|
TLG 1386 007 :: HISTORIA ALEXANDRI MAGNI :: Recensio λ (lib. 3) HISTORIA ALEXANDRI MAGNI Narr. Fict., vel Pseudo–Callisthenes Cf. et ANONYMI HISTORICI in FGrH (1139 007) Recensio λ (lib. 3) Source: van Thiel, H. (ed.), Die Rezension λ des Pseudo–Kallisthenes. Bonn: Habelt, 1959: 37–65. Citation: Page — (line) | ||
37 | Τούτου δὲ γενομένου ὑπέστρεψεν Ἀλέξανδρος καὶ ἤρξατο τῆς ὁδοῦ τῆς φερούσης εἰς τὴν Πρασιακὴν πόλιν, ἥτις δοκεῖ εἶναι μητρόπολις τῆς 〈Ἰνδικῆσ〉 χώρας. φθάσαντες οὖν ἐν τῇ χώρᾳ εὗρον ἐκεῖ παλάτιον τερπνότατον· καὶ εἰσῆλθεν ὁ | |
| 5 | Ἀλέξανδρος μετὰ καὶ ἑτέρων τριῶν ἀρχόντων. εἶδεν οὖν ἐκεῖ ἄνθρωπον κείμενον ἐν κλίνῃ χρυσῇ, καὶ ταύτην κεκοσμημένην σινδόσι χρυσοϋφάντοις. ἦν δὲ τὸ μὲν σῶμα αὐτοῦ μέγιστον πάνυ καὶ ὡραῖον σφόδρα, τὸν δὲ πώγωνα καὶ τὴν τρίχαν ἔχων λευκήν, ἐπεριβέβλητο δὲ στολὴν λευκὴν βαμβίκινον. τοῦτον | |
|---|---|---|
| 10 | ἰδὼν Ἀλέξανδρος προσεκύνησεν αὐτόν· ὁμοίως καὶ ὁ γέρων ἀντησπάσατο αὐτόν. Εἶτα λέγει πρὸς αὐτούς· “βούλεσθε ἰδεῖν ἱερώτατα δένδρα δύο—καὶ τὸ μὲν ἓν ἥλιος προσαγορευόμενον, τὸ δὲ ἕτερον σελήνη—προλέγοντα ὑμῖν τὰ μέλλοντα γενέσθαι [ὑμῖν];” ὁ δὲ | |
| 15 | Ἀλέξανδρος τοῦτο ἀκούσας λέγει πρὸς αὐτόν· “εὔφρανάς με πάτερ· χάριν δὲ [μᾶλλον] ὁμολογοῦμέν σοι περὶ τούτου. καὶ εἰ κελεύσεις ἴδωμεν αὐτά.” ὁ δὲ γέρων λέγει· “εἰ μὴ καθή‐ ρεσθε ἀπὸ γυναικός, οὐ δύνασθε αὐτὰ ἰδεῖν. ὁ γὰρ τόπος ἐν ᾧ ἵστανται, θεοῦ ἐστι κατοικητήριον.” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος | |
| 20 | λέγει· “καθαροί ἐσμεν τιμιώτατε.” καὶ λέγει ὁ γέρων· “ἐά‐ σατε οὖν τὰ ὅπλα ὑμῶν καὶ ἀκολουθήσατέ μοι.” Ἐν δὲ τῷ πορεύεσθαι [αὐτοὺς] διὰ τοῦ ὑέλου ἔβλεπον· καὶ ἰδοὺ πάντα τὰ δένδρα ἐοίκασι δάφνεσιν. τὸ δὲ δάκρυον αὐτῶν ἦν βάλσαμος, καὶ ἦν εὐῶδες πᾶν τὸ ἄλσος ἐκεῖνο. καὶ εἶδον | |
| 25 | καὶ ἰδοὺ μέσον τοῦ ἄλσους ἐκείνου ἵστατο δένδρον ὑψηλότε‐ | |
| ρον τοῖς λοιποῖς δενδράσι. καὶ οὐκ ἦν ἐν αὐτῷ οὔτε καρπὸς | ||
38 | οὔτε φύλλα, ὀσμὴν δὲ εἶχεν πάσης εὐωδίας. ἐπὶ δὲ τὴν κορυ‐ φὴν τοῦ αὐτοῦ δένδρου ἵστατο πετεινὸν ὡραιότατον ὁ λεγόμε‐ νος φοῖνιξ. εἶχε γὰρ ἐν τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ στέφανον χρυσαυγί‐ ζοντα, ὥστε λάμπειν μακρόθεν καὶ ἀκτινοβολεῖν ὡς τὸν ἥλιον. | |
| 5 | τὰ δὲ μετάφρενα αὐτοῦ καὶ τὰ ὑπὸ τοῦ στήθους—τί δεῖ καὶ λέγειν—ἦν γὰρ ὥσπερ χρυσοπράσινα. τὸ δὲ ὄπισθεν ἦν κυανί‐ ζων ὥσπερ σάπφειρος, τὸ δὲ οὐραῖον μέρος ἦν ἀληθινὸν ὡσεὶ φλόξ. Ἰδὼν δὲ τοῦτο ὁ Ἀλέξανδρος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ ἐξέστησαν τῇ | |
| 10 | διανοίᾳ. ἐκ γὰρ τῆς ξένης εὐωδίας τοῦ δένδρου καὶ τῆς παρ‐ ηλλαγμένης ὄψεως τοῦ πετεινοῦ ἐκείνου οὐκ ἐβούλετο ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος ἀναχωρεῖν. ὁ δὲ γέρων λέγει· “ἀκμὴν Ἀλέξανδρε, οὐχ ἑώρακας τὰ θαύματα.” διελθόντων οὖν ἡμῶν ἐκεῖνο τὸ ἄλσος τὸ εὐῶδες εἶδον λίθον ἔχοντα βαθμίδας χιλίας, δι’ ὧν | |
| 15 | οἱ βουλόμενοι [ἄνθρωποι] ἀνήρχοντο. ἦσαν δὲ αὐτοὶ ἐκ σαπ‐ φείρου λίθου. ὑπεράνω δὲ τοῦ τοιούτου λίθου ἵστατο ἱερὸν ὅλον ἐκ κρυστάλλου λίθου. ἀνελθόντων οὖν διὰ τῶν βαθμίδων εἰσῆλθον ἔνδον τοῦ ἱεροῦ ἐκείνου. ἦν δὲ ὅλον ἄσκεπον, ὕετος δὲ οὐδέποτε εἰσήρχετο ἐκεῖ. ἵσταντο δὲ ἔνδον τοῦ | |
| 20 | ἱεροῦ ἐκείνου δένδρα δύο λίαν ὑψηλὰ καὶ ὡραιότατα, καὶ τὸ ἓν πρὸς τὸ ἕτερον ὑπέκυπτεν, ὡς νομίζειν τοὺς ἀγνοοῦντας ἔμψυχα εἶναι. ἦσαν δὲ ἐνδεδυμένα [ὡς] δορὰς παρδάλεως. καὶ τὸ μὲν ἓν ἐκαλεῖτο ἥλιος, τὸ δὲ ἕτερον σελήνη. Εἶπεν δὲ ὁ γέρων πρὸς Ἀλέξανδρον· “πρόσσχες ἄνω καὶ περὶ | |
| 25 | ὧν βούλει ἐρώτησον καὶ ἐνθυμήθητι ἐν τῇ καρδίᾳ σου, φανερῶς δὲ μὴ εἴπῃς τοῦτο.” λέγει δὲ ὁ Ἀλέξανδρος· “ἐν ποίᾳ διαλέ‐ κτῳ ἀποκριθήσονταί μοι τὰ δένδρα;” ὁ δὲ γέρων λέγει· “τὸ μὲν [ἓν] δένδρον ὁ ἥλιος ἄρχεται βαρβαρικῶς τῷ λόγῳ, ἐν δὲ | |
| τῷ τέλει Ἑλληνικῶς πληροῖ, τὸ δὲ [ἕτερον] δένδρον ἡ σελήνη | ||
39 | ἄρχεται μὲν Ἑλληνικῶς, τελεῖται δὲ Ἰνδικῶς. καὶ ἀνατέλ‐ λοντος τοῦ ἡλίου λαλεῖ ὁ ἥλιος, ἀνατελλούσης δὲ τῆς σελή‐ νης λαλεῖ ἡ σελήν [τὸ δένδρον].” Τότε προσελθὼν ὁ Ἀλέξανδρος ἠσπάσατο τὰ δένδρα. καὶ ἐν | |
| 5 | αὐτῷ ἐνθυμηθείς “εἰ νικῶν ἰσχύσω καὶ ὑποστρέψω εἰς Μακεδο‐ νίαν”, εὐθὺς οὖν ἀνατέλλοντος τοῦ ἡλίου ἀπεκρίθη τὸ δέν‐ δρον ὁ ἥλιος λέγων· “Ἀλέξανδρε, καθὼς ἐπερώτησας κυριεύ‐ σεις μὲν τὴν οἰκουμένην, εἰς Μακεδονίαν δὲ οὐκέτι ὑποστρέ‐ ψεις. τοῦτο γὰρ † ἐπεφήνατο κατά σου ἐστάλην.” καὶ ταῦτα | |
| 10 | προσεφθέγξατο τὸ οὐκέτι λαλῆσαι †. ἑσπέρας δὲ γενομένης καὶ τῆς σελήνης ἀνατελλούσης ἐλάλησε τὸ δένδρον ἡ σελήνη οὕτως· “Ἀλέξανδρε, ἰδοὺ τὰ περί σου τέλος ἔχει. ὃν γὰρ οὐ προσ‐ δοκᾷς, οὗτός σε δελεάσει. 〈***〉 πλὴν οὐκ ἀπὸ ξίφους ὡς σὺ προσδοκᾷς τελευτήσῃ, ἀλλ’ ἐκ δηλητηρίου. ἐν ὀλίγῳ δὲ καιρῷ | |
| 15 | κυριεύσεις τῆς γῆς.” Ἐπὶ τοῦτο δὲ λέγει ὁ γέρων τῷ Ἀλεξάνδρῳ· “παῦσον ἀπὸ τοῦ νῦν τοῦ ἐπερωτᾶν, οὐκέτι γάρ σοι ἀποκριθήσονται, ἀλλ’ ὑπό‐ στρεψον εἰς τοὺς σούς.” φιλοτιμήσας οὖν ὁ Ἀλέξανδρος τὸν γέροντα ὑπέστρεψε μετὰ τοῦ Πτολεμαίου καὶ Πέρδικος καὶ | |
| 20 | Ἀντιγόνου. | |
| Ἀπάρας οὖν ἐκεῖθεν ἐπορεύετο πρὸς Αἰθιοπίαν κατασκηνῶσαι | ||
40 | ἐκεῖ μετὰ τῶν στρατοπέδων. ἰδὼν δὲ ἐκεῖ βωμὸν τοῦ Διός, ἐν ᾧ ἦν κόρη τις ὡραιοτάτη ἱέρεια, ἐκπλαγεὶς οὖν ἐπὶ τῆς θεω‐ ρίας αὐτῆς καὶ τοῦ κάλλους ἵστατο ἐκπληττόμενος. προσελθὼν δὲ Ἡφαιστίων ὁ φίλος αὐτοῦ λέγει· “εἰκός ἐστι παραλαβεῖν | |
| 5 | εἰς τὰ βασίλεια, ἐπειδὴ ἐρᾷς αὐτῆς.” ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος λέγει· “καὶ πῶς οὐ δεινόν, εἰ ἄλλων ἀκρασίας βου‐ λόμενοι κολάζειν δουλεύοντες ἀκρασίαις ὑπὸ τῶν ἐκτὸς ἀν‐ θρώπων φωραθῶμεν.” ἑτέραν δὲ γραῦν ἰδὼν καλλωπιζομένην ὁ Ἀλέξανδρος ἔφη· | |
| 10 | “εἰ μὲν πρὸς τοὺς ζῶντας, πεπλάνησαι, εἰ δὲ πρὸς τοὺς νεκρούς, μὴ βράδυνε.” προσελθὼν δέ τις αὐτῷ Αἰθίοψ εὐγενὴς καὶ πλούσιος πάνυ ηὐτέλιζεν αὐτὸν ὡς καταλιπόντα τὰ οἰκεῖα βασίλεια ἐπιβαί‐ νοντα τοῖς ἀλλοτρίοις· “τοῦτο γὰρ οὔκ ἐστι βασιλέως, ἀλλὰ | |
| 15 | τυράννου τινὸς καὶ ἐνδεοῦς.” ἦν δὲ ὁ Αἰθίοψ ἔχων κεφαλὴν ὑπερμεγέθη πλὴν φαλακρήν, καὶ οὐδόλως ἔχων τρίχας ἐν αὐτῇ. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἀλέξανδρος λέγει αὐτῷ· “σὲ μὲν οὐκ ἐπαινῶ ὡς κατήγορόν μου, ἐπαινῶ δέ σου τὰς τρίχας, ὅτι ἐξέφυγον μωρὸν κρανίον.” | |
| 20 | πάλιν δὲ εἶδεν Ἀλέξανδρος ἕτερον στρατιώτην αὐτοῦ ὑπὸ γυναικὸς φθειριζόμενον καὶ ἔφη· “ἰδοὺ πρόβατον ὑπὸ λύκου φθειριζόμενον.” ἕτερος δέ τις δοῦλος αὐτοῦ φιάλην χρυσὴν ἀπώλεσεν. | |
| ἠβουλήθη οὖν ἀποδρᾶσαι τῷ φόβῳ. ὁ δὲ Ἀλέξανδρος προσκαλε‐ | ||
41 | σάμενος αὐτὸν ἔφη· “μὴ περὶ τῆς φιάλης ἀποδράσῃς· ὅπου γὰρ ἂν ἔστιν, ἡμετέρα ἐστίν, ἐπειδὴ καὶ πάντα ἡμέτερά εἰσιν.” ὁ δὲ φίλος αὐτοῦ Ἡφαιστίων λέγει· “οὐχ οὕτως δέσποτα, ἀλλὰ μᾶλλον τύπτεσθαι δεῖ, ὅπως τοῦ λοιποῦ σωφρονήσει.” ὁ δὲ | |
| 5 | Ἀλέξανδρος λέγει· “ὦ φίλε, κλέπτοντα γάρ τινα μᾶλλον τύψε, ἀπολέσαντα δὲ μὴ τύπτε. ὁ μὲν γὰρ ἑκὼν ἔκλεψεν, ὁ δὲ οὐχ ἑκὼν ἀπώλεσεν.” ἀπαγομένου δέ τινος μοιχοῦ ἀναιρεθῆναι προσπίπτει Ἀλε‐ ξάνδρῳ. ὁ δὲ λέγει αὐτῷ· “σὺ τί;” ὁ δέ· “τῷ ὀβολῷ πολεμοῦ‐ | |
| 10 | μαι.” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος· “τὸ [ἐωνο]πωλούμενον [θάνατον] ἠγόρασες.” γέρων δέ τις ἐν τῷ αὐτοῦ στρατοπέδῳ ὑπάρχων καθ’ ἑκάστην τὰς ἑαυτοῦ τρίχας λευκὰς οὔσας μέλανας ἐποίει. ἐν μιᾷ οὖν προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ Ἀλέξανδρος λέγει αὐτῷ· “πάτερ, μὴ | |
| 15 | τὰς τρίχας ἀλλὰ τὰ γόνατα βάψον.” Μεθ’ ἡμέρας δέ τινας γράφει ἐπιστολὴν ὁ Ἀλέξανδρος πρὸς Κανδάκην βασίλισσαν Αἰθιόπων περιέχων οὕτως· Βασιλεὺς Ἀλέ‐ ξανδρος βασιλίσσῃ Κανδάκῃ τῇ ἐν Βερόῃ καὶ τοῖς ἐν αὐτῇ πᾶσι τυράννοις χαίρειν. πορευόμενος γὰρ εἰς Αἴγυπτον ἤκουσα θαύ‐ | |
| 20 | ματα μέγιστα εἶναι ἐν ταῖς χώραις ὑμῶν, καὶ ὅτι χρόνον τινὰ ἐκυριεύσατε Αἴγυπτον. δι’ ὃ ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς· καὶ τὰ δο‐ κοῦντα ὑμῖν ἀντιγράψατε. ἔρρωσθε. Ἀντέγραψε δὲ καὶ Κανδάκη πρὸς αὐτὸν [καὶ πάντες οἱ μεγι‐ στᾶνες αὐτῆς] οὕτως· Βασιλεῖ Ἀλεξάνδρῳ Κανδάκη βασίλισσα | |
| 25 | καὶ πάντες οἱ μετ’ ἐμοῦ μεγιστᾶνες χαίρειν. μὴ καταγνῷς γὰρ τοῦ χρωτὸς ἡμῶν, ἐσμὲν γὰρ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν λαμπρότεροι τῶν παρά σου λευκοτάτων. εἰσὶ γὰρ καὶ παρ’ ἡμῖν στρατόπεδα πλήθη μυριάδων πʹ καὶ θηρίων πλήθη ἄπειρα ἕτοιμα πρὸς τοὺς | |
| κακοποιοῦντας ἡμᾶς μάχεσθαι. κομίζουσι δέ σοι οἱ παρ’ ἡμῶν | ||
42 | σταλέντες [πρός σε] χρυσοῦ πλῆθος πολύ, χρυσηφόρους Αἰθίο‐ πας ρʹ καὶ φʹ παῖδας ἀνήβους, παρθένους καὶ παιδίσκας ςʹ, στεφάνους βʹ διὰ λίθων καὶ μαργάρων ἱστῶντας λίτρας βʹ χι‐ λίας, στατῆρας ιʹ, γλωσσόκομα ἐλεφάντινα πʹ καὶ θηρίων γένη | |
| 5 | διάφορα· ἐλέφαντας εʹ, παρδάλεις ιʹ, κύνας ἀνθρωποφάγους λʹ, ταύρους μαχομένους νʹ· ὀδόντας ἐλεφάντων τʹ, ῥάβδους ἐβελίνους τρισχιλίας. πέμψον οὖν εἰς ἀπάντησιν τοὺς παρα‐ ληψομένους ταῦτα. καὶ γράψον ἡμῖν τὰ περί σου. ἔρρωσο. Δεξάμενος οὖν [ταῦτα] ὁ Ἀλέξανδρος τὰ γράμματα ἀπέστειλε | |
| 10 | Κλεομένην Αἰγύπτιον ταῦτα παραλαβεῖν. ἀκούσασα δὲ ἡ Καν‐ δάκη, ὅτι Ἀλέξανδρος δι’ ἑαυτοῦ ἄγγελος γίνεται καὶ χειροῦται τοὺς τηλικούτους βασιλεῖς, ἀπέστειλε ζωγράφον δοκιμώτατον ἱστορῆσαι τὴν εἰκόνα αὐτοῦ, 〈καὶ ἐποίησεν οὕτωσ〉. ἡ δὲ Κανδάκη ἰδοῦσα ὅτι † οὐ μικρὸν ἡγήσατο † εἰσ‐ | |
| 15 | ελθοῦσα εἰς τὸ ἐνδότερον αὐτῆς παλάτιον μετὰ τῆς εἰκόνος προσεκύνησεν αὐτήν. εἶτα περιπλακεῖσα κατεφίλει λέγουσα· “ψέγω μὲν τὴν σμικρότητα τῆς ἡλικίας σου, ἀλλ’ ἐπαινῶ τὴν μεγάλην φρόνησιν καὶ ἀνδρείαν σου. εἴθε μοι ἀξία ἰδεῖν σου καὶ τὸν ἔμψυχον χαρακτῆρα, πλὴν οὐχ ὡς σὺ δοκεῖς, ἀλλ’ ὡς | |
| 20 | ἐγώ. σὺ μὲν δοκεῖς ἔχειν ἡμᾶς ὑπὸ τὴν σὴν ἐξουσίαν, ἐγὼ δὲ τὸ συμβασιλεύειν σοι, εἰ καὶ αὐτὸς τοῦτο ἀξιοῖς. πλὴν | |
| ἔχουσά σου τὸν χαρακτῆρα καὶ τοῦτον καθ’ ἑκάστην βλέπων | ||
43 | ὡς σὲ τὸν Ἀλέξανδρον ἔμψυχον ἔχειν με δοκεῖ.” καὶ ταῦτα εἰποῦσα εὐθὺς ἀνοίξας κιβώτιον χρυσοῦν ἔθετο ἐν αὐτῷ τὴν εἰκόνα. Ἐγένετο δὲ μεθ’ ἡμέρας τινὰς τὸν υἱὸν τῆς Κανδάκης ὀνό‐ | |
| 5 | ματι Κανδαύλην βίαν ὑποστῆναι ὑπὸ τῶν Βεβρύκων· αὐτὸς δὲ διωκόμενος ὑπ’ αὐτῶν κατέφυγεν ἐπὶ τὰς Ἀλεξάνδρου σκηνάς. οἱ δὲ φύλακες κρατήσαντες αὐτὸν παρέστησαν τῷ Πτολεμαίῳ τῷ τὰ δεύτερα ἔχοντι Ἀλεξάνδρου, ἦν γὰρ καθεύδων ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος. ὁ δὲ Πτολεμαῖος ἐπυνθάνετο παρ’ αὐτοῦ, τίς ἂν | |
| 10 | εἴη καὶ πόθεν παραγέγονεν. ὁ δὲ εἶπεν· “υἱὸς μέν εἰμι Κανδάκης τῆς βασιλίσσης, Κανδαύλης δὲ καλοῦμαι. ἀπεστάλην δὲ παρὰ τῆς μητρός μου εἰς τὰς Ἀμαζόνας μυστήριά τινα κομίζων παρ’ αὐτῆς. ἐγὼ δὲ παρέλαβον καὶ τὴν ἐμὴν γυναῖκα. ὁ δὲ τύραννος τῶν Βεβρύκων ἰδὼν τὴν ἐμὴν γυναῖκα ἐν ἐπι‐ | |
| 15 | θυμίᾳ αὐτῆς γέγονεν. καὶ ἐξελθὼν μετὰ 〈μεγάλησ〉 δυνάμεως ἔλαβεν αὐτήν, ἀνεῖλε δὲ καὶ πλείστους ἐκ τοῦ ἐμοῦ στρατοῦ. ἐγὼ δὲ φεύγων ὑπέστρεψα καὶ ἀπέρχομαι εἰς τὴν ἐμὴν μητέρα, ὅπως πλείονα δύναμιν λάβω παρ’ αὐτῆς καὶ ἔλθω κατασκάψαι τὴν χώραν τῶν Βεβρύκων. προσέφυγα δὲ πρὸς ὑμᾶς τοῦ μὴ | |
| 20 | κρατηθῆναι ὑπ’ αὐτῶν.” Ταῦτα δὲ ἀκούσας ὁ Πτολεμαῖος εἰσῆλθε πρὸς Ἀλέξανδρον καὶ διηγήσατο αὐτῷ πάντα. ἀκούσας δὲ ὁ Ἀλέξανδρος ἄρας εὐθὺς τὸ διάδημα αὐτοῦ ἔστεψε τὸν Πτολεμαῖον καὶ λέγει αὐτῷ· “καθέζου ὡς τυγχάνων Ἀλέξανδρος, καὶ κέλευσον | |
| 25 | κληθῆναι τὸν υἱὸν τῆς Κανδάκης. μετὰ δὲ τὸ κληθῆναι εἰπὲ πρὸς τοὺς παρεστηκότας· ‘καλέσατέ μοι Ἀντίγονον τὸν ἐμὸν πρωτοσύμβουλον [ὡς ἐμέ].‘ ἐλθόντος δέ μου διηγήσου μοι πάντα τὰ συμβάντα αὐτῷ, καὶ ἐνώπιον πάντων εἰπέ μοι· ‘δός μοι Ἀντίγονε συμβουλήν, τί ποιήσωμεν περὶ τούτου.‘” | |
| 30 | Προκαθέζεται δὲ Πτολεμαῖος τῷ βασιλικῷ διαδήματι ἠμφιεσ‐ | |
| μένος. τὰ δὲ στρατεύματα ἔλεγον· “ἄρα τί πάλιν βούλεται | ||
44 | Ἀλέξανδρος;” ὁ δὲ υἱὸς τῆς Κανδάκης ἰδὼν Πτολεμαῖον τῇ βασιλικῇ ἐσθῆτι ἠμφιεσμένον ὑπέλαβεν εἶναι τὸν Ἀλέξανδρον. καὶ εὐθὺς κελεύει Πτολεμαῖος κληθῆναι Ἀντίγονον τὸν πρῶτον τῆς αὐτοῦ βουλῆς. ἐλθόντος δὲ Ἀλεξάνδρου κατὰ τὸ ἐπαγγελ‐ | |
| 5 | θὲν εἶπεν αὐτῷ Πτολεμαῖος· “οὗτος ὃν βλέπεις, υἱός ἐστι τῆς βασιλίσσης Κανδάκης. ὁ δὲ τύραννος τῶν Βεβρύκων ἥρπασε τὴν αὐτοῦ γυναῖκα ἐρασθεὶς τοῦ κάλλους αὐτῆς. τί οὖν μοι συμβουλεύεις ποιῆσαι;” Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος λέγει· “συμβουλεύω σοι βασιλεῦ, καθοπλί‐ | |
| 10 | σαι τὴν στρατιὰν τοῦ πολεμῆσαι τοῖς Βεβρύκοις, ἵνα λυτρω‐ σόμεθα τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ οὕτως στείλομεν αὐτὸν πρὸς τὴν μητέρα αὐτοῦ μετὰ τῆς γυναικὸς αὐτοῦ, ἐπειδὴ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ πλεῖστα δῶρα καὶ μεγάλης τιμῆς ἄξια ἔστειλε τῇ σῇ βασιλείᾳ. ἕνεκεν γὰρ τούτων καὶ ὁ υἱὸς αὐτῆς θαρρή‐ | |
| 15 | σας προσέφυγε πρὸς ἡμᾶς.” ὁ δὲ Κανδαύλης ἔχαιρεν ἐπὶ τού‐ τοις· καὶ εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, ἠβουλήθη περιπλακῆναι τὸν Ἀντίγονον. λέγει δὲ Πτολεμαῖος· “καὶ εἰ τοῦτο βούλει Ἀντίγονε, τοῦτο ποίησον.” Εἶτα παραλαβὼν τὰ στρατεύματα Ἀλέξανδρος ἐπορεύθη σὺν | |
| 20 | Πτολεμαίῳ. πλησίον δὲ γενομένων τῆς χώρας τῶν Βεβρύκων εἶπεν Ἀντίγονος πρὸς Πτολεμαῖον· “Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, μὴ ὀφθῶμεν τοῖς Βεβρύκοις ἡμέραν, μήποτε μαθὼν ὁ τύραννος ἀναιρῇ τὴν γυναῖκα Κανδαύλη. καὶ ποῖον κλέος ἔσται ἡμῖν τῆς νίκης ἀπολέσας Κανδαύλης τὴν γυναῖκα αὐτοῦ; ἀλλὰ | |
| 25 | μᾶλλον νύκταν εἰσβάλωμεν εἰς τὴν πόλιν αὐτῶν καὶ ἀνάψομεν τὰς οἰκίας αὐτῶν [πῦρ]· καὶ εὐθὺς ἀναστάντες οἱ ὄχλοι τροπούμενοι δώσουσιν ἡμῖν τὴν γυναῖκα Κανδαύλη. οὐ γάρ ἐστιν ἡ μάχη περὶ βασιλέως, ἀλλὰ περὶ 〈ἀπαιτήσεωσ〉 γυναι‐ κός [καὶ ἀπαιτήσωσι γὰρ αὐτήν].” Καὶ οὕτως εἰπὼν Ἀντί‐ | |
| 30 | γονος προσέπεσεν αὐτῷ Κανδαύλης καὶ κατεφίλει λέγων· “ὦ τῶν φρενῶν σου Ἀντίγονε· εἴθε σὺ ἦς Ἀλέξανδρος.” | |
| Ἐλθούσης δὲ τῆς νυκτὸς ἐμβάλλουσιν εἰς τὴν πόλιν, καὶ | ||
45 | κοιμωμένων αὐτῶν ἀνάπτουσι τὰ ἔξω τοῦ τείχους. τῶν δὲ δι‐ υπνισθέντων καὶ πυνθανομένων, τί τὸ αἴτιον τοῦ ἐμπρησμοῦ, ἐκέλευσεν ὁ Ἀλέξανδρος ἐκβοᾶν· “Κανδαύλης ἐστὶ μετὰ πολλῆς δυνάμεως καὶ κελεύει ὑμῖν ἀποδοῦναι τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, πρὶν | |
| 5 | τὴν πόλιν ὑμῶν πᾶσαν καταστρέψει.” οἱ δὲ ὄχλοι ἀπελθόντες εἰς τὸν τύραννον τῆς πόλεως τῇ δυνάμει τοῦ πλήθους ἤνοιξαν τὰ βασίλεια, καὶ ἀνελόντες τὸν τύραννον καὶ ἀναλαβόντες τὴν γυναῖκα δέδωκαν τῷ Κανδαύλῃ. Ὁ δὲ Κανδαύλης μεγάλως ηὐχαρίστησε τὸν Ἀντίγονον. καὶ | |
| 10 | προσπεσὼν κατεφίλει τοὺς πόδας αὐτοῦ λέγων· “σὺ μετὰ θεὸν ἐγένου σωτὴρ τῆς ἐμῆς γυναικός. πίστευσον οὖν σεαυτὸν ἐμοί, ὅπως ἄρω σε πρὸς τὴν ἐμὴν μητέρα, ἵνα σοι δωρήσῃ βασιλικὰ δωρήματα ἀντάξια τῆς σῆς συνέσεως.” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος περι‐ χαρὴς γενόμενος εἶπε πρὸς αὐτόν· “αἴτησόν με παρὰ τοῦ βα‐ | |
| 15 | σιλέως [τοῦ] Ἀλεξάνδρου· κἀγὼ γὰρ ἐπιθυμῶ τὴν σὴν χώραν θεάσασθαι.” Εὐθὺς οὖν συνεβούλευσεν ὁ Ἀλέξανδρος τῷ Πτολεμαίῳ τοῦ πέμψαι αὐτὸν σὺν τῷ Κανδαύλῃ ὡς ἄγγελον αὐτοῦ. καὶ εἶπε Πτολεμαῖος τῷ Κανδαύλῃ· “βούλομαί σου τὴν μητέρα ἀσπάσα‐ | |
| 20 | σθαι διὰ γραμμάτων. παραλαβὼν οὖν τὸν ἄγγελόν μου Ἀντίγο‐ νον ἄγαγε μετά σου, καὶ πάλιν σῶον αὐτὸν ἔκπεμψον πρός με, ὥσπερ κἀγὼ σὲ καὶ τὴν γυναῖκά σου σώους ἐκπέμπω πρὸς τὴν μητέρα σου.” ὁ δὲ Κανδαύλης εἶπεν· “Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, οὕτως παραλαμβάνω τὸν ἄνδρα τοῦτον ὡς σεαυτὸν τὸν Ἀλέ‐ | |
| 25 | ξανδρον. στείλω δέ σοι αὐτὸν 〈πάλιν〉 μετὰ βασιλικῆς τιμῆς καὶ δώρων πολυτίμων.” Καὶ δὴ παραλαβὼν τὸν Ἀντίγονον ἤτοι τὸν Ἀλέξανδρον καὶ | |
| μετ’ αὐτοῦ στρατιώτας ͵ιβʹ καὶ δῶρα πολύτιμα ἐπορεύθησαν | ||
46 | [μετὰ Κανδαύλη] εἰς Κανδάκην τὴν ἑαυτοῦ μητέρα. ὁδεύων δὲ ὁ Ἀλέξανδρος ἐθαύμαζε τὰ ποικίλα ὄρη τῆς κρυσταλλοφόρου γῆς ἐκείνης. ἦσαν γὰρ λίαν ὑψηλά, ὡς δοκεῖν αὐτὰ φθάνειν μέχρι τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. ἐθαύμαζε δὲ καὶ τὰ ἐκεῖ | |
| 5 | εὐώδη δένδρα καὶ τὴν ποικιλίαν τῶν καρπῶν αὐτῶν. εἶδε γὰρ ἐκεῖ μῆλα παμμεγέθη γεῦσιν ἔχοντα ἡδυτάτην, καὶ ζῶα ποικί‐ λα καὶ πολύμορφα, ἀσπίδας τε καὶ δράκοντας πτερωτούς. ἦν γὰρ πᾶν τὸ ἄλσος ἐκεῖνο πάνυ ὡραῖον. εἶπε δὲ Κανδαύλης πρὸς τὸν Ἀντίγονον· “τί θαυμάζεις; θεῶν κατοικητήρια ταῦ‐ | |
| 10 | τα καλοῦνται.” ὁδεύσαντες οὖν πλείστας ἡμέρας κατήντησαν εἰς τὰ βασίλεια Κανδάκης. Ἀκούσασα δὲ ἡ Κανδάκη τὴν ἔλευσιν τοῦ υἱοῦ αὐτῆς ἐξῆλθε τῆς πόλεως ἀνυπόδητος ἡ μηδέποτε τὴν γῆν πατήσασα. ὡς δὲ συνήντησαν ἀλλήλοις, προσῆλθε περιπλακῆναι τῷ υἱῷ αὐτῆς. | |
| 15 | ὁ δὲ Κανδαύλης λέγει· “μὴ πρότερον ἐμοὶ περιπλακῇς ἀλλὰ Ἀντιγόνῳ τῷ γενομένῳ σωτῆρι μου καὶ τῆς ἐμῆς γυναικός. ἄσπασαι οὖν πρῶτον τοῦτον τοῦ Ἀλεξάνδρου ἄγγελον ὄντα.” ἡ δὲ Κανδάκη ἐγίνωσκε τὰ συμβάντα τῷ υἱῷ αὐτῆς ὑπὸ τῶν Βεβρύκων, ἠγνόει δέ, ὅτι ὑπὸ Ἀλεξάνδρου ἐρρύσθη[ν]. εὐθέ‐ | |
| 20 | ως οὖν διηγήσατο Κανδαύλης τὴν γενομένην αὐτῷ βοήθειαν παρὰ Ἀλεξάνδρου καὶ Ἀντιγόνου. εὐθὺς οὖν περιπλέκεται ἡ μήτηρ αὐτοῦ σὺν τῷ υἱῷ αὐτῆς τῷ ἑτέρῳ τὸν Ἀντίγονον, εὐεργέτην τοῦ υἱοῦ αὐτῆς καὶ σωτῆρα ἀποκαλοῦσα καὶ πλείστας εὐεργεσίας καὶ χάριτας αὐτῷ ἀπονέμουσα. “μέχρι γὰρ τὴν | |
| 25 | σήμερον” ἔλεγε, “τὸν Κανδαύλην ὡς νεκρὸν ἐθρήνουν, νῦν δὲ διὰ σοῦ ἔχω τοῦτον ζῶντα.” πλὴν ἡ Κανδάκη ἐκ τοῦ χαρακτῆ‐ ρος ἐπέγνω τὸν Ἀλέξανδρον. λαμπρὸν οὖν δεῖπνον εὐθὺς | |
| προσέταξεν εὐτρεπισθῆναι. καὶ τροφῆς μεταλαβόντων ἐν κοι‐ | ||
47 | τῶνι βασιλικῷ ἀνεπαύσαντο. Τῇ δὲ ἑξῆς ἡμέρᾳ ὡς ἀκριβῶς ἐπισταμένη ἡ Κανδάκη, ὅτι ὁ Ἀλέξανδρός ἐστιν, ἠμφιασαμένη βασιλικῶς εἰσῆλθε πρὸς αὐτὸν βασιλικῷ διαδήματι ἐστεμμένη. ἦν δὲ ὑπερμεγέθης τῇ | |
| 5 | ἡλικίᾳ, τὴν μορφὴν ἡλιόμορφος, ὡς δοκεῖν Ἀλεξάνδρῳ [εἶναι] Ὀλυμπιάδα τὴν αὐτοῦ μητέρα ὁρᾶν. .... ἔβλεπε δὲ τὰ βασί‐ λεια ἀστράπτοντα χρυσοφόροις στεγάσμασι, τὰ δὲ τείχη αὐτῶν ἐκ τιμίων λίθων συνηρμοσμένα, κλίνας τε ὁλοχρύσους ἀνα‐ στρωμένας χρυσοϋφάντοις ὑφάσμασι. θρόνοι δὲ διὰ λίθων καὶ | |
| 10 | μαργάρων κατεσκευασμένοι καὶ τράπεζαι ἐλεφάντιναι πλείσται, ἅρματα δὲ δρεπανηφόρα ἐκ τιμίων λίθων ἐγγεγλυμμένα ἐν τοῖς τοίχοις σὺν τοῖς ἵπποις, ἐλέφαντες ἐκ τιμίων λίθων καὶ τοῖς ποσὶ κατεπάτουν τοὺς πολεμίους. ταῦτα δὲ πάντα ὁρῶν ὁ Ἀλέξανδρος ἐθαύμαζε. καὶ ἦν διάγων σὺν τοῖς υἱοῖς | |
| 15 | Κανδάκης. Τῇ δὲ ἑξῆς ἡμέρᾳ κρατήσασα ἡ Κανδάκη τῆς δεξιᾶς χειρὸς τὸν Ἀλέξανδρον εἰσῆλθεν ἔνδον τοῦ παλατίου. καὶ ἐδείκνυεν αὐτῷ κοιτῶνας διαυγεῖς ἐκ λίθων τιμίων κτισμένους, ὥστε τὸν ἥλιον δοκεῖν ἀνατέλλειν ἔνδον τῶν μαρμάρων. εἶδεν | |
| 20 | οἰκίας οὐ παγέντων τῶν θεμελίων ἐπὶ τῆς γῆς, ἀλλ’ ἐν μεγί‐ στοις τετραγώνοις ξύλοις παγείσας, καὶ ἐσύροντο διὰ τροχῶν ὑπὸ εἴκοσι ἐλεφάντων, ἔνθα † αν καὶ ἐβούλετο † ἡ βασίλισσα. λέγει δὲ ἡ Κανδάκη πρὸς Ἀντίγονον· “τί σοι δοκεῖ περὶ τούτων;” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος λέγει· “πάνυ μοι ἐδόκει θαυμαστὰ | |
| 25 | εἶναι, εἰ παρ’ Ἕλλησιν ἐτύγχανον.” | |
48 | Εἶπε δὲ ἡ Κανδάκη ὀργιζομένη· “καλῶς εἶπας Ἀλέξανδρε.” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος θροηθεὶς λέγει· “ἔσφαλας ὦ βασίλισσα. ἐγὼ γὰρ Ἀντίγονος καλοῦμαι ἄγγελος Ἀλεξάνδρου.” καὶ ἡ Καν‐ δάκη· “ναὶ ναί, ἀληθῶς λέγεις. καὶ παρ’ ἄλλοις Ἀντίγονος | |
| 5 | δοκεῖς εἶναι, ἀλλ’ οὖν 〈ἐμοὶ Ἀλέξανδρος τυγχάνεις. ἐν ἐμοὶ γὰρ πᾶσαι〉 αἱ τέχναι σου τέλος ἔλαβον. ὑποδείζω δέ σου τὴν εἰκόνα, ἵνα γνῷς γυναικὸς φρόνησιν.” καὶ κατέχουσα αὐτὸν τῆς χειρὸς εἰσέφερεν αὐτὸν εἰς τὸν ἐνδότερον αὐτῆς κοιτῶνα λέγουσα· “ὡς μὲν θελήσας εἰσῆλθες ᾧδε, ὡς δὲ δοῦλος ἐξέρ‐ | |
| 10 | χει.” ἐξενεγκὼν δὲ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ λέγει· “ἐπιγινώσκεις ταύτην;” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἐπιγνοὺς τὸν ἑαυτοῦ χαρακτῆρα τρομάξας ἐδειλίασεν. εἶπε δὲ ἡ Κανδάκη μετ’ ὀργῆς· “τί τρέμεις Ἀλέξανδρε, τί τετάρασαι; ὁ Περσολέτης, ὁ Ἰνδο‐ λέτης, ὁ καθελὼν τρόπαια μεγάλων βασιλέων Δαρείου καὶ | |
| 15 | Πώρου, Πάρθων καὶ Μήδων, καὶ ὅλην τὴν ἀνατολὴν καταλαβὼν νῦν δὲ χωρὶς πολέμου καὶ στρατῶν ὑποχείριος γέγονας μιᾶς γυναικός. ὥστε νῦν ἔσῃ γινώσκων Ἀλέξανδρε, ὅτι ὅστις δοκεῖ τῶν ἀνθρώπων μέγα φρονεῖν, οὗτος μεγάλως ταπεινοῦται καθάπερ καὶ σύ· βαρβάρους ἡμᾶς ὄντας κατεγέλασας, νῦν δὲ | |
| 20 | κατεγελάσθης παρ’ ἡμῶν.” Ἐθυμαίνετο δὲ Ἀλέξανδρος καὶ ἔτριζε τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ. ἡ δὲ λέγει αὐτῷ· “τί τρίζεις τοὺς ὀδόντας ὡς ἐκφοβῶν ἡμᾶς ἐγκεκλεισμένος ὑπάρχων; εἰ γὰρ καὶ βρυχᾶται λέων ἐν τῷ τροχῷ, ἀλλ’ οὐδὲν τῶν κτημάτων πτοεῖται αὐτόν. ὁμοίως καὶ | |
| 25 | σύ· τί γὰρ δύνασαι ποιῆσαι; ἰδοὺ κεκράτησαι. φεῦ, ὁ τηλι‐ κοῦτος βασιλεὺς ὑποχείριος γέγονας μιᾶς γυναικός.” ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἠβουλήθη ξίφει τὴν Κανδάκην ἀναιρεῖν, εἶτα ἑαυτόν, ἢ τοιαύτην αἰσχύνην κομίσασθαι. ὡς δὲ εἶδεν αὐτὸν ἡ Κανδάκη οὕτως ἀθυμοῦντα καὶ ἐκ τοῦ φόβου ἡμίπνουν γενό‐ | |
| 30 | μενον, μειδιάσασα εἶπεν· “καὶ τοῦτό ἐστι φρόνιμον καὶ γενναῖον ἐν βασιλεῦσι τὸ ἀναιρεῖν ἑαυτούς;” καὶ εὐθὺς | |
| περιπλακεῖσα αὐτῷ εἶπε· “μὴ φοβοῦ Ἀλέξανδρε· ὥσπερ 〈καὶ〉 | ||
49 | σὺ τὸν ἐμὸν υἱὸν καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ αἰχμαλωτισθεῖσαν ἀπὸ τῶν Βεβρύκων διέσωσας, οὕτως φυλάξω κἀγώ σε ἀπὸ τῶν βαρβάρων τούτων καὶ Ἀντίγονόν σε καλέσω. ἐὰν γὰρ γνῶσιν Ἀλέξανδρον εἶναί σε, εὐθέως σε ἀναιροῦσιν, ὅτι σὺ Πῶρον | |
| 5 | βασιλέα ἀνεῖλες. ἡ γὰρ γυνὴ τοῦ δευτέρου μου υἱοῦ θυγάτηρ ἐστὶ τοῦ βασιλέως Πώρου.” Καὶ ταῦτα εἰποῦσα ἡ Κανδάκη ἐξῆλθε σὺν αὐτῷ λέγουσα τῷ υἱῷ αὐτῆς Κανδαύλῃ· “τέκνον Κανδαύλη καὶ σὺ θυγάτερ Ἀρ‐ πισσώ. εἰ μὴ κατευθὺς εὕρατε τὸν στρατὸν Ἀλεξάνδρου, οὐκ‐ | |
| 10 | έτι ὑμᾶς ἔβλεπον. ὀφείλομεν δὲ καὶ ἡμεῖς εὐτρεπίσαι δῶρα ἄξια Ἀλεξάνδρῳ καὶ τῷ αὐτῷ Ἀντιγόνῳ τῷ διασώσαντι ὑμᾶς.” ὁ δὲ ἕτερος υἱὸς αὐτῆς ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· “τὸν ἐμὸν ἀδελφὸν καὶ τὴν αὐτοῦ γυναῖκα διέσωσεν. πλὴν οὐ καλῶς ἐποίησεν, ὅτι ἀνεῖλε Πῶρον τὸν ἐμὸν πενθερόν. καὶ νῦν | |
| 15 | ἄχθεται ἡ γυνή μου 〈θέλουσα〉 ἀνελεῖν τὸν ἄγγελον αὐτοῦ.” ἡ δὲ μήτηρ αὐτοῦ λέγει· “τί σοι τὸ ὄφελος, τέκνον; ἐὰν τοῦτον φονεύσῃς, μὴ ἕνεκεν τούτου ἀνελεῖς τὸν Ἀλέξανδρον;” ὁμοίως καὶ Κανδαύλης ὁ αὐτοῦ ἀδελφὸς λέγει· “μὴ θυμοῦ [κατὰ] Ἀντιγόνῳ ἕνεκεν τῶν λόγων τῆς γυναικός σου τῷ ἐμοῦ | |
| 20 | καὶ τῆς γυναικός μου σωτῆρι γενημένῳ. ἐγὼ γὰρ ὑπεσχόμην Ἀλεξάνδρῳ τοῦ διασῶσαι τὸν ἄγγελον αὐτοῦ καὶ μετὰ πλεί‐ στων δώρων πρὸς αὐτὸν ἀποστεῖλαι. εἰ δὲ σὺ τοῦτο κωλῦσαι βούλει, ἑτοίμως ἔχω ὑπὲρ τούτου συνάψαι πόλεμον ἢ παρα‐ δοῦναί σοι τὸν ἐμὸν σωτῆρα.” καὶ ταῦτα εἰπὼν ηὐτρεπίζοντο | |
| 25 | ἀλλήλοις μονομαχῆσαι. Ἡ δὲ Κανδάκη περιλυπουμένη λαβοῦσα τὸν Ἀλέξανδρον κατ’ ἰδίαν εἶπεν· “Ἀλέξανδρε, ὁ τοσαύτας χώρας διὰ τῆς σῆς ἀγχινοίας παραλαβών, βοήθησον καὶ σὺ φρενήρης ὤν, μήπως τὰ τέκνα μου πολεμήσωσιν ἀλλήλοις. εἰ γὰρ τοῦτο γένηται, | |
| 30 | πάντως εἷς ἐξ αὐτῶν ἀναιρεῖται.” Ἐξελθὼν οὖν ὁ Ἀλέξανδρος λέγει πρὸς τὸν τοῦ Κανδαύλη | |
| ἀδελφόν· “Ἤκουσταί μοι, ὅτι θέλεις με ἀνελεῖν. εἰ γὰρ | ||
50 | ἐμὲ ἀνέλῃς, οὐδέν τι κερδήσεις, ὅτι οὐδέν με λίαν Ἀλέξαν‐ δρος ἔχει. ἔχει γὰρ ἀγγέλους κρείττονας [περὶ] ἐμοῦ. ἐμὲ γὰρ ὡς βδελυκτὸν ἀπέστειλεν ἐνταῦθα· ᾔδει γὰρ Ἀλέξανδρος, ὅτι οὐχ ὑποστρέψω εἰς αὐτὸν διὰ τὸ τὴν χώραν βαρβάρων | |
| 5 | εἶναι. πλὴν εἰ βούλει τὸν Ἀλέξανδρον λαβεῖν ὑπὸ χεῖρας, ὑπόσχομαί σοι ἐν τῇ τοιαύτῃ χώρᾳ οἰκῆσαι παρ’ ὑμῖν. κἀγὼ διὰ μηχανῆς παρασκευάσω Ἀλέξανδρον ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς.” καὶ ἐπιλαβόμενος τῆς χειρὸς αὐτοῦ λέγει· “τάδε κακὰ ποιήσωσί με οἱ θεοί, καὶ τάδε 〈κακὰ〉 συμβήσεταί μοι ὑπὸ τῆς ἄνω | |
| 10 | προνοίας, εἰ μὴ τὴν χεῖρα Ἀλεξάνδρου ὑπὸ τὴν σὴν χεῖρα θήσω καθὼς καὶ νῦν τὴν ἐμήν.” ταῦτα δὲ αὐτοῦ εἰπόντος κατ‐ ήλλαξε τοὺς ἀδελφούς. Θαυμάσασα δὲ ἡ Κανδάκη τὴν φρόνησιν Ἀλεξάνδρου προσελθοῦσα κατ’ ἰδίαν καὶ ἀσπασαμένη αὐτὸν ἔφη· “ὦ τῶν φρενῶν σου | |
| 15 | Ἀλέξανδρε. ἤθελον εἶναί σε υἱόν μου καὶ διά σου πάντων τῶν ἐθνῶν κατακρατοῦσα, οὐ γὰρ δυνάμει [φρονοῦσα καὶ] χει‐ ροῦσα τὰς πόλεις, ἀλλὰ φρονήσει.” καὶ μεθ’ ἡμέρας δέκα ἐξ‐ αποστέλλει αὐτὸν μετὰ πλείστων δώρων. Ὁδοιποροῦντος δὲ αὐτοῦ ἔφθασεν ἐν τῷ τόπῳ, ὅπου εἶπεν | |
| 20 | αὐτῷ ὁ Κανδαύλης θεῶν κατοικητήριον εἶναι [ἐνταῦθα]. εὗρε δὲ ἐκεῖσε ἱερὸν καὶ εἰσῆλθεν ἐν αὐτῷ μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ. καὶ ὁρᾷ φαντασίαν εἰδώλων πολλῶν καὶ φωτὸς ἀστραπήν. καὶ ἰδοὺ ἄνδρες ἐφάνησαν αὐτῷ ἀνακείμενοι καὶ διαστράπτοντες, καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ὡσεὶ λύχνοι φαίνοντες. εἷς δὲ ἐξ | |
| 25 | αὐτῶν εἶπε· “χαίροις Ἀλέξανδρε. οἶδάς με τίς εἰμι ἐγώ; | |
| † ἐγώ εἰμι ὥσπερ καὶ σὺ σήμερον †. ἔχεις γὰρ ὄνομα ἀθάνατον | ||
51 | κτίσας τὴν περιπόθητον ἐν Αἰγύπτῳ Ἀλεξάνδρειαν.” ὁ δὲ Ἀλέ‐ ξανδρος εἶπε πρὸς αὐτόν· “πόσα ἔτη ζήσομαι;” ὁ δὲ λέγει· “καλόν ἐστι μὴ εἰδέναι τινά, πότε τελευτήσῃ. ἐξ ὅτου δὲ μάθῃ ἤδη ἐτελεύτησεν. † τὸν δὲ πᾶν νεανίαν † διὰ τὸ λανθάνειν | |
| 5 | τὴν ὥραν καὶ τὴν ἡμέραν καλῶς τελευτᾷ. τὴν μέντοιγε πόλιν ἣν ἔκτισας, περίφημος γενήσεται πᾶσιν ἀνθρώποις. καὶ πολλοὶ βασιλεῖς ἐλεύσονται τοῦ πολιορκῆσαι αὐτήν, ἀλλ’ οὐ δυνή‐ σονται. οἰκήσουσι δὲ αὐτὴν καὶ ζῶντες καὶ θανόντες.” καὶ οὕτως εἰπὼν ἄφαντος ἐγένετο [σὺν τοῖς ἐν αὐτῷ]. | |
| 10 | Ἐξελθὼν δὲ Ἀλέξανδρος καὶ παραλαβὼν τοὺς σὺν αὐτῷ τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο πρὸς τὰ ἴδια στρατεύματα. φθάσας οὖν δι’ ἡμερῶν οὐκ ὀλίγων ἔδοξεν αὐτῷ πορευθῆναι ἐπὶ τὰ βόρεια μέρη. εὗρε δὲ ἐκεῖ ἔθνη πονηρὰ ἐσθίοντας σάρκας ἀνθρώπων | |
| καὶ πίνοντας αἷμα ζώων [καὶ θηρίων] ὥσπερ ὕδωρ. ἰδὼν δὲ ὁ | ||
53 | Ἀλέξανδρος ἐφοβήθη αὐτούς· ἦσαν γὰρ οἱ τοῦ Ἰάφεθ ἀπόγο‐ νοι καὶ πάσης μιαρᾶς καὶ ἀκαθάρτου 〈πράξεωσ〉 ἐτύγχανον ἐσθίοντες ἀκάθαρτα, μυσαρὰ καὶ βδελυκτά· καὶ κώνωπας καὶ μυίας καὶ ὄφεις καὶ νεκρῶν σάρκας, ἀμβλώματα, ἐκτρώματα, | |
| 5 | ἔμβρυα † ἀνασώζοντα χαρακτῆρας καὶ ταῦτα οὐ μόνον κτηνῶν, ἀλλὰ πᾶν εἶδος θηρίου. τοὺς νεκροὺς οὐκ ἔθαπτον, ἀλλ’ ἤσθιον αὐτούς. ταῦτα δὲ πάντα τὰ ἔθνη συναθροίσας ὁ Ἀλέ‐ ξανδρος 〈καὶ〉 διὰ τὰ ὑπ’ αὐτῶν ἐναγῶς καὶ μυσαρῶς γενόμενα βδελύγματα φοβηθεὶς [οὖν ὁ Ἀλέξανδρος], μήπως ἀφίκοντες | |
| 10 | [αὐτοὺς] ἐν τῇ γῇ τῇ ἁγίᾳ [καὶ] μιάνωσιν αὐτὴν ἐκ τῶν μιαρῶν αὐτῶν ἐπιτηδευμάτων, ἐδεήθη τοῦ θεοῦ ἐκτενῶς· καὶ προστάξει αὐτοῦ 〈συν〉ήγαγε πάντας αὐτοὺς καὶ τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ τέκνα καὶ πάσας τὰς παρεμβολὰς αὐτῶν, καὶ ἐξήγαγεν αὐτοὺς ἐκ τῆς γῆς αὐτῶν καὶ κατεδίωξεν ὀπίσω | |
| 15 | αὐτῶν, ἕως οὗ εἰσήλθοσαν ἐν τοῖς πέρασι τοῦ βορρᾶ. καὶ οὐκ ἔστιν οὔτε εἴσοδος οὔτε ἔξοδος ἀπὸ ἀνατολῶν μέχρι δυσμῶν, δι’ ἧς δυνήσεταί τις περᾶσαι ἢ εἰσελθεῖν ἐν αὐτῇ, διότι παρεκάλεσεν ὁ Ἀλέξανδρος τὸν θεόν. καὶ ἐπήκουσε τῆς δεή‐ σεως αὐτοῦ καὶ προσέταξε Κύριος ὁ Θεὸς δύο ὄρεσιν, ὧν | |
| 20 | ἐστιν ἡ προσηγορία Μαζοὶ τοῦ Βορρᾶ, καὶ ἐπλησίασαν ἀλλή‐ λοις ἄχρι πηχῶν δώδεκα. | |
| Καὶ κατεσκεύασε πύλας χαλκὰς καὶ ἐπέχρισεν αὐτὰς 〈ἐξ〉 | ||
55 | ἀσυγχύτου, 〈ἵνα〉 ἐὰν βουληθῶσι 〈ἀνοῖξαι〉 διὰ σιδήρου, μὴ δυνηθῶσι ἢ [μὴ] διαλῦσαι αὐτὰς πυρί. ἡ γὰρ φύσις τοῦ ἀσυγ‐ χύτου οὔτε σιδήρου ὑφίσταται κατάλυσιν οὔτε πυρὸς διάλυσιν. ἐν τούτοις αὐτὴν τὴν μιαρὰν καὶ ἀπάνθρωπον καὶ μισόθεον | |
| 5 | κατήργησε δυναστείαν, ὥστε μὴ δύνασθαι αὐτοὺς μήτε πυρὶ μήτε σιδήρῳ ἢ οἱᾳδηποτοῦν ἐπινοίᾳ 〈τὰσ〉 τοιαύτας ἀναμο‐ χλεῦσαι πύλας καὶ ἀποδρᾶσαι. Ἐν δὲ τοῖς κατασχεθεῖσιν ἔθνεσι τῶν αὐτῶν πυλῶν εἰσι· Γώγ, Μαγώγ, Ἀνώγ, Γάγ, Ἐβηλιάζ, Διφάρ, Φωτιναῖοι, Λεβαῖ‐ | |
| 10 | οι, Ἀννέοι, Χαριζαῖοι, Δεκελμοί, Δερματιανοί, Ζελματιανοί, Χαναναῖοι, Ἀμαζαχαρτοί, Γαρμηαδεοί, ἀνθρωποφάγοι 〈οἱ〉 λεγό‐ μενοι Κυνοκέφαλοι, Σερβιοί, Ἀλανοί, Φισολονικίοι, Ἀρσυ‐ ναῖοι, Ἀσαρταριοί. οὗτοι πάντες κβʹ βασιλεῖς καθεστήκασιν ἐν φρουρᾷ ἔνδον τῶν 〈ὧν ἐκατεσκεύασεν Ἀλέξανδροσ〉 πυλῶν | |
| 15 | ὑποσφραγισθέντων ὑπὸ τῆς δοθείσης αὐτῷ 〈χάριτοσ〉 ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διὰ εἴδους ἀσυγχύτου. Ἔγραψε δὲ Ἀλέξανδρος τῇ μητρὶ αὐτοῦ οὕτως· Βασιλεὺς Ἀλέξανδρος τῇ περιποθήτῳ μου μητρὶ χαίρειν. καταλαβόντος | |
| μου γὰρ τὰ βόρεια μέρη καὶ εὑρὼν ἐν αὐτοῖς ἔθνη ἐσθίοντα | ||
56 | σάρκας ἀνθρώπων ἐδεήθην δὲ τὴν ἄνω πρόνοιαν καὶ κατεκράτη‐ σα αὐτῶν ἁπάντων ἀπ’ ἄκρων ἕως ἄκρων αὐτῶν. φόβος δὲ ἔλαβε πάντας αὐτοὺς ἀκούσαντες, ὅτι Ἀλέξανδρος παραγίνεται τοῦ ἐκπορθῆσαι πάντας τοὺς ἑαυτῶν βασιλεῖς, καὶ πάντες εἰς | |
| 5 | φυγὴν ἐτράπησαν. καὶ ἀλλήλους κατεδίωκον οἱ πρῶτοι τοὺς δευτέρους καὶ οἱ δεύτεροι τοὺς τρίτους [καὶ τὰ ἑξῆς]. ἐγὼ δὲ κατεδίωκον ὀπίσω αὐτῶν, ἄχρις ἂν διῆλθον ἐκεῖθεν 〈πλη‐ σίον〉 τῶν δύο μεγάλων ὀρέων, ἅτινα προσαγορεύονται Μαζοὶ τοῦ Βορρᾶ. καὶ οὐκ ἔστιν οὔτε εἴσοδος ἑτέρα ἢ ἔξοδος τῶν | |
| 10 | μεγάλων ὀρέων ἐκείνων. ὑπερβάλλουσι γὰρ εἰς ὕψος τὰς τῶν οὐρανῶν νεφέλας. εἰσὶ δὲ ἐκτεταμένα ὡσεὶ τείχη βʹ· τὸ μὲν ἓν ἐκ δεξιῶν, ὅπερ καὶ διακρατεῖ 〈μέχρι〉 τῆς μεγάλης θα‐ λάσσης, τὸ δὲ ἕτερον ἐξ 〈εὐ〉ωνύμων, ὅπερ καὶ διακρατεῖ ἕως τῶν σκοτεινῶν τόπων. ἔχουσι δὲ μίαν εἴσοδον, ὅθεν εἰσ‐ | |
| 15 | ῆλθον τὰ πονηρὰ ἐκεῖνα γένη. Ἐκλιπαρήσας οὖν ἐγὼ τὴν ἄνω πρόνοιαν ἐπλησίασαν τὰ ὄρη ἀλλήλοις ὡσεὶ πήχεις ιβʹ. καὶ κατασκευάσας πύλας χαλκὰς καὶ μεγίστας καὶ ταύτας χρίσας ἐξ ἀσυγχύτου [καὶ ἀντὶ ἀσβέστου προσέταξα λυθῆναι κασσίτερον σὺν μολύβδῳ εἰς τὰς | |
| 20 | τῶν λίθων ἁρμονίας, ἔξωθεν δὲ ἐγχρίσας ἐκ τοῦ ἀσυγχύτου. εἶχον γὰρ οἱ λίθοι τὸ μὲν πλάτος πηχῶν ιβʹ, τὸ δὲ ὕψος πη‐ χῶν κʹ] τοῦ μήτε πῦρ μήτε σίδηρον δύναται τούτους ἀναμο‐ χλεῦσαι. τὸ γὰρ πῦρ προσαγόμενον σβέννυται καὶ ὁ σίδηρος συντρίβεται. ἐπωνόμασα δὲ τὰς πύλας Κασπιακάς. | |
| 25 | Ἀπέκλεισα δὲ ἐκεῖ κβʹ βασιλεῖς, οἵτινές εἰσι· Γώγ, Μαγώγ, Ἀνώγ, Γάγ, Ἐβηλιάζ, Διφάρ, Φωτειναῖοι, Λεβαιοί, Ἀννεοί, Χαριζαῖοι, Δεκελμοί, Δερματιανοί, Ζελματιανοί, Χαναναῖοι, | |
| Ἀμαζαχαρτοί, Γαρμηαδεοί, ἀνθρωποφάγοι λεγόμενοι Κυνοκέφα‐ | ||
57 | λοι, Σερβιοί, Ἀλανοί, Φισολονικιοί, Ἀρσυνεοί, Ἀσαρταρι‐ οί. οὗτοί εἰσιν κβʹ βασιλεῖς, οὓς καθεῖρξα ἐν φρουρᾷ ἔσω‐ θεν τῶν πυλῶν. ἐκκαθάρας οὖν τὰ μέρη τοῦ βορρᾶ ἐκ τῶν μιαρῶν ἐκείνων ἐθνῶν ἔπτισα δὲ τοῖχον πρὸς ἀνατολὰς πηχέων | |
| 5 | πʹ τὸ ὕψος καὶ πηχῶν κʹ τὸ πλάτος. καὶ διεχώρησα ἀναμέσον Τούρκων καὶ Ἀρμενίων. Ἐκεῖθεν δὲ ὥρμησα ὡς λέων ἐπὶ θήραν ἐπὶ τὸ ἔθνος τῶν Κηρύκων ἀκούσας ὅτι παρετάξαντό μοι. καὶ ἐλαφυραγώγησα πᾶσαν τὴν χώραν αὐτῶν διὰ τὸ τὴν γυναῖκα Κανδαύλη ἐξελέ‐ | |
| 10 | σθαι· ὃ καὶ γέγονεν. Πόθεν δέ μοι ἐπεισῆλθε τοῦ ἀπελθεῖν καὶ θεάσασθαι τὰ θαυ‐ μαστὰ ἐκεῖνα βασίλεια τῆς βασιλίσσης Αἰθιόπων. προσκαλε‐ σάμενος γὰρ Πτολεμαῖον ἐθάρρησα αὐτῷ τὰ τοῦ πράγματος. ὁ δὲ Πτολεμαῖος εἶπεν· “οὐχ οὕτως ἁρμόζει 〈βασιλεῦ〉, ἀλλὰ | |
| 15 | πορευσώμεθα μετὰ τῶν στρατοπέδων [καὶ] τὰ τῶν Ἰνδῶν βασί‐ λεια ἀφανῆσαι.” ἐγὼ δὲ πρὸς αὐτὸν εἶπον· “ὦ Πτολεμαῖε, οὐ καλῶς συμβουλεύεις τοιαῦτα θαυμαστὰ βασίλεια ἀφανῆσαι. ἀλλὰ μᾶλλον αὐτὸς ἐγὼ πορεύσομαι ὡς ἄγγελος Ἀλεξάνδρου μετὰ Κανδαύλη [καὶ] καθοπτεῦσαι τὰ τερατώδη ἐκεῖνα βασί‐ | |
| 20 | λεια.” προκαθέζεται τοίνυν Πτολεμαῖος τὴν βασιλικὴν ἐσθῆ‐ τα περιβεβλημένος, καὶ προσκαλεσάμενος τὸν Κανδαύλην φησὶ πρὸς αὐτόν· “βούλομαί σου τὴν μητέρα διὰ γραμμάτων ἀσπά‐ σασθαι. παραλαβὼν οὖν τὸν μέγαν ὑπερασπιστήν μου Ἀντίγο‐ νον ἄπελθε καὶ πάλιν ἀνάγαγε αὐτὸν πρός με σῶον, καθὼς ἐξ | |
| 25 | ἐμοῦ παραλαμβάνεις τοῦτον.” Λέγει δὲ Κανδαύλης πρὸς Πτολεμαῖον· “παραλαμβάνω αὐτὸν ὡς σεαυτὸν τὸν Ἀλέξανδρον, καὶ πάλιν ἀπαγάγω τοῦτον πρός σε μετὰ μεγίστων καὶ πολυτίμων δώρων τοῦ εἶναι ἄξια τῆς σῆς βασιλείας.” προσκαλεσάμενος δὲ κἀμὲ Πτολεμαῖος ἐνώπιον | |
| 30 | Κανδαύλη δέδωκέ μοι τὴν ἐπιστολὴν τὴν πρὸς Κανδάκην λέγων | |
58 | μοι· “πορεύθητι σὺν τῷ Κανδαύλῃ τῷ ἐμῷ ἀδελφῷ πρὸς τὴν ἑαυτοῦ μητέρα καὶ ἀπαγόρευσον αὐτῇ σὺν πᾶσι τοῖς ὑπ’ αὐτῆς στρατηγοῖς καὶ σατράποις χαίρειν, ἐπιδοὺς αὐτῇ καὶ τὰ γράμματα. καὶ διὰ τάχους ὑπόστρεψον πρὸς ἡμᾶς.” τῇ δὲ ἑξῆς | |
| 5 | δῶρα λαβὼν πρέποντα τῇ βασιλίσσῃ ἐπορεύθημεν μετὰ Κανδαύλῃ. Φθάσαντες οὖν πλησίον τῆς πόλεως αὐτῶν ἐξῆλθεν αὐτὴ σὺν τῷ ἑτέρῳ αὐτῆς υἱῷ πρὸς ὑπάντησιν ἡμῶν. πυθομένη δὲ περὶ ἐμοῦ ἔμαθεν εἶναί με ἄγγελον Ἀλεξάνδρου. φθάσαντες οὖν πλησίον τῆς πόλεως εἶδον τὰ τείχη αὐτῆς ὄντα παμμεγέθη, οἷα οὐδέ‐ | |
| 10 | ποτε ἐθεασάμην, πύλην τε σιδηρὰν καὶ πλήθη ἀναριθμήτων φυλάκων. λόγῳ δὲ φθεγξάμενος κἀγὼ ὑπερεθαύμασα ἅπαντα. καὶ αὐτὴ ἡ Κανδάκη ἐπὶ τοῦτο ἐκπλαγεῖσα ἔστησε τὸν ὀφθαλμὸν αὐτῆς εἰς ἐμὲ ἐφ’ ἱκανὰς ὥρας καὶ ἀνεγνώρισέ με. φθάσαντες οὖν μέχρι τοῦ παλατίου αὐτῆς πάντες μὲν εἰσῆλθον, ἐγὼ δὲ | |
| 15 | μόνος κατελείφθην μὴ βουλόμενος εἰσελθεῖν. Καὶ ἰδοὺ ἐξῆλθον εὐνοῦχοι δʹ χρυσένδυτοι, κλοιά τε χρυσὰ ἐν τοῖς τραχήλοις ἔχοντες. ἕκαστος δὲ κατεῖχεν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ χρυσέαν ῥάβδον. καὶ εἰσελθόντες λέγουσί μοι· “εἴσ‐ ελθε, ἡ βασίλισσα καλεῖ σε.” εὐθὺς οὖν ἀπέβην ἐκ τοῦ ἵππου | |
| 20 | καὶ ἥρπασάν με οἱ εὐνοῦχοι ἐκεῖνοι. κρατήσαντές με δὲ οἱ δύο ἐκ δεξιῶν καὶ οἱ δύο ἐξ εὐωνύμων εἰσήγαγόν με εἰς οἶκον παμμεγέθη· καὶ ἐν αὐτῷ ἦσαν στρατιῶται ὡπλισμένοι. εἰσελθόντες οὖν εἰς τὴν ἑβδόμην πύλην—καὶ αὐτὴ ἐσκέπετο ὑπὸ κουρτίνων χρυσοϋφάντων—κρούσας οὖν ὁ εὐνοῦχος τῇ | |
| 25 | χρυσῇ ῥάβδῳ τὴν κλεῖδα τῆς πύλης εὐθὺς ἠνεῴχθησαν ἡμῖν χρυσοὶ πυλῶνες. Καὶ ὁρῶ τὸ ἔδαφος τοῦ παλατίου ὡς ἐπὶ ὑδάτων κυματίζων. ἐξέστην οὖν ἐγὼ ὁρῶν τὴν τοιαύτην λαμπρότητα. εἰσῆλθον | |
| 〈δὲ〉 μετὰ τῶν εὐνούχων πρὸς τὴν βασίλισσαν. ἐγὼ δὲ ἤμην | ||
59 | κουφίζων τοὺς χιτῶνας, ὡς νομίζων με ἐπὶ ὑδάτων βαδίζειν. ὡς γὰρ κατενόησα ὕστερον, ὑποκάτω τῶν μαρμάρων ἐπορεύετο ὕδωρ καὶ ὑπεράνωθεν ἔστιλβεν· ἦσαν γὰρ μάρμαρα ἀλαβάστρινα. Ἡ δὲ Κανδάκη ἰδοῦσά με κουφίζοντα τοὺς χιτῶνας ἐμειδίασε. | |
| 5 | πλὴν ἐκ τοῦ χαρακτῆρος ἐπέγνω με. ἦν γὰρ 〈προ〉αποσταλκυῖα ζωγράφον καὶ ἐζωγράφησε τὸν ἐμὸν χαρακτῆρα, καὶ ἐκ τούτου με ἐπέγνω. καὶ προσέταξέ με στῆναι ἐνώπιον αὐτῆς. καὶ ἰδοὺ ἐκάθητο ἐπὶ χρυσέαν κλίνην ἐνδεδυμένη πορφύραν καὶ στέφανον ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῆς. ἀμφότεροι δὲ ἐκάθηντο οἱ δύο υἱοὶ | |
| 10 | αὐτῆς ἐπὶ χρυσῶν δίφρων καὶ βασιλικὰς στολὰς ἠμφιεσμένοι, ὁ μὲν εἷς ἐκ δεξιῶν, ὁ δὲ ἕτερος ἐξ εὐωνύμων. ἐδόθη μοι γὰρ ὑπὸ τῆς ἄνωθεν σοφίας σύνεσις τοῦ εἰδέναι πᾶσαν τῶν ἐθνῶν τὴν διάλεκτον. δεδωκὼς οὖν αὐτῇ τὰ γράμματα εἶπον πρὸς αὐτὴν τῇ αὐτῆς διαλέκτῳ· “εἰρήνη τῷ σῷ οἴκῳ καὶ τῇ σῇ | |
| 15 | βασιλείᾳ. Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς ἀσπάζεται τὴν σὴν βασι‐ λείαν.” κἀκείνη ἐπιθεῖσα τὸν ὀφθαλμὸν ὀξέως ἐπέβλεπε λέγων μοι· “εἰρήνη σοι καὶ τῷ πέμψαντί σε.” Εὐθὺς οὖν ἤχθη δίφρος χρυσὸς καὶ ἐκέλευσέ με καθίσαι καί φησι πρός με· “πολλοὶ ἄγγελοι [Ἀλεξάνδρου καὶ] ἑτέρων | |
| 20 | βασιλέων ἦλθον πρός με καὶ οὐδεὶς εἴρηκέ μοι τῇ ἐμῇ δια‐ λέκτῳ ὥσπερ σύ.” κἀγὼ πρὸς αὐτὴν εἶπον· “ἑρμηνεύς εἰμι Ἀλεξάνδρου.” αὐτὴ δὲ ὡραίως ἠτένιζεν εἰς ἐμὲ ὑπομειδιῶσα καὶ λέγει μοι· “ἔχει Ἀλέξανδρος τοιοῦτον παλάτιον;” ἐγὼ δὲ περιβλεψάμενος ἀνεστέναξα. | |
| 25 | Ἡ δὲ ἀναστᾶσα περιελάβετό μου τῆς χειρὸς προστάξας τοῖς υἱοῖς αὐτῆς καθέζεσθαι, καὶ εἰσήγαγέ με ἐν τῷ κοιτῶνι αὐτῆς καὶ ἐφώνησέ με· “Ἀλέξανδρε, ὁ πᾶσαν τὴν γῆν ὑπο‐ τάξας ὑπὸ γυναικὸς ἐχειρώθης.” κἀγὼ πρὸς αὐτὴν εἶπον· “Ἀλέξανδρος ἐν τῇ στρατιᾷ αὐτοῦ καθέζεται, ἐγὼ δὲ αὐτοῦ | |
| 30 | ἄγγελος ὑπάρχω.” ἡ δὲ Κανδάκη· “τοῖς υἱοῖς μου ἄγγελος Ἀλεξάνδρου εἶναι δοκεῖς, ἀλλ’ ἐμοὶ Ἀλέξανδρος αὐτὸς εἶ.” καὶ εἰσήγαγέ με εἰς τὸ ἐνδότερον παλάτιον αὐτῆς καὶ λέγει μοι· “εἰρήνη σοι, μέγιστε βασιλεῦ Ἀλέξανδρε.” καὶ ὑπέ‐ | |
| δειξέ μοι τὸν ἐμὸν χαρακτῆρα. ἐγὼ δὲ πρὸς αὐτήν· “μέγα | ||
60 | νῖκος ἐποίησας, ὦ γύναι.” καὶ ἠρξάμην δειλιᾶν καὶ τρέμειν. ἡ δὲ λέγει μοι· “μὴ δειλιᾷς Ἀλέξανδρε. μὰ τὸν δεσπότην ἥλιον καὶ τῶν ἐμῶν τέκνων τὴν σωτηρίαν, οὐδεὶς γνώσει τὸ μυστήριον, ἀλλὰ μετὰ μεγίστης δόξης καὶ τιμῆς ἀπελεύσῃ | |
| 5 | πρὸς τὸν στρατόν σου. μᾶλλον δὲ φρενήρης ὤν, ἔξελθε πρὸς τοὺς υἱούς μου καὶ εἰρήνευσον αὐτούς, διότι ὁ υἱός μου ὁ πρεσβύτερος ὀργίζεται κατά σου, διότι ἀνεῖλες Πῶρον τὸν βασιλέα Ἰνδῶν. ὁ δὲ νεώτερος τὸν περί σου περιποιεῖται λόγον. ἔξελθε οὖν θαρρῶν 〈καὶ〉 μὴ δειλιάσῃς.” | |
| 10 | Ἡ δὲ ἐξῆλθε κατέχων μου τῆς χειρός. καὶ ἀναπεσούσης [τῆς χειρὸς] ἐπὶ τὴν χρυσέαν κλίνην κἀμοῦ δὲ ἔγγιστα καθίσας λέγει μοι· “ἕως πότε Ἀλέξανδρος οὐ παύσεται ταράσσων τὰς πόλεις καὶ τὴν οἰκουμένην;” ὁ δὲ πρεσβύτερος υἱὸς αὐτῆς λέγει· “μὰ τὸν δεσπότην ἥλιον, οὐκέτι ὁ ἄγγελος Ἀλεξάν‐ | |
| 15 | δρου ἐπελεύσεται πρὸς αὐτόν. ἀλλ’ ἀποκτενῶ αὐτὸν καθὼς καὶ Ἀλέξανδρος τὸν ἐμὸν πενθερόν.” ἐγὼ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπον· “Ἀλέξανδρος ὡς ἐχθρὸν αὐτοῦ ὄντα [με] ἀπέστειλέ με ἐνταῦθα κακῶς ἀναλωθῆναι. πλὴν ἐγγυητήν σοι δίδωμι τὸν μέγαν δεσπότην ἥλιον, ὡς ὅτι Ἀλέξανδρον παραδώσω σοι χεῖ‐ | |
| 20 | ρα πρὸς χεῖρα.” [δεδωκὼς αὐτῷ τὴν ἐμὴν χεῖρα πρὸς τὴν αὐτοῦ χεῖραν] ἡ δὲ Κανδάκη προθύμως ὑπεμειδίασε. καὶ ταῦτα εἰπὼν κατέπαυσα τὸν θυμόν. Ηὐφράνθη δὲ 〈ἡ〉 Κανδάκη ἐπὶ τοῦτο μεγάλως καὶ λέγει μοι· “ἀναστὰς κατασκόπευσον τὸ ἐμὸν παλάτιον, ὅπως ἀναγγέλλῃς | |
| 25 | Ἀλεξάνδρῳ τὰ θαύματα.” ἀναστάντες δὲ οἱ δύο υἱοὶ αὐτῆς καὶ κρατήσαντές με τῆς χειρὸς λέγουσι πρός με· “θέασαι τὸ ἡμέτερον παλάτιον.” καὶ εἶδον [λίθων πεπληρωμένον] οἶκον [κατασκευασμένον] ἐκ βηρυλλίων οἰκοδομημένον. καὶ ἐν τοῖς λίθοις ἦσαν ἐγγεγλυμμένοι λέοντες συμμαχόμενοι ταύροις. | |
| 30 | καὶ 〈εἶδον〉 παρδάλεις τρέχοντας πρὸς τοὺς ἐλάφους καὶ κύνας | |
61 | διώκοντας λαγωοὺς καὶ ἕτερα θαύματα ξένα, ἃ οὐπώποτε τεθέ‐ αμαι. καὶ [ὅτε] ὁ ἥλιος προσβαλὼν εἰς τοὺς λίθους διὰ τῶν θυρίδων ἐφαίνοντο τὰ θηρία κινούμενα. ὁμοίως καὶ τὸ δίφρον ἦν ἐστρωμένον ἐκ λίθων βηρυλλίων λευκῶν ὀνυχιτῶν. ὑποκάτω‐ | |
| 5 | θεν δὲ τὸ ὕδωρ ἐπορεύετο, ὡς νομίζειν ἐκ τῆς στιλβότητος τοῦ ὕδατος κυματίζειν ὅλον τὸ ἔδαφος. εἶδον δὲ ἐν αὐτῷ χρυσὸν ἀκούβιτον ἔχοντα τράπεζαν ἐκ σαπφείρου καὶ ἐπάνωθεν τοῦ ἀκουβίτου ἄμπελον χρυσοῦν σκέποντα τὸν ἀκούβιτον σὺν τῇ τραπέζῃ, ἔχοντα βότρυας ἐκ μαργαρίτων καὶ λίθων σμαράγ‐ | |
| 10 | δων καὶ ὑακίνθων καὶ ἀνθράκων πολυτίμων, καὶ ἐφ’ ἕνα ἕκα‐ στον αὐτῶν 〈τῶν κλάδων τῆς ἀμπέλου〉 ὄρνεον πᾶν χρυσοῦν· πέρδικας, ἀηδόνας, περιστεράς καὶ πάντα τὰ γένη τῶν ὀρνέων. καὶ τὸ ὕδωρ ἦν διατρέχων ἐκ τῆς τοιαύτης ἀμπέλου, καὶ πᾶν ὄρνεον κατὰ τὴν ἰδίαν φωνὴν ἐκελάδει. ὅτε δὲ ἑσπέρα ἐγένε‐ | |
| 15 | το, οἱ βότρυες ἐξῆπτον δίκην ἀστέρων. Καὶ εὐθὺς ὑποστρέψαμεν πρὸς τὴν βασίλισσαν. καὶ εἶδον λίθι‐ νον θρόνον, κρυστάλλινον δὲ τὸ ὑποπόδιον κάτω τοῦ θρόνου. στέφανος δὲ πολύτιμος ἔκειτο ἐπάνω αὐτοῦ καὶ πορφύρα βασι‐ λική. ἐκέλευσε δὲ τοὺς υἱοὺς αὐτῆς ἀπελθεῖν ἐν τῷ παραδεί‐ | |
| 20 | σῳ καὶ ἀγαγεῖν εἴδη εὔοσμα. ἐγὼ δὲ κατελείφθην μόνος ἐν τῷ παλατίῳ. καὶ φωνεῖ πρός με ἡ βασίλισσα· “καλῶς ἦλθες Ἀλέ‐ ξανδρε βασιλεῦ. εἰρήνη σοι, εἰρήνη τῇ εἰσόδῳ σου. δεῦρο λοιπὸν καθέσθητι ἐπὶ τοῦ βασιλικοῦ θρόνου, καθὼς ἁρμόζει τῇ βασιλείᾳ σου.” ἐμοῦ δὲ καθεσθέντος [ἐπὶ τοῦ βασιλικοῦ | |
| 25 | θρόνου, καθὼς ἁρμόζει τῇ βασιλείᾳ σου] 〈ἀνέστη ἡ βασίλισσα〉 καὶ λαβὼν τὸν στέφανον ἐπέθηκεν ἐπὶ τὴν κεφαλήν μου, ἐνδύσασά με πρῶτον τὴν πορφύραν. εἶτα λέγει μοι· “τὸ σέβας τῆς [σῆς] βασιλείας ἀξίως ἀπονέμω 〈σοι〉 Ἀλέξανδρε. ἄλλα δὲ καὶ μείζω τούτων ἄξιά εἰσι τῆς σῆς βασιλείας.” | |
| 30 | Καὶ πάλιν φησίν· “μὰ τὸν δεσπότην ἥλιον, ἀφ’ ἧς 〈ὥρασ〉 | |
62 | ᾐχμαλωτίσθη ὁ υἱός μου, θλίψη πολλὴ καὶ θρῆνος μέγας ἦν ἐν τῷ παλατίῳ μου. καὶ τὴν βασιλικὴν στολὴν ἀπεκδυσαμένη ἐπ‐ έθηκα τῇ κεφαλῇ μου σποδόν, καὶ ἄρτον καὶ ὕδωρ ἐλάμβανον κατὰ δύσιν ἡλίου. οἱ δὲ ὀφθαλμοί μου τῶν δακρύων οὐκ ἐπαύ‐ | |
| 5 | οντο, διότι τὸν ἐμὸν υἱὸν [ὥσπερ ἐν] ταῖς χερσί μου [ἐγὼ τοῦτον] 〈ἤθελα〉 ἐνταφιάσαι βασιλικῶς ἐν τῷ τάφῳ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ. 〈καὶ〉 ὥσπερ εἴρηκά σοι· [ὅτι] τὸ ἐμὸν ὅλον παλάτιον ἐν ὀδύνῃ ἦν. τῆς δὲ ἀγαθῆς ἀγγελίας ἐλθούσης, ὅτι ὁ υἱός μου ζῇ καὶ ἰδοὺ ἥκει, εὐθὺς ἀνέστην καὶ περιεπάτησα μέχρι | |
| 10 | τῆς πύλης τῆς πόλεως ἡ μηδέποτε τὴν γῆν πατήσασα. καὶ ἰδοῦσα τὸν υἱόν μου ἀπὸ τῆς χαρᾶς ὀλιγοψύχησα. αὐτὸς δὲ εἴρηκέ μοι· ‘εὐφραίνου ἡ μήτηρ μου· ἰδοὺ πάρειμι ὁ ποθητός σου υἱὸς Κανδαύλης σὺν τῇ ἐμῇ συζύγῳ, οὓς μέχρι τοῦ νῦν ἀπολωλεκότας εἶχες. ἰδοὺ γὰρ Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς ἐκ | |
| 15 | θανάτου ἡμᾶς ἐρρύσατο.‘ καὶ ἰδοὺ διὰ σοῦ ἀπέλαβον ζῶντα τὸν υἱόν μου. καὶ τὴν πενιχρὰν ἐσθῆτα ἀπεκδυσαμένη τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα περιεβαλόμην καθὼς ὁρᾷς. καὶ χαρὰ μεγίστη γέγονεν ἐν τῷ παλατίῳ μου. ὀφείλομεν τοίνυν εὐχαριστῆναί σοι πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν. καὶ εἰ καταξιοῖς, ὁ | |
| 20 | στέφανος οὗτος καὶ ἡ πορφύρα ἔστωσαν σά, ὅπως ἀεὶ ἐπὶ μνήμην ἔχῃς ἡμᾶς. ἄξια γάρ εἰσι τῆς σῆς βασιλείας.” Ἐγὼ δὲ λέγω πρὸς τὴν βασίλισσαν· “ἀνάστα, ἔκδυσόν με τὴν βασιλικὴν στολήν, μήπως ἐλθόντες οἱ υἱοί σου ἐπίνοιαν ἔχοντες κατ’ ἐμοῦ κακῶς ἐννοήσωσιν.” ἡ δὲ λέγει· “καλῶς | |
| 25 | ὑπέλαβες ὦ φρενήρη.” εὐθὺς οὖν ἀναστᾶσα περιείλατό μου τὴν πορφύραν καὶ τὸν στέφανον, καὶ ἔμεινα φορῶν τὴν στρα‐ τιωτικὴν στολήν. αὐτὴ δὲ στείλασα ἤνεγκε τὸ καμψίον τοῦ χρυσοῦ [θρόνου]. ἦν δὲ ἐλεφάντινον περικεκαλυμμένον 〈ἐκ〉 χρυσίου. καὶ κελεύει ἀσφαλισθῆναι τὴν κατασκευὴν καὶ τεθῆ‐ | |
| 30 | ναι ἐν τῷ καμψίῳ. ἀπέθετο δὲ τὸν στέφανον καὶ τὴν πορφύραν | |
63 | καὶ ἀσφαλίσας. αὐτὴν ἔδωκέ μοι τὸ χρυσὸν κλειδίον λέγουσα· “λάβε ταύτην τὴν κλεῖδα, ἄχρις ἂν ἔλθη σοι τοῦτο τὸ καμψί‐ ον μετὰ καὶ ἑτέρων δώρων πολυτίμων.” ἐγὼ δὲ λέγω πρὸς αὐτήν· “ἀνάγγειλόν μοι βασίλισσα, ἔλαβες χρησμὸν ὅτι δεῖ | |
| 5 | με ἐλθεῖν ἐνταῦθα καὶ [ὡς] ἐκ τούτου ἔστειλας καὶ ἱστόρησάς μου τὸν χαρακτῆρα;” ἡ δὲ λέγει· “οὐ μὰ τὸν δεσπότην ἥλιον, ἀλλ’ ἐπεθύμουν τὸ ὁμοίωμά σου κἂν διὰ χαράγματος ἀπολαῦσαι.” Ταῦτα δὲ ἡμῶν λαλούντων ἦλθον καὶ οἱ υἱοὶ αὐτῆς μετὰ πλήθη μυρεψικῶν ἀρωμάτων. καί φησιν ἡ βασίλισσα· “ἀνάστα ἄγγελε | |
| 10 | Ἀλεξάνδρου καὶ συναρίστησον ἡμῖν.” καὶ ἀναστὰς ἐκλίθην μετ’ αὐτῶν εἰς τὴν χρυσὴν ἄμπελον· ἦν γὰρ ἀποκάτω αὐτῆς χρυσὸς ἀκούβιτος. καὶ ἤρξαντο τὰ χρυσὰ ὄρνεα ἐκεῖνα ἀεῖσαι ἐν τῇ ἀμπέλῳ, καὶ ἐλάμβανεν ἕκαστον τὴν ἰδίαν φωνήν. πλεῖον δὲ πάντων τῶν ὀρνέων ἐξέπληττόν με οἱ πέρδικες. ἐγὼ δὲ | |
| 15 | εἶπον πρὸς τὴν βασίλισσαν· “ἕκαστος στρατιώτης πρῶτον τοῦ ἰδίου ἵππου φροντίζει καὶ οὕτως ἐκεῖνος ἀριστᾷ. ἐγὼ δὲ κακῶς φροντίσας περὶ τοῦ ἐμοῦ ἵππου ἐν τῷ ἀρίστῳ ἐκάθισα.” ἡ δὲ λέγει· “μὰ τὸν δεσπότην ἥλιον, ὁ σὸς ἵππος 〈εἰσ〉 ἀργυ‐ ρέαν φάτνην τρώγει σήσαμον.” | |
| 20 | Καὶ ἰδοὺ ἠνέχθη ὁ ἄριστος πολυτελὴς ἐν μουσουραίοις χρυσοῖς καὶ οἶνος ἐν ποτηρίοις σμαραγδίνοις καὶ ὑακινθίνοις. καὶ ἰδοὺ ἐπεδόθη μοι ποτήριον σμαράγδινον μεστὸν οἴνου· καὶ εὐθὺς ἡ τράπεζα καὶ τὰ † ἀρώματα πράσινα ἐγένοντο ἐκ τῆς χρόας τοῦ σμαράγδου. ἐγὼ δὲ πιὼν τὸ ποτήριον εὐθὺς ἐνεκολ‐ | |
| 25 | πωσάμην αὐτό. ἡ δὲ βασίλισσα ἐγγύς μου καθεζομένη ἐμειδίασε. ἔφησε δὲ πρός με· “τί τοῦτο ἐποίησας;” ἐγὼ δὲ πρὸς αὐτήν· “Ἀλέξανδρος πολλάκις ἀπέσταλκέ με εἰς τὰ ἔθνη καὶ ἐνετεί‐ λατό μοι ἐπενεγκεῖν 〈αὐτῷ〉 ἐκ τῶν σκευῶν τῶν ἐθνῶν. οὕτως καὶ ἐνθάδε ποιῶ τοῦ ἀπενεγκεῖν αὐτῷ πολύτιμον σκεῦος.” ἡ | |
| 30 | δὲ βασίλισσα μειδιάσασα εἶπε· “λάβε τοίνυν καὶ παρ’ ἐμοῦ ὅσα βούλει καὶ ἀπάγαγε Ἀλεξάνδρῳ.” Ἐγὼ δὲ πιὼν ποτήρια τρία ἐνεκολπωσάμην αὐτά, τὸ μὲν ἓν | |
| σμαράγδινον, τὸ δὲ ἕτερον ὑακίνθινον, τὸ δὲ τρίτον ἦν | ||
64 | ἄνθραξ. καὶ λοιπὸν παρῃτησάμην τοῦ μὴ πιεῖν ἕτερον. ἡ δὲ λέγει μοι· “τί οὐ δέχῃ; δέξαι καὶ κόλπωσαι ὅσα βούλει.” ἐγὼ δὲ πρὸς αὐτήν· “κατὰ συνήθειαν ἔχω τοῦ μὴ πίνειν ἐπ‐ έκεινα τῶν τριῶν ποτηρίων, ὅπου δ’ ἂν καὶ σταλθῶ παρὰ Ἀλε‐ | |
| 5 | ξάνδρου. τὸ γὰρ πρῶτον ποτήριόν ἐστιν ἡδονῆς, τὸ δεύτερον εὐφροσύνης, τὸ τρίτον ἐμπλήσματος, τὸ δὲ ὑπέρτερον μέθης καὶ ἀηδίας.” ἡ δὲ βασίλισσα προσέταξεν ἐνεχθῆναί μοι ἐκ σαπφείρου ποτήριον μεστὸν οἴνου καὶ παρεκάλει με ἐκ τετάρ‐ του πιεῖν αὐτό. καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον ἐξέχεον τὸν οἶνον, | |
| 10 | τὸ δὲ ποτήριον ἐνεκολπωσάμην. οἱ δὲ υἱοὶ τῆς Κανδάκης ἐμέμφοντό με διὰ τὸ ἐκχέειν τὸν οἶνον. ἐγὼ δὲ λέγω αὐτοῖς· “ἐὰν τοῦτον τὸν περιττὸν οἶνον πίω, οὐ μόνον αὐτὸν ἀπώλεσα ἀλλὰ καὶ ἐμὲ αὐτὸς ἀπολέσειεν.” Ἑσπέρας δὲ καταλαβούσης ἡτοιμάσθη μοι χρυσῆ κλίνη καὶ | |
| 15 | στρώματα βασιλικά. καὶ ἀναπεσὼν ἐγρηγόρουν 〈ἔχων〉 τὸ ξίφος πρὸς κεφαλήν. καὶ ἰδοὺ ἦλθεν ἡ βασίλισσα ὑπομειδιῶσα καὶ λέγει μοι· “ἀνάστα Ἀλέξανδρε καὶ παράδος μοι τὴν κλίνην καὶ τὰ ἐν αὐτῇ πάντα. ταῦτα γὰρ καὶ ἕτερα πλείονα ἄξιά εἰσι τῆς σῆς βασιλείας, καὶ ἐλεύσονται [γὰρ] πρός σε.” ἐγὼ | |
| 20 | δὲ ἀναστὰς παρέδωκα αὐτῇ ταῦτα καὶ ἃ ἐνεκολπωσάμην ποτήρια. εὐθέως δὲ ηὐτρεπίσθη μοι ἑτέρα κλίνη καὶ ἀνεκλίθην ἐπάνω αὐτῆς. καὶ ἔβλεπα τοὺς βότρυας τῆς ἀμπέλου ἐκείνης δίκην ἀστέρων φωτίζοντα ὅλον τὸ παλάτιον. οὐδέποτε γὰρ λύχνος ἧπτεν ἐκεῖ, ἀλλ’ ἐφωτίζετο ὑπὸ τῶν ἀνθράκων τῆς χρυσέης | |
| 25 | ἀμπέλου. Ὄρθρου δὲ γενομένου μεταστέλλεταί με κατ’ ἰδίαν ἡ Κανδάκη λέγουσα· “χαίροις Ἀλέξανδρε βασιλεῦ.” καὶ προσέταξέ μοι πλησίον αὐτῆς καθεσθῆναι. καὶ ἰδοὺ παρεγένοντο [μοι] καὶ οἱ υἱοὶ αὐτῆς καὶ λέγω πρὸς αὐτούς· “ἰδοὺ καιρός ἐστιν | |
| 30 | ἀπελθῆναι πρὸς Ἀλέξανδρον.” καὶ εὐθὺς ἐκέλευσεν ἡ βασί‐ | |
65 | λισσα εὐτρεπισθῆναι πάντα καὶ ὁδηγῆσαί με τὴν ὁδόν. καὶ εὐθὺς καλεῖ με κατ’ ἰδίαν ἡ Κανδάκη καὶ ἀσπασαμένη με λέγει μοι· “πορεύου ἐν εἰρήνῃ Ἀλέξανδρε, μεμνημένος μου τῆς ἀγάπης. καὶ ἰδοὺ καθὼς ὑποσχόμην σοι, ἐφύλαξα τὸ μυστήριον.” | |
| 5 | καὶ πάλιν ἀσπασαμένη με ἐξῆλθον ἀπ’ αὐτῆς. Καὶ ἰδοὺ ἦν πάντα εὐτρεπισμένα ἐν τῇ ὁδῷ. ἡ δὲ βασίλισσα προσκαλεσαμένη με πάλιν ἐνώπιον τῶν υἱῶν αὐτῆς δέδωκέ μοι τὴν ἐπιστολὴν λέγουσα· “ὕπαγε αὐτὴν Ἀλεξάνδρῳ τῷ βασιλεῖ εἰρήνην αὐτῷ ἐξ ἡμῶν κομίζων.” καὶ εὐθὺς τοῦ ἵππου μου | |
| 10 | ἐπιβὰς ἐξῆλθον τῆς πόλεως μετὰ τῶν δύο υἱῶν αὐτῆς. καὶ εἶδον ἐλέφαντας εʹ πεφορτωμένους ξύλινον κάστρον. καὶ ἦσαν ἐφ’ ἕνα ἕκαστον ιβʹ κώδωνες ἀργυρέοι ἀνὰ λιτρῶν ιηʹ, καὶ ἄνδρες ἐκάθηντο ἐφ’ ἕνα ἕκαστον ἐλέφαντα. Ὁδοιπορήσαντες δὲ ἡμέρας γʹ παρεκάλεσα τοὺς υἱοὺς αὐτῆς | |
| 15 | ὑποστρέψαι. καὶ ἰδοὺ δι’ ἡμερῶν ιβʹ ἤλθομεν μέχρι καὶ τῶν στρατῶν ἡμῶν. | |
| Καὶ γράφω πρὸς τὰς Ἀμαζόνας οὕτως· | ||