TLG 0116 002 :: ABYDENUS :: Fragmenta

ABYDENUS Hist.
(A.D. 2?)

Fragmenta

Source: Müller, K. (ed.), FHG 4. Paris: Didot, 1841–1870: 280–284.

  • Frr. 1–12
  • Fragmenta 2–4, 6–8, 10 et 11–12 Latina sunt

Citation: Fragment — (line)

t1-12

ΑΣΣΥΡΙΑΚΑ ΚΑΙ ΜΗΔΙΚΑ.

1

Syncellus: Ἐκ τῶν Ἀβυδηνοῦ Περὶ τῆς τῶν Χαλδαίων βασιλείας. Χαλδαίων μὲν τῆς σοφίης πέρι τοσαῦτα. Βασιλεῦσαι δὲ τῆς χώρας πρῶτον λέγεται Ἄλωρον, τὸν δὲ ὑπὲρ ἑωυτοῦ λόγον
5διαδοῦναι ὅτι μιν τοῦ λεῶ ποιμένα ὁ θεὸς ἀποδείξαι. Βασιλεῦσαι δὲ σάρους δέκα. Σάρος δέ ἐστιν ἑξακόσια καὶ τρισχίλια ἔτεα, νῆρος δὲ ἑξακόσια, σῶσσος δὲ ἑξήκοντα. Μετὰ δὲ τοῦτον Ἀλάπαρον ἄρξαι σάρους τρεῖς, μεθ’ ὃν Ἀμίλλαρος ἐκ πόλεως Παντιβίβλιος
10ἐβασίλευσε σάρους ιγʹ. Ἐφ’ οὗ δεύτερον Ἀννήδωτον τὴν θάλασσαν ἀναδῦναι παραπλή‐ σιον Ὠάννῃ τὴν ἰδέαν ἡμιδαίμονα. Μεθ’ ὃν Ἀμμένων ἐκ Παντιβίβλων ἦρξε σάρους ιβʹ. Μεθ’ ὃν Μεγάλαρος ἐκ Παντιβίβλων ἦρξε σάρους ὀκτωκαίδεκα· εἶτα Δαὼς
15ποιμὴν ἐκ Παντιβίβλων ἐβασίλευσε σάρους δέκα, ἐφ’ οὗ δʹ διφυεῖς γῆν ἐκ θαλάσσης ἀνέδυσαν, ὧν τὰ ὀνόματα ταῦτα, Εὐέδωκος, Ἐνεύγαμος, Ἐνεύβουλος, Ἀνή‐ μεντος. Ἐπὶ δὲ τοῦ μετὰ ταῦτα Εὐεδωρέσχου Ἀνώδα‐ φος. Μεθ’ ὃν ἄλλοι τε ἦρξαν καὶ Σίσουθρος ἐπὶ τού‐
20τοις, ὡς τοὺς πάντας εἶναι βασιλεῖς δέκα, ὧν ὁ χρό‐ νος τῆς βασιλείας συνῆξε σάρους ἑκατὸν εἴκοσι. Καὶ περὶ τοῦ κατακλυσμοῦ παρόμοια μὲν, οὐκ ἀπαράλ‐ λακτα λέγει οὕτως· «Μετὰ Εὐεδώρεσχον ἄλλοι τινὲς ἦρξαν καὶ Σίσιθρος, ᾧ δὴ Κρόνος προσημαίνει μὲν
25ἔσεσθαι πλῆθος ὄμβρων Δαισίου ιεʹ· κελεύει δὲ πᾶν ὅ τι γραμμάτων ἦν ἐχόμενον ἐν Ἡλιουπόλει τῇ ἐν Σισπόροισιν ἀποκρύψαι. Σίσιθρος δὲ ταῦτα ἐπιτελέα ποιήσας, εὐθέως ἐπ’ Ἀρ‐ μενίης ἀνέπλωε· καὶ παραυτίκα μὲν κατελάμβανε τὰ
30ἐκ τοῦ θεοῦ· τρίτῃ δὲ ἡμερέῃ ἐπεὶ ὕων ἐκόπασε, με‐ τίει τῶν ὀρνίθων, πείρην ποιεύμενος εἴ κου γῆν ἴδοιεν τοῦ ὕδατος ἐκδῦσαν. Αἱ δὲ ἐκδεκομένου σφέας πελά‐ γεος ἀμφιχανέος, ἀπορέουσαι ὅκη καθορμίσονται, παρὰ τὸν Σίσιθρον ὀπίσω κομίζονται· καὶ ἐπ’ αὐτῇσιν ἕτε‐
35ραι. Ὡς δὲ τῇσι τρίτῃσιν εὐτύχεεν (ἀπίκατο γὰρ δὴ πηλοῦ κατάπλεοι τοὺς ταρσούς), θεοί μιν ἐξ ἀνθρώ‐ πων ἀφανίζουσι, τὸ δὲ πλοῖον ἐν Ἀρμενίῃ περίαπτα ξύλων ἀλεξιφάρμακα (καὶ) τοῖσιν ἐπιχωρίοις παρεί‐
χετο.»

2

Eusebius Arm.: Quae hactenus dicta sunt, Abydenus etiam satis consentaneus in Chaldaeorum historia recitat: namque et ipse non
5absimilem Polyhistori narrationem ingreditur.
tABYDENI DE PRIMO CHALDAEORUM REGNO.
7 De Chaldaeorum sapientia hactenus. Iam ad eiusdem regionis dominium quod attinet: primum quidem Alorum regnavisse aiunt; de quo homine
10nihil referunt, praeterquam quod eum providentis‐ simus deus populorum pastorem creavit. Is saris decem dominatum tenuit. Constat autem sarus an‐ nis ter mille sexcentis, nerus sexcentis, sossus sexa‐ ginta. Deinde Alaparus dominatus est: tum Alme‐
15lon ex urbe Pantibiblis, sub quo secundus Anidostus (sic) mari emersit Oanni similis, cuius figura erat semidei. Tum Ammenon, tum Amegalarus, tum Davonus pastor, quo regnante quattuor bifor‐ mes e mari in siccum semet eiecerunt, Iotagus,
20Eneugamus, Enebulus et Anementus: et sub Edo‐ rescho, qui postea regnavit, Anodaphus: deinde et alii dominati sunt demumque Xisuthrus. Qua narratione historicus hic Polyhistori consonat.

3

(t)

ADYDENI DE DILUVIO
1 Euseb. l. l.: Deinde alii quidam dominati sunt, tandemque Xisuthrus, cui praedixit Saturnus fu‐ turam esse imbrium copiam die quinta mensis Daesii; mandavitque
5ut libros omnes in Solis urbe Siparis conderet. Ia ubi Sisithrus (sic h. l.) praestitit, pansisque velis in Armeniam cursum direxit, statim deo favente na‐ vim illuc appulit. Mox tertio die quum imbrium vis quiesceret, misit aves aliquot explorandi causa num
10tellus undis emergeret. Illae immensum tranantes continuumque et fluctuans pelagus, nulla inventa sede, qua pes subsisteret, ad Sisithrum flexo curso reversae sunt. Tres deinde dies moratus, denuo easdem mittebat: quae pedes limo oblitos reversae re‐
15tulerunt. Continuoque illum dii ex hominum con‐ spectu eripiebant: navis antem in Armenia sistebat, lignoque suo salutarem medelam regionis eius in‐ colis exhibebat. —Atque his quae dicta sunt, Abydenum, ad diluvium quod attinet, cum historia
20Hebraeorum ad amussim congruere, cunctis esse exploratum confido. Iam quod hi historici, gente Graeci aut Chaldaei, Noachum alio nomine, id est Xisuthrum appellaverint, id quidem ne quaeso mi‐ remur: itemque quod Deo more suo deorum nomen
25appinxerint, et columbam silentio presserint, pro‐ que ea indefinite aves dixerint; haec, inquam, magnopere non sunt miranda. Sic de diluvio Aby‐ denus in Chaldaeorum historia. Idem et de turris aedificio confruentia cum Mosis narratione hoc
30pacto scribit.

4

Moses Chorenens. I, 3: De totius generis hu‐ mani radice ... paucis oportet indicari quamobrem a sacris literis alii scriptores dissentiant; Berosum dico historicum literatissimum atque Abydenum;
5aut cur ipse Abydenus de navigii aedificatione, ceterisque familiarum principibus non modo quod ad nomina attinet et tempora, sed etiam in eo, quod genus humanum ab eadem stirpe non repe‐ tant. De ea re enim ita Abydenus pariter ac caeteri:
10«Deus quidem providentissimus pastorem constituit cum et rectorem populi.» Deinde dicit: «Regnavit Alorus saros decem, qui annos conficiunt 36, 000.» Similiter ad Noam diversum adhibent nomen, ac tempus immensum, quanquam de aquarum vio‐
15lentia et terrae corruptione cum sacris literis con‐ sentanea tradunt; atque itidem decem familiarum principes simul cum Xisuthro numerant. Atqui eorum anni non tantum a solaribus nostris, qui quattuor tempestatibus sunt conclusi, longe discre‐
20pant, atque adeo a divinis; verum neque cum Aegyptiis lunares computant ortus, neque eos vero, qui ex diis nomen invenere; adeo ut qui revera annos designari putant, ii ad veri confirmationem, Graecorum numeris aptent et connectant, alias col‐
25lectionem minuentes, alias augentes.

5

(t)

ΑΒΥΔΗΝΟΥ.
1 Syncell.: Ἐντὶ δ’ οἳ λέγουσι τοὺς πρώτους ἀνασχόντας ῥώμῃ τε καὶ μεγέθει χαυνωθέντας καὶ δὴ θεῶν καταφρονήσαντας ἀμείνονας εἶναι τύρσιν ἠλίβατον ἀείρειν, ἣ νῦν Βαβυλών ἐστιν· ἤδη τε ἆσσον εἶναι τοῦ
5οὐρανοῦ, καὶ τοὺς ἀνέμους θεοῖσι βωθέοντας ἀνατρέψαι περὶ αὐτοῖσι τὸ μηχάνημα· τοῦ δὴ τὰ ἐρείπια λέγεσθαι Βαβυλῶνα. Τέως δὲ ὄντας ὁμογλώσσους ἐκ θεῶν πολύ‐ θροον φωνὴν ἐνέγκασθαι· μετὰ δὲ Κρόνῳ καὶ Τιτῆνι συστῆναι πόλεμον.

6

(t)

ABYDENI DE TURRIS AEDIFICIO.
1 Euseb. Chron.: Ea tempestate prisci ho‐ mines adeo viribus et proceritate sua tumuisse fe‐ runtur, ut etiam deos aspernarentur floccique fa‐ cerent, celsissimumque eum obeliscum niterentur
5exstruere qui nunc Babylon appellatur. Quumque iam illum proxime ad deos caelo aequassent, dii ventorum adiutorio usi machinosum opus imbecil‐ lium impellebant, humique prosternebant: eaque rudera Babelis nomen contraxerunt. Quippe catenus
10unius sermonis usura freti homines erant; tunc autem a diis confusio varia et dissona linguarum in eos, qui una lingua utebantur, immissa est. Deinde et Saturnus cum Titano proelio certabat.

7

Eusebius Chron.: ABYDENI DE SENE‐ CHERIBO. His temporibus quintus denique et vige‐ simus rex fuit Senecheribus, qui Babylonem sibi subdidit, et in Cilicii maris litore classem Graeco‐
5rum profligatam disiecit. Hic etiam templum Athe‐ niensium (i.e. Ἀθηνᾶς) struxit: aerea quoque signa facienda curavit, in quibus sua facinora traditur inscripsisse. Tarsum denique ea forma, qua Ba‐ bylon utitur, condidit, ita ut media Tarso Cydnus
10amnis transiret, prorsus uti Babylonem dividit Arazanes. Proximus huic regnavit Nergilus, quem Adrameles filius occidit. Rursus hunc frater suus Axerdis interfecit, patre eodem, alia tamen matre genitus, atque Byzantium usque eius exercitum
15persecutus est, quem antea mercede conduxerat auxiliarem. In hoc miles erat Pythagoras quidem Chaldaeae doctrinae assecla. Aegyptum praeterea partesque inferiores Syriae acquirebat Axerdis. Hinc Sadanapallus exortus
20est. Post quem Saracus imperitabat Assyriis: qui quidem certior factus turmarum vulgi collectitia‐ rum, quae a mari adversus se adventarent, continuo Busalussorum militiae ducem Babylonem mittebat. Sed enim hic capto rebellandi consilio, Amuhiam
25Asdahagis Medorum principis filiam nato suo Na‐ bucodrossori despondebat; moxque raptim contra Ninum seu Ninivem urbem impetum faciebat. Re omni cognita, rex Saracus regiam (Evoritam) in‐ flammabat. Tum vero Nabucodrossorus summae
30rerum potitus firmis moenibus Babylonem cingebat. Hisce narratis, reliqua etiam Nabucodrossori gesta ita persequitur Abydenus, ut a libris Hebraeorum
prorsus non abhorreat.

8

Eusebius Arm.: ABYDENI DE NABUCHODONOSORO. Nabucodrossorus suscepto im‐ perio Babylonem intra quindecim ferme dies cin‐ gebat moenibus et triplici aggere: fluviumque Ar‐
5macalem ab Arazane promebat: puteum item excelso loco apud Sipara urbem fodiebat, qua‐ draginta parasangas latum, et ulnas viginti pro‐ fundum. Huic autem claustra apponenda curavit, quibus reclusis universa planities rigaretur. Clau‐
10strorum nomen ἐχετογνώμονας vocant, quasi ea voluntate quadam ingenitaque inclinatione sint praedita. Litus praeterea Rubri maris adversus im‐ petum fluctuum communivit: tum in limine Arabicae regionis Teredonem urbem fundavit: regia palatia
15recentibus arborum surculis exornavit, nomenque his fecit viridaria pensilia. Mox accurate etiam edisserit quaenam dicta sint viridaria pensilia, eademque ait a Graecis quoque in septem speciosis‐ simis miraculis numerari.
20 Rursus alio loco idem homo sic loquitur: Cuncta, inquit, olim aquis tenebantur; idque mare diceba‐ tur: quod quidem Belus compescuit, et suum cui‐ que rei locum tribuit. Idem Babylonem moenibus ambiens communivit, quae diuturnitate temporis
25diruta Nabucodrossorus demum restituit: eaque supererant usque ad imperium Macedonum non sine valvis aere conflatis. Omnia Abydenus Danieli consona narrat, apud quem Nabuchodonosorus superbia tumidus ita inducitur loquens: «Nonne
30haec est Babylon magna, quam ego aedificavi ut sit regni sedes, virtute fortitudinis meae, et in hono‐ rem gloriae meae!» Iam quod imperii eius felicitatem testetur Daniel his verbis, quibus de Nabuchodonosoro loquitur;
35audi et Abydenum: Hercule, inquit, fortior erat; idque exponit hac ratione sermonis. Potentissimus, ait, Nachcodrossorus, qui et ipsi Herculi fortitu‐ dine praestitit, in Libyam atque Iberiam magnis copiis expeditionem suscepit: quibus regionibus de‐
40bellatis, incolarum partem in Ponti dexteram oram transtulit. Deinde Chaldaei tradunt, mentem eius ad regiam reducis deorum quorumdam afflatu fuisse occupatam, ita ut in haec verba erumperet: Ego Nabucodrossorus, o strenui Babylonii, superven‐
45turas vobis aerumnas praedicam. Tum alia id ge‐ nus accurate narrat. Rursusque idem scriptor addit: eum, qui tanto elatus fastu imperabat, e conspectu repente ereptum evanuisse. Hinc filius eius Amil‐ marocachus regnavit, quem brevi Nigilisares gener

8

(50)

occidit. Successit autem, qui unus supererat, La‐ bossoracus filius: qui violento item fato quum ab eodem sublatus fuisset, Nabonedochus nullo iure fretus ad regni sedem accedere iussus est: is nempe, cui Cyrus, capta dein Babylone, Carmaniae prae‐
55fecturam concessit: a Dario autem rege eadem provincia pulsus est.

9

Eusebius P. E. IX, 41: Εὗρον δὲ καὶ ἐν τῇ Ἀβυδηνοῦ Περὶ Ἀσσυρίων γραφῇ περὶ τοῦ Ναβουχοδονόσορ ταῦτα· «Μεγασθένης δέ φησι Ναβουκοδρόσορον Ἡρακλέος
5ἀλκιμώτερον γεγονότα ἐπί τε Λιβύην καὶ Ἰβηρίην στρατεῦσαι· ταύτας δὲ χειρωσάμενον, ἀπόδασμον αὐ‐ τέων εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ Πόντου κατοικῆσαι. Μετὰ δὲ, λέγεται πρὸς Χαλδαίων, ὡς ἀναβὰς ἐπὶ τὰ βασιλήϊα κατασχεθείη θεῷ ὅτεῳ δὴ, φθεγξάμενος δὲ εἶπεν, Οὗ‐
10τος ἐγὼ Ναβουκοδρόσορος, ὦ Βαβυλώνιοι, τὴν μέλλου‐ σαν ὑμῖν προαγγέλλω συμφορὴν, τὴν ὅ τε Βῆλος ἐμὸς πρόγονος ἥ τε βασίλεια Βῆλτις ἀποστρέψαι Μοίρας
πεῖσαι ἀσθενοῦσιν. Ἥξει Πέρσης ἡμίονος, τοῖσιν ὑμε‐ τέροισι δαίμοσι χρεώμενος συμμάχοισιν· ἐπάξει δὲ
15δουλοσύνην. Οὗ δὴ συναίτιος ἔσται Μήδης, τὸ Ἀσσύ‐ ριον αὔχημα. Ὡς εἴθε μιν, πρόσθεν ἢ δοῦναι τοὺς πο‐ λιήτας, Χάρυβδίν τινα ἢ θάλασσαν εἰσδεξαμένην ἀϊστῶ‐ σαι πρόρριζον ἤ μιν ἄλλας ὁδοὺς στραφέντα φέρεσθαι διὰ τῆς ἐρήμου, ἵνα οὔτε ἄστεα οὔτε πάτος ἀνθρώπων,
20θῆρες δὲ νόμον ἔχουσι καὶ ὄρνιθες πλάζονται, ἔν τε πέτρῃσι καὶ χαράδρῃσι μοῦνον ἀλώμενον· ἐμέ τε πρὶν εἰς νόον βαλέσθαι ταῦτα τέλεος ἀμείνονος κυρῆσαι. Ὁ μὲν θεσπίσας παραχρῆμα ἠφάνιστο· ὁ δέ οἱ παῖς Ἀμιλμαρούδοκος ἐβασίλευε. Τὸν δ’ ὁ κηδεστὴς ἀποκτεί‐
25νας Ἰγλισάρης (i. q. Νηριγλισάρης) λείπει παῖδα Λαβασσοάρασκον. Τούτου δὲ ἀποθανόντος βιαίῳ μόρῳ, Ναβαννίδοχον ἀποδεικνῦσι βασιλέα, προσήκοντά οἱ οὐδέν. Τὸν δὲ Κῦρος ἑλὼν Βαβυλῶνα, Καρμανίης ἡγε‐ μονίῃ δωρέεται.»
30 Καὶ περὶ τοῦ κτίσαι δὲ τὸν Ναβουχοδονόσορ τὴν Βαβυλῶνα, ὁ αὐτὸς ταῦτα γράφει· «Λέγεται δὲ πάντα μὲν ἐξ ἀρχῆς ὕδωρ εἶναι, θά‐ λασσαν καλεομένην. Βῆλον δέ σφεα * παῦσαι, χώρην ἑκάστῳ ἀπονείμαντα, καὶ Βαβυλῶνα τείχει περιβαλεῖν·
35τῷ χρόνῳ δὲ τῷ ἱκνευμένῳ ἀφανισθῆναι. Τειχίσαι δὲ αὖθις Ναβουχοδονόσορον τὸ μέχρι τῆς Μακεδονίων ἀρχῆς διαμεῖναν ἐὸν χαλκόπυλον.» Καὶ μεθ’ ἕτερα ἐπιλέγει· «Ναβουχοδονόσορος δὲ διαδεξάμενος τὴν ἀρχὴν,
40Βαβυλῶνα μὲν ἐτείχισε τριπλῷ περιβόλῳ ἐν πεντεκαί‐ δεκα ἡμέρῃσι, τόν τε Ἀρμακάλην ποταμὸν ἐξήγαγεν, ἐόντα κέρας Εὐφρήτεω, τόν τε Ἀκράκανον. Ὑπὲρ δὲ τῆς Σιππαρηνῶν πόλιος λάκκον ὀρυξάμενος, περίμετρον μὲν τεσσαράκοντα
45παρασαγγέων, βάθος δ’ ὀργυιέων εἴκοσι, πύλας ἐπέστη‐ σεν, τὰς ἀνοίγοντες ἄρδεσκον τὸ πεδίον· καλέουσι δ’ αὐ‐ τὰς ἐχετογνώμονας. Ἐπετείχισε δὲ καὶ τῆς Ἐρυθρῆς θαλάσσης τὴν ἐπίκλυσιν καὶ Τερηδόνα πόλιν ἔκτισεν κατὰ τὰς Ἀράβων εἰσβολάς· τά τε βασιλήια δένδροις

9

(50)

ἤσκησε, κρεμαστοὺς παραδείσους ὀνομάσας.» —Καὶ ταῦτα δέ μοι ἀπὸ τῆς δηλωθείσης κείσθω γραφῆς.

10

Moses Chorenens. II, c. 7: ... ut Aby‐ denus scriptum reliquit ita dicens: «Potens ille Nabuchodonosorus Herculem Libycum vi supera‐ bat. Exercitu coacto, in Iberorum regionem venit,
5et profligatam oppressamque in ditionem suam re‐ degit, et partem quandam populi ad dextram maris Pontici abduxit collocavitque.»

10a

Syncell.: Μετὰ τοῦτον (sc. τὸν Ναβου‐ χοδονόσωρ) υἱὸς αὐτοῦ Εὐειλὰδ Μαροδὰχ λεγόμενος ἔτη δύο μετὰ θάνατον τοῦ πατρὸς ἐβασίλευσεν, ὡς μαρτυροῦσιν οἱ τὰ Χαλδαϊκὰ συγγραψάμενοι Ἀλέξαν‐
5δρος καὶ Ἀβυδηνὸς, οἷς καὶ Ἰώσηπος καὶ πάντες ἐν τού‐ τοις ἕπονται, συμφωνούσης καὶ τῆς θείας γραφῆς.

11

(t)

ABYDENI DE REGNO ASSYRIORUM.
1 Eusebius Chron.: Chaldaei regionis suae reges ab Aloro usque ad Alexandrum hoc pacto enumerant. Nini quidem et Samiramidis nullam rationem habent. His autem dictis ita suam histo‐
5riam exorditur: «Fuit, inquit, Ninus Arbeli, Chaali, Arbeli, Anebi, Babii, Beli regis Assyrio‐ rum. Deinde accurate reges enumerat a Nino et a Samiramide ad Sardanapallum, qui omnium ex‐ tremus fuit: a quo ad primam Olympiadem sexa‐
10ginta et septem anni putantur.» De Assyriorum regno hac diligentia scripsit Abydenus. Nihilominus et Castor primo libro summarii Chronicorum eadem
plane ad literam narrat de regno Assyriorum.

12

Moses Choren. I, C. 4: Neque est quod quis de huius rei veritate dubitet, quum de iis nobis complura tradat Abydenus, auctor certus, ita di‐ cens: «Ninus ortus Arbelo, Chaealus Arbelo; is
5Anebi, is Babio, is Belo.» Similiterque stirpem no‐ stram ab Haico ad Araeum pulchrum, quem Semira‐ mis interfecit, hoc ordine enumerat: «Araeus pulcher Arami filius, qui Harmae, qui Galamii, Qui Ama‐ siae, qui Aramaeis, qui Armenaci, Qui Belo adver‐
10satus vitam amisit.» Atque haec narrat Abydenus in primo suo Originum libro, quem postea quidam
huc attulerunt.