TLG 0530 022 :: Pseudo–GALENUS :: De ponderibus et mensuris

Pseudo–GALENUS Med.
(p. A.D. 2)

De ponderibus et mensuris

Source: Hultsch, F. (ed.), Metrologicorum scriptorum reliquiae, vol. 1. Leipzig: Teubner, 1864 (repr. Stuttgart: Teubner, 1971): 218–244.

Citation: Fragment — section — (line)

t51-55

1

[Γαλήνου τοῦ cοφωτάτου περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν
διδαcκαλία].

51

.

1

(t)

Τί ὁ cταθμόc, τί τὸ μέτρον καὶ ἀμφοτέρων διαφοραί;
1Ὁ cταθμὸc βάρει μετρούμενοc κρίνεται, τὸ δὲ
μέτρον ἀγγείου κοιλότητι· τὸ δὲ ἀγγεῖον ἢ ξηροῦ ποcοῦ μέτρον ἐcτὶν ἢ ὑγροῦ· ὡc εἶναι τρεῖc τοῦ με‐ τρουμένου ποcοῦ διαφοράc, μίαν μὲν τοῦ cταθμοῦ,218
5ἑτέραν δὲ τοῦ τῆc ξηρᾶc οὐcίαc οἷον χώματοc, καὶ τρίτην τοῦ τῆc ὑγρᾶc. πολλῶν δὲ καὶ cχεδὸν ἀπεί‐ ρων ὑπαρχόντων τῶν τε cταθμῶν καὶ τῶν μέτρων παρά τε τὰc χώραc καὶ τὰ ἔθη τῶν χρωμένων περὶ τῶν μάλιcτα cυνήθων ἅπαcιν ὁ λόγοc ἡμῖν ἔcται.
9

52

.

1

(t1)

Περὶ τῶν δηλούντων τοὺc cταθμοὺc καὶ τὰ μέτρα
t2χαρακτήρων.
1 Ἀλλ’ ἐπειδή τινεc οὐχ ὁλογραμμάτωc, ἀλλὰ διὰ χαρακτήρων ταῦτα cημαίνουcι, βέλτιον ἂν εἴη τοῖc παλαιοῖc κατακολουθοῦντα πρῶτον τοὺc χαρα‐ κτῆραc αὐτοὺc διαcαφηνίcαι.

52

.

2

 Πρῶτον μὲν οὖν τὸ χ cτοιχεῖον ἔχον ἐπικεί‐ μενον αὑτῷ τὸ ἄλφα χαλκοῦν cημαίνει, καθὼc ὁρᾷc, χα. εἰ δὲ ο ἔχει τὸ χ, χόα, χο· εἰ δὲ ν ἢ οι, χοίνικα, χν, χοι· εἰ δὲ η, χήμην, χΗ.

52

.

3

 Τὸ δὲ Κ cτοιχεῖον, εἰ μὲν ἔχει ε ἐπικείμενον αὑτῷ καὶ λοξὴν εὐθεῖαν γραμμὴν τέμνουcαν τὴν κάτω κεραίαν αὐτοῦ, κεράτιον δηλοῖ, 𐆂εε· εἰ δὲ υ ἔχει τὸ Κ, κύαθον cημαίνει, 𐆂ευ· εἰ δὲ ο, κοτύλην, 𐆂εο.

52

.

4

 Ἡ δὲ ἀπερίcτικτοc εὐθεῖα γραμμὴ πλαγία ἢ περιcπωμένη τεθεῖcα κατὰ πᾶν ὀβολὸν δηλοῖ, 𐅼, ⁓, αἱ δὲ δύο ἀπερίcτικτοι δύο ὀβολούc, 𐅼𐅼, 𐅽, οἳ ποι‐ οῦcι τὸ γράμμα δηλούμενον ὑπὸ τοῦ Γ πληcίον ἔχον‐219
5τοc τὸ ρ τεμνόμενον ὑπό τινοc εὐθείαc γραμμῆc, 𐆈.

52

.

5

 Αἱ δὲ δύο γραμμαὶ cυνάπτουcαι κατὰ θάτερον πέραc ὥcτε γωνίαν ποιεῖν ἐμφερῶc ταῖc τοῦ Κ δύο κεραίαιc ταῖc πρὸc τῇ ὀρθῇ γραμμῇ [ἢ κατὰ κάθετον] δραχμὴν cημαίνουcι, 𐅻, τὴν cυνωνύμωc καὶ ὁλκὴν
5καλουμένην.

52

.

6

 Ἰδίωc δὲ παρὰ παλαιοῖc τὴν ὁλκὴν τὸ λ δηλοῖ ἔχον μέcον τὸ ο, λο [ἡμεῖc δὲ καὶ ταύτην ὁλκὴν καλοῦ‐ μεν]. εἰ δὲ τὸ ι μέcον ἢ προcτεθειμένον ἢ ἐπικείμε‐ νον ἔχει τὸ λ, λίτραν cημαίνει, λι, λι, λι. τινὲc δὲ τὴν
5ἑτέραν τοῦ λ γραμμὴν λοξῶc τέμνοντεc δηλοῦcι τὴν λίτραν, Λ̸.

52

.

7

 Τὸ δὲ Γ ἔχον ἐν ταῖc ἑαυτοῦ γωνίαιc τὸ ο οὐγ‐ γίαν δηλοῖ, 𐆄.

52

.

8

 Τὸ δὲ μ κατὰ τὸ μέcον αὑτοῦ ἔχον τὸ ν μνᾶν cημαίνει, μν· εἰ δὲ τὸ υ ἔχει τὸ μ, μύcτρον cημαίνει, μυ· εἰ δὲ τὸ ε, μέδιμνον, με· εἰ δὲ τὸ ο, μόδιον cημαί‐ νει, μο.220

52

.

9

 Τὸ δὲ τ ἔχον ἔμπροcθεν αὑτοῦ ρ καὶ υ ἐπικεί‐ μενον τρυβλίον δηλοῖ, 𐆉υ.

52

.

10

 Τὸ δὲ ξ ἐπικείμενον ἔχον τὸ ε ξέcτην cημαί‐ νει, ξε· εἰ δὲ ο ἔχει, ὀξύβαφον, ξο. τινὲc δὲ τὸν ξέ‐ cτην διὰ τοῦ ξ τεμνούcηc αὐτὸ εὐθείαc γραμμῆc δη‐ λοῦcι, ξ̸.

52

.

11

 Τὸ δὲ η ἔχον ἐπικείμενον τὸ μ ἡμίναν δηλοῖ, ημ· εἰ δὲ Κ καὶ ρ ἐπικείμενον ἔχουcι τὸ μ, κεράμιον δηλοῦcι, Κρμ.
3

53

.

1

(t)

Περὶ cταθμῶν.
1Ἡ μνᾶ ἡ Ἀττικὴ καὶ ἡ Αἰγυπτία ἔχει 𐆄 ιϛʹ.

53

.

2

Ἡ μνᾶ ἡ Ῥωμαϊκὴ ἔχει 𐆄 κʹ.

53

.

3

Ἡ λίτρα ἔχει 𐆄 ιβʹ.

53

.

4

 Ἡ δὲ οὐγγία δραχμὰc ηʹ, αἵτινεc καὶ ὁλκαὶ λέ‐ γονται.

53

.

5

Ἡ δὲ ὁλκὴ ἢ δραχμὴ κεράτια ἔχει ιηʹ· ἄλλοι δὲ
λέγουcι γράμματα γʹ.221

53

.

6

Τὸ δὲ γράμμα ὀβολοὺc βʹ.

53

.

7

Ὁ δὲ ὀβολὸc κεράτια γʹ.

53

.

8

 Τὸ δὲ κεράτιον ἔχει cιτάρια δʹ· ἄλλοι δὲ χαλ‐ κοῦc δύο δίμοιρον· ὁ γὰρ ὀβολὸc ἔχει χαλκοῦc ηʹ.
2

54

.

1

(t)

Περὶ μέτρων ὑγρῶν.
1Τὸ Ἰταλικὸν κεράμιον ἔχει χόαc ηʹ.

54

.

2

Ὁ χοῦc ξέcταc ϛʹ.

54

.

3

 Ὁ ξέcτηc [κοχλιάρια ἢ] κοτύλαc βʹ, αἵτινεc καὶ τρυβλία λέγονται. [ἄλλοι δὲ λέγουcιν· ἔχει ὁ ξέcτηc cταθμὸν λι αʹ 𐅶.

54

.

4

Τὸ δὲ τρυβλίον 𐆄 θʹ.

54

.

5

 Τὸν αὐτὸν δὲ cταθμὸν ἔχει τὸ κοχλιάριον καὶ ἡ κοτύλη. ἡ κοτύλη ταὐτὸν δὲ εἰπεῖν ὡc τὸ τρυβλίον.]

54

.

6

 Τὸ τρυβλίον δὲ [τὸ μικρὸν] ἔχει μύcτρα μεγάλα γʹ, ὀξύβαφα δὲ δʹ. τὸ γὰρ μέγα μύcτρον ἔχει [ὀξύ‐ βαφα γʹ. τὸ δὲ μικρὸν μύcτρον ἔχει] ὀξύβαφον αʹ καὶ [τὸ] γʹʹ [αὐτοῦ μέροc].

54

.

7

Τὸ δὲ ὀξύβαφον ἔχει κύαθον αʹ καὶ ἥμιcυ.222

54

.

8

 Ὁ δὲ κύαθοc ἔχει χήμαc μικρὰc ἤτοι μύcτρα μικρὰ βʹ.

54

.

9

 Εἰ δὲ βούλοιο καὶ τὸν cταθμὸν τῶν ὑγρῶν εἰ‐ δέναι μέτρων, πάμπολλοι μὲν αἱ τῶν ὑγρῶν οὐcιῶν εἰcι κατὰ τὴν ῥοπὴν διαφοραί, ὡc ἐπὶ παραδείγματοc ἐλαίου τε καὶ οἴνου καὶ μέλιτοc λέξομεν.

54

.

10

 Τὸ μὲν οὖν μέλι τοῦ οἴνου βαρύτερόν ἐcτι τετάρτῳ μέρει καὶ προcέτι δεκάτῳ, ὅπερ ἐcτὶ τὸ ὅλον cύνεγγυc τρίτῳ. ἔχει γὰρ [τὸ αὐτὸ τῷ οἴνῳ τοῦ μέ‐ λιτοc ποcὸν] ὅλον τὸν τοῦ οἴνου cταθμὸν καὶ προcέτι
5τὸ τρίτον αὐτοῦ [μέροc].

54

.

11

 Τοῦ δὲ ἐλαίου τὸ μέλι τῷ ἡμίcει μέρει βαρύ‐ τερόν ἐcτιν. ἔχει γὰρ ὅλον τὸν τοῦ ἐλαίου cταθμὸν καὶ προcέτι τὸ ἥμιcυ αὐτοῦ.

54

.

12

 Ὁ δὲ οἶνοc τοῦ ἐλαίου ἐννάτῳ μέρει ὑπερέ‐ χει. ὅλον γὰρ αὐτὸ ἔχει καὶ τὸ ἔννατον αὐτοῦ.

54

.

13

 Πρὸc cαφήνειαν δὲ πλείονα καὶ ὡc ἐν δια‐ γράμματι τῶν κατὰ μέροc μέτρων τὸν cταθμὸν ὑπε‐ τάξαμεν, δήλου καθεcτῶτοc ὡc κατὰ κοινοῦ πάντων τῶν ὑποκειμένων αὐτοῖc κατὰ τὸν cτοῖχον τό τε
5ἔλαιον καὶ ὁ οἶνοc καὶ τὸ μέλι κατηγορούμενα κεῖται.

54

.

14

 [Start of Table]Τὸ Ἰταλικὸν κεράμιον ἔχει
ἐλαίου
οἴνου
μέλιτοc
λι οβʹ
λι πʹ
λι ρηʹ ὁ χοῦc
λι θʹ
λι ιʹ
λι ιγʹ𐅶
5ὁ ξέcτηc
𐆄 ιηʹ
𐆄 κʹ
𐆄 κζʹ
ἐλαίου
οἴνου
μέλιτοc ἡ κοτύλη
𐆄 θʹ
𐆄 ιʹ
𐆄 ιγʹ𐅶 τὸ μέγα μύcτρον
𐆄 γʹ
𐆄 γʹ 𐆈 ηʹ
𐆄 δʹ 𐅶 τὸ μικρὸν μύcτρον
𐅻 ϛʹ
𐅻 ϛʹ 𐆈 βʹ
𐅻 θʹ		223
10τὸ ὀξύβαφον
𐅻 ιηʹ
𐆄 βʹ 𐆈 ιβʹ
𐆄 γʹ 𐅻 γʹ ὁ κύαθοc
𐅻 ιβʹ
𐆄 αʹ 𐅶 𐆈 δʹ
𐆄 βʹ 𐅻 βʹ.[End of Table]

54

.

15

 Ὁ δὲ Ὀρειβάcιόc φηcι κατὰ Ἀδαμαντίου τὸν ξέcτην τὸν Ἰταλικὸν τοῦ οἴνου μέτρῳ μὲν ἔχειν 𐆄 κδʹ, cταθμῷ δὲ λι αʹ 𐆄 ηʹ, τὸν δὲ ξέcτην ἐπὶ μέτρου τοῦ μέλιτοc ἄγειν cταθμῷ λι βʹ 𐅶.
4

55

.

1

(t)

Περὶ μέτρων ξηρῶν [διδαcκαλία cαφήc].
1Ἡ Αἰγυπτία ἀρτάβη ἔχει μοδίουc εʹ.

55

.

2

 Ὁ δὲ μόδιοc ὁ Αἰγύπτιοc καὶ Ἰταλικὸc ἔχει χοίνικαc ηʹ.

55

.

3

Ὁ δὲ χοίνιξ ξ̸ βʹ.

55

.

4

 Ὁ δὲ ξέcτηc ἡμίξεcτα βʹ, ἃ δὴ καὶ ἡμίναc προc‐ αγορεύουcιν.

55

.

5

Ἡ δὲ ἡμίνα ἔχει κυάθουc ϛʹ.

55

.

6

Ὁ Ἀττικὸc μέδιμνοc ἔχει ἡμίεκτα ιβʹ.224

55

.

7

 Τὸ δὲ ἡμίεκτον ἔχει χοίνικαc δʹ· ὥcτε τὸν μέ‐ διμνον ἔχειν μοδίουc ϛʹ, χοίνικαc μηʹ, ξέcταc Ϟϛʹ.

55

.

8

 Τούτων δὲ τὸν cταθμὸν εἰπεῖν οὐκ εὔκολον, ὅτι τῶν ξηρῶν οὐcιῶν ἄπειρόc ἐcτιν ἡ κατὰ τὴν ῥο‐ πὴν διαφορὰ κατὰ τὴν τῆc ἰατρικῆc τέχνηc διδαcκα‐ λίαν, καθὼc οἱ πρὸ ἡμῶν cοφοὶ ἰατροί τε καὶ διδά‐
5cκαλοι ταῦτα ἡμῖν διεcαφήνιcαν [θαυμαcτῶc].
5

t56-59

1

Περὶ cημείων καὶ χαρακτήρων ἐν ταῖc cυcταθμίαιc
καὶ περὶ cταθμῶν καὶ μέτρων.

56a

1

 Τὴν τῶν cημείων καὶ χαρακτήρων διδαcκαλίαν ἀναγκαιοτάτην οὖcαν οὐ πάρεργον ἀναγράψαcθαι, ὅπωc ἐν ταῖc τῶν φαρμάκων cκευαcίαιc cυμβολικῶc εὑρόντεc κείμενά τινα αὐτίκα γνωρίζωμεν τὴν ἐξ
5αὐτῶν cημαινομένην cυcταθμίαν.

56a

2

 Τὴν οὖν μνᾶν cημαίνει τὸ μ cτοιχεῖον ἐπικεί‐ μενον ἔχον τὸ ν, μν.

56a

3

Τὴν δὲ λίτραν τὸ λ ἐπικείμενον ἔχον τὸ ι, λι.225

56a

4

 Τὴν δὲ οὐγγίαν τὸ Γ ἔχον cυγκείμενον τὸ ο, 𐆄. παρ’ ἐνίοιc δὲ εὗρον τὸ ν ἐπικείμενον ἔχον τὸ ο [οὐγγίαν cημαῖνον], νο.

56a

5

[Μ δὲ ἔχον τὸ ε ἐπικείμενον μέροc δηλοῖ, με.]

56a

6

 Πλάγιον δὲ Λ εἰc μὲν τὰ δεξιὰ ταῖc κεραίαιc νεῦον δραχμὴν δηλοῖ, 𐅻, εἰc δὲ τὰ εὐώνυμα ἡμί‐ cειαν, >.

56a

7

 Τὸ δὲ Ῥωμαϊκὸν cίγμα παρ’ ἐνίοιc μὲν τριώ‐ βολον, παρ’ ἡμῖν δὲ παντὸc cταθμοῦ τὸ ἥμιcυ, 𐅶. πλάγιον δὲ ἓν μὲν ὀβολόν, 𐅼, δύο δὲ διώβολον, 𐅽.

56a

8

 Ἔcω δὲ ἐcτραμμένον τὸ Ἑλληνικὸν cίγμα ἡμιώβολον, 𐅀.

56a

9

Ξ δὲ ε ἐπικείμενον ἔχον ξέcτην δηλοῖ, ξε.

56a

10

Τὸ δὲ κ ἐπικείμενον ἔχον τὸ υ κύαθον, Κυ.

56a

11

[Ὑπερκείμενον δὲ τὸ λ τῷ ο ὁλκὴν cημαίνει
τὴν καὶ δραχμὴν cυνωνύμωc καλουμένην, λο.]226

56b

12

 Τῷ δὲ χ cτοιχείῳ ἐπικείμενον αὐτὸ τὸ α χαλ‐ κοῦν cημαίνει, χα. εἰ δὲ τὸ ο ἔχει τὸ χ, χόα, χο. εἰ δὲ ν, χοίνικα, χν. εἰ δὲ η, χήμην, χΗ.

56b

13

 Τὸ δὲ Κ, εἰ μὲν ἔχει ε ἐπικείμενον καὶ λοξὴν εὐθεῖαν γραμμὴν τέμνουcαν τὴν κάτω κεραίαν αὐτοῦ, κεράτιον δηλοῖ, 𐆂εε. εἰ δὲ υ, κύαθον, 𐆂ευ. εἰ δὲ ο, κοτύλην, 𐆂εο.

56b

14

 Ἡ δὲ ἀπερίcτικτοc εὐθεῖα γραμμὴ πλαγία τε‐ θεῖcα κατὰ πᾶν ὀβολὸν δηλοῖ, 𐅼. αἱ δὲ δύο ἀπερί‐ cτικτοι δύο ὀβολοὺc ποιοῦcι, 𐅼𐅼.

56b

15

 Δηλοῖ δὲ γράμμα τὸ γ πληcίον ἔχον τὸ ρ τεμνόμενον μετ’ εὐθείαc γραμμῆc, 𐆈.

56b

16

 Αἱ δὲ δύο γραμμαὶ cυμπίπτουcαι κατὰ θάτε‐ ρον μέροc ὥcτε γωνίαν ποιεῖν ἐμφερὲc ταῖc τοῦ Κ δύο κεραίαιc ταῖc πρὸc τῇ ὀρθῇ γραμμῇ cημαίνουcι δραχμήν, 𐅻, τὴν cυνωνύμωc καὶ ὁλκὴν καλουμένην.

56b

17

 Ἰδίωc δὲ τὴν ὁλκὴν τὸ λ δηλοῖ ἔχον μέcον τὸ ο, λο. εἰ δὲ ι ἔχει τὸ λ, cημαίνει λίτραν, λι.

56b

18

Τὸ δὲ Γ ἔχον ἐν ταῖc γωνίαιc αὑτοῦ τὸ ο
οὐγγίαν δηλοῖ, 𐆄.227

56b

19

 Τὸ μ ἔχον κατὰ τὸ μέcον αὑτοῦ τὸ ν μνᾶν δηλοῖ, μν· εἰ δὲ τὸ ε, μέδιμνον, με· εἰ δὲ τὸ υ, μύ‐ cτρον, μυ· εἰ δὲ τὸ ο, μόδιον, μο.

56b

20

 Τὸ δὲ τ ἔχον ἔμπροcθεν αὑτοῦ ρ καὶ υ τρυ‐ βλίον δηλοῖ, 𐆉υ.

56b

21

 Τὸ δὲ ξ, εἰ μὲν ἔχει ἐπάνω ε, ξέcτην δηλοῖ ξε. τινὲc δὲ τέμνουcι τὸ ξ ἀντὶ τοῦ ξέcτην, ξ̸, ξ̸ε. εἰ δὲ τὸ ο ἔχει, ὀξύβαφον, ξο.

56b

22

 Εἰ δὲ κ καὶ ρ ἐπάνω ἔχουcι μ, κεράμιον δη‐ λοῖ, κρμ.
2

57

.

1

(t)

Ἔκθεcιc περὶ cταθμῶν καὶ μέτρων ἀκριβεcτάτη.
1 Κεράτιον τὸ ἰδιωτικῶc λεγόμενον κόκκιόν ἐcτιν αʹ, ὥcπερ δὴ καὶ ἡ μονὰc ἐπὶ ἀριθμοῦ.

57

.

2

Ὁ ὀβολὸc ἔχει κεράτια ἤτοι κόκκια τρία.

57

.

3

Τὸ γράμμα ὀβολοὺc δύο.

57

.

4

Ἡ δραχμὴ γράμματα τρία.

57

.

5

Τὸ δηνάριον δραχμὴν μίαν γʹʹ.

57

.

6

Τὸ ἀccάριον δηνάριον ἤτοι cτάγιον ἓν ἥμιcυ.

57

.

7

Ὁ cτατὴρ ἀccάρια δύο.

57

.

8

Ἡ οὐγγία cτατῆραc δύο.

57

.

9

Ἡ ὁλκὴ οὐγγίαc δύο.

57

.

10

Ἡ λίτρα ὁλκὰc ἕξ.

57

.

11

Ἡ Ἰταλικὴ μνᾶ λίτραν μίαν ἥμιcυ. ἡ δὲ Ἀττικὴ
cτάγια τρία. ἡ Πτολεμαϊκὴ λίτραν μίαν καὶ ἡμίcειαν.228

57

.

12

Τὸ κοχλιάριον δηνάριον ἤτοι cτάγιον ἓν ἥμιcυ.

57

.

13

Τὸ μικρὸν μύcτρον καὶ τὸ cίκλον κοχλιάρια δύο.

57

.

14

Ὁ κύαθοc μικρὰ μύcτρα τέccαρα.

57

.

15

 Τὸ ὀξύβαφον καὶ τὸ μέγα μύcτρον κυάθουc τρεῖc.

57

.

16

Ἡ κοτύλη καὶ τὸ τρυβλίον ὀξύβαφα δύο.

57

.

17

Ὁ ξέcτηc κοτύλαc δύο.

57

.

18

Ὁ χοῦc ξέcταc ἕξ.

57

.

19

Τὸ Ἰταλικὸν κεράμιον χόαc ὀκτώ.

57

.

20

 Δεῖ γινώcκειν ὡc οἱ ἐνταῦθα καταγεγραμμένοι cταθμοὶ ἐπὶ τῶν ὑγρῶν μέτρων, ἐπὶ τοῦ οἴνου καὶ τοῦ ὕδατοc cυνετέθηcαν. ἐπὶ δὲ ἐλαίου καὶ μέλιτοc ἀναλογίζεcθαι χρὴ ἕκαcτον cταθμὸν ἐπὶ τῶν ὑγρῶν
5μέτρων κατ’ ἀναλογίαν τῆc τοῦ βάρουc ἑκάcτου εἴ‐ δουc διαφορᾶc κατὰ τὴν ἔκπαλαι γενομένην ἀποπει‐ ρίαν καὶ δοκιμαcίαν τοῦ βάρουc ἑκάcτου εἴδουc τῶν ὑγρῶν.

57

.

21

 Ἔχει δὲ οὕτω· τὸ ὕδωρ καὶ ὁ οἶνοc ἰcόcταθμα λογίζονται. ἤγουν λίτρα τοῦ ἐλαίου ἐὰν εἰc ἀγγεῖον εἰcαχθῇ καὶ πληρώcῃ τοῦτο, εἶτα εἰc τὸ αὐτὸ ἀγγεῖον εἰcαχθῇ ὕδωρ ἢ οἶνοc, πλέον τῆc λίτραc καὶ ἕτερα ἓξ
5cτάγια εὑρεθήcεται, διὰ τὸ φύcει εἶναι καὶ τὸν οἶνον καὶ τὸ ὕδωρ βαρύτερον τοῦ ἐλαίου. εἰ δὲ εἰc τὸ αὐτὸ ἐμβληθῇ μέλι, πλέον πάλιν τῶν ἑβδομήκοντα ὀκτὼ cταγίων καὶ ἕτερα cτάγια δέκα πέντε ἥμιcυ εὑρεθή‐ cονται. ἤγουν τὸ αὐτὸ ἀγγεῖον, ὅπερ χωρὶc ἐλαίου
10λίτραν ἐχώρει ἤτοι cτάγια ἑβδομήκοντα δύο, ὕδατοc μὲν καὶ οἴνου ἑβδομήκοντα ὀκτὼ cτάγια πάντωc χω‐
ρήcει, μέλιτοc δὲ cτάγια Ϟγʹ 𐅶. καὶ δεῖ διὰ τοῦτο κατ’ ἀναλογίαν ἑκάcτου εἴδουc ἢ προcτιθέναι ἢ ἀφαιρεῖν ἀπὸ τοῦ ποcοῦ τῶν ἀναγεγραμμένων cταθμῶν, ἐπεὶ229
15ἐπὶ οἴνου καὶ ὕδατοc, ὡc ἔφαμεν, κατεγράφηcαν. οἷc καὶ δεῖ προcέχειν ἐπιμελῶc, ἵνα μὴ βλάβη μεγίcτη ἐν ταῖc cκευαcίαιc προcγένηται.
— — —

57

.

22

[Ἡ μεγάλη κοτύλη ἴcη τῷ ὀξυβάφῳ.]

57

.

23

Ὁ χοῖνιξ ἔχει κοτύλαc τρεῖc.

57

.

24

Ὁ ἀμφορεὺc ξέcταc τριάκοντα ἕξ.

57

.

25

 Ὁ μετρητὴc ξέcταc ἑβδομήκοντα δύο, κατὰ δὲ Ϲύρουc ἑκατὸν εἴκοcιν.

57

.

26

Ὁ μέδιμνοc ξέcταc ἑκατὸν δύο.
1

58

.

1

(t1)

Ἔτι περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν ἰατρικῶν cυντομωτάτωc
t2ἔκθεcιc ἁπλουcτάτη.
1Ὁ μέδιμνοc ἔχει λίτραc μηʹ.

58

.

2

Τὸ ἡμιμέδιμνον ἔχει λίτραc κδʹ.

58

.

3

Ὁ χοῦc ἔχει λίτραc δέκα.

58

.

4

Ὁ χοῖνιξ ἔχει λίτραc ἕξ.

58

.

5

Ὁ ξέcτηc ἔχει λίτραν αʹ ἥμιcυ.

58

.

6

Ἡ μνᾶ ἔχει λίτραν αʹ οὐγγίαc δʹ.

58

.

7

Ἡ λίτρα ἔχει οὐγγίαc ιβʹ.

58

.

8

Ἡ κοτύλη ἔχει οὐγγίαc θʹ.

58

.

9

Τὸ τρυβλίον οὐγγίαc θʹ.

58

.

10

Ἡ μνᾶ ἔχει λίτραν αʹ ἥμιcυ.230

58

.

11

Τὸ ὀξύβαφον ἔχει οὐγγίαc βʹ cτάγια βʹ.

58

.

12

Ὁ κύαμοc ἔχει οὐγγίαν αʹ ἥμιcυ.

58

.

13

Τὸ μέγα † λείτρον οὐγγίαν αʹ.

58

.

14

Ἡ οὐγγία cτάγια ἕξ.

58

.

15

Ὁ cτατὴρ cτάγια τρία.

58

.

16

Τὸ μνῆcτρον cτάγια τρία.

58

.

17

Τὸ cίκλον cτάγια τρία.

58

.

18

Τὸ βαcιλικὸν κάρυον cτάγια τρία.

58

.

19

Τὸ ἕκτον μόριον cτάγια τρία.

58

.

20

Τὸ cτάγιον δηνάριον ἕν.

58

.

21

Ἡ χήμη cτάγια δύο κεράτια ἕξ.

58

.

22

Τὸ ὀξύβαφον οὐγγίαc δύο cτάγια δύο.

58

.

23

Τὸ κοχλιάριον cτάγια ζʹ.

58

.

24

Τὸ μικρὸν cίκλον cτάγια ζʹ

58

.

25

Τὸ cτάγιον κεράτια κδʹ.

58

.

26

Τὸ κεράτιον cιτάρια δʹ.

58

.

27

Ἡ δραχμὴ κεράτια ιηʹ.

58

.

28

Ἡ ὁλκὴ κεράτια ιηʹ.

58

.

29

Τὸ Ποντικὸν κάρυον κεράτια ιηʹ.

58

.

30

Τὸ γράμμα κεράτια ἕξ.

58

.

31

Ὁ ὀβολὸc κεράτια τρία.

58

.

32

Ἡ θέρμη κεράτιον ἓν ἥμιcυ.

58

.

33

Ἡ παροξὶc κεράτιον ἓν ἥμιcυ.

58

.

34

 Ὁ κύαθοc ἔχει μνᾶc μικρὰc ἤτοι μύcτρα μικρὰ δύο. τὸ γὰρ μύcτρον ἔχει cταθμὸν cταγίων τριῶν ἤτοι οὐγγίαν ἡμίcειαν. ἐν ἄλλοιc δέ φαcιν, ὅτι ὁ
κύαθοc ἔχει cταθμὸν οὐγγίαc αʹ ἡμιcείαc.231

59

.

1

(t)

Περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν.
1 Ἡ μνᾶ πρὸc τὸ Ἰταλικὸν ἔχει δραχμὰc ρμδʹ, πρὸc δὲ τὸ Ἀττικὸν δραχμὰc ρκβʹ· ὥcτε τὴν Ἰταλικὴν μνᾶν εἶναι λι αʹ ἡμίcειαν [τὴν δὲ Ἀττικὴν λι αʹ 𐆄 γʹ δραχμὰc δʹ].

59

.

2

 Ἡ οὐγγία ἄγει παρὰ μὲν τοῖc Ἀττικοῖc δραχμὰc ζʹ, παρὰ δὲ τοῖc Ἰταλικοῖc δραχμὰc ηʹ.

59

.

3

Ἡ δὲ δραχμὴ γράμματα ἔχει γʹ.

59

.

4

Ἡ δὲ οὐγγία 𐆈 κδʹ.

59

.

5

Ἡ δὲ λίτρα ἔχει 𐆄 δώδεκα.
— — —

59

.

6

 Δίδραχμα ἔχει ὁλκὰc βʹ. τὴν δὲ ὁλκὴν cυνω‐ νύμωc καὶ δραχμὴν λέγουcιν.

59

.

7

Τὸ δὲ γράμμα ἔχει ὀβολὸν αʹ χαλκοῦc δʹ.

59

.

8

Ὁ δὲ ὀβολὸc χαλκοῦc ϛʹ.

59

.

9

 Ὁ δὲ χαλκοῦc καὶ τὸ κεράτιον παντὸc γράμ‐ ματόc ἐcτι cμικρότατον πρὸc ἐκπλήρωμα τιθέμενον τῶν cταθμῶν.
— — —

59

.

10

Ὁ μέδιμνοc ἔχει ἡμίεκτα ιβʹ.

59

.

11

Τὸ δὲ ἡμίεκτον χόαc μὲν βʹ, χοίνικαc δὲ δʹ.

59

.

12

Ὁ δὲ χοῦc χοίνικαc βʹ, ξ̸ ηʹ· ὡc ἔχειν τὸν μέ‐
διμνον χοίνικαc μηʹ, ξ̸ ρϞβʹ.232

59

.

13

 Ὁ δὲ χοῖνιξ κοτύλαc ηʹ, ξ̸ε δʹ [χοῖνιξ κοτύλαc γʹ, ξέcτην αʹ 𐅶].

59

.

14

Ὁ δὲ ξέcτηc κοτύλαc βʹ, κυάθουc ιβʹ.

59

.

15

 Καὶ διὰ τούτων οἱ πλεῖcτοι τῶν Ἑλλήνων με‐ τροῦcι. παρὰ δὲ τοῖc Ἰταλικοῖc εὑρίcκεται ὁ χοῦc μέτρῳ μὲν ἔχων ξέcταc ϛʹ, κοτύλαc ιβʹ, cταθμῷ δὲ ὕδατοc ὀμβρίου, ὅπερ ἐcτὶν ἀψευδέcτατον, δραχμὰc
5ψκʹ.

59

.

16

 Ὁ δὲ χοῖνιξ ἔχει ξ̸ γʹ, κοτύλαc ϛʹ. καὶ οὗτοc δὲ παρὰ τοῖc Ἀττικοῖc τρυβλίον ὀνομάζεται.

59

.

17

Τὸ δὲ ὀξύβαφον τέταρτόν ἐcτι τῆc κοτύληc.

59

.

18

Ἔχει δὲ ὁ ξέcτηc cταθμῷ δραχμὰc ρκʹ.

59

.

19

 Ἰδίωc δὲ Ἑλληνικὴ κοτύλη ἡ ἐλαίου ἕλκει λι αʹ, ὁ δὲ ξέcτηc λι βʹ, ὁ δὲ Ἰταλικὸc λι αʹ [ἐλαίου] 𐆄 ηʹ, τοῦ δὲ οἴνου 𐆄 θʹ.

59

.

20

 Εἰδέναι δὲ δεῖ ὡc τὰ μέτρα κατὰ τὸν cταθμὸν οὐ μετρίωc ἐξαλλάccεται κατὰ τὴν τῆc ὕληc διαφοράν.
2

60

.

1

(t1)

Ἐκ τῶν Κλεοπάτραc κοcμητικῶν περὶ cταθμῶν καὶ
t2μέτρων.
1 Ἡ μνᾶ ὄνομα cταθμοῦ ἔχει οὐγγίαc ιϛʹ, 𐅻 ρκηʹ, γράμματα τπδʹ, ὀβολοὺc ψξηʹ, θέρμουc ͵αρνβʹ, κερά‐ τια ͵βτδʹ, χαλκοῦc ͵ϛρμδʹ. ἡ Ἀττικὴ μνᾶ ἔχει οὐγγίαc
ιβʹ𐅶, 𐅻 ρʹ, γράμματα τʹ, ὀβολοὺc χʹ, θέρμουc ϡʹ, κε‐233
5ράτια ͵αωʹ, χαλκοῦc ͵δωʹ [ἄλλοι ͵γχʹ]. ἡ Πτολεμαϊκὴ μνᾶ ἔχει 𐆄 ιηʹ, 𐅻 ρμδʹ, γράμματα υλβʹ, ὀβολοὺc ωξδʹ, θέρμουc ͵αcϞϛʹ, κεράτια ͵βφϞβʹ, χαλκοῦc ͵ϛ ϡιβʹ.

60

.

2

 Ἡ λίτρα ἔχει 𐆄 ιβʹ, 𐅻 Ϟϛʹ, γράμματα cπηʹ, ὀβο‐ λοὺc φοϛʹ, θέρμουc ωξδʹ, κεράτια ͵αψκηʹ, χαλκοῦc ͵δχηʹ [ἢ ͵γχηʹ].

60

.

3

 Ἡ οὐγγία ἔχει δραχμὰc ηʹ, γράμματα κδʹ, ὀβο‐ λοὺc μηʹ, θέρμουc οβʹ, κεράτια ρμδʹ, χαλκοῦc τπδʹ. καλεῖται δὲ ἡ οὐγγία τετράccαρον Ἰταλικόν.

60

.

4

 Ἡ δραχμὴ ἔχει γράμματα γʹ, ὀβολοὺc ϛʹ, θέρ‐ μουc θʹ, κεράτια ιηʹ, χαλκοῦc μηʹ.

60

.

5

Τὸ Ἰταλικὸν δηνάριον ἔχει δραχμὴν αʹ.

60

.

6

 Δραχμὴ δὲ καὶ ἄλλη ὁμωνύμωc καλεῖται Αἰγυ‐ πτιακή, ἥτιc ἕκτον μέροc ἐcτὶ τῆc Ἀττικῆc δραχμῆc ἄγουcα ὀβολὸν αʹ.

60

.

7

 Τὸ γράμμα ἔχει ὀβολοὺc βʹ, θέρμουc γʹ, κερά‐ τια ϛʹ, χαλκοῦc ιϛʹ.

60

.

8

 Ὀβολὸc ἔχει θέρμον αʹ 𐅶, κεράτια γʹ, χαλ‐ κοῦc ηʹ.

60

.

9

Τὸ ἡμιώβολον ἔχει κεράτιον αʹ 𐅶, χαλκοῦc δʹ.

60

.

10

 Θέρμοc ἔχει κεράτια βʹ, χαλκοῦc εʹ καὶ τριτη‐ μόριον [ἢ χαλκοῦc γʹ].

60

.

11

 Ἀττικὸν δὲ ἡμιώβολον ἑτέρου ἡμιωβόλου τέc‐ cαρα πέμπτα.

60

.

12

Τὸ κεράτιον ἔχει Ἀττικοὺc χαλκοῦc βʹ καὶ χαλ‐
κοῦ [ἑτέρου] δύο τρίτα [ἢ δύο πέμπτα].234

60

.

13

 Χαλκοῦc ἔχει ἡμιωβόλου τὸ δʹʹ· ὥcτε τοὺc τέccαραc χαλκοῦc ἄγειν ἡμιώβολον.

60

.

14

 Ὁ cτατὴρ ἄγει 𐅻 δʹ. καλοῦcι δὲ αὐτὸν τετρά‐ δραχμον.

60

.

15

Καὶ τὸ διπούντιον δὲ ὁμοίωc ἄγει 𐅻 δʹ.
— — —

60

.

16

Καὶ τὸ βαcιλικὸν κάρυον ὁμοίωc ἄγει 𐅻 δʹ.

60

.

17

Χήμη ἡ μεγάλη ἔχει 𐅻 γʹ καὶ ἡ μικρὰ 𐅻 βʹ.

60

.

18

Ἀccάριον ἔχει 𐅻 βʹ.

60

.

19

Κοχλιάριον ἔχει 𐅻 αʹ.
— — —

60

.

20

 Ὁ κύαθοc ἔχει 𐅻 ιʹ ἢ 𐆄 αʹ καὶ οὐγγίαc τεταρ‐ τημόριον, 𐆈 λʹ, ὀβολοὺc ξʹ, θέρμουc Ϟʹ, κεράτια ρπʹ, χαλκοῦc υπʹ. ἔcτι δὲ ὁ κύαθοc κοτύληc τὸ ϛʹʹ.

60

.

21

 Ἡ κοτύλη μέτρῳ μὲν ἔχει κυάθουc ϛʹ, cταθμῷ δὲ 𐅻 ξʹ, 𐆄 ζʹ καὶ 𐅶, 𐆈 ρπʹ, ὀβολοὺc τξʹ, θέρμουc φμʹ, κεράτια ͵απʹ, χαλκοῦc ͵βωπʹ.

60

.

22

 Τὸ τρυβλίον τὸ αὐτὸ μέτρον χωρεῖ τῇ κοτύλῃ, ἔχει γὰρ μέτρῳ μὲν κυάθουc ϛʹ, cταθμῷ δὲ 𐅻 ξʹ.

60

.

23

 Ὁ ξέcτηc μέτρῳ μὲν ἔχει κοτύλαc βʹ, cταθμῷ δὲ 𐅻 ρκʹ. καλεῖται δὲ παρὰ Αἰγυπτίοιc ὁ ξέcτηc ἴνιον.

60

.

24

 Τὸ ὀξύβαφον ἔχει μέτρῳ μὲν κοτύληc τέταρ‐ τον, κύαθον αʹ 𐅶, cταθμῷ δὲ 𐅻 ιεʹ.

60

.

25

Ἡ κόγχη ἡ μεγάλη τὸ αὐτὸ μέτρον cώζει τῷ
ὀξυβάφῳ, ἔχει γὰρ μέτρῳ μὲν κύαθον αʹ 𐅶, cταθμῷ δὲ 𐅻 ιεʹ. ἡ δὲ ἐλάττων κόγχη ἔχει μέτρῳ μὲν ἡμικύα‐ θον, cταθμῷ δὲ 𐅻 εʹ.235

60

.

26

 Μύcτρον τὸ μέγα ἔχει κοτύληc τὸ ἑκκαιδέκα‐ τον, ὃ γίνεται 𐅻 γʹ 𐅶 τέταρτον. τὸ δὲ μικρότερον κο‐ τύληc τὸ κβʹʹ, ὃ γίνεται δραχμαὶ δύο 𐆈 βʹ κεράτιον αʹ καὶ κερατίου τὸ ἑνδέκατον.

60

.

27

 Ὁ χοῦc ἔχει μέτρῳ μὲν κοτύλαc Ἀττικὰc δώ‐ δεκα, ξέcταc δὲ ϛʹ, χοίνικαc δὲ δʹ, cταθμῷ δὲ ἔχει ὁ χοῦc 𐅻 ψκʹ.

60

.

28

 Ὁ χοῖνιξ ἔχει μέτρῳ μὲν κοτύλαc Ἀττικὰc τρεῖc, cταθμῷ δὲ 𐅻 ρπʹ.
— — —

60

.

29

 Ἐν δὲ τοῖc γεωργικοῖc εὗρον τὴν κοτύλην † τρίτον ἢ τέταρτον ξέcτου· τὸν δὲ χοῦν ξεcτῶν θʹ, κοτυλῶν δὲ ιβʹ· καὶ τὸν ἀμφορέα ξεcτῶν λϛʹ, κοτυ‐ λῶν μηʹ· τὸν δὲ μετρητὴν ξεcτῶν οβʹ, κοτυλῶν Ϟϛʹ·
5τὸν δὲ μέδιμνον ξεcτῶν ρβʹ, κοτυλῶν ρλϛʹ.

60

.

30

Ὁ δὲ κατὰ Ϲύρουc μετρητὴc ξ̸ ϛʹ, Ἰταλικῶν ρκʹ.

60

.

31

 Τὸ τρυβλίον καὶ τὸ ὀξύβαφον ὁμοίωc ἔχουcι κοτύληc τὸ δʹʹ· ὁ δὲ κύαθοc κοτύληc τὸ ϛʹʹ.
2

61

.

1

(t)

Ἄλλωc περὶ τῶν αὐτῶν.
1Ἡ μνᾶ ἡ Ἀττικὴ ἔχει 𐆄 ιβʹ 𐅶, ἡ δὲ ἑτέρα 𐆄 ιϛʹ,
ἡ δὲ Πτολεμαϊκὴ ἔχει 𐆄 ιηʹ.236

61

.

2

Ἡ λίτρα ἔχει 𐆄 ιβʹ.

61

.

3

Ἡ οὐγγία ἔχει 𐅻 ηʹ.

61

.

4

Ἡ δραχμὴ ἔχει 𐆈 γʹ.

61

.

5

Τὸ γράμμα ἔχει ὀβολοὺc βʹ.

61

.

6

Ὁ ὀβολὸc ἔχει θέρμον αʹ 𐅶.

61

.

7

Ὁ θέρμοc ἔχει κεράτια βʹ, χαλκοῦc δὲ [γʹ ἢ] εʹ.

61

.

8

 Ἀττικὸν δὲ ἡμιώβολον ἔχει ἡμιωβόλου τέccαρα πέμπτα.

61

.

9

 Τὸ κεράτιον ἔχει Ἀττικοὺc χαλκοῦc βʹ καὶ χαλ‐ κοῦ βʹ πέμπτα.

61

.

10

 Ὁ χαλκοῦc ἔχει ἡμιωβόλου τὸ τέταρτον· ὥcτε τοὺc τέccαραc χαλκοῦc ἄγειν ἡμιώβολον.

61

.

11

 Ὁ cτατὴρ ἄγει 𐅻 δʹ· καλοῦcι δὲ αὐτὸν τετρά‐ δραχμον.

61

.

12

Καὶ τὸ διπούντιον δὲ 𐅻 δʹ.

61

.

13

Καὶ τὸ βαcιλικὸν δὲ κάρυον ὁμοίωc ἄγει 𐅻 δʹ.

61

.

14

Ἡ χήμη ἡ μεγάλη ἔχει 𐅻 γʹ, ἡ μικρὰ 𐅻 βʹ.

61

.

15

Τὸ ἀccάριον ἔχει 𐅻 βʹ.

61

.

16

Τὸ κοχλιάριον 𐅻 αʹ.
1

62

.

1

(t)

Περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν ἱππιατρικῶν.
1Οὐγγία ἔχει 𐅻 ηʹ.

62

.

2

Ἡ δραχμὴ ἔχει 𐆈 γʹ, ὀβολοὺc ϛʹ.

62

.

3

Ἡ κοτύλη ἔχει 𐆄 ιβʹ, ὀξύβαφα δύο.237

62

.

4

Τὸ δὲ ὀξύβαφον κυάθουc γʹ.

62

.

5

Κύαθοc ἔχει μύcτρα δʹ.

62

.

6

Κοχλιάριον δέ ἐcτι μύcτρου τὸ ἥμιcυ.

62

.

7

Τὸ δὲ ὀξύβαφον ποιεῖ 𐆄 ϛʹ.

62

.

8

Ὁ κύαθοc ποιεῖ 𐆄 βʹ.

62

.

9

Τὸ μύcτρον ποιεῖ 𐆄 τὸ ἥμιcυ.

62

.

10

Τὸ κοχλιάριον ποιεῖ 𐆈 ϛʹ.
— — —

62

.

11

Ἡ δραχμὴ ποιεῖ 𐆈 γʹ.

62

.

12

Ὁ ὀβολὸc ποιεῖ γράμμα 𐅶.

62

.

13

Τὸ cίκλον ἔχει 𐆄 τὸ 𐅶 [ἢ 𐆄 αʹ καὶ 𐅶].

62

.

14

 Ὁ κύαθοc μύcτρα δʹ· ὡc εἶναι τὸ μύcτρον 𐆄 τὸ ϛ.

62

.

15

 Τὸ δὲ μύcτρον κοχλιάρια βʹ· ὡc εἶναι τὸ κο‐ χλιάριον 𐆄 δʹʹ.
— — —

62

.

16

Ἡ μνᾶ ἔχει 𐆄 ιεʹ, ὁλκὰc ριβʹ 𐅶.

62

.

17

Ἡ λίτρα ἔχει ὁλκὰc Ϟʹ.

62

.

18

Τὸ δὲ δηνάριον ἔχει γράμματα δʹ.
1

63

.

1

(t)

Περὶ μέτρων ὑγρῶν.
1Τὸ Ἰταλικὸν κεράμιον ἔχει χόαc ηʹ.

63

.

2

Ὁ χοῦc ἔχει ξέcταc ϛʹ.

63

.

3

Ὁ ξέcτηc κοτύλαc βʹ, αἳ καὶ [τρίβανα ἢ] τρυ‐
βλία λέγονται.238

63

.

4

 Ἡ κοτύλη γὰρ τὸ αὐτὸ ἔχει καὶ τὸ [τρίβανον ἢ] τρυβλίον μύcτρα μεγάλα γʹ, ὀξύβαφα δὲ δʹ.

63

.

5

Τὸ γὰρ μέγα μύcτρον ἔχει ὀξύβαφον αʹ γʹʹ.

63

.

6

Τὸ ὀξύβαφον ἔχει κυάθουc αʹ 𐅶.

63

.

7

 Ὁ δὲ κύαθοc ἔχει χήμαc μικρὰc ἤτοι μύcτρα μικρὰ βʹ.

63

.

8

 [Start of Table]Ἰταλικὸν κεράμιον ἔχει
ἐλαίου
οἴνου
μέλιτοc
λι οβʹ
λι πʹ
λι ρηʹ [ἀλ. ρκʹ] ὁ χοῦc
λι θʹ
λι ιʹ
λι ιγʹ 𐅶
5ὁ ξέcτηc
𐆄 ιηʹ
𐆄 κʹ
𐆄 κζʹ ἡ κοτύλη
𐆄 θʹ
𐆄 ιʹ
𐆄 ιγʹ 𐅶 τὸ μέγα μύcτρον
𐆄 γʹ
𐆄 γʹ 𐆈 ηʹ
𐆄 δʹ 𐅶 τὸ μικρὸν μύcτρον
𐅻 ϛʹ
𐅻 ϛʹ 𐆈 βʹ
𐅻 θʹ τὸ ὀξύβαφον
𐅻 ιηʹ
𐅻 κʹ
𐆄 γʹ 𐅻 γʹ
10ὁ κύαθοc
𐆄 αʹ 𐅶
𐅻 ιγʹ 𐆈 αʹ
𐅻 ιηʹ.[End of Table]
10

64

.

1

(t)

Διοcκορίδου περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν.
1 Ἐγώ, φίλτατε, περὶ cταθμῶν καὶ μέτρων οὕ‐ τωc ἠκρίβωcα· ἀπὸ τῶν ἐλαχίcτων ἀρξάμενοc ἐπὶ
τὴν μνᾶν πολυπλαcιάζων ἀνῆλθον.
[Περὶ cταθμῶν.]		239

64

.

2

 Τὸ κεράτιον τὸν αὐτὸν cταθμὸν ἔχει τῷ χαλκῷ.

64

.

3

 Ὁ δὲ ὀβολὸc χαλκοῦc ἔχει τρεῖc· ὅθεν τὸ ἡμιωβόλιον ἔχει cταθμῷ κεράτιον ἓν ἥμιcυ.

64

.

4

Γράμμα ἄγει ὀβολοὺc δύο, τουτέcτι χαλκοῦc ἕξ.

64

.

5

 Ἡ δὲ δραχμὴ ἡ καὶ ὁλκὴ λεγομένη ἄγει γράμ‐ ματα τρία, τουτέcτιν ὀβολοὺc ϛʹ.

64

.

6

Ἡ δὲ οὐγγία ἔχει 𐅻 ηʹ, 𐆈 κδʹ.

64

.

7

Ἡ λίτρα δὲ ἔχει 𐆄 ιβʹ, 𐅻 δὲ Ϟϛʹ.

64

.

8

 Ἡ μνᾶ κατὰ μὲν τὴν ἰατρικὴν χρῆcιν ἄγει 𐆄 ιϛʹ, τουτέcτιν ὁλκὰc ρκηʹ· κατὰ δὲ τὴν Ἰταλικὴν [μνᾶ] 𐆄 ιηʹ, τουτέcτι λίτραν μίαν ἡμίcειαν, 𐅻 δὲ ρμδʹ. ἡ δὲ Ἀλεξανδρινὴ μνᾶ ἄγει 𐆄 κʹ, τουτέcτιν ὁλκὰc ρξʹ.
4
5Περὶ μέτρων ὑγρῶν οἴνου [ὕδατοc καὶ ὄξουc].

64

.

9

Τὸ κεράμιον ἄγει λι πʹ.

64

.

10

Ἡ δὲ οὔρνα λι μʹ.

64

.

11

Ὁ χοῦc, τουτέcτι τὸ κόγγιον, ἔχει λι ιʹ.

64

.

12

Τὸ ἡμικόγγιον ἔχει λι εʹ.

64

.

13

Ὁ ξέcτηc ἔχει λίτραν μίαν 𐆄 ηʹ.

64

.

14

Ἡμίνα, τουτέcτι ἡ κοτύλη, 𐆄 ιʹ.

64

.

15

Τὸ τέταρτον ἔχει 𐆄 εʹ.

64

.

16

Τὸ ὀξύβαφον, ὅπερ ἐcτὶ τέταρτον κοτύληc αʹ,
ἄγει 𐆄 βʹ 𐅶.240

64

.

17

 Ὁ δὲ κύαθοc, ὅπερ ἐcτὶν ἕκτον κοτύληc, ἄγει 𐆄 αʹ ἡμίcειαν, γράμματα δʹ.

64

.

18

 Ἡ δὲ χήμη ἐcτὶ κυάθου τέταρτον, ἄγει δὲ 𐅻 γʹ γράμμα ἕν.

64

.

19

 Ὁ αὐτὸc δὲ cταθμόc ἐcτι τοῦ ὕδατοc καὶ ὄξουc. φαcὶ δὲ τοῦ ὀμβρίου ὕδατοc πληρωθῆναι ἀψευδέcτα‐ τον εἶναι τὸν cταθμόν· ἄγειν δὲ ὁλκὰc ψκʹ τὸν χοῦν.
3
Ἐλαίου.

64

.

20

Τὸ κεράμιον ἔχει λι οβʹ.

64

.

21

Ἡ οὔρνα ἔχει λι λϛʹ.

64

.

22

Ὁ χοῦc ἢ τὸ κόγγιον ἔχει λίτραc θʹ.

64

.

23

Τὸ ἡμικόγγιον λι δʹ 𐅶.

64

.

24

Ὁ ξέcτηc ἔχει λι αʹ 𐅶.

64

.

25

Ἡμίνα, τουτέcτιν ἡ κοτύλη, 𐆄 θʹ.

64

.

26

Τὸ τέταρτον ἔχει 𐆄 δʹ 𐅶.

64

.

27

 Τὸ ὀξύβαφον, ὅπερ ἐcτὶ κοτύληc τέταρτον, ἄγει 𐆄 βʹ 𐅻 βʹ [ἢ 𐆄 βʹ 𐅶].

64

.

28

 Ὁ δὲ κύαθοc, ὅπερ ἐcτὶν ἕκτον κοτύληc, ἄγει 𐆄 αʹ 𐅶.

64

.

29

Ἡ χήμη κυάθου τέταρτον ἄγει δραχμὰc γʹ.
1
Μέλιτοc.

64

.

30

Τοῦ μέλιτοc τὸ κεράμιον ἔχει λι ρκʹ.

64

.

31

Ἡ οὔρνα ἔχει λίτραc ξʹ.

64

.

32

Τὸ κόγγιον ἔχει λίτραc ιεʹ.

64

.

33

Τὸ ἡμικόγγιον ἔχει λίτραc ζʹ 𐅶.241

64

.

34

Ὁ ξέcτηc ἔχει λι βʹ 𐅶.

64

.

35

Ἡμίνα ἔχει λίτραν αʹ 𐆄 γʹ.

64

.

36

Τὸ τέταρτον ἔχει 𐆄 ζʹ 𐅶.

64

.

37

Τὸ ὀξύβαφον ἔχει 𐆄 γʹ 𐅶 𐅻 βʹ.

64

.

38

Ὁ δὲ κύαθοc ἔχει 𐆄 βʹ 𐅶.

64

.

39

 Ἡ δὲ χήμη, ὅπερ ἐcτὶ κυάθου τέταρτον, ἄγει 𐅻 εʹ.
2

65

.

1

(t)

Ἄλλωc περὶ μέτρων καὶ cταθμῶν.
1Μέδιμνοc ἔχει ἡμίεκτα ιβʹ.

65

.

2

Τὸ δὲ ἡμίεκτον χόαc δύο.

65

.

3

Ὁ δὲ χοῦc χοίνικαc τέccαραc.

65

.

4

 Ὁ δὲ χοῖνιξ κοτύλαc Ἀττικὰc ἔχει τρεῖc, cτα‐ θμῷ δὲ ἄγει ὁλκὰc ρπʹ.

65

.

5

 Ὁ δὲ χοῦc ἐcτι μὲν μέτρῳ κοτυλῶν Ἀττικῶν ιβʹ, cταθμῷ δὲ ἄγει 𐅻 ψκʹ.

65

.

6

 Ὁ δὲ ξέcτηc μέτρῳ μὲν κοτυλῶν βʹ, cταθμῷ δὲ ἄγει 𐅻 ρκʹ.

65

.

7

 Ἡ δὲ κοτύλη ἔχει κυάθουc ἕξ, cταθμῷ δὲ 𐅻 ξʹ. τὴν δὲ κοτύλην οἱ Ἀττικοὶ καὶ τρυβλίον ὀνομάζουcι.

65

.

8

 Τὸ ὀξύβαφον μέτρῳ μὲν κοτύληc τέταρτον, ὅπερ ἐcτὶ κύαθοc εἷc ἥμιcυ, cταθμῷ δὲ ἔχει δραχμὰc ιεʹ.

65

.

9

Ὁ κύαθόc ἐcτι δραχμῶν δέκα.

65

.

10

Ἡ δὲ χήμη ἐcτὶ κυάθου τέταρτον 𐅻 βʹ 𐅶.242

65

.

11

 Τὸ μέγα μύcτρον κοτύληc ἐcτὶν ὀκτωκαιδέκα‐ τον. ἄγει δραχμὰc γʹ γράμμα αʹ.

65

.

12

 [Μύcτρον] τὸ δὲ μικρὸν κοτύληc εἰκοcτὸν τέ‐ ταρτον ἄγει 𐅻 βʹ 𐅶.

65

.

13

 Τὸ δὲ δικαιότατον μύcτρον γράμματα ἔχει ὀκτώ.

65

.

14

Τὸ δὲ κοχλιάριον γράμματα ἔχει τρία.

65

.

15

Τοῦ βαcιλικοῦ καρύου τὸ μέγεθοc 𐅻 ἄγει ἑπτά.

65

.

16

Τοῦ δὲ Ποντικοῦ 𐅻 αʹ.

65

.

17

Τὸ δὲ τῆc βαλάνου δραχμῆc ἥμιcυ.

65

.

18

 Τὸ δὲ τοῦ Αἰγυπτιακοῦ κυάμου ἔχει ὀβολὸν καὶ ἥμιcυ.

65

.

19

Τοῦ ὀρόβου [μέγεθοc] χαλκοῦc βʹ.
1

66

.

1

(t)

Περὶ cημείων τῶν μέτρων καὶ cταθμῶν.
1 Τῶν cταθμῶν καὶ μέτρων διδαcκαλίαν καὶ τὴν τῶν cημείων τῶν ἐν αὐτοῖc ἔκθεcιν ἀναγκαίαν οὖcαν ἀνεγραψάμην, ἵν’ ἔχοιc ἄπταιcτον τὴν ἐν τοῖc βοη‐ θήμαcιν εὕρεcιν.

66

.

2

 Τὴν οὖν μνᾶν δηλοῖ ἐπιτιθέμενον τῷ μ cτοι‐ χείῳ τὸ ν.

66

.

3

Τὴν δὲ λίτραν τὸ λ ἔχον ὑποκείμενον τὸ ι, λι.

66

.

4

 Τὴν δὲ οὐγγίαν τὸ Γ ἔχον ὑποκείμενον ἢ ὑπερ‐ κείμενον τὸ ο, 𐆄 γο. παρ’ ἐνίοιc δὲ εὗρον οὐγγίαν τῷ ν ἐπικείμενον τὸ ο, νο.243

66

.

5

Τῷ δὲ μ ἐπικείμενον ε μέροc δηλοῖ, με.

66

.

6

 Πλάγιον δὲ λ τὰc κεραίαc ἔχον δραχμὴν δηλοῖ, 𐅻. εἰc δὲ τὰ εὐώνυμα ἡμίcειαν, >.

66

.

7

 Τὸ δὲ Ῥωμαϊκὸν 𐅶 παρ’ ἐνίοιc μὲν τριώβολον, παρ’ ἡμῖν δὲ παντὸc cταθμοῦ τὸ ἥμιcυ.

66

.

8

Πλάγιον δὲ | ἢ 𐅶 ὀβολόν, 𐅼, 𐅼.244