδὲ οἱ διάβολοι τὸν βοηθοῦν, μόνον καὶ οἱ ἀγαπημένοι του οἱ συντρόφοι ἀφήνουν τον καὶ φεύγουν καὶ οὐδὲν δύνονται νὰ τὸν βοηθήσουν». Ὁ Ἀριστοτέλης ἐφήμισεν τὸν Ἀλέ‐ ξανδρον καὶ εἶπεν του· «Ὦ φανερὲ ἥλιε, Ἀλέξανδρε, ἐὰν πάρης
30τὴν οἰκουμένην ὅλην καὶ ἐπονομασθῆς βασιλεύς, τὸ τί καλὸν μοῦ28

29

θέλεις κάμει ἐμένα τοῦ διδασκάλου σου»; Ὁ Ἀλέξανδρος τὸν ἀπεκρίθη· «Ὑψηλότατε καὶ ἐνδοξότατε, οὐ πρέπει νὰ συντυχαί‐ νω ἐγὼ ἔμπροσθεν τοῦ διδασκάλου μου. Ἐὰν ἐγὼ ὑψωθῶ ἀπὸ θεοῦ θελήματος, καὶ ἐσὺ μέγας ἄνθρωπος μετ’ ἐμένα καὶ ὑψηλότερος νὰ
5γένης. Τὸ κλῆμα οὐδὲν πλέκεται εἰς ξύλον ὁποὺ ἔναι μακριὰ ἀπ’ αὖτο, μόνον εἰς ξύλον ὁποὺ ἔναι κοντά του· ἔτσι καὶ ὁ βασιλεύς, ὁπόταν γυρεύη νὰ ἐπάρη πολὺν ὁρισμὸν καὶ κάστρη καὶ χώρας, τὸν ἐδικόν του καὶ ἠγαπημένον ἐνεμπιστεύεται εἰς τὰς βουλὰς καὶ εἰς τὰς χαράς του καὶ εἰς τὴν θλῖψιν του. Οὕτως καὶ ἐγὼ θέλω
10εἶστε, ὦ μεγαλειότατε τῶν φιλοσόφων, Μακεδονίας διδάσκαλε». Τοῦ Ἀλεξάνδρου τὸ ζακόνι ἦτον ἀπὸ τὴν αὐγὴν ἕως τὸ γιόμα· καὶ ἔμπροσθεν ἕως τὸ δειλινὸν ὑπήγαινεν εἰς τὸν Νεκτέναβον εἰς τὸ πονηρὸν καὶ δόκιμον μάθημα. Ἀπ’ αὐτὸν ἔμαθεν τῶν τρεχομένων ζωδίων τοῦ οὐρανοῦ ἐπὶ τὰς ζώνας καὶ τὰς καμάρας καὶ τοὺς
15ἑπτὰ πλανήτας, ἀρχὴ Κρόνος, Ἄρης, Ἀφροδίτης, Ἑρμῆς, Ἥρα, Δίας, Ἥλιος καὶ Σελήνη. Καὶ ἔγραψεν εἰς σκέδον καὶ ἤφερεν τὸ καθὲν κατὰ δρόμον αὐτοῦ γεγραμμένον. Εἶδε γοῦν ὁ Ἀλέξαν‐ δρος τὸν σκέδον γραμμένον καὶ εἶπεν τοῦ διδασκάλου του· «Δί‐ δαξόν με, διδάσκαλε, τὸ πῶς τὰ μεγαλεῖα τοῦ θεοῦ τὸν χορὸν
20τοῦ οὐρανοῦ ἐποίησεν καὶ πῶς τῶν ἀνθρώπων τῆς γῆς ἐπιφαίνον‐ ται»; Αὐτὸς τὸν ἀπεκρίθη· «Ὁ θεὸς ὁ μεγαλοδύναμος τῶν ἀνθρώ‐ πων, ὁποὺ δὲν γνώθουν καὶ ὁποὺ εἶναι ἐπίγειοι, ἔρχεται ἐπίνευσις θεϊκὴ καὶ φωτίζει τὸν ἄνθρωπον· καὶ οὐχὶ [f. 28v] ὡσὰν ἐμένα τὸν ἄνθρωπον, ἀμὴ ὅπου θέλει ὁ θεὸς νὰ δώση δώρημα, αὐτὸς
25ἐκ τῆς ἄνω προνοίας φωτίζεται. Καὶ ἡμεῖς ἀπὸ τοὺς πρώην διδασκάλους ἐμαθητεύθημεν καὶ ἠξεύρομεν καὶ ποιοῦμεν». Ὁ Ἀλέ‐
ξανδρος εἶπεν· «Ὅλον τὸ ὅσον μὲ εἶπες, διδάσκαλε, ἤκουσα·29

30

ὦ Νεκτέναβε, ὅτι τὸν θάνατόν σου ἠξεύρεις τὸ πῶς σοῦ θέλει γένη»; Ὁ Νεκτέναβος εἶπεν τοῦ Ἀλεξάνδρου· «Ὡσὰν μὲ μαθαί‐ νει ἡ ἀστρονομία ὁποὺ τρέχει, ἐγὼ ἀπὸ τὸν υἱόν μου θέλω ἐπάρει θάνατον καὶ θέλω σκοτωθῆ». Ὁ Ἀλέξανδρος οὐδὲν ἐπίστασεν
5τοῦ λόγου του, ἔσπρωσέν τον ἀπὸ τὸ σπήλαιον καὶ ἔπεσεν ἔμπρο‐ σθεν τὴν βασιλικὴν κρίσιν. Καὶ εἶπεν· «Ἀστόχησες, διδάσκαλε, τὴν τέχνην σου». Αὐτὸς ἔπεσεν κάτω μὲ ὀλίγη ψυχὴν καὶ ἐλάλη‐ σεν πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ εἶπεν· «Τρέχα, Ἀλέξανδρε, εἰς τὴν μητέρα σου τὴν Ὀλυμπιάδα καὶ θέλει σοῦ δείξει τὸ νὰ εἶπα
10σ[ου] τὴν ἀλήθειαν. Ἐγώ, υἱέ μου Ἀλέξανδρε, εἰς τὸ σκότος ὑπηγαίνω, εἰς τὸν Ἅδην, ὅπου εἶναι οἱ θεοὶ τῶν Ἑλλήνων δεμένοι καὶ τυραννίζουνται εἰς τὸ τύραγνον παραδομένοι ἀπὸ τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς τὸν Σαβαώθ». Καὶ αὐτὸ μόνον ἐσύντυ‐ χεν καὶ ἐξέψυξεν ὁ βασιλεὺς Αἰγύπτου ὁ Νεκτέναβος. Ὁ Ἀλέ‐
15ξανδρος ὡς ἤκουσεν τὸν λόγον τοῦ Νεκτέναβου, ἔπεσεν εἰς λο‐ γισμὸν μέγαν καὶ ἐντροπὴν καὶ ἐπῆρεν τον εἰς τὸν ὦμον του καὶ ἤφερέ τον εἰς τὴν μητέρα του. Καὶ εἶδεν ἡ μητέρα του καὶ ἐξε‐ νίσθη καὶ εἶπεν· «Τί ἔναι τοῦτο, Ἀλέξανδρε υἱούτσικέ μου»; Ὁ Ἀλέξανδρος τῆς ὁμολόγησεν τὸ πᾶν πρᾶγμα, καθὼς τοῦ εἶπεν
20ὁ Νεκτέναβος, καὶ εἶπεν τῆς μητρὸς αὐτῆς τῆς Ὀλυμπιάδος· «Ἐὰν ἔναι ἀληθῶς ὁ πατήρ μου, δεῖξε μου». Καὶ ἡ μητέρα του ὁμολόγησεν τὸ πῶς ἐγίνη ἀπὸ τῆς ἀρχῆς ὅλον καθέναν λόγον. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἤκουσεν τὸν λόγον τῆς μητρός του καὶ ἔκλαψεν πικρά. Καὶ ὁ Φίλιππος τίποτες οὐδὲν ἤξευρεν.
25 Εἰς τὸν Φίλιππον τὸν βασιλέα αὐτὴν τὴν ὥραν ἦλθεν του μαντατοφόρος καὶ εἶπεν του· «Νὰ ἠξεύρης, ἡ βασιλεία σου, ἐγεννή‐ θην ἕνα πουλάριν εἰς τὴν λακινίαν σου θαυμαστὸν καὶ ἔμορφον πολλά· ἔχει εἰς τὴν δεξιάν του μερίαν εἰς τὸ μερὶ Βοκέφαλον
μὲ κέρατα καὶ μὲ αὐτία ἕναν πῆχαν». Ὅρισεν ὁ βασιλεὺς καὶ ἤφε‐30

31

ράν του τὸ πουλάριν καὶ εἶδεν το καὶ ἐθαύμασεν τὴν ἐμορφάδαν του καὶ τὸ σημεῖον εἰς τὸ μερί· καὶ ὅρισεν καὶ ἐποίησαν σπιτό‐ πουλον, κουβούκλιν σιδερένιο, καὶ ἔβαλέν το ἀπέσω. Καὶ ἔρρι‐ χνάν του τὴν τροφὴν ἐκεῖ καὶ κανεὶς οὐδὲν ἐκότα νὰ σταθῆ κοντά
5του. Ὁ Ἀλέξανδρος καθὴν ὥρα ὑπήγαινεν καὶ ἅπλωνεν ἀπὸ τὸ παρεθύρι καὶ ἐπίανέν το ἀπὸ τὸ ὠτίον· καὶ τὸ ἄλογον ἀγαλλίαζεν, ἐχλιμίτρα καὶ ἔγλυφεν τὸ χέριν τοῦ Ἀλεξάνδρου. Ὁ Ἀλέξανδρος μία γοῦν τῶν ἡμερῶν ἐτσάκισεν τὴν κλειδονίαν τῆς θύρας καὶ ἐσέβην ἀπέσω εἰς τὸ κουβούκλι καὶ ἐπῆρε σέλλα καὶ ἐσελλοχα‐
10λίνωσεν τὸ ἄλογον, ὡσὰν νὰ ἦτον μαθημένον, καὶ ἐκαβαλλίκευσεν καὶ ἐκίνησεν, ὅπου οἱ καβαλλαραῖοι οἱ χρυσοπτερνιστηράτοι, ὅπου ἔπαιζαν τὰ κοντάρια, ὡσὰν εἶχαν ζακόνι, ἀπὸ τὸ γιόμα καὶ ὀμπρός. Εἶχεν ζακόνι καὶ ἐκάθετον εἰς τὸ παλάτιν τὸ βασιλικὸν καὶ ἔβλε‐ πεν τὸ πῶς κροῦν τὲς κονταρίες. Ὁ Ἀλέξανδρος ἐξέβην ἀπὸ τὸ
15κάστρον καβελλάρης καὶ ἦσαν ὅλοι τῆς Μακεδονίας οἱ πρωτοκα‐ βαλλαραῖοι· ἐπέζευσαν ὅλοι καὶ ἐπροσκύνησάν τον ὡσὰν τὸν βα‐ σιλέα τὸν Φίλιππον καὶ ἐθαύμασαν τὴν καβάλλαν τοῦ Ἀλεξάν‐ δρου. Εἰς τὸ Βουκέφαλον τὸ ἄλογον ὡσὰν πρωτοκαβαλλάρης ἔμορφα, ἀνδρειωμένα ἔτρεχεν παρὰ ὅλους· ἔδραξέν τον τὸ ἄλογον
20καὶ μετὰ βίας τὸ ἐκράτησεν [f. 29r] ὅπου εἶναι οἱ βρύσες οἱ πολλὲς καὶ ἐκεῖ ὅρισεν καὶ ἐποίησαν κάστρο καὶ ἐπονόμασεν τὸ κάστρο ἐκεῖνο Δρομὴ Καλή. Ὁ Φίλιππος ὁ βασιλεὺς ἐθαύμασεν διὰ τὴν μεγάλη ῥέντα τοῦ ἵππου καὶ εἶπεν ὁ Φίλιππος· «Ὦ βουνὰ καὶ κάμποι καὶ ὄρη, ὅτι τὸ σπαθὶν τοῦ Ἀλεξάνδρου μὲ τοὺς Μα‐
25κεδόνας θέλει τσακίσει ὁλουνοῦ τοῦ κόσμου τὰ σπαθία». Καὶ ἐγέλασεν καὶ εἶπεν· «Ἐγὼ τέτοιον ἔμορφον καβαλλάρην ὡσὰν τὸν Ἀλέξανδρον οὐκ εἶδα· μόνον τὸν Ἡράκλειον τὸν βασιλέα ἔμορφον εἰς τὴν καβάλλαν του». Ἐκ ταύτην τὴν ἡμέραν ὅρισεν
ὁ Φίλιππος καὶ ἔμασεν συνομόλικους τοῦ Ἀλεξάνδρου χίλιους31

32

καὶ ἔδωκέν τους τοῦ Ἀλεξάνδρου νὰ παραδιαβάζη μετ’ αὔτους καὶ νὰ δοξεύουν μετ’ αὖτον καὶ νὰ μαθαίνουν τῆς στρατείας τὴν τέχνην καὶ νὰ κροῦν κονταρίες καὶ νὰ κυνηγοῦν. Εἰς τὴν Ὀλυμπιάδα ἦτον μία τέχνη τῶν Ἑλλήνων, τροχοὶ
5καμωμένοι, κοντὰ εἰς τὸν δαφνιώνα τὸν Ἀπόλλωνα. Ἴσα τὸν τρο‐ χὸν ἀνέβαιναν ἀπὸ τέσσαρες καὶ ἀπὸ ὀκτὼ καὶ ἔκρουγαν μὲ τὰ κραμπιτζέλια τους ἕνας τὸν ἄλλον καὶ ἐγύρευεν ὁ κάθε εἷς τὴν τέ‐ χνην του καὶ τὴν τύχην του, τὸ πῶς θέλει γένη τῆς ἀνδρείας. Ὁ Ἀλέξανδρος ὀρθώνετον νὰ ὑπαγαίνη εἰς τὸ μέρος τῆς Ὀλυμπιά‐
10δος καὶ ἔδειξε τοῦ Φιλίππου καὶ οὐδὲν τὸν ἄφηνεν, ἀμὴ τὸν εἶπε. «Υἱέ μου παμφίλτατε, μηδὲν ὑπαγαίνης, ὅτι ἀκόμη εἶσαι μικρός, παιδὶ δώδεκα χρονῶν, νὰ μηδὲν σὲ εὕρη τίποτες ἐκεῖ καὶ κάψης τὴν καρδίαν μου». Ὁ Ἀλέξανδρος τὸν ἀποκρίθη· «Ἐγὼ ὑπηγαίνω εἰς τὸν θεὸν τῶν Ἑλλήνων τὸν Ἀπόλλωνα διὰ νὰ προσκυνήσω
15καὶ νὰ ἰδῶ τὴν τέχνην καὶ τὰ ποιήματα τῶν τροχῶν, πῶς γυρί‐ ζουν καὶ παίζουν τὰ ἀφεντόπουλα». Τότε ὁ Ἀλέξανδρος ἠπῆρεν τοῦ δρόμου τὸν ἔξοδον, εἴ τι ἄρα εἶχεν χρεία, ἀπὸ τὸν βασιλέα τὸν Φίλιππον, ἠπῆρεν καὶ βασιλικὰ σημάδια καὶ ἐσέβην εἰς τὸ νησὶν τῆς Ὀλυμπιάδος. Αὐτὸς ἠπῆρεν παιγνίδια τέσσαρα τῶν
20Ἑλλήνων. Αὐτοῦ ἐδοκίμαζαν οἱ πρωτοκαβαλλαραῖοι τὸ ῥιζικόν τους καὶ αὐτοὺς τοὺς ἔκαμεν εἰς τὴν τάξη † τὴν πασιδόνα † τὸν Ἀπόλλωνα. Ὁ Ἀλέξανδρος ἦλθεν μὲ δύο ἀδελφοὺς ἀπὸ τὴν Ἐγγλιτέρα πρωτοκαβαλλαραίους, τὸν Λαόμετρον καὶ τὸν Καλλι‐ στερνούση. Καὶ ἐσέβην ὁ Ἀλέξανδρος μὲ τὸν βοηβόντα τὸν ἐδι‐
25κόν του τὸν Πτολομαῖον καὶ αὐτοὶ εἰς τοὺς δύο τροχούς· ἐγύριζαν οἱ τέσσαροι πρωτοκαβαλλαραῖοι· ἐδόθησαν ἕνας τὸν ἄλλον, ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος τὸν Καλλιστερνούσην ἐκότωσε καὶ ὁ Πτολομαῖος τὸν
Λαομετρούσην ἔρριξεν. Οἱ ἄνθρωποι αὐτουνοῦ τοῦ κάστρου ἔβλε‐32

33

παν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐθαύμασαν τὴν ἐμορφάδαν του, ὅτι τό‐ σον ἦτο ἔμορφος. Τὸ ὄνομά του ἦτον Οὐρανίων καὶ εἶπεν ὅτι ἡ φρόνησις καὶ ἡ ἀνδρεία οὐδὲν ἔναι πολλῶν χρόνων τιμημένη ἀπὸ τὴν δύναμιν. Εἷς φιλόσοφος ἐρώτησεν· «Ποῖος ἔνι τοῦτος
5καὶ πόθεν ἔνι Ἀλέξανδρος»; Καὶ εἶπαν του· «Υἱὸς ἔναι βασιλέως Μακεδόνων». Ὁ φιλόσοφος εἶπεν· «Ἤκουσα ἀπὸ τὸν διδάσκαλόν μου ὁποὺ ἐσύντυχεν καὶ εἶπεν ὅτι θέλει σηκωθῆ ἀπὸ τὸν βασιλέα Μακεδόνων βασιλεύς, ἀπὸ τὸ κάστρον τοῦ Φιλίππου, μὲ σπαθὶ καὶ θέλει σκοτώσει αὐθέντας καὶ τῆς Δύσης τὰ βασίλεια θέλει
10χαλάσει καὶ τῆς Ἀνατολῆς τὰ θέλει ἐπάρει. Καὶ ἐὰν εἶσαι ἐσύ, ἔλα καὶ σέβα εἰς τὸ κάστρον μας, υἱὲ τοῦ Φιλίππου». Ὁ Ἀλέξαν‐ δρος ἐγέλασεν καὶ εἶπεν· «Ὦ φιλόσοφε, οὐδὲν μοῦ φαίνεται ὅτι ἐγὼ εἶμαι, ἀμὴ ἀπὸ τὸν θεὸν ἡ χάρις καὶ ἡ ἐλεημοσύνη νὰ γένη». Ὁ Ἀλέξανδρος ἐγύρισεν ὀπίσω καὶ εὗρε τὸν πατέρα του τὸν
15Φίλιππον ὁποὺ εἶχεν ἀφήκει [f. 29v] τὴν μητέρα του τὴν Ὀλυμ‐ πιάδα καὶ εἶχεν πάρει ἄλλην ἀντιτοπίαν αὐτῆς καὶ ἔκαμεν ὡσὰν γάμον. Καὶ ἔρχεται ὁ Ἀλέξανδρος ἀπόγιομα καὶ ἀνέβη εἰς τὸ παλάτιν καὶ ὁ πατέρας του μετὰ χαρᾶς τὸν ἐδέκτη καὶ ἔβαλέν τον εἰς τὴν τάβλαν τὴν ἐδικήν του ἀντάμα. Καὶ ἐσέβην ὁ Φί‐
20λιππος εἰς λογισμὸν τὸ τί ἐποίησεν. Τότες εἶδαν οἱ συμπεθέροι, ὁποὺ εἶχαν ἔλθει, καὶ ἔδειξάν του. Ἡ Ὀλυμπιάδα ἔστειλεν κρασὶ εἰς ἕνα ποτήρι τοῦ Φιλίππου καὶ εἶπεν του· «Πίε, χαίρου καὶ εὐφραίνου, βασιλέα Φίλιππε· καλύτερη ἀπὸ τὴν πρώτην ἠπῆρες γυναῖκα, ὅτι ἡ πρώτη σου γυναῖκα ἦτον πουτάνα, ἀμὴ ἐτούτη
25εἶναι πολλὰ φρόνιμη». Ἐτοῦτα τὰ λόγια ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος, ἐθλίβην καὶ ἐχολομάνησεν. Καὶ ἡ μητέρα του ἡ Ὀλυμπιάδα εἶπεν· «Οὐδὲν εἶσαι ἐσὺ πατέρας τοῦ Ἀλεξάνδρου, Φίλιππε· ἐμέ‐
να ἐβλέποντάς με ζωντανὴ καὶ ἄφηκές με». Ὁ Ἀλέξανδρος ὡς33

34

ἤκουσεν τοὺς λόγους τῆς βασίλισσας τῆς μητρός του, ὥσπερ λέων ἐβρυχίσθη καὶ ἀπήδησεν ἀπὸ τὴν τάβλα καὶ ἠπῆρεν ἕνα σκαμνόπουλον καὶ ἐσκότωσεν τρεῖς ἐξ αὐτουνοὺς ὁποὺ ἔκαμαν τὴν δουλεία. Καὶ οἱ ἄλλοι ἀπήδησαν ἀπὸ τὸ βασιλικὸν παλάτι
5καὶ ἔφυγαν. Ὁ Φίλιππος ἔπεσεν εἰς ἀρρωστίαν μεγάλην. Ἤκου‐ σαν τοῦ Βορέως τὰ μέρη ὅτι ἀρρώστησεν ὁ Φίλιππος, οἱ Κουμάνοι καὶ οἱ Ἀλαμίτες καὶ Σακουλάτοι, ἐσυνάχθησαν φουσάτα νὰ ἔλ‐ θουν εἰς τὴν Μακεδονίαν ἕως ἑκατὸν πενήντα ἀρματωμένοι, ἤγουν χιλιάδες, καὶ ἐσέβησαν εἰς τὸ σύνορον τῆς Μακεδονίας. Καὶ ἦλθαν
10οἱ ἄνθρωποι ἐγλήγορα καὶ εἶπαν τοῦ Φιλίππου καὶ ἐσέβην εἰς μεγάλην πικρίαν καὶ ἀδημόνησεν καὶ ἔκραξεν τὸν Ἀλέξανδρον κοντά του καὶ εἶπεν του· «Ὦ ἠγαπημένε μου υἱὲ Ἀλέξανδρε, ἦλθεν καιρὸς νὰ ἐπάρουν τοῦ πατρός σου τὸν τόπον, τὸ γονικόν μας, ἀμὴ ἔπαρε τὸ φουσάτο καὶ σῦρε καταπάνου τῶν ἐχθρῶν μας
15καὶ ἡ βοήθεια τοῦ παντοκράτορος θεοῦ νὰ ἔναι εἰς ἐσένα». Ὁ Ἀλέξανδρος ἠπῆρεν τὸ φουσάτο τῆς Μακεδονίας ἕως τριάντα χιλιάδες καὶ ὑπῆγεν εἰς συνάντησιν τοῦ ξένου φουσάτου. Ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος αὐτὸς ἐπέζευσεν καὶ ἐκαταπάτησεν τὸ φουσάτο καὶ ὅλοι ἀρματωμένοι ἔστεκαν. Καὶ ὅταν ἐβράδυνεν, ὑπήγαινεν μὲ τὸ φου‐
20σάτο του κοντὰ εἰς τοὺς ξένους καὶ ἐπέζευσεν καὶ ὅρισεν καὶ ἅψα‐ σιν ἱστίες πολλὲς ὁλόγυρά τους· ὅρισεν καὶ ἐκτύπησαν ὄργανα τοῦ πολέμου. Καὶ οἱ Κομάνοι ὡς εἶδαν ἐξαφνικὸν φουσάτο, ὅθεν οὐδὲν ἐπάντεχαν, ἐσκιάσθηκαν καὶ ἐσέβησαν εἰς λογισμὸν μέγαν, τὸ τί νὰ ποιήσουν. Τὸ μεσάνυκτον ἔδωκαν εἰς τροπὴν φυγίου ὀπίσω, ὅσον
25νὰ δώση ὁ ἥλιος· ἐσμίχθη τὸ φουσάτον τους μὲ τῆς Μακεδονίας τὸ φουσάτον καὶ ἐσκοτώθησαν ἀπὸ τοὺς Κομάνους καὶ Ἀλαμάνους χιλιάδες σαράντα καὶ ἐσκοτώθησαν ἀπὸ τῆς Μακεδονίας χιλιάδες
δύο καὶ ἐσκοτώθησαν ἀπὸ τῆς Μακεδονίας ἀπὸ τὴν ἄλλη μερία34

35

τριακόσιοι· καὶ οἱ Μακεδόνες τοὺς ἐδίωξαν τρεῖς ἡμέρες καὶ τρεῖς νύκτες καὶ ἠπῆραν ἄλογα χίλια τετρακόσια. Καὶ πρὸς τὴν ἑσπέραν ἐγύρισεν ὁ Ἀλέξανδρος ὀπίσω πρὸς τὸν βασιλέα τὸν Φίλιππον καὶ ἔσυρνεν ζωντανοὺς χιλιάδες δέκα
5καὶ τοὺς φέρνει εἰς τὸν Φίλιππον τὸν βασιλέα. Ὁ Ἀλέξανδρος ὅρισεν καὶ ἦλθαν οἱ μεγιστάνοι του καὶ ὁ στρατός του καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς· «Εἴδετε, συντρόφοι ἐδικοί μου καὶ ἠγαπημένοι μου ἀδελφοί, τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ, τὸ πῶς μᾶς ἐβοήθησεν, καὶ ἐσεῖς, ἄρχοντες τῶν Κομάνων, τὸ πῶς σᾶς ἐπαράδωκεν [f. 30r] εἰς τὰς
10χεῖρας τῶν Μακεδόνων καὶ τὰ σπαθία τὰ ἐδικά σας ἐτσακίστησαν καὶ τῶν Μακεδόνων ἀκονίσθησαν ἀπ’ ἐσᾶς· καὶ τὸν βασιλέα τὸν ἐδικόν σας ἐσκότωσα καὶ ἐσᾶς τοὺς ἄρχοντας καὶ αὐθέντας ζων‐ τανοὺς ἐπίασα· καὶ λέγω σας, ἂν θέλετε τὴν ζωήν σας, νὰ σμιχθῆ ὁ τόπος ὁ ἐδικός σας μὲ τὸν ἐδικόν μας, τὴν Μακεδονίαν, νὰ
15εἶσθεν ἐδικοί μου». Ἐκεῖνοι ὡς ἤκουσαν τὸν ὁρισμὸν τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου, ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν· «Βασιλέα Ἀλέξανδρε, ἀφὸν ὁ θεὸς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς σὲ ἐβοήθησε καὶ ἐσκότωσες τὸν βασιλέα μας τὸν Ἀπλαμίσην, καὶ ἐμεῖς ἐδικοί σου εἴμεσθεν». Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος λέγει τοῦ Φιλίππου· «Σηκώσου, πατέρα
20Φίλιππε, καὶ πάτησε τὸν ἐχθρόν σου τὸν διάβολον καὶ σφάξε τον». Ἀνέστη γὰρ ὁ Φίλιππος μὲ ὀλίγη ψυχὴ καὶ ἐπάτησέ τον εἰς τὸν σφόνδυλον καὶ ἔσυρε τὸ παραμάχαιρον καὶ ἔσφαξέ τον καὶ εἶπεν ὅτι ἡ πικρία ἡ ἐδική μου ἐγύρισεν εἰς χαράν. Καὶ εἶπεν· «Σῦρε καὶ σύ, ψυχή, μετὰ τὸν ἀντίδικόν μου». Καὶ εὐχήθη τὸν
25Ἀλέξανδρον καὶ εἶπεν τον· «Υἱέ μου, ἡ βοήθεια τοῦ ἀοράτου θεοῦ νὰ ἔναι βοηθός σου, τὰ κεφάλια τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ νὰ σὲ προσκυνήσουν καὶ τὸ χέρι τὸ ἐδικό σου νὰ γένη ἀπανωθέον ὁλου‐
νοῦ τοῦ κόσμου». Καὶ τόμου εἶπεν τὸν λόγον, ἐξέψυξεν ὁ Φίλιπ‐35

36

πος εἰς τὴν Μακεδονίαν. Ὁ Φίλιππος ὁ βασιλεὺς ἀπέθανεν. Οἱ αὐθεντάδες καὶ οἱ ἄρχοντες τῆς Μακεδονίας ἤστεκαν καὶ εἶπαν· «Πολλὰ τὰ ἔτη τοῦ βασιλέως τοῦ Ἀλεξάνδρου». Καὶ ἡ Ὀλυμ‐ πιάδα ἡ βασίλισσα τὰ μαλλία της ἀπόλυσεν ἕως τὴν γῆν καὶ τὸ
5πολυτίμητον φόρεμαν ἔσκισεν καὶ ἔκλαιεν τὸν Φίλιππον. Καὶ χίλιες ἀρχόντισες ἦλθαν καὶ συναπάντησαν τὸν Φίλιππον μετὰ κλαθμὸν καὶ ὀδυρμόν, ἔβαλάν τον εἰς διάχρυσον ἁμάξι καὶ κρεβ‐ βάτιν μὲ τὸ χρυσομάργαρον καὶ ἐδιάβασάν τον εἰς τὸ κάστρον μὲ θρῆνον καὶ μὲ κλαθμόν, ὁποὺ εἶδεν πᾶς ἄνθρωπος καὶ ἐξενί‐
10στην. Ἔκλαυσαν τὸν βασιλέα πᾶσα ἄνθρωπος καὶ ὑπῆγεν εἰς τὴν μητέρα του τὴν γῆν, ἔνθα ἐπλάστη. Ὁ Ἀλέξανδρος, ὁ υἱὸς τοῦ Φιλίππου, αὐτοκράτωρ ἐπονο‐ μάσθη. Ὅρισεν καὶ ἔγραψαν πιττάκια καὶ ἀπέστειλεν εἰς τὰ κά‐ στρη ὅλα, ὅλοι νὰ συναχθοῦν εἰς τοὺς Φιλίππους, τοὺς Μακεδόνους
15καὶ τοὺς Πελαγονίτας καὶ τοὺς Ἐλαδομίους, μικρούς τε καὶ με‐ γάλους. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν· «Ὦ ἀνδρειωμένοι μου ἀδελφοί, ὦ συντρόφοι ἐδικοί μου καὶ ἠγαπημένοι μου ἀδελφοὶ παρ’ ὅλους τοὺς Μακεδόνας μεγιστάνους, ἐγὼ βασιλεὺς ἐδικός σας εἶμαι, νὰ τὸ ἠξεύρετε· ὁ πατέρας ὁ δικός μου ὁ Φίλιππος ἀπόθανεν καὶ εἰς
20τὰ ζῶντα του μὲ ἔστεψεν βασιλέα καὶ ἐπαρέδωκεν τὸ βασίλειόν του εἰς τὰς χεῖρας μου. Τώρα τί λέγετε, ἄρχοντες»; Ἀρχὴ ἐση‐ κώθη ὁ παμφρόνιμος ὁ Φιλόνης καὶ εἶπεν· «Ὦ Ἀλέξανδρε βασι‐ λέα, πᾶσα ἄνθρωπος πρέπει νέος τοῦ ταξιδίου εἰς τὸν βασιλέα κοντά του νὰ εἶναι καὶ οἱ γέροντες εἰς τὴν βουλὴν τοῦ βασιλέως».
25Ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν· «Οἱ γέροντες πολλὰ εἶναι τιμημένοι, ἀμὴ εἶναι ὀλιγόχρονοι». Αὐτοῦ ἔστεκεν ὁ πρωτοστράτουρας ὁ Λευκού‐
σης καὶ εἶπεν· «Ἀλέξανδρε βασιλέα, τοῦ Σολομοῦ τοῦ φρονιμό‐36

37

τατου εἶπεν ἡ γραφὴ ὅτι τὸ βασίλειον μὲ πολλοὺς ἀνθρώπους καὶ στρατεία θέλει νὰ ἔναι. Ὁ βασιλεύς, ὁποὺ οὐδὲν ἔχει βουλατόρους ἀξίους, πρέπει νὰ διδαχθῆ· καὶ θέλεις καὶ ἐσὺ νὰ συμβουλευθῆς μετὰ τὸν κόσμον ὅλον». Καὶ αὐτοῦ στέκει ὁ Ἀντίο‐
5χος ὁ μέγας πρωτοστράτορας, εἶπεν· «Ἀλέξανδρε, τοὺς γέροντες πρέπει παραδιαβασμοὺς μὲ τὸν βασιλέα νὰ στέκωνται καὶ νὰ μη‐ δὲν λείπουν ἀπὸ τὸν βασιλέα, τὸ δὲ οἱ νέοι νὰ στρατεύουν εἰς τὸ ταξίδι, ὅτι ἔχουν θάρρος εἰς τὴν νεότητάν τους, καὶ ὅταν γεράσουν, νὰ εἶναι ἀναπαμένοι». Αὐτοῦ στέκεται ὁ Ἀντιγὼν καὶ εἶπεν·
10«Ὦ Ἀλέξανδρε βασιλέα, πρέπει ἐμεῖς τοὺς βασιλεῖς τοὺς γει‐ τόνους μας νὰ τοὺς κυνηγήσωμεν καταπάνου τους ἔξαφνα, νὰ πιάσουν τὴν ἀνάγκην τὴν ἐδικήν τους καὶ νὰ ἀλησμονήσουν τὴν ἐδικήν μας, νὰ μὴν ποιήσουν δόλον πρὸς ἐμᾶς». Ἐτοῦτε[ς] οἱ τέσσαρες βουλὲς ἐγίνησαν τοῦ Ἀλεξάνδρου. Ὁ ἠγαπημένος
15καὶ τὸ κοπέλλι του ὁ Πτολομαῖος εἶπεν· «Κάλλιον ἔναι ἐμᾶς, βασιλέα Ἀλέξανδρε, τὸ φουσάτον ν’ ἀλλάξωμεν εἰς ἄρματα λαμ‐ πρὰ καὶ εἰς τὰ σκουτάρια τους νὰ γράψουν σημάδι ἐδικόν σου, νὰ ἠξεύρης τίνος εἶναι ἡ στρατεία, νὰ ἠγνωρίζωνται ποίου βασι‐ λέως εἶναι καὶ νὰ μηδὲν καυχηθοῦν οἱ γειτόνοι μας ὅτι ἐμεῖς
20ἀποθάναμεν μὲ τὸν βασιλέαν μας τὸν Φίλιππον». Τούτη ἡ βουλὴ ἄρεσε τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ὅρισεν εἰς τὸ βασίλειόν του ὅλον διὰ νὰ ἔλθουν οἱ χαλκιάδες εἰς τοὺς Φιλίππους καὶ ὅρισεν σουσάνια καὶ μπαρμποῦτες νὰ ποιήσουν· εἰς τὰ σκουτάρια ὅρισεν νὰ γρά‐ ψουν κεφάλιν τοῦ λέοντος καὶ εἰς τὲς μπαρμποῦτες νὰ κάμουν
25τοῦ βασιλίσκου τὰ κερατόπουλα μὲ τῆς ἀσπίδας τὲς ἐλάτες σμικτὰ νὰ εἶναι· καὶ ὅρισεν τοὺς μαστόρους τὴν καθὴν ἡμέραν νὰ ἀρμα‐ τωθοῦν τετρακοσίους ἀνθρώπους χωρὶς τοὺς χρυσοπτερνιστηρά‐ τους τῶν πρωτοκαβαλλαραίων, ὅρισεν νὰ τοὺς κάμνουν ἀρματω‐
σία τῶν ἀλόγων ἀπὸ τὸν κορκόνδειλον καὶ αὐτουνῶν σουσάνια37

38

λαμπρὰ περιχρυσιωμένα. Καὶ ἑτοιμάζεται νὰ κινήση ὁ Ἀλέξανδρος εἰς τὸ ταξίδι. Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεὺς τῆς Περσίας ἤκουσεν ὅτι ἀπόθανεν ὁ βασιλεὺς ὁ Φίλιππος. Ἀπόστειλεν εἰς τὴν Μακεδονίαν ἀποκρι‐
5σιαραίους μὲ τὴν ἐπιστολὴν καὶ λέγει· «Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεύς, ἴσος μὲ τοὺς ἐπιγείους θεούς, εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην βασιλεύς, ὁποὺ λάμπω ὥσπερ ἥλιος, τῶν αὐθεντάδων βασιλεύς, εἰς τοὺς εὑρισκομένους τῆς Μακεδονίας γράφω. Ἤκουσεν ἡ βασιλεία μου ὅτι ὁ βασιλεὺς ὁ Φίλιππος ἀπόθανεν καὶ παιδὶ μικρὸν ἀφῆκεν
10εἰς ἐσᾶς νὰ βασιλεύη. Καὶ ἐγὼ διὰ τὸν θάνατον τοῦ Φιλίππου ἐπικράθηκα πολλὰ καὶ διὰ τὸ παιδί του, ὁποὺ οὐδὲν ἔναι ἄξιον νὰ βασιλεύη· διὰ τοῦτο ἐγὼ ἐλεημονήθηκα καὶ ὅρισα νὰ ἔλθη εἰς τὴν βασιλείαν μου νὰ τὸ ἰδοῦμεν τὸ τί νοῦν ἔχει καὶ πάλιν νὰ τὸ προβοδίσω ὀπίσω εἰς τοῦ πατρός του τὸ βασίλειον. Καὶ
15τόμου ἰδῆτε τὴν γραφήν μου, ἄλλην ἐγλήγορα νὰ μοῦ στείλετε. Καὶ τὸν Κανταρκούση ἔστειλα εἰς ἐσᾶς ἐνεμπιστεμένον καὶ νὰ σᾶς ὁρίζη τὸν τόπον τὸν ἐδικόν σας ὅλον καλά. Καὶ τὸ φουσάτον σας, ὅταν ἔλθη ὁ καιρὸς τοῦ ταξιδίου, νὰ στείλετε καλὸν στρατόν· καὶ τὸ λιζάτον νὰ μοῦ τὸ στείλετε καὶ τὸ παιδὶν τοῦ Φιλίππου.
20Ἀκόμη εἶναι καὶ ἀλλουνῶν βασιλέων παιδία εἰς ἐμένα ἕως σαράντα ὁποὺ δουλεύουν· καὶ ἂν τὸν ἰδῶ ὅτι ἔναι ἄξιον διὰ βασίλειον, ὀλίγον καιρὸν τὸ θέλω κρατήσει καὶ πάλιν τὸ θέλω στείλει εἰς ἐσᾶς βασιλέα, εἰδεμὴ θέλω στείλει ἄλλον εἰς ἐσᾶς βασιλέα». Ὁ Καταρκούσης ἦλθεν εἰς [f. 31r] τὴν Μακεδονίαν καὶ ἤφερεν
25τὸ χρυσόβουλλον χαρτὶ εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ οἱ ἄρχοντες τῶν Μακεδόνων ἤφεράν το εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἔπειτα τὸ ἠπῆραν
οἱ ἄρχοντες εἰς τὸν βοηβόντα τὸν Πτολομαῖον. Ὁ Ἀντίοχος ὁ πρω‐38

39

τοστράτουρας ἐσυναπάντησέν τον μὲ τὴν μπαρμπούταν τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου· εἰς τὸ κοντάρι τὴν ἔβαλεν καὶ φέρνει την ἔμπροσθέν του καὶ εἶπεν του· «Προσκύνησε τὸ κοντάρι τοῦ Ἀλεξάνδρου». Ὁ Κα‐ ταρκούσης εἶπεν· «Ἐὰν ἐγὼ προσκυνήσω τὸ κοντάρι τοῦ Ἀλεξάν‐
5δρου, ἐσεῖς ἀποκάτου τὸ χέρι τοῦ Ἀλεξάνδρου εἶστεν, οὐδὲ ἐγὼ θέλω τολμήσει νὰ ἰδῶ τὰ μάτια τοῦ Δαρείου». Ὁ Ἀντίοχος εἶπεν· «Ἐὰν οὐδὲν προσκυνήσης τὸ κοντάρι τοῦ Ἀλεξάνδρου, ἐσὺ τώρα χάνης τὴν ζωήν σου». Καὶ ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους, ἐπροσκύ‐ νησεν τὸ κοντάρι τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἦλθεν καὶ εἶδε τον εἰς
10σελλὶν ὑψηλὸν τὸν Ἀλέξανδρον, ὅλον μὲ τὸ χρυσάφιν καὶ μὲ τὰ λιθαρόπουλα, καὶ ἐπροσκύνησέν τον ὁ ἀποκρισάρης καὶ ἔδωκέν του τὸ πιττάκιν καὶ αὐτοῦ ἤστεκεν καὶ ἐθαύμαζεν τὴν ἐμορφάδα τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ εἶχεν εἰς τὸ κεφάλιν του στέμμαν ἀπὸ λι‐ θαρόπουλον, ζαφίραν μὲ ῥεβυθάτον μαργαριτάρι [σ]τῆς μυρσίνης
15τὰ φύλλα πλεμένη. Καὶ ἀπὸ τὴν δεξιάν του μερίαν ἔστεκαν πάμ‐ πολλοι πρωτοκαβαλλαραῖοι, ὅλοι μὲ τὰ στεφάνια τὰ χρυσὰ εἰς τὰ κεφάλια. Ὁ Ἀλέξανδρος ὡς ἤκουσεν τὴν ἐπιστολὴν τοῦ Δαρείου, ἐθυμώθην πολλὰ καὶ μὲ ὀργὴν μεγάλην εἶπεν ἠπῆρε τὸ πιττάκι καὶ ἔκοψέ το καὶ εἶπεν πρὸς αὐτὸν μὲ θυμὸν μέγαν· «Οὐδὲν ἔπρε‐
20πεν τὸν Δάρειον τὸν βασιλέα βλέποντας 〈μὲ〉 τὸ κεφάλι νὰ βου‐ λε[ύε]ται μὲ τὰ ποδάρια. Οὐδὲν εἴμεθεν ἀκέφαλοι, ὡσὰν φαντά‐ ζεται ὁ Δάρειος». Καὶ αὐτὴν τὴν ὥραν ὅρισεν καὶ ἔγραψαν ἄλλον χαρτὶν καὶ ἔστειλεν εἰς τὸν Δάρειον. «Ἀλέξανδρος ὁ χρυσοπτερνι‐ στηράτος καὶ πρωτοκαβαλλάρης, ὁ βασιλεὺς τῶν Μακεδόνων, ὁ
25υἱὸς τοῦ Φιλίππου καὶ τῆς Ὀλυμπιάδος τῆς βασίλισσας. Τὸ πιτ‐ τάκι τὸ ἐδικό σου ἀναγνώσαμεν καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ ἐδικοί μας σὲ εὐχαρίστησαν ὅτι τοὺς ἐλεημονᾶσαι. Καὶ ἔστειλες καὶ διὰ τ’
ἐμένα νὰ ἔλθω νὰ σὲ δουλεύω. Καὶ νήπιον ὁποὺ νὰ θηλάζη τὴν39

40

μητέρα του οὐδὲν ἔναι ἄξιον διὰ νὰ δουλεύη τὴν βασιλείαν, ὥσπερ τὸ ὕπωρον τὸ ἄγουρον μουδιάζουν τοῦ ἀνθρώπου τὰ δόντια· ἀμὴ καρτέρεσέ με ὀλίγους χρόνους νὰ ἐξεβῶ μὲ τὸ βασίλειόν μου νὰ ἔλθω πρὸς τὴν βασιλείαν σου». Καὶ ἀπόστειλεν τὸν Καταρκούση ὀ‐
5πίσω εἰς τὸν Δάρειον. Εἶπεν του· «Ἐσὺ τὸν ἀπέστειλες ἐδῶ νὰ βα‐ σιλεύη καὶ πλέον μὴ δοκιμάσης νὰ τὸν στείλης, ὅτι οὐδὲν τὸν θέλεις ἰδεῖ πλέον, ὅτι οὐδὲν εἴμεσθεν ἀκέφαλοι, ὡσὰν σοῦ φαίνεται». Καὶ ἐ‐ δώρισέ τον ἄρματα καλὰ καὶ μπαρμπούτα μὲ τὸ σημάδι τοῦ Ἀλεξ‐ άνδρου καὶ εἶπεν του· «Ὅταν θέλουν μαζωχθῆ τῆς Μακεδονίας τὰ
10φουσάτα μὲ τῆς Περσίας τὰ φουσά[τα], αὐτὰ τὰ ἄρματα νὰ βαστᾶς νὰ σὲ γνωρίσουν νὰ μηδὲν σὲ σκοτώσουν». Καὶ ὑπῆγεν ὀπίσω ὁ ἀποκρισιάρης εἰς τὸν Δάρειον καὶ ἔδωκέν του τὴν ἐπιστολὴν τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ ὅρισεν καὶ ἀναγνῶσαν την καὶ ἐγέλασε πολλά. Ὁ Καταρκούσης εἶπεν τοῦ Δαρείου· «Οὐδὲν πρέπει τέτοιαν ἐπι‐
15στολὴν νὰ γελᾶς, ἀμὴ ἐγὼ τὸν εἶδα χρόνον ὀλίγον καὶ πολλὲς ἐμορφάδες γεροντικὲς τοῦ εἶδα. Τὸ δόντι ὁποὺ πονεῖ τὸν ἄνθρωπον ἐγλήγορα θέλει νὰ τὸ ἐξεβγάλη νὰ μηδὲν κακοπάθη ἐκ [f. 31v] τὸν πόνον του. Τὸ κυπαρίσσι ὁποὺ ἔναι μικρὸν θέλει νὰ ἐξερι‐ ζωθῆ νὰ μηδὲν δυναμώση πολλά, καὶ τότε μόνον πειράζεται ὁποὺ
20τὸ ἐβγάλει». Καὶ οὐδὲν ἐπίστευσεν τοὺς λόγους τοῦ Καταρκού‐ ση. Ὁ Δάρειος ἀπέστειλεν ἕναν του ἠγαπημένον, τὸν Κλητευούση, εἰς τὸν Ἀλέξανδρον μὲ ἐπιστολὴ καὶ νὰ ἰδῆ καὶ τὴν φρόνεσίν του καὶ τὸ τί νοῦν ἔχει. Ἔστειλέν του γουργουρίτσα ξύλινη καὶ βίτσα νὰ τὴν κρούη νὰ γυρίζη, παιδιακὸν παιγνίδιν, καὶ σεντούκια
25εὔκαιρα δύο καὶ σιναπόσπορον δύο σακκία γεμάτα. Καὶ ἡ ἐπιστολὴ ἔγραφεν οὕτως· «Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεὺς τῶν βασιλέων ὁλουνῶν καὶ τῆς Περσίας θεὸς εἰς τὸ παιδί μου τὸν Ἀλέξανδρον. Χαιρε‐ τῶ σας. Μηδὲν σοῦ φαίνεται οὕτως εἰς ἐμένα καὶ σοῦ ἐκακοφάνη
εἰς τὴν ἐπιστολήν μου τὴν πρώτην τὸ πὼς ἔγραφεν οὕτως. Νὰ40

41

ἠγνωρίσης ὅτι αὐτοῦ σοῦ στέλνω παιδιακὸν παιγνίδι νὰ παίζης καὶ δύο σεντούκια εὔκαιρα καὶ δύο σακκία σιναπόσπορον· τὰ δύο σεντούκια τὰ εὔκαιρα νὰ τὰ γεμίσης τριῶν χρονῶν λιζάτον καὶ τὰ σακκία τὸν σιναπόσπορον ἂν ἠμπορῆς νὰ τὰ μετρήσης, νὰ τὸ
5ἠξεύρης τόσον φουσάτον ἔχω ἀρίθμητον. Καὶ τὸ λιζάτον ἐγλήγορα νὰ μοῦ τὸ στείλης καὶ τὸ φουσάτον. Νὰ ἔλθη[ς] νὰ δουλεύη[ς], ὡσὰν ἐδούλευεν καὶ ὁ πατέρας σου ἐμένα, εἰδεμὴ δεμένον σὲ θέλω φέρει ὀμπρός μου καὶ συμπάθιον οὐδὲν θέλεις ἔχει ἀπὸ ἐμένα». Αὐτὴν τὴν ἐπιστολὴν ἤφερεν ὁ Κλητευούσης εἰς τὸν Ἀλέξανδρον
10καὶ ἔδωκέ του τὴν ἐπιστολὴν καὶ τὰ σεντούκια καὶ τὰ σακκία τὸν σιναπόσπορον καὶ τὴν ξύλινην γουργουρίτσα ἔβαλεν ὀμπρός του. Καὶ εἶδεν τὸ παλάτιν ἐγκοσμισμένο καὶ θαυμαστὸν καὶ ἐπάρθην ὁ νοῦς του. Ὁ Ἀλέξανδρος ἀνάγνωσεν τὴν ἐπιστολὴν καὶ ἔσεισεν τὸ κεφάλιν του καὶ εἶπεν του· «Ὦ παραφαρσιάρη
15καὶ ὑψηλότατε Δάρειε, ὡσὰν θεὸς γίνεσαι καὶ ὡς ἄνθρωπος ἄτυ‐ χος θέλεις πέσει κάτω· ὡς τὸν οὐρανὸν ὑψώθης καὶ ὡς τὸν Ἅδην θέλεις πέσει κάτω». Τὸν σιναπόσπορον ἔφθυσέν τον καὶ τὰ σεντού‐ κια ἐτσάκισέ τα καὶ ὅρισεν καὶ ἔγραψαν ἐπιστολὴν εἰς τὸν Δάρειον. «Ὁ Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως στέλλω.
20Ἐσὺ ἐμένα παιδιακὸν παιγνίδιν μὲ ἔστειλες ὁποὺ παίζουν τὰ παιδία καὶ ἐσὺ αὐτοκράτορα τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ ἔκαμες τέτοια σημάδια εἰς ἐμένα· ὡσὰν τὸ γύρισμα τοῦ ξύλου ὁποὺ γυρίζει ἔμπροσθέν μου, οὕτως θέλω γυρίζει τὸν κόσμον ὅλον ἔμπροσθέν σου καὶ εἰς ἐσένα θέλω ἔλθει· καὶ τὸν σιναπόσπορον ἐμάσησα
25καὶ ἔφθυσά τον, οὕτως καὶ τὸ φουσάτο σου μὲ τὸν θεὸν τοῦ οὐρα‐ νοῦ καὶ τῆς γῆς θέλω τὸ τσακίσει· καὶ τὰ σεντούκια ὁποὺ μᾶς
ἔστειλες ἐδεχθήκαμέ τα καλὰ ὡς μέγα δῶρον τὸ ὁποῖο ἐτσάκι‐41

42

σά το, οὕτως θέλω παραλάβει τὰ κάστρη σου ὅλα καὶ θέλω τὰ χαλάσει. Καὶ λέγω σου. Σώνει σου ἡ Ἀνατολὴ νὰ ὁρίζης μὲ τὰ φουσάτα σου τὰ σκιαστάρικα, τὸ δὲ ἐκ τὴν Δύσιν ἄπεχε ἀπὸ τὴν σήμερον». Τὸν Κλητευούσην ἔστειλεν ὀπίσω εἰς τὸν ἀφέντη του
5τὸν Δάρειον καὶ ἐδώρησέ του δωρήματα καὶ ὑπῆγεν. Ἔδωκέ του καὶ ἕνα μόδι πιπέριν καὶ εἶπεν του· «Ἐγὼ ἐμάσησα τὸν σιναπό‐ σπορον ὁποὺ μοῦ ἔστειλες ἔμπροσθεν τοῦ ἀποκρισιάρη σου καὶ ἔφθυσά τον. Καὶ ἰδὲς καὶ ἐσὺ τὸ σὲ στέλνω. Ἡ δύναμις ἡ ἐδική μου ἔναι ὥσπερ τὸ πιπέριν εἰς τὴν ἀνδρείαν· πόσα σιναπίου θέλουν
10σεβῆ εἰς ἕνα σπυρὶ πιπέρι, οὕτως εἶναι τὰ φουσάτα μου ἀνδρει‐ ωμένα». Ὁ Ἀλέξανδρος ὅρισεν νὰ μαζωχθοῦν τὰ φουσάτα του ὅλα καὶ ἔγραψέν τα εἰς τὸν κάμπον τῶν Φιλίππων. Καὶ ἐσυνάχθησαν καὶ ηὗρεν πεντακόσιες χιλιάδες ἀρματωμένους. Καὶ ἄφηκεν τρια‐
15κόσιες χιλιάδες ἀρματωμένους νὰ φυλάγουν τὸ κάστρον καὶ δια‐ κόσιες χιλιάδες ἠπῆρεν μὲ τὸν [f. 32r] ἐμαυτόν του καὶ ἐκίνησεν εἰς τὸν βασιλέα Θεσσαλονίκης εἰς τὸν Ἀρχιδονούσην. Καὶ ὡς ἤκουσεν ὅτι Ἀλέξανδρος ἔρχεται καταπάνου του, ἐσκιάστη καὶ οὐδὲν ἠμπόρεσε νὰ τὸν ἀντισταθῆ εἰς πόλεμον. Ἔστειλέ του
20ἀποκρισιαραίους μὲ χρυσάφιν πολὺν καὶ ἄλογα διαλεκτὰ ἕως ἑκατὸν καὶ ἁμάξιν χρυσὸν ἱστορισμένο καλὰ καὶ τὸν υἱόν του τὸν Πολυ‐ κρατούσην τὸν ἔστειλεν μὲ ἐπιστολὴ τοιάδε· «Ἀρχιδονούσης ὁ βα‐ σιλεὺς Θεσσαλονίκης εἰς τὸν Ἀλέξανδρον τὸν βασιλέα τῆς Μακε‐ δονίας τὸν ἐνδοξότατον. Χαρὰν μεγάλην καὶ δῶρα καὶ συναπάντη‐
25σιν μὲ πολὺν ῥιζικὸν στέλνω τὴν αὐθεντία σου, λιζάτον καὶ φου‐ σάτον. Καὶ ἐσένα ὁ θεὸς σοῦ ἐδώρησε νὰ εἶσαι αὐτοκράτορας τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ καὶ ἐγὼ σὲ προσκυνῶ μὲ τὸ βασίλειόν μου ὅλον καὶ εἶμαι ἀποκάτω τὸν ὁρισμόν σου, διότι ἐγὼ οὐδὲν ἠμπό‐
ρεσα νὰ σὲ ἀντισταθῶ· καὶ διὰ τὴν τιμήν σου ἀπέστειλα τὸν υἱόν42

43

μου τὸν Πολυκρατούσην νὰ δουλεύη τὴν βασιλείαν σου μὲ πολυ‐ τίμητα δῶρα, ὅσα ηὑρίσκονται εἰς τὸ βασίλειόν μας. Καὶ ἐμένα, ἂν σὲ φανῆ, εἰς τὸ βασίλειόν μου ἄφης με καὶ εἴ τι ὁρίσης, φουσάτο καὶ λιζάτο, νὰ στέλνωμεν τὴν βασιλείαν σου. Καὶ ποίησε εἰς
5ἐμᾶς ἐλεημοσύνη καὶ συμπάθιον καὶ ἄφες μας καλὰ ζακόνια, ἐὰν σοῦ φανῆ, υἱὲ τοῦ Φιλίππου. Ὅτι ἐστείλαμέν σου κανίσκιν ὀλί‐ γον, δέξου τα εἰς πολύν, καὶ ἐὰν ὁρίσης νὰ ἔλθω καὶ ἐγὼ εἰς τὴν βασιλείαν σου, νὰ ἔλθω». Ὁ Ἀλέξανδρος τὴν ἐπιστολὴν ἐδέχθη καὶ ὅρισεν καὶ ἀνάγνωσάν την καὶ ἐχάρην πολλὰ καὶ τὰ κανί‐
10σκια ἐδέκτη καὶ τὸν υἱόν του τὸν Πολυκρατούσην τὸν ἐφίλησεν ἐγκαρδιακὰ καὶ εἶπεν του· «Διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ βασιλέως τοῦ πατρός σου νὰ εἶσαι ἀδελφός μου ἐγκαρδιακός». Καὶ ὅρισεν καὶ ἔστειλεν ἐπιστολὴν πρὸς τὸν βασιλέα τῆς Θεσσαλονίκης. «Ὁ Ἀ‐ λέξανδρος τῶν Μακεδόνων βασιλεὺς εὐχαριστοῦμεν τὴν ἐπιστο‐
15λήν σου ὅπερ μᾶς ἔστειλες, οὐχὶ τόσα δῶρα ὁποὺ ἦλθαν μὲ τὸν υἱόν σου, ἀμὴ μὲ τὰ γλυκά σου λόγια καὶ μὲ τὴν πιδεξιοσύνη σου. Καὶ κεφάλι ὁποὺ προσκυνᾶ σπαθὶ οὐδὲν ἠμπορεῖ νὰ τὸν κόψη· ἀμὴ ὁ υἱός σου ἔναι μετὰ μένα καὶ ἐσὺ κάθου εἰς τὸ βασίλειόν σου καὶ βασίλευε καὶ ἐμένα φουσάτο δός μου εἰς βοήθειαν δώδεκα
20χιλιάδες». Ὁ Ἀλέξανδρος ἐσηκώθη ἀπὸ τὸ βασίλειον τῆς Σαλονίκης καὶ ὑπῆγεν εἰς τὴν Ἀθήνα. Καὶ ἡ Ἀθήνα ἦτο κάστρον μέγα πολλά, μὲ πᾶσα πρᾶγμα ἦτον ἐγκοσμισμένο, τέτοιον οὐδὲν εὑρί‐ σκετον. Εἶχεν καὶ δώδεκα ῥήτορες ἀπέσω ὁποὺ τὸ ἐκρατοῦσαν.
25Εἰς ὅλους τοὺς Ἕλληνας ἦτον διδασκαλεῖον καὶ ἡ φρόνεσις τῶν Ἑλλήνων ἦτον ὅλο μὲ τὸ δίκαιον. Καὶ ἤκουσαν ὅτι ἔρχεται ὁ
Ἀλέξανδρος καταπάνω τους, ὅρισαν καὶ ἐποίησαν σύναξιν καὶ43

44

ἐποίησαν βουλὴν ὅτι τὸν Ἀλέξανδρον νὰ μηδὲν τὸν δεκτοῦμεν εἰς τὸ κάστρο μας. Ὁ Σοφονίας ὁ φιλόσοφος εἶπεν· «Οὐδὲν πρέ‐ πει ἐμᾶς νὰ πολεμήσωμεν τὸν Ἀλέξανδρον. Ὁ Ἀλέξανδρος ἀρχὴ ἐσκότωσεν τοὺς Κομάνους καὶ Ἀλαμάνους καὶ τὸν βασιλέα τῆς
5Πελαγονίας. Καὶ ὁ ἕτερος ὁ βασιλέας τῆς Θεσσαλονίκης ἐπρο‐ σκύνησέν τον καὶ αὐτὸς μὲ δῶρα πολλὰ καὶ ἐποίησέν του ζακόνια καλὰ καὶ ἄφηκέν τον εἰς τὸ βασίλειόν του». Ὁ Ἀντιστένος ὁ φιλόσοφος εἶπεν· «Ἀφοῦ ἐκτίσθην ἡ Ἀθήνα, ἄλλος αὐθέντης οὐδὲν τὴν ἠπῆρεν. Διονύσιος ὁ βασιλεὺς τῆς Περσίας ἦλθεν καὶ ἀπέκλει‐
10σέ την καὶ τίποτες οὐδὲν τῆς ἔκαμεν. Ὁ Ἐξερξέν, ὁ ἕτερος βα‐ σιλεὺς τῆς Περσίας, ἦλθεν καὶ ἀπόκλεισε τὴν Ἀθήνα μὲ τόσην δύναμιν καὶ φουσάτον πολὺ καὶ ἐπολέμησέ την καὶ τίποτες οὐδὲν τῆς ἔκαμεν, ἀκόμη τσακισμένος ὑπῆγεν ἀπὸ ἐμᾶς καὶ εἰς ἕναν ποτάμιν τῆς Μακεδονίας ἐπνίγηκαν. Καὶ οὐδὲν πρέπει ἐμᾶς μὲ
15τέτοιαν δύναμιν νὰ προσκυνήσωμεν τὸν υἱὸν τοῦ Φιλίππου». Διο‐ γένης ὁ ὑψηλότατος ἐξ ὅλους τοὺς φιλοσόφους [f. 32v] εἶπεν· «Ἐγὼ ὀμπροτύτερα χρόνους τρεῖς ὑπῆγα εἰς τὸ νησὶν τῆς Ὀλυμ‐ πιάδος καὶ εἶδα τὸν Ἀλέξανδρον ὁποὺ ἦλθεν εἰς τὸ παιγνίδι τῶν Ἑλλήνων καὶ ἔκρουεν κονταρίες καὶ ἐγύρευεν τὸ ῥιζικόν του καὶ
20ἔρριξεν ἀτός του τεσσάρους πρωτοκαβαλλαραίους ἀφεντόπουλα· καὶ ἐσήκωσαν οἱ αὐθεντάδες καὶ ἔκαμάν τον πρωτοκαβαλλάρην χρυσοπτερνιστηράτον. Καὶ Οὐράνιος ὁ φιλόσοφος τῆς Ὀλυμ‐ πιάδος εἶπεν πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον τῶν ἀρχόντων ὅτι ἐγὼ βλέπω μέγα σημεῖον εἰς τὸν υἱὸν τοῦ Φιλίππου, ὅτι ὑψηλότατος καὶ μέ‐
25γας αὐθέντης θέλει γένη καὶ θέλει νὰ τὸν ὁμιλήσωμεν λόγους εὐγενεῖς. Καὶ ἦλθεν κοντὰ στὸν Ἀλέξανδρον καὶ εἶπεν τους· Ὁ Ἀλέξανδρος ἐγὼ βλέπω ὅτι θέλει γένη φοβερὸς βασιλεὺς εἰς τοὺς βασιλεῖς ὅλους καὶ θέλει ἐπάρει τὴν οἰκουμένην ὅλην. Καὶ τοῦτο μοῦ φαίνεται ἐμένα καλὸν καὶ συμβουλεύομαί σας, ἄρχοντες τῆς
30Ἀθήνας, τὸν Ἀλέξανδρον νὰ μηδὲν τὸν ἀντισταθοῦμεν εἰς πόλεμον,
ὅτι ἔναι πολλὰ δόκιμος καὶ φρόνιμος καὶ ἀνδρειωμένος. Ἐὰν44

45

ἔναι καὶ νέος, ἠπῆρεν μέγα ὄνομαν εἰς τὸν κόσμον· ἔχει καὶ φου‐ σάτο πολλὰ ἀνδρειωμένο. Καὶ κάλλιον μοῦ φαίνεται μετ’ ἐσᾶς ὅλους νὰ ἐβγοῦμεν εἰς συναπάντησίν του νὰ τὸν προσκυνήσωμεν μὲ τιμὴν ἀκόμη καὶ μὲ δῶρα. Ἔναι καὶ καλορίζικος αὐθέντης ὁ
5Ἀλέξανδρος ἀπὸ θεοῦ καὶ θέλει μᾶς δεκτῆ καλὰ καὶ θέλει ἀφήκει καλὰ ζακόνια εἰς τὸν τόπον μας καὶ ἀπ’ αὐτοῦ θέλει ὑπαγαίνει εἰς τὴν Ῥώμην». Τῶν Ἀθηναίων οἱ λόγοι δὲν τοὺς ἄρεσαν τὸν φιλόσοφον, ἀμὴ ὀνείδισάν τον καὶ ὕβρισάν τον ἄτιμα τὸν φιλόσοφον καὶ εἶπαν του· «Εἰς πᾶσα ἄνθρωπον φρόνιμον ἔναι καὶ λουλία
10πολλή». Ὁ φιλόσοφος ἐλυπήθη τὸ πὼς τὸν ἀτίμωσαν μέσον τοῦ πλήθους τοῦ λαοῦ καὶ ἐξέβην τὴν αὐτὴν ὥρα ἀπὸ τὸ κάστρον καὶ ἐδιέβην εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἔδειξέν τον τοὺς λόγους καὶ ἐβουλεύτηκαν οἱ δύο. Ὁ Ἀλέξανδρος ἐθυμώθη πολλὰ καὶ ὅρισεν καὶ ἀρματώθη τὸ φουσάτο του δυνατὰ καὶ ἐποίησεν σύναξες καὶ
15ἐκίνησεν εἰς τὸν πόλεμον τὸ φουσάτον εἰς τὸ κάστρον τῆς Ἀθή‐ νας καὶ ἐτέντωσεν κοντὰ εἰς τὴν Ἀθήνα. Καὶ ὄρθωσεν ἕναν ἄρ‐ χοντα μέγαν, εὐγενικὸν ἀπὸ τοὺς Κομάνους καὶ Ἀλαμάνους ὀνό‐ ματι Ἀρφάδαξον νὰ σεβῆ εἰς τὴν Ἀθήνα ἀποκρισιάρης· καὶ γλῶσ‐ σαν ῥωμαϊκὴν οὐδὲν ἤξευρε νὰ συντυχαίνη καὶ ἐγύρευσαν οἱ Ἀθη‐
20ναῖοι νὰ εὕρουν δραγουμάνον νὰ συντυχαίνη καὶ μετὰ βίας ηὗραν ἕναν ἄνθρωπον καὶ ἤφεράν τον καὶ εἶπεν τοῦ ἀποκρισιάρη· «Λέγε τοὺς λόγους σου, τὸ τί ὅρισεν ὁ βασιλεὺς ὁ Ἀλέξανδρος». Καὶ ὁ ἀποκρισιάρης ἀπεκρίθη· «Ὁρισμὸς ἔναι τοῦ Ἀλεξάνδρου τοῦ βα‐ σιλέως ὅτι λιζάτο καὶ φουσάτο νὰ τοῦ δώσετε καὶ νὰ τὸν προσκυ‐
25νήσετε καὶ νὰ ἔχετε εἰρήνην· εἰ δὲ τὸν ὁρισμόν του οὐδὲν ποιή‐ σετε, ὁ τόπος ὁ ἐδικός σας θέλει πέσει κάτω καὶ νὰ ἔχετε ἐσεῖς τὸ κρῖμα». Καὶ ὡς ἤκουσαν οἱ ἄρχοντες τῆς Ἀθήνας τόσους χοντροὺς λόγους, ἐσύντυχαν τοῦ ἀποκρισιάρη καὶ ἐγέλασαν πολλὰ
καὶ ἀπόστειλάν τον ὀπίσω εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐπαράγγειλάν45

46

του τοιούτους λόγους πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον, ὅτι ἡ Ἀθήνα ἐσένα οὐδὲν σὲ προσκυνᾶ νὰ γένης βασιλεὺς εἰς αὐτήν, ὅτι καὶ ἄλλοι βασιλεῖς καλύτεροι ἦλθαν καταπάνου μας καὶ οὐδὲν τοὺς ἐπροσκυ‐ νήσαμεν, ὅτι κάλλιον κάστρον καὶ δυναμώτερον φουσάτο οὐδὲν
5ηὑρίσκεται πούπετες· ἀμὴ ἐξέβα ἀπὸ τὸν τόπον μας καὶ βασίλευε τὴν Μακεδονίαν· εἰ δὲ δὲν θελήσης νὰ ἐξέβης μὲ τὴν τιμήν σου, θέλεις ἐξέβη ἀτίμητα. Καὶ ἔκοψαν τὸ κεφάλι τοῦ δραγουμάνου ἔμπροσθεν τὸν ἀποκρισιάρην καὶ ἦλθεν καὶ ὁμολόγησέν το τοῦ Ἀλεξάνδρου. Ὁ Ἀλέξανδρος ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους τοῦ ἀπο‐
10κρισιάρη, ἐθυμώθη μεγάλως. Ὅρισεν καὶ ἀρματώθη τὸ φουσάτο καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸν πόλεμον καὶ εἰς τὲς τέσσαρες μερὲς [f. 33r] τοῦ κάστρου ἐδώκασιν τὸν πόλεμον. Ἐποίησαν πόλεμον μέγαν. Καὶ οἱ Κομάνοι τῆς Ἀλαμανίας ἐπολεμοῦσαν μὲ τὲς σαγίτες καὶ ἔπεφταν εἰς τὸ κάστρον ὥσπερ σύγνεφα, ὁπόταν βρέχη. Καὶ οὐκ
15ἠμποροῦσαν οἱ ἄνθρωποι τοῦ κάστρου ἔξωθεν νὰ ἐβλέπουν καὶ ἐβαρέθηκαν οἱ καστρινοὶ τὸν πόλεμον καὶ ἄνοιξαν τὲς πόρτες τοῦ κάστρου καὶ ἐξέβηκαν ἔξωθεν εἰς τὸν πόλεμον καὶ ἐσκότωσαν ἀπὸ τοὺς Κομάνους χιλιάδες δέκα καὶ ἀπὸ τοὺς Μακεδόνες ἀπὸ τὴν ἄλλην μερίαν πεντακοσίους ἀρματωμένους καὶ χίλιους πεντα‐
20κοσίους στρατιώτας. Καὶ ἐποίησαν καὶ τέχνην ἀπὸ τὸ κάστρον καὶ ἔρριξαν εἰς τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλεξάνδρου ἱστία καὶ εἰς ὀλίγον ὁποὺ δὲν ἔκαιγαν τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ τέτοιαν ἀνδραγαθίαν ἐποίησαν οἱ Ἀθηναῖοι τῷ καιρῷ ἐκείνῳ. Καὶ ὅταν ἐκατέλαβεν ἡ νύξ, ὑπῆγεν ὁ Ἀλέξανδρος εἰς τὸ πέσιμόν του καὶ ὅρισεν καὶ
25ἦλθαν οἱ γέροντες καὶ οἱ ἄρχοντες καὶ ἐποίησαν βουλήν, τὸ τί νὰ κάμουν εἰς τοὺς Ἀγαρηνοὺς τοὺς πονηροὺς τοὺς Ἀθηναίους. «Ὅμως τὸν τόπον τους οὐδὲν ἐχαλάσαμεν, ἀμὴ ἤλθαμεν καὶ ἐπέ‐ σαμεν ἀποκάτου τὸ κάστρον τους καὶ ἀτιμώθημεν. Τώρα γοῦν, ἄρχοντες, δότε με βουλὴν εἰς τοῦτο». Ὁ φιλόσοφος ὁ Διογένης
30ἀποκρίθη ὁποὺ εἶχεν φύγει ἐκ τὴν Ἀθήνα καὶ ἦλθεν εἰς τὸν Ἀλέ‐
ξανδρον· «Ἀλέξανδρε βασιλέα, ἤξευρε ὅτι τὸ κάστρον ἀπὸ σπαθὶ46

47

οὐδὲν παίρνεται, ὅτι ἔναι λαὸς πολὺς καὶ ἀνδρειωμένος τοῦ πο‐ λέμου ἕως δέκα χιλιάδες, ἀμὴ ποίησε τίποτες σκευή, μήνα τοὺς πλανέσης νὰ ἐξεβοῦν ἔξω ἀπὸ τὸ κάστρον εἰς πόλεμον καὶ ἐμεῖς νὰ δώσωμεν εἰς τροπὴν καὶ αὐτοὶ μᾶς θέλουν διώξει· καὶ ἀφοῦ
5ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὸ κάστρον, τότες εἰς τὰ καλὰ φαρία νὰ γυρί‐ σωμεν ἀπάνω τους καὶ θέλομεν τοὺς σκοτώσει καὶ τότε θέλομεν ἐπάρει τὸ κάστρον». Καὶ ὡς ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος τοῦ φιλοσό‐ φου τοὺς λόγους, τοὺς ἐπίασεν καὶ ἐποίησαν τέτοιαν τέχνη, ὥσπερ ὁκάποτες οἱ Ἕλληνες εἰς τὴν Τρωάδα. Καὶ ἐσηκώθη ὁ Ἀλέξαν‐
10δρος μὲ τὰ φουσάτα του καὶ ἔφυγεν ἀπὸ τὸ κάστρον καὶ ἄφηκεν εἰς τὸ πέσιμόν του ἀγελάδια καὶ ταυρία παχεῖα χίλια πεντακόσια καὶ πρόβατα διαλεκτὰ τέσσαρας χιλιάδες καὶ ἔγραψεν ἐπιστολὴν καὶ ἄφηκεν ὅπου ἦτον ἡ τέντα του. Καὶ ἔγραψεν οὕτως· «Ἐσεῖς, ἄνδρες τῆς Ἀθήνας, ἐγὼ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ σας οὐδὲν τὴν ἤ‐
15ξευρα καὶ ἦλθα ἀπάνου σας μὲ τόσην δύναμιν, ὁποὺ εἴδετε καὶ ἐσεῖς· καὶ ἐθυμώθην ὁ θεός σας ὁ Ἀπόλλων καὶ ἔδωκέν σας τὴν δύναμιν καὶ ἐσκοτώσετε πολλοὺς ἀπὸ τὸ φουσάτο μου, ὅτι πολλὰ ποιεῖ διὰ τ’ ἐσᾶς. Καὶ ἔδε ὁποὺ ἐξεβαίνω ἀπὸ τὸν τόπον σας καὶ ὑπηγαίνω. Καὶ ἄφηκα εἰς τὸ πέσιμόν μου ἀγελάδια, πρόβατα
20καὶ ποιήσατε θυσίαν πρὸς τὸν θεόν σας, μήνα μὲ συμπαθήση». Καὶ ἐξέβην ὁ Ἀλέξανδρος ἀπὸ τὸ κάστρον μίλια δώδεκα καὶ ἐκρυ‐ βήθηκεν εἰς ἕναν λόγγον. Καὶ τὸ πρωὶ ἐξέβηκαν ἀπὲ τὸ κάστρο ἔξω καὶ ὑπῆγαν εἰς τὸ πέσιμον τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ηὗραν τὴν ἐπιστολήν του γραμμένην καὶ ἀνάγνωσάν την καὶ εἶπαν· «Ἀπὸ
25τὸν φόβον του ὁ υἱὸς τοῦ Φιλίππου ἔφυγεν». Καὶ ἐξέβησαν μικροὶ μεγάλοι ἑκατὸν χιλιάδες καὶ ἀρχέρισαν νὰ τὸν διώχνουν κατό‐ πισθεν. Καὶ ὁκάποιοι ἄρχοντες πρωτοκαβαλλαραῖοι Ἀθηνιῶτες εἶπαν· «Στέκετε, μηδὲν διώχνετε τὸν Ἀλέξανδρον! Ἐτούτην τὴν νύκταν βαρὺν ὄνειρον εἶδα, ὅτι τοῦ Ἀπόλλωνος ὁ ναὸς ἔπεσεν
30καὶ τοῦ κάστρου οἱ πύργοι ἐχάλασαν καὶ οἱ πόρτες οἱ μαρμαρένιες47

48

τοῦ Δαρείου ἐχάλασαν καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐσέβην εἰς τὸ κάστρον, καβελλάρης ἐπερπάτειεν τὲς ῥοῦγες τοῦ κάστρου· καὶ εἶχεν ἐξεβῆ εἰς τὸ κάστρον μας σιτάρι οὕριμον καὶ ἄγουρον καὶ οἱ στρατιῶτες τοῦ Ἀλεξάνδρου τὸ ἐθερίζαν». Ἐτοῦτο [f. 33v] εἶπεν ὁκάποιος,
5ὁ Πρόμαχος, καὶ οὐδὲν τὸν ἤκουσαν, ἀμὴ ὑπῆγαν διώχνοντας τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος τοὺς ἐκαρτέρεσεν εἰς τὸν λόγ‐ γον τῆς Μαστελείας καὶ ὄρθωσεν τὸ φουσάτο του ἀλλάγια. Καὶ εἰς τὸν κάμπον τῆς Βιταλείας ἔσωσαν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐκτύ‐ πησαν τὰ ὄργανα τοῦ Ἀλεξάνδρου μὲ τὲς τρουμπέτες καὶ ἐξέβη‐
10σαν τὰ φουσάτα ἐκ τοὺς λόγγους, ὅπου ἦσαν κρυμμένοι, καὶ εἶδαν οἱ Ἀθηνιῶτες τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ εἶπαν· «Τὸ τί μᾶς ηὗρεν σήμερον καὶ οὐδὲν θέλομεν ἐγλύσει»! Καὶ μὲ μέγαν φόβον ὑπῆγαν εἰς τὸν πόλεμον. Ὦ μέγα θαῦμα καὶ παράδοξον ὁποὺ εἴδαμεν εἰς τὸ φουσάτο τῆς Ἀθήνας καὶ πολλὴν θλῖψιν καὶ
15κλαθμὸν ὁποὺ ἔγινεν! Ἐκτύπησεν τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλεξάνδρου τὸ φουσάτο τῆς Ἀθήνας καὶ ἐτσάκισάν τους καὶ ἔκοπτάν τους ὡσὰν καλοὶ ἐργάτες εἰς δασὺν χωράφιν καὶ ἀλλουνοὺς ἐπατοῦσαν τὰ ἄλογα, ἀλλουνοὺς ἔσφαζαν. Καὶ φεύγοντας ἐσμιγμένα τὰ δύο φου[σά]τα ἐσέβην τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλεξάνδρου εἰς τὸ κάστρον
20τῆς Ἀθήνας. Ἔδε θλῖψις καὶ κοπετὸς καὶ θρῆνος μέγας ὁποὺ ἐγίνη εἰς τὴν Ἀθήνα! Οἱ γυναῖκες καὶ τὰ παιδία ἐξέβησαν νὰ συναπαντήσουν τοὺς ἄνδρες τους καὶ ὁ σκοτωμὸς καὶ ἡ ματοχυ‐ σία ἀπὸ τοὺς ἄνδρες τῆς Ἀθήνας ἔτρεχεν ἐπὶ τὲς ῥοῦγες ὥσπερ ῥυάκια, ὅταν βρέχη, καὶ ὁ θρῆνος καὶ οἱ φωνὲς τῶν γυναικῶν
25καὶ τῶν ἀνδρῶν ὑπήγαιναν ἕως τὸν οὐρανόν. Ὁ Ἀλέξανδρος ἐκαβαλλίκευσεν τὸ ἄλογόν του τὸν Βουκέφαλον καὶ καβαλλάρης ἐπὶ τὴν μέσην τοῦ κάστρου ἐπαρακάλειεν τὸ φουσάτο του νὰ σταματήσουν νὰ μηδὲν κόπτουν τοὺς ἀνθρώπους καὶ οὐδὲν ἠμπό‐
ρειε νὰ τοὺς καταπραΰνη. Οἱ γυναῖκες καὶ τὰ παιδία ἵσταντο48

49

καὶ ἐθρηνοῦσαν ὀμπρὸς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐπαρακαλοῦσαν μὲ θρῆνον μέγαν, μήνα τοὺς ἐλεημονηθῆ νὰ παύση ἡ θραῦσις τοῦ κο‐ πετοῦ. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος οὐδὲν ἠμπόρειε νὰ τοὺς σταματήση. Ὅρισεν καὶ ἔβαλαν ἱστίες καὶ ἅψε τὸ κάστρον. Οἱ γυναῖκες καὶ
5τὰ παιδία ἀνέβαιναν ἀπὸ τοὺς πύργους, μήνα ἐγλυτώσουν, καὶ ἄλλοι ἔδραμαν εἰς τὸν ναόν τους τὸν Ἀπόλλωνα διὰ νὰ ἐγλυτώ‐ σουν καὶ ἀπὸ τὸν θυμὸν τῆς ἱστίας ἀπὸ τοὺς πύργους ἐγκρεμνί‐ ζονταν. Τότε καὶ ὁ ναὸς ὁ μέγας τοῦ Ἀπόλλωνος ὁ ὡραῖος ἐκεῖ‐ νος, ὅπου ἦσαν οἱ θεοὶ τῶν Ἑλλήνων, ἅψαν καὶ ἐκάηκαν μὲ ὅλους
10τοὺς θεούς. Καὶ εἶπεν· «Ἐὰν ἦσαν ἀληθινοὶ οἱ θεοὶ τῶν Ἑλλήνων, ἀπαντηθῆν ἤθελαν ἀπὸ τὴν ἱστίαν, ὅτι νὰ μηδὲν καγοῦν». Καὶ ἐσύντυχεν καὶ εἶπεν μετὰ χαρᾶς καὶ μὲ θλίψη· «Σήμερον τῶν Μακεδόνων τὰ ἄρματα ἐκοκκίνισαν ἀπὸ τῶν Ἀθηναίων τὸ αἷμα καὶ οὐδὲν ἔναι ἀπὸ ἐμένα τὸ πταίσιμον, ἀμὴ ἀπὸ τὴν ἀναγνωσίαν
15τους τὸ ἔπαθαν». Καὶ αὐτοῦ ὁ Διογένης ὁ φιλόσοφος καὶ εἶπεν· «Ἐὰν οὐδὲν πάθη ὁ ἄνθρωπος, οὐδὲν ἠμπορεῖ νὰ μάθη, ἀμὴ καλὰ λέγει ὁ λόγος ‘τσάκισε τοῦ ἀνθρώπου τὸ κεφάλι καὶ τότε νὰ πεί‐ θεται‘· ὅμως καλὰ λέγει ὁ Σολομὼν ‘δίδου σοφοῦ ἀφορμὴ καὶ σοφώτερος ἔσται‘». Τότε ἡ Ἀθήνα ἐτρόμαξεν, τότε ἡ Θήβα
20ἐθρήνησεν, τότε τὰ νησία ὅλα ἤκουσαν καὶ ἐτρόμαξαν καὶ τὰ βα‐ σίλεια τῆς Δύσης ἐθρήνησαν, τῆς Σακελίας καὶ τῆς Λακιδαιμο‐ νίας, καὶ ἔπεσαν εἰς φόβον μέγαν καὶ εἰς λογισμόν, τὸ τί νὰ ποιή‐ σουν. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν· «Τὸ κεφάλιν ἂν οὐδὲν τὸ τσακίσης, τὸν ὁμυαλὸν οὐδὲν ἠμπορεῖς νὰ τὸν φάγης».
25 Καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ὄρθωσεν νὰ ὑπάγη πρὸς τῆς Ῥώμης τὸ βα‐ σίλειον. Καὶ ἐμέτρησεν τὸ φουσάτο του καὶ εὗρεν τετρακόσιες 〈χιλιάδεσ〉 ἀρματωμένους καὶ ἐκίνησεν πρὸς τὴν Ῥώμην. Τότε
τὸν ἀπάντησαν ὅλοι οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ ἀφέντες τῆς Ταρσίας καὶ49

50

τῆς Λακιδαιμονίας καὶ τῆς Σικελίας καὶ τοῦ Μορέως ὁλον[οῦ] καὶ τῆς Πούλιας ὅλον τὸ ῥηγάτον καὶ οἱ Γότθοι ὅλοι. Καὶ ἦλθαν καὶ ἐσυναπάντησαν τὸν Ἀλέξανδρον μὲ δῶρον πολυτίμητον· ἤφε‐ ράν του καὶ στέμματα βασιλικὰ μὲ πολυτίμητα λιθαρόπουλα καὶ
5φουσάτο καὶ λιζάτον τριῶν χρόνων. Καὶ ὅσοι ἦλθαν εἰς προσκύ‐ νησιν καὶ ἔκαμέν τους ζακόνια καλὰ καὶ ἀνάπαυσε. [f. 34r] Ὁ Ἀλέξανδρος ἐσηκώθη καὶ ὑπῆγεν καὶ ἕως τὴν Ῥώμην πλησίον. Καὶ ἤκουσαν οἱ ἄρχοντες τῆς Ῥώμης τὸ πὼς ἔρχεται ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἐμαζώθησαν ὅλοι καὶ ἐποίησαν βουλήν, τὸ τί
10νὰ κάμουν. Καὶ ἤκουσαν τὴν ἀνάλωσιν τῆς Ἀθήνας καὶ ἔπεσαν εἰς λογισμὸν μέγαν καὶ ἐποίησαν βουλὴν καὶ εἶπαν οἱ φιλόσοφοι ὅτι τὸν Ἀλέξανδρον ἂς τὸν δεκτοῦμεν μὲ εἰρήνη καὶ ἀγάπη, νὰ ἔλθη εἰς τὸν κάστρον μας καὶ θέλει ποιήσει τὸ κάλλιον εἰς ἐμᾶς καὶ θέλει ἀφήκει καλὰ ζακόνια εἰς τὸν τόπον μας καὶ εἰς τὰ κάστρη
15μας· καὶ ἂς τὸν προσκυνήσωμεν μὲ δῶρα πολυτίμητα βασιλικὰ κατὰ τὸ πρεπούμενον. Καὶ ἐμαζώθηκαν καὶ ἐδιάβησαν εἰς τὸν θεόν τους τὸν Ἀπόλλωνα διὰ νὰ τὸν παρακαλέσουν νὰ τοὺς ὁμο‐ λογήση τὴν ἀλήθειαν, τὸ τί νὰ κάμουν καὶ τὸ τί νὰ ποιήσουν. Καὶ ἐφάνη τους ὁ θεὸς ὁ Ἀμμὼν κατ’ ὄναρ καὶ εἶπεν· «Νὰ ἠξεύ‐
20ρετε ἐσεῖς, ἄνδρες τῆς Ῥώμης, ἀπὸ τὸν Ἀλέξανδρον μηδὲν φο‐ βᾶστεν, ὅτι αὐτὸς ἔναι ὁ υἱός μου ὁ Ἀλέξανδρος· καὶ κάμετε νὰ τὸν προσκυνήσετε καὶ νὰ τὸν δεχθῆτε μὲ μεγάλη τιμήν. Ὁκάπο‐ τες εἶχα διαβῆ εἰς τὴν Μακεδονίαν καὶ ἐσμίχθηκα τὴν μάννα του καὶ ἐγεννήθη αὐτὸς ὁ Ἀλέξανδρος. Καὶ νὰ τὸν δώσετε δῶρα πολυ‐
25τίμητα καὶ θέλει κάμει καλὰ ζακόνια εἰς ἐσᾶς καὶ εἰς ὅλους πρὸς ἐσᾶς θέλει ποιήσει τὸ δίκαιον καὶ εἰς ὅλον τὸν τόπον σας». Ὁ Ἀλέξανδρος ἐζύγωσεν πλησίον τὸ κάστρο. Καὶ ἐμαζώχθησαν οἱ ἄρχοντες ὅλοι καὶ ἐποίησαν σύναξιν νὰ δεκτοῦν τὸν Ἀλέξανδρον
καὶ νὰ τὸν προσκυνήσουν ἔμορφα, καλά. Οἱ ἄρχοντες τῆς Ῥώμης50

51

ὄρθωσαν τέσσαρες χιλιάδες ἀρχοντόπουλα μὲ χρυσὰ στεφάνια εἰς τὰ κεφάλια τους, ὅλα εἰς φαρία ἔμορφα, εἰς συναπάντησι[ν] τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ δύο χιλιάδες κορίτσια ἐκλεκτά, ὅλα μὲ στεφάνια χρυσὰ καὶ εἰς φαρία καλά· καὶ τὰ ἄλογά τους σκεπασμένα μὲ
5ὁλόχρυσα σκεπάσματα ἔμορφα. Καὶ ἄλλες σαράντα χιλιάδες ἄν‐ θρωποι ὅλοι μὲ δάφνες εἰς τὰ χέρια τους ἐβαστοῦσαν καβαλλα‐ ραῖοι πλεμένα μὲ τὸ χρυσάφιν. Καὶ τοῦ θεοῦ οἱ ἱερεῖς τῶν Ἑλλή‐ νων μὲ δύο χιλιάδες γέροντες καὶ τόρτζες ἀναμμένες ἐβαστοῦσαν εἰς τὰ χέρια τους. Καὶ ὅλοι ἐξῆλθαν εἰς συναπάντησιν τοῦ Ἀλε‐
10ξάνδρου. Ἔβγαλαν καὶ τὸ μέγα ἀπανωφόρι τοῦ Σολομῶντος, ὁποὺ εἶχεν πάρει ὁ βασιλεὺς Ναβουχοδονόσορ ἐκ τὴν Ἱερουσαλήμ· καὶ δώδεκα σταγόνια πολυτίμητα λιθαρόπουλα, ὁποὺ τὰ εἶχεν βάλει ὁ Σολομὼν εἰς τὴν ἁγίαν Σιών, εἰς τὰ ἅγια τῶν ἁγίων· καὶ τὸ στέμμα τοῦ Σολομῶντος μὲ λιθάρια τρία, ὁποὺ ἔφεγγαν
15τὴν νύκταν, καὶ παρακάτου εἶχεν λιθαρόπουλα δώδεκα, ὁποὺ ἦσαν οἱ μῆνες γραμμένοι εἰς αὐτά, καὶ ἄλλα δώδεκα λιθαρόπουλα ἀπὸ ἀχαντίλι· καὶ ἡ ἀντιγραφὴ εἰς τὰ λιθαρόπουλα. Ἤφεραν καὶ τὸ στέμμαν τῆς βασίλισσας τῆς Σοβιλίας, ὁποὺ ἦτον τέτοιαν τέχνη, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδεν. Ἤφεράν του καὶ γριβὶν φαρὶν ἔμορφον
20μὲ τοῦ κροκονδείλου τὸ σκέπασμα μὲ τὰ πολυτίμητα λιθαρόπου‐ λα. Ἤφεράν του καὶ τὰ ἄρματα τοῦ Πριάμου, ὁποὺ ἦσαν βασιλι‐ κὰ καὶ εἶχαν τα ἐπάρει εἰς τὴν Τρωάδα. Ἠφέρασιν καὶ κοντάρια ἀλεφάντινα ἐγκοσμισμένα καὶ ἕτερα στέμματα ἑπτά. Ἤφεράν του σκουτάριν τοῦ Ταρκιανοῦ τοῦ βασιλέως, ὁποὺ ἦτον τοῦ βασιλέως
25τῆς Ῥώμης. Μὲ τέτοιαν συναπάντησιν ἐπροσκύνησαν τὸν Ἀλέ‐ ξανδρον. Ὁ Ἀλέξανδρος ὡσὰν τοὺς εἶδεν, ἐχάρη χαρὰν μεγάλη καὶ ὅρισεν καὶ ὄρθωσεν τὰ ἐδικά του φουσάτα μὲ τιμὴν μεγάλην. Τῆς Μακεδονίας τὸ φουσάτο σιμά του τὸ εἶχεν καὶ αὐτὸς καβελ‐ λάρης εἰς τὸν Βουκέφαλον καὶ ἔβαλεν τὸ στέμμαν τῆς βασίλισσας
30τῆς Αἰγύπτου τῆς Κλεοπάτρας εἰς τὸ κεφάλιν του, ὁποὺ εἶχεν51

52

δώδεκα πολυτίμητα λιθαρόπουλα. [f. 34v] Ὅρισεν τὰ ἄλογα καὶ τὰ φαρία συρτὰ ἔμπροσθέν του νὰ τὰ σύρνουν, ἀνακαράδες καὶ τρουμπέτες ὅρισεν νὰ λαλοῦν ἐκ τὲς δύο μερές. Καὶ ἐζύγωσαν οἱ πρωτοκαβαλλαραῖοι τῆς Ῥώμης καὶ ἐπροσκύνησαν τὸν Ἀλέξαν‐
5δρον καὶ εἶπαν ὅλοι μίᾳ φωνῇ· «Πολλὰ τὰ ἔτη τοῦ βασιλέως τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ τοῦ υἱοῦ τοῦ Φιλίππου τοῦ βασιλέως καὶ τῆς Ὀλυμπιάδος τῆς βασίλισσας». Καὶ ἦλθαν πάλιν τὰ κορίτσια καὶ ἐπροσκύνησαν καὶ οὕτως τὸν ἐφούμισαν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐδι‐ έβησαν παράμερα. Καὶ μετὰ ταῦτα ἦλθαν οἱ ἱερεῖς μετὰ λαμπά‐
10δων καὶ θυμιάματος καὶ ἐπροσκύνησάν τον καὶ ἐθυμίασάν τον μὲ πολλὰ μυριστικὰ καὶ εἶπαν· «Πολλὰ τὰ ἔτη τοῦ βασιλέως τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ τῆς οἰκουμένης ὅλης». Καὶ ἐσέβησαν ὁμοῦ εἰς τὸ κάστρον τῆς Ῥώμης καὶ ὑπῆγαν εἰς τὸν μέγαν ναόν τους τοῦ θεοῦ τους τὸν Ἀπόλλωνα καὶ ἐπροσκύνησαν ὁμοῦ καὶ ὁ Ἀλέξαν‐
15δρος. Καὶ ἐδώρησέ του ὁ ἱερέας τῶν Ἑλλήνων τοῦ θεοῦ τοῦ Ἀπόλ‐ λωνος σμύρνον καὶ λίβανον, ὅτι αὐτὰ εἶναι δῶρα βασιλικά, καὶ ἔβγαλεν ἕνα χαρτὶν γραμμένον καὶ ἔδωκέν το εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἔγραφεν οὕτως· «Ἐπὶ ἔτους πέντε χιλιάδες ἐξεβῆ θέλει τράγος μονοκέρατος καὶ θέλει διώξει τοὺς πάρδους
20τῆς Δύσης ὅλης, ὁποὺ μάχονται εἷς μὲ τὸν ἄλλον, ὁποὺ πολλὰ ὑψώνονται· καὶ πάλιν θέλειν γυρίσει πρὸς τὸν Νότον καὶ θέλει πατάξει τοὺς λέοντας· ἔπειτα θέλει ὑπαγαίνει εἰς τὴν Ἀνατολὴν καὶ θέλει εὕρει τὸν κριὸν τὸν θαυμαστόν, ὁποὺ ἔχει κέρατα μα‐ κρία, τὸ ἓν καθὲν κέρατον ἕως τὸν Νότον ἀκουμπᾶ καὶ τὸ ἕτερον
25κέρατον ἕως τὸν Βορέαν, καὶ θέλει τὸν ἐκτυπήσει ἀπέσω εἰς τὴν καρδίαν μὲ τὸ κέρατον καὶ θέλει τὸν σφάξει καὶ ἀπ’ αὐτοῦ θέλει τρομάξει ὁ λαὸς τῆς Φοινικίας καὶ τῆς Ἀνατολῆς ὅλης οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ γλῶσσες ὅλες· καὶ θέλει τσακίσει τὰ σπαθία τῆς Περσίας ὅλης καὶ θέλει ἔλθει εἰς τὴν Ῥώμην τὴν μεγάλη καὶ θέλει ὀνομαστῆ
30ἄξιος βασιλέας τῆς οἰκουμένης ὅλης». Καὶ ἔδωκεν ὁ Ἀλέξανδρος52

53

καὶ ἀναγνῶσαν τὸ βασιλογράφιν οἱ φιλόσοφοι καὶ εἶπαν τὴν διά‐ λυσιν τοῦ χαρτίου καὶ εἶπαν· «Ἀλέξανδρε βασιλέα, εἰς τὴν ὅρα‐ σιν τοῦ προφήτου Δανιὴλ εἴδαμεν ὅτι τὰ βασίλεια τῆς Δύσης ὀνο‐ μάζονται λέοντες καὶ τῆς Ἀνατολῆς τὸν κριὸν τὸν [δι]κέρατον οἱ
5βασιλεῖς τῆς Ἀνατολῆς ὀνομάζονται καὶ τῶν Μήδων καὶ τῶν Φοινίκων· ὁ τράγος ὁ μονοκέρατος ὀνομάζεται τὸ βασίλειον τῶν Μακεδόνων. Καὶ ὡσὰν μᾶς φαίνεται ἀκονισμένα σπαθία καὶ ἀν‐ δρειωμένα ἦλθαν εἰς τὴν Ῥώμην. Μήνα εἶσαι ἐσύ, ὦ Ἀλέξανδρε»; Καὶ ὡς ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος, ἐχάρη χαρὰν μεγάλην καὶ εἶπεν·
10«Ὡς ἔχει ὁ θεὸς τὸ θέλημα, οὕτως νὰ γένη, ὅτι οἱ δυνατοὶ ἔπεσαν κάτου καὶ οἱ ἀδύνατοι ἐζώστηκαν δύναμιν». Καὶ αὐτοῦ εἰς τὴν Ῥώμη χαίρεται τῆς Μακεδονίας τὰ φουσάτα μὲ τοὺς ἄρχοντες τῆς Ῥώμης ὁμοῦ. Καὶ ἦλθαν τὰ βασίλεια τῆς Δύσης καὶ ἐπροσκύ‐ νησάν τον μὲ δῶρα πολλὰ καὶ ἐπαρακαλοῦσαν τον νὰ τοὺς ἀφήκη
15καλὰ ζακόνια. Ὁ Ἀλέξανδρος ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους, ἐλεημο‐ νήθη τους καὶ ὅρισεν νὰ τὸν τελοῦν δώδεκα χρονῶν λιζάτον καὶ φουσάτον νὰ δίδουν. Καὶ ὁκάποιον ἐδικόν του ἐνεμπιστευμένον ἀπὸ τὴν Μακεδονίαν ἐποίησεν αὐθέντην εἰς τὴν Ῥώμην καὶ ὅρι‐ σεν τοὺς βασιλεῖς τῆς Δύσης νὰ τὸν ἀκούουν.
20 Χρυσάφιν καὶ φουσάτο ἠπῆρεν ὅσον ἠθέλησεν καὶ ἐγύρισεν πρὸς τὰ ἀνωτερικὰ μέρη καὶ ὑπῆγεν καὶ στρατεύει καὶ ἠπῆρεν καὶ βασίλεια πολλὰ εἰς τὸν κόσμον ἐκεῖνον καὶ δυνατά, ἐσκότωσεν καὶ ἠπῆρεν καὶ κόσμον πολύν, [f. 35r] ὥστε κοντὰ εἰς τὸν Ἰκεια‐ νὸν ποταμὸν ἔφθασεν, ὁποὺ τρέχει ὁλόγυρα ὅλην τὴν γῆν. Ἐκεῖ
25ἐσέβην εἰς τοὺς ἔρημους τόπους καὶ εὗρε ζῶα θαυμαστά, τὸ πρό‐ σωπόν τους εἶχαν ἀνθρώπινον καὶ ἦσαν δικέφαλοι, εἶχαν καὶ ποδάρια ὥσπερ τὸ φίδιν, καὶ ἐπολέμησε μετ’ αὔτους καὶ ἐνίκη‐
σέν τους· καὶ ἐκεῖνα τὰ ζῶα ἄρματα οὐκ εἶχαν καὶ ἐγλήγορα53

54

ἔπεσαν. Καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ἐπῆγαν εἰς βουνὶ πετρωτὸν ὥσπερ σιδε‐ ρέϊνον καὶ ἐξέβησαν καταπάνου του τὸν Ἀλέξανδρον γυναῖκες καὶ ἐποίησαν πόλεμον μὲ τὸ φουσάτον καὶ ἐσκότωσαν αὐτὴν τὴν ὥραν ἐκ τὸ φουσάτο του στρατιῶτες ἑκατόν. Οἱ γυναῖκες εἶχαν
5πτερὰ καὶ ἐλάτες καὶ εἶχαν ὀνύχια ὡσὰν δρεπάνια καὶ ἦσαν δυ‐ νατὲς πολλὰ καὶ ἐπέτονταν ἄνωθεν τοῦ φουσάτου καὶ ἐτσουγκρά‐ νιζαν τὰ πρόσωπα τῶν ἀνθρώπων. Καὶ εἶδεν ὁ Ἀλέξανδρος τὸ τί πολεμοῦν, ἦτον ὁ τόπος ἐκεῖνος ὁλοκαλάμωτος, καὶ ὅρισεν καὶ ἅψαν τὸ χορτοκάλαμον· καὶ ἀπανωθέον τὴν φλόγα ἀπέτονταν
10καὶ οἱ ἐλάτες τους ἐκαίονταν ἐκ τὴν φλόγα καὶ ἔπιπτον εἰς τὴν γῆν καὶ ἔσφαξέν τες τὸ φουσάτο καὶ ἐσκότωσαν πολλὲς ἐξ αὐτὲς ἕως εἴκοσι χιλιάδες. Καὶ ἦλθαν εἰς τὸν Ἰκειανὸν ποταμὸν καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ἐστράφη‐ σαν ὀπίσω εἰς τὸν κόσμον καὶ ἦλθαν εἰς τὸ κάστρον τῆς Ἐγγλι‐
15τέρας καὶ ὅρισεν νὰ ἀναπαυτοῦν τὰ φουσάτα του. Ἀτός του ὁ Ἀλέξανδρος ὅρισεν τριγύρου τοὺς αὐθεντάδες νὰ ποιήσουν χοντρὰ ξύλα, κόκες καὶ κάτεργα χοντρὰ δώδεκα χιλιάδες, καὶ κάθε κά‐ τεργο νὰ ἐπαίρνη χίλιους ἀνθρώπους ἀρματωμένους καὶ μὲ τὴν δοίκησίν τους. Καὶ ὅρισεν τὰ φουσάτα νὰ ὑπαγαίνη τὸ καβαλλαρι‐
20κὸν πρὸς τὴν Βαρβαρίαν ἐκ τὴν στερέαν καὶ τὸν Φιλόνην καὶ τὸν Πτολομαῖον ἔμπροσθεν τοῦ φουσάτου· καὶ ἐτερμόνησέν τους μετ’ αὔτους νὰ ἀνταμωθοῦν μὲ τὸν Ἀλέξανδρον εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ εἶπεν τους· «Ὁπόθεν διαβῆτε, κάστρη ἐπαίρνετε καὶ νὰ σᾶς τε‐ λοῦν, φουσάτον καὶ λιζάτον νὰ ἐπαίρνετε». Ἀτός του ὁ Ἀλέξανδρος
25ἐσέβην εἰς τὴν κόκα καὶ ἔρριξεν τὰ καράβια ὅλα εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀρχέρισεν ἄνεμος δυνατὸς καὶ ὄρθωσαν πρὸς τὴν Ἀνατολήν· καὶ εἰς τρεῖς χιλιάδες καράβια ἔβαλεν τὸν Ἀντίοχον καὶ εἰς
ἄλλε[ς] τρεῖς χιλιάδες καράβια ἔβαλεν τὸν Βυζάντιον καὶ εἰς54

55

ἄλλε[ς] τρεῖς χιλιάδες καράβια ἔβαλεν τὸν Σελεύκιον καὶ εἰς ἄλλες τρεῖς χιλιάδες καράβια ἦτον ὁ Ἀλέξανδρος· καὶ ἠμοίρα‐ σεν εἰς τέσσερα μέρη διὰ τὴν θάλασσαν διὰ νὰ ὑπαγαίνουν καὶ ἔπλευσαν εἰς τὴν θάλασσαν ἡμέρες τριάντα καὶ νύκτες τριάντα.
5Ὁ Ἀλέξανδρος ἔφθασεν εἰς τὴν Αἴγυπτον μὲ τὰ καράβια ὅλα, ὄπου ὁ χρυσοτρεχάμενος ποταμὸς τρέχει, καὶ αὐτοῦ ὅρισεν καὶ ἔκτισαν κάστρον καὶ ἐπονόμασέν του ὄνομα τοῦ κάστρου Ἀλεξάν‐ δρεια. Σελεύκιος ὁ βοηβόντας μετὰ τῶν κατέργων αὐτοῦ ἦλθαν εἰς τὴν Κιλικίαν καὶ ἔκτισεν καὶ αὐτὸς κάστρον καὶ ἐπονόμασεν
10τὸ κάστρο ἐκεῖνον Σελεύκεια. Ὁ Ἀντίοχος καὶ μέγας βοηβόντας τοῦ Ἀλεξάνδρου ἦλθεν μετὰ τῶν κατέργων αὐτοῦ εἰς τὸ στένωμα τῆς Μαύρης θαλάσσης, τῆς Θαρκίας, καὶ ἔκτισεν καὶ αὐτὸς κά‐ στρον καὶ ἐπονόμασεν τὸ κάστρον ἐκεῖνον εἰς τὸ ὄνομά του Ἀντιό‐ χεια. Ὁ Βυζάντιος καὶ μέγας καπετάνος ἦλθεν εἰς τῆς Θαρσίας
15τὸ στένωμα, κατωθιὸν τοῦ Ἱέρκου, καὶ ἔπεσεν εἰς τῆς Μαύρης θαλάσσης τὸν λαιμόν, τῆς Σκουτάρης κοντά, καὶ ἔκτισεν καὶ αὐτὸς κάστρον καὶ ἐπονόμασέν το καὶ αὐτὸς εἰς τὸ ὄνομα τὸ ἐδικόν του Βυζάντεια. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἦτον ὁ Ἀλέξανδρος πολλὰ πικρα‐ μένος διὰ τοὺς βοηβοντάδες, διὰ τὰ κάτεργά του τὸ πὼς ἄργησαν,
20καὶ εἶχεν λογισμὸν μέγαν τὸ τί τοὺς ὑπέπεσεν. Καὶ ὅταν ἔφθασεν τὸ μεσημέριν, τὴν αὐτὴν ὥραν ἦλθεν ὁ Ἀντίοχος μὲ τὴν ἀρμάταν του ὅλη καὶ ἔδειξέν του τὸ [f. 35v] πὼς ἔκτισεν κάστρον· τῇ αὐτῇ ὥρᾳ ἦλθεν καὶ ὁ Σελεύκιος καὶ ὁμολόγησέν του ὅτι ἔκτισεν καὶ αὐτὸς κάστρον· τῇ αὐτῇ ὥρᾳ ἦλθεν καὶ ὁ καπετάνος ὁ Βυζάντιος
25μὲ τὴν ἀρμάτα του καὶ ὁμολόγησεν καὶ αὐτὸς ὅτι ἔκτισεν κάστρον εἰς ἔμνοστον τόπον, τὴν Βυζάντεια. Καὶ ἀφόντις ἀνταμώθησαν
ὅλοι, ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην καὶ εἰς τὴν σύνταξιν τοῦ τόπου55

56

ἐκείνου ἔκτισαν ἄλλον κάστρον καὶ ἐπονόμασαν τὸ κάστρο ἐκεῖνο Μία Καρδία· καὶ εἰς τὸ κάστρον αὐτὸν ἐποίησαν μῆνες ἕξι, ὥστε νὰ ἔλθη καὶ τὸ καβαλλαρικὸν τὸ φουσάτον. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἦλθαν μαντατοφόροι εἰς τὸν Ἀλέξανδρον ὅτι ἕως τὸ βραδὺ ἔρ‐
5χεται ὁ Πτολομαῖος καὶ ἀνδρειωμένος ὁ Φιλόνης. Καὶ ὅταν ἦλθεν ἡ ἑσπέρα, ἦλθεν ὁ Πτολομαῖος καὶ ὁ Φιλόνης. Καὶ ὅταν ἦλθαν, ἐφίλησαν τὸ χέρι τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἀρχέρισαν νὰ τοῦ δείχνουν τὰ παθήματά τους, τὸ τί τοὺς εὗρεν ἐπὶ τὸν κόσμον ὁποῦθεν ἐδιάβησαν καὶ εἰς τί κόσμον ἐδιάβησαν καὶ εἰς τί τόπον ἐπολέμη‐
10σαν μὲ τοὺς βασιλεῖς μὲ τὰ φουσάτα τους ἐπὶ τῆς Βαρβαρίας τὰ μέρη καὶ ἐπὶ τῆς Θεοπίας τὰ βασίλεια καὶ τὸ πῶς τοὺς ἐνίκη‐ σαν καὶ εἰς τὸν Ἀλέξανδρον τοὺς ἤφεραν. Καὶ τόμου τοὺς εἶδεν ὁ Ἀλέξανδρος, ὅρισεν καὶ ἔδωκέν τους ὅρκον φοβερόν, ἀόρατον καὶ ἔμοσάν του καὶ ἐγίνηκαν ἐδικοί του ἐγκαρδιακοί, ὅντα τοὺς
15γυρεύση νὰ ἔλθουν μὲ τὰ φουσάτα τους. Καὶ ὅρισεν καὶ ἀπόλυ‐ σέν τους καὶ ἔδωκέν τους δῶρα πολλὰ καὶ φαρία σελλοχαλινω‐ μένα καὶ ὑπῆγαν εἰς τὸν τόπον τους· καὶ ὅρισεν νὰ δίδουν δώδεκα χρονῶν λιζάτον καὶ ὁ κάθε εἷς ἐξ αὐτουνοὺς νὰ δίδη δέκα χιλιά‐ δες φουσάτον ἀρματωμένο.
20 Καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ἐπῆγεν ὁ Ἀλέξανδρος πρὸς τὴν Ἀσίαν μὲ τὰ φουσάτα του καὶ αὐτοῦ ἔκτισεν κάστρον καὶ ἐπονόμασε τὸ κάστρον ἐκεῖνο Τρίπολη Πενταπόλεως. Καὶ ἦλθαν οἱ μεγιστάνοι τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου νὰ ποιήσουν ἕτερον κάστρον καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐπλήσθη θυμὸν μέγαν καὶ εἶπεν· «Ὦ πολυανδρειωμένοι μου Μακεδονίτες,
25οὐδὲν πρέπει ἐμᾶς ἀπὸ τὴν σήμερον ἡμέραν νὰ κτίσωμεν κάστρη καὶ τὸ ταξίδι μας νὰ τὸ ἀφήκωμεν, ὅτι εἰς τὰ κάστρη τίποτες δύναμιν οὐδὲν ἔναι οὔτε παντοχή, ἀμὴ ὅπου εἶναι φουσάτα πλή‐ θια καὶ δυνατά, αὐτοῦ ἔναι ὁ θάρρος καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ καρδία· ὅτι ἐμεῖς πολλὰ κάστρη δυνατὰ ἐπήραμεν μὲ τὸ σπαθί μας καὶ
30ἐχαλάσαμέν τα». Καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐκίνησεν ὁ Ἀλέξανδρος
καὶ ὑπῆγεν πρὸς τῆς Φραγγίας τὰ μέρη, ἤγουν τῆς Τρωάδος.56

57

Ἦλθεν εἰς τὸ κάστρο τὴν Τρωάδα καὶ ἐσέβην, ὅπου τὸν κάποτε καιρὸν ἦλθαν οἱ Ἕλληνες καὶ τὴν εἶχαν πολεμήσει χρόνους δώδεκα καὶ τὴν εἶχαν ἐπάρει καὶ ἐχάλασαν τὴν περιφούμιστον Τρωάδα διὰ μίας γυναικὸς τὴν ὡραιότητα, τὸ ὄνομα αὐτῆς Ἑλένη· ἦτον γοῦν
5γυνὴ βασιλέως ἐκ τὸν Μορέαν, ἐκ τὸν τόπον τῆς Λακιδαιμονίας, τοῦ Μενελάου τοῦ βασιλέως. Ὁ βασιλεὺς ὁ Πρίαμος ἦτον βασιλεὺς τῆς Φρυγγίας καὶ εἶχεν υἱὸν τὸν Ἀλέξανδρον, τὸν Πάριν· καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸν θεόν τους τὸν Ἀπόλλωνα εἰς τὴν Λακιδαιμονίαν νὰ προσκυνήση καὶ ὡς εἶδεν τὴν ὡραιοτάτην καὶ πάντερπνον
10Ἑλένη, ἔδραξέν την καὶ ἤφερέν την εἰς τὴν Τρωάδα· καὶ οὔτε τὸν βασιλέα τὸν Πρίαμον οὔτε τοὺς Τρωαδίτες ἐφάνη καλὸν διὰ τὴν ἅρπαξιν τῆς Ἑλένης καὶ ἀνευχάριστον ἐδέκτηκαν τὸν Πάριν. Ὡς ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς ὁ Μενέλαος τὴν ἅρπαξιν τῆς συμβίου αὐτοῦ, ἔμασεν τὸ φουσάτο του καὶ ἔστειλεν ἐπὶ τοὺς βασιλεῖς
15ὅλους τῶν Ἑλλήνων τῆς Κιλικίας καὶ τῆς Λαττωνίας καὶ τῆς Ἀτταλείας· καὶ ἐσύναξαν οἱ βασιλεῖς ὅλοι τὰ φουσάτα τους καὶ ἦλθαν εἰς βοήθειάν του εἰς τὸν τόπον τῆς Φρυγγίας καὶ ἐκούρ‐ σευσεν καὶ ἐχάλασεν τὸν τόπον τῆς Τρωάδος. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ οἱ πρωτοκαβαλλαραῖοι τῆς Τρωάδος ἐσκοτώθησαν ἀπὸ τὸ χέρι
20τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀπὸ τοὺς Ἕλληνας διὰ μίαν γυναῖκα μαγαρι‐ σμένη. Ὁ προπάππους μας Ἀδὰμ διὰ γυναῖκα ἐξεβλήθη τῆς τρυφῆς τοῦ παραδείσου. Ὁ Σαμψὼν ὁ θαυμαστὸς καὶ ἀνδρειω‐ μένος διὰ γυναῖκα κακὴ ἐχάθη. Ὁ Σολομὼν ὁ θαυμαστὸς καὶ [f. 36r] παμ‐ φρόνιμος τῆς οἰκουμένης ὅλης διὰ γυναῖκα τὸν Ἀδάνην
25ἀκολούθησε τὸν βασιλέα καὶ ἐξέπεσεν. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ εἰς τὴν περιφούμιστον Τρωάδα οἱ ἀνδρειωμένοι ἔπεσαν διὰ μίαν γυναῖκα· καὶ τὸ ὕστερον ἐποίησαν σκευὴν δολερὰν καὶ ἠπῆραν τὸ κάστρον τὴν Τρωάδα, ὡς γράφει τὸ βιβλίον τοῦ Ὅμηρος. Τῷ καιρῷ ἐκεί‐ νῳ ἦλθαν οἱ Τρωαδίτες καὶ ἐπροσκύνησαν τὸν Ἀλέξανδρον μὲ
30τιμὴν μεγάλην καὶ μὲ δῶρα πολλά. Ἤφεράν του καὶ τοῦ υἱοῦ τοῦ57

58

Ἀχιλλέως τὸ σκουτάρι· ἦτον πετσωμένο μὲ τὸ πετσὶ τοῦ λέοντος καὶ ἦτον στορισμένον τὸ πρόσωπόν του ὥσπερ τὸ φέγγος εἰς τὸν οὐρανόν, οὕτως ἔλαμπεν, καὶ ὥσπερ τοῦ παγωνίου τὰ πτερά, ὁποὺ εἶναι χρυσὰ πράσινα καὶ κόκκινα, οὕτως ἔλαμπεν πάμπολλα
5θαυμαστόν. Καὶ ὡς τὸ εἶδεν ὁ Ἀλέξανδρος, ἐθαύμασεν. Ἤφε‐ ράν του καὶ τῆς Βρισιάδος τὸ μαντέλο ὅλον μὲ χρυσομάργαρον πολλὰ τετιμημένο, ὁποὺ ἐξέστη πᾶσα ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἐμορφάδα ὁποὺ εἶχεν, ὁποὺ ἀγάπα ὁ Τρώιλος τοῦ Καλκᾶ τῆς θεγατερός. Καὶ ὁ Ἀχιλλεὺς ὁ θαυμαστὸς ἐσκοτώθη διὰ τὴν θαυμαστὴν Πο‐
10λυξένην εἰς τὸν ναόν τους, τὴν θυγατέρα τοῦ βασιλέως τοῦ Πριά‐ μου· καὶ ὅταν ἐπάρθη ἡ Τρωάδα, αἰχμαλωτίσθην ἀπὸ τοὺς Ἕλ‐ ληνας καὶ ἔσφαξέ την ὁ υἱός του ὁ Πύρρος ἀπάνου εἰς τὸν τάφον τοῦ πατρός του τοῦ Ἀχιλλέως καὶ ἀπόθανεν. Καὶ ἐπαίνεσέ την πολλὰ ὁ Ἀλέξανδρος, ὡς ἤκουσεν, καὶ ἐκαύχησε τὴν τιμήν της
15τῆς γυναικὸς ἐκείνης, ὅτι πὼς ἐκράτησε τὴν τιμήν της, ὁποὺ ἄλλην γυναίκα τέτοια δουλεία οὐδὲν ἐποίησε· καὶ ὅλοι τὴν ἐπαί‐ νεσαν. Ὁ Ἀλέξανδρος ηὗρεν τοὺς λόγους γραμμένους καὶ ἐξέ‐ στην ἀπὸ τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ τὴν φρόνεσιν τῆς Πολυξένης καὶ εἶπεν· «Ἀπὸ τὸν θεὸν ἔχει συμπάθιον καὶ ἀπὸ τὸν κόσμον ἔχει
20ἔπαινον, ὁποὺ οὐκ ἠθέλησεν νὰ πάρη ἄνδρα· καὶ καλὸν ἐποίησεν ὅτι ὁ θάνατος ὁ τιμημένος ἔχει τιμὴ μεγάλη περὶ τὴν ἄχρηστον ζωὴν καὶ τὴν ἀτιμωμένη». Ἀκόμη ἔβγαλαν τῆς βασίλισσας ἐκεί‐ νης τὸ στεφάνι καὶ ὅταν τὸ ἔβανεν εἰς τὸ κεφάλι του, τότε ἄφαντος ἐγίνετον ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους· καὶ τὴν νύκταν ἔλαμπεν ὡς
25λαμπάδα. Ἀκόμη τοῦ ἔβ[γ]αλαν ἀπανωκλίβανον, ὁποὺ τὸ ἔβανεν ἀπανωθέον τῶν ἀρμάτων, καὶ ἦτον ἐγκοσμισμένο μὲ πολυτίμητον λιθαρόπουλον καὶ μὲ χρυσομάργαρον καὶ τὸ σκέπασμα ἦτον ἀπὸ τῆς ἀσπίδος τὸ πετσί. Ἤφεράν του καὶ τὸ βιβλίον τοῦ Ὅμηρος, ὁποὺ εἶχεν γράψει ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τοὺς πολέμους καὶ τὸν χαλασμὸν
30τῆς Τρωάδος ἐκ τὴν ἀρχὴν ἕως τέλος. Καὶ ἠπῆρεν ὁ Ἀλέξανδρος58

59

τὸ βιβλίον καὶ ἄρχισεν νὰ τὸ ἀναγνώθη· καὶ αὐτοῦ ηὗρεν τοὺς πολέμους γραμμένους τῶν καλῶν καὶ ἀνδρειωμένων καὶ θαυμα‐ στῶν καὶ μεγάλων ἀπελάτων καὶ ἐθλίβην πολλὰ καὶ ἀκόμη ἐχάρη περὶ τῆς γραφῆς τῶν ἀνδρειωμένων ὁποὺ ηὗρεν. Καὶ τότε ἐσύντυ‐
5χεν ὁ Ἀλέξανδρος καὶ εἶπεν· «Ὦ πόσοι ἀνδρειωμένοι, ὑψηλότα‐ τοι καὶ ἐκλαμπρότατοι ἀπελάτες ἔπεσαν διὰ μίαν γυναῖκα μαγα‐ ρισμένη»! Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐσέβην καὶ εἶπεν· «Τῆς Τρωάδος ποῦ εἶναι τῶν ἀνδρειωμένων ἀπελάτων τὰ ὀνόματα»; Καὶ ὑπῆ‐ γαν τον οἱ ἄρχοντες ἐκεῖ, ὅπου ἦσαν θαμμένοι, καὶ ἠπῆρεν σμύρνον
10καὶ λίβανον καὶ ἐθυμιάτισε τὰ μνήματά τους καὶ ἐλυπήθη καὶ ἔκλαυσεν μετὰ πολλῶν δακρύων καὶ εἶπεν· «Ὦ ἀνδρειωμένοι μου, διαλεκτοὶ ὁποὺ ἦστεν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, Ἀχιλλέα καὶ Ἕκτο‐ ρα, ἐὰν σᾶς ἤθελα εὕρει ζωντανούς, ἤθελα σᾶς τιμήσει μὲ δωρήμα‐ τα πολλὰ καὶ ἤθελα σᾶς ὑψώσει καὶ ἤθελα τιμηθῆ καὶ νὰ χαρῶ
15εἰς τὸν κόσμον μετ’ ἐσᾶς· καὶ ἀφόντι σᾶς ηὗρα ἀποθαμένους, τῶν ἀποθαμένων ἡ τιμή τους ἔναι λίβανον καὶ σμύρναν· καὶ σᾶς ἐθυ‐ μίασα καὶ ὁ θεὸς συγχωρέσει σας μὲ τέτοιες ἀνδραγαθίες ὁποὺ ἐ‐ κάμετε, ὡς γράφει ὁ Ὅμηρος». Καὶ ὡς ἤκουσαν οἱ [f. 36v] φιλόσο‐ φοι τὸν Ἀλέξανδρον, ὁ Μενέλαος καὶ ὁ Ἀριστοτέλης, εἶπαν τοῦ
20βασιλέως τοῦ Ἀλεξάνδρου· «Ὁ Ἀχιλλέας καὶ ἡ βασιλεία σου εἶστεν ἑνοῦ πατρὸς παιδία, τῶν Ἑλλήνων τὸν θεόν τους τὸν Ἀμμὼν εἶσθεν υἱοί. Καὶ ἐμεῖς οἱ δύο τιμητικώτερα θέλομεν γράψει τὰ ποιήματά σου παρὰ τὸν Ὅμηρον τῆς Φραγγίας». Ὁ Ἀλέξανδρος πάλιν ἐστράφην εἰς τὴν Μακεδονίαν μὲ τὸ
25φουσάτο του ὅλο καὶ μὲ τοὺς βασιλεῖς, ὁποὺ εἶχεν ἐπάρει ἀπὸ τὴν Δύσιν μὲ τὸ σπαθί του. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ εἶχαν διαβῆ χρόνοι τρεῖς ὁποὺ ἦτον εἰς τὸ ταξίδι καὶ ἐπαρέλαβεν κάστρη μὲ τὸ σπα‐ θί του. Καὶ ὡς ἦλθαν οἱ μαντατοφόροι εἰς τὴν μητέρα του, ἐκα‐ βαλλίκευσεν ἡ Ὀλυμπιάδα καὶ ὁ Ἀριστοτέλης μὲ τὲς ἀρχόντισσες
30καὶ μὲ λαὸν πολὺν καὶ μὲ τὰ παιδία τους καὶ ἐσυναπάντησαν τὸν59

60

Ἀλέξανδρον εἰς τὸ ποτάμι τῆς Σκαμάνδρας καὶ αὐτοῦ τὸν ἐπρο‐ σκύνησαν μὲ τιμὴν καὶ μὲ δῶρα πολλά· καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ἐσηκώθη‐ σαν ὅλοι καὶ ἦλθαν εἰς τὸ κάστρον τους εἰς τοὺς Φιλίππους. Καὶ αὐτοῦ ὁ Ἀλέξανδρος ἔκαμεν καταστολὴν τοῦ φουσάτου του καὶ
5ὅρισέν τους νὰ ἀναπαυθοῦν μῆνες ἕξι· καὶ νὰ θρέφετε τὰ ἄλογά σας καλὰ καὶ νὰ ἐκλαμπρύνετε τὰ ἄρματά σας καὶ ἂς εἶσθεν ἕτοιμοι καὶ ὅταν ἔλθη ὁρισμός μου, νὰ κινήσετε εἰς τὸ ταξίδι. Καὶ ὅταν ἦλθαν οἱ ἕξι μῆνες, ἐσύναξεν τὰ φουσάτα του καὶ ἐποίη‐ σεν ἀρματωμένους ὅλους σιδερέϊνους νὰ στέκωνται κοντά του ἑκα‐
10τόν, ὅλους ἀρματωμένους σιδερέϊνους, ὅλους ἀθέρα διαλεκτούς. Καὶ ἄφηκε τὴν μητέρα του καὶ τὸν διδάσκαλόν του εἰς τὸν τόπον του. Καὶ ἐποίησαν τὴν φορεσίαν ὅλοι ὅμοια καὶ τὰ ἄρματά τους ὅμοια, μὲ τοῦ βασιλίσκου τὰ κερατόπουλα οἱ μπαρμποῦτες ἐγκο‐ σμισμένες, καὶ εἰς τὰ σκουτάρια τους ἦταν στορισμένοι λέοντες
15μὲ τὰ πτερὰ πλεμένα τῆς ἀσπίδας· καὶ τὰ ἄλογά τους ἦταν κου‐ βερτιασμένα ὅλα ἀπὸ πετσὶ κορκονδείλου. Καὶ ὅρισέν τους ὅτι μὲ τὲς τέντες τους νὰ πέφτουν τριγύρου τὲς τέντες τοῦ Ἀλεξάν‐ δρου· καὶ οὐδὲ κανεὶς ἐτόλμα εἰς τὴν τάξιν τῶν Μακεδόνων. Ὅ‐ ρισεν καὶ ἐδιάλεξαν ἔμορφες γυναῖκες δύο χιλιάδες νὰ περπατοῦν
20μὲ τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλεξάνδρου, ἡ πᾶσα μία μὲ τὴν ὄρθωσιν τοῦ προσώπου της. Καὶ ὁκάποιον ταιρεάρχην ἔβαλέν τον ἀπανωθέον τὲς γυναῖκες νὰ εἶναι εἰς τὸν ὁρισμόν του· καὶ ὅταν εἶχεν ὁ στρα‐ τιώτης ζήτησιν γυναικός, ἐπήαινεν εἰς τὸν ταιρεάρχην καὶ ἔδιδεν ἕνα χρυσὸν φλωρὶ καὶ ἔπαιρνε γυναῖκα καὶ ὅσες νύκτες ἐκράτειεν
25τὴν γυναῖκα, τόσα φλωρία ἔδιδεν τὸν ταιρεάρχην. Καὶ πάντα οἱ ἑκατὸ τῶν Μακεδόνων ἦσαν κοντά του καὶ ὅλοι τὸ γιόμα καὶ τὸν δεῖπνον εὑρίσκοντάν του εἰς τὴν τάβλα του καὶ μετ’ αὔτους ὁμίλειεν. Καὶ ἀτός του ὁ Ἀλέξανδρος ἐγένετον μικρότερος ἀπὸ
ὁλουνοὺς καὶ μὲ ταύτην τὴν τάξιν ἐπαινοῦσαν τὸν Ἀλέξανδρον.60

61

Βοηβόντας μέγας πρωτοστράτουρας ἦτον ὁλουνῶν ὁ Πτολομαῖος, ἄνθρωπος ὀρθὸς καὶ δίκαιος εἰς τὴν κρίσιν του καὶ εἰς ὅλα τὰ ποιή‐ ματα τοῦ Ἀλεξάνδρου ἦτον δόκιμος. Καὶ ὅταν ἐσκοτώνετον ἀπὸ τοὺς στρατιώτας τῶν Μακεδόνων, ὁ Ἀλέξανδρος ἐδιάλεγεν κάλλιον
5καὶ ἔβανέν τον πάλιν εἰς τὸν τόπον ἐκείνου, διότι πάντα νὰ εἶναι ἑκατὸν χιλιάδεσ ἀρματωμένοι. Καὶ ἀπ’ αὐτοῦ ἐσηκώθην ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ὑπῆγεν πρὸς τὴν Ἀνατολὴ μὲ τὰ φουσάτα του καὶ κάστρη ὁποὺ ἐπροσκυνοῦσαν μὲ τὸ θέλημάν τους εἶχαν μεγάλη τιμὴν καὶ συμπάθιον ἀπὸ τὸν
10βασιλέα· καὶ ὅσοι τὸν ἀντίστεκαν ὀλίγο, τὸν τόπον τους καὶ τὰ κάστρη τους τὰ ἐχάλα καὶ τοὺς ἀποκεφάλιζεν. Ἀπ’ αὐτὸν τὸ ἔργον ἤκουσεν ὁ κόσμος ὅλος καὶ ἐτρόμαξεν. Ὅλοι οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ αὐθέντες τῆς Παλαιστίνης καὶ τῶν Ἰουδαίων τὸ βασίλειον ἦσαν ἀποκάτου τὸν βασιλέα τῆς Περσίας τὸν Δάρειον. Καὶ πολλοὶ
15ἀπὸ τὴν Περσίαν καὶ ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον ἔδραμαν καὶ ὁμολόγησαν τοῦ Δαρείου [f. 37r] τοῦ βασιλέως τὸ πὼς ἦλθαν ἔξαφνα ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος μὲ τὸ φουσάτο του. Ὁ Δάρειος, τῆς Περσίας ὁ βασιλεύς, ὡς ἤκουσεν τοὺς λόγους, ὄρθωσεν ἕναν ἀποκρισιάρη καὶ ἀπέστει‐ λέν τον μὲ τέτοιαν ἐπιστολήν· «Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεύς, τῶν βα‐
20σιλέων ὁλουνῶν βασιλέας, ὁποὺ εἶμαι τρανὸς πολλὰ καὶ ὑψηλό‐ τατος τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ βασιλέας, ὁποὺ εἶμαι μέγας καὶ ὑψη‐ λότατος τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ καὶ τιμημένος ἀπὸ ὅλους τοὺς βασι‐ λεῖς καὶ ἴσα μὲ τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς εἶμαι καὶ λάμ‐ πω ὡς ὁ ἥλιος καὶ ὁρισμός μου ἔναι εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην·
25ὥσπερ τοῦ ἡλίου οἱ ἀκτῖνες λάμπουν εἰς τὸν κόσμον ὅλον ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴν ἕως τὴν Δύσιν καὶ ἀπὸ τὸν Βορέαν ἕως τὴν Δύσιν καὶ ἀπὸ τὸν Βορέαν ἕως τὴν Μεσημβρίαν, οὕτως ἔναι ὁρισμὸς ὁ ἐδικός μου εἰς ὅλα τὰ μέρη. Ὁκάτι λόγος μοῦ ἐσέβη εἰς τὰ ὦτα καὶ ἤκουσα, ὦ υἱὲ τοῦ Φιλίππου, ὅτι ὅλην τὴν Ἑλλάδαν ἐπαρέλα‐
30βες καὶ ἕως τὴν μεγάλην Ῥώμην ἦλθες καὶ ὅλα τὰ βασίλεια τῆς61

62

Δύσης καὶ τοὺς ἀφεντάδες ἀνακάτωσες καὶ ἐχάλασές τους παντε‐ λῶς. Ἀκόμη ἦλθες καὶ ἕως τὸν Ἰκειανὸν ποταμὸν καὶ οὐδὲν σὲ ἔσωσεν τόσον ὁποὺ ἠπῆρες, ἀμὴ ἦλθες καὶ ἕως τὸν τόπον τοῦ Νό‐ του καὶ τῆς Βαρβαρίας τὰ μέρη· ἀκόμη καὶ εἰς τὴν Θεοπίαν
5ἦλθες καὶ ἐπαράλαβες τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ τὰ βασίλεια καὶ εἶναι εἰς ὁρισμόν σου, ὁποὺ αὐτὰ μὲ τελοῦσαν λιζάτον, καὶ οὐδὲν ἐχόρ‐ τασες, ἀμὴ ἀποκότησες καὶ ἠπῆρες μου ὅλα τὰ λιζάτα. Καὶ ἦλθες καὶ εἰς τὴν Ἀσίαν καὶ εἰς τὴν Ἀγρίδα καὶ εἰς τὰ Τάραντα, κοντὰ εἰς τὸν τόπον μου ἐπάτησες μὲ τοὺς ἀτιμωμένους, τοὺς ῥυμπαραίους
10τοὺς Μακεδόνας, τοὺς δούλους καὶ τελητάδες τοὺς ἐδικούς μου, ὁποὺ μὲ ἐδούλευεν ὁ πατέρας σου ὁ Φίλιππος καὶ ἤφερνέ μου τὸ λιζάτον κάθε χρόνον. Καὶ ἐσὺ ἦλθες εἰς τὸν τόπον τῆς Περσίας νὰ δουλεύης. Θαρρῶ οὕτως νὰ γένη καὶ λέγω σου· Σώνει σοι τὸ γονικόν σου καὶ εἰς τὴν γενεάν σου νὰ ἀφεντεύης νὰ εἶσαι τι‐
15μημένος· ἀκόμη καὶ τὴν Ἑλλάδαν ἔχε την ἀποκάτω σου καὶ τὰ ζακόνια καὶ τὸ λιζάτο, ὁποὺ ἤφερεν ὁ πατέρας σου ὁ Φίλιππος, συμπαθῶ σου το νὰ τὸ ἔχης. Καὶ ἐτούτην τὴν ἐλεημοσύνην σοῦ δίδω νὰ τὴν ἔχης καὶ διὰ τὴν παραφθαρσίαν καὶ λουλίαν ὁποὺ ἔχεις ἀτός σου καὶ μὲ τοὺς ῥυμπαραίους τοὺς Μακεδόνας, ὁποὺ
20εἶσαι καὶ ἐσὺ ὅμοιος αὐτονῶν, Ἀλέξανδρε. Καὶ ἐὰν οὐδὲν σοῦ φανῆ καὶ στέρξης τοὺς λόγους μου, σηκωθῆ θέλω μὲ ὅλην μου τὴν δύναμιν, τῆς Περσίας τὰ φουσάτα, καὶ οὐδὲν σὲ θέλει χωρέσει πούπετες τόπος νὰ κρυβηθῆς ἀπὸ ἐμένα καὶ ἀπὸ τὸ σπαθὶ τὸ ἐδι‐ κόν μου θέλεις παιδευτῆ ἀτός σου καὶ τὸ ῥυμπαρικόν σου». Ὁ
25Ἀλέξανδρος ἐπῆρε τὴν ἐπιστολὴν τοῦ Δαρείου καὶ ἀνάγνωσέν την καὶ τόμου τὴν ἀνάγνωσε, ἔκοψέ την. Ὁ Ἀλέξανδρος ὅρισεν καὶ ἔστειλέν τους πρὸς τὸν Δάρειον τὸν βασιλέα μὲ ἐπιστολὴν τοιαύτη γεγραμμένη οὕτως· «Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεύς, τῶν βασιλέων τῆς γῆς βασιλεύς, πρὸς τὸν Δάρειον τὸν βασιλέα τῆς Περσίας στέλλω.
30Τὸ πιττάκι τὸ ἐδικό σου, ὁποὺ μᾶς ἔστειλες, ἐδέχθημάν το καὶ
ἀναγνώσαμέν το καὶ εἰς τὴν γραφήν σου, ὁποὺ μᾶς ἔστειλες,62

63

οὐδὲν σὲ εὐχαριστοῦμεν, ὅτι οὐδὲν ἦτον βασιλικῇ τάξει. Καὶ λέγεις πὼς ἐπῆρα τῆς Δύσης τὰ βασίλεια καὶ ἐχάλασά τα. Καὶ διὰ τοῦτο νὰ ἠξεύρη ἡ βασιλεία σου ὅτι πᾶσα ἄνθρωπος ἀπὸ χαμηλὰ θέλει νὰ ἀνεβαίνη εἰς τὰ ὑψηλά· καὶ εἰς αὐτὸν τὸν
5λόγον νὰ ἠγνωρίσης ὅτι ἀρχὴ τὴν Δύσιν ἠπῆρα καὶ ἔρχομαι εἰς τὴν Ἀνατολήν. Καὶ ἐσὺ μᾶς φοβερίζεις, διότι ὅλη ἡ οἰκουμένη ἔμπροσθεν [f. 37v] τοῦ προσώπου σου οὐδὲν ἠμπορεῖ νὰ σταθῆ. Καὶ νὰ τὸ ἠξεύρη ἡ βασιλεία σου ὅτι τὸ ὄνομα τὸ ἐδικόν μου ἐγέμωσεν ὅλος ὁ κόσμος· καὶ ἤξευρε, βασιλέα Δάρειε, ὅτι τῶν
10Μακεδόνων ἡ στρατεία καὶ ἡ ἀνδρεία, ὁποὺ τοὺς λέγεις ἐσὺ ῥυμ‐ παραίους καὶ κλέφτες. Καὶ ἀκόμη λέγεις ὅτι νὰ μᾶς πιάσης. Καὶ ἐμεῖς ἐρχόμεθεν εἰς τὴν βασιλείαν σου. Ἐὰν ἐσὺ μικροὺς καὶ ἀχαμνοὺς μᾶς λέγεις ἐμεῖς εἴμεθεν, ὥσπερ τοῦ πιπερίου ὁ σπόρος θέλομεν φανῆ εἰς ἐσένα καὶ εἰς τὰ φουσάτα σου· ὡσὰν θέτει εἰς
15τὴν γλῶσσαν τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀμπουκώνει περισσόν, οὕτως ἔρ‐ χομαι ἐγὼ καταπάνου σου. Καὶ νὰ ἠξεύρης, ἐμεῖς εἴμεσθεν ὥσπερ τὸ λιθάρι τὸ ἀδαμάντινον τὸ ἀκονητόν· οὕτως θέλομεν φανῆ εἰς ἐσένα καὶ εἰς τὰ φουσάτα σου καὶ οὕτως ἔρχομαι ἐγὼ καταπά‐ νου σου καὶ νὰ ἐπονομασθῶ τῆς Περσίας καὶ Ἀσίας βασιλεύς.
20Οὕτως θαρρῶ ἐγὼ εἰς τὸν μέγαν θεὸν νὰ γένη, ὁποὺ ἐσὺ γίνεσαι ὅμοιος τὸν θεόν. Καὶ μηδὲν θαρρῆς τὸν ἐμαυτόν σου εἰς τοὺς Πέρσας νὰ ἐξεβῆς ἔμπροσθέν μου εἰς τὸν πόλεμον, ὅτι οἱ Πέρσαι εἶναι ὥσπερ γυναῖκες στολισμένες καὶ εἶναι σκιασταραῖοι εἰς τὸν πόλεμον, ἀμὴ τὸ φουσάτο τῆς Μακεδονίας εἶναι λέοντες. Ἀμὴ
25λέγω σου· ἔβλεπε νὰ μηδὲν χάσης τὴν ζωήν σου καὶ προσκύνη‐ σέ με καὶ ἔχε τὸν τόπον τῆς Περσίας». Ὁ Δάρειος τὴν ἐπιστολὴν τοῦ Ἀλεξάνδρου ἠπῆρε καὶ ὅρισεν καὶ ἀνάγνωσάν την καὶ ἐπλήσθη
θυμὸν μέγαν καὶ πρὸς τοὺς ἀποκρισιαραίους εἶπεν ὁποὺ ἦσαν63

64

ἐκεῖ· «Δείξετέ μου πόσων χρονῶν ἔναι τῷ καιρῷ ἐτούτῳ ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος καὶ πόσον φουσάτον ἔχει μὲ τὸν Φιλόνη καὶ μὲ τὸν ἐ‐ μαυτόν του, πῶς ἐγροικήσετε»; Καὶ αὐτοὶ τὸν ἀποκρίθησαν· «Εἶστεν θέλει τριάντα χρονῶν τὴν σήμερον ἡμέραν καὶ ἔναι
5ἔμορφος καὶ ἀνδρειωμένος πάμπολλα καὶ ἔχει τὸ χέρι του νὰ δωρῆ τὴν ἅπασαν ἡμέρα καὶ ὁ λόγος του ἔναι στερκτὸς καὶ ἀληθινὸς καὶ μὲ τὴν φρόνεσίν του βασιλεύει καὶ ἔχει καὶ φουσάτο ἕως πεντα‐ κόσιες χιλιάδες· τόσον ἐδυνήθημαν καὶ ἀγροικήσαμεν. Ὁ Σολο‐ μὼν ὁ φρόνιμος εἰς τὰ χαρτία του ἔλεγεν· τοῦ στόματος τὸ γέ‐
10λασμα καὶ τὸ περπάτημά του ἔχει βασιλικὸν ὁ Ἀλέξανδρος. Οὕτως ὁμολογοῦμεν τὴν βασιλείαν σου». Ὁ Δάρειος ἔβαλεν κατὰ νοῦ του καὶ εἶπεν ὅτι αὐτὰ τὰ σημάδια βασιλικὰ εἶναι, ἀμὴ φαί‐ νεταί μου οὐδὲν ἔναι οὕτως. Ὁ βασιλεὺς ὁ Δάρειος ὅρισεν καὶ ἔγραψαν χαρτία εἰς ὅλον τὸν τόπον, εἰς ὅλα τὰ μέρη του νὰ συνα‐
15χθοῦν ὅλα του τὰ φουσάτα, ὅπου ὁκάποτε οἱ γλῶσσες ἀρχέρισαν νὰ κτίζουν τὴν πυργοποιΐαν καὶ αὐτοῦ ὅρισεν ὁ μεγαλοδύναμος θεὸς καὶ ἐμοίρασεν τὲς γλῶσσες ὅλες καὶ ἐχωρίσθησαν ἐπὶ τὴν οἰκουμένην ὅλην· καὶ αὐτοῦ ἐσυνάχθησαν τὰ φουσάτα τοῦ Δαρείου. Καὶ ἔγραψεν ἐπιστολὴν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ εἰς τὴν Αἴγυπτον
20καὶ ἀπόστειλέν τους καὶ εἶπεν τους· «Κρατιέσθεν δυνατά, νὰ μη‐ δὲν παραδοθῆτε τοῦ Ἀλεξάνδρου, ὅτι ἐγὼ μὲ τὴν δύναμίν μου τὴν μεγάλην ἔρχομαι καταπάνου εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐγλή‐ γορα σᾶς θέλω ἐλευθερώσει ἀπὸ τὸ κακόν». Ὁ Ἀλέξανδρος ἦλθεν καὶ ἐσέβη μὲ τὸ φουσάτο του εἰς τὸν
25Ἰουδαϊκὸν τόπον, τὸ σύνορον τῆς αὐθεντίας τῶν Ἑβραΐδων, στὴν φρόνιμην καὶ εὐγενικὴν καὶ ἔμνοστον Ἱερουσαλήμ. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἀφέντευεν ἀπέσω ὁ προφήτης Ἱερεμίας καὶ ἐπαρακαλοῦ‐ σαν καὶ ὑμνοῦσαν τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς τὸν Σαβαώθ,
ἐπροσκυνοῦσαν καὶ ἔψαλλον νυκτὸς καὶ ἡμέρας κατὰ τὴν συνή‐64

65

θειάν τους. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ὁ Ἀλέξανδρος ἀποκρισιάρην εἰσ[f. 38r] ἔστειλεν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ ἔγραφεν οὕτως· «Εἰς τοὺς εὑρισκομένους Ἑβραίους τῆς Ἱερουσαλήμ, ὁποὺ ὁμολογεῖτε εἰς ἕνα θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, πιστεύετε τὸν παντοκράτορα
5Σαβαώθ, ὁποὺ κατοικεῖτε αὐτοῦ, Ἰσραηλῖται, χαιρετῶ σας». Καὶ ὡς εἶδαν τὸ πιττάκιν οἱ Ἑβραῖοι, ἔστειλαν μὲ ἕναν Ἑβραῖον ἐπιστολὴ εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ εἶπαν οὕτως· «Ἐμεῖς οἱ εὑρι‐ σκόμενοι τῆς Ἱερουσαλὴμ τὸν βασιλέα τὸν Ἀλέξανδρον προσκυ‐ νοῦμεν. Ἐμεῖς ἀφὸν ἐδιέβημαν τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα, οὐδενοῦ
10βασιλέως ἐγινήκαμεν δημιγέρτες, οὐδεμίαν φαλτσίαν ἐποιήσαμεν, τὸν παντοκράτορα Σαβαὼθ δουλεύομεν καὶ ὑμνοῦμεν. Καὶ ἐ‐ πταίσαμεν καὶ ὀργίσθη μας ὁ θεὸς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς καὶ ἔστειλέν μας εἰς τὰ χέρια τῆς Περσίας τοῦ βασιλέως τοῦ Ναβου‐ χοδονόσορ καὶ πολλοὺς χρόνους ἤμεσθεν εἰς αἰχμαλωσίαν. Τῷ
15καιρῷ ἐκείνῳ ἦλθεν συμπάθιον ἐκ τὸν μέγαν θεὸν καὶ ἐγυρίσαμεν ὀπίσω εἰς τὸν τόπον μας καὶ εἴμεσθεν ἀποκάτου τὸν Δάρειον, ὁποὺ ὁ κόσμος ὅλος ἔναι ἀποκάτου του· καὶ ἂν σὲ παραδοθοῦμεν, Ἀλέξανδρε, ἔρχεται ὁ βασιλεὺς ὁ Δάρειος καὶ μᾶς χαλᾶ ὅλον τὸν τόπον μας τὸν ἔμορφον καὶ ἔμνοστον, τὴν Ἱερουσαλήμ». Καὶ ὁ
20Ἀλέξανδρος τὴν ἐπιστολήν τους ἀνάγνωσεν καὶ ἄλλην ὅρισεν καὶ ἔγραψαν. «Ὁ Ἀλέξανδρος, τῶν βασιλέων βασιλεύς, εἰς ὅλους τοὺς εὑρισκομένους εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ στέλλω. Ἐσεῖς γοῦν πολλὰ ὑψηλόφρονα μοῦ στέλνετε καὶ εἶδα καὶ ἔμαθά το. Καὶ οὐδὲν πρέπει ἐσᾶς, ὦ ἄνθρωποι, ὁποὺ εἶσθεν τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος δοῦλοι καὶ
25ἔναι εἰς ἐσᾶς ὁ θεὸς ὁ ποιητὴς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, νὰ εἶσθεν δοῦλοι τῶν εἰδωλολάτρων, νὰ τοὺς προσκυνήσετε· καὶ μηδὲν παν‐ τέχετε εἰς τὸν Δάρειον νὰ τὸν πληρώσετε λιζάτον καὶ δόσιμον, ὅτι ἐγὼ ἂν οὐδὲν προσκυνήσω τὸν θεὸν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ
εἰς τὸν θεὸν εἰς τὴν ἁγίαν Σιών, οὐδὲν ὑπηγαίνω νὰ πολεμήσω».65

66

Ὁ προφήτης Ἱερεμίας εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἤκουσεν ὅτι ἔρχεται ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἔμασεν τοὺς ἀνθρώπους ὅλους τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐποίησαν βουλὴν καὶ εἶπαν· «Καλὸν ἔνι ἡμᾶς, δοῦλοι τοῦ θεοῦ, νὰ δεκτοῦμεν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ νὰ σεβῆ εἰς τὸ κάστρο μας,
5ὅτι ἐγὼ εἶδα κατ’ ὄναρ μου τὸν Δανιὴλ καὶ ἐσυντύχαινε μετ’ ἐμένα καὶ εἶπεν μου ὅτι αὐτὸς ὁποὺ ἔρχεται εἰς ἐσᾶς, ἐγὼ λέγω, αὐτὸς σᾶς θέλει ἐλευθερώσει ἐκ χειρὸς τοῦ Δαρείου καὶ ὅσην πεί‐ ραξιν σᾶς ἔκαμαν οἱ Πέρσηδες θέλει τὸ πληρώσει Ἀλέξανδρος μὲ τὸ σπαθί του εἰς αὐτουνούς». Οὗτος ὁ λόγος ἄρεσεν τῶν ἀρχόντων
10ἀπὸ τὸ κάστρον. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος αὐτὴν τὴν νύκταν εἶδεν ὄνει‐ ρον καὶ ἐφάνηκέν του ὁ προφήτης Ἱερεμίας ἐνδεδυμένος ἀρχιε‐ ρατικὴν στολὴν καὶ εἶπεν του· «Ἔρχου, τέκνον μου Ἀλέξανδρε, καὶ σέβα εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ σέβα εἰς τὴν ἁγίαν Σιὼν καὶ προσκύνησε τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς καὶ ἀφὸν προσκυ‐
15νήσης, σῦρε εἰς τὸν Δάρειον καὶ θέλεις τὸν ἐτσακίσει μὲ τὰ φου‐ σάτα του καὶ θέλεις τὸν πατάξει καὶ θέλεις γένη βασιλεὺς τῆς Περσίας». Ὁ Ἀλέξανδρος ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἀνέστη καὶ εἶπεν τῶν ἀρχόντων τὸ ὅραμα ὁποὺ εἶδεν καὶ ὀρθὰ ἐκίνησεν εἰς τὴν Ἱερου‐ σαλήμ. Καὶ ὅρισεν ὁ προφήτης Ἱερεμίας, ὅ,τι ἔφθασεν, καὶ ἐσυ‐
20νάχθη ὅλος ὁ λαός, μικροί τε καὶ μεγάλοι, καὶ εἶπεν τους νὰ ἐξε‐ βοῦν εἰς συναπάντησιν τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ ἐδύθην στολὴν τῶν ἱερέων ὁ προφήτης Ἱερεμίας καὶ ἄλλοι ἄνθρωποι ἑκατὸν χιλιά‐ δες ἐνδύθησαν στολὴν τῶν ἱερέων καὶ δέκα χιλιάδες ἄνθρωποι μὲ κερία καὶ λαμπάδες καὶ κανδῆλες καὶ θυμιατοὺς ἐσυναπάντησαν
25τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐθυμίασάν τον. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ὡς εἶδεν τὸν προφήτην Ἱερεμίαν, εἶπεν τῶν ἀρχόντων του ὅτι ἐτοῦτον τὸν ἄνθρωπον εἶδα εἰς τὸν ὕπνον μου μὲ αὐτὴν τὴν φορεσίαν· καὶ εὐθὺς ἐπέζευσεν καὶ ἐπροσκύνησέν τον ἕως ἐδάφου[ς] τῆς γῆς. Καὶ ὁ προφήτης Ἱερεμίας τὸν ἐθυμίασεν μὲ σμύρνον καὶ λίβανον ὡς
30ἄξιον βασιλέα καὶ εὐλόγησέν τον καὶ ἀπὸ τὸ χέρι τὸν ἐπίασεν
καὶ ἐσέβασέν τον εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ ὑπῆγεν τον [f. 38v]66

67

εἰς τὴν ἁγίαν ἐκκλησίαν τὴν μεγάλην καὶ ἐπροσκύνησεν τὰ ἅγια τῶν ἁγίων καὶ ἔδειξέν του τὸ πῶς τὴν ἔκτισεν ὁ Σολομὼν ὁ βα‐ σιλεύς. Ὁ Ἀλέξανδρος τὸν ἐρώτησεν· «Δεῖξε μου ποίου θεοῦ εἶστεν ἐσεῖς». Ὁ προφήτης τὸν εἶπεν· «Ἐμεῖς ἕνα θεὸν πιστεύο‐
5μεν καὶ ὁμολογοῦμεν, ὁποὺ ἐποίησε τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ ὅλους ὁρᾶ καὶ αὐτὸν ὀφθαλμὸς οὐδὲν εἶδεν, οὐδὲ ὠτίον τὸν ἤκου‐ σεν καὶ εἰς καρδίαν ἀνθρώπου ἐσέβην». Ὁ Ἀλέξανδρος ἐθαύμα‐ σεν καὶ εἶπεν ὅτι ἀληθῶς ἐσεῖς ὑψίστου θεοῦ αἰχμάλωτοι καὶ δοῦλοι· καὶ πιστεύω καὶ ἐγὼ ἀπὸ τὴν σήμερον ἡμέραν αὐτὸν τὸν θεὸν
10καὶ προσκυνῶ καὶ ὑμνῶ καὶ ὁμολογῶ καὶ χαρίζω τὸ δῶρον καὶ τὸ λιζάτο, ὁποὺ ἤθελα πάρει ἀπὸ ἐσᾶς, ὡσὰν τὸ ἠπῆρα ἀπ’ ὅλες τὲς γλῶσσες, δίδω τὸν θεόν σας νὰ ἔναι θεός μου νυκτὸς καὶ ἡμε‐ ρὸς εἰς βοήθειάν μου καὶ ἡ ἀγάπη του καὶ ἡ ἐλεημοσύνη του νὰ ἔναι μεθ’ ἡμῶν. Καὶ ἐδώρησέν του χρυσάφιν καὶ αὐτὸς οὐδὲν τὸ
15ἐδέκτη, ἀμὴ εἶπεν· «Ἂς ἔναι δώρημα τοῦ θεοῦ». Καὶ ἐξέβην ὁ Ἀλέξανδρος ἀπὸ τὸν ναὸν καὶ ἐσίμωσεν πρὸς τὸν θεὸν τῆς Αἰγύ‐ πτου καὶ ὁ προφήτης Ἱερεμίας τὸν ἐπροβόδισε ἕως τὸ μεσιμέρι καὶ ὅλον τὸν δρόμον ἐσυντύχαινεν τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ εἶπεν ὁ προφήτης· «Λέγω, τέκνον, παρακάλειε τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ
20τῆς γῆς νυκτὸς καὶ ἡμερός, ἔχε διὰ στόματός σου καὶ αὐτὸς σοῦ θέλει γένη εἰς βοήθειαν καὶ τὴν δύναμιν ὅλην τῶν Περσῶν θέλεις τσακίσει· καὶ ἐσύ, Ἀλέξανδρε, ὕπαγε εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ θέλεις τὴν ἐπάρει καὶ τὸν Πῶρον τῆς Ἰντίας θέλεις σκοτώσει καὶ τὸν Δάρειον τὸν θέλεις πάρει. Καὶ λέγω σου, τέκνον, ὅτι ἐβλέπω
25θέλεις εἶστεν ἀπανωθέον εἰς ὅλους τοὺς βασιλεῖς καὶ κοντὰ εἰς τὴν παράδεισον θέλεις ὑπαγαίνει καὶ ἐκεῖ θέλεις εὕρει ἄνδρες καὶ γυναῖκες εἰς ἕνα νησὶν φυλακωμένους, ὁποὺ εἶναι τὸ φαΐ τους καὶ ἡ ζωή τους ἀπὸ ὕπωρα, οὐχὶ ἄλλον τίποτε, καὶ ἡ ἐνδυμασία τους ἔναι τὸ πετσί τους μὲ τὸ μαλλί τους σκεπασμένη καὶ κοντὰ
30εἰς τοὺς ἀγγέλους μὲ ἀγάπην εὐφραίνονται καὶ τὸ ὄνομά τους εἶναι67

68

Μάκαροι ἀπὸ τὸν θεόν. Καὶ ὅλα αὐτὰ θέλεις ἰδεῖ, Ἀλέξανδρε. Ἀκό‐ μη σὲ θέλουν ὁμολογήσει ἐκεῖ διὰ τὴν ζωήν σου καὶ τὸν θάνατόν σου. Ἀμὴ παρακαλῶ σε, μηδὲν μᾶς ἀφήνης νὰ ἔχωμεν λύπη, ἔπαρ[ε] τίποτε ἀπὸ ἐμᾶς, Ἀλέξανδρε». Καὶ ὁ βασιλεὺς εἶπεν· «Ὡσὰν
5ὁρίσεις, πατέρα, οὕτως νὰ ποιήσω». Καὶ εἶπεν ὁ προφήτης καὶ ἤφεραν λιθαρόπουλον λιχνιτάρι καὶ εἰς αὐτὸ τὸ λιχνιτάρι ἦτον γραμμένο τὸ ὄνομα τοῦ Σαβαὼθ καὶ αὐτὸ τὸ λιθαρόπουλον ἐβάστα εἰς τὴν μπαρμπούτα του ὁ υἱὸς τοῦ Ναυῆ, ὅταν ὑπήγαινε νὰ πολε‐ μήση μὲ ἀλλόφυλα ἔθνη. Ἤφεράν του καὶ τὸ σπαθὶ τοῦ Γολιὰθ
10τοῦ Ἕλληνος, ὁποὺ τὸ[ν] ἐτρόπωσεν ὁ Δαβὶδ τῶν Ἑβραίων. Ἤφεράν του καὶ τὴν μπαρμπούτα τὴν διχαλὴν τοῦ ἀνδρειωμένου τοῦ Σαμψὼν μὲ τῶν ὀφιδίων τὰ ὀνύχια κολλημένη. Ἤφεράν του καὶ τὸ κοντάρι τοῦ Σαμψοῦ, ἀδαμάντινον τὸ ξίφος, ὁποὺ κανένα σίδερο οὐδὲν ἠμπορεῖ νὰ τὸ κρατήση. Καὶ ἤφεράν του σκουτάρι
15σιδερέϊνον ἀπὸ ἄνικον, ὁποὺ ἄλλον σίδερον οὐδὲν τὸ ἐπέρνα, ὁποὺ εἶχεν γένη τοῦ Ἰοπανθάνου, τοῦ υἱοῦ τοῦ Σαοὺλ τοῦ βασιλέως. Ἤ‐ φεράν του καὶ οἱ Ἑβραῖοι τοῦ κάστρου ἄλογα διαλεκτὰ ἑκατόν, ὅλα μαγδάλια, καὶ ἐπροσκύνησάν τον. Καὶ ἀπ’ αὐτοῦ τὸν εὐλόγη‐ σεν ὁ προφήτης Ἱερεμίας καὶ εἶπεν ὅτι οὐδένα κάστρο καὶ τό‐
20πος νὰ σταθῆ ἔμπροσθέν σου, Ἀλέξανδρε· καὶ ἀπέκει τὸν ἐφί‐ λησεν καὶ ἐγύρισεν. Τότε καὶ ὁ Δάρειος ἔπεψεν καταπατητάδες εἰς τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἡ βίγλα τοῦ Ἀλεξάνδρου ἐπίασέ τους καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐλεη‐ μονήθη τους καὶ ἀπόλυσέν τους καὶ ὑπῆγαν εἰς τὸν Δάρειον καὶ
25ὁμολόγησάν του ὅσον εἶδαν καὶ τὸν Ἀλέξανδρον ἐπαινοῦσαν πάμ‐ πολλα. Ἐθυμώθη ὁ Δάρειος καὶ ὅρισεν καὶ ἔκοψαν τὲς γλῶσσες τους νὰ μηδὲν ἀκούση τὸ φουσάτο καὶ σκιασθῆ. Καὶ ἐποίησαν βουλὴν καὶ ὄρθωσεν νὰ κινήσουν εἰς τὸν πόλεμον καὶ οἱ αὐθεντάδες τοῦ εἶπαν· «Βασιλέα Δάρειε, οὐδὲν πρέπει ἐσένα νὰ πολεμήσης
30μὲ τὸν [f. 39r] Ἀλέξανδρον, ὅτι αὐτὸς ἔναι ῥυμπάς, ἀκόμη ἔναι
καὶ μικρότερος ἀπὸ ὅλους τοὺς βασιλεῖς ὁποὺ ἔχεις ἀποκάτου σου».68

69

Καὶ ἄρεσεν ὁ λόγος οὗτος τὸν Δάρειον καὶ ὅρισεν καὶ ἔκραξαν τὸν μέγα βοηβόντα τὸν πρωτοστράτουραν, ὁποὺ εἶχεν πρῶτον εἰς τὸ φουσάτο του ὅλον, ὀνόματι Μίμαντον, καὶ εἶπεν του· «Ἔπαρε φουσάτο ἀπὸ τοὺς Πέρσας χίλιες χιλιάδες, ἔπαρε καὶ ἐκ τοὺς
5Μήδους ἕξι χιλιάδες καὶ ἐκ τὴν Θεοπίαν διακόσιες χιλιάδες, ἔπαρε καὶ δοξιότες ἑκατὸν χιλιάδες καὶ σῦρε καὶ πέρασε τὸν Εὐφρά‐ την ποταμὸν καὶ ὅπου εὕρης τὸν Ἀλέξανδρον, τὸν υἱὸν τοῦ Φι‐ λίππου, νὰ τὸν φέρης εἰς τὴν βασιλείαν μου δεμένον· εἰδεμὴ καὶ κάμει νὰ φύγη, νὰ τὸν διώξης ἐπὶ τὸν κόσμον ὅλον, ὥστε νὰ τὸν
10πιάσης. Καὶ σῦρε καὶ ἐγώ, ὁ θεὸς τῆς Περσίας, νὰ εἶναι βοηθός σου». Ὁ Μίμαντος ἠπῆρε τὸ φουσάτο, ὅσον ὅρισεν. Ὁ Μίμαντος πέρασε τὸν Εὐφράτην ποταμὸν καὶ εἶδε τὸ φουσάτο τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου καὶ ὄρθωσεν εἰς τὸν πόλεμον. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶδε τὸ φουσάτο τοῦ Μίμαντος, ὅρισεν καὶ ἀρματώθη τὸ φουσάτο του
15καὶ ἐκαβαλλίκευσαν ὅλοι καὶ ἐλάλησεν ὁ Ἀλέξανδρος φωνῇ με‐ γάλῃ· «Ὦ θαυμαστοὶ καὶ φοβεροί, ἀνδρειωμένοι μου Μακεδό‐ νες καὶ Λακιδαιμονίτες, καὶ φῶς τῶν ὀφθαλμῶν μου, πρωτοκα‐ βαλλαραῖοι χρυσοπτερνιστηράτοι, ἠκούσατε ὅτι ἡ σκέπη τοῦ θεοῦ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ἡ χάρη του καὶ ἡ ἐλεημοσύνη του ἦλθεν
20πρὸς ἐμᾶς, ὁποὺ ἐσεῖς εἴδετε τὴν βοήθειάν του, τὸ πῶς τὴν Ῥώμην ἠπήραμεν καὶ τὰ νησία ὅλα καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ αὐτοῦ τὸν θεὸν ἐπροσκυνήσαμεν καὶ μὲ τὴν δύναμίν του ἠπήραμεν τὴν Αἴγυ‐ πτον καὶ ἕως τὸν Δάρειον ἤλθαμεν· καὶ ἐὰν αὐτὸν τσακίσωμεν, θέλομεν γένη αὐθέντες καὶ οἰκοκῦροι, εἰ δὲ αὐτὸς τσακίσει ἐμᾶς,
25εἰς ὅλον τὸν κόσμον θέλει μᾶς διώξει. Καὶ κάλλιον ἔναι ἐμᾶς τὴν σήμερον ἡμέραν εἰς τὸν πόλεμον ν’ ἀποθάνωμεν ὅλοι, ἀμὴ νὰ
τὸ ἠξεύρετε ὅτι ἐγλήγορα θέλουν ἐφύγει καὶ θέλομεν τοὺς τσακί‐69

70

σει, ὅτι ὁ βασιλεύς του[ς] δὲν ἔναι ἀντάμα μὲ τὸ φουσάτο του». Καὶ ἐκαβαλλίκευσεν τὸ ἄλογόν του τὸν Βουκέφαλον καὶ ἔβαλεν τὴν μπαρμπούτα εἰς τὸ κεφάλιν του καὶ ὄρθωσεν τὰ φουσάτα του εἰς τρία ἀλλάγια· καὶ αὐτὸς ἔρχετον ἐξοπίσω μὲ τὴν σύνταξίν
5του καὶ ἀπόστειλεν τὸν Ἀντίοχον καὶ τὸν Πτολομαῖον εἰς δύο σύνταξες. Καὶ οὕτως ἐπῆγαν ἐγλήγορα ἀπάνω τους καὶ ἐκτυπή‐ θησαν μὲ τὰ κοντάρια καὶ ἐτσάκισαν τὰ κοντάρια καὶ ἔσυραν τὰ σπαθία τους καὶ ἐκτυπήθησαν καταπρόσωπα εἰς τὰ δόντια. Οἱ Πέρσηδες οὐδὲν ἠμπόρεσαν νὰ βαστάξουν τὰ ἀκονιστὰ σπαθία
10τῆς Μακεδονίας καὶ οὕτως ἔδωκαν εἰς τροπὴν φυγίου καὶ ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος μὲ τοὺς Πέρσας ἐσμίχθη καὶ ἦλθεν διώχνοντάς τους ἕως τὸ πέσιμον τοῦ Δαρείου. Καὶ ὁ βασιλέας ὡς εἶδεν τὸ φουσά‐ το του τσακισμένο, εἰς ἕνα ἐγλήγορον ἄλογον ἐκαβαλλίκευσεν καὶ ἔφυγεν. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν τους· «Εἰπὲ τοῦ Δαρείου τοῦ
15βασιλέως ὅτι ἐσκότωσα τὸν μέγαν βοηβόντα του τὸν Μίμαντον καὶ δίδε φουσάτο καὶ λιζάτο καὶ ἔχε τὸν τόπον τῆς Περσίας». Εἰς αὐτὴν τὴν νύκταν εἶδεν ὄνειρον ὁ Ἀλέξανδρος τὸν προφήτην Ἱερεμίαν καὶ εἶπεν· «Υἱέ μου Ἀλέξανδρε, σῦρε καὶ μὴν ἔχης καμμίαν ἔγνοιαν ἀπὸ τὸν Δάρειον, ἂν ἔφερνεν πλεώτερον φουσάτο
20καταπάνου σου· σῦρε καὶ μὴ σκιαστῆς, ὅτι ἐσὺ ἔχεις βοηθὸν τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς Σαβαώθ. Καὶ βάλε εἰς τὸ κεφάλιν σου λιθαρόπουλον, ὅταν σεβῆς εἰς τοὺς ἀλλοφύλους εἰς τὸν πόλεμον, ἐκεῖνο ὁποὺ σοῦ ἔδωκα εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ πάντοτε ἔχε τὸν νοῦν σου καὶ παρακάλειε τὸν θεὸν μὲ τὸ στόμα σου καὶ λέγε
25‘ἕνας ἅγιος, ἕνας θεός, ἕνας κύριος καὶ ποιητὴς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὁ ὑπὸ τῶν Σεραφὶμ ἀνυμνούμενος καὶ ἐπὶ τῶν Χερουβὶμ ἀναπαυόμενος, Ἀδωναΐ, Σαβαὼθ‘ καὶ ὅσο πλῆθος καὶ ἂν ἔρχεται καταπάνου σου, ἐσὺ τοὺς θέλεις τροπώσει, [f. 39v] Ἀλέξανδρε».
Ὁ Ἀλέξανδρος ἀνέστη ἐκ τὸ ὅραμα ὁποὺ εἶδεν καὶ ἐχάρη χαρὰν70

71

μεγάλην καὶ τόμου ἔδωκεν ἡ αὐγή, ἐκίνησεν σύντομα πολλὰ μὲ ὅλην του τὴν προθυμίαν εἰς τὸν πόλεμον καὶ ὅρισεν καὶ ἐλαλοῦ‐ σαν τὰ ὄργανα ἀπὸ τὲς δύο μερὲς καὶ ἐκτυπήθησαν μὲ τὰ κοντάρια· καὶ ἦτον ὁ ἔκτυπος τῶν κονταρίων καὶ τῶν σπαθίων ὁ κουδουνι‐
5σμὸς καὶ ὁ χλιμιτισμὸς τῶν φαρίων καὶ οἱ φωνὲς τῶν ἀνθρώπων ἠκούστη ἕως τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ, τόσο μέγα ἐγίνη αὐτὴν τὴν ἡμέραν καὶ τόσος σφαγμὸς ἐγίν[η] ἀπὸ τὰ δύο μέρη. Οἱ Πέρσηδες οὐδὲν ἐδυνήθηκαν τὸν πόλεμον καὶ ἔδωκαν εἰς τροπὴν φυγίου ὀπίσω εἰς τὸν τόπον τους καὶ ὁ Ἀλέξανδρος τοὺς ἐδίωχνεν τρεῖς
10ἡμέρες καὶ τρεῖς νύκτες καὶ ἐσκοτώθησαν ἀπὸ τοὺς Πέρσηδας ἑκατὸν τέσσαρες χιλιάδες καὶ ἐκ τοῦ Ἀλεξάνδρου εἴκοσι χιλιά‐ δες καὶ ἐπίασαν καὶ ζωντανοὺς διακόσιες χιλιάδες καὶ ἤφεράν τους εἰς τὸν Ἀλέξανδρον. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν τοὺς πιασμένους· «Πλέον εἰς τὸν πόλεμον νὰ μηδὲν ἐλθῆτε· καὶ ἐσᾶς ἐλεημονήθηκα
15καὶ ἐχάρισά σας τὴν ζωήν σας». Καὶ ἀπόλυσέν τους. Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεὺς ἠπῆρεν ἑκατὸν καβαλλαραίους ἐγλήγορους καὶ ἐγλύ‐ τωσεν καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸ κάστρον τῆς Περσίας. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἦλθεν μὲ τὰ φουσάτα του εἰς τὴν Βαβυλώνα. Καὶ ὡς ἤκουσαν οἱ Βαβυλωνίτες, μικροί τε καὶ μεγάλοι, ἦλθαν καὶ τὸν ἐπροσκύνη‐
20σαν καὶ οὕτως τὸν ἐφούμισαν τὸν Ἀλέξανδρον μεγάλῃ φωνῇ «βασιλέα τῶν βασιλέων καὶ τῆς οἰκουμένης ὅλης, πολλὰ τὰ ἔτη τῆς βασιλείας σου». Καὶ ἤφεράν του προσκυνήματα, δῶρα πολλὰ πανθαύμαστα, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδεν καὶ οὖς οὐκ ἤκουσεν. Ἐξέβ‐ [γ]αλάν του καὶ τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως τὸ χρυσάφιν ὁποὺ
25ἦτον αὐτοῦ, δύο χιλιάδες τάλαντα, καὶ ἄλογα χίλια. Ἤφεράν του καὶ τοὺς λεοντάδες τοῦ Δαρείου ἑκατὸν χιλιάδες, ὅλους εἰς χρυ‐ σοὺς ἅλυσους. Ἤφεράν του καὶ πάρδους τοῦ κυνηγίου χίλιους.
Ἤφεράν του καὶ φαρία ἀράπικα πεντακόσια, ὁποὺ ἦσαν ἐγλήγορα71

72

ἀπὸ τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ. Ἤφεράν του σταγόνια χρυσὰ δύο χι‐ λιάδες καὶ κοῦπες ἐγκοσμισμένες χίλιες καὶ ἀλόγων ἀρματωσίες τρεῖς χιλιάδες, ὁποὺ ἦσαν καμωμένα ἀπὸ ὀψάρια· αὐτὰ τὰ πετσία σίδερον οὐδὲν τὰ ἐπέρνα. Ἐξέβ[γ]αλάν του καὶ τὸ ἀπανωφόρι τοῦ
5Ἐξερξένου τοῦ βασιλέως τῆς Περσίας, ὁποὺ τὸ εἶχεν ἐγκοσμι‐ σμένο μὲ τοῦ ὀφιδίου τὰ ὀμμάτια καὶ μὲ πολυτίμητα λιθαρόπουλα. Ἤφεράν του καὶ τὴν τάβλα τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως ἀπὸ τὴν ζαφίραν μὲ τὰ πολυτίμητα λιθαρόπουλα καὶ ὅταν ἤσθιεν ἀπάνου της, ποτὲ κακὴν καρδίαν οὐδὲν εἶχεν. Καὶ ἐποίησαν εἰς τὴν Βα‐
10βυλώνα τριάντα ἡμέρες. Ὁ Δάρειος ὁ βασιλεὺς ὡς ἤκουσεν ὅτι ὁ Ἀλέξανδρος ἐπῆρε τὴν Βαβυλώνα, ἐπικράθη καὶ ἀναστέναξεν βαρία καὶ ἐθλίβην πολλὰ καὶ ἔλεγεν· «Εἴ τις ἄνθρωπος ὑψηλοφρονᾶ καὶ γίνεται ἐπίγειος θεὸς καὶ οὐδὲν καταδέχεται πᾶσα ἄνθρωπον νὰ συντυχαίνη, γυρίζει τον ὁ θεὸς ὁ οὐράνιος καὶ ποιεῖ τον εἰς τὰ
15καταχθόνια τοῦ Ἅδου». Ὁ Ἀλέξανδρος αὐτὴν τὴν ὥραν, ἤγουν τὴν νύκταν, εἶδεν ὄνειρον ὅτι ἦλθεν ὁ προφήτης Ἱερεμίας καὶ ἦτον ἐντυμένος ἀρχιε‐ ρατικὴν στολὴν καὶ εἶπεν του· «Ἐγλήγορα, τέκνον Ἀλέξανδρε, σῦρε καὶ γένου ἀποκρισιάρης εἰς τὸν Δάρειον καὶ καταπάτησέ
20τον αὐτὸν καὶ τὰ φουσάτα του καὶ τῆς Ἰνδίας ὁποὺ φέρνει κατα‐ πάνου σου· καὶ ἐὰν σὲ ἐγνωρίσουν εἰς τὸν Δάρειον, ὁ θεὸς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς Σαβαὼθ σὲ θέλει φυλάξει καὶ θέλεις σωθῆ ἀβλαβὴς ἀπέκει. Καὶ μὴ φοβηθῆς κανένα, τίποτες». Καὶ ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος ἐξύπνησεν καὶ ὅρισεν καὶ ἦλθεν ὁ Πτολομαῖος καὶ ὁ
25Φιλόνης καὶ ὁ Ἀντίοχος καὶ ἔδειξέν τους τὸ ὅραμα καὶ εἶπεν τους· «Ἐὰν μοῦ πέση κίνδυνος καὶ ἀποθάνω ἐκεῖ, ὅλα τὰ βασί‐ λεια τοῦ κόσμου νὰ τὰ ἠμοιράσετε τοὺς ἐμαυτούς σας καὶ τὸ σκαμνὶ τῆς Μακεδονίας νὰ τὸ φυλάξετε καλά». Καὶ αὐτοὶ οὐδὲν τὸν ἀφήνουν νὰ ὑπαγαίνη καὶ ἐγίνη θρῆνος μέγας καὶ αὐτὸς τοὺς ἀπο‐
30κρίθη· «Ἐσεῖς οὐδὲν μὲ ἀφήνετε νὰ ὑπηγαίνω καὶ ἂν [f. 40r]72

73

θέλη ὁ θεὸς ὅτι νὰ χαθῶ, ὁλουνοῦ τοῦ κόσμου τὰ χέρια οὐδὲν δύ‐ νονται νὰ μὲ βοηθήσουν· εἰ δὲ ὁ θεὸς θέλει ὅτι νὰ μὲ φυλάξη, ὁληνῆς τῆς Περσίας τὰ χέρια οὐδὲν δύνονται νὰ μὲ σκοτώσουν». Ὁ Ἀλέξανδρος ὡσὰν ἀποκρισιάρης ἐγίνη καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸν
5Δάρειον καὶ ἠπῆρεν πιττάκι. Καὶ ἐδύθην φορεσίαν περσικὴν καὶ εἰς τὸ κεφάλι του εἶχεν χλαμούτζαν μὲ χρυσομάργαρον καὶ μὲ πολυτίμητα λιθαρόπουλα ἐγκοσμισμένη καὶ ἀπάνου εἰς τὴν φο‐ ρεσίαν του ἔβαλεν ταπάριν φοινικιώτικον καὶ ἦτον ἐγκοσμισμένο μὲ τῆς ἀσπίδας τὰ κερατόπουλα καὶ μὲ χρυσὲς φόλες μεγάλες.
10Ὁ Δάρειος ἤκουσεν ὅτι ἦλθεν ἀποκρισιάρης τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἐποίησεν σύναξιν μεγάλην καὶ φοβερὴ διότι νὰ φανῆ τοῦ ἀποκρισιά‐ ρη ὑπερθαύμαστος, φοβερός. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐσέβην εἰς τὸ παλάτιν τοῦ Δαρείου καὶ ἔδωκεν τὴν ἐπιστολὴν τοῦ βασιλέως καὶ τέτοια λόγια ἐσύντυχεν· «Ὁ ἀφέντης ὁ ἐδικός μου ὁ Ἀλέξαν‐
15δρος, ὁ ὑψηλότατος βασιλεύς, ἐσένα πρὸς τὸν βασιλέα τῆς Περ‐ σίας χαιρετᾶ. Καὶ εἶπεν μου νὰ ὁρίσης νὰ ἀναγνώσουν τὴν ἐπι‐ στολήν του καὶ ἄλλην ἐγλήγορα νὰ μοῦ δώσης νὰ ὑπηγαίνω». Ὁ Δάρειος ἐκάθετον εἰς ἕνα θρονὶν ὑψηλὸν πολλὰ καὶ ὁλόγυρά του ἦσαν ὡσὰν πρόσωπα ἀγγελικὰ καμωμένα μὲ λαμπάδες ὡσὰν
20τὸν θεὸν στέκονται. Ὅλον τὸ παλάτι ἀπέσω ἦτον ἁγνὸν χρυσάφιν ὅλον μὲ λιθαρόπουλα καὶ μαργαριτάρι ἐγκοσμισμένο καὶ εἰς τὲς τέσσαρες κόχες ἔφεγγεν ὅλον τὸ παλάτιν ὡσὰν λαμπάδες. Καὶ τοῦ Ἀλεξάνδρου τὴν ἐπιστολὴν ἐδέκτη καὶ ὅρισεν νὰ ἀναγνώσουν τὴν ἐπιστολήν του δυνατά. Ἕνας ἀπὸ τοὺς Πέρσηδες ἤξευρε
25ῥωμαϊκὰ γράμματα καὶ ἀρχέρισεν νὰ τὴν ἀναγνώθη δυνατὰ καὶ ἔγραφεν οὕτως· «Ὁ Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεύς, ὁ υἱὸς τοῦ Φιλίπ‐ που τοῦ βασιλέως καὶ ὁλουνοῦ τοῦ κόσμου βασιλέας μὲ τὴν ἐλεη‐ μοσύνη τῆς ἄνω προνοίας, τὸν θεὸν ὁποὺ εἶμαι χῶμα του. Ἤξευρε καλά, Δάρειε τῆς Περσίας, ὅταν ἔπαιρνες ἀπὸ τὸν πατέρα μου
30δόσια καὶ λιζάτον· καὶ τόμου ἀπόθανεν, αὐτὸς ἐμένα ἐμπροτύτερα73

74

εἶχε με βασιλέα καμωμένον καὶ ἐσὺ μὲ ἀτίμωσες ἀπὸ τὴν ὑψη‐ λοφροσύνην σου καὶ τὴν ἄδικήν σου τὴν κρίσιν καὶ ἀπέστειλες ἄλλον εἰς τὴν Μακεδονίαν νὰ ἀφεντεύγη καὶ ἐμένα ἔβγανες ἀπὸ τὸ γονικόν μου. Καὶ ἐτοῦτο τὸ ἄδικον εἶδεν ὁ θεὸς ὁ ἀόρατος καὶ
5ὁ ὀφθαλμός του ὁ ἀκοίμητος, ὁποὺ νυκτὸς καὶ ἡμερὸς θεωρεῖ τὸ ἄδικον καὶ τὸ δίκαιον καὶ τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων γιγνώ‐ σκει καὶ ἡ δικαία κρίση εἰς τὰ χέρια του ἔναι, καὶ ἐσένα ἄρχοντα καὶ αὐθέντην ἐποίησε καὶ τὴν σήμερον ἡμέραν ὕψωσέ με ἀπὸ κοπρίαν γῆς καὶ ἐποίησέ με βασιλέα εἰς ὅλον τὸν κόσμον. Καὶ ἡ
10βασιλεία σου ὅρισεν νὰ μὲ φέρουν νήπιον παιδὶ εἰς τὴν αὐλήν σου νὰ δουλεύω καὶ ἐγὼ ἀτός μου ἦλθα ἄνδρας πρὸς ἐσένα. Καὶ σὰν ἤσουν ἐσὺ τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ βασιλέας καὶ εἰς τὸ γονικόν μου ἀνελεήμονας, ἤγουν τὸ ἐδικό μου, ἀμὴ ἤξευρε ὅτι ἐγὼ οὐδὲν εἶμαι ἀνελεήμονας, ἀμὴ γύρισε τὴν καρδίαν σου τὴν παραφθαρσίαν καὶ
15πέσε, προσκύνησέ με καὶ δίδε μου δόσια καὶ λιζάτο καὶ αὐθέντευε εἰς τὸν τόπον τῆς Περσίας· καὶ ἂν οὐδὲν σὲ ἀρέση οὕτως, ἂς εἶσαι ἕτοιμος νὰ πολεμήσης ἀπάνου εἰς δεκαπέντε ἡμέρες εἰς τὸν πο‐ ταμὸν τῆς Ἀρσενίας μὲ ὅλον μου τὸ φουσάτο». Καὶ ὁ Δάρειος εἶπεν πρὸς τοὺς μεγιστάνους του· «Ἐπαντέχετε ἐσεῖς τέτοιαν ὕψω‐
20σιν καὶ τόσην καύχησιν νὰ ἐξεβῆ ἀπὸ τοὺς Μακεδόνας πρὸς ἐμᾶς»; Ὁ Ἀλέξανδρος ἔμπροσθέν του ἤστεκεν καὶ εἶπεν του ὅτι, ἐὰν οἱ Μακεδόνες ἀφεντέψουν, τίποτες θαυμαστὸν οὐδὲν ἔναι ὅτι αὐθεντεύουν. [f. 40v] Ὁ Δάρειος εἶπεν· «Διατί»; Καὶ αὐτὸς τοῦ ἀποκρίθη· «Διότι εἶναι ἐγκαρδιακοὶ καὶ φρόνιμοι πολλὰ καὶ
25ἀνδρειωμένοι ἕως τὸ ἄκρος· ἔχει καὶ φουσάτο πολὺ ὡς τὸ ἄκρος καὶ ἔναι πολλοὶ ὡς τὸν ἄμμον τῆς θαλάσσου καὶ ἔχουν καὶ ὁμό‐ νοια μεγάλη εἰς τὴν μέσην τους». Καὶ εἶπεν· «Δότε μου ἑτέρα ἐπιστολή». Ὁ Δάρειος εἶπεν. «Ἂς εἶσαι ἕτοιμος εἰς τὸν δεῖπνον νὰ δειπνήσωμεν ἀντάμα, ὥσθε νὰ γράψουν ἐπιστολὴν πρὸς τὸν
30Ἀλέξανδρον». Ὁ Δάρειος ἐκάθετον εἰς τὸν δεῖπνον μὲ ὅλους τοὺς74

75

βασιλεῖς καὶ τὸν Ἀλέξανδρον ἐκάθισεν εἰς τῶν ἀποκρισιαραίων τὸν τόπον. Καὶ ἤφεραν τὰ φαγητὰ νὰ ἐσθίουν καὶ ἀρχέρισαν νὰ κερνοῦν τὸν βασιλέα καὶ δεύτερον ἐκέρασαν τὸν Ἀλέξανδρον μὲ μαλαματένια κούπα. Ἔπιεν τὸ κρασὶ ὁ Ἀλέξανδρος καὶ τὴν κούπα
5τὴν ἔβαλεν εἰς τὸν κόρφον του. Ὁ κερνάτορας ἔδειξεν τοῦ Δαρείου καὶ εἶπεν· «Κέρνα μὲ ἄλλην κούπα». Καὶ πάλιν ἐκέρασαν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐποίησεν ὡς τὸ πρότερον. Ἕνας ἐκ τοὺς ἀφεντά‐ δες εἶπεν· «Διατὶ εἰς τὴν βασιλικὴν τάβλα οὕτως ἐποίησας»; Ὁ ἀποκρισιάρης εἶπεν· «Πολλὰ μέγα καὶ φοβερὸν αὐθέντην ἔχω
10καὶ τέτοιαν κατάστασιν, ἤθισιν, ἔχει εἰς τὰ ζακόνια του ὁ βασιλεύς μου ὁ Ἀλέξανδρος, τὴν πρώτην καὶ τὴν δεύτερην, ὅταν πίνουν, κάθε ἄνθρωπος τὲς παίρνει μὲ λόγου του· καὶ ἀπ’ αὔτου πίνουν μὲ ἄλλες κοῦπες». Καὶ ὡς ἤκουσαν οἱ ἄρχοντες τῆς Περσίας τοὺς λόγους, ἐθαύμαξαν τὸ πὼς ἔχει καλὰ ζακόνια. Ὁ Καταρκούσης,
15ὁκάποτες εἶχεν τον ἀπεστείλει ὁ Δάρειος, ὅταν ἀπόθανεν ὁ Φί‐ λιππος, νὰ ἀφεντεύη εἰς τὴν Μακεδονίαν, ἐσηκώθη ἀπὸ τὴν τρά‐ πεζα καὶ λέγει τοῦ Δαρείου κρυφά· «Νὰ ἠξεύρης, βασιλεύς, ὅτι τὴν σήμερον ἡμέραν ἐγίνη τὸ ἐδικόν σου τὸ θέλημα». Ὁ Δάρειος εἶπεν· «Πῶς»; Ὁ Καταρκούσης τοῦ εἶπεν ὅτι ὁ ἀποκρισιάρης οὗτος
20ἔναι ὁ Ἀλέξανδρος. Ὁ Δάρειος ἐπλήσθη χαρὰν μεγάλην καὶ εἶπεν ὅτι, ὁ ἀποκρισιάρης οὗτος ἂν ἔναι ὁ Ἀλέξανδρος, ἐγίνηκα αὐτο‐ κράτορας βασιλέας, ἀμὴ οὐδὲν πιστεύω τοὺς λόγους σου». Ὁ Καταρκούσης τοῦ εἶπεν· «Ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα μου νὰ τὴν ὑστερηθῶ, ἐὰν οὐδὲν ἔναι ὁ Ἀλέξανδρος». Καὶ ὡς εἶδεν ὅτι βουλεύονται,
25ἐδοκήθην καί, πρὶν νὰ τὸν πιάσουν, ἔβαλεν τὸ χέρι του εἰς τὸν καφτουργὰν καὶ ἔβγαλεν τὸ δαχτυλίδι ὁποὺ εἶχεν πάρει εἰς τὴν Τρωάδα, ὁποὺ εἶχεν λιθαρόπουλον πονηρόν, καὶ ἔβαλέν το εἰς τὸ δάκτυλόν του καὶ ἐγένετον ἄφαντος ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ὁλου‐
νούς. Καὶ εἶπεν τοῦ ἀποκρισιάρη ὅτι πολλὰ μοῦ δείχνουν ὅτι75

76

ὁμοιάζεις τὸν Ἀλέξανδρον, ὦ ἄνθρωπε. Ὁ Ἀλέξανδρος τὸν ἀπο‐ κρίθη· «Ὦ βασιλέα Δάρειε, ἐγώ, διατὶ μοῦ παρομοιάζει ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος ὁ βασιλέας μου, εἶμαι εἰς ἀγάπην πολλὴν εἰς αὐτὸν καὶ τιμὴν ἔχω παρ’ ὅλους· καὶ πολλοὶ αὐθεντάδες λαθώνονται καὶ
5ἔρχονται καὶ φιλοῦν τὸ χέρι μου καὶ φαίνεταί τους ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Ἀλέξανδρος». Καὶ ὡς ἤκουσεν τοιούτους λόγους, ἔπεσεν εἰς λογισμὸν μέγαν, τὸ πῶς νὰ κάμη νὰ μηδὲν ἐντροπιασθῆ ὕστερα. Καὶ ἐσηκώθη ἀπὸ τὸ δεῖπνον καὶ ὑπῆγεν εἰς τὸ σαράγιν του καὶ ἠπῆραν φανάρια καὶ λαμπάδες μεγάλες καὶ ὑπῆγαν μὲ τὸν
10Δάρειον καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐπέμεινεν εἰς τὸ παλάτιν μὲ τοὺς ἄρχοντες. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐγδύθη τὴν φορεσίαν του καὶ τὴν μπερέτα του, ὁποὺ εἶχεν ὡσὰν προσκέφαλον τάχα ὅτι ἐκοιμάτον, καὶ παρευθὺς ἐξέβη ἔξω καὶ ἔδραμεν ὅσον ἐδυνήθη τὴν ῥούγαν εἰς τὴν πόρτα τοῦ κάστρου καὶ εἶπεν τοῦ πορτάρη· «Κράτει αὐτὴν
15τὴν κούπαν τοῦ βασιλέως, σημάδι ὁποὺ μὲ ἔδωκεν ὅτι μὲ ἔστειλεν ὁ Δάρειος νὰ ὀρθώσω τὲς βίγλες τοῦ φουσάτου». Καὶ παρευθὺς τὸν ἄνοιξεν καὶ ἔδραμεν εἰς τὴν ἄλλην μερέαν, ἤγουν εἰς τὴν πόρ‐ ταν, καὶ ἔδωκε τὴν κούπα τὴν δεύτερη καὶ εἶπεν αὐτουνοῦ τοῦ πορτάρη· «Ἔπαρε αὐτὸ τὸ βασιλικὸν σημάδιν τοῦ Δαρείου καὶ
20ἄνοιξε τὴν πόρταν ἐγλήγορα, ὅτι ἀπόστειλέν με ὁ βασιλεὺς νὰ κράξω τοὺς [f. 41r] βοηβοντάδες εἰς τὴν βουλὴν τοῦ βασιλέως νὰ δυναμώσουν τὲς βίγλες». Καὶ ἄνοιξέν του καὶ αὐτὸς τὴν πόρ‐ ταν καὶ αὐτὸς ἔφυγεν ὅσον ἐδυνήθην καὶ ηὗρεν τὸ[ν] ποταμὸ τῆς Ἀρσενίας παγωμένο καὶ ἐπέρασέν το[ν] καὶ ηὗρε τὸν Ἀντίοχον
25καὶ τὸν Φιλόνην καὶ τὸν Πτολομαῖον καὶ τοὺς ἔδειξε τὸ πῶς τὸν ἐγνώρισαν. Ὁ Δάρειος ὑπῆγεν εἰς τὸ σαράγιν του καὶ εἶπαν οἱ βασιλεῖς· «Ὁ ἀποκρισιάρης οὗτος ἔναι ὁ Ἀλέξανδρος». Ὁ Δά‐ ρειος ὅρισεν τὸν Καταρκούση καὶ τὸν βασιλέα τὸν Κροίση νὰ τὸν πιάσουν καὶ οὐδὲν τὸν ηὗραν νὰ τὸν πιάσουν. Καὶ ὡς εἶδαν τὴν
30πονηρίαν τοῦ Ἀλεξάνδρου, ἠπῆραν μὲ τὸν ἐμαυτόν τους τρακοσί‐76

77

ους καβαλλαραίους καὶ ὑπῆγαν εἰς τὲς πόρτες καὶ οἱ πορταραῖοι εἶ‐ παν· «Ἐτούτην τὴν ὥραν ἦλθεν ἕνας ἄνθρωπος καὶ ἄφηκεν τὲς δύο κοῦπες τὲς χρυσὲς τοῦ βασιλέως καὶ 〈εἶπεν〉 ‘ἂς στέκονται, ὅτι μὲ ἔστειλεν ὁ βασιλέας νὰ ὀρθώσω τὲς βίγλες καὶ ἀνοίξετε ἐγλή‐
5γορα‘». Καὶ ἔδραμαν κατόπισθέν του καὶ ἕως τὸ ἔβγα τοῦ ἡλίου ἦλθαν εἰς τὸ ποτάμι καὶ εἶδαν τὸν Ἀλέξανδρον πέρα τὸ ποτάμι καὶ ἔπεσαν εἰς ἐντροπήν. Ὁ Ἀλέξανδρος ἐλάλησεν· «Τί γυρεύε‐ τε ἐσεῖς, ἄνθρωποι; Ἐσεῖς ἄνεμον διώχνετε καὶ τὸν ἄνεμον κανεὶς οὐδὲν τὸν φθάνει. Καὶ ἐσεῖς μὲ τὰ ὀμμάτια σας ἐβλέπετε ὅτι τῶν
10Μακεδόνων τὰ ἄλογα οὐδὲ βουνά, οὐδὲ λαγκάδια, οὐδὲ ποτάμια τὰ κρατοῦν. Καὶ εἰπέτε τοῦ βασιλέα σας ἕως τὸ πουρνὸν νὰ μὲ εὑρῆτε μὲ ὅλον μου τὸ φουσάτο». Καὶ ὑπῆγαν καὶ ὅσα τοὺς ἐπα‐ ράγγειλεν, ὅλα τοῦ τὰ ἔσωσαν. Καὶ ἐσυνάχθη τὸ φουσάτο τῆς Περ‐ σίας καὶ ἔγραψάν το καὶ εὗρεν χίλιες χιλιάδες καὶ ὀρθώθην εἰς τὸν
15Ἀλέξανδρον εἰς τὸν πόλεμον. Καὶ τόμου ἐμαζώχθησαν τὰ δύο φουσάτα, ὁ ἥλιος ἀπὸ τὸν κονιορτὸν ἐσκοτίσθη, φόβος μέγας ἐγίνη εἰς τὸ φουσάτο. Καὶ ἐκτυπήθησαν μὲ τὰ κοντάρια καὶ ἐτσάκισάν τα. Οἱ βροντὲς τῶν κονταρίων καὶ οἱ φωνὲς ἠκούονταν ἕως τὰ νέφη τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἕνας ἐκ τὸν ἄλλον οὐδὲν ἠγνωρί‐
20ζεται. Τῇ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἔσυρεν ἄνεμος δυνατὸς καὶ ἐχάλασεν ὁ κονιορτός. Τῇ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ δύο ἠγαπημένοι του μεγιστάνοι, ὁ Καταρκούσης καὶ ὁ Ἀρισβανούσης, πολλὰ ἐγκαρδιακοὶ τοῦ Δα‐ ρείου, ἔσυραν τὰ σπαθία τους καὶ ἐκτύπησάν τον ἕνας ἐκ τὴν μίαν μερίαν καὶ ὁ ἄλλος ἐκ τὴν ἄλλην καὶ ἔσφαξάν τον καὶ ἀπόδειράν
25τον ἀπὸ τὸ φαρίν του καὶ ἔγδυσάν τον τὰ ἄρματά του καὶ ἠπῆ‐ ραν τα. Ὁ Δάρειος μὲ ὀλίγη ψυχὴ ἐκείτετον εἰς τῶν ἀλόγων τὰ ποδάρια. Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἔρχετον μὲ τὴν σύνταξίν του τοὺς Μακεδόνας ἐπὶ τὸν κάμπον τῆς Περσίας. Ἀκόμη εἰς τὸ κάστρον οὐδὲν ἔφθασεν, ηὗρεν τὸν Δάρειον εἰς τὴν γῆν ὁποὺ ἐκείτετον εἰς
30τῶν ἀλόγων τὰ ποδάρια εἰς τὸν κονιορτὸν μὲ ὀλίγη ψυχή. Καὶ ὁ
Δάρειος ἐλάλησεν φωνῇ μεγάλῃ καὶ εἶπεν· «Ἀλέξανδρε βασιλέα,77

78

πέζευσε ἐγλήγορα καὶ ἔλα νὰ ἀκούσης ἀπὸ τὸ στόμα μου λόγον». Ὁ Ἀλέξανδρος ἐγύρισεν καὶ εἶπεν του· «Ποιὸς εἶσαι ἐσύ, ἄνθρωπε, ὁποὺ κράζεις»; Ὁ Δάρειος τοῦ εἶπεν· «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Δάρειος ὁ βα‐ σιλεύς, ὁποὺ μὲ ἐπροσκυνοῦσαν πολλὲς χιλιάδες ἄνθρωποι». Ὁ Ἀ‐
5λέξανδρος ὡς ἤκουσεν τοὺς 〈λόγους τοῦ〉 Δαρείου, ἐλυπήθη καὶ ἐ‐ δάκρυσεν καὶ παρευθὺς ἐπέζευσεν καὶ ἔβγαλεν τὸ ἀπανωφόριν του καὶ ἐσκέπασέ τον καὶ ὅρισεν τοὺς Μακεδόνας νὰ φέρουν τὸ ἀργυ‐ ροάμαξον. Καὶ ὥστε νὰ φέρουν τὸ ἁμάξι, ἔβαλάν τον εἰς ξύλα καὶ ἠπῆρεν τὸ ξύλον ἀπὸ τὴν μίαν μερίαν ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἐβάστα‐
10ξέν το εἰς τὸν ὦμον του πεζὸς ἕνα δοξόβολον καὶ εἶπεν του· «Ἐγὼ βασιλικὴν τιμὴν σοῦ ἐποίησα καὶ ἂν ζήσης, πολλὴν τιμὴν σοῦ θέλω δώσει». Καὶ ἐσέβασάν τον εἰς τὸ κάστρον, τὸ σαράγιν του, καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐκάθησεν εἰς τὸ σελλὶν τὸ ἀργυροδιάχρυσον ἐγκοσμισμένο τοῦ Δαρείου τοῦ βασιλέως, ἦτον τέσσαρα βήματα
15[f. 41v] ὑψηλὸν ἀπὸ τὴν γῆν. Καὶ ὁ Δάρειος εἶπεν καὶ ἤφεραν τὴν θυγατέραν του τὴν Ῥοξάνδρα καὶ ἐγέμωσαν οἱ ὀφθαλμοί του δάκρυα καὶ ἐπεριλάμπωσέ την πανέμνοστα καὶ εἶπεν τοῦ Ἀλε‐ ξάνδρου· «Δέξου, Ἀλέξανδρε, τὴν σπλαγχνικήν μου θυγατέρα, ὅτι εὐδόκιμη πάμπολλα ἔναι». Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἀπὸ τὸ χέρι τὴν
20ἐπῆρε καὶ ἐφίλησέ την πανέμνοστα καὶ ἔβαλεν τὸ στέμμα τὸ βασιλικὸν εἰς τὸ κεφάλιν της καὶ ἡ Ῥοξάνδρα ἔβγαλεν τὸ δακτυ‐ λίδι ἀπὸ τὸ χέριν της καὶ ἔβαλέν το εἰς τὸ χέρι τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ εἶπεν ὁ Ἀλέξανδρος τοῦ Δαρείου· «Ἠβλέπεις, αὐθέντη βα‐ σιλέα, καὶ γύρισε τὴν πικραμένην τὴν καρδίαν εἰς χαράν, ὅτι μὲ
25μένα θέλει ἀφεντέψει τὴν γῆν ὅλην, μετ’ ἐμένα τὸν υἱόν σου τὸν Ἀλέξανδρον». Καὶ ὁ Δάρειος εἶδεν καὶ ἐχάρη καὶ εἶπεν· «Γλυκυ‐ τάτη μου θυγατέρα, νὰ πέσουν οἱ ἐχθροί μας νὰ προσκυνήσουν τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἐσὺ νὰ βασιλεύης μὲ τὸν Ἀλέξανδρον, τὸν ἀφέντη σου τὸν Ἀλέξανδρον». Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους,
30ἐξέψυξεν. Καὶ ὅρισεν καὶ ἔθαψάν τον καθὼς ἔπρεπεν. Καὶ ὅρισεν78

79

καὶ ἔκραξαν τοὺς φονιάδες, ὁποὺ εἶχαν σφάξει τὸν Δάρειον, καὶ εἶπεν· «Διατὶ ἐσφάξετε τὸν βασιλέα σας»; Καὶ αὐτοὶ τὸν ἀποκρί‐ θησαν· «Ὁ θάνατος αὐτουνοῦ ἐσένα ὕψωσεν». Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος τοὺς ἀποκρίθη· «Ἀφὴν τὸν ἀφέντη σας ἐσκοτώσετε, ὁποὺ εἴχετε
5τόσην τιμήν, ἐμένα τὸν ξένον χειρότερα μοῦ θέλετε κάμει». Καὶ ὅρισεν καὶ ἐκρεμάσαν τους καὶ εἶπεν τους· «Πίετε καὶ ἐσεῖς πο‐ τήριον τὸ ἐκεράσετε». Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ὑπῆγεν καὶ ἐστεφα‐ νώθη τὴν Ῥοξάνδρα. Καὶ ἦτον ἀπὸ τοῦ κόσμου τὲς γυναῖκες ὅλες ἐμορφότερη οὐχὶ μόνον μὲ τὰ κάλλη της, ἀμὴ ἦτον ἔμορφη καὶ
10παμφρόνιμη πολλὰ καὶ ψυχοδοτοῦσα ὅσον τὸ πρεπούμενον. Καὶ ὅταν ἔσωσεν τὸν γάμον του ὁ Ἀλέξανδρος, ὅρισεν νὰ λογαριάσουν τὸ μάλαγμα τοῦ Δαρείου. Ηὗρεν στέρνες γεμάτες δώδεκα ὅλον χρυσάφιν ἁγνὸν καὶ εἴκοσι σπίτια ἀσήμι καὶ δώδεκα πύργους χά‐ ραγμα φλωρία, ὁποὺ οὐκ ἐμποροῦσαν νὰ ποιήσουν λογαριασμόν.
15Εὗρεν καὶ ἑκατὸν χιλιάδες ἄλογα θρεμμένα τοῦ σταύλου. Εὗρεν καὶ χίλιες χιλιάδες ἄλογα εἰς τὴν λακινίαν χωρὶς τὲς φοράδες. Εὗρεν πετρίτες καὶ γρύψους τοῦ κυνηγίου χίλιους, ὁποὺ ἦσαν μαθημένοι, καὶ πάρδους τοῦ κυνηγίου χίλιους τετρακοσίους. Καὶ αὐτοῦ εἰς τὸν κάμπον τῆς Περσίας ὅλα τὰ ἐκαταστίχωσεν. Ὅρισεν
20καὶ ἠμοίρασεν τὰ φουσάτα του ὅλα, τὰ γεγραμμένα ὅσα ἦσαν, καὶ ὅρισεν καὶ ἔγραψαν τὰ φουσάτα του καὶ εὗρεν τέσσαρες φορὲς χίλιες χιλιάδες καβαλλαραίους. Καὶ οὕτως ὁ Ἀλέξανδρος ὄρθω‐ σεν καὶ ὑπῆγεν εἰς τῆς Ἰνδίας τὰ φουσάτα, ἤγουν εἰς τὸν βασιλέα. «Ὁ Πῶρος καὶ μέγας καὶ ὑψηλότατος βασιλέας τῆς Ἰνδίας
25ὅλης», τοιούτως λέγει ἡ γραφή, «ὅτι κάτι ἤκουσα, Ἀλέξανδρε, ὅτι τὸν Δάρειον ἐσκότωσες καὶ ὑψώθης πολλὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἀνα‐ γνωσίαν σου τὴν πολλὴν ἦλθες εἰς τὸ σύνορόν μου νὰ χαθῆς. Καὶ
ἀφόντις θυμωθῶ, ἀποκάτου τοῦ οὐρανοῦ ὅσοι εἶναι οὐδὲν ἠμπο‐79

80

ροῦν νὰ ἀντισταθοῦν τὴν πολλήν μου τὴν δύναμιν. Καὶ λέγω ὅτι ἡ πελελία σου ἔναι ἀρίφνητη καὶ στεῖλε, παρακάλεσέ μας νὰ ἐπά‐ ρης συμπάθιον ἀπὸ ἐμένα». Ὁ Ἀλέξανδρος ἠπῆρεν τὸ πιττάκι καὶ ὅρισεν καὶ ἀνάγνωσάν το καὶ ἔγραψεν οὕτως· «Ὁ Ἀλέξανδρος,
5τῶν βασιλέων ὁλουνῶν βασιλεύς, οὐχὶ μὲ τὸ [f. 42r] ἐδικόν μου τὸ θέλημα καὶ μὲ τὴν ἀνδρεία μου, ἀμὴ μὲ θέλημα καὶ ὁρισμὸν τοῦ θεοῦ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, μὲ ὕψωσεν ὁ θεὸς ὡς ἄξιον βασιλέα. Ὦ τὸν Πῶρον τὸν οὐδετιποτένιον, τὸν γάδαρον! Ἐσὺ ἐμένα ἔστειλες ὅτι τὸν Δάρειον ἐσκότωσα καὶ ὁ σκοτωμὸς ὁ ἐδι‐
10κός του μὲ ὕψωσεν βασιλέα πολλά, ἀμὴ νὰ ἠξεύρης, ὁ Δάρειος ἐθεοποιεῖτον ὡσὰν καὶ ἐσὺ τὴν σήμερον ἡμέραν καὶ ἐσκότωσα αὐτὸν καὶ τοὺς θεούς του καὶ ἔρχομαι ἐγὼ ἀπάνω σου μὲ τὰ φου‐ σάτα μου καὶ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς Σαβαώθ. Καὶ ἐσὺ λέγεις ὅτι εἶσαι θεός, †κυρτρέλη,† γάϊδαρε,
15ψεύτη· ἔλα μὲ τὴν δύναμίν σου ὅλη, μήνα δώση ὁ θεὸς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς νὰ σὲ τροπώσω εἰς τὸν πόλεμον». Ὁ Πῶρος ὅρισεν καὶ ἀνάγνωσαν τὸ πιττάκι· καὶ ὅρισεν καὶ ἐσύνταξεν τὰ φουσάτα του ὅλα, ἀκόμη καὶ ἑτέρους βασιλεῖς μὲ τὰ φουσάτα του[ς] ὅλα, καὶ ἔγραψέν τα καὶ εὗρεν πενήντα φορὲς χίλιες χιλιάδες καὶ λέοντα[ς]
20δέκα χιλιάδες, ὁποὺ ἦσαν μαθημένοι τοῦ πολέμου. Καὶ ὡς εἶδαν τὸ φουσάτο τοῦ Πώρου, ἐδειλίασαν τοῦ Ἀλεξάνδρου τὰ φουσάτα, ἐσκιάσθηκαν καὶ ἐποίησαν βουλήν, ὁκάποιαν πονηρίαν, νὰ παρα‐ δώσουν τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ ὡς ἤκουσαν τὴν δουλείαν, τὸ τί βουλεύουνται, ἦλθαν καὶ ὁμολόγησαν τοῦ Ἀλεξάνδρου. Καὶ ὡς
25ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος, ὅρισεν καὶ ἐσύναξεν τὰ φουσάτα του ὅλα πρὸς τὸν Πῶρον. Καὶ τόμου ἐμαζώχθησαν τὰ δύο φουσάτα, ὁ Πῶρος ἀπόλυσεν δέκα χιλιάδες λεοντάρια ἔμπροσθέν τους. Ὁ
Ἀλέξανδρος ἔστειλεν ὀμπρὸς τοὺς λέοντας τέσσαρες χιλιάδες ἀμά‐80

81

θητα βουβάλια καὶ ἀγελάδια· οἱ λέοντες ἐσμίχθησαν μὲ τὰ βου‐ βαλόβοϊδα καὶ ἀρχέρισαν νὰ τὰ πνίγουν καὶ ἐχόρτασαν καὶ ἐγύ‐ ρισαν ὀπίσω. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶπεν τοῦ Φιλόνη· «Σῦρε μὲ ἐπι‐ στολὴ καὶ καταπάτησε καὶ τὰ φουσάτα του». «Ὁ Ἀλέξανδρος ὁ
5βασιλεὺς καὶ μέγας γογγιάρης τὸν Πῶρον τὸν βασιλέα γράφω καὶ χαιρετῶ. Νὰ ἠγνωρίσης καλὰ ὅτι προσκυνημένο 〈κεφάλι〉 σπαθὶ οὐδὲν ἠμπορεῖ νὰ τὸ κόψη· καὶ ἂν ἀγαπᾶς καὶ θέλης, προ‐ σκύνησε καὶ δός μου δῶρα καὶ λιζάτο καὶ ἔχε τὸν τόπον σου καὶ τὸ βασίλειόν σου ὅλον». Ταύτην τὴν ἐπιστολὴν ἠπῆρεν ὁ
10Φιλόνης καὶ ὑπῆγε την τοῦ Πώρου. Ὁ Πῶρος ἐδέχθη τὴν ἐπι‐ στολὴν καὶ ὅρισε καὶ ἀνάγνωσάν την δυνατά. Καὶ ὁ Φιλόνης τοῦ εἶπεν· «Οὐδὲν πρέπει διὰ τὴν βασιλείαν σου καὶ διὰ τὸν Ἀλέξαν‐ δρον νὰ ἐρημάξουν ὅλος ὁ κόσμος, ἀμὴ ὁ Ἀλέξανδρος σὲ καρτερεῖ νὰ πολεμήσετε οἱ δύο καὶ τὰ φουσάτα σας ἂς στέκωνται παράμερα».
15Καὶ ἐπαραπάρθη πολλὰ ὁ Πῶρος καὶ ἐχάρη πολλά. Καὶ ὁ Φιλόνης ὑπῆγεν εἰς τὸν Ἀλέξανδρον. Λοιπὸν εἰς τὸ μίσεμα εἶπεν τοῦ Πώ‐ ρου· «Καβαλλίκα, ὅτι ὁ Ἀλέξανδρος σὲ καρτερεῖ». Καὶ ὁ Ἀλέξαν‐ δρος ἐδιέβη εἰς τὴν τζούστραν καὶ ἠρώτα τὸν Φιλόνη· «Τί ἄνδρας ἔναι ὁ Πῶρος, πῶς ἐγροίκησες τὴν καρδίαν του»; Ὁ Φιλόνης εἶπεν·
20«Τὸ κορμί του ἔναι μέγα πολλὰ καὶ ἔναι καὶ χοντρός, ἀμὴ ἔναι σά‐ πια τὰ κριάτα του· καὶ σῦρε, Ἀλέξανδρε, ὅτι τὸν θέλεις σκοτώσει, ὅτι τὸ ῥιζικόν σου ἔναι μέγα μὲ τὸν θεόν». Καὶ οὕτως ἀρχέρισεν νὰ παρακαλῆ τὸν θεὸν Σαβαώθ· «Θεέ μου ὑψηλότατε, ὁποὺ εἶσαι εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ σὲ ἐπροσκύνησα εἰς τὰ ἅγια τῶν ἁγίων, γένου βο‐
25ηθός μου τὴν σήμερον ἡμέραν, στερέωσε τὴν καρδίαν μου καὶ τοὺς πόδας μου, ἵνα εὐχαριστήσω τὸ πανάγιόν σου πνεῦμα». Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους, ἠπῆρε τὸ κοντάρι του καὶ ἐμπρὸς τὸν Πῶρον ἐσέβην. Ἰδόντας ἕνας τὸν ἄλλον ἔδραμαν τὰ ἄλογά τους οἱ δύο καὶ ἔσυραν τὰ σπαθία τους καὶ τὰ ἀπελατίκια τους καὶ ἐκτύπησεν
30ἕνας ἐκ τὸν ἄλλον ἀπὸ δώδεκα φορές· καὶ ἐζύγωσεν ὁ Ἀλέξανδρος81

82

κοντὰ τοῦ Πώρου καὶ εἶπεν του· «Τέτοιαν ἐμπιστοσύνη ἔχεις, Πῶρε; Τὸ φουσάτο σου ἔρχεται νὰ σὲ βοηθήση». Ὁ Πῶρος ἐγύ‐ ρισε νὰ σταματήση τάχατες τὸ φουσάτον του καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἐκτύπησεν τὸ ἄλογόν του δυνατὰ καὶ ἐπήδησεν πρὸς τὸν Πῶρον
5ἐγλήγορα καὶ ἐκτύπησέ τον μὲ τὸν στόκον δεξιὰ μερία καὶ ἔσφα‐ ξέ τον· καὶ τὸ ἄλογόν του ὁ Βουκέφαλος ἐπίασεν τὸ ἄλογον τοῦ Πώρου εἰς τὸ ἀντικέφαλον καὶ ἔρριξέν το κάτου εἰς τὴν γῆν καὶ ἀποδάρθη ὁ Πῶρος ἀπὸ τὸ ἄλογόν του καὶ ἐξέψυξεν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ. Καὶ τῆς Ἰνδίας τὰ φουσάτα ὡς εἶδαν, ἔδωκαν νὰ φεύγουν· Ὁ
10Ἀλέξανδρος κατόπισθεν τοὺς ἐδίωχνεν καὶ [f. 42v] ἐσκότωσεν τρεῖς χιλιάδες. Καὶ τοῦ Πώρου τὸ λείψανον ὑπῆγαν το εἰς τὴν Ἡλούπολιν καὶ μὲ τιμὴν μεγάλην τὸ ἔθαψαν. Καὶ τόσον παράδο‐ ξον θαῦμα εἶδεν, ὁποὺ πούπετες ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδεν, οὐδὲ οὖς οὐκ ἤκουσεν, ὅσα εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ Πώρου εἶδεν. Τὸ παλάτι
15ἦτον μακρὺν δοξόβολα τέσσαρα, ὁ τεῖχος ἦτον χρυσός, τὸ σκέπα‐ σμα τῆς αὐλῆς ἦτον χρυσὸν καὶ οἱ στύλοι ὅλοι χρυσοὶ καὶ ἦσαν ἐγκοσμισμένοι μὲ τρανὸν μαργαριτάρι καὶ μὲ πολυτίμμητα λιθαρό‐ πουλα· καὶ εἶχεν ἱστορισμένον τὸ παλάτιν τοὺς βασιλεῖς καὶ τοὺς πολέμους καὶ τοὺς δώδεκα μῆνας εἰς πρόσωπα ἔμορφα ἀνθρώπινα
20καὶ τὲς ὧρες ὀρθωμένες, καθὼς τρέχει τοῦ καθενοῦ μηνός· καὶ μανάλια ἑκατὸν ὅλα χρυσά. Καὶ ἤφεραν τοῦ Ἀλεξάνδρου ἑκατὸν χιλιάδες φαρία τοῦ σταύλου ὅλα ἀρματωμένα καὶ δέκα χιλιάδες λιοντάρια τοῦ κυνηγίου καὶ εἴκοσι χιλιάδες πάρδους καὶ χίλια ἄρματα περιχρυσιωμένα καὶ τὸ στέμμαν τοῦ Πώρου τὸ πολυτί‐
25μητον καὶ σταγόνια ὁλόχρυσα ἑκατὸν χιλιάδες καὶ πεντήκοντα ποτήρια ἀπὸ κόκκαλα ἀλεφάντινα ἐγκοσμισμένα μὲ χρυσομάργα‐ ρον, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδεν. Καὶ αὐτοῦ ἐποίησεν ὁ Ἀλέξανδρος χρόνον ἕνα μὲ τὸ φουσάτον του καὶ ἦτον μὲ τοὺς βασιλεῖς του
καὶ αὐθεντάδες. Καὶ ἦλθαν οἱ αὐθεντάδες εἰς τὸν Ἀλέξανδρον82

83

μὲ πολυτίμητα δῶρα. Ὁ Ἀλέξανδρος τὸ βοηβόντα τὸν Ἀντίο‐ χον ἔκαμεν αὐθέντην τῆς Ἰνδίας. Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐζύγωσεν ὁ πικέρνης τοῦ Ἀλεξάνδρου ὁ Βρυονούσης, ἠγαπημένος πολλὰ καὶ ἐνεμπιστευμένος ἕως τὸ ἄκρος,
5ἦτον δὲ σιμὰ πάντοτε εἰς τὸν Ἀλέξανδρον, καὶ εἶπεν τοῦ Ἀλεξάν‐ δρου· «Δό μου τὴν Μακεδονίαν νὰ τὴν ἀφεντεύω». Ὁ Ἀλέξαν‐ δρος τὸν ἀποκρίθη· «Ὦ ἠγαπημένε μου Βρυονούση, ἐγὼ μὲ κρά‐ ζουν βασιλέα τῆς Μακεδονίας καὶ πῶς θέλω σου τὴν δώσει; Ἀμὴ ἔπαρε νὰ ἔχης τὴν Κιλικίαν ὅλην καὶ τὴν Λύβαν καὶ τὴν
10μεγάλην Ἀντιόχεια νὰ ἀφεντεύης». Καὶ ὁ Βρυονούσης οὐδὲν τὸ ἤθελεν, ἀμὴ ἔβανεν κατὰ νοῦ του δόλον μέγαν εἰς τὴν καρδίαν του· τοιούτως ἔλεγεν ὅτι, τόμου θέλει ἀποθάνει ὁ Ἀλέξανδρος, ἐγὼ θέλω γένη τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ αὐτοκράτωρ βασιλέας. Καὶ οὕτως ὄρθωσεν καὶ ἀνήλωσεν τὰ φαρμάκι εἰς τὴν κούπα καὶ ἐκέρασεν
15τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἔπιεν τὴν κούπα καὶ ἐψύχρανεν ὅλον του τὸ κορμὶ ὡσὰν κρύσταλλον. Τῇ αὐτῇ ὥρᾳ ἐγροίκησεν ὁ Ἀλέξανδρος ὅτι τὸν ἐπότισεν τὸ φαρμάκι καὶ εἶπεν· «Ὦ ἠγαπημένε μου ἰατρὲ Φίλιππε, νὰ ἠξεύρης ὅτι εἰς τὸ κρασὶν ὁποὺ ἔπια τώρα φαρμάκιν ἐγεύθηκα πικρόν. Καὶ ποίησε τίποτες ἀπάνου μου». Ὁ Φίλιπ‐
20πος ὡς ἤκουσεν, ἠπῆρεν τὸ στέμμα ἀπὸ τὸ κεφάλιν του καὶ ἔρ‐ ριψέν το εἰς τὴν γῆν καὶ ἐσηκώθηκεν ἐγλήγορα καὶ ἔβαλεν τὸ βοτάνι τῆς θέρμης μὲ τὸ θυμίαμα τὸ λιβάνιν καὶ ἐπότισεν τὸν Ἀλέ‐ ξανδρον. Καὶ ὡς τοῦ τὸ ἔδωκεν εἰς ὑγείαν του, τὸν εἶπεν· «Ὦ Ἀλέ‐ ξανδρε, ὦ τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ βασιλέα, ὅπου θέλει ὁ θεός, ἐκεῖ ἐστὶν
25καὶ ἡ θλῖψις. Οὐδὲν ἠμπορῶ νὰ σὲ βοηθήσω, ὅτι ἐκυρίευσεν τὸ φαρ‐ μάκι ὅλον σου τὸ κορμί· μόνον τοῦτο ἔρχεται ἀπὸ τὸ χέρι μου, νὰ ποιήσω νὰ ζήσης τρεῖς ἡμέρες, ὥσθε νὰ ὀρθώσης τὰ βασίλεια
τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ». Καὶ ὡς ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος, εἶπεν καὶ83

84

ἔσεισεν τὸ κεφάλιν του καὶ ἔκλαψεν πικρὰ καὶ εἶπεν· «Ὦ ἄτυχή μου δόξα, πῶς εἰς ὀλίγον καιρὸν ἐφάνης καλὴ καὶ τιμημένη καὶ εἰς μίαν ὥραν καὶ ῥοπὴν χάνεσαι; Καὶ καλὰ λέγει ἡ παραβολή, ‘οὐδὲν ἔναι στὸν κόσμον χαρά, ἂν οὐδὲν σμίξη καὶ θλίψη‘». Ὁ
5Φίλιππος, ὁ ἰατρὸς τοῦ Ἀλεξάνδρου, μουλάριν ζωντανὸν ἔσκισεν καὶ ἐσέβασάν τον ἀπέσω. Καὶ ὅλα τὰ βασίλεια τοῦ κόσμου ὁλου‐ νοῦ τὰ ὄρθωσεν καὶ τοὺς ἄρχοντας τοῦ κόσμου ὁλουνοῦ. Καὶ τὴν Ὀλυμπιάδα τὴν μητέρα του καὶ τὴν Ῥοξάνδρα τὴν βασίλισσα ἐπίασεν ἀπὸ τὸ χέρι καὶ ἔκραξεν τὸν Πτολομαῖον καὶ τὸν Φιλόνην
10καὶ εἶπεν· «Ὦ ἠγαπημένη μου δόξα καὶ περιπόθητοί μου ἀδελφοὶ Πτολομαῖε καὶ Φιλόνη, τὴν γυναῖκα μου καὶ τὴν μητέρα μου ἐσᾶς τῶν δύο τὲς παραδίδω, διότι καὶ ἐμένα νὰ μὲ θυμᾶστεν, ὅτι ἐγὼ ἐγκαρδιακὴν ἀγάπην εἶχα πρὸς ἐσᾶς, καὶ ἂς ἔχω καὶ τιμὴ μεγάλη ἀπὸ ἐσᾶς ἕως τὸν θάνατόν τους. Καὶ τὸ βασίλειον τῆς Μα‐
15κεδονίας νὰ ὀρθώσετε καλὰ καὶ τὸ λείψανόν μου νὰ τὸ ὑπηγαίνετε εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν νὰ τὸ θάψουν. Καὶ πάλιν ἐμένα μὲ θέλετε ἰδεῖ [f. 43r] εἰς τὴν δευτέρα παρουσία, ὅταν ἀναστηθοῦν ὅλοι οἱ νεκροί. Καὶ ἄλλον νὰ ἠξεύρετε, ὅτι ὕστερα θέλουν ὁρίσει οἱ Πέρσηδες τὴν Μακεδονίαν, ὡσὰν καὶ ἐμεῖς τὴν Περσίαν ὁρίσαμεν».
20Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους, ἐπίασε τὴν Ῥοξάνδρα ἐκ τὸν σφόνδυλον καὶ νόστιμα τὴν καλολογᾶ καὶ εἶπεν της οὕτως· «Ὦ θυγατέρα τοῦ Δαρείου καὶ ἐδική μου περιπόθητη γυνὴ Ῥοξάνδρα, καλὰ ἠξεύρεις, ἀφὸν τὸ ῥιζικόν σου σὲ ἔπλεξεν μετ’ ἐμένα, ἐγὼ σὲ ἐξομολογήθηκα τὰ κρύφια τῆς καρδίας μου, ὁποὺ πουτὲς ἄν‐
25θρωπος οὐκ εἶπεν τῆς γυναικός του· οὕτως καὶ ἐσὺ ὁμολόγησε τὰ κρύφια τῆς καρδίας σου, ὅτι νὰ ἠξεύρης ὅτι τὴν σήμερον ἡμέ‐ ρα ἡ ἀγάπη ὁποὺ εἴχαμεν οἱ δύο χωρίζεται· ἐγὼ ὑπηγαίνω εἰς τὸν Ἅδην καὶ ἐσένα ἀφήνω μὲ τὸν θεόν, ὦ ἠγαπημένη μου ἀγά‐ πη». Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους, ἐφίλησέν την καὶ ἄφηκέν
30την. Καὶ πάλιν ἔκραξε τοὺς ἄρχοντές του καὶ ἀρχέρισεν νὰ τοὺς
φιλῆ ἀράδα καὶ ἀποχαιρέτισέ τους ὅλους καὶ εἶπεν τους· «Ὦ84

85

ἠγαπημένοι μου πρωτοκαβαλλαραῖοι τῆς Μακεδονίας, ὅλοι, μι‐ κροί τε καὶ μεγάλοι, ἄλλον Ἀλέξανδρον οὐδὲν θέλετε ἰδεῖ». Καὶ ὡς ἔσωσεν τοὺς λόγους, εἶπεν· «Φέρετέ μου τὸ ἄλογόν μου τὸ Βουκέφαλον». Καὶ ἤφεράν το. Καὶ ὁ Βουκέφαλος ὡς εἶδεν ὅτι
5ἀποθνήσκει, ἀρχέρισε νὰ δέρνεται ὡσὰν ἄνθρωπος καὶ νὰ ἀναστε‐ νάζη καὶ συχνὰ 〈νὰ〉 χλιμιτρίζη καὶ ἀπὸ τοὺς ὀφθαλμούς του ἔτρεχαν δάκρυα ὡσὰν ἀνθρώπου καὶ μὲ τὸ ποδάρι του ἔσκαπτεν τὴν γῆν καὶ τὴν κλίνην τοῦ Ἀλεξάνδρου ἐτριγύριζε καὶ τὸν ἐκα‐ ταφίλειε καὶ οὐδὲν ἐτόλμα ἄνθρωπος νὰ τὸν πιάση. Ὁ Ἀλέξανδρος
10εἶδεν τὸν Βρυονούση καὶ εἶπεν οὕτως· «Οὐδὲν ἠξεύρεις τὸ πόσον καλὸν σοῦ ἐποίησα καὶ ἀνάθρεψά σε; Διὰ τί καλὸν φαρμάκι μὲ ἐπότισες; Ὦ νὰ ἔναι ἀφορισμένος ἐκεῖνος ὁποὺ πονηρεύεται τὸν αὐθέντη του εἰς κακόν· καὶ νὰ ἔναι καὶ ἀφορισμένος ἐκεῖνος ὁποὺ προδίδει κάστρον καὶ τὸν θρέφει· ἀμὴ σκότωσε τὸ[ν] κακὸν νὰ
15κοπῆ τὸ κακόν». Καὶ αὐτοῦ τὸ ἄλογόν του τὸ Βουκέφαλον τὸν ἐπία‐ σεν μὲ τὰ ποδάρια του τὸν Βρυονούση καὶ ἐξέσκλισέ τον ἕως τὴν γῆν καὶ ἔσφαξέ τον μὲ τὰ ποδάρια καὶ ἐσκότωσέ τον. Ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος εἶπεν· «Πίε καὶ ἐσύ, ἀδελφέ, ποτήριον τὸ ἐκέρασες». Ὁ Ἀλέξανδρος ὅρισεν καὶ ὁ Πτολομαῖος καὶ ἔρριξάν τον τῶν
20σκυλίων καὶ ἔφαγάν τον. Ὁ Ἀλέξανδρος ἐγύρισε πρὸς τοὺς ἄρ‐ χοντές του καὶ εἰς τοὺς αὐθεντάδες καὶ ἔσεισεν τὸ κεφάλιν του καὶ εἶπεν· «Ὦ ἠγαπημένοι μου καὶ περιπόθητοί μου ὁλουνοῦ τοῦ κόσμου αὐθεντάδες καὶ πρωτοκαβαλλαραῖοι, 〈ἠξεύρετε〉 τὸ πὼς ἠπήραμεν ὅλην τὴν οἰκουμένην καὶ τὴν ἔρημον εἴδαμεν καὶ ἕως
25τὸν παράδεισον ἤλθαμεν, ὅπου εἶχεν ζήσει ὁ προπάππους μας Ἀδάμ, καὶ ἕως τὴν ἄκραν τῆς γῆς ὑπήγαμεν· καὶ τὴν ὕψωσιν τοῦ οὐρανοῦ εἶδα καὶ εἰς τὰ βάθη τῆς θαλάσσης ἐσέβηκα καὶ ἔλεγα νὰ ἐγλυτώσω ἀπὸ τὸν θάνατον, ἀμὴ ὁ δρέπανος τοῦ θανάτου ἐξάφνισέ με ἀόρατα καὶ αὐτοῦ, ἐσεῖς βλέπετε, ἀποθνήσκω. Ἀμὴ
30ἂς εἶστεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ καὶ παρακαλῶ σας ὅλους ἕως τὴν85

86

θανήν σας νὰ μὲ ἐνθυμᾶστε· καὶ πάλιν, ὅταν ἀναστηθοῦν οἱ ἀπὸ τοῦ αἰῶνος οἱ νεκροί, θέλομεν ἰδεῖ ἕνας τὸν ἄλλον εἰς τὸ φοβερὸν κριτήριον». Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους, ἐξέψυξεν, ὁποὺ ὀνο‐ μάζεται Γεψὲμ εἰς τὸν τόπον τῶν Χαλδαίων, κοντὰ εἰς τὴν Αἴγυ‐
5πτον, εἰς τὸ ποτάμι τῆς Συρίας ὁποὺ ὀνομάζεται χρυσὸς Νεῖλος, αὐτοῦ ὅπου εἶχεν ποιήσει ἀπὸ ὁρισμὸν τοῦ Φαραοῦ Ἰωσὴφ ὁ πάγκαλος σωρεία τοῦ Φαραὼ διὰ γέννημα. Καὶ τόσος θρῆνος ἐγίνη καὶ κλαθμός, ὁποὺ πούπετε εἰς τὸν κόσμον οὐδὲν ἐγίνη οὐδὲ θέλει γένη. Καὶ οὕτως ἐσήκωσαν τὸ λείψανόν του μὲ τιμὴν
10μεγάλην οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ μεγιστάνοι ὅλοι ἀλλάζοντας τους καὶ ἤφεράν το εἰς τὴν Παλαιστίνην εἰς τὸ κάστρο τὴν Ἀλεξάν‐ δρειαν. Καὶ ἔκλαψέ τον ἡ μητέρα του ἡ Ὀλυμπιάδα καὶ ἡ Ῥοξάν‐ δρα καὶ οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ αὐθεντάδες, ὅσοι ἦσαν, καὶ τὸ ἀρχοντο‐ λόγι καὶ οἱ γυναῖκες καὶ τὰ παιδία. Καὶ ἰδὲς ἀπροσεξία ὁποὺ
15ἐγίνη ἀπὸ τὰ τετράποδα τὰ ζῶα, τοὺς ἀγροίκιστους ἀνθρώπους, τὸ πῶς τοὺς ἐλάθωσεν ἡ Ῥοξάνδρα! Ἡ Ῥοξάνδρα ἡ βασίλισσα τὸ ῥοῦχο της τὸ πολυτίμητον ἔσκισεν ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω καὶ ἀπόλυσεν τὰ μαλλία της τὰ χρυσὰ ἕως τὴν γῆν καὶ θλιβερὰ ἐλά‐ λησεν τὸν Ἀλέξανδρον, ὡσὰν νὰ ἦτον ζωντανός· «Ὦ Ἀλέξανδρε
20βασιλέα καὶ ὑψηλότατε αὐθέντη, καὶ ἐχθρὸς ἐδικός μου ἤσουν, ὀμμάτια μου, καὶ πεισματάρη σὲ εἶχα ἐγώ, ἡ ταλαίπωρη ἡ ξένη, ὁποὺ μὲ ἤφερες εἰς ξένον τόπον καὶ ἄφηκές με ἐδῶ καὶ ἐσὺ [f. 43v] βασιλεύεις ὥσπερ ἥλιος ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἐσύ, ἥλιε μου, ἀφέντη μου, ἐσέβης εἰς τὴν γῆν ἀποκάτου νὰ βασιλεύης· οἶμοι, γῆς πικρή,
25ὄρη τε καὶ βουνοὶ καὶ σπήλαια καὶ κάμποι καὶ λαγκάδια, κόσμε, ἄρχοντες καὶ ἀρχοντόπουλα, τὴν σήμερον ἡμέραν κλαύσατέ με τὴν ἄθλιαν τὴν ξενούτσικην νὰ μαζωθοῦν εἰς τὴν καρδίαν μου· ὥσπερ τὰ βουνὰ γέμουν ἀψιθία, οὕτως ἐγέμωσεν καὶ τὸ σκάφος
μου πικρία ἀόρατη διὰ τὸν χρυσόν μου τὸν σταυραϊτόν μου τὸν86

87

Ἀλέξανδρον». Καὶ τόμου ἔσωσεν τοὺς λόγους της, ἐπαρακάλεσεν καὶ εἶπεν τους καὶ ἐξέβησαν καὶ ἄφηκάν την μοναχὴν κοντὰ εἰς τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ ἐκολάκευέ τον καὶ ἐσυντύχαινέ τον, ὡσὰν νὰ ἦτον ζωντανός· «Ἀλέξανδρε, βασιλέα τῶν Μακεδόνων, ἥλιε,
5κάλλιον τὸ ἔχω τὴν σήμερον ἡμέραν μετὰ σένα νὰ ἀποθάνω, περὶ νὰ γενῶ γυνὴ ἀλλουνοῦ ἀνδρός· ἀμὴ οὐδὲν ἠμπορῶ ἀπὸ τὴν ἀγάπην σου νὰ χωριστῶ, αὐθέντη μου». Τοιούτους λόγους εἶπεν καὶ ἔσυρε τὸ παραμάχαιρον τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἀκούμπισέ το εἰς τὴν καρδίαν της καὶ ἐσφάγην καὶ ἐξέψυξεν αὐτὴν τὴν ὥραν
10ἀπάνου εἰς τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ ὅταν ἐσέβηκαν, ηὗραν τὴν βα‐ σίλισσα ἀποθαμένη. Ὁ Πτολομαῖος καὶ ὁ Φιλόνης ὅρισαν καὶ ἐποίησαν σεντούκια χρυσὰ καὶ ἔβαλαν τὰ λείψανά τους. Ἐκεῖ τοὺς ἐκήδευσαν, ὅπου εἶναι ἕως τὴν σήμερον ἡμέραν. Οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ μεγιστάνοι ὑπῆγεν ὁ κάθε εἷς εἰς τὸν τόπον του. Ἡ Ἀλε‐
15ξάνδρεια ἀπέμεινεν εἰς τοῦ Πτολομαίου τὴν αὐθεντία ἐσμίχθην. Καὶ ἀφοῦ ἀπόθανεν ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἐμοιράστηκαν τὰ βασίλεια τῆς γῆς ὅλης, ἐχωρίστηκαν εἰς σὲ τετρακόσια βασίλεια εἰς ὅλην τὴν γῆν.
19tΤέλος ὁ βίος τοῦ Ἀλεξάνδρου.87